Ana Sayfa / Kararlar / Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı / 2016/105897-ODTÜ Rüzgem Rüzgar Tüneli Binası ve Rüzgar Tüneli Yapım İşi
Bilgi
İKN
2016/105897
Başvuru Sahibi
Koçoğlu Elektromekanik End. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Koçoğlu Müh. Müş. Isı Yal. Sist. İnş. Teks. Tur. Otom. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
İşin Adı
ODTÜ Rüzgem Rüzgar Tüneli Binası ve Rüzgar Tüneli Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan  
ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Koçoğlu Elektromekanik End. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.  
Teks. Tur. Otom. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
-
Koçoğlu Müh. Müş. Isı Yal. Sist. İnş.  
1042. Cad. 1327. Sok. No: 8/3 A. Öveçler Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı,  
Üniversiteler Mah. Dumlupınar Bulvarı No: 1 No: 112 06800 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/105897 İhale Kayıt Numaralı “ODTÜ Rüzgem Rüzgar Tüneli Binası ve Rüzgar Tüneli  
Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı  
tarafından 26.05.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “ODTÜ Rüzgem Rüzgar  
Tüneli Binası ve Rüzgar Tüneli Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Koçoğlu Elektromekanik  
End. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Koçoğlu Müh. Müş. Isı Yal. Sist. İnş. Teks. Tur. Otom. San. Tic.  
-
Ltd. Şti. İş Ortaklığının 11.07.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare  
tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 25.07.2016 tarih ve  
42038 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.07.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1734 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan ortaklığının teklifine  
ilişkin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu; açıklamalar  
kapsamında hesap cetveli sunulmadığı, imalat miktarları düşürülerek isteklinin avantaj  
sağlamaya çalıştığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin  
mevzuatın aradığı şartları haiz olmadığı, fiyat teklifine dayanılarak yapılan açıklamaların  
birden çok kalemini barındıran imalatlar olduğu ve bir kısmının tek başına fiyat teklifi ile  
açıklanmasının mümkün olamayacağı, açıklama kapsamında sunulan analizlerde yer alan  
işçilik ücretlerinin saatlik brüt asgari işçilik ücretlerini dahi karşılamadığı, açıklamaların  
bütününde mevzuatın aradığı asgari kriterlerin sağlanamadığı ifade edilmiş ve söz konusu  
istekliye ait teklifin reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde;  
“İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır.”,  
“Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde;  
“45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
… … …  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
İdarece, özel imalat olarak tanımlanan kalemlerine ilişkin sıralı analiz girdileri  
listesi ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin oluşturulmadığı görülmektedir.  
Yukarıya aktarılan Tebliğ açıklamalarına uygun olarak; idarece teklifi aşırı düşük  
olarak belirlenen isteklilere, açıklama istenilen kalemlerinin yapım şartlarına uygun  
analizleri de verilerek, açıklama istenilecek/istenilmeyecek kalemleri esas alınmak suretiyle  
açıklama istenilecek/istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve oluşturulacak bu  
listelere göre aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gereklidir.  
Ayrıca, yukarıya aktarılan Tebliğ açıklamalarında da anlaşılacağı üzere idarenin hangi  
kalemleri için aşırı düşük teklif açıklaması isteyeceği hususunun doğru bir şekilde tespiti  
önem taşımaktadır. Yapılan incelemede İdarenin yaklaşık maliyetin tespitinde yer alan iş  
kalemleri esas alınarak hazırlaması gereken sıralı kalemleri listesi ve kümülatif  
toplamlarının hesaplanmasında hata yapıldığı tespit edilmiştir.  
Şöyle ki;  
Söz konusu yapım işi kapsamında bazı imalatların birim fiyatından istifade edilen poz  
numaraları aynı iken bu imalatların toplam tutarları dikkate alınmadan sıralı kalemleri  
listesinin hazırlandığı ve dolayısıyla aynı kaleminin birden çok satırda yer aldığı  
görülmüştür.  
Bu durumda aynı imalatın hem açıklama istenilmeyen kalemleri listesinde hem de  
açıklama istenilen kalemleri listesinde olması sonucunun doğduğu gibi açıklama istenilmesi  
gereken kalemlerinin de yanlış belirlenmesine sebep olacağı açıktır.  
Örneğin;  
Y.15.001/2B poz numaralı kazı imalatı;  
İNŞ.001 numarası altında kazı  
-dolgu işleri grubunda,  
İNŞ.172 numarası altında çevre imalatları işleri grubunda ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
İNŞ. 185 numarası altında trafo binası imalatı işleri grubunda yer almakta olup bu iş  
kaleminin toplam yaklaşık maliyeti 54.532,18 TL’dir.  
Y.15.140/04 poz numaralı çakıl ile sulama ve sıkıştırma yapılması imalatı (aynı  
zamanda açıklama istenilen kalemidir)  
İNŞ.002 numarası altında kazı-dolgu işleri grubunda,  
İNŞ.173 numarası altında çevre imalatları işleri grubunda ve  
İNŞ.187 numarası altında trafo binası imalatı işleri grubunda yer almakta olup bu iş  
kaleminin toplam yaklaşık maliyeti 54.532,18 TL’dir.  
Y.16.050/06 poz numaralı  
istenilen kalemidir)  
C
30/37 betonu yapılması imalatı (aynı zamanda açıklama  
İNŞ.005 numarası altında kaba inşaat işleri grubunda,  
İNŞ.096 numarası altında plenum odası inşaat işleri grubunda,  
İNŞ.175 numarası altında çevre imalatları işleri grubunda ve  
İNŞ.189 numarası altında trafo binası imalatı işleri grubunda yer almakta olup bu iş  
kaleminin toplam yaklaşık maliyeti 550.808,67 TL’dir.  
Aynı şekilde Y.23.014 poz numaralı Ø8 Ø12 mm nervürlü çelik çubuklarla imalat  
-
yapılması kalemi (aynı zamanda açıklama istenilen kalemidir)  
İNŞ.006 numarası altında kaba inşaat işleri grubunda,  
İNŞ.101 numarası altında plenum odası inşaat işleri grubunda,  
İNŞ.170 numarası altında vana odası inşaat işleri grubunda,  
İNŞ.177 numarası altında çevre imalatları işleri grubunda ve  
İNŞ.199 numarası altında trafo binası imalatı işleri grubunda yer almakta olup bu iş  
kaleminin toplam yaklaşık maliyeti 166.21,50 TL’dir.  
Sıralı kalemleri listesi hazırlanırken ve kümülatif toplamlar hesaplanırken aynı iş  
kaleminin toplam maliyetinin dikkate alınması gerekmektedir. Oysa idarece aynı kalemleri  
ayrı ayrı gruplarında yer aldığı için ayrı ayrı dikkate alınmış ve böylece aynı imalata birden  
çok kez yer verilerek sıralı kalemleri listesinin ve kümülatif toplamların yanlış  
belirlenmesine sebep olunduğu görülmüştür. Dolayısıyla sıralı kalemleri listesi  
hazırlanırken ve kümülatif toplamlar hesaplanırken aynı kalemlerinin toplam maliyetlerinin  
dikkate alınması ve buna göre açıklama istenilecek kalemlerinin belirlenmesi  
gerekmektedir.  
Tüm bu inceleme, tespit ve değerlendirmeler sonucunda idarece özel imalat olarak  
tariflenen kalemlerine ait analizlerin hazırlanması; açıklama istenilmesi/istenilmemesi  
gereken analiz girdileri listesinin (tüm imalatlar esas alınarak) teklifi aşırı düşük olarak  
belirlenen tüm isteklilere verilmesi gerekmektedir. Ancak söz konusu listeler hazırlanmadan  
önce idarece sıralı kalemleri listesi ve kümülatif toplamlar dikkate alınarak açıklama  
istenilecek kalemlerinin yeniden belirlenmesi gerekmektedir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, sıralı kalemleri listesi ve bu  
liste çerçevesinde kümülatif toplamlara göre açıklama istenilecek kalemlerinin  
belirlenmesi, bu kalemleri dikkate alınarak açıklama istenilmeyecek analiz girdileri de  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/047  
: 35  
: 17.08.2016  
:
2016/UY.II-2079  
tespit edilerek isteklilere açıklama istenilecek kalemleri listesi ile birlikte verilmesi ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi