Ana Sayfa / Kararlar / Dsi 8. Bölge Müdürlüğü / 2015/152519-Erzurum Uzundere Göleti
Bilgi
İKN
2015/152519
Başvuru Sahibi
Neta İnş. Beton Madencilik San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Dsi 8. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Erzurum Uzundere Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,  
Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Neta İnş. Beton Madencilik San. ve Tic. A.Ş.,  
İlkbahar Mah. 571. Cad. 608.Sok. No:8/C Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Dsi 8. Bölge Müdürlüğü,  
K. Karabekir Mah. Org. Demircioğlu Cad. 25100 Yakutiye/ERZURUM  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/152519 İhale Kayıt Numaralı “Erzurum Uzundere Göleti” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Dsi 8.Bölge Müdürlüğü tarafından 02.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Erzurum Uzundere Göleti” ihalesine ilişkin olarak Neta İnş. Beton  
Madencilik San. ve Tic. A.Ş.nin 13.01.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
18.01.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.01.2016 tarih ve 5225 sayı ile  
Kurum kayıtlarına alınan 26.01.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/284 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1-Proforma faturaların onayları ilgili meslek mensubu tarafından onaylı olmasına  
rağmen onaylı olmadığı gerekçesiyle ve UZD-22 Pozunda kullanılan 32.011 ile 32.009 iş  
kalemlerinin proforma ile açıklanamayacağı gerekçesiyle aşırı düşük savunmalarının uygun  
görülmediği, proforma faturalarının kabul edilerek tekliflerinin değerlendirmeye alınması  
gerektiği,  
2-İhaleye giren tüm firmaların Aritmetik Hata olup olmadığı, en son durumu gösterir  
Ticaret Sicil Gazetesinin olup olmadığı, Ciro Bilanço vs. belgelerinin yeterli olup  
olmadığının, Ortaklık Durum Belgelerinin son 1 yıldır yarıdan fazla hisseye sahip olup  
olmadığının, Benzer İş Gruplarının Tebliğinin 2.8 maddesinde birden fazla gruptan işleri  
içeren İş Deneyim Belgelerinde ihale konusu işe benzer nitelikteki işler değerlendirmeye  
alınır denilmekte, İdari Şartnamenin 7.6 maddesinde bu ihalede benzer iş olarak kabul  
edilecek işler A-VIII Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir denilmekte. Bu sebeple A-  
VIII Grubu işlere dahil olan baraj gölet işleri ile benzer olmayan A-IX Grubu işlere dahil olan  
sulama işlerinin benzer iş tutarlarını birbirinden ayrılarak ve yeterliliğinin benzer işe göre  
tahkikinin yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Erzurum Uzundere Göleti  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1977A010320  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yapım İşi - 37620m3 SSB Beton , 23400m3 Beton ve Betonarme İşleri  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Erzurum İli Uzundere İlçesi  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu,  
ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen  
birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat  
dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
A. Değerlendirme “fiyat” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki kısımda  
yapılacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde de benzer hüküm yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1. İhale ilanında ve dokümanında belirtilmesi kaydıyla, idareler sınır  
değerin altında olan tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin olarak aşağıdaki seçenekleri  
uygulayabilirler.  
a) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtildiği ihalelerde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu isteklilerden (45.1.2 - 45.2)  
maddelerinde belirtilen esaslara göre açıklama istenir.  
Bu çerçevede; sınır değerin altında olan tekliflere ilişkin (a), (b) ve (c) bentlerinde yer  
alan açıklamalar doğrultusunda tesis edilecek işlemler, idari şartnamenin “sınır değer”  
başlıklı maddesinin ilgili dipnotunda belirtilen seçeneklerden uygun olanı esas alınarak  
düzenlenir.  
İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama  
isteneceğinin belirtildiği ihalelerde, idarelerce sorgulama ve isteklilerce açıklama yapılması  
işlemleri (45.1.2 - 45.2) maddelerinde belirtilen esaslar uyarınca yürütülecektir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden  
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.…  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihalenin adının “Erzurum Uzundere Göleti”  
olduğu, 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif olarak belirlendiği  
görülmüştür  
Anılan mevzuat maddelerinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilecek ihalelerde  
teklifleri idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan isteklilerden, en az beş iş günü süre  
verilerek kümülatif toplamı yaklaşık maliyetin % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları  
için açıklama isteneceği, idarelerce sorgulama ve isteklilerce açıklama yapılması işlemlerinin  
bu Tebliğ’in aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin maddelerinde belirtilen esaslar  
çerçevesinde yürütülerek aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği anlaşılmaktadır.  
45.1.8’inci maddesinde ise aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizler,  
ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan  
yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan veya analiz fiyat tutarları, teklif  
fiyatların üzerinde olan isteklilere ait tekliflerin, analizler üzerinde yapılan incelemede ise  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği ve bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatının, teklif fiyatının üzerinde olması halinde bu isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği açıklamasına yer verilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.14’üncü maddesinde, Tebliğ’in 45.1.3-45.1.13  
maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına  
uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin tekliflerinin gerekçeleri  
belirtilmek suretiyle reddedileceği açıklamasına yer verilmiştir.  
Aktarılan Tebliğ açıklamalarından, isteklilerin tekliflerine ilişkin olarak yukarıda  
sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunabilecekleri,  
fiyat teklifi ile açıklama yapılması durumunda, fiyat tekliflerinde belirtilen birim fiyatların  
analizler ile uyumlu olması, fiyat tekliflerinin meslek mensubu tarafından onaylanmış olması  
ve üzerlerinde ilgili beyan ifadesinin yer almasının gerektiği, fiyat tekliflerinin dayanağını  
oluşturan tutanakların ilgili meslek mensubunca düzenlenecek olup, muhafaza edilerek,  
gerekli görülmesi halinde meslek mensubundan istenebileceği hususunda idare ve Kurumun  
takdir yetkisine haiz olduğu, meslek mensubunun; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi  
üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu  
olduğu anlaşılmaktadır.  
İnceleme konusu ihalede yaklaşık maliyetin kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanan resmi fiyatlar ile piyasa fiyatları esas alınarak 29.619.931,95 TL olarak  
hesaplandığı tespit edilmiştir. Açık ihale usulü ile gerçekleştirilen söz konusu ihalede  
isteklilerin birim fiyat üzerinden teklif sundukları görülmüştür.  
İnceleme konusu ihalede 34 adet ihale dokümanı satın alındığı ve 02.12.2015 tarihinde  
yapılan ihaleye 23 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunun yaklaşık maliyet tutarı ile geçerli  
teklifleri esas almak suretiyle aşırı düşük teklifler için sınır değeri 19.515.755,96 TL olarak  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
belirlediği, Neta İnş. Beton Madn. San. ve Tic. A.Ş.nin da aralarında bulunduğu 10 isteklinin  
teklifinin ihale komisyonu tarafından sınır değerin altında olmaları sebebiyle aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilip kendilerinden aşırı düşük teklif açıklama talep edildiği, 6 isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı,  
Neta İnş. Beton Madn. San. ve Tic. A.Ş.nin da aralarında bulunduğu aşırı düşük açıklama  
sunan 4 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu savunmalarının ihale  
komisyonunca incelenerek uygun görülmeyip tekliflerinin reddedildiği ve ihalenin Akgenç  
İnş. Elk. Nk. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Abu Yapı Taah. İnş. A.Ş.,Genel  
İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklice söz konusu karar 07.01.2016 tarihinde Ekap üzerinden tebliğ  
alınmış, 13.01.2016 tarihli şikâyet dilekçesi ile şikâyet başvurusunda bulunulmuş, bahse konu  
başvurunun idarenin 18.01.2016 tarihli yazısı ile reddedilmiş, başvurunun reddine ilişkin  
karar üzerine başvuru sahibi isteklice 26.01.2016 tarihli ve 5225 sayılı dilekçe ile itirazen  
şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
İdare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesinde yer alan  
açıklamalar doğrultusunda “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin  
%80’lik kısmına giren toplam 10 iş kaleminin aşırı düşük açıklaması istenilecek iş kalemi  
olarak belirlendiği, 08.12.2015 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde  
açıklanması istenilen iş kalemleri listesi ile söz konusu iş kalemlerine ait analiz girdi cinsleri  
ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına yer verildiği, iş kalemleri için verilen  
analizlerde, açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin de belirtildiği, ancak Protar Yapı  
Müh. İnş. Har.Top. Dan. Müş. Taah.Tic. AŞ.nin aşırı düşük açıklama süresinin uzatımı ile  
ilgili 16.12.2015 tarihli başvurduğu, idarece Protar Yapı Müh. İnş. Har.Top. Dan. Müş.  
Taah.Tic. AŞ.nin aşırı düşük açıklama süresinin uzatımı ve bazı hususlara açıklık getirilmesi  
ile ilgili 16.12.2015 tarihli idareye başvurusunun idarece kabul edilerek isteklilere 16.12.2015  
tarihinde yeniden aşırı düşük açıklama talebinde bulunulduğu ihale işlem dosyası üzerinde  
yapılan incelemede görülmüş olup söz konusu yazının sınır değer altındaki bütün isteklilere  
Ekap üzerinden yine 16.12.2015 tarihli yazıyla tek tek gönderildiği görülmüştür.  
Bu kapsamda Başvuru sahibi Neta İnş. Beton Madn. San. ve Tic. A. Ş.nin aşırı düşük  
teklif açıklamasının kabul edilmesi gerektiği iddiası ve idarece başvuru sahibinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının değerlendirmeye alınmama gerekçesini belirttiği şikayete cevabı ile  
yapılan değerlendirme çerçevesinde başvuru sahibi isteklinin 21.12.2015 tarihinde idare  
kayıtlarına alınan aşırı düşük teklif açıklamasında sunmuş olduğu tevsik edici belgeler  
incelendiğinde,  
Başvuru sahibinin açıklama kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarının 2015 yılı  
yayınlanmış rayiçlerinden, asgari ücretten ve fiyat tekliflerinden yararlandığı görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında “Çimento”,  
“Katkı”, “Kereste”, Kalas”005/010”, “Yuvarlak ağaç 0,10/10”, “Demir(Zayiat ve Bağlama  
Teli Dahil)”, “Kalın Nervürlü Demir” ve “Elmas” işlerine ilişkin NC Yapı Malz. İnş. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.” den fiyat teklifi alındığı, UZD-28 Pozundaki 04.254-Kalın Nervürlü Çelik için  
fiyat teklifinde “Kalın Nervürlü Demir” adıyla fiyat alınması dışında fiyat teklifinde belirtilen  
birim fiyatların analizler ile uyumlu olduğu,  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
“Çakıl Hazırlanması karşılığı zayiatıyla”, “Konkasör kumu(zayiatıyla)”,  
“Transmikserler Taşıma”, “Çimento Taşınması”, “Betonarme Demir Taşınması”,  
“Kompresör”, “Elevatör”, “Su zammı(0,02 x T)”, “Tünel Zammı(0,20 x T)”, “Tünelde iş  
güçlüğü zammı(T x 0,20)”, “Tünel uzunluk zammı (Tetler hariç 300 m’den daha uzun tülde  
olan tünel ve galerilerde 300 m’den fazla uzunluğun her 50 m için 0,01) Tx(M-300)/50x0,01”  
ve “Tünel içi nakliye 0,00069karekök(m/2x K)” işlerine ilişkin hem Peknil Denizcilik Enerji  
Maden. İnş. ve Taşıma. Ltd. Şti. den hem de Nesce İnş. Enerji ve Tic. A.Ş. den fiyat teklifi  
alındığı, fiyat tekliflerinde belirtilen birim fiyatların analizler ile uyumlu olduğu,  
“Motorin Eco Dizel” girdisine ilişkin Cen-As Petrol Tur. İnş. Ltd. Şti.den fiyat teklifi  
alındığı, fiyat tekliflerinde belirtilen birim fiyatın analiz kapsamında kullanılmadığı,  
“Mazot(Motorin)” girdisine ilişkin Nesce Petrol Tur. Taş. A.Ş.den fiyat teklifi  
alındığı, fiyat teklifinde belirtilen birim fiyatın analizler ile uyumlu olduğu görülmüştür.  
Anılan isteklinin açıklama kapsamında kullandığı yukarıda belirtilen Nesce Petrol Tur.  
Taş. A.Ş.den ve Nesce İnş. Enerji ve Tic. A.Ş.den aldığı proforma faturaların üzerinde Tebliğ  
45.1.13.1. inci maddesinde belirtilen şekil unsurlarının eksiksiz şekilde bulunmadığı, her bir  
proforma fatura için başka sayfalar üzerinde şekil şartının tamamlatıldığı ancak bu sayfalarda  
proforma faturaya atıf yapılmadığı dolayısıyla anılan proforma faturaların Tebliğ 45.1.13.1.  
inci maddesine uygun olmadığı görülmüştür.  
Öte yandan, açıklama istenen iş kalemlerinde UZD-22-Tünel ve galeri kazılması Pozu  
içerisinde yer alan “32.004-Su zammı (0,02x T)”, “32.009-Tünel zammı (0,2x T)” ve “Tünel  
uzunluk zammı (Tetler hariç 300 m’den daha uzun tülde olan tünel ve galerilerde 300 m’den  
fazla uzunluğun her 50 m için 0,01) Tx(M-300)/50x0,01” girdileri içerisinde kullanılan T  
kısaltmasının, yine UZD-22-Tünel ve galeri kazılması Pozu içerisindeki malzeme cinsi, işçilik  
cinsi ve makinalar cinsi altındaki tüm girdilerin miktarı ve birim fiyatı çarpımı sonucu oluşan  
tutarlar toplamını ifade ettiği, dolayısıyla bu girdiler için fiyat teklifi alınmak suretiyle bir  
birim fiyat verilmesinin mümkün olmayacağı, 32.004 Pozunun idarece Tebliğ 45.1’ e göre  
yapılan hesaplama sonucu %3 ün altında kalması sebebiyle açıklama istenilmeyecek analiz  
girdisi olarak belirlendiği, 32.009 ve 32.011 Pozları için istenen açıklamanın ise başvuru  
sahibi tarafından proforma fatura ile açıklandığı görülmüştür.  
Devlet Su İşleri İnşaat Birim Fiyat Tarif ve Analizleri, Devlet Su İşleri Barajlar ve Hes  
Dairesi/Birim Fiyat Analizlerine ve idarenin söz konusu UZD-22-Tünel ve galeri kazılması  
Pozu için yapmış olduğu analize bakıldığında, Poz içerisindeki bütün girdilerin “B-32.101-  
Tünel Kazısı” ve “B-07.D/5-B-32.101 Taşınması” şeklinde analizlendirildiği görülmüştür.  
Gerek UZD-22 Pozunun içerisinde olsun gerek de bu pozun analizlendirilmesinde kullanılan  
B-32.101-Tünel Kazısı Pozunda olsun, 32.009 ve 32.011 Pozlarının ismi yanında “0,2x T”  
ifadesinin bulunduğu, buradaki “T” nin UZD-22 Pozu(veya analizlendirilmesinde kullanılan  
B-32.101-Tünel Kazısı Pozu) içerisindeki taşıma hariç girdi tutarlarının toplamını ifade ettiği,  
bu ifadenin isteklilerden istenen açıklama talebi ekindeki analiz formatında belirtildiği,  
yapılan incelemede idarenin UZD-22 Pozu açıklarken kullandığı B-32.101 Pozu ile UZD-22  
nin aynı girdi ve miktarlara haiz olduğu ve UZD-22 Pozunda yer alan T,K ve M terimlerinin  
neyi ifade ettiğinin anlaşılır olduğu görülmüş olmasının yanı sıra, yukarıda da belirtildiği gibi  
söz konusu terimlerin neyi ifade ettiği Protar Yapı Müh. İnş. Har.Top. Dan. Müş. Taah.Tic.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
AŞ. nin aşırı düşük açıklama süresinin uzatımı ve bazı hususlara açıklık getirilmesi ile ilgili  
16.12.2015 tarihli idareye başvurusunun idarece kabul edilerek isteklilere 16.12.2015  
tarihinde sınır değer altındaki bütün isteklilerden yeniden Ekap üzerinden aşırı düşük  
açıklama talebinde bulunulduğunu gösteren yazıda tek tek açıklandığı görülmüş olup (syf-  
50.1-50.2), T nin bağlı olduğu “32.009-Tünel zammı (0,2x T)” ve “32.011-Tünel uzunluk  
zammı (Tetler hariç 300 m’den daha uzun tülde olan tünel ve galerilerde 300 m’den fazla  
uzunluğun her 50 m için 0,01) Tx(M-300)/50x0,01” girdileri için belirlenecek olan birim  
fiyatın Poz daki taşıma hariç girdi tutarlarının toplamına bağlı olduğu, söz konusu girdilerin  
üçüncü kişilerden temin edilen mal-hizmet alımı olarak değerlendirilemeyeceği, yani  
malzeme veya işçilikle olacak bir imalat kalemi olmadığı,  
Örneğin; UZD-22 Poz ndaki “32.009-Tünel zammı (0,2x T)” için;  
-Öncelikle UZD-22 Pozu içerisindeki nakliye hariç girdiler için verdiği birim fiyat ve  
miktarların çarpımı sonucu oluşan tutar olan ve aynı zamanda T katsayısına denk olan 128,38  
TL ye ulaşıp sonrasında formülde yerine koyarak 25,68 TL (0,2*128,38 TL) bulması  
gerekirken 5 TL lik fiyat teklifi almış ve 1 TL (0,2*5 TL) teklif vermiş olduğu görülmüştür.  
Dolayısıyla “T” değişkenine bağlı olan 32.009 ve 32.011 girdileri için bağımsız bir  
fiyat teklifi alınamayacağı, kaldı ki Devlet Su İşleri internet adresinde de yayınlanan DSİ  
Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı Birim Fiyat Arşivinde bulunan Birim Fiyat Cetvelleri de  
incelendiğinde 32.009 ve 32.011 girdileri için bir birim fiyatın belirlenmediği görülmüş olup,  
üstelik anılan proforma faturaların Tebliğ 45.13.1’nci maddesindeki şartlara haiz olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Söz konusu Cetvelde yine 32.009 ve 32.011 gibi T ye bağlı olan “32.004-Su zammı  
(0,02x T)” girdisi de görülmekte ve bunun için bir birim fiyatın öngörüldüğü görülmektedir.  
Bunun nedeni ise yine Devlet Su İşleri Birim Fiyat Analizlerine bakıldığında anlaşılmakta,  
analizlerde 32.004 ün “32.001-Her cins zeminde kazı kesiti 6,00 m2 den büyük olan tünel  
kazısı (ahşap, geçici iksali)” tanımına bağlı girdinin 0,02 kadarı olduğu ve 32.001 in ise belli  
bir birim fiyatının olduğu görülmektedir.  
UZD-22 taşıma hariç girdilere verilen miktar-birim fiyat ve sonucu tutarlar toplamına  
göre 32.009 ve 32.011 için başvuru sahibinin açıklama yapması gerekirken, başvuru sahibince  
proforma fatura ile teklif alındığı görülmüş olup, idarenin bu nedenle isteklinin teklifini  
reddetmesi yerinde görülmüştür.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve  
adresi ile (…) faks numarası.  
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.  
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
d) İtirazen şikayet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikayetin tarihi ve varsa  
şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Ehliyeti” başlıklı  
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak  
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda  
bulunabilir.” hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve  
dayandığı delillerin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği belirtilmiş, 15  
inci maddesinde, Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde  
inceleneceği, 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri  
ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediğinin inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci  
fıkrasında ise, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul  
tarafından başvurunun reddine karar verileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin  
8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda  
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile  
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka  
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara  
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun  
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi  
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin "İhaleye katılabilmek için gereken  
belgeler ve yeterlik kriterleri" başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye  
katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sânatkar  
odası veya ilgili meslek odası belgesi;  
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya  
sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin  
odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge.  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri.  
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu.  
ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin geçici teminat mektubu veya geçici  
teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine  
yatırıldığını gösteren makbuzlar.  
d) Bu şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri.  
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi  
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma  
uygun iş ortaklığı beyannamesi,  
g) Bu bent boş bırakılmıştır,  
ğ) (Mülga:26/06/2010-27623 R.G./4 md.)  
h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret  
odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali  
müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra  
düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın  
korunduğunu gösteren belge.  
ı) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha  
fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından, ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye  
doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge  
i) Bu bent boş bırakılmıştır  
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;  
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde  
yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı tarafından,  
iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine/en az  
% 51 hissesine sahip ortağına ait olması halinde bu ortak (h) ve (ı) bendindeki belgeyi de  
sunmak zorundadır.  
7.3. İhaleye konsorsiyum olarak teklif verilmesi halinde;  
7.3.1. İhaleye konsorsiyum olarak teklif verilmesine izin verilmediğinden bu madde  
boş bırakılmıştır  
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans  
mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak  
tarafından, kendi kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması gerekir.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya  
da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile  
tevsik edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı  
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya  
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.  
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden yapım  
işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise teklif  
ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak  
tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 60'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/012  
: 69  
: 17.02.2016  
: 2016/UY.I-577  
7.5.4. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yapım İşlerinde Benzer İş  
Grupları Tebliğinde yer alan A-VIII Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İhale konusu iş veya benzer işlere denk  
sayılacak olan mühendislik bölümleri İnşaat Mühendisliği Bölümleridir.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak inceleme  
başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki işlemlerine  
hasredilmiş olup, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale  
komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde ihale  
komisyonunca yapılan işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı  
anlaşıldığından, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dahilinde incelediği hususların Kurum  
tarafından baştan sona yeniden incelenmesi yetkisi bulunmamaktadır.  
Dolayısıyla ihale komisyonunun görev ve yetkisi dâhilinde incelediği hususların  
Kurum tarafından yeniden incelenmesi talebini içeren söz konusu iddianın 4734 sayılı  
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden  
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
16