Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü
/
2016/20212-Karaman Çevre Yolunun Km:97+080-106+500 Kesiminin Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2016/20212
Başvuru Sahibi
Sed-Yol İnş. Nak. Mad. Tur. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karaman Çevre Yolunun Km:97+080-106+500 Kesiminin Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan
ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Sed-Yol İnş. Nak. Mad. Tur. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Yıldızevler Mah. 4. Cad. 714. Sk. No: 5/22 Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü,
Horozluhan Mahallesi Ankara Caddesi No: 151 42300 Selçuklu/KONYA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/20212 İhale Kayıt Numaralı “Karaman Çevre Yolunun Km:97+080
Yapımı İşi” İhalesi
-106+500 Kesiminin
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.03.2016 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karaman Çevre Yolunun Km:97+080 106+500
Kesiminin Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Sed Yol İnş. Nak. Mad. Tur. İth. İhr. San. ve
-
-
Tic. Ltd. Şti.nin 16.06.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.06.2016
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.06.2016 tarih ve 38150 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 27.06.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1537 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece gerekçe gösterilmeksizin aşırı düşük teklif
açıklamalarının uygun görülmediği, bu açıdan ihale kararının mevzuata aykırı olduğu, daha
sonra şikayet başvuruları üzerine idarece taraflarına bildirilen;
-
AKT/2, AKU/1 ve AKU/2 poz numaralı imalatlara ilişkin açıklama kapsamında
öngörülen mesafeler ile idare tarafından isteklilere verilen analiz formatında öngörülen
mesafelerin örtüşmemesi,
-
Sunulan analizlerde akaryakıt giderlerinin iş kalemleri içerisinde yer almaması ve
akaryakıt maliyeti için sunulan fiyat teklifindeki bedelin biriminin belirtilmemesi,
-
Vasıflı işçilikler ile vasıfsız işçiliklerin tamamı için analizlerde ihale tarihinde
yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin öngörülmüş olması gerekçelerinin mevzuata aykırı
olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
Başvuruya konu ihalede 08.06.2016 tarihli ihale komisyonu kararı, aynı tarihte tüm
isteklilere EKAP üzerinden bildirilmiş olup bahse konu ihale komisyonu kararında başvuru
sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmediği belirtilmiş olmakla birlikte bu
kararın hangi gerekçelere dayandırıldığı hususunda bir ifadeye yer verilmemiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 41’inci maddesinde; ihale sonucunun, ihale
kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale
üzerinde bırakılan dahil olmak üzere ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirileceği ve
ihale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama
gerekçelerine de yer verileceği, 54’üncü maddesinde; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanun’da
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet
başvurusunda bulunabilecekleri, 55’inci maddesinde ise; şikayet başvurusunun, ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21’inci
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı, idarenin
şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar
alacağı, alınan kararın, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar
tarihini izleyen üç gün içinde bildirileceği, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması
durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın
uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli
olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma
itirazen şikayet başvurusunda bulunulabileceği hüküm altına alınmıştır.
Bahse konu 41’inci madde hükmünün şikayet ve itirazen şikayet başvuruları
bakımından uygulanırlığını teminat altına almak üzere İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Tebliğ’in 4’üncü maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında
“
(9)
…
Kesinleşen
ihale kararında tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine
yer verilmemesi halinde, tekliflerinin değerlendirmeye alınmama ya da uygun görülmemesine
karşı yapılacak şikayet başvurusunda, istekliler kararın gerekçelerinin bildirilmesiyle şikayet
konusundan haberdar olduklarından sürenin hesabında kesinleşen ihale kararının bildirim
tarihinin değil, karar gerekçelerinin bildirildiği tarihin esas alınması gerekmektedir.
(10) İhale sonucunun gerekçesiz olarak bildirilmesi durumunda usulüne uygun olarak
ihale sonucu bildirilmiş olmayacağından, idarenin bu aşamadan sonraki işlemleri usulüne
uygun olarak gerçekleştirebilmesi ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi dışındaki bütün
isteklilere tekliflerinin uygun bulunmama gerekçesini ayrıca bildirmesi ile mümkün olacaktır.
Bu durum ihale sürecinin uzamasına neden olacağından idarelerce kesinleşen ihale kararında
gerekçenin bildirilmesi önem arz etmektedir.
”
açıklamalarına yer verilmiştir.
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliğinin 45’inci maddesinde;
“
…45.1.14. Aşırı düşük
teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan,
açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı
hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.
”
açıklamalarında bulunulmuştur.
