Ana Sayfa / Kararlar / Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama Araştırma Merkezi / 2017/223507-2017-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı (29 Aylık)
Bilgi
İKN
2017/223507
Başvuru Sahibi
Efsane Kadro Yemekçilik Gıda Sosyal Hizmetler Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama Araştırma Merkezi
İşin Adı
2017-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı (29 Aylık)
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Efsane Kadro Yemekçilik Gıda Sosyal Hizmetler Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,  
İkitelli O.S.B. Mahallesi Çorapçılar Sosyal Tesisler  
A
Blok No: 1/1 Başakşehir/İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama Araştırma Merkezi,  
Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü 58140 SİVAS  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/223507 İhale Kayıt Numaralı “2017  
(29 Aylık)” İhalesi  
-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama Araştırma Merkezi tarafından 21.06.2017  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2017 2018 2019 Yılı Malzemeli Yemek  
-
-
Hizmeti Alımı (29 Aylık)” ihalesine ilişkin olarak Efsane Kadro Yemekçilik Gıda Sosyal  
Hizmetler Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin 14.06.2017 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 20.06.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
29.06.2017 tarih ve 36647 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.06.2017 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1650 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde malzemeli yemek hizmet  
alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik  
Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü düzenlenmesi yapılması ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği yönünde düzenleme  
yapıldığı, ihale konusu işe ilişkin Teknik Şartname’de ise iki haftalık örnek yemek menüsü,  
iki haftalık örnek kahvaltı menüsü, iki haftalık örnek ara öğün menüsü ve 17 haftalık örnek  
psikiyatri servisi sosyal saat menüsü verildiği,  
a) Normal kahvaltı menüsünde “tahin pekmez”, psikiyatri servisi menüsünde peynirli  
poğaça, peynirli milföy börek, meyve, puding”, normal yemek menüsünde “sebzeli makarna,  
dondurma, tavuk şiş, bulgur pilavı, brownie, sulu köfte, etli pirinç pilavı, imambayıldı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
yoğurtlu biber kızartma, tavuklu bezelye, incir tatlısı, sebzeli bulgur pilavı, sebzeli kebap”  
diyet yemek menüsünde “peynirli makarna, bulgur pilavı, soslu makarna, cacık, yoğurt,  
özbek pilavı, soslu spagetti ve meyve çeşitlerinin içerikleri ve çiğ girdi miktarlarının ihale  
,
dokümanı ekinde yer alan “Gramaj Listeleri” tablosunda bulunmadığı,  
Bu durumun yaklaşık maliyet hesaplanması sırasında farklılıkların ve aşırı düşük teklif  
sorgulama aşamasında sorunların oluşmasına sebebiyet vereceği, bu nedenle gramaj listesinde  
yer alan yemekler ile tekrar bir menü oluşturulması ya da var olan menüye göre yukarıda  
belirtilen yemeklere ilişkin gramaj listesinin ilave edilmesi gerektiği,  
b) 14 günlük normal yemek menüsünde patatesli börek, peynirli börek ve salatanın yer  
aldığı, fakat gıda gramaj listesi incelendiğinde bu yemeklere ait çok fazla çeşidin yer  
aldığının görüldüğü (örneğin gül böreği, kol böreği, tepsi böreği, karışık salata, çoban salata,  
mevsim salata vs gibi) ve bu çeşitlerin arasında da gramaj farklılıkları bulunduğu,  
Ayrıca 7. gün akşam yemek menüsünde üçüncü çeşit olarak meyve yazıldığı, fakat  
meyvenin türünün belirtilmediği,  
Belirtilen bu durumların yaklaşık maliyetin oluşturulmasında ve aşırı düşük teklif  
sorgulaması aşamasında farklılıklara yol açacağından söz konusu yemeklerin isimlerinin  
ayrıntılı olarak verilen örnek yemek menüsünde düzeltilmesi gerektiği,  
c) Teknik Şartname’de verilen iki haftalık örnek kahvaltı menüsünün, normal kahvaltı  
ve diyet kahvaltı olarak iyi ayrı grupta verildiği, bu menülerde yer alan yiyeceklerin gramaj  
içerikleri için diyet kahvaltılıkların gramaj miktarlarının belirtildiği bir tablo yer alırken  
normal kahvaltı için herhangi bir gramaj miktar tablosu bulunmadığı,  
ç) Diyet kahvaltı ve ara öğünde kullanılacak içecek ve yiyeceklerin gramaj miktar  
tablosu incelendiğinde bazı çelişkilerin yer aldığı, miktarlara ilişkin poşet çay için 1,5 gr  
yazarken gıda evsafında  
ayrıca tabloda sütün miktarının 200 ml uht  
2
gr, kutu ayran için 200 ml yazarken gıda evsafında 200 gr yazdığı,  
200 gr olarak belirtildiği, fakat bu gıdalardaki  
-
yoğunluğun saf sudaki gibi olmaması sebebiyle 200 gr ile 200 ml arasında miktar ve fiyat  
farkı oluşacağı, bu nedenle bu ürünlerin gramajlarının gıda evsafındaki gramajlarla aynı  
olacak şekilde düzenlenmesi ve yoğunluk farkından kaynaklanacak fiyat farklılıklarını  
önlemek amacı ile gr ve ml olarak gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiği,  
d) Teknik Şartname’de yer verilen normal ve diyet yemek gramaj listesinde bazı  
yemek reçetelerinde dana eti ve dana kıyma ibarelerinin yer aldığı, ancak kıyma, kemikli  
dana eti ve kemiksiz dana eti fiyatlarının borsalarda farklı olarak ücretlendirildiği, aynı  
durumun tavuk yemekleri için de geçerli olduğu, bazı yemeklerde tavuk eti, tavuk but ve  
tavuk fileto yazıldığı, ancak sadece tavuk eti olarak belirtilen ürünün kemikli mi kemiksiz mi  
ya da tavuk ürününün hangi cinsi olduğunun belirli olmadığı, nitekim bu ürünlerin  
fiyatlarının farklı olduğu, dolayısıyla bu durumun maliyet oluşturma esnasında farklılıklara  
yol açacağı, bu nedenle gıda gramaj listesinde bu ürünlerin cinsinin açık şekilde belirtilmesi  
gerektiği,  
2) a) Teknik Şartname’nin 14.29’uncu maddesinde cumartesi, pazar, resmi ve dini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
tatillerde işin aksatılmaması gerektiğinin belirtildiği, Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde  
ise çalışması gereken personel sayısına yer verildiği, fakat resmi tatillerde çalışması gereken  
personel sayısının belirtilmediği, bu durumun yaklaşık maliyet oluşturulmasında ve aşırı  
düşük teklif sorgulaması aşamasında sorunlara sebep olacağından resmi tatillerde  
çalıştırılması gereken personel sayısının şartnamede belirtilmesi gerektiği,  
b) Teknik Şartname’de personelin yol giderinin firma tarafından temin edilecek servis  
aracı ile karşılanması gerektiğinin belirtildiği, fakat personel yemek gideri ile ilgili bir  
açıklamanın yapılmadığı, ayrıca Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının  
yayımladığı 2008/42 nolu Genelge’nin 10’uncu sayfasında  
B-a  
maddesinde “İşçilerin yemek  
ihtiyaçlarının ayni veya nakdi olarak karşılanması için firmalara bir bedel ödenmesi yerine,  
yemek ihtiyaçlarının hastane tarafından çıkarılan yemekten bedelsiz karşılanması yönünde  
şartnamelere hüküm konulması ve yaklaşık maliyet hesaplarında dikkate alınmaması uygun  
görülmüştür.” düzenlemesinin yer aldığı, bu çerçevede Şartname’ye bu maddenin konularak  
maliyet çıkartılırken oluşabilecek hataların engellenmesi gerektiği,  
Yukarıda aktarılan hususların yaklaşık maliyetin oluşturulmasına doğrudan etkisi  
olduğu, dolayısıyla idarenin oluşturmuş olduğu yaklaşık maliyetin gerçek yaklaşık maliyeti  
yansıtmadığı ve bu durumun teklif hazırlayan isteklilerin oluşturacağı maliyeti de etkilediği,  
kamu zararı oluşmaması adına ihalenin iptal edilmesi ve maliyetin bahsedilen hususlar  
düzeltilerek tekrar hesaplanması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 2017-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı (29 Aylık)  
b) Miktarı ve türü: 2017-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı (29 AYLIK)  
Yemek (Diyet Yemeği dâhil) : 2.295.836 Öğün Kahvaltı: 882.086 Öğün, Ara Öğün: 362.500  
Öğün Psikiyatri Sosyal Saat Menüsü: 3.625 Adet  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi  
(C.Ü.A.U. Hastanesi) ve bağlı merkezler (Sıcak Çermik Fizik Tedavi Rehabilitasyon Merkezi,  
Kalp Hastalıkları Merkezi ve Onkoloji Merkezi)  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı  
sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale  
üzerinde bırakılan istekliyle her bir kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla  
çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde 20.1. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.  
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar  
20.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi ye almaktadır.  
İdari Şartname’nin ekinde alım konusu kalemleri aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:  
Sıra No Açıklama  
Birimi  
Miktarı  
2.295.836  
1
2
3
4
Yemek (Diyet Yemeği dahil)  
Kahvaltı  
Ara Öğün  
Psikiyatri Sosyal Saat Menüsü  
öğün  
öğün  
öğün  
adet  
882.086  
362.500  
3.625  
İhale ilan tarihi (12.05.2017) itibari ile yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında  
teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı  
ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere  
göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.6.Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir…” açıklamalarına  
yer verilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesine  
göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak isteyeceği, komisyonun; verilecek hizmetin ekonomik olması, seçilen teknik  
çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile teklif  
edilen hizmetin özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları  
dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği, ihale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük tekliflerin geçerli teklif olarak  
dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.  
Ayrıca bu hususa Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu  
maddesinde de yer verilmiş ve aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu  
İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan  
en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da  
ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hüküm  
altına alınmıştır.  
Diğer taraftan Kamu İhale Genel Tebliği’nin malzemeli yemek hizmeti alımı ihaleleri  
özelinde teklif bedelinin aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden açıklama istenilmesinde  
uyulacak olan esaslardan birinin düzenlendiği 79.2.6’ncı maddesinde malzemeli yemek  
hizmeti alımı ihalelerinde idareler tarafından teknik şartnamelerde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesinin  
yapılması ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi  
gerektiği açıklamasına yer verilmiştir.  
Bu çerçevede Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama Araştırma Merkezi tarafından  
gerçekleştirilen şikâyete konu “2017-2018-2019 Yılı Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı (29  
Aylık)” ihalesine ilişkin ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde; ihale dokümanı  
kapsamında Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesi ile gramaj bilgileri ile evsaf bilgilerini  
içeren Yemeklerde Kullanılacak Gıda Evsafları ve Gramaj Listeleri ile Beslenme Hizmetleri  
Temizlik Malzemeleri Genel Teknik Şartnamesi’ne yer verildiği, ayrıca Beslenme Hizmetleri  
Teknik Şartnamesi kapsamında iki haftalık normal ve diyet kahvaltı menüsü, iki haftalık  
normal ve diyet öğle ile akşam yemeği menüsü, iki haftalık örnek ara öğün listesi ile 17  
haftalık psikiyatri servisi sosyal saat menüsü düzenlemesi yapıldığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin iddialarının, ihale dokümanında yer alan örnek menü ve yemek  
içeriklerine ait yapılan düzenlemelerin bir arada değerlendirilmesi suretiyle başvuru sahibince  
eksik olduğu belirtilen düzenlemelerin teklif vermeyi engellediğine ve verilecek tekliflerin  
sınır değer altında teklif olması halinde sağlıklı aşırı düşük teklif açıklamasına engel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
olacağına yönelik olduğu anlaşılmıştır.  
a) Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’de verilen örnek menüler kapsamında  
normal kahvaltı menüsünde “tahin pekmez”, psikiyatri servisi menüsünde peynirli poğaça,  
peynirli milföy börek, meyve, puding”, normal yemek menüsünde “sebzeli makarna,  
dondurma, tavuk şiş, bulgur pilavı, brownie, sulu köfte, etli pirinç pilavı, imambayıldı,  
yoğurtlu biber kızartma, tavuklu bezelye, incir tatlısı, sebzeli bulgur pilavı, sebzeli kebap”  
diyet yemek menüsünde “peynirli makarna, bulgur pilavı, soslu makarna, cacık, yoğurt,  
özbek pilavı, soslu spagetti ve meyve çeşitlerinin içerikleri ve çiğ girdi miktarlarının ihale  
,
dokümanı ekinde yer alan “Gramaj Listeleri” tablosunda bulunmadığı, bu durumun yaklaşık  
maliyet hesaplanması sırasında farklılıkların ve aşırı düşük teklif sorgulama aşamasında  
sorunların oluşmasına sebebiyet vereceği, bu nedenle gramaj listesinde yer alan yemekler ile  
tekrar bir menü oluşturulması ya da var olan menüye göre yukarıda belirtilen yemeklere  
ilişkin gramaj listesinin ilave edilmesi gerektiği iddia edilmektedir.  
Bu çerçevede Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesi kapsamında yer verilen bahse  
konu ürün ve yemekler ile gramaj listeleri incelendiğinde,  
a.1 Normal kahvaltı menüsünde yer alan tahin pekmezin “Normal Yemek Günlük  
-
İstihkak Cetveli”nde yer almadığı, dolayısıyla bu ürünün miktarına ilişkin gramaj listesinde  
bir bilginin bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca Teknik Şartname’nin ekinde yer alan  
“Yemeklerde Kullanılacak Gıda Evsafı” bölümünde tahin pekmezin niteliklerinin belirtildiği  
görülmekle birlikte söz konusu düzenleme kapsamında bu gıda ürününün miktarına ilişkin bir  
belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.  
a.2  
-
Psikiyatri servisi menüsünde yer alan peynirli poğaça, peynirli milföy börek,  
meyve ve pudinge ilişkin yapılan inceleme;  
-
Psikiyatri Sosyal Saat Menüsünde Yapılabilecek Yiyecekler Gramaj Listesinde  
poğaçaya ilişkin girdi içerik ve miktarlarının belirtildiği görülmekle birlikte gramaj listesi  
kapsamında peynirli poğaçanın girdi içerik ve miktarlarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı  
tespit edilmiştir.  
-
Peynirli milföy böreğe ilişkin girdi içeriklerinin ve miktarlarının Normal Yemek  
Günlük İstihkak Cetveli altında (Teknik Şartname’nin 78’inci sayfasında) belirlendiği  
görülmüştür.  
-
Psikiyatri Sosyal Saat Menüsünde Yapılabilecek Yiyecekler Gramaj Listesinde  
pudinge ilişkin gramaj miktarlarının ve içeriklerinin yer almadığı anlaşılsa da bu liste altında  
kakaolu puding, Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli altında (Teknik Şartname’nin  
88’inci sayfasında) meyveli puding ve irmikli pudinge ilişkin girdi içeriklerinin ve  
miktarlarının belirlendiği görülmüştür. Bu doğrultuda ihale konusu kolunda faaliyet  
gösteren basiretli tacir olması beklenen isteklilerce yemeklerde/tatlılarda kullanılacak ana  
malzemelerin ve söz konusu malzemelere ilişkin gramajların değiştirilmeksizin benzer  
türlerin oluşturabilmesinin önünde bir engel bulunmadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla istekliler  
tarafından puding için bahse konu meyveli puding/irmikli puding reçetesindeki malzemelerin  
(meyve/irmik haricindeki girdiler) ve gramajların esas alınabileceğini anlaşıldığından bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
hususun teklif vermeye engel nitelikte olmadığı sonucuna varılmıştır.  
-
Teknik Şartname düzenlemeleri uyarınca meyvenin üçüncü grup yemekler başlığı  
altında yer aldığı ve mevsimine göre verileceğinin belirtildiği, Gramaj Listesi kapsamında ise  
Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli altında meyveye ilişkin Besinin Cinsi: Taze  
meyveler, Öğünlük Azami Miktarı (gr): 200, Haftalık Azami Verilme Sayısı: 4, Kullanma ve  
Değiştirme Şekli: Taze meyve, komposto, meyve püresi ve meyve suyu” bilgilerine ve Gramaj  
Listesinde (Teknik Şartname’nin 84’üncü sayfasında) meyvelerin gramajlarına ayrıca yer  
verildiği görülmüştür. Bununla birlikte “Yemeklerde Kullanılacak Gıda Evsafı” bölümünde  
“Meyveler” başlığı altında meyve çeşitlerine (üzüm, vişne, kiraz, çilek, erik, şeftali, kavun,  
karpuz, kayısı, portakal vb.) ve özelliklerine ilişkin açıklamalara da yer verildiği tespit  
edilmiştir.  
Bu çerçevede Teknik Şartname düzenlemeleri uyarınca meyvenin mevsimine göre  
verileceği anlaşıldığından isteklilerin mevsim meyveleri ve miktarlarını dikkate alarak  
maliyet oluşturmalarının ve menü hazırlamalarının önünde bir engel bulunmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
a.3 Normal yemek menüsüne ilişkin gramaj listesinde çeşitli makarna, bulgur pilavı,  
-
pirinç pilavı, tavuk ve et yemekleri ile kızartma türlerine yer verildiği görülmekle birlikte  
sebzeli makarna, sebzeli bulgur pilavı, etli pirinç pilavı, tavuk şiş, sulu köfte, imambayıldı,  
yoğurtlu biber kızartma, tavuklu bezelye ve sebzeli kebap yemeklerine ilişkin girdi içerik ve  
miktarlarına yer verilmediği anlaşılmıştır. Diğer taraftan Teknik Şartname’nin 62 ve 63’üncü  
sayfalarında belirtilen açıklamalar itibarıyla bulgur pilavı için pirinç (70 gr), makarna için  
kuskusa (60 gr) ilişkin gramajların esas alınabileceği, dolayısıyla bulgur pilavı için pirinç  
pilavının, makarna için kuskusa ilişkin miktarların kullanılabileceği anlaşılmıştır.  
Ayrıca Teknik Şartnamenin gramaj listesi bölümünde bulunmayan diğer yemeklerin  
bazılarının Teknik Şartname’de yer alan yemeklere değer bir nitelik taşıdığı, içeriklerinin  
ve gramajlarının birbirine benzer yemekler olduğu, dolayısıyla bazı yemeklere ilişkin maliyet  
hesaplamalarında domatesli veya yeşil mercimekli bulgur pilavı, hünkar pilavı, bostan/çiftlik/  
bahçıvan/orman kebap, tavuklu bamya, patlıcanlı biber kızartma, karışık yaz kızartması gibi  
benzer yemek türlerine ilişkin malzemelerin ve gramajların emsal alınarak maliyet  
oluşturabileceği anlaşılmakla birlikte tavuk şiş, sulu köfte, imambayıldı gibi yemeklere ilişkin  
içerik ve miktarların Teknik Şartname’de yer almadığı, ayrıca söz konusu yemeklere benzer  
yemeklerin de bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer yandan Gramaj Listesinde yer alan tatlılar arasında örnek menüde bulunan  
brownie, dondurma ve incir tatlısına ilişkin de girdi içerik ve miktar belirlemesi yapılmadığı  
tespit edilmiştir.  
Bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.  
a.4 Diyet yemek menüsünde makarna, yoğurtlu makarna, spagetti gibi yemek içerik  
-
ve girdi miktarlarının belirlenmiş olduğu anlaşılmakla birlikte, örnek menüde yer alan  
peynirli makarna, bulgur pilavı, soslu makarna, özbek pilavı, soslu spagetti gibi yemeklerin  
hem girdi miktarlarının hem de içeriklerinin bulunmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
Ayrıca Teknik Şartname’de diyet yemekleri kapsamında yoğurda ilişkin net bir  
belirleme yapılmadığı, “Kahvaltı ve Ara Öğün İçin Diyet Yemekleri İçeriği” kapsamında  
yoğurt/light yoğurt/yarım yağlı yoğurt gibi seçeneklerin bulunduğu ve burada yoğurda ilişkin  
gramajın 200 gr olarak belirlendiği, diğer taraftan diyet kahvaltı ve diyet ara öğün haricinde  
diyet yemek bölümüne ilişkin gramaj listesinde yoğurda dair ayrıca bir gramaj belirlemesi  
yapılmadığı, bununla birlikte normal yemek menüsüne ilişkin gramaj listesinde yarım  
yağlı/light yoğurt için gramaj miktarının 150 gr olarak belirtildiği görülmüştür.  
Cacık için ise “Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli”nde girdi içerikleri ve  
miktarlarının belirlendiği görülmekle birlikte diyet yemek bölümünde “cacık” için girdi içerik  
ve miktarlarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı anlaşılmıştır.  
Teknik Şartname’de “Diyet Kahvaltı ve Ara Öğünlerde Kullanılacak İçecek ve  
Yiyeceklerin Gramaj Miktarı” başlığı altında meyveye ilişkin “Mevsim Meyvesi 200 gr”  
şeklinde düzenleme yapıldığı görülmekle birlikte diyet yemeklerine ilişkin gramaj listesi  
kapsamında meyvenin gramaj ve türüne ilişkin ayrıca bir belirleme yapılmadığı görülmüştür.  
Zaten “Yemeklerde Kullanılacak Gıda Evsafı” bölümünde “Meyveler” başlığı altında meyve  
çeşitlerinin ve özelliklerinin belirlendiği dikkate alındığında ve menü kapsamında meyvelerin  
mevsime göre diyet meyve için öngörülen gramaj miktarı dikkate alınarak verileceği göz  
önünde bulundurulduğunda isteklilerce maliyet oluşturulmasının önünde bir engel ve  
belirsizliğin bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
b) Başvuru sahibi tarafından 14 günlük normal yemek menüsünde patatesli börek,  
peynirli börek ve salatanın yer aldığı, fakat gıda gramaj listesi incelendiğinde bu yemeklere  
ait çok fazla çeşidin yer aldığının görüldüğü (örneğin gül böreği, kol böreği, tepsi böreği,  
karışık salata, çoban salata, mevsim salata gibi) ve bu çeşitlerin arasında da gramaj  
farklılıkları bulunduğu, ayrıca 7. gün akşam yemek menüsünde üçüncü çeşit olarak meyve  
yazıldığı, fakat meyvenin türünün belirtilmediği, belirtilen bu durumların yaklaşık maliyetin  
oluşturulmasında ve aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında farklılıklara yol açacağından  
söz konusu yemeklerin isimlerinin ayrıntılı olarak verilen örnek yemek menüsünde  
düzeltilmesi gerektiği iddia edilmektedir.  
Normal yemek örnek menüsü kapsamında patatesli tepsi böreği, peynirli milföy  
böreği, patatesli börek, ıspanaklı börek ve salataya yer verildiği; Normal Yemek Günlük  
İstihkak Cetveli altında gıda gramaj listesinde ise patatesli tepsi böreği, peynirli milföy  
böreğinin, Psikiyatri Sosyal Saat Menüsünde Yapılabilecek Yiyecekler Gramaj Listesinde  
patatesli böreğin girdi içerikleri ve miktarlarının yer aldığı görülmekle birlikte menüde yer  
verilen “ıspanaklı börek”in girdi içerik ve miktarlarının gramaj listesi kapsamında  
bulunmadığı tespit edilmiştir.  
Ayrıca gramaj listesinde çeşitli salata türleri bulunmasına rağmen örnek menülerde  
hangi salata türünün verileceğinin belirtilmediği anlaşılmıştır.  
Bununla birlikte meyveye ilişkin yukarıda yer verilen değerlendirmelerde belirtildiği  
gibi meyvenin mevsimine göre verileceği ve isteklilerin mevsim meyveleri ile miktarlarını  
dikkate alarak maliyet oluşturup menü hazırlamalarının önünde bir engel bulunmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
sonucuna varılmıştır.  
c) Teknik Şartname’de verilen iki haftalık örnek kahvaltı menüsünün, normal kahvaltı  
ve diyet kahvaltı olarak iyi ayrı grupta verildiği, bu menülerde yer alan yiyeceklerin gramaj  
içerikleri için diyet kahvaltılıkların gramaj miktarlarının belirtildiği bir tablo yer alırken  
normal kahvaltı için herhangi bir gramaj miktar tablosu bulunmadığı iddia edilmektedir.  
Teknik Şartname’de verilen iki haftalık normal kahvaltı örnek menüsünde ekmek, çay,  
süt, beyaz peynir, kaşar peyniri, siyah zeytin, yeşil zeytin, bal, reçel, tereyağ, domates  
salatalık, yumurta, tahin pekmez gibi içecek ve yiyeceklerin yer aldığı, Gramaj Listesinde ise  
“Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli” başlığı altında ekmek (500 gr), çay (1,5 gr) , süt  
(250 gr), beyaz peynir (40 gr), kaşar peyniri (30 gr), siyah/yeşil zeytin (30 gr), bal/reçel (30  
gr) , yumurta (1 adet yumurtaya ilişkin gıda evsafı üçüncü maddeye göre her bir yumurta  
-
tartıldığında 60 gramdan az olmayacak) ürünleri için gramaj miktarlarının belirli olduğu  
anlaşılmıştır. Ayrıca Normal Yemek Günlük İstihkak Cetvelinde kahvaltılık yağ (margarin)  
için 10 gr miktar belirlemesi yapıldığı görülürken tereyağa ilişkin bir belirleme yapılmamış  
olduğu, diğer taraftan kahvaltılık tereyağ evsafı başlığı altında ambalaj içindeki tereyağ  
miktarının net 15 gr olacağı yönünde düzenleme yapıldığı görülmüştür.  
Öte yandan diyet kahvaltı ve ara öğünde kullanılacak içecek ve yiyeceklerin gramaj  
miktar tablosunda domates ve salatalık için 100 gr olarak miktar belirlemesi yapıldığı  
görülürken normal kahvaltıya ilişkin gramaj listesinde herhangi bir gramaj bilgisine yer  
verilmediği anlaşılmıştır. Ayrıca Gramaj Listesinde ve Gıda Evsafında kahvaltıda verilecek  
tahin pekmeze ilişkin de gramaj belirlemesi yapılmadığı tespit edilmiştir.  
ç) Diyet kahvaltı ve ara öğün de kullanılacak içecek ve yiyeceklerin gramaj miktar  
tablosu incelendiğinde bazı çelişkilerin yer aldığı, miktarlara ilişkin poşet çay için 1,5 gr  
yazarken gıda evsafında  
ayrıca tabloda sütün miktarının 200 ml uht  
2
gr, kutu ayran 200 ml yazarken gıda evsafında 200 gr yazdığı,  
200 gr olarak belirtildiği, fakat bu gıdalardaki  
-
yoğunluğun saf sudaki gibi olmadığı, 200 gr ile 200 ml arasında miktar ve fiyat farkı  
oluşacağı, bu nedenle bu ürünlerin evsafla aynı gramajda olacak şekilde düzenlenmesi ve  
yoğunluk farkından kaynaklanacak fiyat farklılıklarını önlemek amacı ile gr ve ml olarak  
gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiği iddia edilmektedir.  
Teknik Şartname’de “Diyet Kahvaltısı ve Ara Öğünlerde Kullanılacak İçecek ve  
Yiyeceklerin Gramaj Miktarı” başlığı altında çay için 1,5 gr, süt (200 ml) UHT için 200 gr,  
kutu ayran için 200 ml miktar belirlemesi yapıldığı görülmüştür.  
Söz konusu ürünlere ilişkin gıda evsafları incelendiğinde poşet çay için çay miktarının  
2 gramdan az olmaması gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı, çay evsafı başlığı altında  
dökme çay için kaç gram olması gerektiği yönünde bir belirlemenin bulunmadığı görülmekle  
birlikte zaten gramaj listesinde çayın 1,5 gr olduğunun belirtildiği görülmüştür. Dolayısıyla  
diyet kahvaltısı ve ara öğün menülerinde yer verilen çayın poşet çay olmadığı dikkate  
alındığında doküman kapsamında çay gramajlarına ilişkin bir çelişkinin bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan “Diyet Kahvaltısı ve Ara Öğünlerde Kullanılacak İçecek ve  
Yiyeceklerin Gramaj Miktarı” başlığı altında ayran için 200 ml belirleme yapılmışken ayran  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
evsafı başlığı altında ayranın miktarının 200 gramdan düşük olmayacağı yönünde düzenleme  
yapıldığı, süt için ise gıda evsafında bir belirleme yapılmamışken diyet içeceklere ilişkin  
gramaj miktarında süt (200 ml) UHT için 200 gr şeklinde, ara öğün tanımlamaları altında ise  
diyabetik diyet kapsamında  
1
paket süt için 200 ml şeklinde (Teknik Şartname’nin 14’üncü  
sayfasında) düzenleme yapıldığı görülmüştür.  
Bu çerçevede süt ve ayran için ihale dokümanı kapsamında miktar bazında ml ve gr  
olarak bir farklılık bulunduğu anlaşılsa da sütün ortalama yoğunluğunun 1,034 olduğu ve  
ayranın yoğunluğunun ise asgari 1,020’den az olmaması gerektiği dikkate alındığında söz  
konusu ürünler için gram ve litre bazında ölçü çevrimlerinde küçük bir fark oluşacağı,  
dolayısıyla bu hususun maliyetleri ve aşırı düşük teklif açıklamasını etkileyebilecek nitelikte  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
d) Teknik Şartname’de yer verilen normal ve diyet yemek gramaj listesinde bazı  
yemek reçetelerinde dana eti ve dana kıyma ibarelerinin yer aldığı, ancak kıyma, kemikli  
dana eti ve kemiksiz dana eti fiyatlarının borsalarda farklı olarak ücretlendirildiği, aynı  
durumun tavuk yemekleri için de geçerli olduğu, bazı yemeklerde tavuk eti, tavuk but ve  
tavuk fileto yazıldığı, ancak sadece tavuk eti olarak belirtilen ürünün kemikli mi kemiksiz mi  
ya da tavuk ürününün hangi cinsi olduğunun belirli olmadığı, nitekim bu ürünlerin  
fiyatlarının farklı olduğu, dolayısıyla bu durumun maliyet oluşturma esnasında farklılıklara  
yol açacağı, bu nedenle gıda gramaj listesinde bu ürünlerin cinsinin açık şekilde belirtilmesi  
gerektiği iddia edilmektedir.  
Teknik Şartname’de yer verilen normal ve diyet yemek gramaj listesindeki et ve tavuk  
yemeklerine ilişkin bazı yemek reçetelerinde tavuk but, tavuk göğüs, kıyma olarak belirleme  
yapılmışken bazı yemeklerde ise tavuk eti ve dana eti olarak genel belirleme yapıldığı,  
dolayısıyla bazı etli yemeklerde kullanılacak etlerin kemikli mi kemiksiz mi olduğu veyahut  
türüne ilişkin bir ayrıntıya yer verilmediği görülmüştür.  
Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesi’nin “Kahvaltı, Ara Öğün, Normal Yemek,  
Psikiyatri Sosyal Saat Menüsü ve Yemeklerin Şekli Kahvaltı” başlıklı 22’nci madde  
düzenlemesi altında “…1. Grup yemekler esas yemektir. Öğlen ve akşam öğünlerinde  
1
adet  
1. grup, 1 adet 2. grup, 1 adet 3. gruptan olmak üzere çeşit yemek verilecektir. Kurumun  
3
idarece onayladığı yemek listeleri dahilinde 3. grup yemek çeşitleri yemeğin özelliğine göre  
garnitürlü (yoğurtlu ıspanak, püreli köfte gibi) verilecektir. Pilav, kısır, çiğköfte, soğuk  
makarna garnitür olarak verilebilecek.  
Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesinde her yemeğe kullanılacak olan malzemeler  
ve net gramajları belirtilmiştir. Belirtilen bu malzemeler kazana girecek net gramajları  
göstermektedir. Bu gramajlara ve içeriklere aynen uyulacaktır. (Örneğin: et kemiksiz, soğan  
ve patates soyulmuş, ıspanak yıkanmış ve doğranmış, konserve ve turşular/süzülmüş  
1
porsiyona girecek net ağırlıklardır). Yemeğin içine girecek malzemeler bir gün önceden diyet  
denetmeni ile birlikte tartılarak kullanılacaktır. Diyet denetmeni sabah mesaiye yemek şirketi  
ile birlikte başlamaktadır. Diyet denetmeni gelmeden yemekler ocağa konulmayacaktır. Etler  
yasal olarak kesilmiş, kontrol edilmiş ve yetkili veteriner damgasına haiz olacaktır. Dana eti  
kullanılacaktır. Kıyma mutfakta hazırlanacaktır…” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesi’nin ekinde yer alan “Yemeklerde  
Kullanılacak Gıda Evsafı” incelendiğinde ise “Etler” başlığı altında “Dana Eti Evsaf:  
“18. Etler alınırken karkas olarak alınır, servis edilirken kemiksiz et üzerinden gram  
hesabı yapılır.  
19. Yukarıda belirtilmeyen şartlar için gıda maddeleri tüzüğünün ilgili maddelerine  
bakılacak ve eklerindeki hükümler esas alınacaktır.  
Tavuk Eti Evsaf:  
1. Tavuklar: Göğüs ve but olarak alınacaktır (I. sınıf tavuk) Göğüs; orta derecede  
derin ve uzun göğüs kemiğinin sivri kısmına kadar tüm uzunluğunca taşıdığı et dolayısıyla,  
ona yuvarlak bir görünüm vermeye yetecek kadar etli, üzerinde boyun bulunmayan kanat  
tamamen çıkarılmış ve sırt kemiği alınmış olmalı. But; iyi ellenmiş, aşağı doğru taşıdığı et  
dolayısıyla yuvarlak, dolgun bir görünüş kazanmış, arka orta ayrılmış ve kuyruk sokumu  
alınmış olmalı.  
14. Tavuklar alınırken kemikli olarak alınır, servis edilirken kemiksiz et üzerinden  
gram hesabı yapılır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname düzenlemeleri uyarınca dana etlerinin karkas olarak alınacağı, servis  
edilirken kemiksiz et üzerinden gramaj hesabı yapılacağı, kıymanın mutfakta hazırlanacağı,  
tavuk etlerinin ise göğüs ve but olarak kemikli olarak alınarak servis edilirken kemiksiz et  
üzerinden gramaj hesabı yapılacağı, ayrıca Beslenme Hizmetleri Teknik Şartnamesi’nde  
açıkça belirtildiği üzere her yemekte kullanılacak olan malzemelere ilişkin miktarlarda net  
gramajların esas alınacağı anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede menüde dana eti, kıyma, tavuk eti ürünlerinin bulunduğu etli yemek  
türlerinde, etlerin kemikli mi kemiksiz mi olacağı hususunda tereddüt yaratacak bir durumun  
bulunmadığı, dolayısıyla isteklilerce Teknik Şartname düzenlemeleri dikkate alınarak maliyet  
hesaplaması yapılmasının önünde bir engel bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Birinci iddia kapsamında yapılan inceleme neticesinde; mevzuat hükümleri, iddia  
konusu hususlar ve bu iddia kapsamında yukarıda yapılan tespitler birlikte  
değerlendirildiğinde Teknik Şartname kapsamında alım konusu yemeklerin üç farklı gruba  
ayrıldığı, her bir grup için ne tür yemeklerin istenileceğinin örnek yemek çeşitleri ile  
açıklandığı, diğer taraftan idarece hazırlanan menülerde yer alan bazı yemek, kahvaltılık ürün  
ve tatlı türlerine ilişkin girdi içerik ve gramaj bilgilerinin ihale dokümanı kapsamında  
verilmediği, bu bağlamda ihale dokümanında yemek menülerine ilişkin düzenlemelerin doğru  
şekilde yapılmaması ve bazı yemeklere ilişkin hem yemek içeriklerinin hem malzeme  
gramajlarının verilmemiş olması nedeniyle ihaleye katılacak isteklilerin tekliflerini hangi  
esaslara göre oluşturacaklarının tam olarak belirli olmadığı anlaşılmış olup bu durumun  
sağlıklı bir şekilde teklif hazırlanmasına engel teşkil edeceği sonucuna ulaşılmıştır.  
Dolayısıyla isteklilerin teklif maliyetlerini oluştururken her yemek menüsünü farklı ana çiğ  
girdiler ve gramajlar belirleyerek hazırlayabileceği, bu durumda da teklif fiyatlarının  
birbirinden çok farklı olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiası  
yerinde bulunmuştur.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç vb. giderler yükleniciye aittir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.  
46.1.1. Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesi hükümlerine göre asgari ücret fiyat farkı  
verilecektir.” düzenlemesine,  
Teknik Şartname’nin “İşin Yürütülebilmesi İçin Gerekli Personel ve Araçlar” başlıklı  
8’inci madde başlığı altında “…  
Personel: Yüklenici işlerin yürütülebilmesinde kolu için gerekli eğitimini görmüş  
veya bu kolunda daha önce tecrübesi olan veya diplomalı (gereken personel için) elemanlar  
çalıştıracaktır.  
Yüklenici firma mutfaklar ve yemekhanelerde çalışan personelin giyeceği kıyafeti  
kendi sağlayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir. Personel için  
tanımlanmış kıyafetler bir yıl süresince istenen adetlerin tamamı hizmete başladığı tarihten  
sonra ilk 15 (on beş) gün içerisinde hastane Ayniyat Birimine teslim edecektir…  
Personelin servis araçları firma tarafından temin edilecektir. Personel taşıma aracı  
taşınacak kişi sayısına uygun koltuk sayısınca olacaktır. Yemek taşıma araçları ile personel  
taşınmayacaktır.  
Hizmetin yürütülebilmesi için gerekli işçi sayısı ve nitelikleri aşağıda gösterilmiştir.  
Yüklenici hastanede yönetimle muhatap olacak, yönetici olarak bir yetkilisini devamlı  
bulunduracaktır. Ayrıca mutfakta kendi adına bir diyetisyen veya Gıda Mühendisi  
görevlendirecek, bu diyetisyen veya Gıda Mühendisi üretim saatleri içerisinde mutfakta, servis  
saatlerinde ise kat mutfaklarında yada yemekhanelerde yemek dağıtımını kontrol edecektir.  
YEMEK HİZMETİNDE ÇALIŞTIRILMASI GEREKEN ASGARİ PERSONEL LİSTESİ  
ÜNVANI  
ADEDİ  
İşletme müdürü  
Diyetisyen  
Gıda mühendisi  
1
1
1
En az ortaokul mezunu  
Yemekhane sorumlusu  
Kat mutfakları  
Aşçıbaşı  
1
1
1
En az lise mezunu  
En az lise mezunu  
En az ortaokul mezunu, ustalık belgeli  
MUTFAKLARDA ÇALIŞMASI GEREKEN PERSONEL LİSTESİ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
UNVANI  
ADEDİ  
Aşçı  
Aşçı yardımcısı  
Tatlıcı  
Kasap  
Bulaşıkçı  
6
4
1
2
3
1
1
En az ilköğretim mezunu  
En az ilköğretim mezunu  
En az ilköğretim mezunu  
En az ilköğretim mezunu  
En az ilkokul mezunu  
En az ilkokul mezunu  
Gıda teknikeri  
Temizlik görevlisi  
Depo Sorumlusu  
YEMEKHANELERDE ÇALIŞTIRILMASI GEREKEN PERSONEL LİSTESİ  
ÜNVANI  
Garson  
ADEDİ  
10  
En az ilköğretim mezunu  
SICAK ÇERMİK FTR HASTANESİ İÇİN GEREKLİ PERSONEL LİSTESİ  
ÜNVANI  
ADEDİ  
Aşçı  
Aşçı yardımcısı  
Garson  
1
1
2
En az ilköğretim mezunu, ustalık belgeli  
En az ilköğretim mezunu  
En az ilköğretim mezunu  
KAT MUTFAKLARINDA ÇALIŞMASI GEREKEN PERSONEL LİSTESİ  
ÜNVANI  
ADEDİ  
Kat garsonu  
Şoför  
28  
2
En az ortaokul mezunu  
En az ortaokul mezunu  
YÖNETİCİ PERSONEL LİSTESİ  
Yukarıda belirtilen sayılar hizmetin sunumunda gerekli sayılardır. Firma kendi  
elemanların hizmet zamanına göre farklı yerlerde çalıştırabilir. (Toplam en az 68 kişi  
çalıştırılacaktır). Bu sayıdan daha az personelle çalışamayacaktır. Personel değişimi yönetici,  
gıda mühendisi-diyetisyen arasında yapılamaz. Yemek pişirme, dağıtma ve sonrasındaki  
hizmetlerde çalışan personelin mesai saatleri, izinleri ve işe başlatma ve bitirme işlemleri  
hizmeti aksatmayacak şekilde yüklenici tarafından belirlenir.  
NOT: Yüklenici aşçı, garson, aşçı yardımcısı, bulaşıkçı olarak çalıştırılan personelin  
herhangi bir sebeple işten ayrılması durumunda aynı niteliklere sahip personeli aynı gün işe  
başlatacaktır… düzenlemesine,  
Anılan Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 14’üncü madde başlığı altında “…29.  
Yüklenici firma, Cumartesi, Pazar ile Resmi ve Dini bayramlar dahil olmak üzere hiçbir  
sebeple yemek, kahvaltı, hazırlama ve sunulma işini aksatamaz…” düzenlemesine yer  
verilmiştir.  
Bu çerçevede ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı işi  
olmadığı, ancak yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri çerçevesinde işin süresi  
boyunca toplamda en az 68 personel çalıştırılması gerektiği, söz konusu hizmetin cumartesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
pazar ile resmi ve dini bayramlar dâhil olmak üzere yerine getirileceği ve yüklenicinin kendi  
elemanlarını hizmet zamanına göre farklı yerlerde çalıştırmasına imkân tanındığı anlaşılmış,  
ayrıca mutfaklar ve yemekhanelerde çalışacak personelin görev esnasında giyeceği kıyafetin  
yüklenici tarafından sağlanacağı ve personelin yüklenicinin servis araçları ile taşınacağının  
belirtildiği görülmüştür.  
a) Teknik Şartname’nin 14.29’uncu maddesinde cumartesi, pazar, resmi ve dini  
tatillerde işin aksatılmaması gerektiğinin belirtildiği, Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde  
ise çalışması gereken personel sayısına yer verildiği, fakat resmi tatillerde çalışması gereken  
personel sayısının belirtilmediği, bu durumun yaklaşık maliyet oluşturulmasında ve aşırı  
düşük teklif sorgulaması aşamasında sorunlara sebep olacağından resmi tatillerde  
çalıştırılması gereken personel sayısının şartnamede belirtilmesi gerektiği iddia edilmektedir.  
Yapılan inceleme neticesinde ihaleye katılan istekliler tarafından işin  
gerçekleştirilmesi için toplamda en az 68 personel çalıştırılması gerektiği, idare tarafından da  
asgari bir sayı belirlenerek isteklilere takdir hakkı tanındığı, bu doğrultuda isteklilerin kendi  
çalışma koşulları ve işin gereksinimleri göz önünde bulundurarak çalışacak personel sayısını  
belirlemelerinin önünde bir engel bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu hizmetin yürütülmeye  
devam edeceği cumartesi ve pazar günleri ile resmi ve dini bayramlar da dikkate alınarak  
oluşturulacak çalışma planı uyarınca yerine getirilebileceği anlaşılmıştır.  
Nitekim ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı da dikkate  
alındığında mevzuat açısından ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi  
ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak  
çalışma için ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla  
çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saatine yönelik ihale dokümanında  
düzenleme yapılması zorunluluğu da bulunmamaktadır.  
Bu çerçevede istekliler tarafından işçilik giderleri için ihale dokümanı düzenlemeleri  
ile ilgili mevzuat esas alınarak hesaplama yapılmasında bir engel bulunmadığı, zaten ihale  
konusu işte çalıştırılacak personel sayısının (ihale dokümanında öngörülen asgari personel  
sayısını karşılamak kaydıyla) ve personelin hizmet zamanına göre farklı yerlerde  
çalıştırılması hususunun yüklenicinin takdirine bırakıldığı, bu bağlamda işin sözleşme  
koşullarına uygun şekilde ifa edilmesinin isteklilerin kendi sorumluluğunda olduğu  
anlaşılmıştır. Kaldı ki istekliler tarafından teklif maliyetlerinin oluşturulmasına yönelik  
yapılan hesaplamalarda basiretli tacirler olarak kendi belirledikleri personel sayısı ve çalışma  
günleri üzerinden personel giderlerinin hesaplanacağı da dikkate alındığında isteklilerin aşırı  
düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmaları durumunda sağlıklı bir şekilde açıklama  
yapmalarına engel bir durumun oluşmayacağı açıktır.  
Bu itibarla başvuru sahibinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b) Teknik Şartname’de personelin yol giderinin firma tarafından temin edilecek servis  
aracı ile karşılanması gerektiğinin belirtildiği, fakat personel yemek gideri ile ilgili bir  
açıklamanın yapılmadığı, ayrıca Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nın  
yayımladığı 2008/42 nolu Genelge’nin 10’uncu sayfasında  
B-a  
maddesinde “İşçilerin yemek  
ihtiyaçlarının ayni veya nakdi olarak karşılanması için firmalara bir bedel ödenmesi yerine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
yemek ihtiyaçlarının hastane tarafından çıkarılan yemekten bedelsiz karşılanması yönünde  
şartnamelere hüküm konulması ve yaklaşık maliyet hesaplarında dikkate alınmaması uygun  
görülmüştür.” düzenlemesinin yer aldığı, bu çerçevede Şartname’ye bu maddenin konularak  
maliyet çıkartılırken oluşabilecek hataların engellenmesi gerektiği iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddiası doğrultusunda Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme  
Başkanlığı tarafından 2008 yılında yayımlanan “Döner Sermaye Kaynaklarından Yapılacak  
Olan İhalelerde Uyulması Gereken Usul ve Esaslar” konulu 2008/42 sayılı Genelge  
incelendiğinde, söz konusu Genelgenin Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı  
tarafından Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların döner sermaye kaynaklarından yapmış  
oldukları ihalelerde uygulamada karşılaşılan sorunların giderilmesi ve Bakanlığın kurumları  
arasındaki uygulama birliğinin sağlanması için bazı hususların açıklanması amacıyla  
hazırlandığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla bahse konu Genelge’nin Sağlık Bakanlığına bağlı  
hastaneleri kapsadığı, üniversite hastanelerini kapsamadığı tespit edilmiştir.  
Söz konusu ihaleye ilişkin ihale dokümanı düzenlemeleri ele alındığında, İdari  
Şartname’de ihale konusu kapsamında çalıştırılacak personele ilişkin herhangi bir  
düzenlemenin bulunmadığı, Teknik Şartname’nin “İşin Yürütülebilmesi İçin Gerekli Personel  
ve Araçlar” başlıklı 8’inci madde başlığı altında personele verilecek kıyafetlerin yüklenici  
tarafından ayni olarak karşılanacağı ve personelin yüklenicinin servis araçları ile taşınacağına,  
anılan Şartname’nin “Ödemeye Esas Olacak Yemek Sayısı” başlıklı 16’ncı maddesinde ve  
“Tahmini Yemek (Öğün) Sayıları” başlıklı 21’inci maddesinde personel (hastane personeli),  
normal hasta, diyet hasta, refakatçiye verilecek tahmini öğün sayılarına yönelik  
düzenlemelere ve anılan Şartname’nin 14.6’ncı maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak  
personele verilecek yemeğin yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlemesine yer verildiği  
görülmüştür. Dolayısıyla yüklenicin bünyesinde çalıştırılacak personele verilecek yemeğin  
yüklenicinin yükümlülüğünde olduğu anlaşılmıştır.  
Netice itibarıyla yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda,  
idarece hazırlanan menülerde yer alan bazı yemek, kahvaltılık ürün ve tatlı türlerine ilişkin  
hem girdi içeriklerinin hem gramaj bilgilerinin ihale dokümanı kapsamında verilmediği, bu  
bağlamda ihale dokümanında yemek menülerine ilişkin düzenlemelerin doğru şekilde  
yapılmaması ve bazı yemeklere ilişkin hem yemek içeriklerinin hem malzeme gramajlarının  
verilmemiş olması nedeniyle ihaleye katılacak isteklilerin tekliflerini hangi esaslara göre  
oluşturacaklarının tam olarak belirli olmadığı anlaşılmış olup bu hususun isteklilerin teklif  
maliyetlerini oluştururken farklılar oluşmasına sebebiyet vereceği ve sağlıklı bir şekilde teklif  
hazırlanmasına engel teşkil edeceği sonucuna varılmıştır. Bu durumun ihale dokümanında var  
olan düzenleme eksikliğinden kaynaklandığı ve mevcut ihale dokümanı ile ihalenin sağlıklı  
bir şekilde sonuçlandırılamayacağı anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 86  
: 26.07.2017  
: 2017/UH.II-2046  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi