Ana Sayfa / Kararlar / Antakya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2017/399504-Antakya İlçesindeki 31 Taşıma Merkezi Ortaöğretim ve İmam Hatip Ortaokullarında Okuyan Öğrencilere 170 İş Günü Öğle Yemeği Hazırlanması ve Dağıtılması İşi
Bilgi
İKN
2017/399504
Başvuru Sahibi
Sasunlu Uluslararası Nak. İth. İhr. İnş. San. Müt. Gıda ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Antakya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
Antakya İlçesindeki 31 Taşıma Merkezi Ortaöğretim ve İmam Hatip Ortaokullarında Okuyan Öğrencilere 170 İş Günü Öğle Yemeği Hazırlanması ve Dağıtılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sasunlu Uluslararası Nak. İth. İhr. İnş. San. Müt. Gıda ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Antakya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/399504 İhale Kayıt Numaralı “Antakya İlçesindeki 31 Taşıma Merkezi Ortaöğretim ve  
İmam Hatip Ortaokullarında Okuyan Öğrencilere 170 İş Günü Öğle Yemeği Hazırlanması ve  
Dağıtılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Antakya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 13.09.2017 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Antakya İlçesindeki 31 Taşıma Merkezi Ortaöğretim ve İmam Hatip  
Ortaokullarında Okuyan Öğrencilere 170 İş Günü Öğle Yemeği Hazırlanması ve Dağıtılması  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Sasunlu Uluslararası Nak. İth. İhr. İnş. San. Müt. Gıda ve Tic. Ltd.  
Şti.nin 01.11.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.11.2017 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.11.2017 tarih ve 61692 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 09.11.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2833 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Tilmen Tem. Nak. Gıda ve Yemek San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından ihalede sunulmuş olan bilançolardaki bilgilerin doğru olmadığı, bilançoların İdari  
Şartname’de belirtilen kriterleri karşılamadığı, dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar oranının, öz  
kaynaklar/ toplam aktif oranının ve kısa vadeli banka borçların öz kaynaklara oranının  
mevzuatta yer alan oranları karşılamadığı şöyle ki 31.12.2016 tarihi itibariyle söz konusu  
şirketin 860.000 TL banka borcu bulunmasına rağmen banka borçlarının sıfır görüldüğü,  
bilançoda finansman gideri olarak 90.000,00 TL civarında gösterilen rakamın aslında banka  
finansman faiz gideri olduğu, bu halde banka borcunun sıfır görünmesinin mümkün olmadığı,  
Ayrıca bilançosu yetersiz olan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı,  
bilanço bilgilerinin EKAP’tan kontrol edilerek teyit edilebilir olmasına rağmen idarenin söz  
konusu teyidi yapmadığı ve tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında istekliden yeniden  
bilanço istediği, mevzuata aykırı yapılan bu işlem ile ihale tarihinden sonra anılan isteklinin  
bilançolarının uygun hale getirilmeye çalışıldığı, yapılan bu işleme ihale komisyonu kararında  
da yer verilmediği, onay tarihi ihale tarihinden bir hafta sonrasına ait sunulan ikinci bir  
bilançoda banka borçlarının 540.000,00 TL beyan edildiği, ancak bilançonun bu haliyle de  
yeterlik kriterini karşılamadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
2) Anılan şirketin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında;  
2.1) Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok  
olmaması gerekir” şartını karşılamadığı,  
2.2) Etli sebze yemeklerinde, dana etlerinin kemikli mi kemiksiz mi olduğunun  
belirtilmediği,  
2.3) Yemek girdi gramajlarının Teknik Şartname’de belirtilen gramajlardan eksik  
hesaplandığı,  
2.4) Etli sebze türlüsü yemeğinin 4 haftalık örnek menüde 2 defa geçtiği, bu  
yemeklerden birisinin yaz türlüsü, diğerinin kış türlüsü olarak girdilere dahil edilmesi  
gerektiği ancak anılan isteklinin bu şekilde açıklama yapmadığı,  
2.5) Yemeklerin üretiminde kullanılacak maydanoz miktarlarının Teknik  
Şartname’de gr ve adet olarak 2 ayrı şekilde belirtilmesine rağmen anılan isteklinin ayrı  
ayrı gr/adet olarak açıklama yapmadığı,  
2.6) 4 haftalık örnek menüde yemeklerde üçüncü çeşit olarak verilmek üzere yoğurdun  
olduğu ve söz konusu yoğurdun Teknik Şartname’ye göre 200 gr olması gerektiği ancak  
anılan isteklinin kase yoğurt ile açıklama yaptığı,  
2.7) Yemeklerde kullanılacak marul miktarlarının Teknik Şartname’de gr olarak  
belirtildiği ancak anılan isteklinin marul girdisini demet-adet olarak hesapladığı,  
2.8) Teknik Şartname’de yemeklerin yanında verileceği belirtilen su giderinin  
açıklanmadığı,  
2.9) Her öğün verilecek ekmeğin gr olarak hesaplanması gerektiği ancak anılan  
isteklinin ekmek girdisini adet üzerinden açıkladığı ve ekmek girdisinin Teknik Şartname’de  
belirtilen gramajları karşılamadığı,  
2.10) Baharat girdilerinin hesaplara dahil edilmesi mevzuata aykırı olduğu,  
2.11) Yemeklerde kullanılacak ayçiçek yağına ilişkin Teknik Şartname’de “Brüt 17 kg  
lık net 16,380 kg lık kutular içerisinde gelecektir.şeklinde düzenlenmenin yer aldığı ancak  
anılan isteklinin sunduğu ayçiçek yağı ambalajının bu şartı sağlamadığı,  
2.12) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için çalışacak asgari personel sayısının 1  
gıda mühendisi, en az 1 aşçı, 3 kişi bulaşıkçı-garson ve 31 merkeze yemek dağıtımı yapacak  
kadar şoför olduğu, ayrıca 31 merkezde aynı saat diliminde yemek dağıtılacağından 31  
dağıtıcı personelin en az 2 şer saat çalışması gerektiği, dolayısıyla işçilik hesaplamalarının söz  
konusu personel sayısı ve personelin çalışma süreleri dikkate alınarak yapılması gerektiği,  
ancak anılan isteklinin açıklamaları kapsamında bahse konu personel sayısı ve çalışma  
sürelerine yer verilmediği bu nedenle malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin (Ek-H.4)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
yanlış hesaplandığı,  
2.13) Aşırı düşük teklif açıklamasında yuvarlama hataları ile aritmetik hatalar  
yapıldığı, dolayısıyla (Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı için  
yapılan hesaplamaların hatalı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “1 Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare: 12/06/2015-  
29384 R.G./1. md.) serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkrada (7) Bilanço veya bilançonun üçüncü  
fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
(Ek ibare:12/06/2015-29384 R.G./1.md.) serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği  
ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu  
bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin  
sunulması gereklidir.  
10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları  
zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama  
yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik  
kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.  
10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan  
aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda  
belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de  
sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek  
üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.  
10.1.3. Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama  
yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu” na uygun olarak  
ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir.  
Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür…”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “ …36.2. Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki  
yılda sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak  
suretiyle kriterleri sağladıklarını tevsik edebileceklerdir. Ancak bu durumda, ihalenin  
yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait belgelerin sunulması  
zorunludur. Örneğin; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda  
bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli, 2009-2010 yıllarına veya 2008-  
2009-2010 yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecek  
olup, 2010 yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına  
ait yahut 2008-2010 veya 2008-2009 yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri  
sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir...” açıklaması,  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: ANTAKYA İLÇESİNDEKİ 31 TAŞIMA MERKEZİ ORTAÖĞRETİM VE İMAM  
HATİP ORTAOKULLARINDA OKUYAN ÖĞRENCİLERE 170 İŞ GÜNÜ ÖĞLE YEMEĞİ  
HAZIRLANMASI VE DAĞITILMASI İŞİ  
b) Miktarı ve türü: ANTAKYA İLÇESİNDEKİ TAŞIMA MERKEZİ ORTAÖĞRETİM  
VE İMAM HATİP ORTAOKULLARDA TAŞIMA KAPSAMINDA OKUYAN 2240  
ÖĞRENCİYE 380.800 ADET ÖĞLE YEMEĞİ ALIMI  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: ANTAKYA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Saraykent  
Mahallesi 75.Sk. 17/1 Antakya HATAY  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması  
zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
23.10.2017 tarihli ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle yapılan söz  
konusu ihaleye 4 firmanın katıldığı, 3 isteklinin teklif verdiği, teklif tutarı sınır değer tutarının  
altında kalan Tilmen Tem. Nak. Gıda ve Yemek San. Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
uygun bulunduğu ve ihalenin Tilmen Tem. Nak. Gıda ve Yemek San. Tic. Ltd. Şti. üzerine  
bırakıldığı, başvuru sahibi Sasunlu Ulus. İth. Müt. İnş. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
Yapılan incelemede, bilanço bilgileri tablosu ve ayrıntılı bilançoda yer alan veriler  
esas alındığında, cari oranın 1,29; öz kaynak oranının 0,41; kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının 0,00 olduğu anlaşılmış olup, anılan isteklinin 2016 yılı bilanço  
oranlarının idarece istenilen asgari kriterleri sağladığı tespit edilmiştir.  
Bununla birlikte, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isteklilerin bilanço  
verilerine ilişkin olarak idarelere EKAP üzerinden sorgulama yapabilme imkânının  
sağlandığı, bahse konu ihaleyi yapan idare tarafından tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında  
bilançoya ilişkin verilere yönelik olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde  
ulaşılan verilerin yapılan değerlendirmede göz önünde bulundurulabileceği ancak böyle bir  
zorunluluğun olmadığı, iddiaya konu hususa ilişkin olarak anılan istekliye ait sunulan ayrıntılı  
bilançodaki verilerin güncelleştirilmiş halinin EKAP’ta yer aldığı, söz konusu veriler  
incelendiğinde, cari oranın 1,23; öz kaynak oranının 0,35; kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının 0,37 olduğu ve anılan isteklinin 2016 yılı bilanço oranlarının idarece  
istenilen asgari kriterleri sağladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38‘inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde; “…79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir. açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
Teklif tutarı sınır değer tutarının altında olan Tilmen Tem. Nak. Gıda ve Yemek San.  
Tic. Ltd. Şti.ye 21.09.2017 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük açıklama talebi  
konulu yazıda “…İdari Şartname’nin 33.1… ve 33.2… maddelerine istinaden ana girdi oranı,  
işçilik oranı, yardımcı gider oranı, rasyon listesi yemek çeşitleri ve içeriği bileşenleri ile ilgili  
ayrıntıları içeren belgeleri ve varsa diğer belgeleri yazılı olarak tebliğ tarihinden itibaren en  
geç (3) iş günü içerisinde idaremize bildirmeniz…” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.  
İdarece düzenlenen Teknik Şartname’de, 4 haftalık örnek yemek menü düzenlemesi  
yapıldığı ve anılan Şartname’de örnek menüde yer alan yemek çeşitleri ve içeriğinde yer alan  
girdilerin gramajların yer aldığı gıda rasyosuna, Özel Teknik Şartname’de ise yemek  
yapımında kullanılacak malzemelerin özelliklerine yer verildiği görülmüştür.  
2.1) Başvuru sahibinin “Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) “(Ana  
Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den  
çok olmaması gerekir” şartını karşılamadığı, yönündeki iddiası kapsamında idare tarafından  
Kurumumuza gönderilen belgeler doğrultusunda, Tilmen Tem. Nak. Gıda ve Yemek San. Tic.  
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
İsteklinin “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında  
sunduğu, anılan tabloda ana çiğ girdi maliyeti için 857.096,94 TL, işçilik maliyeti için  
169.203,96 TL öngörüldüğü, ana çiğ girdi maliyeti+işçilik maliyeti/toplam teklif tutarı  
oranının (0,92) 0,80’den az ve 0,95’den çok olmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2.2) Başvuru sahibinin “Etli sebze yemeklerinde, dana etlerinin kemikli mi kemiksiz mi  
olduğunun belirtilmediği” yönündeki iddiası kapsamında yapılan incelemede, örnek menüde  
yer alan ve içerisinde et bulanan sebze yemekleri ile gıda reçetelerinde belirtilen etli sebze  
yemeklerinin içeriğinde bulunan dana eti girdi çeşidinin etli sebze türlüsü (Dana eti), etli  
nohut (Dana eti), etli kuru fasulye (Dana eti), etli bezelye (Dana eti) olduğu, idarenin söz  
konusu yemeklerde dana etinin kemikli mi kemiksiz mi kullanılacağına dair bir belirleme  
yapmadığı, anılan isteklinin ise gıda reçetelerine uygun şekilde anılan yemekler için dana eti  
öngördüğü yapıldığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
2.3) Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunduğu ve örnek 4  
haftalık menüde yer alan yemeklerin içerisinde kullanılacak girdi gramajlarının, Teknik  
Şartname’nin ekinde yer alan gıda reçetelerindeki gramajlarla aynı olduğu tespit edildiğinden  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2.4) İdare tarafından hazırlanan 4 haftalık örnek menüde, “etli sebze türlüsü” yemeği 2  
kere yer aldığı, gıda rasyosunda “etli sebze türlüsü” adı altında bir yemeğin yer almadığı  
ancak gıda rasyosunda yer alan “etli yaz türlüsü” ve “etli kış türlüsü” yemeği ile kastedilen  
yemeğin etli sebze türlüsü olduğu anlaşılmış olup, anılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında etli yaz türlüsünü açıkladığı tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
Yapılan incelemede, gıda rasyosunda yer aldığı gibi “etli yaz türlüsü”, “etli kış  
türlüsü” ayrımı yapılmadan, örnek menüde yalnızca etli sebze türlüsü yemeğinin yer aldığı  
dikkate alındığında, anılan isteklinin “etli yaz türlüsü” veya “etli kış türlüsü” yemeklerinden  
herhangi birinin açıklamasının yeterli olduğu ve anılan isteklinin de etli yaz türlüsü yemeğini  
açıkladığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2.5) Özel Teknik Şartname’nin “L-TAZE SEBZE VE MEYVELER” başlığı altında  
“MAYDANOZ:  
1) Piyasada satılan en iyi cinsten olacaktır. Demetler halinde bağlanmış demetler içinde  
yabancı otlar bulunmayacaktır. Sararmış çamurlu ve topraklı olmayacaktır.  
2) Demetlilerin tamamı aynı cins olacak. En küçüğü 75 gramdan az olmayacak.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin eki rasyon listesinde örnek menüde yer alan içerinde maydanoz  
girdisinin yer aldığı yemekler ve söz konusu yemeklerin içerisinde kullanılması gereken  
maydanoz miktarı “tavuk sote… maydanoz 1/10 demet, tavuk haşlama… maydanoz 1/10  
demet, sebzeli tavuk… maydanoz 1/10 demet, sebzeli köfte… maydanoz 1/10 demet, etli yaz  
türlüsü… maydanoz 1/10 demet, etli kış türlüsü… maydanoz 1/20 demet, etli yaz türlüsü …  
maydanoz 1/10 demet, orman kebabı… maydanoz 1/10 demet, tas kebabı… maydanoz 1/10  
demet, yaz salatası… maydanoz 1/8 demet, peynirli börek… maydanoz 1/10 demet, peynirli  
makarna… maydanoz 1/10 demet, patatesli börek… maydanoz 1/10 demet, soslu makarna…  
10 adet.” şeklinde ifade edilmiştir.  
Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen düzenlemelerinde maydanozun demet  
olarak sunulması gerektiği belirtilmiş olup,(demetlerin en küçüğü 75 gr olacak şekilde) aşırı  
düşük teklif sorgulaması kapsamında istekliye verilen örnek menüde yer alan ve yukarıda yer  
verilen yemeklerin içerisinde maydanoz girdisinin kullanılacağı ve kullanılacak maydanoz  
miktarının bir demetin belirli oranlarında olması gerektiği ve anılan isteklinin bu çerçevede  
maydanoz için demet/adet cinsinden açıklama yapması gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda yapılan incelemede, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması ekinde  
maydanoz fiyatını tevsik etmek amacıyla, Ankara Ticaret Borsasınca yayımlanan,  
13.09.2016-12.09.2017 tarihli maydanozun (adet) ortalama fiyatının 0,6825 TL ve  
maydanozun (kg) ortalama fiyatının 1,8793 TL olarak belirtildiği bültenin sunulduğu  
görülmüş olup, maydanoz girdisi için adet ve gr cinsinden açıklama yaptığı dolayısıyla  
başvuru sahibinin Yemeklerin üretiminde kullanılacak maydanoz miktarlarının Teknik  
Şartname’de gr ve adet olarak 2 ayrı şekilde belirtilmesine rağmen anılan isteklinin ayrı ayrı  
gr/adet olarak açıklama yapmadığı” yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2.6) Özel Teknik Şartname’nin “F- SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ” başlığı altında “…POŞET  
YOĞURT  
1- Yoğurtlar günlük olacaktır. Miktarı 200 gr dan az olmayacaktır. Sağlığa zararlı  
olmayan tek kullanımlık plastik ya da karton kaplar içinde getirilecektir…” düzenlemesi yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
almaktadır.  
Başvuru sahibinin iddiasında yer alan ve yukarıda yer verilen düzenlemeye göre  
yoğurdun 200 gr dan az olmayacağı belirtilmiş olmakla birlikte, söz konusu düzenleme poşet  
yoğurt için geçerli olan düzenlemedir. Ancak örnek menüde sadece “yoğurt” ifadesi yer  
almakta olup, “poşet yoğurt” ifadesi yer almamıştır. Bununla birlikle gıda rasyosunda  
yoğurdun 90 gr. süzme yoğurt olması gerektiğine ilişkin düzenleme yapıldığı, yemeklerin  
yanında verilecek olan yoğurdun poşet yoğurt olması gerektiğine ilişkin örnek menüde bir  
düzenleme olmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, anılan isteklinin yoğurt girdisini  
iddia edildiği üzere 200 gr. poşet yoğurt üzerinden açıklaması gerekmediği sonucuna  
ulaşılmıştır. Dolayısıyla anılan isteklinin yoğurt girdisini 90 gr. süzme yoğurt üzerinden  
açıklamasında mevzuata aykırılık olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
2.7) Özel Teknik Şartname’nin “L-TAZE SEBZE VE MEYVELER” başlığı altında  
“MARUL  
….4.Her marulun ağırlığı 500 gramdan aşağı olmayacaktır. İlk ve son tufanda 400 gramdan  
aşağı olmamak kaydı ile kabul edilir.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin eki rasyon listesinde Yaz salatası… Marul 1/8 adet, Kış  
salatası… Marul 1/8 adet…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen düzenlemesinde her bir marul girdisinin en  
az kaç gr olması gerektiği belirtilmiş olup, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında istekliye  
verilen örnek menüde “salata” nın yer aldığı, marulun girdi olarak salatada (yaz/ kış salatası)  
1/8 adet kullanılması gerektiği ve anılan isteklinin bu çerçevede marul için adet cinsinden  
açıklama yapması gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda yapılan incelemede, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması ekinde  
marul fiyatını tevsik etmek amacıyla, Ankara Ticaret Borsasınca yayımlanan, 13.09.2016-  
12.09.2017 tarihli marulun (adet) ortalama fiyatının 1,9262 TL olarak belirtildiği bültenin  
sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2.8) Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşe İlişkin Bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinin  
7’nci bendinde “7-Ekmek, masalarda kapalı ve dilimlenmiş olarak bulunacak ve sınır  
olmayacaktır. Ayrıca yemek masaları üzerinde su, sürahi, bardak, tuzluk ve biberlik  
bulunacaktır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Dağıtım” başlıklı 4’üncü maddesinde “… d-)Hazırlanan yemekler  
servis alanlarına firma tarafından yemek arabalarıyla üstü kapalı olarak temiz bir şekilde  
götürülecektir. Sıcak yemekler sıcak soğuk yemekler uygun ısıda dağıtılacaktır. Firma  
Yemekhanedeki masaların üzerinde temiz ütülü örtüler, taze dilimlenmiş ekmek, içme suyu,  
bardak, sürahi, peçete, tuzluk, çatal, kaşık, bıçak bulunduracaktır giderlerin tümü firmaya ait  
olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 79.2.6’ncı maddesinde “…pet su…  
açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır…” açıklaması çerçevesinde “pet suyun”  
açıklama yapılacak unsur olarak kabul edildiği, yukarıda yer alan Teknik Şartname  
düzenlemelerinden ise yüklenicilerin yemek masaları üzerinde içme suyu bulundurması  
gerektiği anlaşılmış olup, söz konusu içme suyunun “pet su” olması gerektiği yönünde bir  
düzenleme yapılmadığı, Tebliğ açıklamalarına göre ise yalnızca pet suyun açıklama yapılacak  
unsur olarak kabul edildiği dikkate alındığında, isteklilerin “pet su” niteliğini haiz olmayan su  
giderini açıklamaları gerekmediği ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2.9) Teknik Şartname’nin eki rasyon listesinde “EKMEK: Günlük Öğle yemekleri için  
kişi başı 90-100 gr. Ekmek verilecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen düzenlemesine göre, yemeklerin yanında  
kişi başı 90-100 gr olmak üzere ekmek verilmesi gerektiği belirtilmiş olup, anılan isteklinin  
bu çerçevede ekmek girdisi için gr cinsinden açıklama yapması gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda yapılan incelemede, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması ekinde  
ekmek fiyatını tevsik etmek amacıyla, Sivas Ticaret Borsasınca yayımlanan, 2016 yılının  
Ekim ayı tarihli ekmek (kg) ortalama fiyatının 3,5 TL olarak belirtildiği bültenin sunulduğu  
görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2.10) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı  
54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasında “Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya  
Kurum tarafından gerekçeli olarak;  