İncelenen ihalede, başvuru sahibi tarafından kendisine gerekçesiz olarak bildirilen
kesinleşen ihale kararına karşı 16.06.2016 tarihli dilekçeyle; sunulan aşırı düşük teklif
açıklamalarının mevzuata ve piyasa koşullarına uygun olduğu belirtilmiş idarece yapılan
değerlendirmenin düzeltilmesi talep edilmiştir. İdarece bu başvuruya 17.06.2016 tarihli yazı
ile cevap verilmiş ve başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmama
gerekçesine de yer verilerek başvurunun reddedildiği bildirilmiştir. Bu yazının aynı tarihte
tebliğ edilmesi üzerine başvuru sahibi tarafından 27.06.2016 tarihinde Kuruma başvuruda
bulunulmuştur.
Başvuru sahibince idare tarafından alınan ihale kararının, değerlendirme dışı bırakılma
gerekçelerine yer verilmemesi nedeniyle ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olduğu ve iptal
edilmesi gerektiği öne sürülmüş olduğundan, ihale komisyonu kararında aşırı düşük teklif
sahibi isteklilerin açıklamalarının uygun bulunmama gerekçelerine yer verilmemiş olmasının
başvuru sahibi özelinde bir hak kaybına veya zarara ya da zarara uğrama ihtimaline yol açıp
açmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
İdarelerce alınan kararların ilgililere tebliğinde aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin
açıklamalarının uygun bulunmama gerekçelerine veya farklı gerekçelerle teklifi
değerlendirme dışı bırakılan diğer isteklilerin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerine yer
verilmemiş olması halinde, ilgili isteklilerin tekliflerinin değerlendirmeye alınmama ya da
uygun görülmeme gerekçelerini idareye sormaları ve alınan cevap üzerine buna karşı idareye
yapılacak şikayet başvurularına ilişkin sürelerin kararın gerekçelerinden haberdar oldukları
tarihten itibaren başlaması söz konusu olacaktır. Dolayısıyla, idarece ihale kararının
bildiriminin bahsi geçen şekilde mevzuata aykırı yapılması halinde istekliler bakımından bir
hak kaybı veya zarar doğması söz konusu olmayacak, sadece ilgili sürelerin uzamasına
sebebiyet verilmiş olacaktır.
Bu bakımdan, başvuruya konu ihalede idarece kesinleşen ihale kararının bildirimi
kapsamında isteklilere gönderilen ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin aşırı düşük
teklif açıklamalarının uygun bulunmama gerekçelerine yer verilmemiş olması nedeniyle
bahse konu kararın iptal edilmesi gerektiği yönündeki iddia yerinde görülmemiştir.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmeme gerekçeleri ile
ilgili yapılan inceleme ve hukuki değerlendirme şu şekildedir:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde; ihale komisyonunun verilen
teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete
göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit ederek bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği
süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili
ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin
ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya
yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, teklif edilen mal, hizmet
veya yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği,
Kurumun, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre
aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede
öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci
maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri
ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama
istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkili olduğu, ihale
komisyonunun bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alacağı hükme bağlanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde
“İdare, yaklaşık maliyetin
hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve
oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. ...
maddesinde ise
”
açıklamaları, 45’inci
“
…
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
…
45.1.4 İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
…
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan
…
-Mayıs-Haziran 2014” tür.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…” açıklamaları yer almaktadır.
Birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede idarece
aşırı düşük teklif isteme yazısı ekinde, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerce açıklama
sunulması gereken iş kalemleri ile açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin liste
halinde belirtildiği görülmüştür.
Teklifi aşırı düşük olarak tespit edilmek suretiyle açıklama istenen 27 istekliden
20’sinin açıklama sunmadığı, diğer 6 istekli tarafından sunulan açıklamaların idarece uygun
görülmeyerek bahse konu isteklilerin teklifinin reddedildiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının;
-
AKT/2, AKU/1 ve AKU/2 poz numaralı imalatlara ilişkin açıklama kapsamında
öngörülen mesafeler ile idare tarafından isteklilere verilen analiz formatında öngörülen
mesafelerin örtüşmemesi,
-
Sunulan analizlerde akaryakıt giderlerinin iş kalemleri içerisinde yer almaması ve
akaryakıt maliyeti için sunulan fiyat teklifindeki bedelin biriminin belirtilmemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
-
Vasıflı işçilikler ile vasıfsız işçiliklerin tamamı için analizlerde ihale tarihinde
yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin öngörülmüş olması gerekçeleriyle idarece uygun
görülmediği belirlenmiştir.
