Ana Sayfa / Kararlar / DSİ 8. Bölge Müdürlüğü / 2016/131943-Erzincan Kemah Karadağ Göleti
Bilgi
İKN
2016/131943
Başvuru Sahibi
Sintaş Taah. Tic. A.Ş. - Serdaroğulları İnşaat Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Erzincan Kemah Karadağ Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sintaş Taah. Tic. A.Ş. Serdaroğulları İnşaat Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
-
Kızılırmak Mahallesi 1443. Cadde No: 33/18 Çukurambar/ Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü,  
K. Karabekir Mah. Org. Demircioğlu Cad. 25100 Yakutiye/ERZURUM  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/131943 İhale Kayıt Numaralı “Erzincan Kemah Karadağ Göleti” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
DSİ 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 16.05.2016 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Erzincan Kemah Karadağ Göleti” ihalesine ilişkin olarak Sintaş Taah. Tic.  
A.Ş.-Serdaroğulları İnşaat Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 30.06.2016  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.07.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 11.07.2016 tarih ve 39308 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.07.2016  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1616 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Protar  
Yapı Müb. İnş. Har. Top. Dan. Müş. Taah. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının  
Kamu İhale Kanunu’na ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı olduğu,  
idarece istenen rayiç ve pozlar ile istekli tarafından sunulan rayiç ve pozların birbiriyle  
uyumsuz olduğu, idarece kullanılan rayiç ve pozlara bağlı kalınmayarak başka kurumların  
rayiç ve pozlarının kullanıldığı, proforma faturaların kamu ihale mevzuatına ve idarenin  
birim fiyat tariflerine aykırı olduğu, mali müşavirlerce hazırlanan satış tutarı tespit tutanağı ve  
maliyet tespit tutanağının gerçeklerle bağdaşmadığı, yanlış ve hatalı doldurulduğu, atılan  
imzanın defter tasdik anlaşması yapılan mali müşavire ait olmadığı, nakliyeler için idarenin  
yaklaşık maliyet hesabında kullandığı pozlardan farklı pozlar kullanıldığı, oysaki her poz  
numarasının tarifi, içeriği ve hesaplama formülünün farklı olduğu, daha düşük fiyat  
verilebilecek poz numaralı nakliye formüllerini kullanmanın ve gerçeğe aykırı fiyat teklifi  
almanın kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İdari Şartname’nin  
İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
konusu işin adının  
Erzincan Kemah Karadağ Göleti”, miktarı (fiziki) ve türünün ise Yapım  
İşi - 388.194m3 Kaya Dolgu, 5167m3 Beton imalatı işleri” olduğu anlaşılmıştır.  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde  
33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesinin yer aldığı anlaşılmıştır.  
Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
60’ıncı maddesinde, “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar  
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde,  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır. …” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde, “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2.İhale  
komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi  
gereken  
iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
fiyatları  
Kar  
ve  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
genel  
birim gider  
fiyat  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. -O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan  
-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi  
ve 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması  
yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır  
değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer  
dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler  
tarafından alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında  
değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak  
yeniden belirlenmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
Yapılan incelemede; başvuruya konu ihalenin “Erzincan Kemah Karadağ Göleti”  
olduğu, birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede sınır değerin altında teklif  
veren 6 (altı) teklifin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu anlaşılmıştır.  
İdare tarafından EKAP üzerinden 24.05.2016 tarihinde sınır değerin altında kalan  
isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazıda  
Erzincan Kemah  
Karadağ Göleti İşine ait ihalenin Tekliflerin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş  
olduğunuz teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. 31.05.2016 tarihi mesai bitimine  
kadar aşağıdaki konularda açıklamalarınızı Kamu İhale Genel Tebliği'ndeki esaslara uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
bilgi ve belgeleriyle birlikte sunmanız gerekmektedir.  
Ekli "Açıklama İstenilmeyecek Analiz Girdilerinin Listesi"nde yer alanlar hariç olmak  
üzere; açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanı kapsamında verilen Analiz Formatına uygun analizler” denilmekte olup yazı  
ekinde açıklama istenilen kalemleri listesi (KG  
-01, KG-03, KG-09, KG-16, KG-17, KG-18,  
KG 19) ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin belirlendiği görülmüş olup yapılan  
-
incelemede aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenilen kalemlerine ait  
özel analiz formatları düzenlendiği ve bunların aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
teklifi sınır değerin altında olan isteklilere verildiği anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması istenen  
Yapı Müb. İnş. Har. Top. Dan. Müş. Taah. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunduğu,  
Okyanus Müh. ve İnş. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında KG 01 ve KG 09  
5
istekliden Okyanus Müh. ve İnş. A.Ş. ve Protar  
-
-
pozlarını mevzuata uygun açıklamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Protar  
Yapı Müb. İnş. Har. Top. Dan. Müş. Taah. Tic. A.Ş.nin ise aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
En avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlenen Protar Yapı Müb. İnş. Har. Top. Dan.  
Müş. Taah. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, girdi miktarlarının  
idarenin miktarları ile aynı olduğu, işçilik ücretlerinin ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete  
eşit olduğu, isteklinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan  
rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde  
sunduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde istekliye gönderilen analiz  
formatlarında “Taşımalar” başlığı altında KG  
-01 pozu için  
B-07.D/4,  
B-07.D/3,  
B-07.D/5  
pozları, KG 03 pozu için 07.D/3, KG 09 pozu için  
-
B
-
-
B-07.D/1 pozlarının açıklama istenecek  
kalemleri olarak belirlendiği, analiz formatlarında anılan nakliye girdilerin ölçü  
birimlerinin belirlendiği ve taşıma mesafelerinin projelerde bulunduğuna dair ibarelerin yer  
aldığı anlaşılmış olup söz konusu pozların DSİ Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığının  
karayolu ile taşımaları formüllerle açıklayan pozlar olduğu, bu kapsamda isteklilerin aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında nakliye giderlerini nakliye formülü kullanmak suretiyle  
açıklamaları gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklinin  
a
çıklama istenilen kalemleri  
07.D/5 pozları için yapılan  
analizlerinde yer alan 07.D/1, 07.D/3, 07.D/4, B-  
B-  
B-  
B-  
açıklamalarını fiyat tekliflerine dayandırdığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda istekli tarafından  
nakliye formülleri kullanmak suretiyle açıklama yapılması gerekirken isteklinin nakliye  
giderini fiyat teklifleri ile açıklamasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
İsteklinin KG  
Düz İşçi) nakliye formülünü kullandığı görülmüş olup idarenin nakliye fiyat analizine  
ilişkin hesabı incelendiğinde F=Kx(0,007xM+0,01) nakliye formülüne ek olarak 01.501 poz  
numaralı işçilik girdisinin eklendiği ve işçilik girdisinin miktarının 0,500 olduğu,  
katsayısının 180 km, katsayısının 225 olduğu dikkate alındığında nakliye giderinin 30,60  
TL olarak, düz işçi giderinin 7,40 TL olarak hesaplandığı, toplamda 34,30 TL olan nakliye  
-09 pozu için  
B-07.D/1 pozunda F=Kx(0,007xM+0,01)+(0,5x(Asgari  
Ücret  
-
M
K
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
giderine müteahhit kârı (%25) eklenerek toplam nakliye giderinin 42,88 TL olarak  
hesaplandığı anlaşılmıştır. İstekli tarafından sunulan analiz incelendiğinde nakliye girdisi için  
34,26 TL birim fiyat öngörüldüğü, KG  
F=Kx(0,007xM+0,01)+(0,5x(Asgari Ücret  
-
09 pozu içinde yer alan  
B-07.D/1 pozu için  
-
Düz İşçi) nakliye formülü kullanılarak hesaplanan  
girdi için verilmesi gereken birim fiyatın 30,60 TL olduğu, bu kapsamda isteklinin işçilik için  
7,32 TL öngördüğü, söz konusu tutarın ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücrete  
eşit olduğu anlaşılmıştır.  
İstekli tarafından KG-16, KG-17, KG-18 ve KG-19 pozları için Geoplas Plastik Zem.  
Tek. ve Kim. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan 25.05.2016 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu,  
belgenin “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan 25.05.2016 tarih ve  
1
sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” şeklindeki meslek mensubu beyanı, kaşesi ve imzası ile TÜRMOB kaşesini içerdiği  
görülmüştür.  
KG  
teklifleri alındığı, belgelerde meslek mensubu beyanının, kaşesinin ve imzası ile TÜRMOB  
kaşesinin bulunduğu görülmüştür. İstekli tarafından sunulan Ek O.6 satış tutarı tespit  
-09 pozu içinde yer alan girdilerden çimento, katkı, kum ve kırmataş için fiyat  
-
tutanakları incelendiğinde anılan tutanakların fiyat teklifleri ile uyumlu olduğu, tutanakta  
meslek mensubu beyanı, kaşesi ve imzası ile TÜRMOB kaşesinin yer aldığı görülmüştür.  
Başvuru sahibinin “satış tutarı tespit tutanaklarının hatalı ve yanlış doldurulduğu, atılan  
imzanın defter tasdik anlaşması yapılan mali müşavire ait olmadığı” iddiasına yönelik olarak  
yapılan incelemede İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet  
başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında  
Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri  
ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden,  
başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma  
sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi  
gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut  
ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu  
gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa  
dikkat edilmesi gerekmektedir  
açıklaması yer almaktadır. Bu bağlamda, yapılacak  
başvuruların, ihale süreci içerisinde idarece gerçekleştirilen işlem/eylemlere ilişkin bir hukuka  
aykırılık iddiası taşıması ve delil gösterilmesi gerekmekte olup, itirazen şikâyet dilekçelerinde  
herhangi bir hukuka aykırılık iddiasına yer verilmeksizin, sadece idarece gerçekleştirilen  
işlemlerin veya diğer isteklilerce sunulan bilgi/belgelerin mevzuata uygun olup olmadığının  
Kurumca yeniden incelenmesi yönündeki taleplerin, anılan Kanunun 54’üncü maddesinin ilk  
fıkrasında belirtilen şartları taşımadığı sonucuna ulaşılacağı aşikârdır. Bu itibarla, başvuru  
sahibinin “satış tutarı tespit tutanaklarının hatalı ve yanlış doldurulduğu, atılan imzanın defter  
tasdik anlaşması yapılan mali müşavire ait olmadığı” iddiasının soyut ve mesnetsiz olduğu, bu  
nedenle iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 52  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.I-1967  
Sonuç olarak istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklilere  
verilen analiz formatlarında nakliye pozlarının anılan pozlara ait formül ile hesaplanarak  
açıklanması gerektiği, istekli tarafından anılan pozların fiyat teklifi ile açıklanmasının  
mevzuatına uygun olmadığı, bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan isteklinin değerlendirme  
dışı bırakılarak bundan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi