Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı
/
2015/111793-Hacıbektaş (Nevşehir) Kanalizasyon İnşaatı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2015/111793
Başvuru Sahibi
Betaş Beton ve Prefabrike Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş.
İdare
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Hacıbektaş (Nevşehir) Kanalizasyon İnşaatı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN,
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,
Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Betaş Beton ve Prefabrike Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş.,
Organize Sanayi Bölgesi 37. Cadde No: 26 Melikgazi/KAYSERİ
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,
İller Bankası A.Ş. Ek Tesisleri Çamlıca Mah. Anadolu Bulvarı (Macunköy Lojmanları) A-1
Blok, 06200 Yenimahalle/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/111793 İhale Kayıt Numaralı “Hacıbektaş (Nevşehir) Kanalizasyon İnşaatı Yapım İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından
01.10.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hacıbektaş (Nevşehir)
Kanalizasyon İnşaatı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Betaş Beton ve Prefabrike Yapı
Elemanları San. ve Tic. A.Ş.nin 21.12.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
24.12.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.01.2016 tarih ve 302 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 04.01.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/17 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale komisyonu kararında sınır değer hesaplanmasında Or-Han İnş. Tic. ve San.
Ltd. Şti.nin ekonomik yeterliliği sağlamadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirmeye
alınmadığının belirtildiği, söz konusu firma ile ilgili yaptıkları araştırma neticesinde ihaleyi
yapan idarece aynı bilanço yılı ve dönemine ait yapılan ihalelere katıldığı, söz konusu
ekonomik verilerin geçmiş dönem (2013-2014) verileri olduğu, beyannamelerinin vergi
dairelerine sunulduğu ve bu verilerin sabit olduğu, bahsi geçen isteklinin ihalede yetersiz
olarak görülmesine rağmen yaklaşık maliyeti daha yüksek olan aynı idarenin bir başka
ihalesine 2.000 TL olan ihale dokümanını satın alarak ve çeşitli ihale masraflarını da yaparak
katıldığı, ekonomik gücünün yeterli olduğu,
2) İhale üzerine bırakılan istekli Sürekli İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti.nin sunduğu aşırı
düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterdiğine dair kapasite raporunun, üretim izin
belgesinin, güncellenmiş maden ve ocak ruhsatlarının, TSE belgelerinin ve İller Bankası
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
yeterlik belgelerinin açıklamaları kapsamında sunulması gerektiği, söz konusu isteklinin teklif
ekinde bu belgeleri sunmadığının anlaşıldığı, kazı artığının ne şekilde bertaraf edileceğine
dair nakliyelerde açıklama getirirken ilgili belediyeden kazı artığı döküm sahası ve
mesafesiyle ilgili çalışmaların yapılması gerektiği, fiyat tekliflerinde beton boru, muayene
bacaları, parsel bacalarında kullanılan malzemelerin ihale dokümanına uygun olduğuna dair
açıklama yapılması gerektiği, Teknik Şartname'de Sfero döküm kapaklarının TP 10/17-
A(GGG50) Sfero Kapak olarak istendiği, alınan fiyat tekliflerinde Sfero kalitesinin GGG50
olarak belirtilmesi gerektiği, buna ilişkin TSE belgelerinin ve kapasite raporlarının bulunması
gerektiği, ihale tarihi itibari ile geçerli olan saatlik asgari ücretin 5,66 TL olduğu, söz konusu
isteklinin açıklamalarında öngördüğü saatlik ücretin 5,66 TL’den düşük olduğu, isteklinin
sunduğu analizlerdeki miktarların idarenin hazırladığı miktarlardan daha düşük olduğu, anılan
istekli tarafından açıklamaları kapsamında sunulan proforma faturalarda işçilik ve nakliye
bedelinin gösterilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı
36’ncı maddesinde “…36.2. Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan
önceki yılda sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini
sunmak suretiyle kriterleri sağladıklarını tevsik edebileceklerdir. Ancak bu durumda, ihalenin
yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait belgelerin sunulması
zorunludur. Örneğin; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda
bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli, 2009-2010 yıllarına veya 2008-
2009-2010 yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecek
olup, 2010 yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına
ait yahut 2008-2010 veya 2008-2009 yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri
sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir.” açıklaması,
İdari Şartname'nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı: Hacıbektaş (Nevşehir) Kanalizasyon İnşaatı Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
72.773 metre kanalizasyon hattı, 1540 adet muayene bacası, 10.380 metre parsel
bağlantı hattı, 1730 adet parsel bacası, 1 adet deşarj yapısı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Hacıbektaş (Nevşehir)” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler:
…
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya
eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya
da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi
(Standart Form: KİK024.1/Y)
sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile
tevsik edilebilir.
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlemesi yer
almaktadır.
İdari Şartname düzenlemelerine göre, ilgili mevzuat uyarınca bilançosunu yayımlatma
zorunluluğu olan isteklilerin yılsonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri
sağlandığını gösteren bölümlerini, ilgili mevzuat uyarınca bilançosunu yayımlatma
zorunluluğu olmayan isteklilerin yılsonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri
sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest
muhasebeci, YMM veya SMMM tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi
sunmaları gerektiği, sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde cari oranın (dönen varlıklar/kısa
vadeli borçlar) en az 0,75 olması, öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15
olması, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması
kriterlerinin birlikte sağlanması gerektiği, belirtilen kriterleri bir önceki yılda
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabileceği, bu takdirde belgeleri
sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp
sağlanmadığına bakılacağı, aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren
öz kaynak oranına ilişkin hesaplama yapılırken yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin toplam
aktiflerden düşüleceği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede 60 adet ihale doküman satın alındığı, 60 isteklinin ihaleye
teklif verdiği, 7 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, 53
geçerli teklif üzerinden belirlenen sınır değerin (11.586.585,42 TL) altında teklif veren 26
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 4 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması
sunduğu, 3 isteklinin açıklamasının uygun bulunmadığı, açıklaması yeterli görülen Sürekli
İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği,
başvuru sahibi Betaş Beton ve Prefa Brike Yapı Elamanları San. Tic. A.Ş.nin teklifinin ise
geçerli teklifler arasında 3’üncü sırada olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin ilk iddiasına yönelik incelemede, ihale komisyonu kararında Or-
Han İnş. Tic . ve San. Ltd. Şti.nin sunduğu ayrıntılı bilanço bilgilerinde 2014 yılı için yapılan
değerlendirmede öz kaynak oranının 0,09 olarak hesaplandığı, 2013 ve 2014 yıllarının parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden değerlendirme yapıldığında öz kaynak oranının 0,13 olarak
hesaplandığı, hesaplanan öz kaynak oranının İdari Şartname'de istenen oran olan en az 0,15’i
sağlamadığı gerekçesiyle söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı
görülmüştür.
İhale işlem dosyası incelendiğinde Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifi
kapsamında ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeleri tevsiken 2013 ve 2014 yılına ait
ayrıntılı bilanço bilgileri ve ayrıntılı gelir tablosunun sunulduğu ve söz konusu belgelerin
üzerinde serbest muhasebeci mali müşavir onayı (SMMM) ile usulüne uygun olarak kaşeleme
(TÜRMOB) işleminin yapıldığı görülmüştür.
Söz konusu bilanço bilgileri tablosu incelendiğinde, 2014 yılına ait öz kaynak tutarının
8.007.780,06 TL, toplam aktifin 90.217.068,77 TL ve yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin
8.615.141,27 TL olduğu görülmüş olup, öz kaynak/toplam aktif oranının “0,098”e tekabül
ettiği belirlenmiştir. Bu itibarla, 2014 yılı için İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde
belirtilen öz kaynak oranının en az 0,15 olması gerektiğine ilişkin şartın karşılanmadığı, söz
konusu isteklinin 2013 yılına ait öz kaynak tutarının 6.899.816,20 TL, toplam aktifin
35.689.346,97 TL ve yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin 3.357.095,28 TL olduğu görülmüş
olup, 2013 ve 2014 yıllarına ait parasal tutarların ortalaması üzerinden yapılan hesaplamada
öz kaynak/toplam aktif oranının “0,13”e tekabül ettiği, bu çerçevede istenen yeterlik kriterini
karşılamadığı tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde, Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin
belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yapılan hesaplama
sonucunda İdari Şartname'de istenen yeterlik kriterinin karşılamadığından, idarece söz konusu
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma işlemi yerinde görülmüş olup başvuru
sahibinin birinci iddiası yerinde bulunmamıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikayet başvurusu’ başlıklı
56’ncı maddesinde “…Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile
idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler
bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinde “…(10) İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar
hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu
edilemez…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “…İdareye başvuru konularının yanı
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate
alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, Kurumun itirazen şikâyet
başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen
hususlar yönünden inceleyeceği, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar
hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu
edilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin 21.12.2015 tarihli idareye şikâyet başvuru dilekçesinde 2’nci
iddiasına yönelik olarak “Aşırı düşük teklif sorgulamasında Sürekli İnşaat Ticaret Sanayi Ltd.
Şti.nin sunmuş olduğu fiyat tekliflerinin geçerli bulunarak ihale edilmesi 4737 sayılı kamu
ihale kanunun aşırı düşük teklifler başlığındaki 38.madde esaslarına aykırıdır. Bu konuda
kamu ihale kurumunun emsal kararları bulunmakta olup sorgulamanın benzer iş olan ve
kurumunuz tarafından ihale edilen İhale kayıt numarası:2015-50873 Yarbaşı-Ellek-Atalan
(Osmaniye) Grup Kanalizasyon İnşaatı olan Kamu İhale Kurumunun Toplantı No:2015-058
Gündem No:13 Karar Tarihi: 14.10.2015 Karar No: 2015-UY.I-2697 na uygun olarak
yeniden yapılması gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İddiaya konu 14.10.2015 tarihli 2015-UY.I-2697 sayılı Kurul kararında “…idare
tarafından açıklama istenilen her bir iş grubunu oluşturan her bir iş kalemine ilişkin
girdilerin ve bu girdilere ilişkin miktarların ve birim fiyatların dikkate alınmak suretiyle yeni
bir analiz oluşturulması ve bu analiz formatı üzerinden Kamu İhale Genel Tebliği’nin
yukarıda aktarılan 45.1.2.2 ve 45.1.2.3’üncü maddesinde yer alan açıklamalara uygun olarak
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilmeyen analiz
girdileri listesi de gönderilmek suretiyle isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması
istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir…” denilmektedir.
İdarenin 24.12.2015 tarihli şikâyete cevabında “Kamu kurum ve kuruluşları tarafından
ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar ve tedarikçilerden alınan ve ayrıntılı olarak birim
fiyatları gösteren fiyat teklifleri sunularak pozlar için kullanılan fiyatların dayanakları
belgelerle belirtilmiştir. Teklif edilen fiyat analizleri ve fiyat teklifleri Genel Tebliğin 45.
maddesi uyarınca incelenmiştir. Fiyat tekliflerinde, teklifi veren firma yetkilisinin imza,
kaşesinin bulunduğu, mükellefin beyannamelerini imzalamaya yetkili meslek mensubunun
iletişim bilgileri ve kaşesinin bulunduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından (…)
ibaresinin yazılarak imzalandığı tespit edilmiştir. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar ve fiyat teklifleri ile istenilen tüm pozlara ait fiyat
açıklamalarının tarafımızca uygun olduğu görülmüştür.
Sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulduğu belirlenmiştir. Kurumumuz tarafından ihale
öncesi hazırlanan yaklaşık maliyet kapsamında yer alan analizlerdeki pozlara ve bu pozların
metrajlarıyla sunulan bu belgeler karşılaştırıldığında; istekli firmanın işi güvenli, ekonomik
ve tekniğe uygun olarak yapabileceği öngörülmüştür.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin idareye şikayet başvurusu dilekçesinde 2’nci iddiasına yönelik
olarak ihale üzerine bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasında sunmuş olduğu fiyat
tekliflerinin geçerli bulunmasının mevzuata aykırı olduğu, 14.10.2015 tarihli 2015-UY.I-2697
sayılı Kurul kararı gereğince aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesini iddia ettiği,
isteklilerce idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikayet başvurusuna konu edilemeyeceği, bu
çerçevede kamu ihale mevzuatı gereği başvuru sahibinin iddialarının idarenin şikâyet üzerine
aldığı kararda belirtilen hususlar ile sınırlı incelenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Bu doğrultuda yapılan sınırlı inceleme aşağıdadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.13 Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
…
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit
tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek
olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter SM,
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır.
İhale işlem dosyası incelenmesinde, “Hacıbektaş (Nevşehir) Kanalizasyon İnşaatı
Yapım İşi” kapsamında yapılacak işlere ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 12
kalemden 2’sinin sorgulamaya konu kalem olarak belirlendiği, sorgulamaya konu kalemlerin
ise birden fazla farklı poz numaralı iş kaleminden oluşan iş grubu (paçal analiz) olduğu,
isteklilerden 17.11.2015 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, sorgulama
yazısının ekinde açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin yer aldığı
görülmüştür.
İhale üzerine bırakılan Sürekli İnşaat Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 02.12.2015 tarihli aşırı
düşük teklif açıklamasında, idarece açıklaması istenilen paçal iş kalemlerinden açıklaması
istenilen 10 analiz girdisine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçlerini kullandığı, analiz
girdisi niteliğinde olan 4 iş kalemine ilişkin İller Bankası birim fiyatlarını kullandığı,
belirtilen birim fiyat ve rayiçlerin ilgili yıl için ilan edilen birim fiyatlara eşit veya üzerinde
olduğu, 5 iş kalemine ilişkin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınan fiyat
tekliflerinin sunulduğu görülmüştür.
İhale üzerine bırakılan isteklinin açıklama istenilen 08.157072 poz numaralı “Çapı
200mm entegre contalı buhar kürlü ambuatmanlı beton boru(conta bedeli)” , 08.1583-Y poz
numaralı “Buhar kürlü entegre contalı prefabrik muayene bacası çerçeve montaj elemanı”,
08.1558/İB-Y poz numaralı “Çıkış çapı 200mm buhar kürlü, lastik conta birleşimli, 500 dozlu
prefabrik muayene bacası taban elemanı” 08.1581/1-Y poz numaralı “Buhar kürlü, entegre
con. Prefabrik muayene baca konik elemanı” tanımlı iş kalemlerinin Kaybor Kayseri Beton
Boru Elem. San ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 01.10.2015 tarihli üzerinde işin adının
da yer aldığı fiyat teklifi ile tevsik edildiği, fiyat teklifinin üzerinde satışlar üzerinden
açıklama yapılması durumunda bulunması gereken “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (01.10.2015)
tarih ve (2015/08) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubu
tarafından iletişim bilgileri yazılmak suretiyle kaşelenip imzalandığı, fiyat teklifinin üzerinde
işin adının yazıldığı, Kayseri 4. Noterliği tarafından tasdik edilen 06.02.2014 tarih ve 2352
nolu Kaybor Kayseri Beton Boru Elem. San ve Tic. Ltd. Şti.ye ait ana sözleşmenin 3’üncü
maddesinde şirketin amaç ve konusunun “Şirket konusu ile ilgili inşaat sanayiinde kullanılan
ve her türlü teknikle her türlü hammaddeden oluşan kanalizasyon ve su hatlarında kullanılan
borular ile beton, hazır beton, gaz beton ve diğer hafif beton yapı elemanları, ahşap, plastik
ve diğer maddelerden mamul prefabrik eleman, tuğla, büz, kiremit, briket, taban ve çatı
kaplaması gibi her türlü yapı elemanları üretimini, montajını, yurt içinde ve yurtdışında
alımını satımını ve pazarlamasını yapmak. Bu işlerle ilgili her türlü tesis kurmak, işletmek,
kiralamak, almak veya satmak. Her türlü inşaat işlerini yapmak.” olduğu, bu hali ile anılan
pozlara yönelik olarak sunulan belgelerin mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
Açıklaması istenilen 08.1558/İB-Y poz numaralı “Srefo dökümden mamul kapak:
kanalizasyon inşaatları için hazırlanmış” tanımlı iş kaleminin Payza Döküm-Uğur Payza
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/012
: 62
: 17.02.2016
: 2016/UY.I-570
tarafından düzenlenen 01.10.2015 tarihli fiyat teklifi ile tevsik edildiği, fiyat teklifinin
üzerinde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda bulunması gereken “Bu fiyat
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek
onaylanan (01.10.2015) tarih ve (2015/30) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer
aldığı, meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri yazılmak suretiyle kaşelenip imzalandığı,
fiyat teklifinde idarenin adı, işin adı ve İKN’sinin bulunduğu, ayrıca “Fiyat teklifi vermiş
olduğumuz malzeme yukarıda adı belirtilen işin ihale dokümanlarına uygundur.” ifadesinin
yer aldığı, bu hali ile anılan pozlara yönelik olarak sunulan belgelerin mevzuata uygun olduğu
anlaşılmıştır.
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu hesap
cetvelinde öngördüğü miktarlar ile idarenin sorgulamaya konu ettiği iş kalemleri için
öngördüğü metrajlar arasında bir fark bulunmadığı, isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında
idarece öngörülen miktarları kullandığı görülmüştür.
Yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde, ihale üzerine bırakılan isteklinin
sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında sunduğu fiyat tekliflerinin mevzuata uygun
olduğu, isteklinin açıklamaları kapsamında sunmuş olduğu hesap cetvelinde öngördüğü
miktarlar ile idarenin sorgulamaya konu ettiği iş kalemleri için öngördüğü metrajlar arasında
bir fark bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin ikinci iddiası yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Dr. Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
10