Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
/
2015/151429-İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı
Bilgi
İKN
2015/151429
Başvuru Sahibi
T.E.Z. Mimarlık İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi
İdare
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
İşin Adı
İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
T.E.Z. Mimarlık İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt İnş. San. ve Tic.
Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
Hollanda Cad. 704 Sok. No: 3/7 Çankaya / ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü, Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
Gülbahçe Kampüsü Urla / İZMİR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/151429 İhale Kayıt Numaralı “İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve
Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
tarafından 08.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İYTE Mühendislik
Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı” ihalesine ilişkin
olarak T.E.Z. Mimarlık İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından 25.01.2016 tarih ve 4991 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 25.01.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/261 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından
gerçekleştirilen “İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm
Binası İnşaatı” ihalesinde, ihale komisyonunun 25.12.2015 tarihli kararıyla ihalenin kendi iş
ortaklıkları üzerinde bırakıldığı, ihale kararına karşı Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin
08.01.2016 tarihinde idareye şikâyette bulunduğu, idarenin şikâyeti 10 günlük süre içirisinde
sonuçlandırması gerekirken bu süre aşıldıktan sonra karar alındığından usul hatası yapıldığı,
Ayrıca harcama yetkilisinin raportörlerin hazırladığı inceleme raporunu dikkate
almadığı, kamu yararına olmayan iptal kararını tek başına verdiği, iptal kararının hukuki
dayanağı bulunmadığı, harcama yetkilisi olan kişinin iptal kararı ile birlikte firmalarına ait
gizli bilgileri isteklilere gönderdiği, idarenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci
maddesinde belirtilen ilkelere uymak zorunda olduğu, ihalenin iptal edilmesi neticesinde işin
yeniden ihale edilmesi nedeniyle idarenin hem zaman hem de parasal yönden kaybı olacağı,
Komisyon kararında 600-1208/E pozu için idarenin istediği malzemeye hesap
cetvelinde yer verilip taahhüt edildiği için analizdeki enterpolasyonun uygun bulunduğu,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
Y.17.136 pozu ile Y.27.581 pozu için analizde çarpımdan kaynaklanan kuruş hatası
bulunduğu,
MSB.922/A pozuna ait 04.707/C13 13 mm Compact Levha rayicinde sehven yapılan
hata tespit edilerek ağırlıklı olarak MSB.922/A pozu kaynaklı toplam 25.782,64 TL fazlalık
saptandığı, 08.01.2016 tarihli şikâyet dilekçesi üzerine inceleme yapmakla görevlendirilen
ihale komisyonunun MSB.922/A pozundan kaynaklı önceki kararını değiştirdiği, firmalarının
söz konusu 04.707/C13 pozunun fiyatında sehven hata yaptığı, analizin idare tarafından
düzeltilmesi sonucu bulunan farkın +25.782,64 TL olarak tespit edildiği, bu farkın firmaları
tarafından öngörülen kâr tutarı içinde telafi edilebilecek bir fark olduğu, bu farkın işin
yapılmasına engel olmadığı,
Harcama yetkilisinin firmalarına ait dosyadaki analizin rayicinden yola çıkarak
kendince yargıda bulunduğu ve söz konusu evrak bahane edilerek firmalarının zan altında
bırakıldığı, öte yandan idarenin dosyasında bulunmayan Y.17.136 pozuna ait analizin
firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasında yer aldığı,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdikleri dosyada, teklifin tümüne
ilişkin hesap cetvelinin bulunduğu, açıklama istenilen kalemlerin maliyetinin toplam teklifin
%80'ine tekabül ettiği, iş kalemlerine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları tarafından
yayımlanan analizlerden yararlanıldığı, analizlerde yer alan girdi miktarlarının
değiştirilmediği, işçi ücretlerinin asgari ücretle açıklandığı, analizlerdeki bazı girdilere ilişkin
olarak piyasada söz konusu girdiler konusunda faaliyet gösteren kişilerden alınan proforma
fatura ve fiyat tekliflerinin sunulduğu, sunulan bu belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği
açıklamalarına uygun olduğu,
İdarenin ihaleyi iptal etme hususunda takdir yetkisi bulunduğu, fakat keyfi
değerlendirmelerden uzak, objektif ve gerçek kıstaslara bağlı kalması gerekirken buna
uyulmayarak mesnetsiz ve yanlı bir gerekçe ile ihalenin iptal edildiği,
İdarenin işin başından beri firmalarının elenmesi yönünde haraket ettiği, idarenin
taraflı davrandığı, firmalarının bilerek aşırı düşük teklif açıklamasına bırakıldığı, ihalede
yeterlilik sağlamayan firmaların evraklarının görmezden gelinebileceği kanaati oluştuğu, tüm
ihale dokümanlarının Kurumca incelenmesi gerektiği,
Açıklanan nedenlerle ihalenin iptali kararının iptal edilmesi ile aşırı düşük teklif
açıklaması yeniden değerlendirilerek ihalenin kendilerine verilmesi gerektiği iddia
edilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı
56’ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki “Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru
sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz
edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler.
İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine
karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.”
hükmü uyarınca;
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
08.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen şikâyete konu ihale için onbeş
(15) isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunun 30.12.2015 tarihinde onaylanan 25.12.2015
tarihli kararında özet olarak;
İsteklilerce sunulan teklif dosyalarının tamamının ihale dokümanı ile belirlenen
şartlara uygun olduğu, ihale dokümanındaki düzenleme gereğince teklif tutarı sınır değerin
altında olan;
- Efe Demiryolu Ray Sist. Makine Müh. İnş. Mad. Enerji Petrol San. ve Tic. A.Ş.,
- Fenni İnşaat A.Ş.,
- Arda Mühendislik Elektrik İnş. Turizm San. Tic. A.Ş.,
- Demars İnşaat Turizm Tic. Ltd. Şti.,
- Rasim İnanç İnş. Taahhüt Nakliyat Mimarlık Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti.
-
Hüsamettin İnanç Ortak Girişimi,
- Etken Gayrimenkul Yatırım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Geskon İnş. Enerji San. ve
Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
- T.E.Z. Mimarlık İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taah. İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
Olmak üzere toplam 7 istekliden 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine istinaden
açıklama istenildiği,
Yukarıda söz edilen istekilerden sadece T.E.Z. Mimarlık İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. -
Çisem Elektrik Taahhüt İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif
açıklaması kapsamında idareye açıklama verdiği, ihale komisyonunca anılan isteklinin
dosyasının incelenmesi neticesinde isteklinin açıklamasının kabul edildiği ve ihalenin anılan
istekli üzerinde bırakılmasına karar verildiği, teklif tutarı sınır değerin üzerinde olan Hükmü
Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
olarak belirlendiği hususlarına yer verildiği,
Söz konusu ihale komisyonu kararının idarenin 30.12.2015 tarihli yazısı ekinde
isteklilere gönderildiği,
Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin, üzerinde ihale bırakılan T.E.Z. Mimarlık
İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt . İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak
Girişiminin yeterlik belgelerinin ve aşırı düşük teklif kapsamındaki açıklamasının mevzuata
uygun olmadığı iddiasıyla idareye şikâyette bulunduğu, anılan isteklinin şikâyetini incelemek
üzere ihale komisyonunun görevlendirildiği, komisyonun 18.01.2016 tarihli inceleme
raporunda; üzerinde ihale bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verdiği
dosyasının yeniden incelendiği belirtildikten sonra özet olarak, açıklamanın mevzuata uygun
olarak görünen ve mevzuata uygun olmayan yönleri hususunda değerlendirme yapıldığı ve
neticede üzerinde ihale bırakılan isteklinin açıklamasının reddinin gerektiği yönünde tespit
yapıldığı, ayrıca ihale komisyonunun söz konusu raporunda, şikâyet dilekçesinde belirtilen
isteklinin teklif dosyası kapsamındaki belgelerinin uygun olup olmadığı ile açıklama
kapsamındaki belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olup olmadığı hususlarındaki
diğer iddialara ilişkin olarak ta tespit ve değerlendirme yapıldığı, şikâyetçinin dilekçesindeki
diğer iddialarının ihale komisyonunca yerinde görülmediği,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
İhale komisyonunun 18.01.2016 tarihli inceleme raporu üzerine, ihale yetkilisi
tarafından yapılan değerlendirmede, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü’nün
konuya ilişkin görüşü de dikkate alınmak suretiyle, 21.01.2016 tarihi itibariyle bütün
teklifler reddedilerek ihalenin iptaline karar verildiği,
İhale yetkilisinin 21.01.2016 tarihli kararında;
“Söz konusu bu ihalede 08.01.2016 tarihli şikayet başvurusu üzerine Ek1 de yer alan
Şikayet Başvuru Dilekçesi, EK2 de yar alan Şikayet İnceleme Raporu, Ek3 de yer alan İhale
Kararı ve 20.01.2016 tarih 1247 sayılı olarak Rektörlük Makamından iletilen belge ışığında
dosyada yapılan incelemeye göre;
i. Şikayet başvurusunda bulunan Hükmü Peker İnşaat. Tic. ve San. AŞ. Firmasının
şikayete konu ettiği iddialarından yalnızca 1-a maddesinde yer alan analizlerdeki çarpma ve
toplama hatalarının ihale komisyonu tarafından resen düzeltilmesiyle ilgili olarak idarenin
Kamu İhale Tebliğinin 45.8 inci maddesini yanlış yorumladığı konusu, raportörler tarafından
Şikayet İnceleme Raporu’nda (Ek2) haklı bulunmuş, diğer iddiaların ise yerinde olmadığı
görüşü söz konusu bu rapora yazılmıştır,
ii. İsteklilerden gizli tutulan ihale dosyasındaki İdarenin Açıklama İstenilen İş
Kalemleri Listesinde yer alan MSB.922/A pozunun analizinde hem İdarenin hem de aşırı
düşük sorgulamadaki istekli T.E.Z Mimarlık Sanayi Tic. Ltd. Şti. nin aynı hatayı yaptığı
görülmüştür. Bu hata, MSB.922/A pozunun 04.707/C13 numaralı rayicinin 2015 yılı birim
fiyatının 129,00TL olarak girilmesi gerekirken hem İdare hem de söz konusu istekli
tarafından aynı şekilde analizlere 50,00TL olarak yazılmasından kaynaklanmaktadır.
iii. İhale Komisyonunun üyelerinin ve Şikayet Başvurusunu değerlendiren
raportörlerin aynı olmasına rağmen üyeler, ne 25.12.2015 tarihinde oy birliğiyle aldığı ihale
kararında ne de 18.01.2016 tarihli hazırlanan Şikayet inceleme Raporu’nda, yukarıda “ii”
maddesinde değinilen ve gizliliğin ihlali yönünde makul şüphe uyandıran konuya ilişkin net
bir anlatımda bulunmamıştır.
iv. Ek2 de yer alan Şikayet İnceleme Raporunda “İdaremizce hazırlanan analizlerdeki
rayiç bedellerin bazılarının yaklaşık maliyet listesine yansımalarında tutarsızlıklar bulunduğu
görülmesi üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan analizlerdeki rayiç
bedeller yeniden incelenmiş ve yaklaşık maliyetimizdeki rayiç bedellerin doğru olduğu
görülmüştür.” şeklindeki ifadeler, ihale dosyasında İdarenin söz konusu hatayı yaptığını
muğlak bir dille ortaya koymaktadır.
v. Yine Ek2 de yer alan Şikayet İnceleme Raporunda “46 numaralı sorgu kaleminde
yer alan MSB.922/A Poz Numaralı 13 mm Compact Laminat ile Bölme Panosu ve Kapı
Yapılması İş Kalemi için %3 kar dahil Toplam Teklif Birim Fiyatının 179,36.-TL olması
gerekirken, 04.707/Cl 3 Poz numaralı 13 mm Compact levha analiz girdisi birim fiyatı
129,00.-TL olması gerekirken 50,00.-TL olarak girildiği için firmanın bulduğu fiyatın 89,86.-
TL olduğu görülmüştür” şeklinde yapılan ifade ile de istekli T.E.Z. Mimarlık firmasının da
söz konusu hatayı yaptığı ortaya konmuştur.
vi. “Firma, Toplam Teklif Keşif İcmali tablosunda Açıklama İstenen İş kalemleri için
12.312.125,80.-TL, Açıklama İstenmeyen İş Kalemleri için 2.125.874,20.-TL olmak üzere
toplam 14.438.000,00.-TL teklifine açıklama getirmiştir. Ancak yukarıda açıklanan şekilde
Komisyonumuzca yapılan resen düzeltmeler sonucunda Açıklama İstenen İş Kalemleri için
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
bulunan fiyatın 12.337.908,44.-TL olduğu, bunun üzerine Açıklama İstenmeyen İş Kalemleri
için firmanın belirttiği 2.125.874,20.-TL nin bu tutara eklenmesi sonucunda bulunan
14.463.782,64.-TL'nin T.E.Z. Mimarlık ve ÇİSEM Elektrik ortak girişim firmalarının ihalede
vermiş oldukları toplam tekliften 25.782,64.-TL fazla olduğu görülmüştür. Kamu İhale Genel
Tebliği'nin 45.1.8 inci maddesi gereğince teklif fiyatın aşılması sebebiyle T.E.Z. Mimarlık ve
ÇİSEM Elektrik ortak girişim firmalarının teklifinin reddedilmesi gerekmektedir.” şeklinde Ek
2 deki Şikayet İnceleme Raporunda geçen anlatım, 25.12.2015 tarihli ihale komisyon
kararının (Ek3) değişmesine neden olacak bir ifadedir.
Yukarıda ii, iii, iv, ve v maddelerinde tespit olunan bilgiler ışığında 4734 sayılı
Kanunun 61 inci maddesinde (Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık
hizmeti sunanlar; ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin
teknik ve malî yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık
maliyetini ifşa edemezler, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine
hareket edenler hakkında ilgisine göre 58 ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyideler
uygulanır.) açıklanan gizlilik ilkesinin ihlal edildiği ve yine 4734 sayılı Kanunun 5 inci
maddesinde (Madde 5- İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti,
eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.)
açıklanan “saydamlık, eşit muamele, güvenirlik ve gizlilik” ilkelerinin ihlal edildiği
hususlarında makul şüpheler oluşmuştur.
Yine 4734 sayılı Kanunun 39. maddesine (Madde 39-İhale komisyonu kararı üzerine
idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal
edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin
reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. (Değişik son cümle:
30/7/2003-4964/24 md.) Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal
edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.) ve 54. maddesinin a bendine (İhale
sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka
aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline) istinaden söz konusu ihalenin iptaline
karar verilmiştir.” şeklinde gerekçe belirtildiği anlaşılmıştır.
Öte yandan, ihale yetkilisince ihalenin iptaline dair gerekçede söz edilen İzmir Yüksek
Teknoloji Enstitüsü Rektörlük Makamının 20.01.2016 tarih 1247 sayılı yazısı ile söz konusu
yazının düzenlenmesine gerekçe olan diğer bilgi ve belgelerin incelenmesinden; ihale
sürecinde görev alan personel ile Enstitüsü yöneticileri arasında ihale sürecindeki gelişmelerin
değerlendirildiği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinin ihlal edildiği yönünde
makul şüphe görüldüğü, mevzuat gereğince ihalenin iptalinin gerektiği şeklinde görüşe
ulaşıldığı ve Enstitü bünyesinde yapılan değerlendirmeler neticesinde Rektörlük Makamının
talimatıyla konu hakkında soruşturma başlatıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Bilgi ve belgeleri açıklama yasağı” başlıklı 61’inci maddesinde
“Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; ihale süreci ile
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve malî yönlerine ilişkin
olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemezler,
kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine hareket edenler hakkında
ilgisine göre 58 ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyideler uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük
altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme
gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde;
“Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin
kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir. Kurumun görev alanında bulunmaması hali hariç, itirazen şikayet
başvurusunun reddedilmesi durumunda, başvuru teminatı yatırılan hallerde teminatın gelir
kaydedilmesine de karar verilir.
….” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Şikayet başvurusu üzerine
inceleme” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “(4) İnceleme, ihale yetkilisince
bizzat yapılabileceği gibi ihale yetkilisinin görevlendireceği bir veya birden fazla raportör
tarafından da yapılabilir. Bu inceleme sonucunda, ihale yetkilisi tarafından gerekçeli bir
karar alınır.” hükmü,
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
Anılan Yönetmeliğin “Alınacak kararlar” başlıklı 11’inci maddesinde;
“(1) Şikayet üzerine idare tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) Düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına
gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşmenin imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici
işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun
reddine,
karar verilir.” hükmü yer almaktadır.
Şikâyete konu yapım işi ihalesinin idarece iptal edilmesinin gerekçesine ilişkin olarak
ihale yetkilisinin 21.01.2016 tarihli kararının incelenmesinden; ihale komisyonu kararı, ihale
kararına karşı verilen şikâyet dilekçesi, şikâyet üzerine düzenlenen inceleme raporu ve
Rektörlüğün konuya ilişkin olarak 20.01.2016 tarihli yazısında belirtilen hususların ihale
yetkilisi tarafından bir bütün olarak değerlendirildiği, yapılan inceleme sonucunda 4734 sayılı
Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen saydamlık, eşit muamele ve güvenirlik ilkeleri ile
anılan Kanun’un 61’unci maddesinde hükme bağlanan gizlilik şartının ihlâl edildiği yönünde
makul şüphe oluştuğu, ihale sürecinin hukuka aykırılığına dair tespitin (makul şüphenin)
bulunulan aşamada düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte görüldüğü ve bu nedenle bütün
teklifler reddedilmek suretiyle ihale yetkilisince ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
İdarenin ihtiyacını belirleme ve bu ihtiyacı uygun şartlarla ve zamanında karşılama
hususunda yetki ve sorumluluğu bulunmaktadır. Ayrıca, idare 4734 sayılı Kanun’da
tanımlanan ihale sürecinin mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmesinden de sorumludur. Öte
yandan, 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca, idarenin ihaleyi iptal etmesi
hususunda takdir yetkisi bulunmaktadır. Bu yetkinin keyfi olarak kullanılamayacağı, kamu
yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılabileceği hususu açıktır. İhale için teklifler
alınmış olsa da, bulunulan aşamada idare bünyesinde yapılan değerlendirmede ihale sürecinin
mevzuata aykırı olarak sürdürüldüğü hususunda makul şüpheye düşülmüş ve bu noktada
temel ilkelerin ihlâl edildiği değerlendirilerek ihale iptal edilmiştir. Ayrıca, mevzuata aykırı
hususlar ile sorumluların tespiti ve gereğinin yapılabilmesini sağlamak üzere Rektörlük
Makamı talimatıyla soruşturma başlatılmıştır. Dosya üzerinden yapılan incelemede idarenin
takdir yetkisini kullanırken, dolayısıyla ihalenin iptali kararı alınırken mevzuata aykırı hareket
edildiğine dair bir tespit yapılmamıştır.
Öte yandan, istekliler idarenin ihaleyi iptal etme yetkisi bulunduğunu, idarenin
herhangi bir teklif veya en düşük teklifi seçmek zorunda olmadığını, idarenin bütün tekliflerin
reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceğini bilerek teklif
vermektedirler. Nitekim İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal
edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesindeki “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare,
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün
tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde, bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal
bildirilir.” düzenlemesinde de bu husus açıkça belirtilmiştir.
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/013
: 4
: 24.02.2016
: 2016/UY.I-592
Neticede, idarenin ihaleyi isteklilerden birine vermek zorunda olmadığı, gerekli
görülmesi halinde ihalenin idarece iptal edilebileceği, bu durumun başvuru sahibi tarafından
da bilindiği, ihalenin iptali kararına dair gerekçenin mevzuata aykırılık oluşturmadığı
anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanun’un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi
gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddi gerekmektedir.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinin ikinci
fıkrasındaki hüküm uyarınca; inceleme idarenin ihaleyi iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak
gerçekleştirilmiş olup, başvuru sahibi T.E.Z. Mimarlık İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. -
Çisem Elektrik Taahhüt İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin dilekçesinde belirtilen
ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiası dışındaki diğer (tüm
isteklilerin yeterlilik belgelerinin Kurumca incelenmesi ile idareye verdikleri aşırı düşük teklif
açıklamasının geçerli kabul edilmesi gerektiği yönündeki) iddiaları bu aşamada
değerlendirilmemiştir. Zira söz konusu ihale bütün teklifler reddedilmek suretiyle idarece
iptal edilmiş olduğundan ve iptal gerekçesinin mevzuata aykırılık oluşturmadığı
anlaşıldığından başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği
açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olup olmadığının bu aşamada başvurunun
esasına etkisi bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Dr. Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
8