Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü
/
2015/178146-Eskişehir Sarıcakaya Laçin Göleti
Bilgi
İKN
2015/178146
Başvuru Sahibi
Ünal İşçi - Sabırlı İnş. Müt. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Eskişehir Sarıcakaya Laçin Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Ünal İşçi - Sabırlı İnş. Müt. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
55 Evler Mah. Alpaslan Türkeş Cad. No: 9 AMASYA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü,
Kırmızıtoprak Mahallesi Taşköprü Caddesi DSİ Sok. No: 2 26020 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/178146 İhale Kayıt Numaralı “Eskişehir Sarıcakaya Laçin Göleti” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 26.01.2016 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Eskişehir Sarıcakaya Laçin Göleti” ihalesine ilişkin olarak Ruto Tahhüt
İnş. Ltd. Şti.nin 25.03.2016 yaptığı şikâyet başvurusu üzerine alınan düzeltici işlem kararı
üzerine, başvuru sahibince 13.04.2016 tarih ve 23076 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
13.04.2016 tarihli dilekçe ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 14’üncü
maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında doğrudan itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/936 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin ilk olarak kendileri üzerinde bırakıldığı,
ancak daha sonra aşırı düşük teklif savunması idare tarafından uygun görülmeyen Ruto İnş.
Ltd. Şti.nin şikayet başvurusu üzerine düzeltici işlem tesis edildiği ve ihalenin Ruto İnş. Ltd.
Şti. üzerinde bırakıldığı, kendilerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının
mevzuata uygun olmadığı, Ruto İnş. Ltd. Şti.nin sunduğu analizlerdeki işçilik fiyatlarının
2015 yılına ait olduğu, 2016 yılında yapılan ihalede yürürlükte olan asgari ücretin altında
olduğu, bu hususun 13.03.2016 tarihli ihale komisyon kararında da açıkça tespit edildiği,
Kamu İhale Kurulu'nun daha önce aldığı benzer nitelikli kararlarında da analizlerde yer alan
işçilik fiyatlarının ihale tarihinde geçerli olan asgari ücretin altında olmayacağının belirtildiği,
idarece alınan düzeltici işlem kararında işçilik fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca
ihale tarihinden sonra yayımlanması nedeniyle 2015 yılına ait işçilik fiyatlarının
kullanılmasının uygun görüldüğü, idarenin bu gerekçesinin yerinde olmadığı, zira Kamu İhale
Genel Tebliği'nde birim fiyatların yayımlanmaması durumunda bir önceki yılın asgari
ücretinin kullanılabilmesine imkan tanıyan bir düzenlemenin olmadığı, idarenin almış olduğu
düzeltici işlem kararında ihale üzerinde bırakılan isteklinin savunmasının kabul edilmesine
dair bir diğer gerekçede ihale tarihi itibariyle motorin fiyatlarının Çevre ve Şehircilik
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
Bakanlığı rayiçlerinden düşük olduğu ve sorgu istenen SLG-10 ve SGL-14 nolu iş
kalemlerindeki kar oranının yüksek olduğu hususundan bahsedildiği, ancak açıklama istenen
bir analiz girdisi için teklif edilen fiyatın bir başka analiz girdisinin uygun şekilde
açıklanamayan fiyatının uygun hale getirilmesi amacıyla kullanılamayacağı, dolayısıyla
motorin için teklif edilen fiyatın uygun olması veya diğer iş kalemleri için teklif ettiği
fiyatların karlı olmasının mevzuata uygun şekilde açıklanmayan işçilik fiyatını kabul
edilebilir hale getirmeyeceği, idarenin almış olduğu düzeltici işlem kararında ihale üzerinde
bırakılan isteklinin savunmasının kabul edilmesine dair bir diğer gerekçede ise ihale üzerinde
bırakılan isteklinin aynı idareye karşı taahhüt ettiği bir yapım işini bitirmiş olması ve bu işte
yaptığı kaya dolgu imalatı fiyatının aşırı düşük teklif kapsamındaki fiyattan daha düşük
olduğundan bahsedildiği, bu gerekçenin de yerinde olmadığı, zira isteklinin bir başka yapım
işini tamamlamış olmasının aşırı düşük teklif savunmasında geçerli bir açıklama olarak kabul
edilemeyeceği, mevzuatta bu yönde bir düzenleme bulunmadığı, her yapım işinin kendine
özgü koşulları olduğu, ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli Ruto İnş. Ltd. Şti.nin kalite ve
teknik değer kısmından tam puan alabilmek için analizlerde yer alan analiz girdi miktarlarını
olması gereken miktarlardan aşağıya çektiği, analiz girdi miktarlarının kamu kurumları
tarafından hazırlanan analizlerde yer alan girdi miktarlarından düşük olduğu ve bu yolla
haksız avantaj sağlandığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “ İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları
tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği
“sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması
dikkate alınmayacaktır. …” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması
istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması yer
almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıdaki açıklamalarından ihale komisyonu
tarafından, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık
maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama
yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının
%3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin
tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması
durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden
olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için
açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi, özel iş kalemleri ile paçal iş kalemleri için bu iş kalemlerinde bulunan
analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının isteklilere verilmesi gerektiği
anlaşılmaktadır.
İsteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygunluğunun
incelenebilmesi için öncelikle, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere idarece yapılacak işlemlerin mevzuata
uygun şekilde yapılmış olması, bu kapsamda açıklama yapılması istenilecek/istenilmeyecek
analiz girdilerinin Tebliğ açıklamalarına uygun şekilde belirlenmesi ve isteklilere gönderilen
yazılarda açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin uygun olarak belirtilmiş olması
gerekmektedir.
16 isteklinin aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif fiyatı sunduğu ihalede,
idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen açıklaması istenen
iş kalemlerine ait analizlerin paçal iş kalemleri niteliğinde oldukları, paçal iş kalemlerine ait
analiz formatları incelendiğinde ise analizlerde açıklaması istenecek olarak belirlenen
girdilerin de bir alt analiz kullanılarak hazırlanan fiyatlar olduğu ve söz konusu alt analizlerin
de bu birim fiyatın temel girdilerinden oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle idarece aşırı
düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere gönderilen açıklama istenilecek paçal iş
kalemlerine ait analiz formatlarının bu iş kaleminin temel girdileri (malzeme, işçilik, makine
v.b.) üzerinden hazırlanmadığı, dolayısıyla açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru
bir şekilde belirlenmediği ve anılan Tebliğ’e uygun olacak şekilde aktarmasız analize
dönüştürülmediği tespit edilmiş olup, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci
maddesine uygun olmadığı, dolayısıyla anılan Tebliğ maddesinde belirtilen şekilde açıklaması
istenen her bir iş kalemi için bu iş kaleminin temel girdileri üzerinden açıklaması
istenecek/istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının
yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece paçal iş
kalemlerine ait analiz formatlarının bu iş kaleminin temel girdileri (malzeme, işçilik, makine
v.b.) üzerinden hazırlanıp açıklama istenilmeyecek analiz girdileri belirlenerek aşırı düşük
teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilerden tekrar aşırı düşük teklif açıklama istenmesi ve
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/028
: 4
: 04.05.2016
: 2016/UY.III-1172
bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
Şinasi CANDAN
II. Başkan
Osman DURU
Kurul Üyesi
Erol ÖZ
Kurul Üyesi
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Mehmet ATASEVER
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
6