Bilgi
İKN
2017/493332
Başvuru Sahibi
Sami GÜLDAĞLAR
İdare
SGK Kütahya İl Müdürlüğü
İşin Adı
Sürücülü Araç Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
BAŞVURU SAHİBİ:
Sami GÜLDAĞLAR,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
SGK Kütahya İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/493332 İhale Kayıt Numaralı “Sürücülü Araç Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
SGK Kütahya İl Müdürlüğü tarafından 02.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Sürücülü Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Sami Güldağlar’ın
18.10.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.10.2017 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 01.11.2017 tarih ve 59778 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
31.10.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2747 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Bahse konu ihalede, Teknik Şartname’nin “Kiralanacak Araçların Teknik
Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu işin konusunu oluşturan araçların siyah
renkte ve Kütahya trafiğine kayıtlı 43 plakalı araçlar olmasının istenildiği, araçların siyah
renkte olmasına ilişkin düzenlemenin Teknik Şartname’de istenilen diğer tüm özellikleri
sağlayan ancak siyah renk haricinde başka renkteki araçlara sahip firmaların ihaleye
katılmasını engellediği, istenilen araçların Kütahya trafiğine kayıtlı 43 plaka araçlar olmasına
ilişkin düzenlemenin de ihaleye ülke çapındaki tüm firmaların katılmasını engellediği, oysaki
idarelerce gerçekleştirdikleri ihalelerde herkesin ihaleye katılabilmesine imkân tanıyan
şekilde fırsat eşitliğinin sağlanması gerektiği, ancak söz konusu düzenleme nedeniyle ihaleye
yalnızca ihalenin yapılacağı ilde işyeri adresi bulunan firmaların katılabileceği, ihaleye
katılmak isteyenlerin ihaleye katılabilmek için anılan Şartname’de belirtilen özelliklerde yeni
(0 km) bir araç satın alması durumunda, bu aracın tescilin firmanın işyeri adres kaydının
bulunduğu ildeki Trafik Tescil Müdürlüğünce yapılabileceği, dolayısıyla bu firmaların yeni
araç satın alarak 43 plakalı araçlarla ihaleye katılmasının mümkün olmadığı, bahse konu
düzenlemelerde belirli bir markanın öne çıkarıldığı, düzenlemelerin Kamu İhale Kanunu’nun
“Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesine ve “Teknik Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesine
aykırılık teşkil ettiği,
2) Anılan Şartname’nin 6’ncı maddesinde araçları kullanacak olan şoförlerin ihale
tarihi itibariyle 60 yaşından gün almamış olmasının istenildiği, söz konusu düzenlemenin
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 28’nci maddesine ve
4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırı olduğu, İş Kanunu’nda bir iş yerinde
çalıştırılacak olan personele üst yaş sınırlaması getirilmesine ilişkin bir düzenleme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
bulunmadığı, sadece iş Kanunu’nun 79’uncu maddesi ve Anayasa’nın 49’uncu maddesinde
işçilerin yaşının ve sağlık durumunun işin yerine getirilmesine engel teşkil etmesi durumuna
ilişkin olarak istisnai düzenlemelerin bulunduğu, dolayısıyla Şartname’de belirtilen yaş
sınırlamasının emeklilik yaşı gelmeyen ve çalışmak isteyen kişilerin çalışmasını engeller
mahiyette olduğu, ayrıca söz konusu düzenlemelerin Anayasa’nın 10’uncu, 48’inci ve
49’uncu maddeleri yönünden de aykırılık teşkil ettiği, şoföre ilişkin getirilen yaş
sınırlamasının kişilerin çalışma hakkının sınırlandırılmasına neden olduğu ve Teknik
Şartname’de yer almaması gerektiği, yukarıda sözü edilen gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname düzenlemelerinden ihale konusu işin “Sürücülü Araç Kiralama” işi
olduğu, işin birim fiyat teklif alınmak suretiyle açık ihale usulüyle ihale edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. ...” hükmü,
Anılan Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Anılan Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer
alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “... İdari şartnamede ihale konusuna
göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: ... e) İsteklilerde aranılan şartlar,
belgeler ve yeterlik kriterleri. ...” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “ (1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi"ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.
