Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
/
2017/413833-Tübitak Başkanlığı ve Bağlı Birimlerin (Ulakbim, Uzay, Sage, Bilgem Yte, Tübitak Tug, Tübitak Butal) 01/01/2018 - 31/12/2020 Tarihleri Arasında Özel Güvenlik
Bilgi
İKN
2017/413833
Başvuru Sahibi
Rönesans Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi
İdare
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
İşin Adı
Tübitak Başkanlığı ve Bağlı Birimlerin (Ulakbim, Uzay, Sage, Bilgem Yte, Tübitak Tug, Tübitak Butal) 01/01/2018 - 31/12/2020 Tarihleri Arasında Özel Güvenlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
BAŞVURU SAHİBİ:
Rönesans Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İdari Hizmetler Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/413833 İhale Kayıt Numaralı “Tübitak Başkanlığı ve Bağlı Birimlerin (Ulakbim, Uzay,
Sage, Bilgem Yte, Tübitak Tug, Tübitak Butal) 01/01/2018 - 31/12/2020 Tarihleri Arasında
Özel Güvenlik” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
tarafından 26.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tübitak Başkanlığı ve
Bağlı Birimlerin (Ulakbim, Uzay, Sage, Bilgem Yte, Tübitak Tug, Tübitak Butal) 01/01/2018
- 31/12/2020 Tarihleri Arasında Özel Güvenlik” ihalesine ilişkin olarak Rönesans Özel
Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketinin 18.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince
09.10.2017 tarih ve 55524 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.10.2017 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2518 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesinde yer alan yemek parasının kimlere
verileceğinin açık açık belirtilmemiş olduğu, teklif verecek firmaları tereddüde düşürdüğü ve
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak yer verilmesinin Kamu İhale Kanunu’na
aykırılık teşkil ettiği,
2) Teknik Şartname’nin 6.1’inci maddesinin Kanun’a aykırı olduğu, özel güvenlik
personelinin boy, kilo, mezuniyet ve askerliğine ilişkin şartların 5188 sayılı Özel Güvenlik
Hizmetlerine Dair Kanun’un çalışma kriterlerinde düzenlenmediği, bu düzenlemenin
Anayasa'nın “Çalışma Hakkı ve Ödevi" başlıklı 49'uncu maddesine aykırı olduğu, idareye
tanınan takdir yetkisinin aşıldığı, kişilere tanınmış ve Anayasa’da düzenlenmiş olan çalışma
hak ve hürriyetinin kısıtlandığı, çalışma barışının bozulduğu, personelin boy ve kilo
kriterlerine ilişkin sınır getiren düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
3) Teknik Şartname’nin 10’uncu maddesinde yapılan düzenlemenin 5188 sayılı Özel
Güvenlik Hizmetleri Kanunu ve 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na aykırı olduğu iddialarına
yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: TÜBİTAK Başkanlığı ve Bağlı Birimlerin (ULAKBİM, UZAY, SAGE, BİLGEM
YTE, TÜBİTAK TUG, TÜBİTAK BUTAL) 01/01/2018 - 31/12/2020 Tarihleri Arasında Özel
Güvenlik
b) Miktarı ve türü:
123 kişi TÜBİTAK Başkanlığı Ankara'daki bağlı birimler ile (ULAKBİM, UZAY,
SAGE, BİLGEM YTE) TÜBİTAK TUG ve TÜBİTAK BUTAL Özel Güvenlik Hizmet Alımı
17 kişi TÜBİTAK Başkanlığı - KAVAKLIDERE, 7 kişi BTDB Ek Bina- AKAY, 4 kişi BTDB
Yayın Deposu - OSTİM, 8 kişi Eski Bakanlık Binası - ÇANKAYA, 4 kişi ULAKBİM -
BİLKENT, 4 kişi SAGE ART - BEŞEVLER, 37 kişi SAGE - MAMAK, 12 kişi UZAY - ODTÜ
ve OPMER Hizmet Binası, 7 kişi BİLGEM YTE - ÇUKURAMBAR, 16 kişi TÜBİTAK Ulusal
Gözlemevi Müdürlüğü - ANTALYA, 7 kişi TÜBİTAK BUTAL - BURSA olmak üzere toplam
123 kişi.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince yapılacak ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri yükleniciye aittir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak işçilik ücreti:
*Toplam 100 kişi için ödenecek ücret, asgari ücretin % 70 fazlasıdır.
*TÜBİTAK TUG Toplam 4 kişi için ödenecek ücret, asgari ücretin % 40 fazlasıdır.
*TÜBİTAK TUG (Bakırlıtepe) Toplam 12 kişi için ödenecek ücret, asgari ücretin % 80
fazlasıdır.
*TÜBİTAK BUTAL Toplam 7 kişi için ödenecek ücret, asgari ücretin % 50 fazlasıdır.
Sözleşme süresince ulusal bayrak ve genel tatil günlerinde ödenecek ücret aşağıda yazılı ücret
üzerinden hesaplanacaktır.
*Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenecek ücret (Brüt asgari ücretin % 70
fazla ücret ödemeler için) :
78 kişi için 48 gün = 3.744 gün.
*Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenecek ücret (Brüt asgari ücretin % 40
fazla ücret ödemeler için) :
3 kişi için 48 gün = 144 gün.
*Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenecek ücret (Brüt asgari ücretin % 80
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
fazla ücret ödemeler için) :
9 kişi için 48 gün = 432 gün.
*Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenecek ücret (Brüt asgari ücretin % 50
fazla ücret ödemeler için) :
6 kişi için 32 gün = 192 gün.
TÜBİTAK TUG Yönetim Binası Hafta içi fazla mesai (Brüt asgari ücretin % 40 fazla ücret
ödemeler için) :
4 kişi X 360 saat = 1440 saat.
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:
YOL ÜCRETİ :
-60 Kişi için; her ay 26 gün üzerinden oturdukları yere bakılmaksızın günlük Brüt
13,99 TL (Onüç Türk Lirası, Doksandokuz kuruş) olup, nakdi olarak ödenecek ve bordroda
gösterilecektir.
- SAGE ve UZAY OPMER Binasında çalışan ve Ulus'dan hareket eden güvenlik
servisini kullanan 40 Kişi için; Ulus'a geliş ve Ulus'dan dönüş için her ay 26 gün üzerinden
oturdukları yere bakılmaksızın günlük Brüt 6,99 TL (Altı Türk Lirası, Doksandokuz Kuruş)
olup, nakdi olarak ödenecek ve ücret bordoda gösterilecektir.
-TÜBİTAK TUG Binasında çalışan 4 Kişi için; her ay 24 gün üzerinden oturdukları
yere bakılmaksızın günlük Brüt 8,00 TL (Sekiz Türk Lirası) olup, nakdi olarak ödenecek ve
bordroda gösterilecektir.
-TÜBİTAK TUG (Bakırlıtepe) Binasında çalışan 12 Kişi için; her ay 3 gün üzerinden
oturdukları yere bakılmaksızın günlük Brüt 8,00 TL (Sekiz Türk Lirası) olup, nakdi olarak
ödenecek ve bordroda gösterilecektir.
-TÜBİTAK BUTAL Binasında çalışan 7 Kişi için; her ay 26 gün üzerinden oturdukları
yere bakılmaksızın günlük Brüt 22,40 TL (Yirmiiki Türk Lirası, Kırk Kuruş) olup, nakdi olarak
ödenecek ve bordroda gösterilecektir.
YEMEK GİDERİ :
Yüklenici firmanın personeline iş günlerinde (Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe,
Cuma) ücretsiz öğle yemeği verilecektir. Verilen öğle yemeği bedeli yüklenici firmadan talep
edilmeyecektir.
Ankara ve bağlı birimler için Hafta sonu (Cumartesi, Pazar) ve resmi tatil günlerinde
her vardiyada ve her noktada çalışan özel güvenlik görevlilerine bir öğün yemek ücreti olarak
brüt 26,00 TL (Yirmialtı Türk Lirası) yemek parası nakdi olarak ödenecek ve bordroda
gösterilecektir.
Yemek ücreti 37 kişi için : 37 kişi X 348 gün = 12.876 gün X Brüt 26,00 TL üzerinden
hesaplanacaktır.
TÜBİTAK TUG için Hafta sonu (Cumartesi, Pazar) ve resmi tatil günlerinde her
vardiyada ve her noktada çalışan özel güvenlik görevlilerine bir öğün yemek ücreti olarak
brüt 17 TL (Onyedi Türk Lirası) yemek parası nakdi olarak ödenecek ve bordroda
gösterilecektir.
Yemek ücreti 4 kişi için : 4 kişi X 864 gün = 3.456 gün X Brüt 17,00 TL üzerinden
hesaplanacaktır.
Nakdi olarak ödenecek brüt yemek bedeli üzerinden işveren sigorta primi ayrıca
hesaplanacak ve yemek prim istisna tutarı da dikkate alınacaktır.” düzenlemesi yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
almaktadır.
Başvuru sahibinin “İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesinde yer alan yemek
parasının kimlere verileceğinin açık açık belirtilmemiş olduğu, teklif verecek firmaları
tereddüte düşürdüğü” iddiasına yönelik yapılan incelemede,
Yukarıda aktarılan İdari Şartname düzenlemeleri çerçevesinde bahse konu ihalenin
TÜBİTAK Başkanlığı ve bağlı birimleri için özel güvenlik hizmeti alımı olduğu, idare
tarafından iş günlerinde (hafta içi) yüklenici firmanın personeline ücretsiz öğle yemeği
verileceği, verilen öğle yemeği bedelinin yüklenici firmadan talep edilmeyeceği, hafta sonu
(Cumartesi, Pazar) ve resmi tatil günlerinde her vardiyada ve her noktada çalışan özel
güvenlik görevlilerine ise yemek parasının nakdi olarak ödeneceği ve bordroda gösterileceği,
ayrıca TÜBİTAK TUG için hafta sonu (Cumartesi, Pazar) ve resmi tatil günlerinde her
vardiyada ve her noktada çalışan özel güvenlik görevlilerine de yemek parasının nakdi olarak
ödeneceği ve bordroda gösterileceği, nakdi olarak ödenecek ve bordroda gösterilecek yemek
bedelinin yüklenici sorumluluğunda bulunduğunun açık olduğu ve söz konusu
düzenlemelerde teklif vermeye engel bir hususun bulunmadığı anlaşıldığından başvuru
sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı,
Başvuru sahibinin “birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak yer
verilmesinin Kamu İhale Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği,” iddiasına yönelik yapılan
incelemede,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12 nci maddesinde “..İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da
eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde
idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.
Söz konusu Tebliğ açıklaması uyarınca idareye yapılan şikayet başvurusunda yer
verilmeyen “birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak yer verilmesinin Kamu İhale
Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği,” iddiasının şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari
başvuru yollarıdır.
…” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…
Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine
aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin
ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet
üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise
idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.
…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda
belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet
başvurusuna konu edilemez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından idareye sunulan şikâyet dilekçesi ile Kuruma sunulan
itirazen şikâyet başvuru dilekçeleri incelendiğinde, şikâyet başvuru dilekçesinde Teknik
Şartname’nin 6.1’inci maddesinin Kanun’a aykırı olduğu ifade edildikten sonra Teknik
Şartname’nin 6.1 ve 6.2’nci maddelerine yer verildiği ve Teknik Şartname’nin 6.1’inci
maddesinin bayan güvenlik görevlisinin taşıması gereken 9, 6.2’nci maddesinin ise erkek
güvenlik görevlisinin taşıması gereken 10 özellikten oluştuğu, şikâyete konu doküman
düzenlemesinde net olarak hangi özelliklerin, hangi unsurları bakımından ve hangi
gerekçelerle kanuna aykırı olduğunun belirtilmediği, sonrasında idarece şikâyet başvurusuna
cevap verilmediği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibince Kuruma sunulan itirazen şikayet başvurusu dilekçesinde ise, yine
Teknik Şartname’nin 6.1’inci maddesinin Kanun’a aykırı olduğu ifade edildikten sonra
Teknik Şartname’nin 6.1 ve 6.2’nci maddelerine yer verildiği, ilaveten itirazen şikayet
başvurusu dilekçesinde idareye açık, spesifik olarak ileri sürülmeyen ve Teknik Şartname’nin
6.1 ve 6.2’nci maddelerinin alt başlıklarında yer alan bazı düzenlemelerin ise “özel güvenlik
personelinin boy, kilo, mezuniyet ve askerliğine ilişkin şartların 5188 sayılı Özel Güvenlik
Hizmetlerine Dair Kanun’un çalışma kriterlerinde düzenlenmediği, bu düzenlemenin
Anayasa'nın ’’ Çalışma Hakkı ve Ödevi"başlıklı 49'uncu maddesine aykırı olduğu, idareye
tanınan takdir yetkisinin aşıldığı, kişilere tanınmış ve Anayasa’da düzenlenmiş olan çalışma
hak ve hürriyetinin kısıtlandığı, çalışma barışının bozulduğu, personelin boy ve kilo
kriterlerine ilişkin sınır getiren düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu” şeklinde ifade edilerek
somut bir biçimde aykırılık unsurları ile gerekçelerinin belirtildiği görülmüştür.
Şikâyet başvurusu, itirazen şikâyet başvurusu gibi idari başvuru yolunun bir (birinci)
aşaması olup, şikâyet başvurusunun amacı, başvuranlar bakımından hak aramak olduğu kadar
idareler bakımından da iddia edilen mevzuata aykırılıklara ilişkin kendi görüşlerinin ortaya
konulmasıdır. Dolayısıyla, şikâyet başvurusunun itirazen şikâyet başvurusundan bağımsız
düşünülmesi, bu anlamda hukuka aykırılık iddialarının açık, net ve gerekçeleriyle birlikte
öncelikle idareye ileri sürülerek idarenin bu konudaki iradesinin ortaya çıkması, daha sonra
Kuruma başvuruda bulunulması önem arz etmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
Bu sebeple, idareye yapılan şikâyet başvurusunun Kanun’un 54’üncü maddesinde
öngörüldüğü şekilde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller gösterilerek
yapılmadığı, idareye ileri sürülmeyen iddiaların bu kez Kuruma ileri sürüldüğü, bu durumun
da anılan mevzuat hükümlerine aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi
gereğince başvurunun reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Ücretler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Özel güvenlik
işlerinde çalışacak tüm özel güvenlik görevlilerinin tüm mali sorumluluğu (maaşlar, sigorta
primleri, tazminatlar, işsizlik sigortası primleri, kıdem tazminatları vb. gibi kesintiler ve
ödemeler) Yükleniciye aittir. İdare, Yüklenicinin özel güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı
dâhil her türlü alacaklarını ödememesi halinde, bu miktarları hak ediş, kesin teminat vb.
alacaklarından keserek işçilere ödeme hakkına sahiptir.” düzenlemesi,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak
kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların
hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam
edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler
kıdem tazminatı sayılır.
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/8 md.) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler
tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/8 md.) Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona
ermediği gibi, alt işveren tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait
işyerleri dışında bir işyerinde çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada
iş sözleşmesi kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
tazminatı, işçinin yazılı talebi hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait
çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak
güncellenmiş miktarı üzerinden hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu
tarafından işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak
ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı
süreler dikkate alınarak hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde,
işçinin aradaki farkı alt işverenden talep hakkı saklıdır.
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/8 md.) İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca
farklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı
üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son
kamu kurum veya kuruluşu, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya
kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan
tahsil eder. Ancak, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra
hükümlerine göre bir tahsil işlemi yapılmaz.
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/8 md.) Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8
inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem
tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise
hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/8 md.) Bu madde kapsamında alt işverenler yanında
çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren
işçisinden istenecek belgeler ve ödeme süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı
ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca
çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
(Ek fıkra: 4/4/2015-6645/40 md.) 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu ile 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında rödövans
sözleşmeleri çerçevesinde yer altı maden işletmeciliği yapan şirketlere ve ortaklarına ait
malların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından el koyma veya takip yoluyla satışından
elde edilen gelirler, öncelikle bu sözleşmeler kapsamında söz konusu şirketlerde çalışmış olan
işçilerden, iş sözleşmeleri kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olanların kıdem ve
ihbar tazminatları ile izin, fazla çalışma ve diğer ücret alacaklarının ödenmesinde kullanılır.
Bu ödemeler Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından ilgililerin hesaplarına yatırılmak
suretiyle gerçekleştirilir. Ödemeye esas bilgi ve belgeler, işçinin son çalıştığı işvereni
tarafından Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna teslim edilir.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte
aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda
çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu
sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir
bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az
elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt
yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır
Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu
konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle
yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli
ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi
tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda
teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile
doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.
Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır.
Kontrol teşkilatı, ihale konusu iş kapsamında istihdam edilen işçilerin hak ettikleri
yıllık ücretli izinlerini 4857 sayılı İş Kanununa uygun bir şekilde kullanıp kullanmadıklarını
kontrol etmekle yükümlüdür. Bunun için yüklenici tarafından en fazla üç ayda bir izin kayıt
belgesinin bir örneğinin kontrol teşkilatına verilmesi gerekmektedir. Kontrol teşkilatınca
yapılan inceleme neticesinde, yıllık ücretli izni kullandırılmayan veya eksik kullandırılan bir
işçinin tespiti halinde, bu iznin 4857 sayılı Kanuna uygun bir şekilde ilgili yıl içerisinde
kullandırılması sağlanır.” açıklaması,
Aynı Şartname’nin “Hizmetin kabulü” başlıklı 44’üncü maddesinde “a) Belli bir
çalışma sonrasında tamamlanarak ortaya çıkarılan hizmetlerde:
Sözleşme konusu iş tamamlandığında, yüklenici, işin teslim alınarak kabul işlemlerinin
yapılmasını isteyen bir dilekçe ile idareye başvurur. Yapılan işler, idarece verilecek talimat
üzerine kontrol teşkilatınca ön incelemeden geçirilir. Bu inceleme sonucunda kontrol teşkilatı
işlerin durumunu inceleyerek mevcut haliyle sözleşme ve eklerinde belirtilen şartlara uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
olarak tamamlandığını veya tamamlanmamış olsa bile teslim alınması istenen işte, işin
fonksiyonelliğine önemli ölçüde zarar verecek bir durumun olmadığını ve idarenin ihtiyacını
karşılama açısından bu haliyle kabul edilebilir olduğunu tespit ederse, işin tamamlanmış veya
listelenen eksiklikleri ile tamamlanmış sayılabileceğini idareye bildirir. Bu durumda idare en
az üç (3) kişiden oluşan bir kabul komisyonu kurar ve kabul aşamasına geçilir.
Ancak, kontrol teşkilatı tarafından işte önemli ve işin fonksiyonelliğini engellediği için
idarenin ihtiyacını karşılama açısından kabul edilemez eksiklik veya kusurların bulunduğu
tespit edilirse, bu durum idareye bildirilir ve kabul aşamasına geçilmez. İdare bu bildirim
üzerine işin sözleşme ve eklerine uygun şekilde tamamlanması için yükleniciye nedenleri
açıkça belirtilen en az on gün süreli bir ihtarda bulunarak işlerin tamamlanmasını ister. Bu
ihtardan sonra yüklenici işi süresi içinde kabul edilebilir hale getiremez ise sözleşme
feshedilir. Bu tamamlama süresi, işin sözleşmesinde belirtilen sürenin aşılmasına neden
olursa, yüklenici aşan sürede cezalı olarak çalışır.
Verilen bu sürede işin yapılması ve teslim için ikinci başvurunun yapılmasını müteakip,
kontrol teşkilatı tekrar bir inceleme yapar ve kusur ve eksiklikleri giderilmiş haliyle işin
sözleşme ve eklerinde belirtilen şartlara uygun olarak tamamlandığını veya tamamlanmamış
olsa bile teslim alınması istenen işte, işin fonksiyonelliğine önemli ölçüde zarar verecek bir
durumun olmadığını ve idarenin ihtiyacını karşılama açısından bu haliyle kabul edilebilir
olduğunu, tespit ettiği eksiklikleri de gösteren bir liste ile idareye bildirir. Yüklenici veya
vekili, yazı ile yapılacak çağrıya rağmen kabulde hazır bulunmazsa veya kabul tutanağını
imzalamak istemezse tutanakta bu husus ayrıca belirtilir.
Yüklenicinin yaptığı işin süresinde tamamlandığı kontrol teşkilatı tarafından tespit
edilmiş, ancak kabul komisyonunun işyerine gitmesi ve kabulü yapması herhangi bir nedenle
gecikmiş ise kabul tutanağında işin gerçek bitiş tarihi belirtilir ve bu tarih, işin kabul tarihi
olur.
Kabul komisyonu tarafından, yüklenici veya vekili ile birlikte, yapılacak muayene ve
incelemeden sonra işin durumu uygun görüldüğü takdirde bir kabul tutanağı düzenlenir ve
bunu yüklenici veya vekili de imzalar. Kabul komisyonu işin kabulüne ilişkin kusur ve
eksikliklerin varlığını tespit ederse, gördüğü kusur ve eksikliklerin dökümünü gösterir bir liste
düzenler ve bunların giderilmesi için gerekli olan süreyi belirler.
Kabul işlemleri sırasında sözleşmeye göre gerekli görülen teknik deneyler, istek
halinde yüklenici tarafından yapılır veya yaptırılır.
Kabul komisyonunun tespit ettiği eksiklikler, belirlenen sürede yüklenici tarafından
giderilmezse, bu sürenin bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün
için, giderilecek eksikliğin durumuna göre sözleşmesinde gecikme cezası olarak yazılan
miktarın belli bir oranı tutarında ceza uygulanır ve kabul tarihi eksikliklerin giderilmesi
tarihine ertelenir. Ancak bu gecikme, sözleşmede belirtilen süreyi geçtiği takdirde idare, bu
eksiklikleri üçüncü taraflara yaptırabilir. Bu işlerin bedeli yüklenicinin varsa alacaklarından
veya teminatından kesilir. Bu takdirde eksikler tamamlanıncaya kadar ceza uygulaması devam
eder ve kabul tarihi ertelenir.
Kabul tarihi olarak esas alınacak tarih, işin kabule elverişli bir halde tamamlandığı
tarih olup bunu kabul komisyonu tespit ederek tutanağa geçirir.
Garanti dönemi olan işler için bu kabul ön kabul olarak tespit edilir ve garanti
dönemi sonunda kabul yapılır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904
Kabul işleminin tamamlanması sonucunda yapılmış işleri ayrıntılı olarak (gerekli
durumlarda iş kalemlerini gösteren bir liste halinde) gösteren bir kabul belgesi düzenlenir.
b) Sürekli Nitelikteki İşlerde:
Kontrol teşkilatının Genel Şartname gereğince tuttuğu kayıtlar ile yükleniciye yapılan
ödemelere ilişkin belge ve kayıtlar idarece (a) fıkrasında öngörüldüğü şekilde kurulan kabul
komisyonu tarafından esas alınır. Kabul komisyonu, yüklenicinin yapılan iş nedeniyle idareye
karşı herhangi bir yükümlülüğünün kalmadığına karar verirse, üç nüshalı bir kabul belgesi
düzenler ve bir nüshasını yükleniciye verir. Eğer yüklenicinin idareye karşı olan
yükümlülüklerinden herhangi birini yerine getirmediği tespit edilirse, buna ilişkin
sözleşmesinde belirtilen ceza ve kesintiler uygulanır ve kabul belgesi bundan sonra verilir.”
açıklamaları yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan ilgili maddeleri çerçevesinde
Teknik Şartname’nin iddia konusu düzenlemesi ile idarenin kontrol ve denetim yetkisi
kapsamında işçi haklarını korumaya yönelik gerekli tedbirleri almayı amaçladığı, idarenin işçi
alacaklarının ödenmesinin temini için hakedişlerden kesinti yapıp işçi borçlarını ödeme,
borcunu ödemeyen yüklenicinin kesin teminatını iade etmeme ve/veya nakde çevirip borcuna
mahsup etme konularında yetki ve sorumluluğunun bulunduğu, öte yandan her ne kadar 4857
sayılı Kanun’un 112’nci maddesinin (a) bendi ile 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatlarının ödenmesine ilişkin yükümlülüklerin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait
olduğunun düzenlendiği, idare ile sözleşme imzalayan ve alt işveren konumunda olan
yüklenicilerin kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüklerinin bulunmadığı anlaşılsa da
idarenin ihale dokümanında yer verdiği düzenleme ile kanunların kendisine yüklediği
sorumlulukları ortadan kaldırmasının mümkün bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu
düzenlemenin kanunların belirlediği sınırlar dahilinde yorumlanması gerektiği, bu
düzenlemelerin tekliflerin hazırlanmasına engel olmadığı, kaldı ki Teknik Şartname’nin
9.29’uncu maddesinde “Yüklenici, yürürlükteki İş Kanunu ve Sosyal Güvenlik Mevzuatı
hükümlerine göre çalıştıracağı elemanların her türlü özlük haklarını karşılamak zorundadır.”
düzenlemesinin yer aldığı dikkate alındığında, söz konusu düzenlemenin de 4857 sayılı
Kanun’un hükümlerinin uygulanacağını teyit ettiği anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/054
: 66
: 25.10.2017
: 2017/UH.I-2904