...  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir...” hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’nci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda  
belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemez.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında ise “...İdareye yapılan şikâyet  
başvurusundan farklı bir konu ile Kuruma yapılan başvurularda şikâyet süresinin henüz  
dolmadığı hallerde, itirazen şikâyet konusuna ilişkin idarenin cevabının alınmamış olması  
nedeniyle bu başvurular da ilgili idareye gönderilir. İdareye başvuru konularının yanı sıra  
yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun  
incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması  
bulunmaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde, idareye şikâyet başvurusunda yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
verilmeyen ve idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda yer alan hususlara ilişkin olmayan  
“Baharat girdilerinin hesaplara dahil edilmesinin mevzuata aykırı olduğu” yönündeki  
iddianın itirazen şikâyet kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından bahse konu  
iddiaya ilişkin olarak başvurunun şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2.11) Özel Teknik Şartname’nin “H-Yağlar” başlığında “AYÇİÇEK YAĞI:… 5)Brüt 17  
kg lık net 16,380 kg lık kutular içerisinde gelecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan istekli tarafından ayçiçek yağının fiyatını tevsik etmek amacıyla, Ankara  
Ticaret Borsasınca yayımlanan, 13.09.2016-12.09.2017 tarihli ayçiçek yağının (kg) ortalama  
fiyatının 4,8191 TL olarak belirtildiği bültenin sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin  
iddiasının sunulan ayçiçek yağının miktar, fiyat veya tevsik edilme yöntemine ilişkin  
olmadığı yalnızca sunulan ayçiçek yağı ambalajının yukarıda yer verilen şartı sağlamadığı  
yönünde olduğu dikkate alındığında, açıklanmaya çalışılan ayçiçek yağı ambalajının yukarıda  
yer verilen düzenleme çerçevesinde olup olmadığı hususunun muayene ve kabul aşamasında  
değerlendirilebileceği ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2.12) Teknik Şartname’nin “Çalışan İşçi Sayısı, Nitelikleri ve Diğer Hususları”  
başlıklı 8’nci maddesinde “a-) İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, kapasitelerine ve hizmet  
özelliklerine göre çalışacak personel sayısını belirleme hakkına sahip olup aşağıda belirtilen  
sayıları öngörmüştür. İdari konumdaki kişiler bunların dışındadır.  
Yüklenici 1(bir)Gıda Mühendisi [Ziraat Mühendisi (gıda-süt),Gıda Mühendisi,  
Veteriner Hekim, Kimya Mühendisi, Kimyager, Diyetisyen, Ev ekonomisi Yüksekokulu  
beslenme bölümü mezunu (4 Yıllık) ] 1 adet  
çalıştığına dair SGK işe giriş bildirgesi olacak)  
(Ustalık Belgeli ) Aşçı (en az iki yıllık  
En az Üç (3) kişi olmak kaydı ile Bulaşıkçı-garson  
Öğrenci sayısında değişiklik olduğunda idare çalışan işçi sayısını yeniden belirleme  
hakkına sahiptir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, ihale konusu iş için tam  
zamanlı 1 gıda mühendisi, 1 aşçı ve 3 bulaşıkçı garson ve yarı zamanlı 31 garson (dağıtıcı)  
olmak üzere toplam 36 personel çalıştırılmasının öngörüldüğü, işçiler için öngörülen saatlik  
ücretin ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin üzerinde olduğu ve işçiliğe  
ilişkin hesaplamalarda KİK işçilik hesaplama modülünün kullanıldığı görülmüş olup, işçilik  
giderine ilişkin açıklamanın bu yönüyle mevzuata aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır  
2.13) Başvuru sahibinin “Aşırı düşük teklif açıklamasında yuvarlama hataları ile  
aritmetik hatalar yapıldığı” yönündeki iddiasının açıklama kapsamında yer alan bütün  
matematiksel hesaplamaların uygunluğunun baştan sona değerlendirilmesine yönelik olduğu,  
hangi girdiye ilişkin hesaplama hatası yapıldığı belirtilmemekle birlikte, girdilerin birim  
fiyatlarında mı gramajlarında mı, ana çiğ girdi maliyetinin veya işçilik maliyetinin  
hesaplamasında mı yuvarlama hatası ile aritmetik hata yapıldığı gibi unsurlara yer  
verilmediği, söz konusu iddiaların açıklama kapsamında yer alan bütün matematiksel  
hesaplamaların uygunluğunun yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği,  
genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren başvurularda Kurumun idarenin yerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/065  
: 64  
: 19.12.2017  
: 2017/UH.II-3434  
geçip, re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme  
yetkisi bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.