(3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin
gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun
hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir.
(4) Teknik şartnamede ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın
kullanım kılavuzlarına yönelik düzenleme yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “... (2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek
belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı
ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi
zorunludur. ...” hükmü ile “Sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve teknik
yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ön yeterlik
şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen, ancak sözleşmenin
yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen mesleki ve
teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede yer alır. Bu düzenlemelerde,
işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas alınır. Bu yükümlülüklere
ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye sunulması gerektiğinin teknik
şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur...” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir: ...d) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5.
maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde
düzenlenen yeterlik belgeleri,
...
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken
kriterler:
...
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken
kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında
kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin %25’den az
olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini
gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az
olmaması gerekir.
Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık
oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının
gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot
ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim
tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için
istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin
yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini
sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul
edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi
sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.
...
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen
belgeler.
7.6. ...” düzenlemeleri yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “İş Adı ve Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu şartname,
Kütahya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ve İl Müdürlüğümüze bağlı Merkez Müdürlüklerimizin
resmi hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla 02/01/2018-31/12/2020 tarihleri arasında akaryakıt
idaremize ait, diğer tüm giderleri (işletme, bakım, onarım, muayene, v.s.) yükleniciye ait
olmak üzere 3 (üç) adet sürücülü binek sedan otomobil kiralama hizmet alımı işini
kapsamaktadır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kiralanacak Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci
maddesinde “3 (üç) adet Binek Sedan Araç İçin İstenilen Özellikler;
1
2
3
4
5
Cinsi
Binek Otomobil Sedan
Euro Dizel
En az 1400 - 1600cc arası
Manuel
Yakıt Türü
Motor Hacmi
Şanzıman-Vites
Camlar-Yan
Aynalar
Ön ve Arka cam Elektrikli –Aynalar Elektrikli
6
7
8
9
Müzik Düzeni
Direksiyon
Fren
Radyo ve CD Çalar
Hidrolik
ABS Sistemi
Manuel/dijital klimalı
Klima
10 İç Mekân
11 Hava yastığı
Deri döşeme veya kumaş olacak
Sürücü ve yolcu ön hava yastığı + ve Yolcu Yan hava yastıkları (6
adet hava yastığı)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
12 Ekstra donanımlar Hız kontrol sistemli (cruise control), Karanlık-yağmur-park
sensörlü ve yol bilgisayarlı olacaktır.
13 Kilit Sistemi
14 Renk
15 Yakıt Deposu
16 Modeli
17 KM
Uzaktan kumandalı merkezi kilitleme sistemi
Siyah orijinal renkte olup sonradan kaplama yapılmayacaktır.
En az 49 lt olacaktır.
En az 2017 Model Karayolları Uygunluk Belgeli
0 km kullanılmamış olacaktır.
18 Menşei
Taşıt kanununun 10.Maddesi gereği en az % 50 yerli meşei
olacaktır.
19 Plaka
Kütahya Trafiğine kayıtlı 43 plakalı olacaktır.
a) Yukarıda tabloda tanımlanan teknik özellikler taşıtlar üzerinde orijinal olarak (
fabrika çıkışı ) yer alacak olup, sonradan ilaveler olmayacaktır. Ön ve arka koltuklarda
emniyet kemeri bulunacaktır. Araçlarda LPG olmayacaktır...” düzenlemeleri ile,
“Yükleniciden Araçlarla İlgili İstenen Belgeler” başlıklı 3’üncü maddesinde “a)
İhaleye çıkılan toplam 3 (üç) araçtan en az 2(iki) adet araç yüklenicinin kendi öz malı
olacaktır.
b) Kiralayacağı araçlar için noter onaylı kira sözleşmesi ve kendi fotokopilerini
sözleşme imzalandıktan sonra ve işe başlamadan önce yazılı olarak İdare’ye vereceklerdir.
Kira sözleşmelerinde araçların bu ihale kapsamında çalıştırılacağı belirtilecektir.
c) Yüklenici, araçların teslimi sırasında, sigorta poliçelerinin idarece aslı görülerek
onaylanmış birer fotokopisini teslim edecektir.” düzenlemeleri yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan hükümler doğrultusunda idarelerin gereksinimlerini Kamu İhale
Kanunu’nun 5’nci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü
olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli bir serbestiye sahip olmakla
beraber yeterliğe ilişkin belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç
doğuracak şekilde tespit edilmemesi gerektiği, ayrıca Teknik Şartname’de belirlenecek teknik
kriterlerin de verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanı düzenlemelerinden, ihale konusu işin alımı gerçekleştiren idarenin
resmi hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla 3 (üç) adet binek otomobilin kiralanması ve araçları
kullanmak üzere 3 şoförün çalıştırılması işi olduğu, araçlarda bulunması istenilen teknik
özelliklere ve aracı kullanmak üzere ihtiyaç duyulan personele ilişkin düzenlemelere Teknik
Şartname’de yer verildiği, ayrıca kiralanan veya isteklilerin kendi malı olan araçlara ilişkin
isteklilerce sunulması gereken belgelere de yine Teknik Şartname’de yer verildiği, söz konusu
belgelerin sözleşme imzalandıktan sonra ve işe başlamadan önce idareye teslim edilmesi
gerektiği, dolayısıyla araçlara ilişkin Teknik Şartname’de belirtilen özelliklerin ihaleye
katılım aşamasında sağlanması gereken yeterlik kriterleri olarak belirlenmediği, bir diğer
ifadeyle, isteklilerin ihale konusu işi oluşturan araçların istenilen özelliklerde olup olmadığını
tevsik eden belgeleri ihaleye katılım aşamasında sunmasının zorunlu olmadığı,
Söz konusu araçlar için istenilen niteliklere ve teknik özelliklere ilişkin Teknik
Şartname’nin “Kiralanacak Araçların Teknik Özellikleri” başlıklı maddesinde yer alan
belirlemelerin geniş çerçevede ve sayı aralıkları belirtilerek yapıldığı, bununla birlikte
araçların Kütahya trafiğine kayıtlı 43 plakalı araçlar olması ve araçların siyah renkte olmasına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
ilişkin düzenlemelere yer verildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan hükümler ve ihale dokumanı düzenlemeleri çerçevesinde, bahse
konu ihalede araçlara ilişkin Teknik Şartname’de belirtilen özelliklerin ihaleye katılım
aşamasında sağlanması gereken yeterlik kriterleri olarak belirlenmediği, dolayısıyla araçların
ihale konusu alımı gerçekleştiren idarenin bulunduğu ilin plakasına sahip olması (43 plaka) ve
araçların siyah renkte olmasına ilişkin düzenlemenin bahse konu ihaleye katılım aşamasında
teklif vermeye engel olmadığı, nitekim idarece araçların 0 km özellikte olmasının istendiği,
dolayısıyla yüklenicinin hiç kullanılmamış araçla hizmeti yerine getirmesi gerektiğinden,
aracın rengine ilişkin belirlemenin yükleniciye ayrıca bir maliyet oluşturmayacağı, kaldı ki
ihale konusu edilen ihtiyacın asıl sahibi olan idarenin hizmetin gereğine, süresine ve
niteliğine göre ihale konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların özelliklerine
ilişkin düzenleme yapabileceği ve bunların sonuçları ile ilgili sorumluluğun idareye ait
olduğu hususu da dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Sürücülerde (Şoförlerde) bulunması gereken özellikler”
başlıklı 6’ncı maddesinde “... k) Çalışacak şoför personelin yaşı ihale tarihi itibari ile 60
yaşından gün almamış olacaktır...” düzenlenmesi yer almaktadır.
2709 sayılı Anayasa’nın 10’uncu maddesinde “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi
düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde
eşittir.” hükmü ile,
48’inci maddesinde herkesin, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahip
olduğuna, 49’uncu maddesinde ise çalışmanın herkesin hakkı ve ödevi olduğu belirtilerek
çalışma hayatına ilişkin devletin bazı sorumluluklarına yer verilmiş, 50’nci maddesinde de
çalışanı koruma amacına yönelik olarak kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan
işlerde çalıştırılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’inci maddesinde, iş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet,
engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım
yapılamayacağı belirtilmiş, aynı Kanun’un 71’inci maddesinde ise kural olarak on beş yaşını
doldurmamış çocukların çalıştırılmasının yasak olduğu hüküm altına alınmış, ancak çalışma
üst yaşına ilişkin kısıtlayıcı veya emredici herhangi bir hükme anılan Kanun’da yer
verilmemiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Yaşlılık
sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları” başlıklı 28’inci maddesinde ise “Yaşlılık
sigortasından sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:
a) Yaşlılık aylığı bağlanması.
b) Toptan ödeme yapılması.
İlk defa bu Kanuna göre sigortalı sayılanlara;
a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaşlılık
ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı
şartı 7200 gün olarak uygulanır.
b) (a) bendinde belirtilen yaş şartı;
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,
7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında (a) bendinde belirtilen prim gün
sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır...” hükmü yer
almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 40’ıncı maddesinde, ihale konusu
işin niteliği esas alınarak, çalıştırılması öngörülen personelin sayısı ve niteliklerinin
dokümanda belirtileceği, ancak idare tarafından ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak,
personel çalıştırıldığına, çalıştırılacağına veya personelin sayısı ya da niteliklerine ilişkin
belge istenemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Aktarılan Yönetmelik hükmü uyarınca, personelin sahip olması gereken niteliklere
ilişkin olarak belirleme yapma hususunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu
anlaşılmaktadır. Ancak eğitim, iş deneyimi, fiziksel özellikler, yaş gibi personele yönelik
niteliklere ilişkin olarak idarece yapılacak düzenlemelerin emredici mevzuat hükümlerine
aykırı olmaması ve ihale konusu işin niteliğinin gerektirdiği ölçüde olması zorunluluk arz
etmektedir. Dolayısıyla ihale dokümanında yer alan personelin niteliğine yönelik her
kısıtlayıcı düzenlemenin çalışma hakkını sınırlayan hukuka aykırı düzenlemeler olarak
görülmemesi, bu yöndeki niteliklerin, işin gerekliliği ile uyumundaki ölçüye bakılması
gerektiği düşünülmektedir.
Bu çerçevede, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
ihalesi olmadığı, ihale konusu asıl işin idarenin resmi hizmetlerinin yürütümünde kullanılması
için gerekli olan araçların temin edilmesi ihtiyacından doğduğu, ihale tarihi itibari ile 60
yaşından gün almamış olma şartı getirilen personele ihale konusu işi oluşturan araçların
kullanılması için ihtiyaç duyulduğu, araç kullanımı esnasında gerek can güvenliği gerek mal
güvenliği açısından aracı kullanan kişilerin dikkat, fiziksel yetenek ve refleks kabiliyetinin
önemli olduğu, aynı zamanda personelin yaşı ile hareketi ve fiziksel kabiliyeti arasındaki
ilişki de göz önünde bulundurulduğunda, şoförler için 60 yaşından gün almamış olma şartı
getirilmesine ilişkin düzenlemenin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda ve işin etkin, verimli ve
güvenli bir biçimde yürütülebilmesini amaçlar nitelikte olduğu, söz konusu düzenlemenin işin
mahiyetine uygun ve ölçülü bir kriter olduğu anlaşıldığından, personelin niteliğine yönelik
düzenlemeler hususunda idarenin takdir yetkisini kullanarak yapmış olduğu işlemin mevzuata
uygun olduğu, bu itibarla, başvuru sahibinin bu iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/061
: 45
: 30.11.2017
: 2017/UH.II-3213
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.