Ana Sayfa / Kararlar / T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı / 2017/349225-Genel Temizlik Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2017/349225
Başvuru Sahibi
Uyum Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Teknik Hizmetler İnşaat Temizlik Peyzaj Gıda Taşımacılık ve Sanayi Taahhüt Ticaret Limited Şirketi - Kayram Sos. Hiz. Tem. Yemek Otomasyon Medikal Sağ. İnş. Peyzaj San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Genel Temizlik Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Uyum Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Teknik Hizmetler İnşaat Temizlik Peyzaj Gıda  
Taşımacılık ve Sanayi Taahhüt Ticaret Limited Şirketi - Kayram Sos. Hiz. Tem. Yemek  
Otomasyon Medikal Sağ. İnş. Peyzaj San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/349225 İhale Kayıt Numaralı “Genel Temizlik Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından  
22.08.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Genel Temizlik Hizmeti Alımı”  
ihalesine ilişkin olarak Uyum Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Teknik Hizmetler İnşaat Temizlik  
Peyzaj Gıda Taşımacılık ve Sanayi Taahhüt Ticaret Limited Şirketi - Kayram Sos. Hiz. Tem.  
Yemek Otomasyon Medikal Sağ. İnş. Peyzaj San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 30.10.2017  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.11.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 13.11.2017 tarih ve 62192 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.11.2017  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2857 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif sorgulama yazısının açık ve  
anlaşılır biçimde olmadığı, ayrıca ihale dokümanında çelişkili ifadeler kullanıldığı, şöyle ki;  
1) Bahçe traktörünün (römorklu) plakalı olması ile idarece traktöre ilişkin belirlenen  
özellikler göz önünde bulundurulduğunda, araca ilişkin giderlere sorgulama yapılmadığı,  
ayrıca amortisman veya kiralama giderleri, motorlu taşıtlar vergisi (MTV), zorunlu trafik  
sigortası ile kasko giderleri, periyodik bakım-onarım giderleri, lastik giderleri ve muayene  
giderlerinin ne şekilde karşılanacağının anlaşılamadığı, diğer yandan söz konusu taşıtı  
kullanacak kişinin işçi sayısına dâhil olup olmadığının belirtilmediği, bu sebeple aşırı düşük  
teklif sorgulamasına cevap verilemediği,  
2) Teknik Şartname’nin 2.ç ile 3.7’nci maddeleri dikkate alındığında, dış cephe için  
gerekli ekipman ve koruyucu giysiler ile malzemelerin neler olduğunun belirtilmemesi  
sebebiyle sağlıklı bir açıklama yapılamadığı,  
3) Teknik Şartname’nin 2.f maddesinde avize taşlarının çok hassas olması sebebiyle el  
değmeden zarar vermeyecek şekilde temizleneceği, 6’ncı maddesinde ise avize taşlarının  
kırılması, çizilmesi vb. durumlarda zararın istekli tarafından giderileceğinin düzenlendiği,  
ancak ekipman ve malzeme listesi incelendiğinde, el değemeden söz konusu avizelerin hangi  
yöntemle temizleneceğinin anlaşılamadığı, bu yüzden aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
verilmediği,  
4) Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde isteklinin tüm işçilere iş sağlığı ve  
güvenliği eğitimi vermekle yükümlü olduğu, iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin işçinin  
çalışacağı ve yapacağı işe uygun şekilde idarenin hizmet binalarında verilmesinin zorunlu  
olması sebebiyle sözleşme akdinden üç gün sonra ve işe başlamadan önce firmaların söz  
konusu personel ile idare binalarında bulunup bu eğitimi vermesinin mümkün olmadığı,  
ayrıca işe başlamadan önce verilecek olan eğitimin kaç saat olacağı ve bu personele eğitimden  
kaynaklı olarak kaç saat fazla mesai ücreti verileceği hususlarının aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında mevcut olmadığı,  
5) Teknik Şartname’nin 4.5’inci maddesinde halılar, yolluklar ve paspasların vakumlu  
temizlik aletleri ile yıkamak suretiyle gerekli şekilde temizleneceğinin belirtildiği, ancak  
malzeme ve ekipmanlar incelendiğinde, halı yıkama şampuanına yer verilmediği, söz konusu  
halı yıkama şampuanı olmadan da makinelerin çalışmasının mümkün olmayacağı, ayrıca  
bahsi geçen halıların ne kadar olduğu ile hangi sıklıkta yıkanacağının düzenlenmemesi  
sebebiyle ne kadar deterjan kullanılacağının öngörülemediği, bu gerekçe ile aşırı düşük teklif  
sorgulamasına cevap verilemediği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru konusu ihalenin 22.08.2017 tarihinde gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye  
15 isteklinin katıldığı, 05.10.2017 tarihli ihale komisyonu kararından, başvuru sahibinin  
teklifinin, toplam cironun sağlaması gereken asgari tutarı karşılamadığı gerekçesiyle  
değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan isteklinin 16.10.2017 tarihli şikâyet başvurusu üzerine,  
19.10.2017 tarihli ihale komisyonu kararında “…iş hacmine ilişkin oranların, iki yıldan fazla  
süreli işlerde 3/5’i alınarak hesaplanması gerektiği, ihale konusu işin süresinin 36 ay olduğu  
dikkate alındığında 2015 yılı ve 2016 yılı toplam ciro ortalamasının istenilen oranı  
karşıladığı tespit edilmiştir…” ifadelerine yer verilmek suretiyle düzeltici işlem tesis  
edilmesine karar verildiği, bahsi geçen karar üzerine 19.10.2017 tarihinde EKAP üzerinden  
gönderilen yazı ile başvuru sahibinden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 27.10.2017  
tarihli ihale komisyonu kararından, idarece yapılan değerlendirme neticesinde 21.373.814,54  
TL teklif bedeli ile Ak Group Hizmet Taahhüt Temizlik İnşaat Turizm Taş. Otom. Gıda ve  
Dayanıklı Tüketim Malları Limited Şirket - A.T.K. Özel Sağlık Hizmetleri Otomasyon  
Organizasyon Temizlik Hizmet İnşaat Turizm Taahhüt Tekstil Gıda Yemekçilik Elektrik  
Elektronik Taşımacılık ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının teklifinin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif, 21.378.202,20 TL teklif bedeli ile Berka Temizlik Peyzaj Gıda  
Bilgi İşlem Taşımacılık Teknik ve Sosyal Hizmetler İnşaat Sanayi Taahhüt Ticaret Limited  
Şirketinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
Bahçe traktörünün (römorklu) plakalı olması ile idarece traktöre ilişkin belirlenen  
özellikler göz önünde bulundurulduğunda, araca ilişkin giderlere sorgulama yapılmadığı  
iddiasına ilişkin olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
zorunludur…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.  
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık  
maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklamaları yer  
almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamalarından, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının sınır değer olarak kabul  
edileceği, ihale ilanında ve dokümanında teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, teklif fiyatı sınır değerin altında kalan  
isteklilerin aşırı düşük teklif olarak tespit edileceği ve teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğu idarece belirlenen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak talep edileceği, aşırı  
düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları  
açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları  
içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: GENEL TEMİZLİK HİZMETİ ALIMI  
b) Miktarı ve türü:  
İşçi Sayısı = 205 işçi (197 engelli olmayan işçi + 8 engelli işçi)  
Temizlik Malzemesi (25 Kalem) = 36 aylık  
Temizlik Ekipmanı (26 Kalem) = 36 aylık  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin ilgili mevzuatı gereğince yapılacak her türlü  
vergi, resim, harç, ulaşım, sigorta vb. giderlerin tamamı teklif fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
hesaplanacak işçilik ücreti:  
Personele asgari ücretin üzerinde bir ödeme öngörülmemektedir. Personel ulusal  
bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapmayacaktır.  
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
İstekli; bu iş için çalıştıracağı her personele 26 gün üzerinden aylık brüt 10,00 TL ( 26  
gün X 10,00 TL) yemek ve 26 gün üzerinden aylık brüt 10,00 TL (26 gün X 10,00 TL) yol  
parası nakdi olarak ödeyecek, ücret bordrolarında gösterecek ve bu bedelleri teklifine dahil  
edecektir.  
25.3.3. Malzeme giderleri:  
İhale konusu işte kullanılacak olan; özellikleri, sayıları ve kullanım amaçları teknik  
şartnamede belirtilen ve İstekli tarafından karşılanması istenen temizlik malzeme ve ekipman  
giderleri teklif fiyata dahildir…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde,  
uyuşmazlığa konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesi olduğu, söz  
konusu ihalede teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerden 11.09.2017 ve 13.09.2017  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,  
bahsi geçen yazılarda “…İdari Şartnamenin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı  
25’inci maddesi (1- İşçilik giderleri (yol ve yemek giderleri dâhil), 2- Temizlik malzemesi  
giderleri, 3- Temizlik ekipman giderleri) göz önünde bulundurularak, vermiş olduğunuz teklife  
dayanak teşkil eden hususların belgeleri ile birlikte…” ifadelerine yer verildiği,  
Diğer yandan, iş hacmine ilişkin kriteri sağlamadığı gerekçesiyle teklifi değerlendirme  
dışı bırakılan başvuru sahibinin 16.10.2017 tarihli şikâyet başvurusu üzerine alınan  
19.10.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye  
alındığı ve anılan istekliden de aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazının  
diğer isteklilere gönderilen sorgulama yazıları ile aynı doğrultuda olduğu görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
Bu çerçevede, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenen önemli  
teklif bileşenlerinin belirlenmesinde idarelerin takdir yetkisine sahip olduğu, sadece  
açıklanması istenen önemli teklif bileşenlerinin tüm istekliler için aynı unsurları içerecek  
şekilde belirlenmesi zorunluluğunun bulunduğu, şikâyete konu ihalede de işçilik giderleri (yol  
ve yemek giderleri dâhil), temizlik malzemesi giderleri ve temizlik ekipman giderlerinin  
açıklanması istenen önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, bu doğrultuda Teknik Şartname  
ekinde söz konusu temizlik malzemeleri ile temizlik ekipmanları listesine yer verildiği, bahsi  
geçen listede temizlik malzemesi ve ekipmanlarına ait sayı/miktar ve özellik bilgilerinin de  
mevcut olduğu anlaşılmış olup, idarece tesis edilen aşırı düşük teklif sorgulaması işleminde  
mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Bahçe traktörüne ait amortisman veya kiralama giderleri, motorlu taşıtlar vergisi  
(MTV), zorunlu trafik sigortası ile kasko giderleri, periyodik bakım-onarım giderleri, lastik  
giderleri ve muayene giderlerinin ne şekilde karşılanacağının anlaşılamadığı, söz konusu taşıtı  
kullanacak kişinin işçi sayısına dâhil olup olmadığının belirtilmediği, bu sebeple aşırı düşük  
teklif sorgulamasına cevap verilemediği, Teknik Şartname’nin 2.ç ile 3.7’nci maddeleri  
dikkate alındığında, dış cephe için gerekli ekipman ve koruyucu giysiler ile malzemelerin  
neler olduğunun belirtilmemesi sebebiyle sağlıklı bir açıklama yapılamadığı, Teknik  
Şartname’nin 2.f maddesinde avize taşlarının çok hassas olması sebebiyle el değmeden zarar  
vermeyecek şekilde temizleneceği, 6’ncı maddesinde ise avize taşlarının kırılması, çizilmesi  
vb. durumlarda zararın istekli tarafından giderileceğinin düzenlendiği, ancak ekipman ve  
malzeme listesi incelendiğinde, el değemeden söz konusu avizelerin hangi yöntemle  
temizleneceğinin anlaşılamadığı, bu yüzden aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap  
verilmediği, Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde isteklinin tüm işçilere iş sağlığı ve  
güvenliği eğitimi vermekle yükümlü olduğu, iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin işçinin  
çalışacağı ve yapacağı işe uygun şekilde idarenin hizmet binalarında verilmesinin zorunlu  
olması sebebiyle sözleşme akdinden üç gün sonra ve işe başlamadan önce firmaların söz  
konusu personel ile idare binalarında bulunup bu eğitimi vermesinin mümkün olmadığı,  
ayrıca işe başlamadan önce verilecek olan eğitimin kaç saat olacağı ve bu personele eğitimden  
kaynaklı olarak kaç saat fazla mesai ücreti verileceği hususlarının aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında mevcut olmadığı, Teknik Şartname’nin 4.5’inci maddesinde halılar, yolluklar ve  
paspasların vakumlu temizlik aletleri le yıkamak suretiyle gerekli şekilde temizleneceğinin  
belirtildiği, ancak malzeme ve ekipmanlar incelendiğinde, halı yıkama şampuanına yer  
verilmediği, söz konusu halı yıkama şampuanı olmadan da makinelerin çalışmasının mümkün  
olmayacağı, ayrıca bahsi geçen halıların ne kadar olduğu ile hangi sıklıkta yıkanacağının  
düzenlenmemesi sebebiyle ne kadar deterjan kullanılacağının öngörülemediği, bu gerekçe ile  
aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilemediği iddialarına ilişkin olarak;  
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet  
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden  
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde  
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda  
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale  
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikâyet başvurusunda  
bulunabilecekler” başlıklı 3’üncü maddesinin altıncı fıkrasında “İlan ile ön yeterlik veya ihale  
dokümanına yönelik şikayet başvuruları, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü  
öncesine kadar yapılabilmekte ise de bu tarihten önce ön yeterlik/ yeterlik başvurusunda  
bulunulması veya teklif verilmesi halinde, Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası  
uyarınca "Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin  
belirtilmesi, zorunludur.” hükmü uyarınca, ihaleye teklif veren isteklilerin teklif  
mektuplarında, ihale dokümanı içeriğini tamamen okuyup kabul ettiklerine dair beyanda  
bulunmaları ve tekliflerini buna göre vermiş olmaları nedeniyle, bu aşamadan sonra ihale  
ilanı veya ihale dokümanının içeriğine yönelik şikayet başvurusunda bulunulamaz.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, şikâyet başvurularının, ihale sürecindeki işlem  
veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya  
farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren anılan Kanun’un 21’inci  
maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde 5 gün, diğer hallerde ise 10 gün  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce idareye yapılacağı, ilânda yer alan hususlara  
yönelik başvuruların süresinin ilk ilân tarihinden, ihale dokümanının ilâna yansımayan diğer  
hükümlerine yönelik başvuruların süresinin ise dokümanın satın alındığı/indirildiği tarihte  
başlayacağı, ilân veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetlerin söz konusu süreleri aşmamak  
kaydıyla en geç ihale tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabileceği,  
Diğer yandan, ihaleye teklif veren isteklilerin teklif mektuplarında, ihale dokümanı  
içeriğini tamamen okuyup kabul ettiklerine dair beyanda bulunmaları ve tekliflerini buna göre  
vermiş olmaları nedeniyle, teklif verildikten sonra ihale ilânı veya ihale dokümanın içeriğine  
yönelik şikâyet başvurusunda bulunmalarının mümkün olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda, başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyete konu edilen hususlar göz  
önünde bulundurulduğunda, söz konusu hususların ihale dokümanının ilâna yansımayan  
hükümlerine yönelik iddialar olduğunun anlaşıldığı, bu doğrultuda bu iddialara ilişkin farkına  
varma veya farkına varılmış olması gereken tarihin ihale dokümanının satın  
alındığı/indirildiği tarih olması gerektiği, öte yandan ihale tarihinin 22.08.2017 olduğu, buna  
göre ihale dokümanına yönelik şikâyetlerin en geç 16.08.2017 tarihi mesai bitimine kadar  
yapılması gerektiği, ancak anılan istekli tarafından bu süre zarfında şikâyet başvurusunda  
bulunulmadığı, diğer yandan söz konusu istekli tarafından 22.08.2017 tarihinde ihaleye teklif  
verildiği, dolayısıyla ihale dokümanının içeriğinin tamamen okunup kabul edildiğine ilişkin  
beyanda bulunulması ve teklifin buna göre verilmiş olması sebebiyle bu aşamadan sonra ihale  
dokümanının içeriğine yönelik şikâyet başvurusunda bulunulmasının mümkün olmadığı  
anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının hem ehliyet hem süre yönünden  
reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan, başvuru sahibine ait itirazen şikâyet dilekçesinde “…idarenin ret  
yazısında ise;  
Aşırı düşük talep yazısına ve söz konusu gider kalemlerinin dahil edilip  
edilmeyeceğine yer verilmemiş olup, fiyatımızın yüksek olduğu ve hak sahibi olamayacağımız  
belirtilmiştir. Söz konusu hususlar birlikte değerlendirildiğinde ihale uhdesinde bırakılan  
isteklinin söz konusu hususlara yer vermediğinden teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerekmektedir…” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.  
Buna göre, anılan Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci  
maddesinin onuncu fıkrasında, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar  
hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyete konu edilemeyeceği  
hüküm altına alınmış olup, söz konusu hususa ilişkin olarak aktarılan Tebliğ’in “Kurum  
tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fırkasında, idareye başvuru  
konularının yanı sıra yeni konular eklenerek Kuruma başvurulması halinde, itirazen şikâyet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen, diğer bir ifadeyle şikâyet  
dilekçesinde yer verilmeyen hususların dikkate alınmayacağı açıklamalarına yer verilmiştir.  
Bu doğrultuda, başvuru sahibinin “…söz konusu hususlar birlikte değerlendirildiğinde  
ihale uhdesinde bırakılan isteklinin söz konusu hususlara yer vermediğinden teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir…” iddiasının şikâyet dilekçesinde konu  
edilmediği, ayrıca bu hususa ilişkin olarak, ihale uhdesinde bırakılan isteklinin teklifinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/062  
: 37  
: 07.12.2017  
: 2017/UH.II-3281  
değerlendirme dışı bırakılmasına sebep olacak konu ve buna dayanak teşkil eden delillerin de  
belirtilmediği anlaşılmış olup, bahsi geçen iddialar uygun bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.