Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü / 2016/145354-İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2016/145354
Başvuru Sahibi
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/055  
: 17  
: 12.10.2016  
:
2016/UY.I-2489  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Yıldızevler Mah. 717. Sok. No: 15/7 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü  
152 Evler Mah. Ankara Yolu Cad. No: 286 16330 Yıldırım/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/145354 İhale Kayıt Numaralı “İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.06.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İnegöl Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000 24+482 Arası  
-
-
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 26.08.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 29.08.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.09.2016 tarih ve  
50281 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.09.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2044 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından ihale dokümanı kapsamında  
verilen analiz girdilerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına esas teşkil edecek şekilde  
düzenlenmediği, açıklama istenilecek paçal kalemlerine ait analiz formatlarının iş  
kaleminin temel girdileri üzerinden hazırlanmadığı, dolayısıyla açıklama istenilmeyecek  
analiz girdilerinin doğru bir şekilde belirlenmediği, bu durumun Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 4.1.2’nci maddesine aykırı olduğundan aşırı düşük teklif sorgulamasının  
mevzuata uygun olarak yenilenmesi gerektiği,  
BTBA/19, PTEM1, PALTTEM1, OMOLTİ1, 2202/K-T, -KAZI kalemlerinin alt  
analizlerinde yer alan nakliye bedellerinin 2016 yılı yol, köprü, tünel bitümlü kaplamalar,  
bakım ve trafik işaretlerine ait birim fiyatlar listesinde yer alan formüller kullanılarak  
açıklandığı, yaklaşık maliyette kullanılan mesafeler ve bedeller ile uyumlu olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/055  
: 17  
: 12.10.2016  
:
2016/UY.I-2489  
2202/K  
-T  
kaleminin alt analizi 03.141 paletli delgi makinesi için 2016 yılında  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından rayiç bedelinin yayınlanmadığı, emsal kurul kararı  
da dikkate alındığında SMMM raporunda belirtilen amortisman ödemesi tamamlanmış kendi  
malları olan makine değeri ile açıklama yapıldığı, bu itibarla idarenin aşırı düşük teklif  
açıklamasının reddi kararının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesine  
göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak isteyeceği, komisyonun; yapım yönteminin ekonomik olması, teklif sahibinin  
yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen yapım işinin  
özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ihale  
komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük tekliflerin geçerli teklif olarak dikkate alınacağı  
hükme bağlanmıştır.  
Ayrıca bu hususa Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı  
maddesinde de yer verilmiş ve aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu  
İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan  
en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da  
ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hüküm  
altına alınmıştır.  
İtirazen şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesine göre ihale  
konusu işin “İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası Toprak İşleri, Sanat  
Yapıları ve Üst Yapı Yapımı ikmal İnşaatı İşi” olduğu görülmüştür.  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/055  
: 17  
: 12.10.2016  
:
2016/UY.I-2489  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesine,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde ise ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışı unsurlar da dikkate  
alınarak belirleneceğine, tekliflerin nasıl puanlanacağı hususlarına ilişkin düzenlemelere yer  
verilmiştir.  
Yukarıya aktarılan düzenlemelerden sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı  
düşük teklif açıklaması istenileceği, mevzuata uygun aşırı düşük teklif açıklaması sunan  
isteklilere ait tekliflerle diğer geçerli teklifler arasında fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak  
yapılan değerlendirme sonucu ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirleneceği  
anlaşılmıştır.  
15.08.2016 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde; yapılan teklif  
değerlendirmeleri neticesinde geçerli teklif sahibi istekliler dikkate alınarak yapılan  
hesaplamaya göre aşırı düşük teklif sorgulama sınır değerinin 29.202.711,44 TL olarak tespit  
edildiği, bu tutarın altında teklif sunan başvuru sahibi dahil 12 isteklinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasına tabi tutulduğu, ancak başvuru sahibi hariç 11 isteklinin herhangi bir aşırı düşük  
teklif açıklaması sunmadığı, başvuru sahibinin ise 28.06.2016 tarihinde sunduğu aşırı düşük  
teklif açıklaması yeterli olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedilmesine karar verildiği  
görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38.1’inci maddesinde  
“İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45.1.4’üncü  
maddesinde “İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/055  
: 17  
: 12.10.2016  
:
2016/UY.I-2489  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması yer  
almaktadır.  
Ayrıca açıklama istenilecek kalemleri ile açıklama istenilmeyecek analiz  
girdilerinin idare tarafından nasıl tespit edileceği ve yapım işleri ihalelerinde teklif bedelinin  
aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerin yapacakları açıklamada uyacakları usul ve esaslar  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde açıklanmıştır.  
İsteklilerin aşırı düşük açıklamalarını mevzuata uygun, geçerli şekilde yapabilmeleri  
ve idarelerin yapılan açıklamaları sağlıklı değerlendirmelerinin ön koşulunun, idareler  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının anılan Tebliği’nin 45’inci maddesine  
uygun yapılması olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere ihale  
dokümanı kapsamında sunulan, açıklama istenilecek paçal kalemlerine ait analiz  
formatlarının bu kalemlerinin temel girdileri (malzeme, işçilik ve makine v.b.) üzerinden  
hazırlanmadığı, dolayısıyla açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru bir şekilde  
belirlenmediği tespit edilmiş olup, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci  
maddesine uygun olmadığı anlaşıldığından idarece açıklama istenilen kalemlerinin analiz  
formatlarının temel girdiler üzerinden oluşturulup (temel girdilere kadar ayrıştırılıp) bir liste  
halinde açıklama istenilmeyen girdilerinin belirlenmesi ve girdi cinsi ile miktarının yer aldığı  
anılan formatlar gönderilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece açıklama istenilen kalemlerinin  
temel girdiler üzerinden oluşturulup, (temel girdilere kadar ayrıştırılıp) bir liste halinde  
açıklama istenilmeyen girdilerin belirlenmesi ve girdi cinsi ile miktarının yer aldığı anılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/055  
: 17  
: 12.10.2016  
:
2016/UY.I-2489  
formatlar gönderilerek teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen tüm isteklilere aşırı düşük teklif  
sorgulamasının yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi