Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü
/
2017/447293-Hastane Destek Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2017/447293
Başvuru Sahibi
Orhan Uyanık / Han Sosyal Hizmetler
İdare
Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü
İşin Adı
Hastane Destek Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
BAŞVURU SAHİBİ:
Orhan Uyanık / Han Sosyal Hizmetler,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/447293 İhale Kayıt Numaralı “Hastane Destek Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Dokuz Eylül Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü tarafından 19.10.2017
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hastane Destek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin
olarak Orhan Uyanık / Han Sosyal Hizmetler’in 12.10.2017 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 20.10.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
30.10.2017 tarih ve 59422 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.10.2017 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2728 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Hakediş ödemesi almadan işçi ücretlerinin yüklenici tarafından 10 gün içerisinde
ödeneceğine ilişkin ihale dokümanı düzenlemesi ile personel ücretlerinin mevzuatta
belirlenen süreden daha kısa sürede ödenmesi istenmesinin, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 5’inci, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 4’üncü ve 4857 sayılı
İş Kanunu’nun 34’üncü maddelerine aykırı olduğu,
2) İhale dokümanında yalnızca asgari ücretten kaynaklı fiyat farkı ödeneceğine ilişkin
düzenleme yer aldığı ancak çalışan işçilerin sendikalı olması halinde sendika toplu iş
sözleşmesinden kaynaklı doğacak fiyat farklarının ödeneceğine ilişkin düzenleme
yapılmamasının mevzuata aykırı olduğu,
3) İhale konusu iş kapsamında görev alacak personelin çalışma saatleri ile ilgili
vardiyalı çalışacak personel sayısı ile vardiya sayısına ihale dokümanında yer verilmediği,
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yarım, tam veya saat hesabı ile aylık ücret hesabının
söz konusu olabileceği, bu durumun sağlıklı teklif vermeye engel oluşturduğu ve 15,5 gün
ulusal bayram ve tatil çalıştırılmasına yönelik düzenlemenin kamu zararına neden olacağı,
sağlıklı oluşturulmayan yaklaşık maliyetin gerçeği yansıtmadığı,
4) Teknik Şartname’nin 1’inci maddesine göre işin yardımcı sağlık hizmetlerini de
kapsadığı, çalıştırılacak personelin görev tanımı yapılmaksızın Teknik Şartname’nin 6’ncı
maddesinde yardımcı sağlık personelince yürütülmesi gereken hizmetlere, personelin görev
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
yeri ve personeli taşıması gereken asgari eğitim bilgileri ile işin ifa edileceği yerde yapılan
inceleme bir arada değerlendirildiğinde merkez laboratuvarı, tıbbi genetik laboratuvarı ve
hematoloji laboratuvarında çalışacak 2 personelin radyasyona maruz kalacak şekilde
çalışacaklarının anlaşıldığı, dolayısıyla bu personeller için “fiili hizmet zammı” uygulanması
gerektiği, ihale dokümanında kaç personelin bu durumda çalışacağı ve radyasyona maruz
kalacak personel ile ilgili düzenleme yapılmamasının mevzuata aykırı olduğu,
5) Mevzuata aykırı ihale dokümanına yapılan şikâyet başvurusunun idarece
reddedilmesi sonucu Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikâyet başvurusuna ilişkin
9.572,00 TL başvuru bedelinin tazmin edilmesi gerektiği,
6) İhale dokümanın yukarıda aktarılan gerekçelerle mevzuata aykırı olduğu, ihale
dokümanına yönelik şikâyet başvurularının ihale tarihinden önce sonuçlandırılması
isteklilerin tekliflerini sağlıklı vermelerini sağlaması bakımında zorunlu ve gerekli olduğu,
yapılan şikâyet başvurusuna ihale tarihinden önce cevap verilmemesi nedeniyle teklif fiyatı
oluşturulamadığı ve teklif verilemediği, ihaleye katılımın ve rekabetin engellendiği,
dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
idarelerin, Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükme
bağlanmıştır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 4’üncü maddesinde bu Kanun
kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında
eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu
prensibe aykırı hükümlere yer verilemeyeceği, bu Kanunun yorum ve uygulanmasında bu
prensibin göz önünde bulundurulacağı hüküm altına alınmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü
maddesinde “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında
ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel
kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik
kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata
uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan İş Kanunu’nun 34’üncü maddesinde ücreti ödeme gününden
itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçinin iş görme borcundan
kaçınabileceği, gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
oranının uygulanacağı hüküm altına alınarak işçi işveren ilişkisi diğer bir ifade ile işçi
yüklenici ilişkisi içerisinde ücret ödenmesine ilişkin hukuki durumu ortaya koyduğu
anlaşılmaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Çalıştırdığı Personel, Çalışanların
Hakları ve Çalışma Şartları” başlıklı 6’ncı bölümünün altına yer alan “Çalışanların özlük
hakları” başlıklı 38’inci maddesinde “Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından
istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen
kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle
değerlendirmekle yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli
ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi
tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda
teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile
doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.
Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır.” açıklamaları yer
almaktadır.
Yukarıda aktarılan Genel Şartname düzenlemelerinden idarenin, işçilerin ücretlerinin
tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda
kendisine ulaşan talep ve ihbar gibi başvuruları ivedilikle değerlendirmekle yükümlü olduğu,
söz konusu ödemelerin yapılmadığın tespit edilmesi durumunda ödemelerin yapılmasını
temin etmekle sorumlu olduğu, belirtilerek yüklenici ile işveren arasındaki ücret ödemelerinin
tam ve zamanında yapılmasını temin etmeye yönelik hukuki süreci ortaya koyduğu
görülmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “… 12.1.3.
Her hangi bir sebeple idarenin yapacağı hak ediş ödemelerinde gecikme olması durumunda,
hak edişlerin ödemesi beklenilmeden işçi ücretlerinin firma tarafından ilgili ayın 10’una
kadar ödenmesi zorunludur. ...” düzenlemesine,
Anılan Tasarı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “…
16.1.3. İşçi ücretleri, bu sözleşmenin (12.1.1) ve (12.1.3)’üncü maddelerinde belirtilen süre
içerisinde ödenmediği takdirde gecikilen her takvim günü için; geç ödendiği aya ait hakediş
tutarının% 0,2 (Bindeiki) oranında ceza uygulanır. Söz konusu durumun 3. (üçüncü)
tekrarında idare, 4735 Sayılı Kanununun 20.maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşmeyi fesh eder. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödene yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
(sf:38) hakedişlerin aylık olarak yapılacağı, herhangi bir sebeple idarenin yapacağı hakediş
ödemelerinde gecikme olması halinde hakediş ödenmesi beklenilmeden işçilerin ücretlerinin
yüklenici tarafından ilgili ayın 10’una kadar ödenmesinin istenildiği, aksi durumda gecikilen
her takvim günü için hakediş tutarının % 0,2 oranında ceza uygulanacağına yönelik
düzenleme yapıldığı görülmüştür.
İhalelerde isteklilerden ekonomik ve mali yeterlik aranması gerekçelerinden birinin de
idarece süresinde hakedişlerin ödenmemesi/ödenememesi vb. durumlarda dahi işçi
ücretlerinin sözleşmede belirtilen süre içerisinde yüklenici tarafından ödenmesi olduğu, işçi
ücretlerinin zamanında ödenmemesi/ödenememesi halinde ise yükleniciye sözleşmede yer
alan yaptırımların uygulanması gerektiği, düzenlemenin amacının işçilere ödemenin düzenli
yapılması suretiyle işin aksamadan devamını sağlamak olduğu, söz konusu düzenlemenin
teklif vermeyi engellemediği, yukarıda aktarılan İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı, Genel
Şartname düzenlemeleri ve İş Kanunu hükümlerinin bu sürecin farklı konularına ilişkin
düzenlemeleri içerdiği anlaşılmış olup, anılan Sözleşme Tasarısı düzenlemelerinde mevzuat
hükümlerine herhangi bir aykırılık bulunmadığından başvuru sahibinin birinci iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı
8’inci maddesinde “…Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve
usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanununun 2 nci maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt
işveren tarafından münhasıran bu Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait
işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin
yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu
kamu işveren sendikalarından birisi tarafından 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar
ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Toplu iş
sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından bu fıkraya göre sonuçlandırılması hâlinde,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar idarece fiyat farkı ödenir.
Kamu işveren sendikası tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri
için fiyat farkı ödenemez, 4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak
asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına hükmedilemez ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk
yüklenemez. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenir…” hükmü,
Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden
Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in “Amaç ve kapsam” başlıklı
1’inci maddesinde “…(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlere ait
sözleşmelere ilişkin olarak 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanununun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca yapılan toplu iş sözleşmeleri
sonucunda, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin işçiliğe bağlı giderlerinde oluşan
artışın fiyat farkı olarak ödenmesini düzenlemektir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Fiyat farkının hesabı ve ödenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde
“…(1) Alt işveren işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı olarak
meydana gelecek artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave ödeme
neticesinde işçiliğe bağlı giderlerde oluşacak artışlar, kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat
farkı olarak alt işverene ödenir.
(2) Toplu iş sözleşmesinde fiyat farkı olarak ödeme yapılmasını gerektiren ayni
nitelikteki sosyal hakların bulunması halinde bu hakların bedellerinin tespitinde 4/3/2009
tarihli ve 27159 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği hükümleri dikkate alınır.
…
(5) Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında fiyat farkı ödenmesi, 27/6/2013 tarihli ve
2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar
kapsamında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil etmez…” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci
maddesinin birinci fırkasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde gerekli koşulların
sağlanması durumunda toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan fiyat farklarının da ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarınca alt işverene bir başka deyişle yükleniciye ödeneceği anlaşılmıştır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları”
başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre
içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali
yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat
farkı verilmesi talebinde bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
Bu ihalede fiyat farkının hesabında; 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak 29.11.2013 tarihinde yürürlüğe giren 2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
eki 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ın 6 ncı maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliğinin 83.1 ve 83.2
nci maddelerinde belirtilen esaslar dikkate alınacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
Buna göre;
(1) İhale kapsamında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
uyarınca çalıştırılan işçilerin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt
maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 2013/5215 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararına ekli fiyat farkına ilişkin Esasların 5 inci maddesi uygulanmaksızın ödenir
veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. (Bu hesaplama için Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 83.2’nci maddesindeki ÖRNEK esas alınacaktır.)
Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya
göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemesinden fiyat farkı hesabında 4734 Sayılı
Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına
İlişkin Esasların ilgili hükümleri ile Kamu İhale Genel Tebliğinde yer alan ilgili açıklamaların
esas alınacağı anlaşılmıştır.
İlave olarak, bahse konu ihale sonrasında sözleşmenin uygulanması aşamasında toplu
iş sözleşmesi yapılıp yapılmayacağı, böyle bir toplu iş sözleşmesinin kamu işveren sendikası
tarafından yürütülüp yürütülmeyeceği de ihaleye katılım aşamasında kesinlik arz etmediği
anlaşılmıştır.
Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden
Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılacak
fiyat farkı ödemesinin 2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734
Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslar yanında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil etmeyeceği, alt işveren
işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek
artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave ödeme neticesinde işçiliğe
bağlı giderlerde oluşacak artışların kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat farkı olarak alt
işverene ödenebileceği, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında herhangi bir toplu iş
sözleşmesinin yapılıp yapılmayacağının ihaleye katılım aşamada bir kesinlik arz etmediği,
idare tarafından ihale dokümanı kapsamında toplu iş sözleşmesine bağlı olarak meydana
gelecek artışlar sebebiyle fiyat farkı ödeneceğine ilişkin bir düzenleme yapılmamasının söz
konusu fiyat farkını ödenmeyeceği anlamına da gelmeyeceği, bu durumun teklif vermeye
engel teşkil etmeyeceği bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin ikinci iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.22. Brüt asgari ücret
veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil
aylık … ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde … yapılacak
çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir
işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. ...” açıklaması,
Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari
Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddenin 30 numaralı
dipnotunda “(1) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinde, bu madde Hizmet
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, Kamu İhale Genel Tebliği ve Kurumun diğer
düzenleyici işlemleri ile ilgili mevzuatında yer alan hükümlere uygun olarak aşağıdaki şekilde
düzenlenecektir:
25.3.1.İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak işçilik ücreti: ………………………………………………………………
(Personele asgari ücretin üzerinde bir ödeme yapılması öngörülüyor ise, çalıştırılacak
personelin nitelikleri de göz önüne alınarak bu ücretin, asgari ücretin en az yüzde (%) kaç
fazlası olması gerektiği, fazla çalışma yapılmasının öngörülmesi halinde, kaç saat fazla
çalışma yapılacağı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacak ise çalışılacak
gün ve çalıştırılacak personel sayısı burada belirtilecektir. Ayrıca kıst ay/artık gün sayısı ve
bu süre içerisinde kaç gün yol-yemek bedeli verileceği ile aynı il sınırları içerisinde isteklinin
birden fazla işyerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın ihale dokümanında aynı il
bazında elli veya daha fazla sayıda işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857
sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece belirlenecek engelli işçi
sayısı ve bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu da burada belirtilecektir.) …” ifadeleri yer
almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci
maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak işçilik ücreti:…Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri İçin Çalışılan Gün Sayısı
KİK işçilik hesaplama modülünde belirtilen tatillerde çalışılacak toplam gün sayısı:
1) Ekip şefleri için 46,5 gün (3 kişi*15,5 gün)
2)Temizlik personeli için toplam gün sayısı 2325 gün (150 kişi*15,5 gün)
3)YardımcıHizmetPersoneli 1.Grup için toplam gün sayısı 1860gün(120kişi*15,5 gün)
4)YardımcıHizmetPersoneli 2.Grup için toplam gün sayısı 1395 gün(90 kişi*15,5 gün)
5) Tıbbi Laboratuvar Teknikeri için toplam gün sayısı 77,5 gün (5 kişi*15,5 gün)
6) Yardımcı Sağlık Teknisyeni için toplam gün sayısı 387,5 gün (25 kişi*15,5 gün)
7) Yemekhane Servisi Elemanı için toplam gün sayısı 542,5 gün (35 kişi*15,5 gün)
8) Fırıncı içi toplam gün sayısı 31 gün (2 kişi*15,5 gün)
9)Aşçı için toplam gün sayısı 62 gün (4 kişi*15,5 gün)
10) Kasap için toplam gün sayısı 15,5 gün (1 kişi*15,5 gün)
11) Aşçı Yardımcısı için toplam gün sayısı 124 gün (8 kişi*15,5 gün) …”
düzenlemesine yer verilmiştir.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısmı aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
Sıra
No
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi Miktarı Teklif Edilen Tutarı
Birim Fiyat
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Ekip Şefi
gün
46,5
2
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Temizlik Elemanı
gün 2.325
gün 1.860
gün 1.395
3
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Yardımcı Hizm. 1. Grup
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Yardımcı Hizm. 2. Grup
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Tıbbi Laboratuvar Teknikeri
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Yardımcı Sağlık Teknisyeni
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Yemekhane Servis Elemanı
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Fırıncı
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Aşçı
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Kasap
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde
Çalışacak Aşçı Yardımcısı
4
5
gün
77,5
6
gün 387,5
gün 542,5
7
8
gün
gün
gün
gün
31
62
9
10
11
15,5
124
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
TOPLAM TUTAR (K.D.V
Hariç)
Hariç)
Yukarıda aktarılan mevzuattan, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak
çalışmalara ilişkin ücretler gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği gibi ulusal bayram ve genel tatil
günlerinde çalışma yapılacak ihalelerde çalışılacak gün ve çalıştırılacak personel sayısının
İdari Şartname içerisinde teklif fiyata dahil giderler arasında düzenlenmesi gerektiği
anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, İdari Şartname içerisinde teklif fiyata dahil giderler arasından
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak gün ve çalışacak personel sayısına açıkça
yer verildiği ve anılan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalara ilişkin
personel gruplarında yer alan işçilik maliyetleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır
açıldığı, isteklilerin ilgili personel grubuna ilişkin verilmesi gereken ücret dikkate alınarak
tekliflerini Kurumca hazırlanan işçilik hesaplama modülü ile hazırlayabileceği, yaklaşık
maliyetin belirlenen gün sayıları üzerinden hazırlandığı da bir arada değerlendirildiğinde
ulusal bayram ve genel tatil günü çalıştırılmasına ilişkin idarece yapılan düzenlemenin
mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin üçüncü iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Fiilî hizmet
süresi zammı” başlıklı 40’ncı maddesinde “Aşağıda belirtilen işyerlerinde ve işlerde 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışan sigortalıların prim ödeme
gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için
karşılarında gösterilen gün sayıları, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik
sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak
belirlenir. Çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için,
tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarında belirtilen sigortalılar hariç sigortalının
kapsamdaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin
risklerine maruz kalması şarttır. … Aşağıdaki bentlerden birden fazlasına dahil olanlar için,
en yüksek olan bentten fiilî hizmet süresi zammı uygulanır.” hükmü yer almakta olup,
devamındaki tablonun 11’inci sırasında radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
kapsamında doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler
emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlara yer verilmiştir.
İhaleye ait Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde ihalenin,
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi hastanelerine bağlı birimlerde hastane destek hizmetleri
kapsamındaki temizlik, yardımcı destek hizmeti, yardımcı sağlık hizmeti ve kurum
mutfağında yapılan yemeğin personel çalıştırılmaya dayalı ikram hazırlığı ve servis
hizmetlerinin 1 yıl boyunca alımı işi olduğu düzenlenmiştir.
Anılan Şartname’nin “Yüklenici kanalı ile çalıştırılacak personelinin görevleri ve
nitelikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde Yardımcı Sağlık Personelinin Tıbbi Laboratuvar
Teknikeri ve Yardımcı Sağlık Teknisyeni/Teknikerinden oluştuğu, çalışacak personelin görev
tanımları ve nitelikleri Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde belirtildiği, yardımcı sağlık
personellerinin 24 saat çalışma esasına dayalı olarak vardiya sistemi ile günlük çalışma
yerlerinin dağılımı ve saatlerinin idare ile birlikte planlanacağı, hizmetin aksamaması için
yüklenici tarafından resmi ve dini bayram tatillerinde İdari Şartname’nin 25.3.1’inci
maddesinde öngörülen gün ve sayıda yardımcı sağlık personelinin çalıştırılacağı
düzenlenmiştir.
Aynı Şartname’nin “Yardımcı Sağlık Personeli Hizmetlerinin Yürütülmesi” başlıklı
6’ncı maddesinde hastanenin tıbbi ve tanısal birimlerinde ihtiyaç duyulan yardımcı sağlık
hizmetlerinin, ilgili birimlerin sorumluluğunda oluşturulan iş planları ve standartları
doğrultusunda yerine getirilmesi için gerekli gözetim, denetim ve kontrolleri kapsadığı;
yardımcı sağlık hizmetlerinin yürütülmesinde görevli olan personelin, çalışma birimlerindeki
fiziksel ve işlevsel özelliklerine göre merkez, tıbbi genetik ve hematoloji laboratuvarında
çalışacak Tıbbi Laboratuvar Teknikeri ile ameliyathane ve yoğum bakımlar, erişkin ve çocuk
acil, poliklinik ve servislerle çalışacak Yardımcı Sağlık Teknikeri/Teknisyeni olarak 2 gruptan
oluştuğu düzenlenmiştir.
Yapılan incelemede, fiili hizmet zammının radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle
yapılan işler kapsamında çalışanlara verildiği, ancak itirazen şikayete konu ihalede merkez,
tıbbi genetik ve hematoloji laboratuvarında çalışacak Tıbbi Laboratuvar Teknikeri ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
ameliyathane ve yoğun bakımlar, erişkin ve çocuk acil, poliklinik ve servislerde çalışacak
Yardımcı Sağlık Teknikeri/Teknisyeninden oluşan yardımcı sağlık personelinin fiili hizmet
zammına tabi personel kapsamında yer almadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin dördüncü
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü
maddesinde ihalenin yaklaşık maliyetine göre alınan itirazen şikâyet başvuru bedelinin
kurumun gelirleri arasında olduğu hükme bağlanmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin 5’inci fırkasında başvuru bedelinin Kurum hesaplarına yatırıldığına
dair belgenin başvuruya eklenmesinin zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır.
İtirazen şikâyet başvurularının şekil unsurlarında birinin başvuru bedelinin Kurum
hesaplarına yatırılması olduğu, başvurusu bedeli yatırılmaksızın itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulamayacağı, incelemenin sonucunda başvuru bedelinin başvuru sahibine iade
edilmesine ilişkin bir hükmün de mevzuatta bulunmadığı bir arada değerlendirildiğinde
başvuru sahibinin beşinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, Kanuna
göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların
verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin ikinci
fıkrasında ilan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyet başvuruların idarelerce ihale
veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılmasının esas olduğu hüküm altına alınmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Şikayet başvurusu üzerine
inceleme” başlıklı 10’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında “İdare tarafından yapılan inceleme
sonucunda on gün içerisinde 11 inci maddedeki kararlardan biri alınarak başvuru
sonuçlandırılır. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet
başvurularının ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır.” hükmü yer
almaktadır.
10.10.2017 tarihinde ihale dokümanını satın alan başvuru sahibi tarafından istekli
olabilecek sıfatı ile 19.10.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin dokümanına ilişkin
12.10.2017 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından şikâyet üzerine
alınan 18.10.2017 tarihli karar ile ihaleden bir gün sonra 20.10.2017 tarihinde EKAP
üzerinden tebligat yapılarak başvurusunun reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Ayrıca başka
bir istekli olabilecek tarafından 12.10.2017 tarihinde yapılan şikayet başvurusunun da
18.10.2017 tarihli karar ile 20.10.2017 tarihli EKAP üzerinde tebligat yapılarak reddedildiği
anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/059
: 58
: 23.11.2017
: 2017/UH.I-3144
İdareler tarafından ihale dokümanına yönelik yapılan şikâyet başvurularının ihale
tarihinden önce sonuçlandırılması esas olup zorunlu olmadığı, nitekim yapılan şikayet
başvurusuna idarelerin karar alma zorunluluğunun dahi bulunmadığı ve zımnen
reddedilebileceği, yapılan şikayet başvurusunun idare tarafından ihale tarihinden önce
sonuçlandırılmamasının tek başına ihalede rekabeti ve teklif vermeyi engellediği anlamına
gelmeyeceği, bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.