Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Başiskele Belediye Başkanlığı
/
2017/404780-24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2017/404780
Başvuru Sahibi
Taksim Taah. Ltd. Şti.
İdare
Başiskele Belediye Başkanlığı
İşin Adı
24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
BAŞVURU SAHİBİ:
Taksim Taah. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Başiskele Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/404780 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Başiskele Belediye Başkanlığı tarafından 13.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Taksim
Taah. Ltd. Şti.nin 05.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.09.2017
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.09.2017 tarih ve 51859 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 18.09.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2338 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale dokümanı kapsamında yer verilen düzenlemeler ile fiyat farkına ilişkin
esasların 5 ve 6’ncı maddesine göre fiyat farkının hesap edilerek ödeneceği ve kesileceğinin
belirtildiği görülmekle birlikte fiyat farkı ile ilgili düzenlemelere 22.01.2015 tarih ve 29244
sayı ile yayımlanan Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşme
Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in ilgili maddeleri doğrultusunda
toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan hakların da süresi içerisinde ödeneceğine dair
düzenlemelerin eklenilmesi gerektiği,
2) Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinde sözleşmeye
aykırılık hallerinin belirtildiği, ancak bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak
gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda sözleşmenin feshedileceği
hususunda herhangi bir belirleme yapılmadığı, bu durumun mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
3) İhale dokümanı kapsamında yeterlik kriteri olarak İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü
maddesinde belirtilen TS 13111 (İşyerleri-Kent Temizliği İçin Genel Kurallar) Hizmet
Yeterlilik Belgesinin istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
4) İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde yer verilen düzenlemelerden 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına
İlişkin Esaslar’ın 5 ve 6’ncı maddelerine göre fiyat farkı verileceğinin anlaşıldığı, fiyat farkı
ile ilgili olarak verilen katsayılar doğrultusunda bu durumun özellikle işçilik gideri için
mükerrer ödemeye sebep olacağından kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesine aykırı
olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
5) İhale konusu işte çalıştırılacak ve kendi malı olması istenilen araçlara yönelik
olarak en az 2016 model olma şartının getirilmesinin ihaleye katılımı engellediği iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede ihalede 41 (kırkbir) firma tarafından doküman satın alındığı, 6
(altı) firma tarafından teklif zarfı sunulduğu, bunlardan ikisinin teşekkür mektubu sunarak
ihaleye katılmadığı, geriye kalan 4 (dört) isteklinin teklif sunarak ihaleye katıldığı, bu 4 (dört)
istekliden ikisi de teminat mektubunun sunulmaması ve teklif tutarının yaklaşık maliyetin
üzerinde olması gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer 1 (bir) isteklinin ise
idarece teknik özelliklere ve model yılına ilişkin yeterliliğin sağlanamaması nedeniyle
değerlendirme dışı bırakıldığı ve sonuç itibarıyla tek geçerli teklif sahibi olan Mavi Yeşil
Turz. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak
belirlendiği anlaşılmıştır.
Ayrıca incelenmekte olan ihalede benzer hususlara yönelik olarak başvuru sahibi de
dahil olmak üzere toplamda 19 (ondokuz) firmanın ihale dokümanına yönelik şikâyet
başvurusunda bulunduğu görülmüştür.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı
b) Miktarı ve türü: 24 ay süre ile toplam 100 personel ile Çöp Toplama, Nakli ve Kent
Temizliği Hizmeti Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Başiskele Belediyesi Sınırları içerisinde tüm alanlarda hizmet
verilecektir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
Fiyat farkı hesabı
MADDE 5- (1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn Yn Gn Mn
Pn = [a1+a2+b1+b2+c]
İo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
h) So: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda
geçerli fiyatı,
ı) Sn: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin
gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli fiyatı,
i) Eo: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı,
j) En: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı,
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere
uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde
belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2
ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1
katsayısı olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)?den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) Yo, Yn: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık
yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları
Tablosunun 23 numaralı ?Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri?,
231 numaralı ?Kok Fırını Ürünleri?, 232 numaralı ?Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri?
sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre
Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı ?Makine ve Teçhizat b.y.s.?, 291 numaralı ?Uçak,
Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi
İçin Makineler?, 292 numaralı ?Diğer Genel Amaçlı Makineler?, 293 numaralı ?Tarım ve
Ormancılık Makineleri?, 295 numaralı ?Diğer Özel Amaçlı Makineler? sütunundaki sayıyı,
ifade eder.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre
Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve
gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı
veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu
tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise Go ve Gn endeksleri için Türkiye
İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt
Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun ? ÜFE Genel? sütunundaki sayılar esas alınır.
(6) Elektronik haberleşme hizmeti alımı ihalelerinde kullanılacak olan Eo ve En
fiyatlarına ilişkin olarak, her bir hizmet iş kalemi için ayrı ayrı olmak üzere, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-
Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan;
a) Telefon Görüşme Ücreti (Şehiriçi),
b) Telefon Kart Ücreti,
c) Cep Telefonu Görüşme Ücreti,
ç) İnternet Ücreti,
d) Telefon Görüşme Ücreti (Şehirlerarası),
e) Telefon Görüşme Ücreti (Milletlerarası),
f) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit Hattan Cep Telefonuna),
g) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit),
fiyatlarından alıma konu iş kalemindeki hizmet türüne uygun olanlar idarelerce
belirlenerek ihale dokümanında belirtilir.
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, ve c değerleri için aynı anda birden fazla
endeks de belirlenebilir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye
İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt
Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun TÜFE Genel? sütunundaki sayı esas alınarak
fiyat farkı hesaplanır.
Fiyat Farkı Kapsamında uygulanacak olan katsayılar;
a1= 0,4800
b1= 0,3611
b2= 0,0733
c = 0,0856
şeklinde tespit edilmiştir.” düzenlemesi yer almakta olup, Hizmet Alımına Ait
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesi de benzer şekilde düzenlenmiştir.
Anılan Şartname’nin eki tablo aşağıda şekilde düzenlenmiştir.
Sıra No Açıklama
Birimi
İşçi
Ay/gün/saat
Sayısı
Çevre Mühendisi(Brüt asgari ücretin %120
fazlası)
Kontrol Sorumlusu(Brüt asgari ücretin %35 Ay
1
2
Ay
1,00
3,00
24
24
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
fazlası)
Ağır Vasıta Şoförü(Brüt asgari ücretin %35
fazlası)
İş Makinası Operatörü(Brüt asgari ücretin
%35 fazlası)
Süpürge Makinası Operatörü(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Şoför(Brüt asgari ücretin %20 fazlası)
Süpürge Personeli(Brüt asgari ücretin %20
fazlası)
3
4
Ay
Ay
6,00
3,00
3,00
24
24
24
5
6
7
Ay
Ay
Ay
23,00 24
13,00 24
Kademe Görevlisi(Brüt asgari ücretin %10
fazlası)
8
Ay
3,00
24
9
Toplayıcı(Brüt asgari ücretin %5 fazlası)
Engelli Personel(Brüt asgari ücretin %5
fazlası)
Ay
42,00 24
10
Ay
3,00
Miktarı
21
24
Sıra No Açıklama
Çevre Mühendisi; Ulusal Bayram ve Genel
Birimi
gün
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Günlerinde Çalışma
Kontrol Görevlisi; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
Ağır Vasıta Şoförü; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
İş Makinası Operatörü; Ulusal Bayram ve
Genel Günlerinde Çalışma
Süpürge Makinası Operatörü; Ulusal
Bayram ve Genel Günlerinde Çalışma
Şoför ; Ulusal Bayram ve Genel Günlerinde
Çalışma
Süpürge Personeli; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
Kademe Görevlisi; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
Toplayıcı; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
gün
gün
gün
gün
gün
gün
gün
gün
gün
63
126
63
63
483
273
63
882
63
Engelli İşçi; Ulusal Bayram ve Genel
Günlerinde Çalışma
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Çevre Mühendisi; Fazla Çalışma
Kontrol Görevlisi; Fazla Çalışma
Ağır Vasıta Şoförü; Fazla Çalışma
İş Makinası Operatörü; Fazla Çalışma
Süpürge Makinası Operatörü; Fazla Çalışmasaat
Şoför ; Fazla Çalışma
Süpürge Personeli; Fazla Çalışma
Kademe Görevlisi; Fazla Çalışma
Toplayıcı; Fazla Çalışma
saat
saat
saat
saat
300
900
1.800
900
900
6.900
3.900
900
12.600
900
saat
saat
saat
saat
saat
Engelli İşçi; Fazla Çalışma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
21
22
23
Yazlık İş Elbisesi (Teknik Şartnameye Uygun) takım
Kışlık İş Elbisesi (Teknik Şartnameye Uygun) takım
200
200
200
Çizme (Teknik Şartnameye Uygun)
Baskılı Astarlı Yağmurluk (Teknik
Şartnameye Uygun)
çift
24
adet
200
25
26
27
28
29
İş Şapkası (Teknik Şartnameye Uygun)
Bere (Teknik Şartnameye Uygun)
İş Ayakkabısı (Teknik Şartnameye Uygun)
Kulaklık (Teknik Şartnameye Uygun)
Maske (Teknik Şartnameye Uygun)
Saplı Çöp Faraşı (Teknik Şartnameye
Uygun)
adet
adet
çift
adet
adet
400
200
400
300
6.000
30
adet
360
31
32
Saplı Süpürge (Teknik Şartnameye Uygun) adet
Çöp El Arabası (Teknik Şartnameye Uygun) adet
360
90
Süpürgeci Eldiveni (Teknik Şartnameye
Uygun)
PVC Çöp Torbası (Teknik Şartnameye
Uygun)
Çöp Kamyonu (Hidrolik Sıkıştırmalı 18+1,5
M3) Çalıştırılması
Çöp Kamyonu (Hidrolik Sıkıştırmalı 15+1,5
M3) Çalıştırılması
Çöp Kamyonu (Hidrolik Sıkıştırmalı 10+1
M3) Çalıştırılması
Vakumlu Yol Süpürme Aracı (6 M3
Kapasiteli) Çalıştırılması
33
34
35
36
37
38
adet
12.000
480.000
21.600
54.000
5.400
adet
saat
saat
saat
saat
21.600
Arazöz (En az 18 Ton Su Kapasiteli)
Çalıştırılması
Konteynır Yıkama Aracı Çalıştırılması
Damperli Kamyon (Açık Kasa 18 M3
Kapasiteli ) Çalıştırılması
39
40
41
saat
5.400
1.350
10.800
saat
saat
Damperli Kamyon (Açık Kasa 7 M3
Kapasiteli ) Çalıştırılması
Çift Kabinli Açık Kasa Kamyonet
Çalıştırılması
42
43
saat
saat
5.400
5.400
Çift Kabinli Kapalı Kasa Kamyonet
Çalıştırılması
Binek Kontrol Aracı Çalıştırılması
Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge Aracı
Çalıştırılması
44
45
46
saat
saat
saat
5.400
5.400
10.800
47
48
49
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Gideri
Uydu Takip Sistemi (27 Araç)
Araç Giydirme (27 Araç)
ay
ay
adet
24
24
27
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
“İdarelerin bu Kanunda tanımlanan hizmetlerden personel çalıştırılmasına dayalı hizmet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
alımlarında aşağıda belirtilen hususlara uyması zorunludur:
1) İdarelerce kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre istihdam edilen personelin yeterli
nitelik veya sayıda olmaması hâlinde personel çalıştırılmasına dayalı yardımcı işlere ilişkin
hizmetler için ihaleye çıkılabilir. Bu kapsamda ihaleye çıkılabilecek yardımcı işlere ilişkin
hizmet türlerini; idarelerin teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin mevzuatı, yerleşik yargı
içtihatları ile 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası
dikkate alınmak suretiyle idareler itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte belirlemeye işçi, işveren ve
kamu görevlileri konfederasyonları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine
Müsteşarlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine
Bakanlar Kurulu yetkilidir. 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 67 nci
maddesi ile diğer kanunların hizmet alımına ilişkin özel hükümleri saklıdır.
2) İdarelerin teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin mevzuatı ile 4857 sayılı Kanunun 2
nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınmak suretiyle, idareye ait bir işyerinde yürütülen asıl
işin bir bölümünde idarenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde
hizmet alımı ihalesine çıkılabilir.
3) Danışmanlık hizmet alım ihalelerinde istihdam edilen personelin yeterli nitelik veya
sayıda olmaması şartı aranmaz.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 8’inci maddesinde “Sözleşme
türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale
Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanununun 2 nci maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt
işveren tarafından münhasıran bu Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait
işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin
yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu
kamu işveren sendikalarından birisi tarafından 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar
ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Toplu iş
sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından bu fıkraya göre sonuçlandırılması hâlinde,
belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar idarece fiyat farkı ödenir.
Kamu işveren sendikası tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri
için fiyat farkı ödenemez, 4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak
asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına hükmedilemez ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk
yüklenemez. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenir.” hükmü yer
almaktadır.
Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden
Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in “Amaç ve kapsam” başlıklı
1’inci maddesinde “Bu Yönetmeliğin amacı; 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlere ait
sözleşmelere ilişkin olarak 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanununun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca yapılan toplu iş sözleşmeleri
sonucunda, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin işçiliğe bağlı giderlerinde oluşan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
artışın fiyat farkı olarak ödenmesini düzenlemektir.” hükmü,
“Dayanak” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu Yönetmelik, 4735 sayılı Kanunun 8 inci
maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.” hükmü,
“Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “... d) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet:
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen
işleri,
...
f) Toplu iş sözleşmesi: 4735 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası
kapsamında 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu
hükümleri çerçevesinde merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu
kamu işveren sendikası ile yetkili işçi sendikası arasında yürütülen ve sonuçlandırılan toplu iş
sözleşmesini,
...
ifade eder.” hükmü,
“Toplu iş sözleşmesinin kapsamı ve yürütülmesi” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci
fıkrasında “4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale
edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinde tanımlanan
asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt işveren tarafından münhasıran 4734 sayılı
Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde çalıştırılan işçileri
kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren sendikalarından birisi
tarafından 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Kamu işveren
sendikalarınca yürütülen toplu iş sözleşmeleri için bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda bu
uyuşmazlığın 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılması halinde de fiyat farkı
ödenir. Ayrıca kamu işveren sendikalarının yetkilendirilmelerine rağmen, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığınca yetki belgesinin verildiği tarih itibarıyla ihale sözleşmesinin bitimine
bir yıldan az süre kaldığı gerekçesiyle kamu işveren sendikaları tarafından yürütülmeyen ve
tüm maddeleri Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmeleri için
de fiyat farkı ödenir.” hükmü,
“Fiyat farkının hesabı ve ödenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Alt işveren
işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek
artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave ödeme neticesinde işçiliğe
bağlı giderlerde oluşacak artışlar, kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat farkı olarak alt
işverene ödenir.
...
(4) Fiyat farkı ile ilgili ödemeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşunun bütçesinden yapılır.
(5) Bu Yönetmelik hükümleri kapsamında fiyat farkı ödenmesi, 27/6/2013 tarihli ve
2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar
kapsamında fiyat farkı ödenmesine engel teşkil etmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi iddiasında, ihale dokümanında fiyat farkına ilişkin olarak yapılan
düzenlemelerin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farklarını kapsamadığı, bu nedenle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
toplu iş sözleşmelerin imzalanması ve sonucunda ortaya çıkan fiyat farklarından dolayı
yüklenicilerin zarara uğramaması için fiyat farkına ilişkin düzenlemelere toplu iş
sözleşmelerinden dolayı ortaya çıkacak fiyat farklarının idarece süresi içerisinde ödeneceğine
ilişkin düzenlemenin de eklenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yukarıda anılan Kanun ve Yönetmelik hükümlerinde, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde
gerekli koşulların sağlanması durumunda toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan fiyat
farklarının da ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca alt işverene bir başka deyişle yükleniciye
ödeneceğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.
Bununla birlikte Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin birinci
fıkrasında “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.”
açıklaması yer almaktadır.
İhale işlem dosyası içerisinde gönderilen yaklaşık maliyete ilişkin belgeler
incelendiğinde yukarıda yer verilen Tebliğ maddesi doğrultusunda incelenmekte olan ihalenin
nitelik itibariyle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu nedenle, yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerinde, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen
işlerde gerekli koşulların sağlanması durumunda toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan fiyat
farklarının da ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca alt işverene bir başka deyişle yükleniciye
ödeneceğinin ifade edildiği, ihale konusu işin ise nitelik itibariyle personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımı olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin ihale dokümanında fiyat
farkına ilişkin düzenlemelere Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş
Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in ilgili maddeleri
doğrultusunda toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan hakların da süresi içerisinde ödeneceğine
dair düzenlemelerin eklenilmesi gerektiğine yönelik iddiasının reddedilmesi gerekmektedir.
Öte yandan ihale dokümanı incelendiğinde, toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan
fiyat farklarının ödenmesi gerektiğine ilişkin bir ifade yer almamakla birlikte incelenmekte
olan ihaleyi gerçekleştiren idareyi veya işi gerçekleştirecek olan yükleniciyi bağlayacak bir
Yönetmelik ve Kanun hükmü mevcut olması durumunda ihale dokümanında yapılan ve
yukarıda yer verilen düzenlemelerin bu sorumluluğu ortadan kaldırıcı veya engelleyici bir
nitelikte olmadığı da değerlendirilmiş ve başvuru sahibinin iddiasının bu gerekçeyle de
reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
.
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1 Bu
ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
Anılan Şartname’nin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45’inci
maddesinde “45.1. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlar sözleşme
tasarısında düzenlenmiştir.
…
e) Cezalar ve sözleşmenin feshi …” düzenlemesi,
Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. Cezalar
Yüklenicinin şartname kapsamındaki işin yapımı esnasında ihlal ettiği her kural için
aşağıda yazılı cezalar idarece tahakkuk ettirilecek ve tahakkuk dönemindeki hak edişlerden
mahsup edilecektir. Buna göre;
a- İşe hiç çıkmayan araç başına sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında
cezai işlem uygulanır.
b- İş programına uyulmaması durumunda, tespit edilen her bir uygunsuzluk için
sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
c- Etrafı süpürülmeyen her bir konteynır başına sözleşme bedelinin %0,005
(YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.
d- Çalışma esnasında veya garajda park halinde temiz bulundurulmayan her bir araç
başına sözleşme bedelinin %0,005 (YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.
e- Araçların evsel atık veya moloz taşıma esnasında meydana gelebilecek herhangi bir
pis su sızıntısı veya çevreye kirlilik oluşturabilecek her bir durum için sözleşme bedelinin
%0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
f- İdarece verilecek olan işlerin yerine getirilmemesi durumunda her bir iş için
sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
g- Toplanan evsel atık veya molozların, idarenin belirlediği yerler ve döküm sahaları
dışında bir yere dökülmesi halinde sözleşme bedelinin %0,02 (Onbindeİki) oranında cezai
işlem uygulanır.
h- Belirlenen personel ve araçlardan daha az çalıştırılması durumunda, eksik çalışılan
gün başına sözleşme bedelinin %0,01 (OnbindeBir) oranında cezai işlem uygulanır.
ı- Şartnamede belirtilen ücretler dışında eksik ödeme yaptığı, sigorta ve primlerinin
eksik ödendiği veya hiç yatırılmadığı, periyodik muayenelerin tam ve zamanında yapılmadığı,
İş güvenliği kanununun gereklerini yerine getirmediği, çalışan personele koruyucu
malzemeleri zamanında teslim etmediği durumlarda her seferinde sözleşme bedelinin %0,02
(Onbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
Uygulanan cezalar yüklenicinin devam eden aydaki ilk hak edişinden kesinti yapılmak
suretiyle tahsil edilir.
Ayrıca yüklenicinin işin yapılması sürecinde idareye ait taşınır veya taşınmaz mal,
eşya, bina ve tesisatlardaki meydana getirdiği zarar ve ziyanlar, yüklenici tarafından
karşılanır. Karşılanmaması durumunda zarar idare tarafından düzeltilerek ücreti yüklenici
firmanın hak edişinden tahsil edilir.
İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin
% 30'unu geçmeyecektir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu
sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan hallerde, ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun
hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket
edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Cezalar” başlıklı 28’inci maddesinde “Yüklenicinin şartname
kapsamındaki işin yapımı esnasında ihlal ettiği her kural için aşağıda yazılı cezalar idarece
tahakkuk ettirilecek ve tahakkuk dönemindeki hak edişlerden mahsup edilecektir. Buna göre;
a- İşe hiç çıkmayan araç başına sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında
cezai işlem uygulanır.
b- İş programına uyulmaması durumunda, tespit edilen her bir uygunsuzluk için
sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
c- Etrafı süpürülmeyen her bir konteynır başına sözleşme bedelinin %0,005
(YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.
d- Çalışma esnasında veya garajda park halinde temiz bulundurulmayan her bir araç
başına sözleşme bedelinin %0,005 (YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.
e- Araçların evsel atık veya moloz taşıma esnasında meydana gelebilecek herhangi bir
pis su sızıntısı veya çevreye kirlilik oluşturabilecek her bir durum için sözleşme bedelinin
%0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
f- İdarece verilecek olan işlerin yerine getirilmemesi durumunda her bir iş için
sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
g- Toplanan evsel atık veya molozların, idarenin belirlediği yerler ve döküm sahaları
dışında bir yere dökülmesi halinde sözleşme bedelinin %0,02 (Onbindeİki) oranında cezai
işlem uygulanır.
h- Belirlenen personel ve araçlardan daha az çalıştırılması durumunda, eksik çalışılan
gün başına sözleşme bedelinin %0,01 (OnbindeBir) oranında cezai işlem uygulanır.
ı- Şartnamede belirtilen ücretler dışında eksik ödeme yaptığı, sigorta ve primlerinin
eksik ödendiği veya hiç yatırılmadığı, periyodik muayenelerin tam ve zamanında yapılmadığı,
İş güvenliği kanununun gereklerini yerine getirmediği, çalışan personele koruyucu
malzemeleri zamanında teslim etmediği durumlarda her seferinde sözleşme bedelinin %0,02
(Onbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.
Uygulanan cezalar yüklenicinin devam eden aydaki ilk hak edişinden kesinti yapılmak
suretiyle tahsil edilir.
Ayrıca yüklenicinin işin yapılması sürecinde idareye ait taşınır veya taşınmaz mal,
eşya, bina ve tesisatlardaki meydana getirdiği zarar ve ziyanlar, yüklenici tarafından
karşılanır. Karşılanmaması durumunda zarar idare tarafından düzeltilerek ücreti yüklenici
firmanın hak edişinden tahsil edilir.” düzenlemesi,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi”
başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen
oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça
belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil
veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına
Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare
tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1…
16.2.Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye
yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı
yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Bu maddenin 16.1.1.’inci alt maddesinin düzenlemesine yönelik olan 26 numaralı dip
notta “Bu madde aşağıda belirtilen açıklamalara uygun olarak İdare tarafından
düzenlenecektir:
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi
durumunda, İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim
günü için kesilecek ceza miktarı sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere oran olarak
belirtilecektir. Ancak, gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği, sözleşmenin feshedilmemesi
halinde ise sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere idarece bu maddede belirlenecek
oranda ceza uygulanacağı hususuna maddede yer verilecektir.
...
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, işin tekrar eden
kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, idarece her bir aykırılık
için ayrı ayrı uygulanmak üzere kesilecek ceza miktarı, sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek
üzere oran olarak belirtilecektir. Ayrıca, bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak
gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda, yukarıda öngörülen ceza
uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde
feshedilebilmesi için gerekli olan aykırılık sayısı (iki veya daha fazla) idarece belirlenerek bu
maddede yazılacaktır. Ancak ağır aykırılık hallerinde, bu aykırılık halleri maddede belirtilmek
kaydıyla, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi yukarıda öngörülen şekilde sözleşmenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
feshedilebileceği hususuna da idarece gerek görülmesi halinde bu maddede yer verilecektir.
(4) İşin tamamının ya da kısmi kabule konu olan kısmının süresinde bitirilmemesi veya
işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halleri hariç,
idarece gerek görülüyorsa diğer sözleşmeye aykırılık hallerinin neler olduğu belirlenecek ve
bu aykırılıkların gerçekleşmesi durumunda İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar
yapılarak gecikilen her takvim günü için kesilecek ceza miktarı sözleşme bedelinin % 1’ini
geçmemek üzere oran olarak belirtilecektir. Ancak, söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği
giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği,
sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere idarece
bu maddede belirlenecek oranda ceza uygulanacağı hususuna maddede yer verilecektir.
(5) İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarının, hiçbir durumda, sözleşme
bedelinin % 30’unu geçmeyeceği hususu da bu maddede belirtilecektir.” açıklaması yer
almaktadır.
4735 sayılı Kanun’un ilgili maddesinden yüklenicilerin taahhütlerini ihale dokümanı
ve sözleşme hükümlerine göre yerine getirmesi gerektiği aksi halde ihale dokümanında
belirlenen oranda cezaların uygulanacağı, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça
belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde idare tarafından sözleşmenin
feshedilebileceği anlaşılmaktadır.
Ayrıca cezalar ve sözleşmenin feshine ilişkin dipnotta yer alan açıklamalardan; işin
özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye
uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, idarece her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak
üzere kesilecek ceza miktarının (sözleşme bedelinin %1’ini geçmemek üzere) belirtilmesi,
ayrıca bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmesi suretiyle belli bir
sayıya ulaşması durumunda, öngörülen cezaların uygulanması ile birlikte 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli
olan aykırılık sayısının (iki veya daha fazla) idarece belirlenmesi ve bu hususların sözleşme
tasarısında belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanının yukarıda aktarılan düzenlemelerinden
ihale konusu işin “24 ay süre ile toplam 100 personel ile Çöp Toplama, Nakli ve Kent
Temizliği Hizmeti Alımı” işi olduğu, işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte bir iş
olduğu, idarece hazırlanan Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nda ceza miktarlarının
düzenlendiği, ancak işin tekrar eden kısımlarına ilişkin olarak sözleşmeye aykırılıkların ardı
ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda,
sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli
olan aykırılık sayısının belirtilmediği görülmüştür.
Diğer taraftan Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan 35’inci
maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan
hallerde ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm
bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket edileceğinin düzenlendiği, ayrıca bu
durumun ihale konusu işin sözleşmeye uygun olarak yürütülmesine bir engel
oluşturmayacağı, sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu, teklif vermeye engel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
teşkil etmediği, isteklilerden birini diğerine karşı avantajlı duruma getirmediği anlaşılmış
olup, başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının reddedilmesi gerekmektedir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde “TS 13111 (İşyerleri-Kent Temizliği İçin
Genel Kurallar) Hizmet Yeterlilik Belgesinin aslı veya Noter tasdikli suretini teklif dosyasında
sunacaktır” düzenlemesi,
15.08.2017 tarihli ilk İhale İlanı’nın 4.3.3’üncü maddesinde “Kalite ve standarda
ilişkin belgeler: TS 13111 (İşyerleri-Kent Temizliği İçin Genel Kurallar) Hizmet Yeterlilik
Belgesinin aslı veya Noter tasdikli suretini teklif dosyasında sunacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Ayrıca 23.08.2017 tarihli Düzeltme İlanı’nda ise söz konusu düzenlemeye ilişkin
olarak herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla
şikayet
ve
itirazen
şikayet
başvurusunda
bulunabilirler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari
başvuru yollarıdır.
...
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
...
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir.” hükmü,
Anılan Kanunu’nun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin birinci
fıkrasında; “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,...” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen düzenlemeler dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddia ettiği
husus olan TS 13111 (İşyerleri-Kent Temizliği İçin Genel Kurallar) Hizmet Yeterlilik Belgesi
istenilmesinin 15.08.2017 tarihli İhale İlanı’nda yer aldığı görülmüş olup, bu nedenle başvuru
sahibinin anılan iddiasının ilana yansıyan bir hususa ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan TS 13111
İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesi’nin istenilmesine ilişkin iddiasının ihale
dokümanın ilana yansıyan hükümlerine yönelik olduğu, dolayısıyla başvurunun ilana
(dokümanın ilana yansıyan hükümlerine) yönelik olduğu, 4734 sayılı Kanun ve İhalelere
Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in yukarıda belirtilen hükümleri gereği şikâyete
yol açan durumun farkına varıldığı tarihin ilan tarihi olan 15.08.2017 olduğu, bu tarihi
izleyen 10 gün içinde yani en geç 25.08.2017 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda
bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 05.09.2017 tarihinde şikâyet başvurusunda
bulunulduğu anlaşıldığından anılan hususa ilişkin iddianın süre yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.Fiyat farkı hesabı
MADDE 5- (1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn Yn Gn Mn
Pn = [a1+a2+b1+b2+c]
İo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
...
Fiyat Farkı Kapsamında uygulanacak olan katsayılar;
a1= 0,4800
b1= 0,3611
b2= 0,0733
c = 0,0856
şeklinde tespit edilmiştir.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
...
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Yn
Gn
Mn
Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]
İo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
...
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
...
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti ...” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1)
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının
idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye
göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti
arasındaki fark, 5’inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
hükmü,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında “Bu
Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin
ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı
hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul
ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir...” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “İşçilik maliyetleri ile ilgili fiyat farkı hesabı” başlıklı 83’üncü
maddesinde “83.1. 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı
Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslar kapsamında işçilik maliyetlerine ilişkin geçen brüt maliyet, ihale
dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari
şartnamede asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil) ve ilgili sosyal güvenlik
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.
83.2. Anılan Esasların 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince brüt asgari ücretin belli
bir yüzde fazlası oranında ücret alan personel için fiyat farkı, temel asgari ücretin yüzde
fazlası ile güncel asgari ücretin yüzde fazlası arasındaki farkın işverene maliyeti kadar
hesaplanır. Örneğin ihale tarihindeki temel asgari ücretin 100 TL olması durumunda yüzde
30 fazla ücret alan işçi için yüzde 5’lik asgari ücret artışına göre ödenecek fiyat farkı;
Temel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 130 TL (temel asgari ücretin yüzde 30
fazlası) +30 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 160 TL
Güncel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 136,5 TL (güncel asgari ücretin yüzde 30
fazlası) +31,5 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 168 TL
Fiyat Farkı= 168 TL-160 TL=8 TL olarak hesaplanır.
83.3. Anılan Esasların 5 inci maddesinin uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen
işçiliğin fiyat farkı 6 ncı maddeye göre hesaplanacak, 5 inci maddeye göre hesaplanan fiyat
farkı formülünde a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı
uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisi olmayacak ve 5 ve 6 ncı
maddeler gereği ayrı ayrı hesaplanacak tutarların toplamı, ödenecek veya kesilecek toplam
fiyat farkını oluşturacaktır. İdari şartnamede hem a1 hem de a2 için katsayı belirlenmişse bu
durumda toplam fiyat farkı 5 ve 6 ncı maddeye göre hesaplanan fiyat farklarının toplamından
oluşacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuata hüküm ve açıklamalarına göre, ihale dokümanında
personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı
hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanmasının zorunlu olduğu, 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın 5’inci maddesinin uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen işçiliğin fiyat farkı
6’ncı maddeye göre hesaplanacağı, 5’inci maddeye göre hesaplanan fiyat farkı formülünde
a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı
uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisinin olmayacağı ve 5 ile 6’ncı
maddeler gereği ayrı ayrı hesaplanacak tutarların toplamının ödenecek veya kesilecek toplam
fiyat farkını oluşturacağı anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin 46’ncı ve Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı
ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde yapılan düzenlemeler
doğrultusunda fiyat farkı hesaplanacağı belirtilmekle birlikte ihale dokümanında başvuru
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
sahibinin iddia ettiği gibi 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5 ve 6’ncı maddelerine göre fiyat
farkı hesaplanacağının düzenlenmediği, sadece anılan esasların 5’inci maddesine göre fiyat
farkı hesaplanacağının düzenlendiği, ayrıca ihale dokümanında yer alan düzenlemeler ve
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 83.3’üncü maddesinde yer alan açıklamalar dikkate alındığında
idarece verilen fiyat farkı formülünde a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için
herhangi bir artış katsayısı uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisinin
de olmayacağı, bu nedenle kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesine aykırı bir
durumun da söz konusu olmadığı ve başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının
reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdare tarafından 15.08.2017 tarihli ilk İhale İlanı’nda ve 23.08.2017 tarihli Düzeltme
İlanı’nda ihale konusu işte kullanılacak araçlara ilişkin olarak model yılı belirtilmemekle
birlikte düzenleme yapıldığı görülmüştür.
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “...
7.5.2. Yüklenici söz konusu iş ile ilgili;
4 adet en az 18+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
10 adet en az 15+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
1 adet en az 10+1 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
4 adet 6m³ Kapasiteli Yol Süpürme Aracı
1 adet en az 18 ton Su Kapasiteli Arazöz
1 adet Konteynır Yıkama Aracı,
2 adet en az 18 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,
1 adet en az 7 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,
1 adet Çift Kabinli Açık Kasalı Araç,
1 adet Çift Kabinli Kapalı Kasalı Araç,
1 adet Binek Kontrol Aracı,
2 adet Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği´nin 41. maddesindeki "(1) İşin
yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine
dokumanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartı aranmaması
esastır.
Ancak idare, işin niteliği gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için
adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik
kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik
kriterlerine yönelik dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de
başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur."düzenlemesi uyarınca ihale konusu
hizmette kullanılacak olan makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartının
aranmaması esas olmakla birlikte, ihale konusu işin süreklilik arz etmesi ve çevre ve halk
sağlığını doğrudan ilgilendiren nitelikte olması, idarenin ihtiyacı zamanında karşılaması,
isteklilerin ihale konusu hizmette etkin olarak faaliyette bulunduklarını gösterebilmesi,
kullanılacak makine ve ekipmanın işin gerçekleştirilmesindeki önem derecesi gibi kriterler göz
önünde bulundurularak, belirli nitelikteki makine ve ekipman için kendi malı şartı aranması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
idaremizin takdir yetkisi dahilinde olduğundan söz konusu hizmet alımında kullanılacak
makine ve ekipmanlardan özellikleri teknik şartnamede belirtilen 29 adet makine ve
ekipmandan;
1 Adet En az 18+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
3 Adet en az 15+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
1 Adet en az 10+1 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu
1 Adet 6m³ Kapasiteli Yol Süpürme Aracı
1 Adet en az 18 ton Su Kapasiteli Arazöz Su Tankeri
1 Adet Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge
olmak üzere toplam 8 adet araç, makine ve ekipman, isteklinin kendi malı olması şartı
istenmektedir.
Kendi malı şartı aranan araçların yukarıda belirtilen araçların teknik şartnamede
belirtilen özelliklere haiz olduğunu gösterir bilgi ve belgelerin (Teknik özellikleri tevsik edici
belgelerin) teklif zarfı içerisinde sunulması zorunludur.
İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir,
serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik
işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak
yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması
zorunludur.
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman,
kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının
ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
İş ortaklığında makine teçhizat ve diğer ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya
tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Araç Tablosu” başlıklı bölümünde ihale konusu işte
kullanılacak araç cinsleri ve özellikleri belirtilmiş olup, kendi malı olması istenilen araçların
özelliklerinde “2016 Model ve üzeri ...” düzenlenmesi yer almaktadır.
İhale İlanı’nda ve ihale dokümanında yer alan düzenlemeler incelendiğinde, ihale
konusu işte 29 adet aracın çalıştırılacağı, söz konusu araçlardan 1 adet en az 18+1,5 m³’lük
hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 3 adet en az 15+1,5 m³’lük hidrolik sıkıştırmalı çöp
kamyonu, 1 adet en az 10+1 m³’lük hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 1 adet 6m³ kapasiteli
yol süpürme aracı, 1 adet en az 18 ton su kapasiteli arazöz su tankeri, 1 adet elle kumandalı
vakumlu süpürge, olmak üzere toplam 8 adet aracın isteklinin kendi malı olmasının
öngörüldüğü ve kendi malı şartı aranan araçların Teknik Şartname’de belirtilen özelliklere
haiz olduğunu gösterir bilgi ve belgelerin de (Teknik özellikleri tevsik edici belgelerin) teklif
zarfı içerisinde sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde
“İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat
ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden
hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön
yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinin birinci fıkrasında
“İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve
niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının
aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin
yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer
ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe
yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.” hükmü yer
almaktadır.
13.09.2017 tarihinde yapılan ihalede, 41 adet ihale dokümanı satın alındığı,
incelenmekte olan ihalede geçerli teklif sahibi 1 (bir) isteklinin kaldığı ve geçerli teklif
sahibinin teklif ettiği bedelin de yaklaşık maliyet tutarına çok yakın bir tutar olduğu
görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, işin yapılabilmesi için gerekli görülen
makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilmesinin
gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas
olduğu, ancak İdari Şartname’de düzenlenmesi halinde kendi malı olması istenilen tesis,
makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin başvuru veya teklif kapsamında
sunulmasının zorunlu olduğu, bu çerçevede kendi malı olma şartının yeterlik kriteri olarak
belirlenebileceği anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte alımın niteliği dikkate alınmak suretiyle, idarelerce temini öngörülen
makine ve ekipmandan bir kısmının isteklinin kendi malı olmasına yönelik düzenleme
yapılmasının idarelerin takdir yetkisi dâhilinde olduğu kabul edilmekle birlikte idare
tarafından bu takdir yetkisinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak
şekilde kullanılmaması gerekmektedir.
tabi iktisadi kıymetler tablosu incelendiğinde, anılan tablonun 6.16.1.1’inci maddesi uyarınca
çöp temizleme araçlarının faydalı ömür sürelerinin 5 yıl olarak belirtildiği görülmüştür.
İhale konusu işte çalıştırılacak 29 (yirmidokuz) araçtan 8 (sekiz)’inin isteklinin kendi
malı olmasının istendiği, aynı zamanda kendi malı olması istenen araçların 2016 ve üzeri
model olma şartının da arandığı, bununla birlikte söz konusu araçların model ile özelliklerine
bakıldığında bu araçların niteliği itibariyle yüksek maliyetli araçlar olduğunun görüldüğü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/052
: 36
: 18.10.2017
: 2017/UH.II-2827
ihale konusu işin süresinin 24 (yirmidört) ay olduğu, kendi malı olması istenilen araçların
mali mevzuattaki faydalı ömür sürelerinin ise 5 (beş) yıl olduğu, ayrıca kendi malı olması
istenilen 8 (sekiz) adet araç için 2016 model olma ve üzeri olma şartının getirilmesinin,
isteklilerin henüz ihale kendi üzerinde kalmadan en az 2016 model 8 (sekiz) adet araç satın
almasını zorunlu hale getirdiği, söz konusu düzenlemelerin bu nedenlerle fırsat eşitliğini ve
rekabeti engelleyici nitelikte olduğu gibi, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan
kaynakların verimli kullanılması ve ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması
ilkelerinin de ihlali anlamına geldiği, nitekim başvuruya konu ihalede 41 (kırkbir) adet ihale
dokümanı satın alınmasına karşın ihalede geçerli teklif sahibi sadece bir isteklinin kaldığı
hususu da birlikte değerlendirildiğinde, ilgili düzenlemelerin kendi malı olması istenilen
araçların faydalı ömür süreleri ve yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda
idarenin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilebilir nitelikte olmadığı ve incelenmekte olan
ihalenin iptal edilmesi gerektiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin, model yılına ilişkin
yapılan düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.