Nakliye mesafeleri ile ilgili uyuşmazlık bakımından yapılan incelemede; AKT/2,
AKU/1 ve AKU/2 poz numaralı imalatlara ilişkin olarak idarece ihale dokümanı kapsamında
verilen analiz formatı niteliğindeki belgelerde ariyet nakliye mesafesinin 14 km, taş nakliye
mesafesinin ise 22,3 km olarak belirtildiği, ayrıca ihale dokümanı kapsamında verilen
itinererde işin yapılacağı yer çevresinde mevcut olan ariyet ve taş ocakları ile bunların iş
mahalline olan mesafelerine yer verildiği, nakliye mesafesinin idarece yaklaşık maliyet hesabı
kapsamında AKT/2 poz numaralı imalat analizinde 14 km, AKU/1 ve AKU/2 poz numaralı
imalat analizlerinde ise 23 km olarak öngörüldüğü, bahse konu mesafelerin başvuru sahibince
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde 5 km ve 12 km olarak hesaba
dahil edildiği görülmüştür.
Bununla birlikte, ihale dokümanının bir parçası olan Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci
maddesinin 2 numaralı zeyilname ile değiştirildiği, bahse konu maddede değişiklik öncesinde
“
Taş ocakları, ariyet ocakları, depo yerleri, su temin yeri, konkasör, beton santrali, plent
sahaları ile şantiyenin kurulacağı alanlar yüklenic tarafından temin edilecektir
düzenlemesine yer verilmişken, 2 numaralı zeyilname ile yapılan değişiklik sonrasında bahse
konu maddede Taş ocakları, ariyet ocakları ve bitüm idare tarafından verilecek, diğer
i
…”
“
ocaklar (Kum-çakıl, su v.b.), depo yerleri, şantiye yeri yüklenici tarafından temin
edilecektir...” düzenlemesine yer verildiği belirlenmiştir.
Aktarılan düzenlemelerden idare tarafından verilecek taş ocakları ve ariyet ocaklarının
kullanılmasının zorunlu olduğu, dolayısıyla isteklilerce teklif edilecek fiyatın hesabında bu
hususun dikkate alınması ve nakliye mesafelerinin idarece belirtilen itinererdeki mesafelerle
uyumlu olması gerektiği sonucu çıkarılmaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ilgili pozlar için sunulan analizlerde yer verilen
nakliye girdileri için öngörülen mesafelerin idarece ihale dokümanı kapsamında verilen ariyet
ve taş ocaklarına ilişkin mesafe verileriyle örtüşmemesi nedeniyle başvuru sahibinin aşırı
düşük teklif açıklamalarının uygun görülmemesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Akaryakıt giderlerine ilişkin yaşanan uyuşmazlık bakımından yapılan incelemede;
idarece aşırı düşük teklif isteme yazısı ekinde, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerce açıklama
sunulması gereken her bir iş kalemi/grubu için analiz içinde yer alan tüm iş
kalemleri/gruplarının rayiçlere kadar detaylandırılmak suretiyle açıklama istenecek ve
istenilmeyecek olan analiz girdilerinin tamamının belirtildiği, başvuru sahibinin ise açıklama
kapsamında bu şekilde bir detaylandırma yapmaksızın ve bazı imalatlar için kamu
kurumlarınca yayımlanmış 2015 yılı birim fiyat ve rayiçler esas alınarak ilgili analizlerin
oluşturulduğu, ihale ilan tarihi itibariyle kamu kurumları tarafından 2016 yılı birim fiyatları
henüz yayımlanmamış olduğundan 2015 yılı birim fiyatlarının kullanılmasında sakınca
bulunmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde öngörülen sıralı analiz
girdilerinin oluşturulması ve 45.1.2.2’nci maddesinde öngörülen açıklama istenmeyecek
analiz girdilerinin belirlenerek açıklama isteme yazısında ilgili isteklilere gönderilmesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
işlemlerinin sağlıklı yürütülebilmesi bakımından, idarelerce açıklama istenen her iş
kalemi/grubuna ilişkin analizlerin rayiçlere kadar detaylandırılması gerekliliği bulunmaktadır.
İncelenen ihalede de idarece bu şekilde işlem tesis edilerek aşırı düşük teklif açıklaması
istenmiştir.
Bununla birlikte, açıklama istenen herhangi bir iş kalemi/grubu için idarece açıklama
isteme yazısı ile birlikte gönderilen detaylı analiz girdilerinin her biri için ayrı ayrı açıklama
yapmak yerine, mevzuatın öngördüğü sınırlar içinde, örneğin kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” kullanılması suretiyle ilgili iş
kalemi/grubu için analiz sunmaksızın açıklamada bulunmaları mümkündür. Bu salahiyet
açıklama istenen herhangi bir iş kalemi/grubu için geçerli olduğu gibi ilgili paçal veya özel
analiz kapsamındaki bir girdi niteliğinde olan bir iş kalemi/grubu için de söz konusudur.
