Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü (Bursa) / 2016/194851-maralı (Bursa - Karacabey) Ayr. - (Orhaneli- Keles) Ayr. Yolu Km: 8+100 - 13+047 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2016/194851
Başvuru Sahibi
Setyol Madencilik A.Ş.
İdare
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü (Bursa)
İşin Adı
maralı (Bursa - Karacabey) Ayr. - (Orhaneli- Keles) Ayr. Yolu Km: 8+100 - 13+047 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Setyol Madencilik A.Ş.,  
Şerefiye Mah. İrfan Baştuğ Cad. Faruk Levent İş Merkezi A Blok Kat: 5 No: 32 VAN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü (Bursa)  
152 Evler Mah. Ankara Yolu Cad. No: 286 16330 Yıldırım/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/194851 İhale Kayıt Numaralı (Bursa  
-
Karacabey) Ayr.  
-
(Orhaneli- Keles) Ayr. Yolu  
Km: 8+100 13+047 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi  
-
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü “(Bursa  
Yolu Km: 8+100 13+047 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi” ihalesine  
-
Karacabey) Ayr. (Orhaneli- Keles) Ayr.  
-
-
ilişkin olarak Setyol Madencilik A.Ş.nin 02.09.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 08.09.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 19.09.2016 tarih ve  
52452 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.09.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2156 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamalarında;  
-
Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45’inci maddesine uygun şekilde belgelere dayalı  
olarak açıklama yapılmadığı, sunulan açıklamalarda haksız fiyat avantajı sağlandığı,  
-
İdarece belirlenen analiz formatına uygun analiz sunulmadığı, sunulmuş olan  
analizlerde çarpım hatalarının bulunduğu, doğru hesaplandığında analiz fiyatının teklif  
fiyatının üzerinde olacağı, bununla beraber analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin  
sunuluş ve içerik açısından yeterli olmadığı, analizlerde malzeme, montaj, nakliye ve işçilik  
bedellerinin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,  
-
Analizlerde kullanılan poz ve rayiçler için hangi kamu kurum ve kuruluşun  
fiyatlarının kullanıldığına dair açıklama yapılmadığı,  
-
Sunulan fiyat tekliflerinin Tebliğ açıklamalarına uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin  
hangi geçici vergi beyanname dönemine ait olduğu hususunda açıklayıcı belge sunulmadığı,  
fiyat tekliflerini veren firmaların fiyat teklifi düzenleme yetkilerinin bulunmadığı, ayrıca  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
meslek mensubu ile sözleşmelerinin de bulunmadığı,  
-
İdarece talep edilen maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının  
verilmediği, verilenlerin ise Tebliğ açıklamalarına uygun olmadığı,  
-
Analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının saatlik asgarî ücretin altında olduğu, işçilik  
kalemleri için fiyat teklifi ile açıklama yapılamayacağı, işçilik dahil olarak sunulan fiyat  
tekliflerinin maliyet tespit tutanağına göre işçilik analiz girdilerinin ayrı ayrı sunulması  
gerektiği,  
-
Nakliyelerde mevzuata uygun formül kullanılmadığı, açıklaması kapsamında dikkate  
alınan nakliye mesafelerinin idarece belirlenen nakliye mesafeleri ile uyumlu olmayıp,  
mesafelerin belirlenmesine ilişkin belgeler ve hesap yönteminin izah edilemediği,  
-
Teklif kapsamında öngörülen kâr oranı ile aşırı düşük teklif açıklama kapsamında  
sunulan analizlerde öngörülen kâr oranının farklı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
...  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
...  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
...  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
...  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
fiyatları  
Sıra  
No  
Poz  
No  
Kar ve Kar  
genel ve  
gider genel kar ve  
dahil gider genel  
Teklif  
edilen  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
birim hariç  
gider  
(TL)  
fiyat  
birim  
fiyat  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
150  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
demirsiz beton Bakanlığı  
200 dozlu Bayındırlık ve İskan  
1
2
16.001  
97,86  
97,86  
16.002  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
250 dozlu Bayındırlık ve İskan  
3
16.003  
110,13 88,10  
15,86  
103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler vb.dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
a) Adı: (Bursa  
-
Karacabey) Ayr  
-
(Orhaneli- Keles) Ayr Yolu Km: 8+100 - 13+047  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu: 1986E040380 - 2016E040160  
c) Miktarı ve türü:  
Yaklaşık 5.00 Km.lik yolun Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: (Bursa  
13+047 Arası düzenlemesi,  
-
Karacabey) Ayr. (Orhaneli- Keles) Ayr. Yolu Km: 8+100 -  
-
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir kaleminin miktarı ile kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri aşırı  
düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 nci maddede yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Bahse konu Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede  
uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1,00” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhalede 47 adet doküman satın alındığı, 38 isteklinin ihaleye teklif verdiği, bir  
isteklinin teklifinin özel ortağına ait deneyim belgesinin geçersiz olduğunun tespit edilmesi  
nedeniyle, bir isteklinin teklifinin geçici teminat mektubunun süresinin yetersiz olması  
nedeniyle, bir isteklinin teklifinin ise iş ortaklığı beyannamesinin tüm ortaklar tarafından  
imzalanmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli 35 teklif üzerinden  
hesaplanan sınır değerin 25.693.752,98 TL olduğu, idarece 13 isteklinin teklifinin aşırı düşük  
teklif olarak değerlendirildiği görülmüştür.  
İdarece sınır değerin altında teklif veren isteklilere 04.08.2016 tarihli aşırı düşük teklif  
sorgulama yazılarının gönderildiği, söz konusu yazıların tek sayfadan oluştuğu, anılan  
yazılarda “..Bölge Müdürlüğümüzce 12.07.2016 tarihinde ihalesi yapılan 2016/194851 İhale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
Kayıt Nolu (Bursa  
-
Karacabey) Ayr. (Orhaneli- Keles) Ayr. Yolu Km: 8+100 - 13+047 Arası  
-
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım işi için ihale komisyonu tarafından 4734 Sayılı  
Kanunun 38. maddesine istinaden yapılan değerlendirmede, teklifinizin aşırı düşük teklif sınır  
değerinin altında olduğu tespit edilmiştir. Aşırı düşük savunması için kullanılacak analizler  
ihale dokümanında yer almaktadır.  
Bu duruma göre;  
a- Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b- Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin yapım işinin yerine getirilmesinde  
kullanacağı avantajlı koşulları,  
c
-
Teklif edilen işin özgünlüğü hususlarını açıklayarak, ihale dokumanı kapsamında  
verilen pozların analiz formatına uygun analizleri ve analizlerinize dayanak teşkil eden bilgi  
ve belgeler ile proforma faturalar, teklif alma yazıları, yardımcı analizler, maliyet/satış tutarı  
tespit tutanakları (Ek:  
gerekmektedir.  
O-5,  
O-6,  
O-7) ve stok tespit tutanağının (Ek:  
O-8) verilmesi  
Söz konusu aşırı düşük sorgusuna vereceğiniz cevabın, bu mektubun EKAP üzerinden  
bildirilmesi halinde bildirim tarihi tarafınıza tebliğ tarihinden sonraki 5 (beş) günü içinde  
ihale komisyonuna bildirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği tespit edilmiştir.  
Sorgulamaya tabi tutulan iki isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye  
sunduğu, bir istekli tarafından BTBA/19 poz nolu kaleminin açıklanmasında KGM/6208  
-A  
pozu yerine KGM/6208 pozunun kullanıldığı ve bu gerekçeyle idare tarafından teklifinin  
reddedildiği, ihalenin ise aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekli üzerinde  
bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre idare tarafından, her bir kaleminin  
yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik,  
makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey  
taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının  
ve tutarlarının belirtilmediği (Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının ihale  
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerektiğinden ve aşırı düşük teklif  
açıklama isteme yazılarında da aşırı düşük açıklamaları için kullanılacak analiz formatlarının  
ihale dokümanında yer aldığı belirtildiğinden, 07.10.2016 tarihli ve 1853 sayılı Kurum yazısı  
ile idareden CD ortamında istekli olabileceklere teslim edildiği belirtilen ihale dokümanı  
CD’si talep edilmiştir.  
İdare tarafından 10.10.2016 tarihli ve 235553 sayılı yazı ekinde gönderilen ihale  
dokümanı CD’si incelendiğinde; yaklaşık maliyetin %83,25’lik kısmını oluşturan Tİ-KAZI,  
DEMİR, P TEM.1, BTBA/19, KGM/16.072/H/P ve OMOLTİ.1 poz nolu kalemlerine  
ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının istekli olabileceklere  
verildiği, söz konusu girdilere ilişkin satırların yanında da açıklanması istenilen ve  
istenilmeyen girdilerin belirtildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin 11.08.2016 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında idarece açıklanması istenilen  
6
kalemi için analiz ve bu analizlerdeki girdilere  
ilişkin analizler/alt analizler hazırlandığı görülmüş, analizler ile tevsik edilmek istenen kâr ve  
genel giderler dâhil birim fiyatların isteklinin teklif cetvelindeki birim fiyatlar ile uyumlu  
olduğu tespit edilmiştir.  
Bunun yanı sıra açıklama kapsamında birim fiyat tarifleri, fiyat teklifleri, maliyet/satış  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
tutarı tespit tutanakları ve serbest muhasebeci malî müşavir faaliyet belgeleri/imza  
beyannameleri ve meslek mensubu ile yapılan sözleşmeler ile analizlerde kullanılan kamu  
kurum ve kuruluşları birim fiyat ve rayiçleri listesinin sunulduğu görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesinde yer alan açıklamalardan,  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da  
belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak  
Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
açıklanması istenilen kalemleri için oluşturulan analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde yer alan teklif birim fiyatlarının bir bölümünün oluşturulmasında kamu  
kurum/kuruluşlarının birim fiyatlarının esas alındığı görülmüştür. Bu birim fiyatların ise  
istekli tarafından; kaleminin adı, birim fiyatı alınan kurum/kuruluş ve kâr ve genel gider  
hariç birim fiyat belirtilmek şekliyle liste hâlinde sunulduğu, bahse konu girdiler için sunulan  
listenin aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim  
fiyat listesi  
Kar ve Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
genel  
gider  
hariç  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
edilen  
kar ve  
genel  
gider  
Birim fiyatı  
alınan  
kurum/kuruluş  
Poz No  
İş Kaleminin Adı  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
Her cins ve tonajda motorlu  
02.017  
03.021  
Ç. Ş. B.  
Ç. Ş. B  
225,00  
225,00  
araç taşıma katsayısı  
K
Yükleyici (11/2 yd3 veya  
5500 libre taşıma güçlü,  
takriben 80 HP muadili  
lastik tekerlekli)  
97.000,  
00  
97.000,  
00  
Motopomp (20 PS gücünde,  
takriben 125 mm çapında)  
3.280,0  
0
3.280,0  
0
03.034  
Ç. Ş. B.  
Bu bağlamda, oluşturulan analizlerde yer alan teklif birim fiyatların bir kısmının  
oluşturulmasında kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen 2016 yılı birim fiyat ve  
rayiçlerinin esas alındığı görülmüş olup, bu şekilde yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 45.1.6'ncı maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu ve bahse konu analiz  
girdilerine ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgelerin sunulmasına gerek  
bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Öte yandan istekli tarafından KGM/16.072/H  
amacıyla oluşturulan analizde öngörülen miktarların örnek analiz formatındaki miktarlar ile  
uyumlu olduğu anlaşılmış, KGM/03.568/2 poz nolu “Fore kazık delgi makinesinin saatlik  
-P  
poz nolu kaleminin açıklanması  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
ücreti” için teklif edilen birim fiyatın Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 2016 yılı için  
yayımlanan birim fiyata eşit olduğu tespit edilmiştir.  
Bununla beraber “Betonaj”a ilişkin girdilerden olan “C25/30 beton harcı” imalatının  
teklif birim fiyatının oluşturulmasında üçüncü kişiden alınan fiyat teklifinin esas alındığı,  
fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımızca düzenlenerek onaylanan 08/08/2016 tarih ve  
3
sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’nin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle kaşelenerek imzalandığı görülmüştür. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat  
teklifine dayanak teşkil eden 08/08/2016 tarihli ve  
3
sayılı satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6)  
ile meslek mensubu ile mükellef arasında imzalanan sözleşmenin de sunulduğu, 2016 yılı 2.  
geçici vergi beyanname dönemine ait olan tutanaklarda yevmiye ve işletme defteri bilgilerinin  
yer almadığı tespit edilmiştir.  
Netice itibariyle, KGM16.072/H  
-P  
poz numaralı kalemi analizi içerisinde yer alan  
04.042/05 poz numaralı C25/30 beton harcı girdisi için istekli tarafından öngörülen fiyatı  
tevsik etmek amacıyla alınan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağında  
yevmiye ve envanter defteri tasdik bilgileri ile ağırlıklı ortalama birim satış tutarına dair  
tablodaki eksikliklerin tespit edildiği ve bu eksikliğin teklifin esasını etkileyecek nitelikte  
olduğu, bu bağlamda isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
İhale komisyon kararında, Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının BTBA/19 poz nolu kaleminin açıklanmasında KGM/6208  
-A  
pozu yerine KGM/6208 pozunun kullanıldığı gerekçesiyle uygun bulunmadığı görülmekle  
birlikte,  
İstekli tarafından KGM/16.072/H  
-P  
poz nolu kaleminin açıklanması amacıyla  
“Betonaj”a ilişkin girdilerden olan “C25/30 beton harcı” imalatının teklif birim fiyatının  
oluşturulmasında üçüncü kişiden alınan fiyat teklifinin esas alındığı, fiyat teklifi üzerinde “Bu  
fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımızca  
düzenlenerek onaylanan 05/08/2016 tarih ve  
2
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının %80’nin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenerek imzalandığı görülmüştür. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat teklifine  
dayanak teşkil eden 05/08/2016 tarihli ve  
2
sayılı satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) ile  
meslek mensubu ile mükellef arasında imzalanan sözleşmenin de sunulduğu, 2016 yılı 2.  
geçici vergi beyanname dönemine ait olan tutanaklarda yevmiye ve işletme defteri bilgilerinin  
yer almadığı tespit edilmiştir.  
Netice itibariyle, KGM16.072/H  
-P  
poz numaralı kalemi analizi içerisinde yer alan  
04.042/05 poz numaralı C25/30 beton harcı girdisi için istekli tarafından öngörülen fiyatı  
tevsik etmek amacıyla alınan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağında  
yevmiye ve envanter defteri tasdik bilgileri ile ağırlıklı ortalama birim satış tutarına dair  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/061  
: 34  
: 09.11.2016  
:
2016/UY.II-2747  
tabloda eksikliklerin tespit edildiği ve bu eksikliğin teklifin esasını etkileyecek nitelikte  
olduğu, bu bağlamda isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırı olduğu belirtilen işlemlerin, düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun  
bulunmayan ihale üzerinde bırakılan Farsel İnşaat ve Tic. A.Ş.  
-
Kayaoğlu İnşaat Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığının teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi