Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü / 2015/103210-Osmaniye Merkez Karaçay Deresi 3. Kısım Islahı İnşaatı
Bilgi
İKN
2015/103210
Başvuru Sahibi
Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Osmaniye Merkez Karaçay Deresi 3. Kısım Islahı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan  
KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret Anonim Şirketi,  
Yıldızevler Mah. 718. Cadde No: 12 Demirci Plaza Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü,  
Cemalpaşa Mah. Ordu Cad. No: 96 01120 Seyhan/ADANA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/103210 İhale Kayıt Numaralı “Osmaniye Merkez Karaçay Deresi 3. Kısım Islahı  
İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.09.2015  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmaniye Merkez Karaçay Deresi 3. Kısım  
Islahı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama  
Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin 25.01.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 02.02.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.02.2016 tarih ve  
7716 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.02.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/376 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Kesinleşen ihale kararında ihale üzerinde bırakılan istekli Çam-Gaz Lpg Akaryakıt  
Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti. ve aşırı düşük teklif açıklaması idarece kabul edilen İntegral  
Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve Mühendislik/Bekir Hacıbekiroğlu İş  
Ortaklığının iş deneyim belgesine sahip ortaklarının başka firmalara da ortak olduğu ve iş  
deneyim belgelerini bu firmalar adına da kullandırdığı, söz konusu ortaklara ait iş deneyim  
belgelerinin başka firmalarca kullanılıp kullanılmadığının, eğer kullanılmış ise o işin teminat  
süresinin ihale tarihi itibariyle sona erip ermediğinin araştırılması ve bu sonuca göre işlem  
tesis edilmesi gerektiği,  
2) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 39'uncu maddesinin dokuzuncu  
fıkrasında yer alan "Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin,  
tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi  
odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur." hükmü  
doğrultusunda söz konusu isteklilerinin ortaklık yapılarının bu durumu sağlamadığı,  
3) Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti.nin ve İntegral Mühendislik  
Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve Mühendislik/Bekir Hacıbekiroğlu İş Ortaklığının  
son durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazeteleri ile ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale  
veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı  
olduğunu gösterir belgeleri mevzuata uygun şekilde sunulup sunulmadığının incelenmesi  
gerektiği, ayrıca şikayete konu istekliler tarafından sunulan evrakların yetkili kişilerce  
imzalanıp imzalanmadığının incelenmesi gerektiği, söz konusu evraklar ve teklif mektubu ile  
teklif cetvelini imzalayan kişilerin söz konusu belgeleri imzalamaya yetkilerinin olmadığı,  
dolayısıyla tekliflerin geçersiz sayılması gerektiği,  
4) Aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş.  
Enerji Tic. Ltd. Şti. ve İntegral Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve  
Mühendislik/Bekir Hacıbekiroğlu İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata  
uygun olmadığı, dolayısıyla yeniden incelenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen  
“Osmaniye Merkez Karaçay Deresi 3. Kısım Islahı İnşaatı” işinin açık ihale usulü ile ihaleye  
çıkarıldığı, 15.01.2016 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin teklifi sınır değer altında olan  
ve aşırı düşük açıklaması idarece uygun görülen Çam Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji  
Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında  
denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,  
c) Devam eden yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerinde; ilk sözleşme bedelinin  
tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili  
deneyimi gösteren belgeler,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin  
deneyimi gösteren belgeler,  
e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla  
ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla  
ilgili deneyimi gösteren belgeler.  
f) Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları  
ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve  
yenilik projelerinde, rekabet öncesi iş birliği projelerinde ve teknogirişim sermaye  
desteklerinden yararlananlara, yararlandıkları destekler çerçevesinde yürüttükleri proje  
sonucu ortaya çıkan mal ve hizmetlerin piyasaya arz edilmesinden sonra proje sonucu ortaya  
çıkan hizmetler ile yerli malı belgesine sahip ürünler için Bilim, Sanayi ve Teknoloji  
Bakanlığı tarafından Kurumca belirlenen esaslar çerçevesinde düzenlenen ve piyasaya arz  
tarihinden itibaren beş yıl süreyle kullanılabilecek olan belgeler.  
Birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden, yapım  
ve yapımla ilgili hizmet işlerinde, denetleme veya yönetme görevi nedeniyle alınanlarda  
gerçek kişinin mühendis veya mimar olma şartı aranır. İş bitirme, yönetim veya denetim  
suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler  
tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge  
sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az  
bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın  
aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur. Denetim ve yönetim  
faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler beşte bir oranında dikkate alınır. Ancak, yapımla  
ilgili hizmet işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde kullanılamaz.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgelerinin verilmesi”  
başlıklı 47’inci maddesinde “(6) İş bitirme, iş durum, iş denetleme ve iş yönetme belgeleri,  
belge sahibi gerçek veya tüzel kişiler dışındaki aday ve istekli tarafından kullanılamaz,  
devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak  
olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde; en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından  
fazla hissesine sahip olmaları ve teminat süresince (kesin kabule kadar) bu oranın muhafaza  
edilmesi zorunludur.  
(7) Mezuniyet belgeleri, belge sahibi dışındaki aday ve istekliler tarafından  
kullanılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişilerin ihaleye  
katılmasında; tüzel kişiliğin en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip olmaları ve  
teminat süresince (kesin kabule kadar) bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur.  
(8) Tüzel kişi tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortağa ait iş deneyimini  
gösteren belgeler teminat süresi sonuna kadar başka bir tüzel kişiye kullandırılamaz.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi olarak sunulan mezuniyet belgesinin, tüzel  
kişiliğin en az % 51 hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortağa ait mezuniyet  
belgesi ve iş deneyim belgeleri teminat süresi sonuna kadar başka bir tüzel kişiye  
kullandırılamaz.” hükmü,  
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” 54’üncü maddesinde “İhalelere  
yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya  
eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının  
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet  
başvurusunda bulunabilirler.  
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari  
başvuru yollarıdır.  
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış  
imzalı dilekçelerle yapılır.  
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:  
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,  
karar verilir.” hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde “(8) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin  
ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru  
dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların  
dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi  
gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu  
belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi  
halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin  
sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması  
yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve iddia konusu birlikte değerlendirildiğinde,  
söz konusu iş deneyim belgelerinin hangi ihalelerde mevzuata aykırı şekilde kullanıldığı  
belirtilmeksizin sadece “iş deneyim belgesine sahip ortaklarının başka firmalara da ortak  
olduğu ve iş deneyim belgelerini bu firmalar adına da kullandırdığı, söz konusu ortaklara ait  
iş deneyim belgelerinin başka firmalarca kullanılıp kullanılmadığının, eğer kullanılmış ise o  
işin teminat süresinin ihale tarihi itibariyle sona erip ermediğinin araştırılması” gibi soyut ve  
mesnetsiz iddialara yer verildiği görülmüş, ayrıca itirazen şikayet incelemesinde soyut bir  
iddia üzerinden Türkiye’de gerçekleştirilen tüm ihalelerin yeniden incelenmesi gibi bir  
görevinin ve imkanının bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiasının  
şekil yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan  
belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret  
ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan  
veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır  
kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(11) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya  
daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten  
geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin  
sunulması zorunludur.  
(12) Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda;  
mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için,  
başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş  
deneyim belgesinin sunulması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.  
Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti. tarafından Tamer Savran adına  
düzenlenmiş iş deneyim belgesinin sunulduğu, ortaklık durumunun tevsiki amacıyla Serbest  
Muhasebeci Mali Müşavir Bekir Akgül tarafından düzenlenen imzalı ve TÜRMOB kaşeli  
ortaklık durum belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede Tamer Savran’ın Çam-Gaz Lpg  
Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti.nin %51 hissesine sahip olduğunun belirtildiği, ayrıca  
“Başvuruda bulunan şirkete ilişkin kayıtların incelenmesi sonucunda, yukarıda adı ve  
soyadı/ticaret unvanı bulunan kişinin bu belgenin düzenleme tarihinden önceki bir yıl  
boyunca Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti.’nin kesintisiz olarak %  
50’den fazla hissesine sahip ortağı olduğu tespit edilmiştir.” ifadelerine yer verildiği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
İntegral Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve Mühendislik/Bekir  
Hacıbekiroğlu İş Ortaklığı tarafından sunulan iş deneyim belgeleri anılan İş Ortaklığını  
oluşturan gerçek kişilerin kendi adlarına düzenlenmiş belgeler olup, ayrıca ortaklık durumunu  
tevsik edici belge sunmalarına gerek bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “(1) İhalelerde aday veya isteklilerden;  
a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da  
ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu  
gösterir belgenin,  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
istenilmesi zorunludur.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması  
zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur.” hükmü yer almaktadır.  
Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti. tarafından teklifi kapsamında  
Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenmiş sicil kayıt suretinin, ticaret sicil  
gazetelerinin ve tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin sunulduğu ve ilgili belgelerden  
şirketi temsile yetkili kılındığı anlaşılan Cengiz Şaşmaz’ın teklifi imzalandığı görüldüğünden  
başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
İntegral Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve Mühendislik/Bekir  
Hacıbekiroğlu İş Ortaklığının gerçek kişiler tarafından oluşturulduğu, İş Ortaklığı tarafından  
teklif kapsamında Yusuf Alkanlı adına İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şubesi tarafından  
düzenlenmiş oda kayıt belgesi ve noter tasdikli imza beyannamesinin sunulduğu, diğer ortak  
tarafından Bekir Hacıbekiroğlu adına Adana Ticaret Odası tarafından düzenlenmiş Oda Sicil  
Kayıt Sureti ve noter tasdikli imza beyannamesinin sunulduğu, teklifin Yusuf Alkanlı ve  
Bekir Hacıbekiroğlu tarafından imzalandığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak  
hazırlanan “Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4 İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri  
(özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal  
bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi  
Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi  
yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya  
bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci  
maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan  
ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde  
ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
a) Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamasında;  
“OKD2-0090 Dere (Akarsu) Yatağı Kazısı ve Depo veya Dolguya Konulması” iş  
kaleminin açıklamasına ilişkin idarece belirlenen analiz girdilerinden farklı olarak “15.001/1  
Makina İle Batak, Küskülük ve Kaya Zeminlerden Gayri Her Cins Zeminin Kazılması; Depo  
ve Dolguya Konulması”, “15.006/1 Makina ile Her Cins Küskülük Zeminin Kazılması, Depo  
ve Dolguya Konulması”, “15.010/2 Makina İle (Patlayıcı Madde Kullanılmadan) Yumuşak  
Kaya, Batak ve Balçık Zeminin Kazılması, Depo veya Dolguya Konulması” ve “15.025  
Kazılarda Elde Edilen (Batak Zeminlerden Gayri) Her Cins Zeminin İdarece İstenilen  
Kalınlıkta (0.30 Cm) Tabakalar Halinde Seddeye Serilmesi İtina Zammı” iş kalemleri ile  
açıklama yapıldığı, hesaplamada bahsi geçen ilk üç iş kalemleri için sırasıyla 0,35 metreküp,  
0,50 metreküp, 0,15 metreküp alınarak toplamda 1 metreküplük bir değer kullanıldığı, ayrıca  
15.025 poz nolu iş kalemi eklendiği, söz konusu isteklinin yaptığı açıklamalara ilişkin  
aşağıdaki tabloda gösterilen hesaplamalar sonucunda;  
OKD2-0090 Dere (Akarsu) İstekli  
Yatağı Kazısı ve Depo kalemlerinin  
veya Dolguya Konulması hesaplaması  
15.001/1 15.006/1 15.010/2 15.025  
tarafından  
kullanılan  
iş İstekli  
İdarece  
analiz  
girdileri tarafından istenilen  
açıklanan miktar  
toplam  
miktar  
Poz  
No  
Analiz Girdisi  
%35  
%50  
%15  
Tam  
03.508 Motor Greyder'in --  
1 saatlik ücreti  
(80 HP'den yukarı  
güçte takriben 9  
ton)  
--  
--  
0,004  
0,004  
0,004  
03.507 Traktör Ripper'in --  
1 saatlik ücreti  
(TD 25 veya  
emsali 185 HP +  
Ripper)  
0,0015  
0,003  
--  
0,0045  
0,0045  
03.511 Traktör  
Buldozer'in (185  
0,0007  
0,001  
0,0007  
0,002  
-
0,004  
0,0053  
HP)  
1
saatlik  
ücreti  
03.501 Ekskavatör'ün 1 0,0049  
0,0095  
0,00225  
0,01665  
0,02575  
saatlik ücreti (100  
HP)  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
03 .511 Traktör Buldozer'in (185 HP) 1 saatlik ücreti ile 03.501 Ekskavatör'ün 1  
saatlik ücreti (100 HP) analiz girdilerinin miktarlarının yapım yönteminin ekonomik olması,  
seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar  
veya yapım işinin özgünlüğü gibi konularda herhangi bir açıklama bulunmamasına rağmen  
idarece belirlenen analiz girdi miktarlarının altında kaldığı tespit edilmiştir.  
“OKD3-0010 Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan  
C20/25 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (beton nakli dahil)” iş kaleminin  
açıklamasına ilişkin olarak istekli tarafından Mobil beton pompasının (400 HP) 1 saatlik  
ücreti ve C 20/25 beton harcı analiz girdilerine karşılık üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi  
sunulduğu, ancak sunulan fiyat teklifinde ilgili analiz girdilerine yer verilmediği, “Poz No:  
04.042/04 Beton santralinde üretilen ve beton pompasıyla basılan C20/25 basınç dayanım  
sınıfında hazır beton harcı(TS EN 206-1)” ifadelerine yer verildiği, “Mobil beton pompasının  
(400 HP) 1 saatlik ücreti” analiz girdisinin ayrıca belirtilmediği, dolayısıyla söz konusu iş  
kalemine ilişkin analizlerin eksik sunulmuş olduğu tespit edilmiştir.  
“OKD4-0120 Ocak Taşı İle İstifli Tahkimat Yapılması (Şutlar ve Duvar Topuğu)” iş  
kaleminin açıklamasına ilişkin idarece 6,50 saat olarak belirlenen düz işçi analiz girdisinin  
istekli tarafından 3,50 saat olarak hesaplandığı, 3 saatlik düz işçi çalışması yerine Karayolları  
Genel Müdürlüğünce yayınlanan “KGM/15.148/K Makina İle Yükleme, Boşaltma ve Figüre”  
birim fiyatının kullanıldığı, ancak söz konusu birim fiyatın idarece belirtilen analiz girdilerini  
ne ölçüde karşıladığına ilişkin bilimsel/teknik bir açıklama, kamu kurumlarınca yapılan bir  
açıklama veya kanıtlayıcı herhangi bir belge ile açıklama yapılmadığı, sadece söz konusu iş  
kalemi için oluşturulan hesaplama tablosu altında “İnşaat yerindeki yükleme, yatay ve düşey  
taşıma, boşaltma karşılığı 3 saat düz işçi çalıştırılması yerine “KGM/15.148/K Makina İle  
Yükleme, Boşaltma ve Figüre” alınarak iş makinesi ile çözüm sağlanmıştır.” ifadelerine yer  
verildiği, oysaki OKD4-0120 Ocak Taşı İle İstifli Tahkimat Yapılması (Şutlar ve Duvar  
Topuğu) iş kaleminin birim fiyat tarifinde “Poz No. D4-0110’deki şartlar altında yalnız  
taşların el veya vinç vb. ekipman ile yerine konulması suretiyle yapılan istifli tahkimat.”  
açıklamasına yer verildiği, atıfta bulunulan D4-0110 iş kaleminin birim fiyat tarifinde  
Ocaktan alınan veya kaya ve tünel kazılarından çıkan, depodan ya da toplama yoluyla elde  
edilen moloz taş ile kuruda ya da su içinde yalnız atılarak yerine konmak suretiyle istifsiz  
tahkimat yapılması; teknik şartnamesinde yazılı şartlar altında, minimum ve maksimum  
boyutları belirlenmiş, minimum birim ağırlıkları ve özellikleri belirtilmiş moloz taş temin  
edilmesi; temin edileceği sahada ve inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey  
taşıma ve istifi ve üst tabakasının düzgünce ve uygun taşlarla düzenlenmesi için gerekli her  
türlü işçilik, malzeme ve zayiat, ekip, ekipman, iş makinaları, enerji, su, çimento bedeli vs.  
giderler ile şantiye mobilizasyonu, iş zorlukları, randıman düşüklükleri, taşımalar, yüklenici  
karı, sigorta ve genel giderleri.” açıklamalarına yer verildiği, dolayısıyla söz konusu iş  
kalemi içerisinde makina ekipmanın hali hazırda öngörüldüğü, dolayısıyla “işçilik yerine iş  
makinesi ile çözüm sağlanmıştır.” ifadesinin istekliye ayrıca bir avantaj sağlamadığı,  
isteklinin açıklamasının objektif değerlendirilme imkanının bulunmadığı, diğer isteklilerle eşit  
şartlarda rekabet imkanını engelleyecek şekilde subjektif bir yaklaşımla açıklama yapıldığı  
anlaşılmıştır.  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
Yukarıda yer verilen tespitler bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından teklifinin reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
b) İntegral Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve Mühendislik/Bekir  
Hacıbekiroğlu İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında;  
“OKD2-0090 Dere (Akarsu) Yatağı Kazısı ve Depo veya Dolguya Konulması” iş  
kaleminin açıklamasına ilişkin idarece belirlenen analiz girdi miktarlarının değiştirildiği,  
neden değiştirildiğine ilişkin bir açıklama yapılmadığı, ilgili iş kalemi için sunulan hesaplama  
tablosunun altında yer alan “15.007 nolu iş kalemine ilişkin analiz formatı düzenlenmiştir.  
Analize 03.508 Motor Greyder'in 1 Saatlik Ücreti (80 HP'den yukarı güçte takriben 9 ton)  
nolu analiz girdisi eklenmiştir” açıklamasının idarece istenilen analiz girdilerini azaltmak için  
yeterli bir açıklama olmadığı, ekskavatörün 1 saatlik ücreti (100 HP), traktör ripperin 1 saatlik  
ücreti (TD 25 veya emsali 185 HP + Ripper) ve traktör buldozerin (185 HP) 1 saatlik ücreti  
analiz girdi miktarlarının eksik verildiği, dolayısıyla idarece oluşturulan iş kaleminin analiz  
girdilerinin karşılanmadığı anlaşılmıştır.  
“OKD3-0010 Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan  
C20/25 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (beton nakli dahil)” iş kaleminin  
açıklamasına ilişkin idarece belirlenen analiz girdi miktarlarının değiştirildiği, düz işçi,  
marangoz ustası, marangoz usta yardımcısı miktarlarının eksik verildiği, ilgili iş kalemi için  
sunulan hesaplama tablosunun üstünde yer alan açıklamalarda “kalıp iskelesi ayrıca ödenir”  
ifadesine yer verildiği, oysaki söz konusu iş kalemi birim fiyat tarifinde Birim Fiyata Dahil  
Olan Giderler: … sac veya madeni yüzey şartlarını sağlayan kalıpların yapılması, taşıyıcı  
kalıp iskelelerinin (ahşap, sac, çelik veya madeni) ve her türlü iş iskelelerinin yapılması, …,  
her türlü kalıp, kalıp ve taşıyıcı iskeleler, nakliyesi, …,için lüzumlu her türlü işçilik, malzeme,  
ekip, ekipman, iş makinaları” ifadelerine yer verildiği, dolayısıyla söz konusu iş kalemine  
ilişkin açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
“OKD4-0120 Ocak Taşı İle İstifli Tahkimat Yapılması (Şutlar ve Duvar Topuğu)” iş  
kaleminin açıklamasında işçilik girdilerine ilişkin sunulan fiyat teklifinde duvarcı ustası,  
duvarcı usta yardımcısı ve düz işçi girdileri için analiz girdi miktarlarına yer verilmeden  
metreküp üzerinden fiyat teklifi alındığı ve hesaplamaya da bu şekilde dahil edildiği, fiyat  
teklifine konu işçiliğin teknik şartnamelere veya birim fiyat tariflerine uygun olduğuna ilişkin  
bir ifadeye yer verilmediği, dolayısıyla hangi analiz girdilerinin ne şekilde karşılandığının  
anlaşılamadığı tespit edilmiş olup söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler doğrultusunda, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından teklifinin reddedilmesi gerektiği  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Çam-Gaz Lpg Akaryakıt Nakl. İnş. Enerji  
Tic. Ltd. Şti. ve İntegral Mühendislik Mimarlık/Yusuf Alkanlı–Birmen Yapı ve  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 59  
: 16.03.2016  
: 2016/UY.II-816  
Mühendislik/Bekir Hacıbekiroğlu İş Ortaklığının teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan  
sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
II. Başkan  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
16