İncelenen ihalede, akaryakıt girdisinin idarece açıklama istenen iş kalemi/grubu
analizleri içinde yer alan girdilerden biri niteliğinde olduğu anlaşılmakla birlikte, başvuru
sahibince sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, ilgili analizlerin idarece
belirtildiği ölçüde detaylandırılmadığı, bunun yerine mevzuat kapsamında cevaz verilen kamu
kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların kullanılması suretiyle ilgili analizlerin
oluşturulduğu belirlenmiştir. Bu kapsamda, akaryakıt girdisine ilişkin spesifik bir
belirlemenin başvuru sahibince sunulan analizlerde yer almadığı, ancak ilgili analizler
kapsamında yer verilen çeşitli birim fiyatlar içerisinde akaryakıt girdisinin de bulunduğu
anlaşılmaktadır. Örneğin; AKT/2 poz numaralı imalat analizinde akaryakıt girdisi ayrıca
gösterilmemiş olmakla birlikte söz konusu analiz kapsamında yer verilen ve ilgili kamu
kurumu birim fiyatıyla açıklanan “Ekskavatörle her cins toprağın kazılması ve kullanılması”
girdilerinin içerisinde akaryakıt girdisi yer almaktadır.
Dolayısıyla, idarece başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunulan analizlerde yer verilen girdilerin ilgili imalatların gerçekleştirilebilmesi
bakımından yeterli olup olmadığı değerlendirilmeksizin, esasen analizlerde yer verilen çeşitli
iş kalemleri/grupları içerisinde yer almakta olan akaryakıt girdisine analizlerde yer
verilmediği şeklinde yanılgılı bir değerlendirmeyle başvuru sahibinin aşırı düşük teklif
açıklamalarının uygun görülmemesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Ayrıca, başvuru sahibi tarafından açıklama kapsamında akaryakıta ilişkin bir proforma
faturanın da sunulduğu görülmüş olup akaryakıt girdisinin hiçbir analizde ayrı bir girdi olarak
yer almadığı, farklı iş kalemleri/grupları içinde açıklandığı dikkate alındığında, bahse konu
proforma faturanın hukuki bir anlamının bulunmadığı, bu bakımdan söz konusu belgenin
mevzuata uygunluğunun değerlendirilmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
İşçilik giderlerine ilişkin yaşanan uyuşmazlık bakımından yapılan inceleme sonucunda
elde edilen bulgular ve buna ilişkin değerlendirme şu şekildedir:
Bahsi geçen Tebliğ’in 45.1.9’uncu maddesinde; aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunulan analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan
saatlik asgari ücretin altında olamayacağı belirtilmiş olup bunun dışında işçilik fiyatları ile
ilgili mevzuatta bir düzenleme yer almamaktadır. Dolayısıyla, analizlerde yer verilen
işçilikler için vasıflı vasıfsız ayrımı gözetilmeksizin öngörülebilecek en düşük fiyat
yürürlükteki asgari ücret olup, bunun üzerinde bir işçilik fiyatı öngörülmesi hususu işin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
yapılacağı yer ve piyasa koşulları, iş ve işçiliğin niteliği gibi hususular dikkate alınmak
suretiyle açıklama sunan isteklinin takdirindedir. Bu hususa ilişkin bir belgelendirme
zorunluluğu mevzuatta öngörülmemiştir.
İncelenen ihalede, başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yer
verilen bilgi ve belgeler kapsamında sunulan analizlerde öngörülen tüm işçilik ücretlerinin
ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücret ile uyumlu olduğu belirlenmiştir. Bu
itibarla, mevzuatta işçilik ücretleri için öngörülmüş asgari koşulları sağladığı anlaşılan
başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının işçilikler için öngörülen fiyatların makul
olmadığı gerekçesiyle idarece uygun görülmemesi işleminde hukuki isabet bulunmamaktadır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
Eko İnşaat ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idarece ihale
dokümanı kapsamında verilen analiz formatı niteliğindeki belgelerde ve itinererde belirtilen
taş ocağı nakliye mesafelerinden farklı olarak taş nakliye mesafesinin 9,75 km olarak hesaba
dahil edildiği görülmüştür.
Yukarıda yer verilen gerekçelerle, Eko İnşaat ve Tic. A.Ş. tarafından ilgili pozlar için
sunulan analizlerde yer verilen nakliye girdileri için öngörülen mesafelerin idarece ihale
dokümanı kapsamında verilen taş ocaklarına ilişkin mesafe verileriyle örtüşmemesi nedeniyle
bahse konu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmemesi gerektiği
sonucuna varılmıştır. Ancak, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının farklı
gerekçelerle idarece uygun bulunmadığı dikkate alındığında, herhangi bir düzeltici işlem
kararı verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
Şinasi CANDAN
II. Başkan
Osman DURU
Kurul Üyesi
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Hasan KOCAGÖZ
Mehmet ATASEVER
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 64
: 17.08.2016
:
2016/UY.I-2093
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi