Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü / 2016/1403-Oyalı Ayr - Cizre (GAP) Yolu Saklan Deresi Km: 326+190-327+290 Heyelan Bölgesi Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2016/1403
Başvuru Sahibi
Hasfalt İnşaat Madencilik Pet.Ener.Nak.San. ve Tic.A.Ş - Alpyol İnşaat Enerji Madencilik Sanayi ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Oyalı Ayr - Cizre (GAP) Yolu Saklan Deresi Km: 326+190-327+290 Heyelan Bölgesi Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr.  
Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hasfalt İnşaat Madencilik Pet.Ener.Nak.San. ve Tic.A.Ş  
Sanayi ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
-
Alpyol İnşaat Enerji Madencilik  
Kültür Mah. Turgut Özal Bulvarı Güneş İş Merkezi No: 1/8 BATMAN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü,  
Büyükalp Cad. 21100 Yenişehir/DİYARBAKIR  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/1403 İhale Kayıt Numaralı “Oyalı Ayr  
-
Cizre (GAP) Yolu Saklan Deresi Km:  
326+190  
İhalesi  
-327+290 Heyelan Bölgesi Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapılması İşi”  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.02.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Oyalı Ayr Cizre (GAP) Yolu Saklan Deresi Km:  
326+190 327+290 Heyelan Bölgesi Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapılması İşi”  
ihalesine ilişkin olarak Hasfalt İnşaat Madencilik Pet.Ener.Nak.San. ve Tic.A.Ş Alpyol  
-
-
-
İnşaat Enerji Madencilik Sanayi ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 17.06.2016 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 21.06.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
01.07.2016 tarih ve 39070 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.06.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1578 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
1
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1
-
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusu sonucu aynı poz no’lu iş  
kalemlerinin birleştirilerek yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması kararından sonra  
idarenin sınır değerin altında kalan isteklilere gönderdiği analiz formatında SH poz no’lu iş  
-1  
kaleminde bitümlü sıcak karışımlar için gerekli agreganın konkasör yerinden plent sahasına  
nakli (M=3000 mt) ve bitümlü malzemenin rafineriden plent yerine nakli (M=165KM) iş  
kalemlerinin birleştirilmeden isteklilere verildiği, ayrıca BSK plent karışımlarından oluşan  
KGM/4107  
-
T, KGM/4106  
-
T, KGM/4104  
-T  
ve KGM/4101 pozlarının miktarlarının düşük  
tutulduğu, idarece bu miktarlar düşük tutularak isteklilere avantaj sağlandığı, firmalarının  
mağdur edildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
2
-
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, bu anlamda;  
a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından SH  
-17 ve SH-18 no’lu kalemleri için  
fiyat teklifi ile açıklama sunulmadığı belirtildiğinden, ihale tenzilatı veya indirimi %39,05  
olmasına rağmen SH 17 no’lu kalemi için fiyat teklifi alınmadan sadece Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı rayici kullanılarak açıklama yapılmasının imkânsız olduğu, SH 17 no’lu  
-
-
kaleminin analizinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın rayici kullanıldığında oluşan toplam  
fiyat ile İdari Şartname'de belirtilen kalite ve teknik değer nitelik puanlamasında tam puan  
alınması arasında çelişki olduğu, ayrıca söz konusu kalemlerinde miktar girdilerinin düşük  
olduğu, söz gelimi nakliye mesafesinin düşük tutulması ve zayiat bedellerinin nakliyelere  
eklenmediği,  
b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamalarda kullanılan mazot fiyatının EPDK tarafından yayımlanan ilan tarihi ile ihale  
tarihi arasında belirlenen fiyatların olmadığı, açıklamalarda mazot fiyatının biriminin litre  
olarak alındığı, ancak analizlerde mazot birimi kilogram olarak istenildiğinden, mazot  
miktarının litreden kilograma dönüşmesinde her hangi bir kanıtlayıcı belge kullanılmadığı,  
c) 01.02.2016 tarihi itibari ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2016 yılı rayiçleri  
açıklanmış olmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 2015 yılı rayiçleri ile  
açıklamaların sunulduğu, söz konusu fiyatların da Bakanlıkça açıklanan karsız fiyatların  
altında olduğu, bu nedenle teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından SH-16 no’lu kaleminde yer alan hazır  
beton harcı için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, ancak beton harcının fiyatının sınıfı  
belirtilmeksizin alındığı, buna göre aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamanın bu  
haliyle Kamu İhale Genel Tebliğine aykırı olduğu,  
e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale  
Genel Tebliği’nde yer alan formata uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin mevzuatta belirtilen  
usullere uygun düzenlenmediği, sunulan proforma faturalarda ve fiyat tekliflerinde girdilere  
ilişkin gerekli ayrıntılı açıklamanın yapılmadığı, bu kapsamda söz konusu belgelerde asgari  
2
toplam personel sayısının belirtilmediği, asgari işçilik maliyetinin belli olmadığı, proforma  
faturalarda YMM ve SMMM imzalarının bulunmadığı, fiyat tekliflerinin hangi beyanname  
dönemine ait olduğunun belirtilmediği, fiyat teklifini düzenleyen meslek mensuplarından EK  
O.5 ve EK O.6 tutanaklarının istenilmediği, aşırı düşük teklif açıklamasının kabul  
edilebilmesi için bu tutanaklarının kontrol edilmesinin gerektiği,  
-
-
f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarece açıklama istenilmeyen kalemleri  
için hiçbir bedel öngörülmediği,  
g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizlerdeki nakliyeye ilişkin  
fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibi Hasfalt İnş. Mad. Pet. Enrj. Nak. San. ve Tic. A.Ş Alpyol İnş. Enrj.  
-
Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 13.04.2016 tarihli Kuruma itirazen şikayet başvurusu  
üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 04.05.2016 tarihli ve 2016/UY.I 1202 sayılı kararında  
-
“…Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek  
nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece açıklama istenilecek/istenilmeyecek  
analiz girdilerinin mevzuata uygun olarak belirlenerek teklifleri sınır değerin altında kalan  
isteklilere aşırı düşük teklif sorgulamasının tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” gerekçesi ile  
düzeltici işlem kararı alınmıştır.  
Kamu İhale Kurulunun 04.05.2016 tarihli ve 2016/UY.I-1202 sayılı kararı üzerine  
idarece 24.05.2016 tarihli yazı ile teklifleri sınır değerin altında kalan  
düşük teklif sorgulaması yapılmıştır.  
7
istekliye tekrar aşırı  
İdarenin 24.05.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan  
açıklama istenilen kalemlerine ilişkin analizlerin, Kamu İhale Kurulunun 04.05.2016 tarihli  
ve 2016/UY.I-1202 sayılı kararında yer alan düzeltici işlem kararı doğrultusunda açıklama  
istenilen ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin, tutarlarının kümülatif toplamının kar  
ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşan girdi ve üzerindeki diğer girdiler de  
belirlenerek açıklama istenildiği, ayrıca açıklama istenilen kalemlerine ilişkin analizlerde  
yer alan aynı isim ve poz numarası ile belirtilen analiz girdilerinin miktarlar itibariyle ayrı  
ayrı gösterilerek açıklamanın tekrarlandığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin SH  
-1  
poz no’lu kaleminde bitümlü sıcak karışımlar için gerekli  
agreganın konkasör yerinden plent sahasına nakli (M=3000 mt) ve bitümlü malzemenin  
rafineriden plent yerine nakli (M=165KM) kalemlerinin birleştirilmeden isteklilere  
verildiği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık  
maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak  
3
istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş  
gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…” şeklinde,  
Anılan Tebliğ’in “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık  
maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde ise “38.1.  
İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık maliyete  
oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
4
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır.” şeklinde açıklamalar yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıya aktarılan hükmü ile idarelerce sıralı iş  
kalemleri listesi ile açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenme  
yöntemlerine yer verilmiştir.  
Buna göre açıklama istenilen kalemlerinden “26 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m²  
Bitümlü Sıcak Karışım yapılması (Ocak taşı ile bitümlü temel 12 cm, ocak taşı ile binder 10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
cm, toplama bazalt taşı ile TMA  
4
cm” adı altında düzenlenen SH-1 no’lu analizde yer alan  
“bitümlü sıcak karışımlar için gerekli agreganın konkasör yerinden plent sahasına nakli  
(M=3000 mt)” analiz girdisinin 07.005/K poz numarası ile “bitümlü malzemenin rafineriden  
plent yerine nakli (M=165KM)” analiz girdisinin ise 07.006/K poz numarası ile ayrı ayrı  
düzenlendiği, her iki analiz girdisinin ayrı poz numaraları içermesi sebebiyle miktarlarının da  
ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu analiz  
girdilerinin birleştirilmeden isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulaması istendiği yönündeki  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Diğer taraftan; başvuru sahibinin “26 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m² Bitümlü Sıcak  
Karışım yapılması (Ocak taşı ile bitümlü temel 12 cm, ocak taşı ile binder 10 cm, toplama  
bazalt taşı ile TMA  
4
cm” adı altında düzenlenen SH  
-1 no’lu analizde yer alan KGM/4107-T,  
KGM/4106 T, KGM/4104  
-
-T  
ve KGM/4101 pozlarının miktarlarının düşük tutulduğu  
yönündeki iddiası ise idarenin gerek 01.03.2016 tarihli gerekse 24.05.2016 tarihli aşırı düşük  
teklif sorgulamasına ilişkin analiz formatında söz konusu kalemleri ile ilgili olarak herhangi  
bir miktar değişikliği yapılmadığı, her iki sorgulamada da söz konusu analiz girdilerinin  
miktarlarının KGM/4107-T için 0,022944 ton, KGM/4106-T için 0.027072 ton, KGM/4104-T  
için 0,032448 ton ve KGM/4101 için de 0,026496 ton olarak belirlendiği anlaşıldığından  
başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulamasına yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiaları üzerinden  
yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.5.İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları  
teklif etmeleri ve söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun  
birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde  
belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu  
değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve  
genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri”  
5
ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve  
kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri  
“kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları  
kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.”  
şeklinde açıklama bulunmaktadır.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan düzenlemesi gereğince isteklilerce kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatlar ile  
teklif vermeleri durumunda söz konusu kalemleri/grupları için yukarıda belirtildiği şekilde  
düzenlenen liste ile açıklama yapmaları halinde bu kapsamda başka bir belge sunmalarına  
gerek bulunmamaktadır.  
İdarece 24.05.2016 tarihli yazı ile istenilen aşırı düşük teklif sorgulamasına ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından 31.05..2016 tarihli yazı ve ekindeki belgelerle açıklama  
sunulmuştur. Bu kapsamda SH  
sunulan analizlerde, idarece düzenlenen analiz formatında yer alan analiz girdileri, miktarları  
ve birimleri kullanılarak söz konusu formata uygun olarak açıklamanın yapıldığı, SH 17 ve  
SH 18 no’lu kalemlerine ilişkin analizlerde idarece açıklama istenilmeyen analiz girdileri  
-17 ve SH-18 no’lu kalemlerinin açıklanması için idareye  
-
-
için herhangi bir açıklamanın sunulmadığı anlaşılmıştır. Söz konusu analizlerde açıklama  
istenilen analiz girdileri için de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçleri ve fiyat teklifleri ile  
açıklama yapıldığı belirtilmiştir.  
SH-17 poz no’lu “ocak taşı ile istifli taş dolgu yapılması” kalemine ilişkin analizde;  
işçilikle ilgili analiz girdileri olan 01.409 formen, 01.408 yağcı, 01.404 operatör makinist,  
01.501 düz işçi, 01.013 duvarcı ustası, 01.213 duvarcı usta yardımcısının Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının 2015 yılı rayiçleri ile açıklama yapıldığı belirtilmiş olmasına rağmen sadece  
01.501 düz işçi ve 01.213 duvarcı usta yardımcısının birim fiyatlarının Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının 2015 yılı rayiçleri kullanılarak açıklama yapıldığı, ancak diğer işçilik  
kalemlerinin tamamı için 5,75 TL/saat birim fiyatı ile açıklama yapıldığı, söz konusu  
açıklamada kullanılan 5,75 TL/saat birim fiyatının ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığının düz  
işçi için belirlediği 2015 yılı rayici olduğu anlaşılmış olup 01.409 formen, 01.408 yağcı,  
01.404 operatör makinist, ve 01.013 duvarcı ustası için analizlerde kullanılan birim fiyatların  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2015 yılı rayiçleri olmadığı ve söz konusu rayiçlerin de 5,75  
TL/saat birim fiyatından daha yüksek olduğu anlaşıldığından diğer taraftan Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
6
yer alan 45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.”  
şeklindeki açıklamaya göre isteklilerin analizlerde kullanacağı işçilik fiyatlarında asgari ücret  
esas alınarak birim fiyat belirlenmesi durumunda da ihale tarihi olan 2016 yılındaki saatlik  
asgari ücretin altında fiyat teklifi sunmamaları gerektiğinden ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından SH-17 poz no’lu “ocak taşı ile istifli taş dolgu yapılması” kalemi için yapılan  
açıklamanın bu haliyle mevzuatın yukarıya aktarılan düzenlemesine uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
SH-17 poz no’lu “ocak taşı ile istifli taş dolgu yapılması” kalemine ilişkin analizde  
fiyat teklifi ile açıklama yapılan analiz girdileri olan 04.103 amonyum nitrat, fuel oil karışımı  
(kapsüle duyarsız) ve 07.006/K taş nakli (Mort 10 km) için yapılan açıklamaların da Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde yer alan “45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca  
yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu  
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
7
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre üzerinde “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (16/02/2016) tarih ve (001) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ve “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (16/02/2016) tarih ve (002) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibareleri ile  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylı fiyat teklifi ile açıklama yapılmış olup her  
ne kadar bu kapsamda düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanakları da öncelikli olarak  
fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya  
yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için  
maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat  
teklifinin ekinde idareye verilmeyecekse de bu kapsamda söz konusu tutanakların da idareye  
mevzuata uygun olarak sunulduğu anlaşıldığından söz konusu açıklamanın bu haliyle  
mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
SH-17 poz no’lu “ocak taşı ile istifli taş dolgu yapılması” kalemine ilişkin analizde  
yer alan 04.109 motorin analiz girdisinin ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer  
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan “45.1.13.5 İstekli  
tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen  
ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama  
yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt  
8
fiyatları vb.)” şeklindeki açıklamaya uygun olarak EPDK tarafından ilan edilen Şırnak  
ilindeki 04.02.2016 ve 05.02.2016 tarihindeki KDV hariç motorin birim fiyatı ile açıklama  
yapıldığı anlaşılmıştır.  
SH-18 poz no’lu “inşaat bünyesine giren yuvarlak her çapta demir ve nervürlü çelik  
(her şey dahil” kalemine ilişkin analizde; işçilikle ilgili analiz girdileri olan 01.019 soğuk  
demirci ustası, 01. 501 düz işçi ve 01.219 soğuk demirci usta yardımcısının Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının 2015 yılı rayiçleri ile açıklama yapıldığı belirtilmiş olmasına rağmen  
sadece 01.501 düz işçinin birim fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2015 yılı  
rayiçleri kullanılarak açıklama yapıldığı, ancak diğer işçilik kalemlerinin tamamı için 5,75  
TL/saat birim fiyatı ile açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamada kullanılan 5,75 TL/saat  
birim fiyatının ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığının düz işçi için belirlediği 2015 yılı rayici  
olduğu anlaşılmış olup 01.019 soğuk demirci ustası ve 01.219 soğuk demirci usta yardımcısı  
için analizlerde kullanılan birim fiyatların Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2015 yılı rayiçleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
olmadığı ve söz konusu rayiçlerin 5,75 TL/saat birim fiyatından daha yüksek olduğu  
anlaşıldığından diğer taraftan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan 45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.” şeklindeki açıklamaya göre isteklilerin analizlerde  
kullanacağı işçilik fiyatlarında asgari ücret esas alınarak birim fiyat belirlenmesi durumunda  
da ihale tarihi olan 2016 yılındaki saatlik asgari ücretin altında fiyat teklifi sunmamaları  
gerektiğinden ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından SH-18 poz no’lu “inşaat bünyesine  
giren yuvarlak her çapta demir ve nervürlü çelik (her şey dahil” kalemi için yapılan  
açıklamanın bu haliyle mevzuatın yukarıya aktarılan düzenlemesine uygun olmadığı  
anlaşılmıştır.  
SH-18 poz no’lu “inşaat bünyesine giren yuvarlak her çapta demir ve nervürlü çelik  
(her şey dahil” kalemine ilişkin analizde analiz girdileri olan 04.253 ve 04.254 “ince  
nervürlü beton çelik çubuğu (zayiatlar dahil)” için yapılan açıklamanın da Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan  
ve yukarıya aktarılan 45.1.13 ve 45.1.13.3’üncü maddesinde yer alan “İsteklinin teklifine  
konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri  
üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.”  
şeklindeki açıklamaya göre Demko grubunun 12.02.2016 tarihli ilan edilen birim fiyatı ile  
uyumlu açıklama sunduğu, ayrıca Arslan Yapı Market Demir Çelik İnş. Pet. Ürünl. Oto San.  
Tic. Ltd. Şti.den de söz konusu ürünlerle ilgili fiyat teklif aldığı, 04.253 ve 04.254 analiz  
girdileri için analizde kullanılan birim fiyatların alınan fiyat teklifi ile de uyumlu olduğu,  
fiyat tekliflerinin dayanağı olarak sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının da  
mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından yapılan açıklamanın bu haliyle mevzuata uygun  
olduğu anlaşılmıştır.  
SH  
(her şey dahil” kalemine ilişkin analizde analiz girdisi olan 07.006/K nakliye pozu için  
yapılan açıklamanın da Cizre İskenderun arası mesafenin 666 km esas alınarak ortalama 690  
-18 poz no’lu “inşaat bünyesine giren yuvarlak her çapta demir ve nervürlü çelik  
-
km üzerinden demir nakline ilişkin analiz formülüne göre hesap edildiği, söz konusu analiz  
girdisine ilişkin açıklamanın da bu haliyle mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
9
Başvuru sahibinin 01.02.2016 tarihi itibari ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2016  
yılı rayiçleri açıklanmış olmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 2015 yılı  
rayiçleri ile açıklamaların sunulduğu, söz konusu fiyatların da Bakanlıkça açıklanan karsız  
fiyatların altında olduğu, bu nedenle teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
yönündeki iddiası ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinin 45.1.5’inci alt maddesinde yer alan “İlan veya  
davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından  
önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre ihale  
ilanının da 25.01.2016 tarihinde yayımlanmış olması ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016  
yılı birim fiyat ve rayiçlerinin 17.02.2016 tarihinde yayımlandığı hususu göz önünde  
bulundurulduğunda 2015 yılı birim fiyatları kullanılarak yapılan açıklamanın mevzuata uygun  
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından SH-16 no’lu kaleminde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/043  
: 6  
: 20.07.2016  
:
2016/UY.I-1825  
yer alan hazır beton harcı için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, ancak beton harcının  
fiyatının sınıfı belirtilmeksizin alındığı, buna göre aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamanın bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliğine aykırı olduğu yönündeki iddiası ise  
“köprülerde veya heyelanlı bölgelerde 120 cm çapında her boyda yerinde dökme kazık  
yapılması (25/30) hazır beton harcı ile (her şey dahil”) adı altında düzenlenen SH-16 pozunda  
beton harcının sınıfı belirtildiğinden anılan istekli tarafından alınan fiyat teklifi ile yapılan  
açıklamada her ne kadar beton sınıfı belirtilmemişse de alınan fiyat teklifinin de söz konusu  
sınıfa ait olması gerekmektedir. Sözleşmenin yürütülmesi sırasında idarece söz konusu sınıfta  
beton harcının kullanılıp kullanılmadığı ile söz konusu teklif edilen birim fiyatın hakedişte  
kullanılıp kullanılmadığı hususunda gerekli denetimin yapılabilme imkanı da bulunduğundan  
başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarece açıklama  
istenilmeyen kalemleri için hiçbir bedel öngörülmediği yönündeki iddiası ise anılan istekli  
tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilmeyen kalemleri için bir bedel  
öngörüldüğü anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli  
olan Senver Karakoç Mustafa Kaya İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
-
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
10  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi