Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı / 2015/180618-Aksaray İçmesuyu 1 Kısım İsale Hattı
Bilgi
İKN
2015/180618
Başvuru Sahibi
Direnç Altyapı İnşaat Enerji Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Aksaray İçmesuyu 1 Kısım İsale Hattı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Direnç Altyapı İnşaat Enerji Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Vali Mithatbey Mah. Koçibey Cad. 1404. Sk. Akaylar İş Merkezi Kat: 3 No: 15 VAN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı,  
Devlet Mahallesi, İnönü Bulvarı No:16,  
C
Blok, Kat:4 06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/180618 İhale Kayıt Numaralı “Aksaray İçmesuyu  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
1
Kısım İsale Hattı” İhalesi  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı tarafından 02.02.2016  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Aksaray İçmesuyu Kısım İsale Hattı”  
1
ihalesine ilişkin olarak Direnç Altyapı İnşaat Enerji Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.03.2016  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.04.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 12.04.2016 tarih ve 22743 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.04.2015  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/932 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif fiyatı açıklamalarının;  
1
“DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı Flanşlı Kelebek Vana” alt kalemine ilişkin  
fiyat teklifinde yer alan tutarın ekinde istenilen satış tutarı tespit tutanağında yer alan tutarın  
%20’si oranında olduğu ve fiyat teklifi ile tespit tutanağının ilk sayfasının onaylı olmadığı  
gerekçesiyle uygun görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu; zira satış tutarı tespit  
tutanağının açıklama kapsamında istenmesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca kaşe ve imza  
eksikliği ile miktarın sehven yazılıp yazılmadığı hususunun bilgi eksikliği kapsamında  
tamamlatılabileceği, kaldı ki anılan kaleminin, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan en  
büyük kalemleri arasında yer almadığı, dolayısıyla açıklama istenmesi gereken bir iş  
kalemi olmadığı, sadece birim fiyat teklif alınan depo rehabilitasyonu paçal kalemlerinin  
içinde yer alan bir alt kalemi olduğu, nitekim idarece mevzuata aykırı olarak birim fiyat  
teklif cetvelinde yer alan ve yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan 30 adet paçal kalemleri  
hakkında açıklama istenmediği, bu paçal kalemlerinin içinde yer alan alt kalemleri  
üzerinden yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan kalemleri belirlendiği ve bunlar hakkında  
açıklama istendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
Açıklama istenen kalemler arasında yer alan özel ve terfi pompaları için yapılan  
açıklamada adet pompa yerine 10 adet pompanın esas alındığı, bedeli çok daha düşü kuyu  
4
pompaları dahil edilerek tüm pompalar için tek bir fiyat teklif edilmesinin hepsi aynı  
özellikteymiş gibi değerlendirildiğini gösterdiği ve dolayısıyla terfi merkezi pompalarına  
ilişkin açıklama yapılmamış olduğu gerekçesiyle uygun görülmemesinin mevzuata aykırı  
olduğu; zira idarece açıklama istendiği şekliyle “terfi merkezi pompası” adı altında tek bir  
cins pompanın fiyatı üzerinden açıklama yapıldığı, 4 adet pompa yerine 10 adet pompa  
üzerinden açıklama yapılmış olmasının işin içinde yer alan pompaların bu kapsamda  
değerlendirildiğine hukuki bir dayanak teşkil etmediği,  
Teklife esas pompa birim fiyatının idarenin yaklaşık maliyetindeki pompa birim  
fiyatlarının çok altında olduğu gerekçesiyle uygun görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu;  
zira esas alınan fiyatın mevzuata uygun olarak belgelendirildiği ve mevzuatta isteklilerinin  
teklif fiyatları ile yaklaşık maliyetteki fiyatların uyumlu olması gibi bir zorunluluk  
bulunmadığı,  
Açıklama istenen alt kalemlerine ilişkin olarak öngörülen miktarlar ile aynı  
kalemler için idarece tespit edilen miktarlar arasında ciddi farklılıklar olduğu gerekçesiyle  
uygun görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu; zira Kamu İhale Genel Tebliğine göre birim  
fiyat teklif alınan yapım işi ihalelerinde, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan ve yaklaşık  
maliyetin %80’ini oluşturan en büyük kalemlerinin açıklama istenecek kalemleri olarak  
belirlenmesi, açıklama istenecek paçal kalemlerinde yer alan alt kalemlerine ait  
miktarların da belirlenerek bu kalemleri hakkında açıklama istenmesi gerektiği, ancak  
idarece açıklama isteme yazısında bu husus dikkate alınmayarak mevzuata aykırı bir şekilde  
açıklama istendiği ve anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan bir ihale yapılmış gibi alt iş  
kalemlerine ilişkin miktar kontrolünün yapıldığı,  
Satış tutarı tespit tutanaklarının bazı kalemler için sunulmuşken bazı kalemler için  
sunulmadığı gerekçesiyle uygun görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu; zira söz konusu  
tutanaklarının açıklama kapsamında istenmesinin ve sunulmadığı gerekçesiyle açıklamanın  
uygun görülmemesinin mevzuata uygun olmadığı, kaldı ki yapılan açıklama türüne göre ilgili  
tutanakların olarak sunulduğu, bu tutanakların açıklama yazısı içinde bir dizi pusulası ile  
2
birlikte idareye teslim edildiği, diğer taraftan maliyet üzerinden yapılan açıklamalarda Ek  
-
O.6, satış tutarı üzerinden yapılan açıklamalarda Ek  
mümkün olmadığı,  
-O.5 tutanaklarının düzenlenmesinin  
Vantuz, tahliye, branşman yapısı gibi yapılara ilişkin hiçbir ekipman bedeli  
öngörülmediği gerekçesiyle uygun görülmemesinin mevzuata aykırı olduğu; idarece ihale  
dokümanı kapsamında alt analiz girdisi olarak ekipman bedeli kalemini içeren bir analiz  
verilmediği, aşırı düşük açıklaması istenmesine ilişkin yazı kapsamında da ekipman bedeline  
ilişkin olarak açıklama istendiğine ilişkin bir ifade olmadığı, kaldı ki, bu bedelin açıklama  
istenmeyen kalemleri için teklif fiyatı kapsamında öngörülen 150.000,00 TL içinde  
değerlendirilmesini engelleyen bir husus bulunmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
Başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak idarenin cevabında “…  
A1- Aşırı düşük savunması istenilen kalemlerden ‘DN 600 mm çaplı elektromanyetik  
debi ölçer temini, montajı ve işler halde teslimi’ ve ‘DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı  
Flanşlı Kelebek Vana’ pozlarına ilişkin hazırlanan Fiyat Teklifi Tutanağı ekinde sunulan Satış  
Tutarı Tespit Tutanağında DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı Flanşlı Kelebek Vana  
kalemine ait Ağırlıklı Ortalama Birim Satış Tutarının yanlış hesaplandığı ve söz konusu  
tutanağın ilgili sayfasının Mükellef ve Meslek Mensubu tarafından onaylanmadığı, sunulan  
fiyat teklifinin ağırlıklı ortalama satış fiyatının %20’si oranında olduğu ve bu itibarla fiyat  
teklifinde yer alan ‘Bu birim fiyat teklifindeki birim fiyatın  
ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim’ ifadesinin gerçeği yansıtmadığı  
belirlenmiştir.  
İsteklinin fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından belirlenen ortalama satış  
tutarının üzerinde olduğu ifadesi doğru olmakla birlikte savunma dosyası ekinde sunulan  
Satış Tutarı Tespit Tutanağında yapılan işlemin doğru olmadığı açıkça görülmektedir. Bunun  
üzerine doğru bir beyana dayanmadığı kesin olarak tespit edilebilen ortalama satış tutarının  
dikkate alınması uygun olmayacaktır. Zira DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı Flanşlı  
Kelebek Vana kalemine ait toplam miktar 5 adet, toplam satış tutarı 237.500,00 TL olduğuna  
göre Fiyat Teklifi Tutanağında beyan edilen 12.904,00 TL’lik tutarın Ağırlıklı Ortalama Birim  
Satış Tutarının %80’inin (47.500 0,80 = 38.000 TL) altında olduğu açıktır.  
x
A2- Satış Tutarı Tespit Tutanağında imza bulunmaması hususu başlı başına bir  
uygunsuzluk olarak değerlendirilmemekle birlikte yukarıda açıklandığı üzere hatalı işleme  
dayanan sayfanın imzasız olması sunulan savunmanın bütünü hakkında şüphe  
uyandırdığından karar içerisinde ayrıca vurgulanması gerekli görülmüştür.  
B- terfi Merkezinde yer alan pompalar için metrajın 10 adet verilmesi değil, daha  
küçük ve bedeli kat kat daha düşük olan kuyu pompalarının metraja dahil edilmesi ve bunun  
sonucunda sanki tüm pompalar aynı özellikteymişçesine tek bir fiyat teklif edilmesi  
uygunsuzluk olarak belirlenmiştir. Zira bu yöntemle İdare tarafından savunma istenilen terfi  
merkezi pompalarına ilişkin savunma verilmemiş olmaktadır.  
B1- Özel bir önem atfedilen gözelerin tespiti ve ölçümler ile servis yolunda inşa  
edilecek menfezler karşılığı bedel konulmuş olması başlı başına bir eleme sebebi olmamakla  
birlikte bu kalemlerin İdare tarafından aynı ay içerisinde sonuçlandırılmış olan Tavşanlı  
İçmesuyu İsale Hattı işi kapsamında sunulan savunmalarda İdare tarafından tespit edilen  
3
eksikliklerden olduğu görülmüş ve ihale konusu işle ilgisi bulunmayan bu kalemlere  
savunmada yer verilmiş olması sunulan savunmanın tutarsızlığını göstermesi itibari ile  
kararda ayrıca yer almıştır.  
B-2 Bu bölümde yer verilen iddialara ilişkin açıklama  
B-3 Bu bölümde yer verilen iddialara ilişkin açıklama  
B
B
bendi kapsamında yapılmıştır.  
bendi kapsamında yapılmıştır.  
C-  
Metrajlara ilişkin uygunsuzlukların genel olarak yazılmış olması İstekli tarafından  
afaki olarak değerlendirilmiş olmakla birlikte sunulan savunmada belirlenen metrajlar ile  
İdarenin yaklaşık maliyetindeki metrajlar karşılaştırıldığında boru metrajları haricinde  
tutarlık gösteren kalemi yok denecek kadar azdır. Dolayısıyla metraj farklılıklarının tek tek  
yazılması mümkün olmamıştır. Bu husus B1 bendinde açıklanan durum ile birlikte  
değerlendirildiğinde istekli tarafından savunma dosyasında belirlenen metrajların uygun  
olmadığı değerlendirilmiştir.  
D-  
İstekli tarafından sunulan savunma dosyası içerisinde yapılan açıklama türüne  
göre maliyet tespit tutanakları ve satış tespit tutanaklarının sunulduğu belirtilmiş olmakla  
birlikte savunma dosyası içerisinde sunulmamış olan tutanaklar ihale kararında belirtilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
İstekli tarafından söz konusu tutanakların bazı kalemler için sunulmuşken bazı kalemler için  
sunulmaması dikkat çekici bulunmuş ve bu durum A1 bendinde açıklanan uygunsuzlukla  
birlikte değerlendirildiğinde karar içerisinde ayrıca vurgulanması ihtiyacı duyulmuştur.  
E- İşin ana kalemlerinden olan ve birim fiyat teklif cetvelinde özellikle teklif fiyatı  
istenilmiş olan vantuz, tahliye, branşman yapısı gibi kalemler için ayrıca bir değerlendirme  
yapılmayarak bu kalemlerin öngörülmeyen diğer kalemlerinin içerisinde  
değerlendirildiğinin iddia edilmesi uygun görülmemiştir. Zira fiyat teklifi istenilmiş kalemin  
‘öngörülmemiş kalem’ olarak değerlendirilmesi hayatın olağan akışına aykırıdır. Bu kalemler  
için herhangi bir bedel öngörülmemiş olması İşin sunulan teklif dâhilinde tamamlanmasının  
mümkün olamayacağını belirlemektedir.  
Sonuç olarak; isteklinin aşırı düşük teklif savunmasına ilişkin açıklamaları uygun  
görülmemiştir” denilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale  
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin  
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci  
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün  
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
4
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
5
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
6
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
açıklamaları bulunmaktadır.  
Kesin projeye göre birim fiyat teklif alınan başvuru konusu ihalede;  
İdarece tespit edilen sınır değerden daha düşük fiyat teklif eden isteklilerden aşırı  
düşük teklif fiyatlarına ilişkin açıklama istendiği yazıda, açıklama istenen kalemlerinin,  
yaklaşık maliyet keşif icmalindeki 52 adet kaleminin analizlerindeki analiz girdilerinin  
toplam miktar ve tutarlarına göre belirlenen sıralı kalemleri listesindeki yaklaşık maliyetin  
%80,41’ini oluşturan (toplam 18.389.556,36 TL tutarındaki 6 özel, 22 adet yayımlanmış  
birim fiyatlı ve  
3
adet nakliye) analiz girdileri olarak belirlendiği,  
Açıklama yapılması istenmeyen analiz girdilerinin ise; yukarıda belirtilen toplam 31  
adet analiz girdisi / kalemi arasında bulunan Y.16.050/05 [Satın alınan ve beton pompasıyla  
basılan, basınç dayanımı C25/30 (BS30) olan betonun dökülmesi], Y.16.050/03 [Satın alınan  
ve beton pompasıyla basılan, basınç dayanımı C16/20 (BS16) olan betonun dökülmesi] poz  
numaralı yayımlanmış analizlerde yer alan “su” ve “beton vibratörü”, MSB.324  
(Kendiliğinden yerleşen beton temini ve yerine döşenmesi) poz numaralı yayımlanmış  
analizde yer alan “beton ustası” ve “su” ile DSİ-21.011 (Düz yüzeyli beton ve betonarme  
kalıbı) poz numaralı yayımlanmış analizde yer alan “çivi” ve “tel” olarak belirlendiği,  
Başvuru sahibinin 14.03.2016 tarihli aşırı düşük teklif fiyatı açıklamasının ihale  
komisyonunun kararında yer alan Aşırı düşük savunması istenilen kalemlerden ‘DN 600 mm  
çaplı elektromanyetik debi ölçer temini, montajı ve işler halde teslimi’ ve ‘DN 600 mm PN 10  
Motor Kumandalı Flanşlı Kelebek Vana’ pozlarına ilişkin hazırlanan Fiyat Teklifi Tutanağı  
ekinde sunulan Satış Tutarı Tespit Tutanağında DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı Flanşlı  
7
Kelebek Vana kalemine ait Ağırlıklı Ortalama Birim Satış Tutarının yanlış hesaplandığı ve  
söz konusu tutanağın ilgili sayfasının Mükellef ve Meslek Mensubu tarafından onaylanmadığı,  
sunulan fiyat teklifinin ağırlıklı ortalama satış fiyatının %20’si oranında olduğu ve bu itibarla  
fiyat teklifinde yer alan ‘Bu birim fiyat teklifindeki birim fiyatın  
ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim’ ifadesinin gerçeği yansıtmadığı,  
Aşırı düşük savunması istenilen kalemlerden ‘Terfi merkezi pompaları bedeli’ için  
istekli tarafından pompa sayısının 10 olarak alındığı, bu kalemi ile idare tarafından  
savunma istenilen pompaların terfi merkezindeki  
4
adet pompa olduğu, istekli tarafından bu  
sayıya adet olan kuyu binaları pompalarının dahil edildiği, istekli tarafından sunulan fiyat  
6
teklifindeki pompaların özelindeki pompalara ait olduğunu gösterir herhangi bir ifade  
bulunmadığı, belirlenen fiyatın genel anlamda adı terfi merkezi pompası olarak geçen  
satışlara ait muhasebe kayıtlarından belirlendiği, alınan pompa bedellerinin idare tarafından  
belirlenen pompa bedellerine göre son derece düşük olduğu, nitekim özellikle her biri farklı  
özelliklerde olan kuyu pompaları için tek bir fiyat alınmasının da piyasa şartlarına uygun  
olmadığı,  
İdare tarafından belirlenen metrajlarla istekli tarafından sunulan metrajlar arasında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
ciddi farklılıklar bulunduğu,  
İstekli tarafından savunma dosyası EK-1’de sunulan Hesap Cetvelinde 1. Ara toplam  
kapsamında alınan 33 sıralı kalemi ‘özel bir önem atfedilen gözelerin tespiti ve ölçümler  
servis yolunda inşa edilecek menfezler karşılığı’ için bir fiyat öngörüldüğü ancak iş  
kapsamında anılan işlerin bulunmadığı,  
Aşırı düşük savunması istenilen kalemlerden ‘Ø 560 mm anma çaplı PN10 HDPE  
boru bedeli, ‘Ø 225 mm anma çaplı PN10 HDPE boru bedeli’ ve ‘Ø 400 mm anma çaplı  
PN10 HDPE boru bedeli’ pozlarına ilişkin hazırlanan Fiyat Teklif Tutanağı ekinde Satış  
Tutarı Tespit Tutanağının, ‘Ø 711 mm dış çaplı (e=7,1 mm) et kalınlığında spiral kaynaklı  
çelik boru bedeli’, ‘Kazıdan çıkan malzemenin taşınması’, ‘Boru hattına kum-çakıl  
taşınması’, ‘Çelik boru taşınması’ ve ‘Terfi merkezi pompaları bedeli’, DN 600 mm çaplı  
elektromanyetik debi ölçer temini, montajı ve işler halde teslimi’ ve ‘DN 600 mm PN 10  
Motor kumandalı flanşlı kelebek vana’ pozlarına ilişkin hazırlanan Fiyat Teklifi Tutanağında  
ise Maliyet Tespit Tutanağının sunulmadığı,  
Yanı sıra aşırı düşük teklif savunmasında açıklama istenilmemiş olmakla birlikte;  
birim teklif cetvelinde yer alan vantuz, tahliye, branşman yapısı gibi yapılara ilişkin hiçbir  
ekipman bedeli öngörülmediği, katodik koruma için belirlenen metrajın fiilen yapılacak  
metraja göre ciddi oranda eksik olduğu’ gerekçeleriyle uygun görülmediği tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibinin 14.03.2016 tarihli aşırı düşük teklif fiyatı açıklamaları  
incelendiğinde, “DN 600 mm PN 10 Motor Kumandalı Flanşlı Kelebek Vana” kalemine  
ilişkin olarak sunulan fiyat teklifinin ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanağında;  
Toplam tutarın 237.500,00 TL, toplam miktarın 5 adet, ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının 9500,00 TL şeklinde gösterildiği anlaşılmıştır. İlgili kalemi için ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarı tespitinin satışı gerçekleştirilen toplam tutarın, satışı gerçekleşen ürün  
miktarına bölünerek bulunması gerekmektedir. Buna göre yapılan hesaplama sonucu  
bulunacak tutar 47.500,00 TL (= 237.500,00 / 5) olması gerekirken 9.500,00 olarak  
gösterildiği anlaşıldığından bahse konu satış tutarı tespit tutanağının doğru düzenlenmediği,  
fiyat teklifinde verilen fiyatın da (12.904,00) doğru hesaplama sonucu bulunan 47.500,00  
TL’nin %80’inin de (38.000,00 TL) altında olduğu ve dolayısıyla bu durumun fiyat teklifinde  
yer alan “Bu birim fiyat teklifindeki birim fiyatın  
%80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin satış tutarı tespit tutanağına aykırı  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının  
8
olduğu sonucunu doğuracağı anlaşıldığından fiyat teklifinin ihale komisyonu tarafından  
uygun bulunmaması işleminde mevzuata aykırılık görülmemiştir.  
Dolayısıyla başvuru sahibinin aşırı düşük teklif fiyatı açıklamalarının uygun  
bulunmaması sonuç olarak Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.14 maddesine uygun  
olduğundan, ve teklifinin reddedilmesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığından  
itirazen şikayet başvurusunun reddi gerekmektedir.  
Diğer taraftan başvuru sahibinin iddiasının, idarenin yaklaşık maliyetin %80’lik  
kısmını oluşturan ve aşırı düşük teklif fiyatı açıklaması istenen kalemlerinin belirlenmesine  
ilişkin işlemlerin mevzuata uygun olmadığı, bu kapsamda “DN 600 mm PN 10 motor  
kumandalı flanşlı kelebek vana” kaleminin yaklaşık maliyetin yaklaşık maliyetin %80’ini  
oluşturan kalemleri arasında yer almadığı ve bu nedenle açıklama istenmesi gereken bir iş  
kalemi olmadığı bölümüyle ile ilgili olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/032  
: 49  
: 02.06.2016  
:
2016/UY.III-1461  
İdare tarafından başvuru sahibine aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının  
02.03.2016 tarihinde tebliğ edildiği, söz konusu yazıda açıklaması istenen kalemleri ve  
açıklaması istenilmeyen analiz girdilerine yer verildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle başvuru  
sahibinin yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan kalemlerinin hangileri olduğu hakkında bu  
tarihte bilgi sahibi olduğu, bu hususa ilişkin aykırılığın farkına varılmış olması gereken  
02.03.2016 tarihini takip eden 10 gün içerisinde en geç 14.03.2016 tarihine kadar idareye  
şikayet başvurusuna konu edebileceği ancak başvuru sahibinin söz konusu iddiayı içeren  
idareye şikayet başvurusunun 30.03.2016 tarihinde yapıldığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının bu yönüyle de süre yönünden reddi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
9
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi