Ana Sayfa / Kararlar / Ergani İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2017/261306-2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı 16 Taşımalı İlkokul/Ortaokullarına Taşınan 3419 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi
Bilgi
İKN
2017/261306
Başvuru Sahibi
Çamlıca Catering Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti
İdare
Ergani İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı 16 Taşımalı İlkokul/Ortaokullarına Taşınan 3419 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi
BAŞVURU SAHİBİ:  
Çamlıca Catering Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ergani İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/261306 İhale Kayıt Numaralı “2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı 16 Taşımalı  
İlkokul/Ortaokullarına Taşınan 3419 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ergani İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 11.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı 16 Taşımalı İlkokul/Ortaokullarına Taşınan 3419  
Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi” ihalesine ilişkin olarak Çamlıca Catering Gıda  
Sanayi ve Ticaret Ltd. Ştinin 31.07.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
07.08.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.08.2017 tarih ve 46299 sayı ile  
Kurum kayıtlarına alınan 15.08.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2045 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme  
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda İnşaat  
Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.) tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
şöyle ki;  
a) İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (b) bendinin 2 numaralı alt bendi maddesine göre  
sunulan Ticaret Sicili Gazetesi’nin, tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin  
yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir nitelikte olmadığı, ayrıca Ticaret Sicili  
Gazetesi’nde bulunan kanuni ikametgâh adresi ile birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen adresin  
farklı olduğu, diğer yandan söz konusu belgelerin İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesine aykırı  
olarak asılları yerine suretlerinin ibraz edildiği ve “aslı idarece görülmüştür” şerhi taşıyan belgenin,  
suretin sureti olarak teklif dosyasında sunulduğu,  
b) Götürü bedel fiyat teklif mektubunda aritmetik hata yapıldığı, söz konusu teklif  
mektubunun yetkili kişiler tarafından imzalanmadığı, ayrıca teklif bedelinde rakam ve yazı arasında  
uyumsuzluk olduğu,  
c) Geçici teminat mektubunun standart forma uygun olmadığı, teminat tutarlarının teklif  
edilen bedelin %3’ünün altında olduğu, ayrıca teminat mektubu süresinin İdari Şartname’de  
öngörülen süreyi kapsamadığı,  
d) Banka referans mektubunun teklif edilen bedelin %10’undan az olduğu ve standart forma  
uygun olarak düzenlenmediği,  
e) İdari Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddelerinde düzenlenen bilanço ve iş hacmine  
ilişkin kriterlerin karşılanmadığı,  
f) İşletme kayıt belgesinin herhangi bir mutfağa sahip olmaksızın alındığı, ayrıca faaliyet  
konusunun söz konusu hizmet alımı ihalesini kapsamadığı,  
g) İş deneyiminin tevsiki için sunulan belgelerin benzer iş tanımına uygun olmadığı, belge  
tutarlarının asgari sağlanması gereken tutarı karşılamadığı, söz konusu iş deneyimini gösteren  
belgelerin İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesindeki belgelerin sunuluş şekline aykırı olarak  
fotokopilerinin teklif dosyası kapsamında sunulduğu ve yetkili kişilerce imzalanıp mühürlenmediği,  
diğer yandan anılan isteklilerden biri tarafından sunulan iş deneyim belgesinin özel sektörde  
gerçekleştirilen işlere ilişkin deneyimi gösteren belgeler olduğu, dolayısıyla sözleşme, fatura ve  
personel çalıştırıldığını gösteren belgelerin de sunulması gerektiği, düzenlenen fatura örneklerinin  
yetkili meslek mensubu veya vergi daireleri tarafından onaylanmadığı, personel çalıştırıldığını  
gösteren ve Sosyal Güvenlik Kurumunun internet sayfası üzerinden düzenlenen belgelerin teklif  
dosyası kapsamında sunulmadığı, diğer yandan sözleşmede yazılı olan toplam sözleşme bedeli ile  
fiilen yapılan iş tutarının birbiri ile uyumlu olmadığı, ayrıca iş eksilişi yapılması sebebiyle tarafların  
işin bu şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin de diğer belgelerle birlikte  
sunulması gerektiği, öte yandan isteklilerden biri tarafından sunulan ve kamu kurumundan alınan iş  
bitirme belgesinin standart forma uygun olmadığı, EKAP kaydının bulunmadığı, bu iş deneyim  
belgesi üzerinde idarenin adı ile hangi işe ait olduğu bilgisinin mevcut olmadığı,  
h) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi gereğince sunulan kapasite raporlarının, günlük  
sıcak yemek ve kumanya sayısını karşılamadığı, ayrıca söz konusu belgelerin geçerlik sürelerinin  
dolduğu,  
ı) İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesi uyarınca sunulan TS 8985 Hizmet Yeterlik  
Belgesinin geçerlik süresinin dolduğu, söz konusu belgelerin Türk Standartları Enstitüsünden  
(TSE) alınmadığı, dolayısıyla anılan Kurumun veri tabanında kayıtlı olmadığı, özel sektörden alınan  
belgelerin bu kapsamda kullanılmasının mümkün olmaması sebebiyle bahsi geçen tevsikte mevzuata  
uyarlık bulunmadığı,  
2) İhale uhdesinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) Malzemeli hesap sunum cetvelinin hatalı olarak sunulduğu, söz konusu hesap sunum  
cetvelinin iki haftalık örnek menülerde yer alan yemeklerin içeriğindeki ana girdilerin tamamını  
kapsamadığı, anılan tabloda yer alan ana girdilerin birim fiyatları ile açıklama yöntemlerinin hatalı  
olarak cetvele yansıtıldığı, ayrıca ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına  
oranının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlar arasında olmadığı,  
b) Sıcak yemek ve kumanya birim öğün maliyetlerinin yanlış olarak hesaplandığı, ayrıca  
anılan istekliler tarafından oluşturulan yemek reçetelerinin örnek yemek menüsüne uygun olarak  
hazırlanmadığı,  
c) Gramaj tablosunda domates salçası, sıvı Ayçiçek yağı, sarımsak ve margarin gibi ürünler  
için verilen gramaj hesaplamasının yanlış olduğu, bu isteklilere ait reçetelerdeki margarin çiğ  
miktarının, idarece belirlenen sıcak yemekteki margarin çiğ miktarı ile örtüşmediği,  
d) Teknik Şartname’ye göre yemeklerin isteklinin kendi mutfağında hazırlanacağı, taşıma  
yapılacak olması sebebiyle günlük km bazında yapılacak masraflar ile mutfakta kullanılacak  
elektrik, su, doğalgaz, personel, giyim, temizlik malzemeleri, mazot, araç, sigorta vb. giderler için  
bu istekliler tarafından herhangi bir maliyet öngörülmemekle birlikte herhangi bir açıklamanın da  
sunulmadığı,  
e) İhale dokümanı kapsamında kumanyaya yönelik düzenlemelerin olduğu, ayrıca hem sıcak  
yemek hem de kumanya için iki haftalık örnek menülerin oluşturulduğu, dolayısıyla 1.710 öğrenci  
için sıcak yemek, 1.709 öğrenci için de kumanya üzerinden açıklama yapılması gerektiği, ancak  
anılan istekliler tarafından sadece sıcak yemek örnek menüsü üzerinden açıklamanın yapıldığı,  
f) Örnek menülerde yer alan etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin içeriğindeki dana eti, dana  
kıyma, tavuk but ve tavukgöğsü için öngörülen miktarların yemek reçetelerine eksik olarak  
yansıtıldığı,  
g) Ana girdilerin fiyatlarının tevsiki için sunulan borsa idaresi tarafından düzenlenen  
belgelerin, mevzuatta belirlenen sürelerin dışındaki bir tarihe ait olduğu, ayrıca söz konusu  
bültenlerdeki asgari birim fiyatların kullanıldığı,  
h) Bir kısım ana girdi fiyatlarının tevsiki için halk ekmek fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği  
vb. kamu kurumu niteliğine haiz kuruluşların fiyat listelerinin kullanıldığı, ancak söz konusu fiyat  
listelerinin mevzuata aykırı olarak ilân/davet tarihinden önceki bir tarihe ait olduğu, ayrıca açıklama  
kapsamında kullanılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin  
fiyatları gösteren belgelerde tarih bilgisinin bulunmadığı, bu belgelerde sadece ilgili kurumun  
internet sayfası üzerinden temin edilen bilgisayar çıktısının alındığı tarihin bulunduğu, bu nedenle  
ilgili ürünlerin birim fiyatlarının hangi tarihler arasında geçerli olduğunun teyidinin yapılamayacağı,  
ı) Ekmek, yoğurt, süt ve diğer ana girdilere ilişkin birim fiyatların tevsikinde kamu kurum ve  
kuruluşları ile ticaret borsası fiyatları mevcut olmasına rağmen, üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri ile gerçekleştirildiği ve fiyat teklifi ile açıklanan girdilere ilişkin herhangi bir hukuku  
gerekçenin ortaya konmadığı, diğer yandan açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifleri üzerindeki  
ibarenin Ek-O.6 formu ile uyumsuz olduğu, fiyat tekliflerini onaylayan meslek mensubundan söz  
konusu belgelerin istenmesi halinde bu durumun anlaşılacağı, ayrıca bahsi geçen fiyat tekliflerinde  
TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı,  
i) Açıklama kapsamında sunulan Ek.O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının anılan  
Tebliğ’e göre hazırlanmadığı, belgelerde yer alan ana girdi fiyatlarının ağırlıklı ortalama birim  
maliyetlerin altında olduğu ve toplam tutarların da yanlış hesaplandığı, son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının, ihale konusu  
ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, söz konusu belgelerin her bir sayfasının ilgili meslek  
mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, ayrıca bu belgelerde TÜRMOB kaşesinin de  
bulunmadığı, diğer yandan anılan tutanağın ekinde sunulması gereken ilgili meslek mensubuna ait  
faaliyet belgesinin geçerlik süresinin dolduğu, öte yandan bahsi geçen Ek.O.7 tutanağında ana girdi  
listesindeki ürünlerden hangisinin üreticisi hangisinin satıcısı olduğunu gösterir ayrı tabloların  
sunulmadığı,  
j) Teknik Şartname’de kişi başı 80 gr ekmek verileceğine ilişkin düzenlemenin bulunduğu,  
ancak anılan istekliler tarafından ekmeğin eksik olarak maliyetlere dâhil edildiği,  
k) İşçilik maliyeti hesaplamasının doğru olarak yapılmadığı, öngörülen maliyetlerin asgari  
işçilik maliyetinin altında olduğu, söz konusu işçilik hesabında asgari ücrete gelecek zam oranının  
yansıtılmadığı, yine işçilik hesabına aşçı ve yemek taşıma araçları şoförlerine yer verilmediği,  
ayrıca yemek dağıtımı ve yemek sonrası temizlik hizmetlerinin yapılabilmesi için en az bir adet  
servis ve temizlik personelinin (toplamda 16 adet) çalıştırılması gerektiği, ancak anılan istekliler  
tarafından eksik işçi öngörülmesi sebebiyle lehlerine fiyat avantajı sağlandığı,  
l) Sıcak yemek ve kumanya iş kalemleri için örnek menü kullanılarak hesaplanan birim öğün  
maliyeti ile öğün başına düşen birim işçilik maliyeti toplandığında bulunan tutarın, anılan istekliler  
tarafından teklif edilen birim fiyatın üzerinde olduğu, diğer yandan anılan Tebliğ’de toplam tutar ve  
toplam miktar hesaplaması yapılmayacağı açıklanmasına rağmen, söz konusu istekliler tarafından  
yapılan açıklamanın bu şekilde olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru konusu ihalenin 11.07.2017 tarihinde gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye 10  
isteklinin katıldığı, 19.07.2017 tarihli ihale komisyonu kararından, teklif fiyatı sınır değerin altında  
kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, idarece yapılan değerlendirme  
neticesinde aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan 1.550.858,40 TL teklif bedeli ile UPS  
Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif,  
1.797.000,00 TL teklif bedeli ile Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi  
ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale uhdesinde bırakılan istekliye (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
ait teklif dosyası incelendiğinde;  
a-b) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinde “…Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale  
dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile  
birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif  
mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması  
zorunludur…” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddenin ikinci fıkrasında  
“…Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine  
ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen  
isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme  
dışı bırakılır.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini  
sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile  
tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu  
bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü  
göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla  
mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale  
üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı  
Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak  
sunması gerekmektedir.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin  
noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel  
kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı  
ayrı verilmesi zorunludur...” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 8.1.1’inci maddesinde  
“İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgelerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve  
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin  
edilebilmesi ve teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin  
şartlar aranmaz.” açıklamaları,  
Anılan Tebliğ’in “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
10/A maddesinde “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması  
gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir  
belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad,  
soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz  
edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru  
mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve  
ilzama yetkili kişiler anlaşılır.açıklamaları yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamalarından, teklif mektubunda, teklif edilen  
bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması ve teklif mektubunun ad, soyad  
veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunluluğunun  
bulunduğu, tekliflerin ayrıntılı değerlendirilmesi aşamasında isteklilerin birim fiyat teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği, aritmetik hata bulunan tekliflerin  
değerlendirme dışı bırakılacağı,  
Diğer yandan, ihalelere katılımda bulunacak istekliler tarafından, gerçek kişi olması halinde,  
noter tasdikli imza beyannamesinin, tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları,  
üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir  
Ticaret Sicili Gazetesi’nin, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicili Gazetesi’nde bulunmaması  
halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicili Gazeteleri veya bu hususları  
gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif dosyası kapsamında  
sunulması gerektiği, söz konusu “tüzel kişi ortakları” ifadesinin, bu ortakların ilgisine göre ad,  
soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz  
edilen hisseler hariç), “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinin ise teklif veya başvuru  
mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dâhil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve  
ilzama ilişkin yetkili kişiler anlamını taşıdığı,  
Ayrıca, ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgelerin, EKAP üzerinden veya kamu  
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
temin edilebilmesi ve teyidinin yapılabilmesi durumunda, söz konusu belgeler için belgelerin  
sunuluş şekline ilişkin şartların aranmayacağı anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 2017-2018 Eğitim Öğretim yılı 16 Taşımalı İlkokul/Ortaokullarına taşınan 3419  
Öğrenciye 180 iş günü sıcak yemek verilmesi  
b) Miktarı ve türü:  
2017-2018 Eğitim Öğretim yılı 16 Taşımalı İlkokul/Ortaokullarına taşınan 3419 Öğrenciye  
180 iş günü sıcak yemek verilmesi  
c) Yapılacağı yer: Ergani İlçesine bağlı 16(Onaltı) taşıma merkezi ilkokul/Ortaokul (Ahmetli  
İ.Ö.O,İncehıdır İ.Ö.O,Aşağı Bitikçi İ.Ö.O,Canveren İ.Ö.O,Bereketli İ.Ö.O,Ergani İ.Ö.O,Hendek  
İ.Ö.O,Sezai Karakoç O.O,Hanköy İ.Ö.O,Kesentaş İ.Ö.O,Selman İ.Ö.O,Kortaş İ.Ö.O,Demerli Baran  
İ.Ö.O,Alitaş O.O, Gözekaya O.O, Yukarı Kuyulu İ.Ö.O)…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1.İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri  
teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile  
tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu  
bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü  
göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirküleri,  
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu.  
7.7. Belgelerin sunuluş şekli:  
7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış  
örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu  
maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar  
Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır" şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili  
Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. İhaleye katılım ve yeterlik  
kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi ve teyidinin  
yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz...”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler  
tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekli ile  
toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, 01.06.2017 tarihli ve 9338 sayılı, 02.03.2015 tarihli ve 8769  
sayılı, 17.09.2014 tarihli ve 8655 sayılı, 08.07.2014 tarihli ve 8607 sayılı, 23.05.2012 tarihli ve  
8074 sayılı, 05.04.2012 tarihli ve 8042 sayılı ve 15.02.2006 tarihli ve 6493 sayılı Türkiye Ticaret  
Sicili Gazeteleri’nin ilgili sayfaları ile 09.06.2017 tarihli imza sirkülerinin sunulduğu, söz konusu  
belgelerden şirket ortaklarının Hacı Sait Şik (%50 hisse ile) ve Mehmet Şik (%50 hisse ile) olduğu,  
Mehmet Şik’in şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı, diğer yandan anılan istekli  
tarafından götürü bedel teklif mektubu sunulduğu, söz konusu teklif mektubunun Mehmet Şik  
tarafından imzalandığı, ayrıca teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça  
yazıldığı, ayrıca götürü bedel teklif mektubundaki adres ile Ticaret Sicili Gazetesi’ndeki adresin  
aynı olduğu tespit edilmiştir.  
Bu çerçevede, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin resmi internet sayfası olan  
belgelerde yer alan bilgilerde ihale tarihi itibariyle herhangi bir değişikliğin bulunmadığı,  
dolayısıyla bahsi geçen belgelerin tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin  
yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir nitelikte olduğu, ayrıca bu istekliye ait teklif  
mektubunun temsil ve ilzama yetkili kişi tarafından imzalandığı, teklif edilen bedelin rakam ve yazı  
ile birbirine uygun olarak yazıldığı, diğer yandan ticaret sicili gazetelerine ilişkin olarak teyidi  
yapılabilen belgeler olması sebebiyle belgelerin sunuluş şekline uygunluğunun aranmadığı da  
dikkate alındığında, söz konusu tevsikin mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin  
bahsi geçen iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
c) Anılan Kanun’un “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen  
bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale  
dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu  
değildir.hükmü,  
Aynı Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında  
verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.  
32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli  
olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması  
halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının  
süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.  
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen  
bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.  
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi  
halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart  
formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat  
mektupları geçerli kabul edilmez.  
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu  
tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az  
olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.  
(7) İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin  
uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı  
tarafından karşılanabilir.  
…” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, ihalelerde, teklif edilen bedelin  
yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacağı,  
istekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu  
teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlara  
uygun olmasının zorunlu olduğu, standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat  
mektuplarının geçerli olarak kabul edilmeyeceği,  
Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmesi gerektiği  
hususu ile birlikte, bu tarihin, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden  
itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği, diğer taraftan isteklinin  
ortak girişim olarak ihaleye katılması halinde toplam teminat miktarının, ortaklık oranına veya işin  
uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı  
tarafından karşılanabileceği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan uyuşmazlığa konu husus ile ilgili olarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği eki “Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari  
Şartname”nin “Geçici teminat” başlıklı standart 26.3’üncü maddesine bakıldığında, “Geçici teminat  
olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ………… tarihinden  
önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.düzenlemesi yer almakta olup, bu maddeye ait 32  
numaralı dipnotta ise; idarenin, anılan Kanun’un 35’inci maddesini esas alarak, teklif geçerlilik  
süresinin bitimi tarihine 30 gün eklemek suretiyle bulduğu tarihi buraya yazacağı talimatı yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif  
ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat  
vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi  
değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına  
veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri  
veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir.  
Bu tarih, 07.11.2017 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.  
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma  
şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, İNG Bank A.Ş.nin Kayapınar Şubesi tarafından anılan istekli  
adına düzenlenen 04.07.2017 tarihli ve 778 TM GC 428 numaralı geçici teminat mektubunun  
sunulduğu, söz konusu teminat mektubunda teminat tutarının 48.000,00 TL, geçerlik tarihinin ise  
05.12.2017 olarak belirtildiği, bahsi geçen teminat mektubunun iki banka yetkilisi tarafından  
imzalandığı,  
Bu doğrultuda, anılan istekliye ait teklif bedelinin 1.550.858,40 TL olduğu göz önünde  
bulundurulduğunda, teminat tutarının teklif edilen bedelin en az %3 olması koşulunu sağladığı  
(1.550.858,40 TL %3 = 46.525,75 TL), diğer yandan geçerlik tarihi 05.12.2017 olarak belirlenen  
söz konusu teminat mektubunun, anılan Şartname maddesinde düzenlenen teminat mektubu geçerlik  
tarihini de karşıladığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca, anılan istekli tarafından sunulan teminat mektubunun standart forma uygun olarak  
düzenlendiği de görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
d) Anılan Yönetmelik’in “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde  
“(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans  
mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan  
temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması  
zorunludur.  
(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine  
göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi  
ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz…”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde “7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az  
olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde  
kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka  
referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans  
mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve yapılan düzenlemelerden, istekliler tarafından, mali  
durumlarını gösterir belge olarak, teklif edilen bedelin %10’undan az olmamak üzere banka referans  
mektubunun sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, mali durumu gösterir belge olarak İNG Bank A.Ş. Kayapınar  
Şubesi tarafından anılan istekli adına düzenlenen 04.07.2017 tarihli banka referans mektubunun  
sunulduğu, söz konusu belgede kullanılmamış nakdi kredisinin 5.000.000,00 TL, kullanılmamış  
gayrinakdi kredisinin 5.000.000,00 TL ve üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatının ise  
50.000,00 TL olarak belirtildiği, bahsi geçen referans mektubunun iki banka yetkilisi tarafından  
imzalandığı,  
Bu doğrultuda, anılan istekliye ait teklif bedelinin 1.550.858,40 TL olduğu göz önünde  
bulundurulduğunda, kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama  
bulunmayan mevduatının, teklif edilen bedelin %10’undan (1.550.858,40 TL %10 = 155.085,84  
TL) az olmadığı, ayrıca bahsi geçen belgenin standart forma uygun olarak düzenlendiği görülmüş  
olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
e) Anılan Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1)  
Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini  
ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.) serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun  
olarak düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli  
borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen  
varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir…”  
hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1)  
İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet  
işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,  
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.  
Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal  
tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, (Ek  
ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.) serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları  
ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal  
tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin  
toplamı dikkate alınır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine  
göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam  
eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin  
% 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin  
belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu  
veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli  
borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen  
varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini  
sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede  
düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış  
serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam  
gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince  
onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı  
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet  
işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal  
tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin  
toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 15'inden  
az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi  
sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu  
takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir  
tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak  
tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak  
olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak  
suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak  
girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması  
gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve yapılan düzenlemeler bir arada  
değerlendirildiğinde, ilgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini, ilgili  
mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin ise yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci (SM), yeminli mali müşavir (YMM) veya serbest  
muhasebeci mali müşavir (SMMM) tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
sunmaları gerektiği, söz konusu belgelerde; belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli  
likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari  
oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, aktif varlıkların ne kadarının öz  
kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15  
olması, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması yönünde  
belirtilen üç kriterin birlikte sağlanmasının zorunlu olduğu, sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hak ediş gelirlerinin gösterilmesi gerektiği,  
Diğer yandan iş hacmini gösteren belgelere ilişkin olarak, istekliler tarafından ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun veya taahhüt altında devam  
eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını  
gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturalardan birinin sunulmasının yeterli  
olduğu,  
Toplam cironun; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları  
ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarı olduğu, taahhüt altında  
devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt  
içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamının dikkate alınacağı,  
Bu kapsamda, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam eden  
işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin %  
15’inden az olmaması gerektiği, bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin  
belgeyi sunan isteklinin yeterli kabul edileceği anlaşılmıştır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, SMMM İdris Yavuz tarafından standart forma uygun olarak  
01.06.2017 tarihinde düzenlenen ”Bilanço Bilgileri Tablosu” ile 01.06.2017 onay tarihli 2016 yılına  
ait “Kurumlar Vergisi Beyannamesi”nin sunulduğu, söz konusu beyannamenin ekinde yine 2016 yılı  
verilerini içeren ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosu bilgilerinin yer aldığı, adı geçen belgeler  
üzerinde ilgili meslek mensubuna ait imza/kaşe ile TÜRMOB kaşesinin mevcut olduğu,  
Bahsi geçen bilanço bilgileri tablosunda (2016 yılı için), cari oranın 16,8475… (dönen  
varlıklar / kısa vadeli borçlar), aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz  
kaynak oranının 0,3149… (öz kaynaklar / toplam aktif) ve kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının da 0 (sıfır) olduğu, söz konusu bilgilerin anılan istekli tarafından sunulan  
bilançoda yer alan bilgiler ile uyumlu olduğu,  
Diğer yandan, toplam cironun; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler,  
satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarı olduğu  
doğrultusunda hareket edildiğinde, sunulan gelir tablosunda net satışlar tutarının, şikâyete konu  
ihalede karşılanması gereken asgari tutarı sağladığı tespit edilmiştir.  
Bu bağlamda, anılan istekli tarafından bilanço ve iş hacmine ilişkin sunulan belgelerin İdari  
Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddesinde yer alan yeterlik kriterlerini karşıladığı anlaşılmış  
olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
f-h-ı) İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.2.1. İstekliler ihale konusu yemek veya kumanya hizmetinin  
yapılacağı işyerine ait en az yemek veya kumanya verilecek günlük öğrenci sayısı kadar KAPASİTE  
RAPORUNUN aslı veya noter tasdikli suretlerini teklif zarflarında sunacaklardır.  
Yemek hazırlanacak mutfağın, hizmetin verileceği il sınırları içerisinde olması zorunludur. İş  
yeri kendi malı ise, ruhsat,demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit  
tutanağı yada yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci  
raporu ile tesvik edilir.Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat  
örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra  
yapılmış olması zorunludur. İş yerinin kira olması durumunda kira sözleşmelerinin aslı veya noter  
tasdikli sureti sunulacaktır. Kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin  
sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi  
şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır. Kiralanan veya kendi İş yerine ait TSE Hizmet  
yeterlilik Belgesi, İşletme Kayıt belgesi ve kapasite raporunun aslı veya noter tasdikli sureti  
sunulacaktır. İş ortaklığında makine, teçhizat, ekipman ve kapasite raporuna ilişkin yeterlilik kriteri  
ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Yemek hazırlanacak mutfağın,  
hizmetin verileceği il sınırları içerisinde olması ile ilgili belgeler sözleşme esnasında idareye  
sunulacaktır.  
7.5.3. İsteklilerin, yemek hazırlamasında kullanacağı gıda maddelerinin tümünü idari ve  
Teknik şartnameye uygun (TSE ve İSO kalitelerine uygun) olması zorunludur.  
İstekliler, yemek hazırlama taşıma ve dağıtım işi ile ilgili hizmet kuralları standardına uygun  
olarak ihale tarihi itibariyle geçerlilik süresini doldurmamış kendi iş yerine ait TSE Hizmet  
Yeterlilik Belgesinin (TS 8985 ) aslını veya noter tasdikli suretlerini teklif zarflarında sunacaklardır.  
Kalite ve Standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması  
yeterlidir. Ancak İhale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme  
kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin  
sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez. İş ortaklığında, ortaklardan en az birinin  
kalite ve standarda ilişkin belgeleri sunması yeterlidir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, TSE tarafından anılan istekli adına düzenlenen 21-HYB-3415  
belge numaralı “Hizmet Yeterlik Belgesi”nin sunulduğu, verilen hizmetin kapsamında “TS 8985 iş  
yerleri-yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfakları-genel standardına uygun hizmet veren” mevcut  
olduğu, söz konusu belgenin son geçerlik tarihinin 05.05.2018 olarak belirtildiği, ayrıca TSE’nin  
resmi internet sayfası üzerinden belge numarası ile yapılan sorgulamada da bahsi geçen belgenin  
kayıtlı olduğu,  
Kocaköy Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından anılan  
istekli adına düzenlenen TR-21-K-007156 kayıt numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu, söz  
konusu belgenin faaliyet konusunun “Gıda üretimi yapan işletmeler” olarak belirtildiği, Gıda, Tarım  
ve Hayvancılık Bakanlığının resmi internet sayfası üzerinden yapılan sorgulamada da bahsi geçen  
belgenin kayıtlı olduğu,  
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından anılan istekli adına düzenlenen 10.02.2016  
rapor tarihli ve 2016-17 rapor numaralı kapasite raporunun sunulduğu, söz konusu belgenin geçerlik  
tarihinin 12.02.2018 olarak belirtildiği, hazır yemek (öğle yemeği, akşam yemeği ve kahvaltı) için  
yıllık üretim kapasitesinin 2.098.750 adet (günlük 5.750 adet) olduğu tespit edilmiştir.  
Buna göre, faaliyet konusu “gıda üretimi yapan işletmeler” olarak belirtilen işletme kayıt  
belgesinin şikâyete konu hizmet alımı ihalesi kapsamında bulunduğu, diğer yandan ihale tarihinin  
11.07.2017, günlük yemek verilecek öğrenci sayısının 3.419 kişi olduğu dikkate alındığında, hizmet  
yeterlik belgesi ile kapasite raporunun geçerlik süresi ve asgari sağlanması gereken kapasite miktarı  
bakımından da uygun olduğu, ayrıca bahsi geçen belgelere ilişkin yapılan sorgulamalarda da kayıtlı  
olduğu göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu tevsikin mevzuata uygun olarak  
gerçekleştirildiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bahsi geçen iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
g) Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “İş  
deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt  
içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt  
edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl  
içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,  
istenilmesi zorunludur…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren  
diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere  
veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek  
bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda,  
bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:  
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme  
ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri  
çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli  
mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest  
meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali  
müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o  
işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet  
sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren  
belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında  
sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca  
dikkate alınamaz.  
(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve  
kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu  
tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı  
dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının  
% 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.  
(ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde  
tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle  
birlikte sunulması zorunludur…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması  
gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya  
benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet  
alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl  
içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40'den az olmamak üzere, ihale  
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya  
teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
İsteklilerin Özel veya kamu sektöründe yapılan her türlü yemek servisi-Öğrencilere verilen  
kumanya hizmeti işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve idarece yapılan düzenlemelerden, iş deneyiminin tevsiki  
için istekliler tarafından teklif edilen bedelin %40’ından az olmamak üzere, yurt içinde veya yurt  
dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale  
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak, ilk ilân tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul  
işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin sunulabileceği, özel  
sektöre gerçekleştirilen işlerde iş deneyiminin tevsiki için sözleşme ve bu sözleşmenin  
uygulanmasına ilişkin olarak düzenlenen fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, serbest  
muhasebeci (SM), yeminli mali müşavir (YMM), serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) veya  
vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter,  
YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı suretlerinin sunulması, personel çalıştırılan işlerde ise bu  
belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik  
Kurumu (SGK) internet sayfasından düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması  
gerektiği, sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde  
tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin de iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte  
sunulması zorunluluğun bulunduğu, diğer yandan, özel veya kamu sektöründe yapılan her türlü  
yemek servisi-öğrencilere verilen kumanya hizmeti işlerinin benzer iş olarak kabul edileceği  
anlaşılmıştır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
tarafından teklif dosyası kapsamında, iş deneyiminin tevsiki için Lice İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü  
tarafından anılan istekli adına standart forma uygun olarak düzenlenen 14.06.2017 tarihli ve  
2016/235254-1684037-1-1 sayılı yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu iş deneyim  
belgesine konu işin “2016-2017 Eğitim Öğretim Yılı 5 Taşımalı İlkokul-Ortaokullarına taşınan  
1.202 Öğrenciye Kumanya ve 4 Taşımalı İlkokul-Ortaokullarına Taşınan 895 Öğrenciye 180 İş  
Günü Sıcak Yemek Verilmesi İşi” olduğu, işin geçici kabulünün 09.06.2017 tarihinde yapıldığı,  
bahsi geçen belgede ilk sözleşme bedelinin 726.334,20 TL, gerçekleştirilen iş tutarının 544.590,97  
TL ve belge tutarının 544.590,97 TL olarak belirtildiği ve bu belgenin İlçe Milli Eğitim Müdürü  
Şehmus Polat tarafından kaşelenip imzalandığı görülmüştür.  
Bu kapsamda, anılan istekli tarafından teklif edilen bedelin 1.550.858,40 TL olduğu göz  
önünde bulundurulduğunda, asgari sağlanması gereken iş deneyim belgesi tutarının 620.643,36 TL  
(1.550.858,40 TL %40 = 620.643,36 TL) olduğu, şikâyete konu belgenin güncellenmesi durumunda  
621.490,74 TLlik tutara ulaşıldığı, belge konusu işin ihale konusu iş ve/veya benzer iş kapsamında  
bulunduğu, EKAP üzerinde yapılan sorgulama da söz konusu belgenin kayıtlı olduğu, EKAP  
üzerinden teyidi yapılabilen belge niteliğinde olması sebebiyle belgelerin sunuluş şekline ilişkin  
koşulların bu belgelerde aranmadığı, kaldı ki bahsi geçen belgenin “aslı idarece görülmüştür” şerhi  
bulunan suretinin sunulduğu anlaşılmış olup, anılan istekli tarafından iş deneyimine ilişkin tevsikte  
mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) ait teklif dosyası incelendiğinde ;  
a-b) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında,  
16.05.2016 tarihli ve 9076 sayılı ve 02.09.2015 tarihli ve 8897 sayılı Türkiye Ticaret Sicili  
Gazeteleri’nin ilgili sayfaları ile 10.01.2017 tarihli imza sirkülerinin sunulduğu, söz konusu  
belgelerden Cafer Avşar’ın şirketin tüm hisselerine sahip olduğu, anılan şahsın aksi karar alınana  
kadar şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı, diğer yandan anılan istekli tarafından  
götürü bedel teklif mektubu sunulduğu, söz konusu teklif mektubunun Cafer Avşar tarafından  
imzalandığı, ayrıca teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazıldığı,  
ayrıca götürü bedel teklif mektubundaki adres ile Ticaret Sicili Gazetesi’ndeki adresin aynı olduğu  
tespit edilmiştir.  
Bu çerçevede, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin resmi internet sayfası olan  
belgelerde yer alan bilgilerde ihale tarihi itibariyle herhangi bir değişikliğin bulunmadığı,  
dolayısıyla bahsi geçen belgelerin tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin  
yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir nitelikte olduğu, ayrıca söz konusu istekliye  
ait teklif mektubunun temsil ve ilzama yetkili kişi tarafından imzalandığı, teklif edilen bedelin  
rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak yazıldığı, diğer yandan ticaret sicili gazetelerine ilişkin  
olarak teyidi yapılabilen belgeler olması sebebiyle belgelerin sunuluş şekline uygunluğunun  
aranmadığı da dikkate alındığında, bahsi geçen tevsikin mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup,  
başvuru sahibinin söz konusu iddialarının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
c) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında,  
Türkiye Halk Bankası A.Ş. Diyarbakır Şubesi tarafından anılan istekli adına düzenlenen 10.07.2017  
tarihli ve 0326MW013623 referans numaralı geçici teminat mektubunun sunulduğu, söz konusu  
teminat mektubunda teminat tutarının 70.000,00 TL, geçerlik tarihinin ise 07.12.2017 olarak  
belirtildiği, bahsi geçen teminat mektubunun iki banka yetkilisi tarafından imzalandığı,  
Bu doğrultuda, anılan istekliye ait teklif bedelinin 1.797.000,00 TL olduğu göz önünde  
bulundurulduğunda, teminat tutarının teklif edilen bedelin en az %3 olması koşulunu sağladığı  
(1.797.000,00 TL %3 = 53.910,00 TL), diğer yandan geçerlik tarihi olarak 07.12.2017 olarak  
belirlenen söz konusu teminat mektubunun, anılan Şartname maddesinde düzenlenen teminat  
mektubu geçerlik tarihini de karşıladığı, ayrıca bu istekli tarafından sunulan teminat mektubunun  
standart forma uygun olarak düzenlendiği de görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
d) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında,  
mali durumu gösterir belge olarak Türkiye Halk Bankası A.Ş. Diyarbakır Şubesi tarafından anılan  
istekli adına düzenlenen 10.07.2017 tarihli ve 16 referans mektup numaralı banka referans  
mektubunun sunulduğu, söz konusu belgede kullanılmamış nakdi kredisinin 1.000.000,00 TL,  
kullanılmamış gayrinakdi kredisinin 1.000.000,00 TL olarak belirtildiği, bahsi geçen referans  
mektubunun iki banka yetkilisi tarafından imzalandığı,  
Bu doğrultuda, anılan istekliye ait teklif bedelinin 1.797.000,00 TL olduğu göz önünde  
bulundurulduğunda, kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama  
bulunmayan mevduatının, teklif edilen bedelin %10’undan (1.797.000,00 TL %10 = 179.700,00  
TL) az olmadığı, ayrıca bahsi geçen belgenin standart forma uygun olarak düzenlendiği görülmüş  
olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
e) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında,  
SMMM Ahmet Doğan tarafından standart forma uygun olarak 28.06.2017 tarihinde düzenlenen  
”Bilanço Bilgileri Tablosu” ile 27.04.2017 onay tarihli 2016 yılına ait “Kurumlar Vergisi  
Beyannamesi”nin sunulduğu, söz konusu beyannamenin ekinde yine 2016 yılı verilerini içeren  
ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosu bilgilerinin yer aldığı, adı geçen belgeler üzerinde ilgili  
meslek mensubuna ait imza/kaşe ile TÜRMOB kaşesinin mevcut olduğu,  
Bahsi geçen bilanço bilgileri tablosunda (2016 yılı için), cari oranın 1,05 (dönen varlıklar /  
kısa vadeli borçlar), aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının 0,19 (öz kaynaklar / toplam aktif) ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının  
da 0 (sıfır) olduğu, söz konusu bilgilerin anılan istekli tarafından sunulan bilançoda yer alan bilgiler  
ile uyumlu olduğu,  
Diğer yandan, toplam cironun; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler,  
satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarı olduğu  
doğrultusunda hareket edildiğinde, sunulan gelir tablosunda net satışlar tutarının, şikâyete konu  
ihalede karşılanması gereken asgari tutarı sağladığı tespit edilmiştir.  
Bu bağlamda, anılan istekli tarafından bilanço ve iş hacmine ilişkin sunulan belgelerin İdari  
Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddesinde yer alan yeterlik kriterlerini karşıladığı anlaşılmış  
olup, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
f-h-ı) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında,  
TSE tarafından anılan istekli adına düzenlenen 21-HYB-3439 belge numaralı “Hizmet Yeterlik  
Belgesi”nin sunulduğu, verilen hizmetin kapsamında “TS 8985 iş yerleri-yemek fabrikaları ve toplu  
yemek mutfakları-genel standardına uygun hizmet veren” mevcut olduğu, söz konusu belgenin son  
geçerlik tarihinin 10.08.2017 olarak belirtildiği, ayrıca TSE’nin resmi internet sayfası üzerinden  
belge numarası ile yapılan sorgulamada da bahsi geçen belgenin kayıtlı olduğu,  
Bağlar Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından anılan istekli  
adına düzenlenen TR-21-K-007603 kayıt numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu, söz konusu  
belgenin faaliyet konusunun “Gıda üretimi yapan işletmeler” olarak belirtildiği, Gıda, Tarım ve  
Hayvancılık Bakanlığının resmi internet sayfası üzerinden yapılan sorgulamada da bahsi geçen  
belgenin kayıtlı olduğu,  
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından anılan istekli adına düzenlenen 03.08.2016  
rapor tarihli ve 2016-110 rapor numaralı kapasite raporunun sunulduğu, söz konusu belgenin  
geçerlik tarihinin 04.08.2018 olarak belirtildiği, hazır yemek (öğle yemeği, akşam yemeği ve  
kahvaltı) için yıllık üretim kapasitesinin 3.011.250 adet (günlük 8.250 adet) olduğu,  
Buna göre, faaliyet konusu “gıda üretimi yapan işletmeler” olarak belirtilen işletme kayıt  
belgelerinin şikâyete konu hizmet alımı ihalesi kapsamında bulunduğu, diğer yandan ihale tarihinin  
11.07.2017, günlük yemek verilecek öğrenci sayısının 3.419 kişi olduğu dikkate alındığında, hizmet  
yeterlik belgesi ile kapasite raporunun geçerlik süresi ve asgari sağlanması gereken kapasite miktarı  
bakımından da uygun olduğu, ayrıca bahsi geçen belgelere ilişkin yapılan sorgulamalarda da kayıtlı  
olduğu göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu tevsikin mevzuata uygun olarak  
gerçekleştirildiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
g) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) tarafından teklif dosyası kapsamında, iş  
deneyiminin tevsiki için Oden Özel Sağlık Ürünleri Özel Eğitim İnş. Taah. A.Ş. Özel Diyar Life  
Dağkapı Hastanesi Şubesi ile imza altına alınan 12.05.2016 tarihli sözleşme, bu sözleşmenin  
uygulanmasına ilişkin düzenlenen faturalar ile işin yürütümünde tam zamanlı personel  
çalıştırılmamasına rağmen personel çalıştırıldığını gösterir SGK internet sayfası çıktılarının  
sunulduğu, söz konusu sözleşme konusu işin 16.05.2016-31.10.2016 tarihleri arasında yüklenicinin  
kendi mutfağında hazırlanarak işverenin bünyesindeki mevcut personel, hasta refakatçilere  
malzemeli yemek pişirme, dağıtım, servis ve servis sonrası temizliği hizmet alımı olduğu, sözleşme  
bedelinin 1.626.500,00 TL (25.000 adet kahvaltı x 8,00 TL = 200.000,00 TL, 100.000 adet öğle ve  
akşam yemeği x 12,50 TL = 1.250.000,00 TL, 8.000 adet diyet kahvaltı x 8,00 TL = 64.000,00 TL  
ve 9.000 adet diyet öğlen ve akşam yemeği x 12,50 TL = 112.500,00 TL) olduğu,  
Diğer yandan sözleşmeye ilişkin düzenlenen faturalara bakıldığında, 24.955 adet kahvaltı,  
99.002 adet öğle ve akşam yemeği, 7.967 adet diyet kahvaltı ve 8.966 adet diyet öğle ve akşam  
yemeği olmak üzere toplam gerçekleştirilen iş tutarının 1.612.976,00 TL olduğu tespit edilmiştir.  
Ayrıca 12.09.2017 tarihli ve E.2017/20789 sayılı Kurum yazısı ile idareden, istekliler  
tarafından iş deneyiminin tevsiki için sunulan belgelerin, teklif dosyasında sunulduğu haliyle  
gönderilmesi talep edilmiş olup, idarenin 15.09.2017 tarihli ve E.13932836 sayılı cevap yazısı  
ekinde istenen belgeler tarafımıza gönderilmiştir. Buradan hareketle, anılan istekli tarafından bahsi  
geçen sözleşme ile SGK internet sayfası çıktılarının “aslı idarece görülmüştür” şerhi düşülmüş  
suretlerinin, sözleşmeye ilişkin sunulan faturaların ise SMMM Ahmet Doğan tarafından onaylı  
suretlerinin fotokopilerinin sunulduğu görülmüştür.  
Bu kapsamda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından teklif edilen  
tutarın 1.797.000,00 TL olduğu göz önünde bulundurulduğunda, asgari sağlanması gereken iş  
deneyim belgesi tutarını (1.797.000,00 TL %40 = 718.800,00 TL) karşıladığı, ancak anılan  
Yönetmelik’in 47’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sözleşmeye ilişkin düzenlenen  
faturaların teklif dosyası kapsamında nasıl sunulması gerektiğinin hüküm altına alındığı, buna göre  
sözleşme ekinde fatura örneklerinin veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM veya vergi  
dairesi onaylı suretleri sunulabileceği, ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
tarafından faturaların, ilgili meslek mensubu onaylı suretlerinin fotokopilerinin sunulduğunun  
anlaşıldığı, dolayısıyla bahsi geçen tevsikin bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile  
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin  
yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır  
değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine  
ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum  
tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde  
aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu  
tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.4’üncü maddesinde “79.2.2.4. Ticaret Borsası  
Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye  
Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi  
uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.”  
açıklamaları,  
79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı  
gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak  
açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması  
gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin  
teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et  
ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru  
fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı,  
tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama  
yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi  
niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama  
yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu  
çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için  
gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve  
hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler,  
portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren  
bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli  
tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TLsinin ana  
çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama  
yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul  
edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur,  
nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi  
biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik  
giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri  
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar  
açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve  
diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek  
menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda  
açıklama uygun kabul edilecektir.açıklamaları yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamalarından, idarece hesaplanan sınır değerin  
altında olan isteklilerin aşırı düşük teklif olarak tespit edileceği ve bu teklif sahiplerinden teklifte  
önemli olduğu belirlenen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak talep edileceği,  
Diğer yandan, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesinin yapılması ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının  
belirtilmesi gerektiği, bu ihalelerde, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle ana girdi, işçilik  
ve yardımcı gider oranlarının gösterildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nin  
hazırlanacağı, açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise (ana girdi maliyeti + işçilik maliyeti) /  
toplam teklif tutarı oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmamasının zorunlu olduğu, isteklinin  
beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yardımcı girdiler başlığında değerlendirilecek  
unsurlar için açıklama sunulmasına gerek olmadığı, ayrıca söz konusu ihalelerde sadece iki haftalık  
örnek menüdeki girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınmak suretiyle açıklamaların yapılacağı, ana  
girdi malzemeleri için öngörülen birim fiyatların tevsikinde borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama  
fiyatını gösteren belgelerin kullanılabileceği anlaşılmıştır.  
Sıcak yemek Teknik Şartnamesi’nde “1- Yemek verilecek öğrenci sayısı:3419  
2- Yemek verme 18.09.2017 tarihinde başlayıp 08.06.2018 (180) gün baz alınmak suretiyle  
devam edecektir.  
5-Yemeğin taşınması, yemek Servisini yapılması ve yemek sonrası temizlik hizmetlerinin  
yapılmasında görevlendirilecek personel yüklenici firma tarafından temin edilecek, bu hususta  
yapılacak tüm giderler (maaş,SSK pirimi, vergi vb) giderler yüklenici firma tarafından  
karşılanacaktır. Bu personellerin Sabıka kaydı, sağlık raporları (Portör Muayenesi) kimlik bilgileri  
yüklenici firma tarafından kuruma ibraz edilecektir. Personellerin sağlık raporları 3 ayda bir  
yenilenecek ve ilgili kuruma verilecektir. Yemeğin hazırlanması servis edilmesi ve dağıtımında  
çalışan personel görev başında iken kişisel bakımına özen gösterilecek, tırnaklar kesilmiş, eller  
temiz ve açıkta yara olmayacaktır. Çalışırken bone, maske ve eldiven takılacaktır.  
10- Zorunlu hallerde sıcak yemek yerine kumanya verilecektir. Kumanya verildiği takdirde  
kumanya için hazırlanan teknik şartname ve kumanya menü listesi uygulanacaktır. Bu değişiklikten  
dolayı yüklenici herhangi bir hak talep etmeyecektir.  
30-İstekliler bünyelerinde Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi, (Gıda-Süt Bölümünden  
mezun), Kimya Mühendisi, Kimyager ya da diyetisyen çalıştıracaklardır. Personelle ilgili evraklarını  
sözleşme esnasında sunacaklardır…” düzenlemesi yer almakta olup, örnek iki haftalık menü listesi  
ile çiğ girdi miktarlarının aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür:  
ÖRNEK MENÜ LİSTESİ  
1.Hafta Yemek Listesi  
Günler  
1 Pazartesi  
2 Salı  
1.Mönü  
2.Mönü  
3.Mönü  
4.Mönü  
Ekmek Pirinç Pilavı  
Güveç  
Cacık  
Ekmek Etli Taze Fasulye  
Bulgur Pilavı  
Tavuk Sote  
Tulumba Tatlısı  
Üzüm  
3 Çarşamba Ekmek Bulgur Pilavı  
4 Perşembe  
5 Cuma  
Ekmek Pirinç Pilavı  
Patlıcan Musakka  
Pirinç Pilavı  
Cacık  
Sütlaç  
Ekmek Etli Sulu Patates  
2.Hafta Yemek Listesi  
Günler  
1.Mönü  
2.Mönü  
3.Mönü  
4.Mönü  
1 Pazartesi  
Ekmek Pirinç Pilavı  
Ekmek Bulgur Pilavı  
Etli Kuru Fasulye  
Elma  
Komposto (Üzüm ve  
Kaysı )  
2 Salı  
Tavuk Kızartma  
3 Çarşamba Ekmek Pirinç Pilavı  
4 Perşembe Ekmek Kıymalı Makarna  
Kıymalı Sulu Nohut Tulumba Tatlısı  
Mercimek Çorbası Muz  
Komposto (Üzüm ve  
Kaysı )  
5 Cuma  
Ekmek Bulgur Pilavı  
Et Haşlama  
MİKTARI  
ÇİĞ GİRDİ MİKTARI  
MALZEMENİ ADI  
Ekmek  
2735 Kğ.200 Gr.  
Pirinç  
1265 Kğ.030 Gr.  
341 Kğ.900 Gr.  
1025 Kğ.700 Gr.  
512 Kğ.850 Gr.  
957 Kğ. 320 Gr.  
444 Kğ.470 Gr.  
581 Kğ.230 Gr.  
222 Kğ.235 Gr.  
253 Kğ.006 Gr.  
991 Kğ.510 Gr.  
157 Kğ.274 Gr.  
324 Kğ. 805 Gr.  
222 Kğ.235 Gr.  
427 Kğ.375 Gr.  
17 Kğ.095 Gr.  
683 Kğ.800 Gr.  
410 Kğ.280 Gr.  
273 Kğ.520 Gr.  
273 Kğ. 520 Gr.  
478 Kğ.660 Gr.  
6838 Adet  
341 Kğ.900 Gr.  
136 Kğ.760 Gr.  
410 Kğ.280 Gr.  
410 Kğ.280 Gr.  
632 Kğ.515 Gr.  
341 Kğ.900 Gr.  
239 Kğ.330 Gr.  
239 Kğ.330 Gr.  
341 Kğ.900 Gr.  
Taze Fasulye  
Dana Eti  
Dana Kıyma  
Bulgur  
Makarna  
Domates  
Kuru Soğan  
Margarin  
Patates  
Domates Salçası  
Biber  
Sıvı Yağ  
Patlıcan  
Sarmısak  
Tavuk Eti  
Salatalık  
Yoğurt  
Un  
Şeker  
Yumurta  
Üzüm  
Süt  
Kuru Fasulye  
Nohut  
Mercimek  
Elma  
Kuru Kaysı  
Kuru Üzüm  
Muz  
İhale işlem dosyası kapsamında yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde, 12.07.2017  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile teklif fiyatı idarece belirlenen sınır değerin  
(1.827.060,72 TL) altında kalan iki istekliden (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd.  
Şti. ve Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited  
Şirketi) aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 19.07.2017 tarihli ihale komisyonu kararından,  
açıklamaları uygun bulunan anılan iki isteklinin teklifinin ekonomik açıdan birinci ve ikinci  
avantajlı teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İhale uhdesinde bırakılan istekliye (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.)  
ait aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
İhale dokümanı kapsamında yer alan örnek yemek menüleri üzerinden yapılan hesaplamalar  
doğrultusunda, 10 günlük sıcak yemek ana girdi malzeme gideri için 65.969,61 TL, işçilik maliyeti  
için ise 15.850,080 TLlik tutara (1 adet aşçıbaşı, 1 adet aşçı, 3 adet şoför ve 16 adet yemek dağıtım,  
temizlik ve genel işler personeli olmak üzere toplam 21 adet personel için günlük 2.264,54 TL / 30  
= 75,48; 75,48 TL x 21 adet personel x 10 gün = 15.850,80 TL) ulaşıldığı, buradan hareketle de ana  
girdi oranının 0,77 (65.969,61 TL / 86.158,80 TL = 0,77), işçilik oranının ise 0,18 (15.850,80 TL /  
86.158,80 TL = 0,18) olarak hesaplandığı,  
Diğer yandan ana girdi maliyetlerine ilişkin birim fiyatların tevsiki için,  
Kariyer Zirai İlaçlama Yemek Üretim Hizm. Tem. İnş. Teks. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
anılan istekli adına düzenlenen 03.07.2017 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat  
teklifine dana eti, dana kıyması, kuru fasulye, bulgur, pirinç vb. 30 adet ana girdinin konu edildiği  
ve bahsi geçen girdiler için toplam 61.866,81 TLlik tutarın öngörüldüğü, ayrıca anılan fiyat teklifi  
üzerinde ilgili meslek mensubuna ait ibare ile kaşe/imzanın (TÜRMOB kaşesi dâhil) mevcut  
olduğu,  
Aiza Demircan-Demircan Unlu Mamulleri tarafından anılan istekli adına düzenlenen  
03.07.2017 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifine ekmek girdisinin konu  
edildiği ve bahsi geçen girdi için toplam 4.102,80 TLlik tutarın öngörüldüğü, ayrıca anılan fiyat  
teklifi üzerinde ilgili meslek mensubuna ait ibare ile kaşe/imzanın (TÜRMOB kaşesi dâhil) mevcut  
olduğu tespit edilmiştir.  
Bu kapsamda, zorunlu hallerde sıcak yemek yerine kumanya verileceğine ilişkin  
düzenlemenin mevcut olduğu, dolayısıyla sonradan ortaya çıkabilecek istisnai durumlar için  
teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından açıklamada bulunulmasının  
beklenilmeyeceği, buradan hareketle iki haftalık sıcak yemek örnek menü ve gramajları dikkate  
alınmak suretiyle gerekli açıklamaların yapılması gerektiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamasına bakıldığında, idarece düzenlenen 2 haftalık örnek sıcak yemek menüsünün  
kullanıldığı, söz konusu menülerdeki gramajların Teknik Şartname’deki çiğ girdi özellikleri ve  
gramajları ile uyumlu olduğu, bahsi geçen yemeklerin üretiminde kullanılacak malzemelere ilişkin  
birim fiyatların tevsikinde ise üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, ancak anılan  
Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinin beşinci fıkrası gereğince, malzemeli yemek alımı ihalelerinde,  
kırmızı et, beyaz et, kuru gıdalar, sebze, meyve maliyetlerinin tevsikinde üçüncü kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, bu doğrultuda anılan istekli tarafından bu girdilere ilişkin birim  
fiyatların belgelendirilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
Diğer yandan anılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda, yemeğin pişirilmesi için gerekli  
enerji giderleri, temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri,  
bakım-onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderleri, tali çiğ girdiler, portör  
muayenesi gibi unsurların yardımcı giderler başlığı altında değerlendirilebileceği ve bu unsurlar için  
açıklama sunulması gibi bir zorunluluğun bulunmadığı,  
Öte yandan işin yürütümünde çalıştırılacak personele ilişkin olarak, istekli bünyesinde gıda  
mühendisi, ziraat mühendisi, kimya mühendisi, kimyager ya da diyetisyen çalıştırılacağına ilişkin  
bir düzenlemenin bulunduğu, ayrıca yemek taşınması, yemek servisinin yapılması ve yemek sonrası  
temizlik hizmetlerinin yapılmasının görevlendirilecek personelin yüklenici tarafından temin  
edileceği belirtilmekle birlikte kaç personel çalıştırılması gerektiğine ilişkin bir belirlemenin  
olmadığı, anılan istekliye ait açıklamaya bakıldığında, 1 adet aşçıbaşı, 1 adet aşçı, 3 adet şoför ve 16  
adet yemek dağıtım, temizlik ve genel işler personeli olmak üzere toplamda 21 adet personel  
öngörülmüşse de sıcak yemeklere ilişkin Teknik Şartname’nin 30’uncu maddesi gereğince herhangi  
bir gıda mühendisi, ziraat mühendisi, kimya mühendisi, kimyager veya diyetisyenin personel  
maliyeti hesabına dâhil edilmediği, bu doğrultuda açıklamanın bu yönüyle de yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine (Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda  
İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) ait aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde;  
İhale dokümanı kapsamında yer alan örnek yemek menüleri üzerinden yapılan hesaplamalar  
doğrultusunda, sıcak yemek ortalama öğün birim maliyetinin 2,5315239 TL olarak hesaplandığı,  
buradan hareketle de toplam ana girdi maliyeti olarak 1.557.950,438538 TLlik tutara (5,5315239  
TL x 615.420 öğün = 1.557.950,4385380000; 180 iş günü x 3.419 öğrenci = 615.420 öğün)  
ulaşıldığı,  
Personel giderleri için Teknik Şartname’deki düzenleme doğrultusunda 1 adet  
diyetisyen/gıda mühendisi (günlük 2 saat) ile 2 adet aşçı (günlük 2 saat), 2 adet aşçı yardımcısı  
(günlük 2 saat), 1 adet bulaşıkçı (günlük 2 saat), 16 adet garson (günlük 2 saat) ve 3 adet şoför  
(günlük 5 saat) olmak üzere toplam 25 personel için toplam 105.785,407 TL [18.09.2017-  
31.12.2017 tarihleri arası için 42.828,10 TL (2017 yılı için saatlik ücret: 9,67867 TL), 01.01.2018-  
08.06.2017 tarihleri arası için 62.957,30700 TL (2018 yılı için saatlik ücret 10,16260 TL; %5’lik bir  
artış öngörülmüş)], söz konusu personelin yemek gideri için de toplam 11.391,85755 TL (birim  
maliyet 2,5315239000 x 180 iş günü x 25 personel = 11.391,85755 TL) olmak üzere toplam  
personel maliyeti olarak 117.177,26455 TLlik tutara ulaşıldığı, bahsi geçen hususa ilişkin olarak  
KİK İşçilik Hesaplama Modülü çıktısının sunulduğu,  
Buradan hareketle, ana girdi oranının 0,866973 (1.557.950,438538 TL /1.797.000,00 TL =  
0,866973), işçilik oranının ise 0,065207 (117177,26455 TL / 1.797.000,00 TL = 0,065207) olarak  
hesaplandığı,  
Diğer yandan, ana girdi malzemelere ilişkin birim fiyatların tevsikinde Ankara Ticaret  
Borsası 01.12.2016 – 31.12.2016 tarih aralığına ait günlük bülten, İzmir Ticaret Borsası 2016 yılı  
Ekim ayı bülteni, Kütahya Ticaret Borsası 2016 yılı Ağustos ayı bülteni ile Sivas Ticaret Borsası  
2016 yılı Ekim ayı bülteninde yer alan ve ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem  
gününde gerçekleşen ortalama birim fiyatların kullanıldığı tespit edilmiştir.  
Bu kapsamda, zorunlu hallerde sıcak yemek yerine kumanya verileceğine ilişkin  
düzenlemenin mevcut olduğu, dolayısıyla sonradan ortaya çıkabilecek istisnai durumlar için  
teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından açıklamada bulunulmasının  
beklenilmeyeceği, buradan hareketle iki haftalık sıcak yemek örnek menü ve gramajları dikkate  
alınmak suretiyle gerekli açıklamaların yapılması gerektiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamasına bakıldığında, idarece düzenlenen 2 haftalık örnek sıcak yemek menüsünün  
kullanıldığı, söz konusu menülerdeki gramajların Teknik Şartname’deki çiğ girdi özellikleri ve  
gramajları ile uyumlu olduğu, bahsi geçen yemeklerin üretiminde kullanılacak malzemelere ilişkin  
birim fiyatların tevsikinde borsa idaresi tarafından düzenlenen ve mevzuatta öngörülen sürelere  
uygun bültenlerden yararlanıldığı, anılan bültenler kontrol edildiğinde ana girdiler için ortalama  
birim fiyatların kullanıldığı, ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından  
öngörülen birim fiyatların bültenlerde yer alan birim fiyatlarla aynı doğrultuda olduğu, yapılan  
hesaplamalar sonucunda (ana çiğ girdi maliyeti + işçilik maliyeti / teklif tutarı) oranının da 0,80-  
0,95 aralığında bulunduğu (0,866973 + 0,065207 = 0,93218),  
Diğer yandan anılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda, yemeğin pişirilmesi için gerekli  
enerji giderleri, temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri,  
bakım-onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderleri, tali çiğ girdiler, portör  
muayenesi gibi unsurların yardımcı giderler başlığı altında değerlendirilebileceği ve bu unsurlar için  
açıklama sunulması gibi bir zorunluluğun bulunmadığı,  
Öte yandan işin yürütümünde çalıştırılacak personele ilişkin olarak, istekli bünyesinde gıda  
mühendisi, ziraat mühendisi, kimya mühendisi, kimyager ya da diyetisyen çalıştırılacağına ilişkin  
bir düzenlemenin bulunduğu, ayrıca yemek taşınması, yemek servisinin yapılması ve yemek sonrası  
temizlik hizmetlerinin yapılmasının görevlendirilecek personelin yüklenici tarafından temin  
edileceği belirtilmekle birlikte kaç personel çalıştırılması gerektiğine ilişkin bir belirlemenin  
olmadığı, anılan istekliye ait açıklamaya bakıldığında, 1 adet diyetisyen/gıda mühendisi ile birlikte  
makul sayılarda personelin öngörüldüğünün anlaşıldığı, ayrıca 2018 yılı için personel ücretlerinde  
belli bir oranda artışın da gösterildiği, bu doğrultuda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibine ait aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, ihale uhdesinde bırakılan istekli (UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda San. Tic.  
Ltd. Şti.) tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, UPS Nak. Pet. Ürün. Tem İnş. Gıda  
San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi, Kadoğlu Hayvancılık Yemek Gıda İnşaat Nakliyat  
Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin ise değerlendirme dışı bırakılması ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde  
dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem  
belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Başkan  
II. Başkan  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Dr.  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi