2017/UH.II-2828 - Kamu İhale Kararı - 24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

BAŞVURU SAHİBİ:

Metin TIĞ,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Başiskele Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/404780 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Başiskele Belediye Başkanlığı tarafından 13.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile

gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Kent Temizliği Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Metin

Tığ’ın 07.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.09.2017 tarihli yazısı

ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.09.2017 tarih ve 52584 sayı ile Kurum kayıtlarına

alınan 21.09.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2385 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinin mevzuata aykırı

olarak düzenlendiği,

2) Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde ödeme ile ilgili

olarak herhangi bir tarih planlamasının yapılmamasının Hizmet Alımlarına Ait Tip

Sözleşme’nin 22 numaralı dipnotunda yer alan açıklamalara aykırılık teşkil ettiği,

3) Teknik Şartname’nin “Araç Tablosu” başlıklı bölümünün 3’üncü sırasındaki 10+1

m³’lük hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu için istenilen “devreden çıkarılabilen ABS fren

sistemli” olma özelliği ile aynı bölümün 11’inci sırasındaki elle kumandalı vakumlu ve fırçalı

süpürme aracı için istenilen özelliklerin özel üretim araçlarda veya araç üzerinde

yapılabilecek değişikliklerle mümkün olduğu, bu nedenle anılan araçların kendi malı olarak

istenilmesinin rekabet ortamının oluşmasını engellediği,

4) Teknik Şartname’nin “Araç Tablosu” başlıklı bölümünün 4’üncü sırasındaki 6 m³

kapasiteli yol süpürme aracının kapasitesi için asgari ve/veya azami değerler belirlenmemesi

ile yeterlik kriteri olarak isteklilerin kendi malı olması istenilen araç sayısına ve model yılına

ilişkin düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

Yapılan incelemede ihalede 41 (kırkbir) firma tarafından doküman satın alındığı, 6

(altı) firma tarafından teklif zarfı sunulduğu, bunlardan ikisinin teşekkür mektubu sunarak

ihaleye katılmadığı, geriye kalan 4 (dört) isteklinin teklif sunarak ihaleye katıldığı, bu 4 (dört)

istekliden ikisi de teminat mektubunun sunulmaması ve teklif tutarının yaklaşık maliyetin

üzerinde olması gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer 1 (bir) isteklinin ise

idarece kendi malı olması istenilen araçların teknik özelliklerine ve model yılına ilişkin

yeterliliğin sağlanamaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve sonuç itibariyle tek

geçerli teklif sahibi olan Mavi Yeşil Turz. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan

en avantajlı teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Ayrıca incelenmekte olan ihalede benzer hususlara yönelik olarak başvuru sahibi de

dahil olmak üzere toplamda 19 (ondokuz) firmanın ihale dokümanına yönelik şikâyet

başvurusunda bulunduğu görülmüştür.

İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1. Bu

ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45’inci

maddesinde “45.1. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlar sözleşme

tasarısında düzenlenmiştir.

…

e) Cezalar ve sözleşmenin feshi …” düzenlemesi,

Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı

16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. Cezalar

Yüklenicinin şartname kapsamındaki işin yapımı esnasında ihlal ettiği her kural için

aşağıda yazılı cezalar idarece tahakkuk ettirilecek ve tahakkuk dönemindeki hak edişlerden

mahsup edilecektir. Buna göre;

a- İşe hiç çıkmayan araç başına sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında

cezai işlem uygulanır.

b- İş programına uyulmaması durumunda, tespit edilen her bir uygunsuzluk için

sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

c- Etrafı süpürülmeyen her bir konteynır başına sözleşme bedelinin %0,005

(YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.

d- Çalışma esnasında veya garajda park halinde temiz bulundurulmayan her bir araç

başına sözleşme bedelinin %0,005 (YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.

e- Araçların evsel atık veya moloz taşıma esnasında meydana gelebilecek herhangi bir

pis su sızıntısı veya çevreye kirlilik oluşturabilecek her bir durum için sözleşme bedelinin

%0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

f- İdarece verilecek olan işlerin yerine getirilmemesi durumunda her bir iş için

sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

g- Toplanan evsel atık veya molozların, idarenin belirlediği yerler ve döküm sahaları

dışında bir yere dökülmesi halinde sözleşme bedelinin %0,02 (Onbindeİki) oranında cezai

işlem uygulanır.

h- Belirlenen personel ve araçlardan daha az çalıştırılması durumunda, eksik çalışılan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

gün başına sözleşme bedelinin %0,01 (OnbindeBir) oranında cezai işlem uygulanır.

ı- Şartnamede belirtilen ücretler dışında eksik ödeme yaptığı, sigorta ve primlerinin

eksik ödendiği veya hiç yatırılmadığı, periyodik muayenelerin tam ve zamanında yapılmadığı,

İş güvenliği kanununun gereklerini yerine getirmediği, çalışan personele koruyucu

malzemeleri zamanında teslim etmediği durumlarda her seferinde sözleşme bedelinin %0,02

(Onbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

Uygulanan cezalar yüklenicinin devam eden aydaki ilk hak edişinden kesinti yapılmak

suretiyle tahsil edilir.

Ayrıca yüklenicinin işin yapılması sürecinde idareye ait taşınır veya taşınmaz mal,

eşya, bina ve tesisatlardaki meydana getirdiği zarar ve ziyanlar, yüklenici tarafından

karşılanır. Karşılanmaması durumunda zarar idare tarafından düzeltilerek ücreti yüklenici

firmanın hak edişinden tahsil edilir.

İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin

% 30'unu geçmeyecektir.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın

yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde

ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci

maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu

sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan hallerde, ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun

hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket

edilir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Cezalar” başlıklı 28’inci maddesinde “Yüklenicinin şartname

kapsamındaki işin yapımı esnasında ihlal ettiği her kural için aşağıda yazılı cezalar idarece

tahakkuk ettirilecek ve tahakkuk dönemindeki hak edişlerden mahsup edilecektir. Buna göre;

a- İşe hiç çıkmayan araç başına sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında

cezai işlem uygulanır.

b- İş programına uyulmaması durumunda, tespit edilen her bir uygunsuzluk için

sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

c- Etrafı süpürülmeyen her bir konteynır başına sözleşme bedelinin %0,005

(YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.

d- Çalışma esnasında veya garajda park halinde temiz bulundurulmayan her bir araç

başına sözleşme bedelinin %0,005 (YüzBindeBeş) oranında cezai işlem uygulanır.

e- Araçların evsel atık veya moloz taşıma esnasında meydana gelebilecek herhangi bir

pis su sızıntısı veya çevreye kirlilik oluşturabilecek her bir durum için sözleşme bedelinin

%0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

f- İdarece verilecek olan işlerin yerine getirilmemesi durumunda her bir iş için

sözleşme bedelinin %0,002 (Yüzbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

g- Toplanan evsel atık veya molozların, idarenin belirlediği yerler ve döküm sahaları

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

dışında bir yere dökülmesi halinde sözleşme bedelinin %0,02 (Onbindeİki) oranında cezai

işlem uygulanır.

h- Belirlenen personel ve araçlardan daha az çalıştırılması durumunda, eksik çalışılan

gün başına sözleşme bedelinin %0,01 (OnbindeBir) oranında cezai işlem uygulanır.

ı- Şartnamede belirtilen ücretler dışında eksik ödeme yaptığı, sigorta ve primlerinin

eksik ödendiği veya hiç yatırılmadığı, periyodik muayenelerin tam ve zamanında yapılmadığı,

İş güvenliği kanununun gereklerini yerine getirmediği, çalışan personele koruyucu

malzemeleri zamanında teslim etmediği durumlarda her seferinde sözleşme bedelinin %0,02

(Onbindeİki) oranında cezai işlem uygulanır.

Uygulanan cezalar yüklenicinin devam eden aydaki ilk hak edişinden kesinti yapılmak

suretiyle tahsil edilir.

Ayrıca yüklenicinin işin yapılması sürecinde idareye ait taşınır veya taşınmaz mal, eşya, bina

ve tesisatlardaki meydana getirdiği zarar ve ziyanlar, yüklenici tarafından karşılanır.

Karşılanmaması durumunda zarar idare tarafından düzeltilerek ücreti yüklenici firmanın hak

edişinden tahsil edilir.” düzenlemesi,

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi”

başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:

a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak

yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen

oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça

belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,

b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil

veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin

teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye

edilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına

Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare

tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1…

16.2.Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye

yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı

yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci

maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,

Bu maddenin 16.1.1’inci alt maddesinin düzenlemesine yönelik olan 26 numaralı dip

notta “Bu madde aşağıda belirtilen açıklamalara uygun olarak İdare tarafından

düzenlenecektir:

(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

durumunda, İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim

günü için kesilecek ceza miktarı sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere oran olarak

belirtilecektir. Ancak, gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin

mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto

çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği, sözleşmenin feshedilmemesi

halinde ise sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere idarece bu maddede belirlenecek

oranda ceza uygulanacağı hususuna maddede yer verilecektir.

...

(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, işin tekrar eden

kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, idarece her bir aykırılık

için ayrı ayrı uygulanmak üzere kesilecek ceza miktarı, sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek

üzere oran olarak belirtilecektir. Ayrıca, bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak

gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda, yukarıda öngörülen ceza

uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto

çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde

feshedilebilmesi için gerekli olan aykırılık sayısı (iki veya daha fazla) idarece belirlenerek bu

maddede yazılacaktır. Ancak ağır aykırılık hallerinde, bu aykırılık halleri maddede belirtilmek

kaydıyla, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi yukarıda öngörülen şekilde sözleşmenin

feshedilebileceği hususuna da idarece gerek görülmesi halinde bu maddede yer verilecektir.

(4) İşin tamamının ya da kısmi kabule konu olan kısmının süresinde bitirilmemesi veya

işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halleri hariç,

idarece gerek görülüyorsa diğer sözleşmeye aykırılık hallerinin neler olduğu belirlenecek ve

bu aykırılıkların gerçekleşmesi durumunda İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar

yapılarak gecikilen her takvim günü için kesilecek ceza miktarı sözleşme bedelinin % 1’ini

geçmemek üzere oran olarak belirtilecektir. Ancak, söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği

giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)

bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği,

sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedelinin % 1’ini geçmemek üzere idarece

bu maddede belirlenecek oranda ceza uygulanacağı hususuna maddede yer verilecektir.

(5) İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarının, hiçbir durumda, sözleşme

bedelinin % 30’unu geçmeyeceği hususu da bu maddede belirtilecektir.” açıklaması yer

almaktadır.

4735 sayılı Kanun’un ilgili maddesinden yüklenicilerin taahhütlerini ihale dokümanı

ve sözleşme hükümlerine göre yerine getirmesi gerektiği aksi halde ihale dokümanında

belirlenen oranda cezaların uygulanacağı, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça

belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde idare tarafından sözleşmenin

feshedilebileceği anlaşılmaktadır.

Ayrıca cezalar ve sözleşmenin feshine ilişkin dipnotta yer alan açıklamalardan; işin

özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye

uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, idarece her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak

üzere kesilecek ceza miktarının (sözleşme bedelinin %1’ini geçmemek üzere) belirtilmesi,

ayrıca bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmesi suretiyle belli bir

sayıya ulaşması durumunda, öngörülen cezaların uygulanması ile birlikte 4735 sayılı

Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın

sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

olan aykırılık sayısının (iki veya daha fazla) idarece belirlenmesi ve bu hususların sözleşme

tasarısında belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanının yukarıda aktarılan düzenlemelerinden

ihale konusu işin “24 ay süre ile toplam 100 personel ile Çöp Toplama, Nakli ve Kent

Temizliği Hizmeti Alımı” işi olduğu, işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte bir iş

olduğu, idarece hazırlanan Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nda ceza miktarlarının

düzenlendiği, ancak işin tekrar eden kısımlarına ilişkin olarak sözleşmeye aykırılıkların ardı

ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda,

sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli

olan aykırılık sayısının belirtilmediği görülmüştür.

Diğer taraftan Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan 35’inci

maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan

hallerde ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm

bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket edileceğinin düzenlendiği, ayrıca bu

durumun ihale konusu işin sözleşmeye uygun olarak yürütülmesine bir engel

oluşturmayacağı, sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu, teklif vermeye engel

teşkil etmediği, isteklilerden birini diğerine karşı avantajlı duruma getirmediği anlaşılmış

olup, başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının reddedilmesi gerekmektedir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci

maddesinde “Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin

bedel dahil) Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere

ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde

ödenecektir:

Hak edişler yüklenici firmanın dilekçesine istinaden aylık olarak hazırlanır, ödemeler

Mali Hizmetler Müdürlüğünce yapılacak olan programa göre Hizmet İşleri Genel

Şartnamesinde belirtilen şekilde gerçekleştirilir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Hakedişler” başlıklı 29’uncu maddesinde “Hak edişler Hizmet

İşleri Genel şartnamesinin yedinci bölümünde teklif birim fiyat sözleşme için öngörülen

esaslar dahilinde Hizmet İşleri Genel şartnamesinin 42. Madde hükümleri saklı kalmak

suretiyle yapılır. Hak edişler yüklenici firmanın dilekçesine istinaden aylık olarak hazırlanır,

ödemeler Mali Hizmetler Müdürlüğünce 15 (On Beş) gün içinde gerçekleştirilir.”

düzenlemesi,

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde

“Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından

sağlanan ve para ile ödenen tutardır.

...

Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme

süresi bir haftaya kadar indirilebilir...” hükmü,

Aynı Kanun’un “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “Ücreti

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme

borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme

borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak

nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı

uygulanır.

Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi

alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38’inci

maddesinde “... Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen

işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle

ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle

değerlendirmekle yükümlüdür.

Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih

(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi

işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol

teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit

edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.

Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri

ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık

tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.

İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret

ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,

hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin

veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya

bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı

zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve

tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka

hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.

Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak

işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları

hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici

sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve

yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.

Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli

ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi

tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda

teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile

doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.

Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır...” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde “a) Sözleşme

bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi:

Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak

verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere

ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde

olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak

kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine

ödenir.

İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında

olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının

düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.

Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.

1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;

Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde

aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan

sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın

yirminci (20.) günü düzenlenir.

İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici

veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak

suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.

...

Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.

Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata

göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı

kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken

vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten

başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir

kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde

de ödeme yapılır...” düzenlemesi,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına

Ait Tip Sözleşme’nin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. Sözleşme

bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel

dahil)..........................................................’de ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik

işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde

ödenecektir:……………………..

12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini

imkan bulduğu takdirde öder.

12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni

olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve

idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,

Bu maddenin 12.1’inci alt maddesinin düzenlemesine yönelik olan 22 numaralı dip

notta “Ödeme planı ve şartları, Genel Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci

Bölümünde birim fiyat / götürü bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde

işin niteliğine göre İdarece belirlenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İş Kanunu’nun yukarıda yer alan hükümlerine göre, çalışanların ücretinin en geç ayda

bir ödeneceği, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresinin bir haftaya kadar

indirilebileceği, ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında

ödenmeyen işçinin, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabileceği, gününde ödenmeyen

ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının uygulanacağı hüküm altına alınmış

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

olup, söz konusu Kanun hükmünün işçi işveren (yüklenici) ilişkisi içerisinde ücret

ödenmesine ilişkin hukuki durumu ortaya koyduğu görülmektedir.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 38’inci maddesinin yukarıda aktarılan

düzenlemelerinde ise kontrol teşkilatının yüklenici ve/veya alt yüklenicilerin işçilerin

ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay re’sen kontrol etmekle, ayrıca bu

konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlü

olduğu, bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir

sorumluluk yüklenemeyeceğine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, yine aynı Şartname’nin

42’nci maddesinde hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten

başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir

kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu tarihten başlamak üzere otuz gün

içinde de ödeme yapılacağı, dolayısıyla söz konusu hükümlerin hakediş ödemelerinin ne

şekilde ve ne zaman yapılacağı ve işçi ücretlerinin ödenmesinin sağlanmasına yönelik hukuki

süreci ortaya koyduğu görülmektedir.

Hizmet Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci

maddesinde tahakkuka bağlanma ve ödeme tarihi ile ilgili olarak bir düzenleme yapılmadığı

görülse de Teknik Şartname’nin “Hakedişler” başlıklı 29’uncu maddesinde hakedişlerin

yüklenici firmanın dilekçesine istinaden aylık olarak hazırlanacağı ve ödemelerin de 15

(Onbeş) gün içinde gerçekleştirileceğinin düzenlendiği görülmüştür. Bu çerçevede,

sözleşmede farklı bir süre öngörülmemesi halinde hakediş raporunun 30 gün içinde tahakkuka

bağlanmasının Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci

maddesinde zorunlu kılındığı ve Teknik Şartname’nin aktarılan maddesinde de ödemelerin

aylık hakedişlere istinaden 15 (Onbeş) gün içinde gerçekleştirileceğine dair düzenleme

yapıldığı birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin

taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “...

7.5.2. Yüklenici söz konusu iş ile ilgili;

4 adet en az 18+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

10 adet en az 15+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

1 adet en az 10+1 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

4 adet 6m³ Kapasiteli Yol Süpürme Aracı

1 adet en az 18 ton Su Kapasiteli Arazöz

1 adet Konteynır Yıkama Aracı,

2 adet en az 18 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,

1 adet en az 7 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,

1 adet Çift Kabinli Açık Kasalı Araç,

1 adet Çift Kabinli Kapalı Kasalı Araç,

1 adet Binek Kontrol Aracı,

2 adet Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği´nin 41. maddesindeki "(1) İşin

yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

dokumanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartı aranmaması

esastır.

Ancak idare, işin niteliği gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için

adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik

kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik

kriterlerine yönelik dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de

başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur."düzenlemesi uyarınca ihale konusu

hizmette kullanılacak olan makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartının

aranmaması esas olmakla birlikte, ihale konusu işin süreklilik arz etmesi ve çevre ve halk

sağlığını doğrudan ilgilendiren nitelikte olması, idarenin ihtiyacı zamanında karşılaması,

isteklilerin ihale konusu hizmette etkin olarak faaliyette bulunduklarını gösterebilmesi,

kullanılacak makine ve ekipmanın işin gerçekleştirilmesindeki önem derecesi gibi kriterler göz

önünde bulundurularak, belirli nitelikteki makine ve ekipman için kendi malı şartı aranması

idaremizin takdir yetkisi dahilinde olduğundan söz konusu hizmet alımında kullanılacak

makine ve ekipmanlardan özellikleri teknik şartnamede belirtilen 29 adet makine ve

ekipmandan;

1 Adet En az 18+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

3 Adet en az 15+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

1 Adet en az 10+1 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

1 Adet 6m³ Kapasiteli Yol Süpürme Aracı

1 Adet en az 18 ton Su Kapasiteli Arazöz Su Tankeri

1 Adet Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge

olmak üzere toplam 8 adet araç, makine ve ekipman, isteklinin kendi malı olması şartı

istenmektedir.

Kendi malı şartı aranan araçların yukarıda belirtilen araçların teknik şartnamede

belirtilen özelliklere haiz olduğunu gösterir bilgi ve belgelerin (Teknik özellikleri tevsik edici

belgelerin) teklif zarfı içerisinde sunulması zorunludur.

İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya

amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir,

serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik

işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak

yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması

zorunludur.

Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman,

kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının

ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

İş ortaklığında makine teçhizat ve diğer ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya

tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından Teknik Şartname’nin “Araç Tablosu” başlıklı bölümünün 3’üncü

sırasındaki "10+1 m³’lük hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu için “2016 model ve Üzeri En

7.600 cc Motor Hacminde En az 310 HP Motor Gücünde, Azami Yüklü Ağırlığı 18.000 KG.

olan Otomatik Vitesli, 4x4 Çekiş özellikli, N3G Sınıfı Tescil edilmiş, Hidrolik veya Hava

takviyeli direksiyonlu, ASR ve Devreden çıkarılabilen ABS Fren sistemli, araç üzerine monte

edilmiş Hidrolik sıkıştırma ve sızdırmazlık özellikli, Gece aydınlatma sistemli, Şoför uyarı

ikazı olan, Kolay temizlenebilecek En az 150 LT pis su tankı olan, Eğimli ve stabilize kaplı

köy yollarında kolay hareket edebilmesi için 4x4 Çekiş özelliğine sahip N3G tescil edilmiş,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

Kar Küreme Aparatlı En az 10+1 m3 Kapasiteli Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu”

düzenlemesinin yapıldığı ve ihale konusu işte çalıştırılması düşünülen bu nitelikteki 1 (bir)

adet aracın isteklinin kendi malı olması gerektiğinin düzenlendiği görülmüştür.

Aynı bölümün 11’inci sırasındaki trafiğe kapalı alanların temizlenmesi için elle

kumandalı vakumlu ve fırçalı süpürme aracı için “2016 Model ve üzeri, Motor gücü en az 12

HP olmalı, Dizel Yakıtlı olmalı, 0-10 km/saat hız aralığı olmalı, yakıt deposu en az 20 lt

olmalı, Hidrostatik yürüyüş sistemi ve dümeni olmalı, her iki tarafında emiş hortumu

bulunmalı, emiş hortumunun çapı 14 cm olmalı, 50 lt temiz su tankına sahip olmalı, 100 lt

çöp tankı olmalı, İlave hortum uzunluğu 2 metre olmalı, Toz çıkarmayı engelleyici 4 Barlık su

pompası bulunmalı, Emiş hortum çapı 140 mm olacaktır. Kontrol paneline sahip araç

üzerinde vakum ağzını görüntüleyen kamera sistemi bulunmalı. Araç önünde iki adet döner

fırça bulunmalı, El ile veya sürücü koltuğu ile kontrol edilebilme özelliği olmalı, Makine hem

el gazı, hem de ayak pedalı ile ileri geri sürüş özelliğine sahip olmalı, Ön ve arkaya hareket

edebilme özelliğinde olmalı” düzenlemesinin yapıldığı ve ihale konusu işte çalıştırılması

düşünülen bu nitelikteki 2 (iki) adet araçtan birinin isteklinin kendi malı olması gerektiğinin

düzenlendiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen düzenlemelerden, işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine,

teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verildiği ve İdari

Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde belirtildiği üzere kendi malı şartı aranan araçların Teknik

Şartname’de belirtilen özelliklere haiz olduğunu gösterir bilgi ve belgelerin (Teknik

özellikleri tevsik edici belgelerin) teklif zarfı içerisinde sunulmasının zorunlu olduğu göz

önüne alındığında bu araçlara ilişkin özelliklerin tevsik edilmesinin yeterlik kriteri olarak

belirlendiği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet konu 10+1 m³’lük hidrolik sıkıştırmalı çöp

kamyonu ile elle kumandalı vakumlu ve fırçalı süpürme aracı için istenilen özelliklerin özel

üretim araçlarda veya araç üzerinde yapılabilecek değişikliklerle mümkün olduğu iddiası

açısından inceleme yapılabilmesi için söz konusu özelliklerin standart tip araçlarda olup

olmadığı noktasında değerlendirme yapılması veya bu hususta uzman kişilerden görüş talep

edilmesi gerektiği dikkate alınmakla birlikte 4’üncü iddia kapsamında yapılan

değerlendirmeler neticesinde incelenmekte olan ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna

ulaşıldığından, anılan araçlar için istenilen özelliklerin özel üretim araçlarda olup olmadığı

hususunda değerlendirme yapılmasına gerek olmadığı ve bu iddia kapsamında yapılacak

değerlendirmenin de esasa etkili bir sonuç doğurmayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

15.08.2017 tarihli ilk İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde “Yüklenici söz konusu iş ile

ilgili;

4 adet en az 18+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu

10 adet en az 15+1,5 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu (2 Adedi Kendi Malı

Olacaktır),

1 adet en az 10+1 m³’lük Hidrolik sıkıştırmalı Çöp Kamyonu,

4 adet en az 6m³ Kapasiteli Yol Süpürme Aracı, (1 Adedi Kendi Malı Olacaktır),

1 adet en az 20 ton Su Kapasiteli Arazöz,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/052

: 37

: 18.10.2017

: 2017/UH.II-2828

1 adet Konteynır Yıkama Aracı,

2 adet en az 18 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,

1 adet en az 7 m³ Kapasiteli Damperli kamyon,

1 adet Çift Kabinli Açık Kasalı Araç,

1 adet Çift Kabinli Kapalı Kasalı Araç,

1 adet Binek Kontrol Aracı,

2 adet Elle Kumandalı Vakumlu Süpürge (Kendi Malı Olacaktır),