Ana Sayfa / Kararlar / DSİ Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü / 2015/172433-Erzurum Merkez Köşk Göleti
Bilgi
İKN
2015/172433
Başvuru Sahibi
Yapı Su İnşaat ve Tic. Ltd . Şti - Yakup Güngör İş Ortaklığı
İdare
DSİ Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Erzurum Merkez Köşk Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Yapı Su İnşaat ve Tic. Ltd . Şti Yakup Güngör İş Ortaklığı,  
-
Nenehatun Cad. No: 116/3 G.O.P. Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
DSİ Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü,  
K. Karabekir Mah. Org. Demircioğlu Cad. 25100 Yakutiye/ERZURUM  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/172433 İhale Kayıt Numaralı “Erzurum Merkez Köşk Göleti” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
DSİ Genel Müdürlüğü 8.Bölge Müdürlüğü tarafından 06.01.2016 tarihinde açık ihale  
usulü ile gerçekleştirilen “Erzurum Merkez Köşk Göleti” ihalesine ilişkin olarak Yapı Su  
İnşaat ve Tic. Ltd. Şti-Yakup Güngör İş Ortaklığının 13.06.2016 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 20.06.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
24.06.2016 tarih ve 37761 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.06.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1511 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdareye yapmış oldukları şikâyet başvurusunun  
ayrıntılı olarak incelenmediği, sadece Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.13’üncü maddesine  
göre incelediği, dolayısıyla idarenin eksik inceleme ile başvuruyu reddetmesinin aşağıda  
aktarılan nedenlerle mevzuata aykırılık teşkil ettiği,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında istenilen iş  
kalemleri için idarece belirlenen analiz formatına uygun olarak analizleri sunmadığı, sunmuş  
olduğu analizlerde çarpım hatalarının olduğu, idarece belirlenen rayiçlere esas girdi  
miktarların esas alınmayarak fiyat avantajı oluşturulduğu, örneğin açıklama istenen KŞGK  
-01  
pozu kapsamındaki analizde malzeme kısmındaki rayiçlerin miktar kısmında hepsinin  
4
haneli miktarlar olduğu, bu kısımdaki çarpımlar 4 haneli olarak yapıldığında toplamın 0,56  
olması gerekirken 0,55 olarak alındığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin yazılı  
açıklaması anılan Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği, analizlerde kullandığı  
poz ve rayiçler için hangi fiyatların hangi kamu kurum ve kuruluşlara ait olduğuna dair  
açıklama yapılmadığı, bu durumun anılan Tebliğ’in 45.1.5’inci maddesine aykırı olduğu,  
sunmuş olduğu analizlerde poz ve rayiçler için esas aldığı birim fiyatların arasında  
uyumsuzluk olduğu, Örneğin “traktör Buldozer” için bir analizdeki fiyatın, başka bir  
analizdeki fiyatının farklı olduğu, bu durumun aynı Tebliğ’e aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde 04.031 (su) rayici için belirtilen birim fiyatın anılan Tebliğ’in  
45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği, bu pozun istenilmeyen rayiç dahi olsa kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatın  
altında olamayacağı, bu nedenle ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu poz için vermiş olduğu  
fiyatın uygun olmadığı, ayrıca 08.533 pozu için 2015 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim  
fiyatının kullanıldığı, bu rayice ait 2015 Yılı Çevre ve Şehircilik birim fiyatının bulunmadığı,  
bu rayicin KGM/08.533 pozuna ait olduğu, dolayısıyla esas alınan kurum isminin hatalı  
olduğu,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde, KŞKG  
KŞKG 24’ün analizlerinde taşımaların bulunduğu, bu taşımlar için örneğin  
taşıması, 15 306 taşıması, 15 310 taşıması ve 15.312 taşımaları için alt analiz  
-01, KŞKG  
-02, KŞKG  
-03, KŞKG  
-04, KŞKG  
-12, KŞKG  
-28 ve  
-
B-15 301  
B-  
B-  
B-  
sunulması gerektiği halde sunulmadığı, her bir taşımadaki malzeme farklı olmasına rağmen  
aynı fiyatın alındığı, dolayısıyla yapılan yazılı açıklamanın anılan Tebliğ’in 45.1.6’ncı  
maddesine aykırı olduğu,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu fiyat tekliflerinin söz konusu Tebliğ’in 45.1.13.1, 45.1.13.5, 45.1.13,6 ve  
45.1.13.7’nci maddelerine aykırılık teşkil ettiği, fiyat tekliflerinin hangi geçici vergi  
dönemine ait olduğu hususunda açıklayıcı belge sunulmadığı, bu fiyat teklifi veren firmaların  
faaliyet alanlarının uygun olmadığı, fiyat teklifi düzenleme yetkilerinin bulunmadığı, 2015  
yılına ait vergi kayıtlarının bulunmadığı, meslek mensubu ile sözleşmelerinin bulunmadığı,  
bu belgeleri imzalama yetkilerinin bulunmadığı,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu Maliyet Satış Tutanaklarının usulüne uygun olmadığı, örneğin nakliyeler için fiyat  
teklifi alındığı, bunlar için EK  
şekli olmadığı, bunlar bir hizmet işi olduğu, bu nedenle EK  
belgesinin düzenlenmesi gerektiği, EK O5 belgesi düzenlemiş olsa dahi bunun gerçekçi  
olmadığı, nakliye mesafelerinin farklı olduğu, Örneğin; KŞGK 02 pozundaki 15.312  
-O6 belgesi düzenlendiği, söz konusu nakliye işlerinin bir satış  
-
O6 belgesinin yerine EK O5  
-
-
-
B-  
taşınması 1683m için EK06 belgesi ile açıklama yapılmasının uygun olmadığı, söz konusu alt  
analiz için analizin dahi sunulmadığı, Karayolları Birim Fiyat Tariflerine göre bu taşımanın  
alt analizinin yapıldığında en düşük 2015 yılı birim fiyatının 2,22 TL olduğu, yapılan  
açıklamanın anılan Tebliğe aykırılık teşkil ettiği, ayrıca; EK’te sunulan yazıda da görüleceği  
üzere; aynı idarenin 2015/172459 İKN’li işe ait Ekap üzerinden 06.04.2016 tarihinde  
gönderilen yazısında, analizlerde yer alan nakliye taşıma girdilerine ait fiyat tekliflerinin  
hizmet işine ait kalemler olduğu, dolayısıyla nakliye girdilerinin EK  
Tutanakları ile açıklamasının yapılmayacağı, bu nakliye girdilerinin EK  
Maliyet Tespit tutanağı ile açıklanması gerektiği, EK  
Tebliğ’in 45.1.13.1’nci maddesine aykırı olduğu,  
-
O6 Satış Tutarı Tespit  
O5 Hizmet İçin  
-O6’ya göre açıklama yapılmasının aynı  
-
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu fiyat tekliflerinden “MAZOT” fiyat teklifinde lt/kg olduğu, EK O6 tutanağına ilişkin  
-
fiyatlandırmada LT fiyatının esas alındığı, dolayısıyla yapılan açıklamanın uygun olmadığı,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde kar ve genel giderler için belirlenen tutarın ilgili poz miktarı çarpımı  
sonucu çıkan toplam tutarının genel giderleri karşılayamayacağı,  
- İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinde sunmuş olduğu birim fiyatları  
açıklayabilmesi için, analizler içerisinde bulunan rayiçlere piyasadan fiyat teklifi aldığı, bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
fiyat tekliflerine göre nakliye mesafesi oluşturularak nakliye analizi yapılmadığı, nakliyeler  
için hangi ocaktan kum, çakıl, kırmataş aldığına dair belge sunmadığı, dolayısıyla gerçek dışı  
fiyat teklifleri ile açıklama yapılmasının idarenizi aldatmaya yönelik olduğu bu nedenlerle  
aşırı düşük yazılı açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
-İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde 2015 yılı işçilik birim fiyatlarını kullanmadığı, işçilik fiyatı olarak asgari  
ücretleri esas aldığı, asgari ücret olarak ise 2015 yılı ikinci dönemin esas alınmasının kabul  
edilemez olduğu, Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.9'uncu maddesinde bulunan "İş  
kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları  
ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz." açıklaması gereğince,  
bahse konu ihalenin ihale tarihi 06.01.2016 olup, ihale tarihi itibarıyla 2016 yılı ilki altı aylık  
saatlik asgari ücret tutarı olan 7,32TL /sa esas alınması gerektiği, isteklinin teklifinin bu  
değerin altında olduğu, aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: Erzurum Merkez Köşk Göleti  
b) Yatırım proje no'su/kodu: 1977A010320  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Yapım İşi - 117676m3 Açıkta Kazı, 445777m3 Muhtelif Kazı  
ve Dolgu İşleri, 1834m3 Beton ve Betonarme İşleri” düzenlemesi,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.  
hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde (1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden  
birisinin kullanılması zorunludur.  
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin  
kullanılması zorunludur.  
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak  
alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması  
zorunludur. hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2.İhale  
komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi  
gereken  
iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan  
-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi ve 4734  
sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması yönündeki idare  
talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır değer tespit  
edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer dikkate  
alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler tarafından  
alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında değişiklik  
olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak yeniden  
belirlenmesi gerekmektedir. ...” açıklaması yer almaktadır.  
Birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihaleye 33 isteklinin teklif verdiği,  
idare tarafından hesaplanan 7.523.737,83 TL sınır değerin altında geçerli teklif sahibi  
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 7 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
sunmadığından tekliflerinin reddedildiği, açıklama sunan istekliden (Cihan İnşaat Sanayi ve  
9
2
Ticaret Ltd. Şti., NETA İnş. Beton Mad. San. ve Tic. A. Ş.) Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret  
Ltd. Şti.nin yapmış olduğu açıklamanın idare tarafından mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
kabul edildiği ve ihalenin uhdesinde bırakıldığı, başvuru sahibi isteklinin ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği 03.06.2016 tarihli ihale komisyonu kararından  
anlaşılmıştır.  
Kurul tarafından verilen 18.04.2016 tarihli ve 2016/UY.III-1129 sayılı “Sonuç olarak,  
yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte  
işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulama işleminin  
yukarıda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” şeklindeki  
düzeltici işlem kararı doğrultusunda idare tarafından yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması  
yapıldığı, isteklilere aşırı düşük teklif sorgulama yazısının 10.05.2016 tarihinde EKAP  
üzerinden gönderildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu tarafından hazırlanan “sıralı kalemleri/grupları listesi” kullanılarak  
yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren kalemleri/gruplarının belirlendiği, sıralı listeye  
göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan  
7
adet paçal KŞKG 01, KŞKG 02, KŞKG 03, KŞKG 04, KŞKG 06, KŞKG 15, KŞKG 24 iş  
-
-
-
-
-
-
-
kalemi/grubunun sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları olarak belirlendiği,  
gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenilecek kalemlerinin ve  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;  
Açıklama istenilen “KŞKG-01 Açıkta kazı yapılması” kalemi için yapmış olduğu  
açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı  
kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz  
formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik  
ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32 TL), nakliye bedelinin tevsiki  
amacıyla Karayolları Genel Müdürlüğü’nün nakliye formülünü kullanarak açıkladığı, Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 2015 yılı rayiçlerini  
kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu,  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere  
ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi  
belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.101 Dinamit ve 04.105/1 Kapsül girdi fiyatlarının  
tevsiki amacıyla Maxam Anadolu Patlayıcı Maddeleri Paz. Tic. ve Nak A.Ş. tarafından  
düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat teklifi ve ekinde yer alan tutanakların  
mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe, imza ve beyanın bulunduğu geçici vergi  
beyanname dönemlerinin 2015 yılının 3’üncü dönemi olarak düzenlendiği anlaşıldığından söz  
konusu kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,  
Ayrıca KŞKG-2, KŞKG-3, KŞKG-4, KŞKG6 ve KŞKG-15 nolu kalemlerinin  
analizinde yer alan 08.534/a Su girdisinin tevsiki amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 08.533 numaralı pozun 2015 yılı fiyatlarını  
kullandığı, Bakanlığın sitesinden yapılan sorgulamada bu pozun bulunduğu, 2015 yılı birim  
fiyatının istekli tarafından verilen fiyata eşit olduğu, bu pozun KGM/08.533 pozuna ait  
olduğu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
Açıklama istenilen “KŞKG-03 Ocak sahalarında geçirimsiz dolgu malzemesinin  
kazılması ve gölet dolgusuna konulması” kalemi için yapmış olduğu açıklamalar  
kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı  
düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun,  
girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki  
saatlik asgari ücrete eşit (7,32 TL), nakliye bedelinin tevsiki amacıyla DSİ Genel  
Müdürlüğü’nün nakliye formülünü kullanarak açıkladığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 2015 yılı rayiçlerini kullandığı, söz konusu rayiçleri  
poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği'nin  
45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü  
maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin  
sunulmasına gerek olmadığı, 04.109 Mazot girdi fiyatının tevsiki amacıyla Er-Ce Otomotiv  
Tur. Petrol Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat teklifleri ve  
ekinde yer alan tutanakların mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe, imza ve  
beyanın bulunduğu geçici vergi beyanname döneminin 2015 yılının 4’üncü dönemi olarak  
düzenlendiği anlaşıldığından söz konusu kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların  
mevzuata uygun olduğu,  
Açıklama istenilen “KŞKG-04 Göletlerde Filtre kum-çakıl malzemesi konulması” iş  
kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini  
idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak  
isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile  
aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32 TL), nakliye  
bedelinin tevsiki amacıyla Karayolları Genel Müdürlüğü’nün nakliye formülünü kullanarak  
açıkladığı, 08.021/2 Kırmataş ve 08.021/3 Konkasör kumu girdi fiyatının tevsiki için  
karayollarının analizini (KGM/08.022/K ve KGM/08.023/K-r) kullandığı, Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 2015 yılı rayiçlerini kullandığı, söz  
konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale  
Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin  
45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi  
belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.109 Mazot girdi fiyatının tevsiki amacıyla Er-Ce  
Otomotiv Tur. Petrol Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat  
teklifleri ve ekinde yer alan tutanakların mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe,  
imza ve beyanın bulunduğu geçici vergi beyanname döneminin 2015 yılının 4’üncü dönemi  
olarak düzenlendiği anlaşıldığından söz konusu kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların  
mevzuata uygun olduğu,  
Açıklama istenilen “KŞKG-06 Göletlerde açıkta betonarme betonu yapılması” iş  
kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini  
idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak  
isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile  
aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32 TL), nakliye  
bedelinin tevsiki amacıyla Karayolları Genel Müdürlüğü’nün nakliye formülünü kullanarak  
açıkladığı, Özel poz 1 Kum (zayiatiyle) ve Özel poz  
karayollarının analizini (KGM/08.023/K ve KGM/08.022/K) kullanıldığı, Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 2015 yılı rayiçlerini kullandığı,  
2
Kırmataş (zayiatiyle) girdileri için  
-r  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale  
Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin  
45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi  
belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.008 Çimento, 04.613/5A  
girdi fiyatlarının tevsiki amacıyla Çimento Beşiktaşlar Elek. Üre. Dağ. Paz. İnş. Tic. ve San.  
Ltd. Şti., Katkı Sancak Kimya İnş. Taah. Tur. Tek. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Kereste Yusuf  
-1 Katkı, 04.152 Kereste  
-
-
-
Bakır (Uğur Kereste) tarafından düzenlenen fiyat tekliflerini sunduğu, sunulan fiyat teklifleri  
ve ekinde yer alan tutanakların mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe, imza ve  
beyanın bulunduğu geçici vergi beyanname döneminin 2015 yılının 3’üncü ve 4’üncü dönemi  
olarak düzenlendiği anlaşıldığından söz konusu kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların  
mevzuata uygun olduğu,  
Açıklama istenilen “KŞKG-15 Yollarda kazı yapılması, dolgu ve/veya depoya  
konulması” kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz  
girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek  
olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin  
miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32  
TL), nakliye bedelinin tevsiki amacıyla Karayolları Genel Müdürlüğü’nün nakliye formülünü  
kullanarak açıkladığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan  
2015 yılı rayiçlerini kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle  
liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği  
söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara  
dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.109 Mazot girdi fiyatının  
tevsiki amacıyla Er-Ce Otomotiv Tur. Petrol Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifini  
sunduğu, 04.101 Dinamit girdi fiyatının tevsiki amacıyla Maxam Anadolu Patlayıcı  
Maddeleri Paz. Tic. ve Nak A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat  
teklifi ve ekinde yer alan tutanakların mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe,  
imza ve beyanın bulunduğu geçici vergi beyanname dönemlerinin 2015 yılının 3’üncü ve  
4’üncü dönemi olarak düzenlendiği anlaşıldığından söz konusu kalemine dair yapmış  
olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,  
Açıklama istenilen “KŞKG-24 Enjeksiyon delikleri açılması” kalemi için yapmış  
olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı  
kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz  
formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik  
ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32 TL), bu kaleminde nakliye  
girdisinin bulunmadığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış  
olan 2015 yılı rayiçlerini kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek  
suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki  
açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait  
açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.109  
Mazot(motorin) girdi fiyatının tevsiki amacıyla Er-Ce Otomotiv Tur. Petrol Ltd. Şti.  
tarafından düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat teklifleri ve ekinde yer alan  
tutanakların mevzuata uygun olduğu, ilgili meslek mensubu kaşe, imza ve beyanın bulunduğu  
geçici vergi beyanname döneminin 2015 yılının 4’üncü dönemi olarak düzenlendiği  
anlaşıldığından söz konusu kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun  
olduğu anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
Başvuru sahibinin “traktör Buldozer” girdisinin bir analizdeki fiyatının, başka bir  
analizdeki fiyatından farklı olduğu iddiasına ilişkin olarak, aşırı düşük teklif sorgulamasında  
yer alan analizlerde farklı motor gücüne sahip olan “traktör Buldozer” girdilerinin farklı poz  
numaraları bulunduğu ve bu girdilerin farklı girdiler olması nedeniyle bir analizde  
açıklanmasının istenilip başka bir analizde açıklanmasının istenilmeyebileceği, bu durumun  
mevzuata uygun olduğu, bu yönüyle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunmuş olduğu fiyat tekliflerinden “MAZOT” fiyat teklifinde lt/kg olduğu, EK  
-
O6 tutanağına ilişkin fiyatlandırmada LT fiyatının esas alındığı” iddiasına ilişkin olarak, ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenen  
“04.109 Mazot” girdisinin tevsiki amacıyla Er-Ce Otomotiv Tur. Petrol Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenen fiyat teklifini sunduğu, sunulan fiyat teklifi incelendiğinde TL/Kg şeklinde  
düzenlendiği, meslek mensubunca düzenlenen ve ekinde yer alan Satış tutarı tespit  
tutanağında firmanın satışları litre cinsinden olduğu gerekçesiyle tutanağın litre cinsinden  
düzenlendiğinin ekinde yer alan tutanakta belirtildiği, ayrıca bu tutanakta  
1
Kg  
mazot=3.1024/0,85= 3,6499 TL/Kg, Kdv hariç=3,6499x0,8=2,9199 TL/Kg şeklinde olduğu,  
bu fiyatın fiyat teklifinde yer alan 3,00 TL/Kg’dan daha düşük olduğu dikkate alındığında,  
sunulan fiyat teklifi ve ekinde yer alan tutanağın mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda anılan Tebliğ’in 45.1.2.1’inci maddesine göre, istekliler tutarlarının yaklaşık  
maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan kalemleri ile kümülatif  
toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan kalemi için aşırı düşük  
teklifleriyle ilgili açıklama yapmaları gerekmekte olup, bunların dışında kalan kalemleri  
için açıklama yapmak zorunda olmadıkları, dolayısıyla isteklilerin ihaledeki toplam genel  
giderler için açıklama yapmak zorunda olmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin, söz konusu  
istekli tarafından sunulan analizlerdeki kâr ve genel giderler için belirlenen tutarın ilgili poz  
miktarı ile çarpımı sonucu çıkan toplam tutarın, ihaledeki toplam genel giderleri  
karşılayamayacağı yönündeki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin nakliyeler için hangi ocaktan kum, çakıl, kırmataş aldığına dair  
belge sunulmadığına ilişkin iddiaları yönünden, idare tarafından gönderilen analizlerde bu  
girdilerin taşınması için ayrıca taşıma girdilerine yer verildiği, aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında açıklanması istenilen taşıma girdileri için ihale üzerinde kalan istekli tarafından  
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün ve DSİ Genel Müdürlüğü’nün taşıma formüllerinin  
kullanıldığı, bu yönüyle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklama istenilen “KŞKG-02 Ocak sahalarında kaya kazılması ve gölet dolgusuna  
konulması” kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz  
girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek  
olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin  
miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit (7,32  
TL), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan 2015 yılı  
rayiçlerini kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde  
sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu  
rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, 04.10. Dinamit ve 04.105/1 Kapsül girdi  
fiyatının tevsiki amacıyla yukarıda aktarıldığı gibi fiyat teklifi sunulduğu, 04.109 Mazot girdi  
fiyatının tevsiki amacıyla Er-Ce Otomotiv Tur. Petrol Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat  
teklifini sunduğu ve sunulan fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarıldığı üzere ihale üzerinde kalan istekli aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında istenen taşıma(Nakliye) girdileri için, Karayolları Genel Müdürlüğü ve DSİ  
Genel Müdürlüğü’nün nakliye formüllerini kullandığı, sadece“KŞKG  
-02 Ocak sahalarında  
kaya kazılması ve gölet dolgusuna konulması” kaleminde yer alan  
B-  
07.D/3 (B 15.312  
-
taşınması 1683 m) taşıma girdisinin tevsiki amacıyla İlkşen İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenmiş fiyat teklifini sunduğu, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında gönderilen “KŞKG  
konulması” kalemine ait analizde yer alan  
için DSİ Genel Müdürlüğü’nün 07.D/3 poz numarasının verildiği, bu poz numarasının  
-02 Ocak sahalarında kaya kazılması ve gölet dolgusuna  
B-  
07.D/3 (B 15.312 taşınması 1683 m) girdisi  
-
B-  
verilmesi ile nakliye formülünün verilmiş olduğunun kabulünün gerekeceği, dolayısıyla  
Tebliğde yer alan açıklamalara göre idare tarafından poz numarası verilerek açıklanması  
istenen nakliye girdisinin poza ilişkin formül kullanılmayarak yapılacak açıklamanın analiz  
formatına uygun açıklama yapılmadığı anlamına geleceği anlaşıldığından, ihale üzerinde  
kalan isteklinin  
B-07.D/3 (B-15.312 taşınması 1683 m) girdisi için fiyat teklifi ile yapmış  
olduğu aşırı düşük teklif açıklanmasının mevzuata aykırı olduğu, bu yönüyle başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde kalan CİHAN İnş.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yukarıda aktarılan nedenlerle teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/045  
: 73  
: 03.08.2016  
:
2016/UY.III-1983  
Köksal SARINCA  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi