Ana Sayfa / Kararlar / Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park Bahçeler Şube Müdürlüğü / 2016/460453-Kocaeli Genelinde Ağaç Çukuru Açımı
Bilgi
İKN
2016/460453
Başvuru Sahibi
Neveser Peyzaj Turizm ve İnş. Tic. A.Ş.
İdare
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park Bahçeler Şube Müdürlüğü
İşin Adı
Kocaeli Genelinde Ağaç Çukuru Açımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Neveser Peyzaj Turizm ve İnş. Tic. A.Ş.,  
Ali Kahya Fatih Mah. Seymen Cad. Kartepe İş Merkezi No: 46 Kapı No: 7 İzmit/KOCAELİ  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park  
Bahçeler Şube Müdürlüğü,  
Karabas Mahallesi Oramiral Salim Dervişoglu Caddesi No: 80 41040 İzmit/KOCAELİ  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/460453 İhale Kayıt Numaralı “Kocaeli Genelinde Ağaç Çukuru Açımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı  
Park Bahçeler Şube Müdürlüğü tarafından 09.12.2016 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Kocaeli Genelinde Ağaç Çukuru Açımı” ihalesine ilişkin olarak Neveser  
Peyzaj Turizm ve İnş. Tic. A.Ş.nin 09.01.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 17.01.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.01.2017 tarih ve  
4005 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.01.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/239 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
1) “100x100x60 cm ebatlarında elle yumuşak toprakta çukur açma” kalemine ilişkin  
olarak;  
a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan birim fiyat listesindeki  
14.012/1 poz numaralı “El ile her derinlikte yumuşak ve sert toprak dar derin kazı yapılması”  
kaleminin söz konusu kalemi ile benzer nitelikte olduğu, bu poz numaralı kaleminin  
2016 yılı kâr hariç birim fiyatının 30,54 TL/m3 olarak belirlendiği, 1 m3 kazı yapılabilmesi  
için toplam 4,125 saat düz işçi çalıştırılacağının belirtildiği, 2016 yılı saatlik asgari ücretin  
7,32 TL/sa olduğu dikkate alındığında, bir adet çukurun minimum fiyatının 18,12 TL/adet  
(4,125 x 7,32  
=
30,20 TL/m3 >>>30,20 TL x 0,60 m3  
=
18,12 TL/adet) olması gerektiği,  
ancak anılan istekli tarafından teklif edilen fiyatın, söz konusu tutardan daha düşük olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
b) Bu kaleminin tevsiki için sunulan fiyat teklifinin bu alanda faaliyet gösteren  
firmadan alınmadığı, altında meslek mensubuna ait ibare ve imzanın bulunmadığı, ibarede  
yazılması gereken tarih ve sayı bilgisinin mevcut olmadığı, ayrıca meslek mensubuna ait  
iletişim bilgilerinin de yer almadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmanın 2016 yılının 2.  
ve 3. geçici vergi döneminde imalatın aynısı için kesilmiş bir faturasının bulunmadığı, ilgili  
meslek mensubundan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağa dayanak teşkil eden  
faturaların istenilmesi halinde bu hususun görülebileceği, satış tutarı tespit tutanaklarının  
geçmiş yıllarda yapılan işlere yönelik hak ediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlendiği, ayrıca  
şikâyete konu kaleminin mal alımı niteliğinde bir kalem olmadığı, dolayısıyla anılan istekli  
tarafından daha önceden yapılan işlerin hak edişlerine dayalı olarak Ek-O.7 maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağının sunularak satışlar üzerinden açıklama yapılmasında mevzuata uyarlık  
bulunmadığı,  
2) “100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada çukur açma” kalemine ilişkin  
olarak;  
a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan birim fiyat listesindeki  
14.016/1 poz numaralı “El veya kompresörle patlayıcı madde kullanmadan her derinlikte sert  
kayada dar derin kazı yapılması” kaleminin söz konusu kalemi ile benzer nitelikte  
olduğu, bu kaleminin 2016 yılı kâr hariç birim fiyatının 72,28 TL/m3 olarak belirlendiği, 1  
m3 kazı yapılabilmesi için toplam 3,19 saat düz işçi, 0,55 saat ateşleme ustası, 0,55 saat erbap  
işçi ve 0,44 saat kompresör çalıştırılacağının belirtildiği, bu doğrultuda bir adet çukurun  
minimum fiyatının 38,93 TL/adet olması gerektiği, ancak anılan istekli tarafından teklif  
edilen fiyatın söz konusu tutardan daha düşük olduğu,  
b) Bu kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde maliyet bileşenlerinin (işçilik,  
kompresör ve mazot) ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere yönelik tevsik edici belgelere de  
ayrı ayrı yer verilmediği, analiz girdilerindeki maliyetlerin nasıl hesaplandığının  
belirtilmediği, söz konusu fiyat teklifi ile kaleminin tamamına yönelik bir açıklamada  
bulunulduğu, diğer yandan fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet gösteren firmadan  
alınmadığı, altında meslek mensubuna ait ibare ve imzanın bulunmadığı, ibarede yazılması  
gereken tarih ve sayı bilgisinin mevcut olmadığı, ayrıca meslek mensubuna ait iletişim  
bilgilerinin de yer almadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmanın 2016 yılının 2. ve 3.  
geçici vergi döneminde imalatın aynısı için kesilmiş bir faturasının bulunmadığı, ilgili meslek  
mensubundan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağa dayanak teşkil eden faturaların  
istenilmesi halinde bu hususun görülebileceği, satış tutarı tespit tutanaklarının geçmiş yıllarda  
yapılan işlere yönelik hak ediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlendiği, ayrıca şikâyete konu  
kaleminin mal alımı niteliğinde bir kalem olmadığı, dolayısıyla anılan istekli tarafından  
daha önceden yapılan işlerin hak edişlerine dayalı olarak Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunularak satışlar üzerinden açıklama yapılmasında mevzuata uyarlık  
bulunmadığı,  
3) “100x100x60 cm ebatlarında makinası ile çukur açma (açılan çukurların etrafı  
idarenin istediği şekilde el ile düzeltilecektir.) kalemine ilişkin olarak;  
a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan birim fiyat listesindeki  
14.016/1 poz numaralı “El veya kompresörle patlayıcı madde kullanmadan her derinlikte sert  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
kayada dar derin kazı yapılması” kaleminin söz konusu kalemi ile benzer nitelikte  
olduğu, bir adet çukurun minimum fiyatının 38,93 TL/adet olması gerektiği, ancak anılan  
istekli tarafından teklif edilen fiyatın söz konusu tutardan daha düşük olduğu,  
b) Bu kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde maliyet bileşenlerinin (işçilik, havalı  
kompresör veya benzinli kırıcı ve mazot) ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere yönelik  
tevsik edici belgelere de ayrı ayrı yer verilmediği, analiz girdilerindeki maliyetlerin nasıl  
hesaplandığının belirtilmediği, söz konusu fiyat teklifi ile kaleminin tamamına yönelik bir  
açıklamada bulunulduğu, diğer yandan fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet gösteren  
firmadan alınmadığı, altında meslek mensubuna ait ibare ve imzanın bulunmadığı, ibarede  
yazılması gereken tarih ve sayı bilgisinin mevcut olmadığı, ayrıca meslek mensubuna ait  
iletişim bilgilerinin de yer almadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmanın 2016 yılının 2.  
ve 3. geçici vergi döneminde imalatın aynısı için kesilmiş bir faturasının bulunmadığı, ilgili  
meslek mensubundan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağa dayanak teşkil eden  
faturaların istenilmesi halinde bu hususun görülebileceği, satış tutarı tespit tutanaklarının  
geçmiş yıllarda yapılan işlere yönelik hak ediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlendiği, ayrıca  
şikâyete konu kaleminin mal alımı niteliğinde bir kalem olmadığı, dolayısıyla anılan istekli  
tarafından daha önceden yapılan işlerin hak edişlerine dayalı olarak Ek-O.7 maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağının sunularak satışlar üzerinden açıklama yapılmasında mevzuata uyarlık  
bulunmadığı,  
4) “100x100x60 cm derinliğinde çukurlara ibreli fidanların topraklı dikimi” iş  
kalemine ilişkin olarak;  
Bu kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde maliyet bileşenlerinin (işçilik, malzeme,  
makine, alet-edevat) ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere yönelik tevsik edici belgelere de  
ayrı ayrı yer verilmediği, analiz girdilerindeki maliyetlerin nasıl hesaplandığının  
belirtilmediği, söz konusu fiyat teklifi ile kaleminin tamamına yönelik bir açıklamada  
bulunulduğu, diğer yandan fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet gösteren firmadan  
alınmadığı, altında meslek mensubuna ait ibare ve imzanın bulunmadığı, ibarede yazılması  
gereken tarih ve sayı bilgisinin mevcut olmadığı, ayrıca meslek mensubuna ait iletişim  
bilgilerinin de yer almadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmanın 2016 yılının 2. ve 3.  
geçici vergi döneminde imalatın aynısı için kesilmiş bir faturasının bulunmadığı, ilgili meslek  
mensubundan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağa dayanak teşkil eden faturaların  
istenilmesi halinde bu hususun görülebileceği, satış tutarı tespit tutanaklarının geçmiş yıllarda  
yapılan işlere yönelik hak ediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlendiği, ayrıca şikâyete konu  
kaleminin mal alımı niteliğinde bir kalem olmadığı, dolayısıyla anılan istekli tarafından  
daha önceden yapılan işlerin hak edişlerine dayalı olarak Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunularak satışlar üzerinden açıklama yapılmasında mevzuata uyarlık  
bulunmadığı,  
5) “100x100x60 cm derinliğinde çukurlara yapraklı fidanların topraklı dikimi” iş  
kalemine ilişkin olarak;  
Bu kalemine ilişkin alınan fiyat teklifinde maliyet bileşenlerinin (işçilik, malzeme,  
makine, alet  
-edevat) ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere yönelik tevsik edici belgelere de  
ayrı ayrı yer verilmediği, analiz girdilerindeki maliyetlerin nasıl hesaplandığının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
belirtilmediği, söz konusu fiyat teklifi ile kaleminin tamamına yönelik bir açıklamada  
bulunulduğu, diğer yandan fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet gösteren firmadan  
alınmadığı, altında meslek mensubuna ait ibare ve imzanın bulunmadığı, ibarede yazılması  
gereken tarih ve sayı bilgisinin mevcut olmadığı, ayrıca meslek mensubuna ait iletişim  
bilgilerinin de yer almadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmanın 2016 yılının 2. ve 3.  
geçici vergi döneminde imalatın aynısı için kesilmiş bir faturasının bulunmadığı, ilgili meslek  
mensubundan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağa dayanak teşkil eden faturaların  
istenilmesi halinde bu hususun görülebileceği, satış tutarı tespit tutanaklarının geçmiş yıllarda  
yapılan işlere yönelik hak ediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlendiği, ayrıca şikâyete konu  
kaleminin mal alımı niteliğinde bir kalem olmadığı, dolayısıyla anılan istekli tarafından  
daha önceden yapılan işlerin hak edişlerine dayalı olarak Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunularak satışlar üzerinden açıklama yapılmasında mevzuata uyarlık  
bulunmadığı,  
6) KİK payı ve damga vergileri için gider öngörülmesine rağmen bu giderlerin nasıl  
hesaplandığına yönelik bir açıklamanın yer almadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:  
Başvuru konusu ihalenin 09.12.2016 tarihinde gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye  
3
isteklinin katıldığı, 12.12.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile Bereket İnş. Taah. Haf. Nak.  
Gıd. Giy. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek aynı  
tarihli yazı ile anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 30.12.2016 tarihli  
ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan 2.997.900,00 TL teklif  
bedeli ile Bereket İnş. Taah. Haf. Nak. Gıd. Giy. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif, 3.995.000,00 TL teklif bedeli ile başvuru sahibinin teklifinin  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu  
maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç  
yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise  
yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul  
edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur…” açıklamaları yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükmü ve Tebliğ açıklamalarından, personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen  
tutarın sınır değer olarak kabul edileceği, teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerden  
aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine  
ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin,  
bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu,  
Diğer yandan, istekliler tarafından, aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerinin hangi  
yöntemlerle açıklanabileceğinin tek tek sayılmak suretiyle belirlendiği, üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatların söz  
konusu yöntemlerden biri olduğu anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Kocaeli Genelinde Ağaç Çukuru Açım  
b) Miktarı ve türü:  
225.000 adet 100*100*60 cm Ebatlarında Çukur Açma ve Çukurlara Fidan  
Dikimi…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. vergi(KDV Hariç), resim, harç  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
İşçilik giderleri ve Teknik Şartnamede yükleniciye ait olduğu belirtilen giderler  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Genel hükümler” başlığı altında “…Bu kapsamında yüklenici  
firma idarenin kontrol mühendisine bu işin kontrolünde kullanmak üzere, işe başlama  
tarihinden itibaren  
7
takvim günü içerisinde bitim tarihine kadar, akaryakıt ve tüm giderleri  
(vergi, sigorta, bakım, onarım vb.) yükleniciye ait olmak üzere en az 2014 model 4x2  
kamyoneti idareye tahsis edecektir. Bunun için ayrıca bir ödeme yapılmayacaktır…”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan düzenlemelerden, başvuru konusu işin, Kocaeli genelinde toplam 225.000  
adet 100x100x60 cm ebatlarında çukur açma ve çukurlara fidan dikimi işi olduğu, işçilik  
giderleri ile Teknik Şartname’de yükleniciye ait olduğu belirtilen giderlerin teklif fiyatına  
dâhil giderler olduğu anlaşılmıştır.  
Öte yandan, birim fiyat teklif cetvelinde, 100x100x60 cm ebatlarında elle yumuşak  
toprakta çukur açma, 100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada çukur açma, 100x100x60  
cm ebatlarında makinası ile çukur açma, 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara ibreli  
fidanların topraklı dikimi ve 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara yapraklı fidanların  
topraklı dikimi olmak üzere toplam beş iş kaleminin mevcut olduğu görülmüştür.  
İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde,  
teklif fiyatı sınır değerin altında kalan tek isteklinin (Bereket İnş. Taah. Haf. Nak. Gıda San.  
ve Tic. Ltd. Şti.) bulunduğu, anılan istekliden 12.12.2016 tarihinde “aşırı düşük teklif  
açıklama talebi” konulu ve 196600 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz  
konusu yazıda, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan kalemlere ait; makinesi giderleri,  
işçilik giderleri ve alet-edevat giderlerinin açıklamaya esas teşkil edecek önemli teklif bileşeni  
olarak belirlendiği, 30.12.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile idarece yapılan  
değerlendirme neticesinde sunduğu açıklama uygun kabul edilen bahsi geçen isteklinin  
teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
İhale uhdesinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
1 numaralı 100x100x60 cm ebatlarında elle yumuşak toprakta çukur açma kalemine  
ilişkin olarak;  
Söz konusu ile ilgili 2016 yılı birim fiyat kitaplarında yayımlanmış bir poz  
bulunmadığı belirtilerek, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 14.001 numaralı pozundan (El ile  
yumuşak toprak kazılması) faydalanıldığı, buna göre, anılan kalemine ilişkin maliyet  
unsurlarının kazı işi, kazıdan çıkan malzemenin araçlara yüklenmesi işi ve kazıdan çıkan  
malzemenin nakledilmesi işi olarak belirlendiği, bahsi geçen poz analizi doğrultusunda kazı  
için düz işçi miktarı 1 saat/m3 taşıma için 0,75 saat/m3 ve kazı boşluklarının doldurulması  
,
için 0,25 saat/m3 olmak üzere, düz işçi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 01.501 numaralı  
pozuna ilişkin 2016 yılı rayici (7,40 TL/saat) esas alınmak suretiyle, kaleminin kazılması  
birim maliyeti olarak; 0,600 m3/adet (iş kaleminin kazı hacmi) x 1 saat/m3 x 7,40 TL/saat  
=
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
4,44 TL/adet, taşınması birim maliyeti olarak; 0,354 m3/adet x 0,75 saat/m3 x 7,40 TL/saat  
=
1,9647 TL/adet (Teknik Şartname doğrultusunda tüm kazı malzemesinin nakledilmesinin söz  
konusu olmadığı, kontrol mühendisinin uygun gördüğü yerlerde, kazı toprağının tamamen  
uzaklaştırılacağı belirtilerek, toprağın organik maddece zenginlik değeri olan %41 göz  
önünde bulundurularak, her çukur kazı toprağının %59’unun tahliye edileceği kabul  
edilmiştir.) ve kazı boşluklarının doldurulması birim maliyeti olarak; 0,600 m3/adet x 0,25  
saat/m3 x 7,40 TL/saat  
=
1,11 TL/adet hesabının yapıldığı, bu doğrultuda kazı işi birim  
maliyeti için 7,5147 TL/adet (4,44 TL/adet  
TL/adet) tutarına ulaşıldığı,  
+
1,9647 TL/adet  
+
1,11 TL/adet  
=
7,5147  
Kazıdan çıkan malzemenin araçlara yüklenmesi işi için İller Bankasının 15.147/K poz  
numaralı kaleminden yararlanıldığı, anılan pozun analizinde bulunan yükleme maliyetinin  
esas alındığı, söz konusu poz analizi doğrultusunda yükleme boşaltma karşılığı için düz işçi  
miktarı 1 saat/m3 olmak üzere, düz işçi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 01.501 numaralı  
pozuna ilişkin 2016 yılı rayici (7,40 TL/saat) esas alınmak suretiyle, taşınacak malzemenin  
araçlara yüklenmesi işi birim maliyeti olarak 0,354 m3/adet x 1 saat/m3 x 7,40 TL/saat  
2,6196 TL/adet tutarının hesaplandığı,  
=
Kazıdan çıkan malzemenin nakledilmesi işi için 07.004 poz numaralı (taşıma  
mesafeleri brükner eğrisi üzerinden ölçülen her cins kazı malzemesinin …m mesafeye  
taşınması) taşıma formülünün (F= 0,00023 x  
K
x
M1/2 TL/ton) kullanıldığı, mesafenin  
22.000 m olarak öngörüldüğü (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi hafriyat döküm sahaları göz  
önünde bulundurularak en uzak mesafe: 43.000 m, en kısa mesafe: 1.000 m olmak üzere  
ortalama 22.000 m (43.000 m  
+
1.000 m  
=
44.000 m / 2  
=
22.000 m), taşınacak malzemenin  
yoğunluğu olarak 1,763566 ton/m3 (Kocaeli ili ortalama toprak yoğunluğu hesabı yapılmıştır)  
alındığı, bu doğrultuda bir ağaç çukuru kazısından çıkan malzemenin 22.000 m mesafeye  
taşınması maliyeti olarak 4,79200544158937 TL/adet tutarına ( F= 0,00023 x 225 TL (K) x  
22.0001/2 x 1,763566 ton/m3 x 0,354 m3/adet  
=
4,79200544158937 TL/adet) ulaşıldığı,  
Buradan hareketle, 100x100x60 cm ebatlarında elle yumuşak toprakta çukur açma  
birim maliyetinin 14,92630544158937 TL/adet (7,5147 TL/adet 2,6196 TL/adet  
4,79200544158937 TL/adet 14,92630544158937 TL/adet) olarak hesaplandığı,  
+
+
=
2 numaralı 100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada çukur açma kalemine ilişkin  
olarak;  
Söz konusu ile ilgili 2016 yılı birim fiyat kitaplarında yayımlanmış bir poz  
bulunmadığı belirtilerek, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 14.009 numaralı pozundan (El  
veya kompresörle patlayıcı madde kullanmadan sert kaya kazılması) faydalanıldığı, buna  
göre, anılan kalemine ilişkin maliyet unsurlarının kazı işi, kazıdan çıkan malzemenin  
araçlara yüklenmesi işi ve kazıdan çıkan malzemenin nakledilmesi işi olarak belirlendiği,  
bahsi geçen pozun kazı işi için kârsız birim fiyatının (62,11 TL/m3 /1,25  
=
49,688 TL/m3) göz  
önünde bulundurulduğu, anılan kalemi tanımında çıkan hafriyatın depo, imla veya sedde  
yerinde serilmesi işi olmaması sebebiyle, bu pozda yer alan işçilik maliyetinin, kalemi  
tanımının maliyet unsurlarına dâhil olmadığının belirtildiği, bu doğrultuda “serilmesi ve  
düzeltme işçiliği” miktarı 0,40 saat/m3 olmak üzere, bahsi geçen hususa yönelik maliyetin  
7,40 TL/saat x 0,40 saat/m3  
=
2,96 TL/m3 olarak hesaplandığı, buradan hareketle kazı işi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
maliyeti olarak 28,0368 TL/adet tutarına (0,600 m3/adet x [49,688 TL/m3 – 2,96 TL/m3]  
28,0368 TL/adet) ulaşıldığı, bu kaleminin tarifinde “kontrol mühendisinin uygun gördüğü  
yerlerde, kazı toprağı tamamen uzaklaştırılacaktır.” ifadesinin bulunmaması sebebiyle,  
=
1
numaralı kaleminde kullanılan kazıdan çıkan malzemenin araçlara yüklenmesi işi ile  
kazıdan çıkan malzemenin nakledilmesi işlerine ait maliyetlerin, anılan kaleminin maliyet  
hesabına dâhil edilmediğinin belirtildiği,  
Netice itibariyle 100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada çukur açma birim  
maliyetinin 28,0368 TL/adet olarak hesaplandığı,  
3 numaralı 100x100x60 cm ebatlarında makinası ile çukur açma kalemine ilişkin  
olarak;  
Anılan kalemine ait analiz açıklamasında, tanımında kazı yapılacak alanın toprak  
yapısı konusunda açıklayıcı bilgi bulunmaması sebebiyle, toplam 70.000 adet makine ile kazı  
işinin 35.000 adedinin yumuşak toprak alanlarda, 35.000 adedinin sert kaya alanlarında  
yapılacağı öngörüsüyle hareket edildiğinin belirtildiği, söz konusu kalemine yönelik  
maliyet unsurlarının, kazı işi, kazıdan çıkan malzemenin araçlara yüklenmesi işi ve kazıdan  
çıkan malzemenin nakledilmesi işi olarak belirlendiği, kazı işinin ise makine ile yumuşak ve  
sert toprak kazılması (Y.15.001/1A pozu), makine ile patlayıcı madde kullanmadan sert kaya  
kazılması (Y.15.014/4A pozu) ve kazı boşluklarının el ile doldurulması ve düzeltilmesi olmak  
üzere üçe ayrıldığı, buna göre kazı işi için birinci olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının  
Y.15.001/1A numaralı pozundan (makine ile yumuşak ve sert toprak kazılması) yararlanıldığı,  
söz konusu pozun kârsız birim fiyatının (2,312 TL/m3 >>> 2,89 TL/m3 / 1,25  
göz önünde bulundurulduğu, bu doğrultuda bahsi geçen kaleminin kazı işi birim  
maliyetinin 1,3872 TL/adet (0,600 m3/adet x 2,312 TL/m3  
1,3872 TL/adet) olarak  
=
2,312 TL/m3)  
=
hesaplandığı, ikinci olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Y.15014/4A numaralı pozundan  
(makine ile patlayıcı madde kullanmadan sert kaya kazılması) faydalanıldığı, söz konusu  
pozun kârsız birim fiyatının (11,912 TL/m3 >>> 14,89 TL/m3 / 1,25  
=
11,912 TL/m3) göz  
önünde bulundurulduğu, bu doğrultuda bahsi geçen kaleminin kazı işi birim maliyetinin  
7,1472 TL/adet (0,600 m3/adet 11,912 TL/m3  
x
=
7,1472 TL/adet) olarak hesaplandığı, son  
olarak kazı boşluklarının el ile doldurulması ve düzeltilmesi işinde Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının 14.001 pozu (kazı boşluklarının doldurulması) kullanılmak suretiyle 1,11  
TL/adet tutarına (0,600 m3/adet x 0,25 saat/m3 x 7,40 TL/saat  
=
1,11 TL/adet) ulaşıldığı,  
Buradan hareketle, kazı işi maliyeti olarak toplam 5,3772 TL/adet tutarının (1,3872  
TL/adet 7,1472 8,5344 TL/adet / 2 4,2672 TL/adet 1,11 TL/adet 5,3772 TL/adet)  
+
=
=
+
=
olarak bulunduğu, bu kaleminin tarifinde “kontrol mühendisinin uygun gördüğü yerlerde,  
kazı toprağı tamamen uzaklaştırılacaktır.” ifadesinin bulunmaması sebebiyle, 1 numaralı iş  
kaleminde kullanılan kazıdan çıkan malzemenin araçlara yüklenmesi işi ile kazıdan çıkan  
malzemenin nakledilmesi işlerine ait maliyetlerin, anılan kaleminin maliyet hesabına dâhil  
edilmediğinin belirtildiği,  
Netice itibariyle 100x100x60 cm ebatlarında makinesi ile çukur açma birim  
maliyetinin 5,3772 TL/adet olarak hesaplandığı,  
4 numaralı 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara ibreli fidanların topraklı dikimi iş  
kalemine ilişkin olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
Söz konusu ile ilgili 2016 yılı birim fiyat kitaplarında yayımlanmış bir poz  
bulunmadığı belirtilerek, Devlet Su İşlerinin 37.041 numaralı pozundan faydalanıldığı, bahsi  
geçen poza ilişkin analiz doğrultusunda, düz işçi miktarının 20 saat/1000 adet (rayici 7,40  
TL/saat) (200 m dâhilindeki fidanların tevzi), bahçıvan ve fidan ustası miktarının 140  
saat/1000 adet (rayici 8,90 TL/saat) (fidanın dikimi, lüzumunda hereklerin çakılması, fidanın  
bağlanması ve ilk suyun verilmesi) ve düz işçi miktarı 20 saat/1000 adet) (rayici 7,40  
TL/saat) (5 ton suyun 200 m’ye taşınması) olmak üzere 200 m dâhilindeki fidanların tevzi  
birim maliyetinin 0,148 TL/adet (7,40 TL/saat x 20 saat/1000 adet  
=
0,148 TL/adet), fidan  
dikimi, lüzumunda hereklerin çakılması, fidanın bağlanması ve ilk suyun verilmesi birim  
maliyetinin 6,34581105168486 TL/adet (8,90 TL/saat x 140 saat/1000 adet x 5,09294626941  
[37.041 poz numaralı kalemindeki dikim çukur hacmi (0,11781 m3/adet) ile bu iş  
kalemindeki dikim çukur hacmi (0,600 m3/adet) oranı >>> 0,600 m3/adet  
/
0,11781 m3/adet  
=
5,09294626941 – hacmin oranca fazla olmasının, dikim malzeme miktarını ve işin süresini de  
aynı oranda artıracağı göz önünde bulundurulmuştur.] 6,34581105168486 TL/adet ve 5 ton  
suyun 200 m’ye kadar taşınması birim maliyetinin 0,148 TL/adet (7,40 TL/saat x 20  
saat/1000 adet 0,148 TL/adet) olarak hesaplandığı,  
=
=
Netice itibariyle, 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara ibreli fidanların topraklı  
dikimi maliyeti olarak 6,64181105168486 TL/adet tutarına (0,148 TL/adet  
6,34581105168486 TL/adet 0,148 TL/adet 6,64181105168486 TL/adet) ulaşıldığı,  
+
+
=
5 numaralı 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara yapraklı fidanların topraklı dikimi  
kalemine ilişkin olarak;  
Söz konusu ile ilgili 2016 yılı birim fiyat kitaplarında yayımlanmış bir poz  
bulunmadığı belirtilerek, Devlet Su İşlerinin 37.041 numaralı pozundan faydalanıldığı, bahsi  
geçen poza ilişkin analiz doğrultusunda, düz işçi miktarının 20 saat/1000 adet (rayici 7,40  
TL/saat) (200 m dâhilindeki fidanların tevzi), bahçıvan ve fidan ustası miktarının 140  
saat/1000 adet (rayici 8,90 TL/saat) (fidanın dikimi, lüzumunda hereklerin çakılması, fidanın  
bağlanması ve ilk suyun verilmesi) ve düz işçi miktarı 20 saat/1000 adet) (rayici 7,40  
TL/saat) (5 ton suyun 200 m’ye taşınması) olmak üzere 200 m dâhilindeki fidanların tevzi  
birim maliyetinin 0,148 TL/adet (7,40 TL/saat x 20 saat/1000 adet  
=
0,148 TL/adet), fidan  
dikimi, lüzumunda hereklerin çakılması, fidanın bağlanması ve ilk suyun verilmesi birim  
maliyetinin 6,34581105168486 TL/adet (8,90 TL/saat x 140 saat/1000 adet x 5,09294626941  
[37.041 poz numaralı kalemindeki dikim çukur hacmi (0,11781 m3/adet) ile bu iş  
kalemindeki dikim çukur hacmi (0,600 m3/adet) oranı >>> 0,600 m3/adet  
/
0,11781 m3/adet  
=
5,09294626941 – hacmin oranca fazla olmasının, dikim malzeme miktarını ve işin süresini de  
aynı oranda artıracağı göz önünde bulundurulmuştur.]= 6,34581105168486 TL/adet ve 5 ton  
suyun 200 m’ye kadar taşınması birim maliyetinin 0,75375604787268 TL/adet (7,40 TL/saat  
x 20 saat/1000 adet x 5,09294626941  
=
0,75375604787268 TL/adet) olarak hesaplandığı,  
Netice itibariyle, 100x100x60 m derinliğinde çukurlara yapraklı fidanların topraklı  
dikimi birim maliyeti olarak 7,24576709955754 TL/adet (0,148 TL/adet  
6,34581105168486 TL/adet 0,75375604787268 TL/adet 7,24576709955754 TL/adet)  
tutarına ulaşıldığı tespit edilmiştir.  
+
+
=
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
Diğer yandan, söz konusu kalemleri haricinde, işin işleyişi gereği oluşan maliyetler  
olarak, personelden kaynaklanan işveren maliyeti (işçilik rayiçleri ile yapılan açıklamalar  
hariç), kamyonet giderleri ve alet-edevat giderlerinin öngörüldüğü, buna göre personelden  
kaynaklanan işveren ek maliyetinin 251.331,95 TL olarak hesaplandığı, kamyonet giderleri  
(amortisman, yakıt, kasko, trafik sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, bakım, lastik) için toplam  
15.068,13 TL’lik tutarın öngörüldüğü,  
Bu kapsamda, maliyete dayalı birim fiyat teklif analiz icmali incelendiğinde,  
100x100x60 cm ebatlarında elle yumuşak toprakta çukur açma kalemi için 597.200,00 TL  
(40.000 adet x 14,93 TL  
çukur açma kalemi için 1.121.600,00 TL (40.000 adet x 28,04 TL  
100x100x60 cm ebatlarında makinesi ile çukur açma (açılan çukurların etrafı idarenin  
istediği şekilde el ile düzeltilecektir) kalemi için 376.600,00 TL (70.000 adet x 5,38 TL  
376.600,00 TL), 100x100x60 cm derinliğinde çukurlara ibreli fidanların topraklı dikimi iş  
kalemi için 332.500,00 TL (50.000 adet x 6,65 TL 332.500,00 TL) ve 100x100x60 cm  
=
597.200,00 TL), 100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada  
=
1.121.600,00 TL),  
=
=
derinliğinde çukurlara yapraklı fidanların topraklı dikimi kalemi için 166.250,00 TL  
(25.000 adet x 6,65 TL (5 numaralı kalemine ilişkin yapılan hesaplamada birim maliyet  
olarak 7,25 TL’ye ulaşılmasına rağmen burada 6,65 TL üzerinden işlem yapılmakla birlikte,  
birim fiyat teklif cetvelinde bu kalemi için 7,44 TL teklif birim fiyatı öngörülmüştür.)  
166.250,00 TL) olmak üzere birinci ara için toplam 2.594.150,00 TL (597.200,00 TL  
=
+
1.121.600,00 TL  
öngörüldüğü,  
+
376.600,00 TL  
+
332.500,00 TL  
+
166.250,00 TL  
=
2.594,150,00 TL)  
Söz konusu tutara, personelden kaynaklanan işveren ek maliyeti (251.331,95 TL), 4x2  
kamyonet maliyeti (15.068,13 TL), alet edevat maliyeti (18.088,00 TL), sözleşme damga  
vergisi (2.997.900,00 TL x 0,00948 28.420,09 TL), karar ilanı damga vergisi (2.997.900,00  
x 0,00569 17.058,05 TL) ve Kamu İhale Kurumu payı (2.997.900,00 TL x 0,0005  
1.498,95 TL) olmak üzere toplam 331.465,17 TL tutarında ikinci ara toplamının eklenerek  
2.925.615,17 TL (2.594.150,00 TL 331.465,17 TL 2.925.615,17 TL) tutarının  
-
=
=
=
+
=
hesaplandığı, ayrıca 72.284,83 TL’lik yüklenici kârının öngörülmesi ile 2.997.900,00 TL’lik  
toplam teklif tutarına ulaşıldığı tespit edilmiştir.  
Diğer yandan, açıklama kapsamında hesaplamalara dayanak teşkil eden Kocaeli İl  
Çevre Durum Raporu, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının hafriyat döküm sahalarını  
gösterir belgeler, yol mesafelerini gösterir belgeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İller  
Bankası birim fiyat kitabında yer alan poz analizlerini gösterir belgeler, Kamu İhale Kurumu  
İşçilik Hesaplama Modülü çıktıları, toprak işleme yönünden toprak grupları tablosu veri  
nüshası, “Araç kullanma ve dinlenme sürelerine uyma mecburiyeti ve denetleme esasları”  
madde 98’in dökümü, Ford Otosan yakıt sarfiyatı tablosu, kendi malı kamyonet alış faturası  
ile ruhsat sureti, akaryakıt fiyat listesi, kasko ve trafik sigorta poliçesi suretleri, Gelir İdaresi  
Başkanlığı Motorlu Taşıtlar Vergisi Hesaplama Modülü veri nüshası ve AG Peyzaj Petrol  
Yapı Tur. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından alet  
edici bilgi ve belgelerin sunulduğu görülmüştür.  
-edevat için alınan fiyat teklifi gibi tevsik  
Öte yandan, idarenin yaklaşık maliyet hesabına bakıldığında, yapılan piyasa  
araştırması sonucunda elde edilen fiyatların ortalaması alınmak suretiyle 100x100x60 cm  
ebatlarında elle yumuşak toprakta çukur açma, 100x100x60 cm ebatlarında elle sert kayada  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
çukur açma, 100x100x60 cm ebatlarında makinesi ile çukur açma, 100x100x60 cm  
derinliğinde çukurlara ibreli fidanların topraklı dikimi ve 100x100x60 cm derinliğinde  
çukurlara yapraklı fidanların topraklı dikimi kalemleri için sırasıyla 25,00 TL, 36,67 TL,  
15,00 TL, 8,83 TL ve 8,50 TL’lik birim fiyatların öngörüldüğü anlaşılmıştır.  
Aktarılan hususlar çerçevesinde, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda, ticari  
işletmeler, esnaf işletmeleri için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan,  
faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmeler olarak, bir ticari işletmeyi,  
kısmen de olsa, kendi adına işleten kimse de tacir olarak ifade edilmektedir. Tacirler, anılan  
Kanun kapsamında bir takım yükümlülüklere sahiptirler. Dolayısıyla, her tacirin, ticaretine ait  
bütün faaliyetlerinde basiretli bir adamı gibi hareket etme zorunluluğu bulunmaktadır.  
İsteklilerin de basiretli tacir sıfatına haiz olduğu düşünüldüğünde, ticaretin genel kabul  
görmüş kuralları gereği, katıldıkları ihaleler neticesinde aldıkları işleri tamamlamak suretiyle  
kâr etme amacı gütmeleri gerekmektedir. Diğer yandan, ihalelerde aşırı düşük teklif  
sorgulamasının amacı, istekliler tarafından teklif edilen fiyatlarla işin yapılabilirliğinin  
kontrolünü sağlamaktır. Dolayısıyla, istekliler tarafından teklif bedeli oluşturulurken bu saikle  
hareket etmeleri beklenmektedir. Bu durum, yalnızca toplam bedel üzerinden  
değerlendirilmemeli, idarece sorgulamaya esas teşkil edecek önemli teklif bileşeni olarak  
belirlenen her bir kalemi açısından da kâr etmesi veya en azından zarar etmemesi  
gerekmektedir.  
Uyuşmazlığa konu ihalede, idarece anılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında, birim fiyat teklif cetvelinde bulunan tüm kalemlere ait makinesi  
giderleri, işçilik giderleri ve alet-edevat giderlerinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği  
görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
söz konusu kalemlerinin her biri için yapılan maliyet analizi sonucunda, bu kalemlerinin  
birim maliyetlerine ulaşıldığı anlaşılmıştır.  
Bu kapsamda, bahsi geçen analiz sonucunda elde edilen birim maliyetler ile anılan  
istekliye ait birim fiyat teklif cetvelinde teklif edilen birim fiyatlar karşılaştırıldığında, 1, 3, ,4  
ve 5 numaralı kalemlerinde analiz sonucu elde edilen birim maliyetlerin üzerinde teklif  
fiyatı öngörüldüğü anlaşılmakla birlikte, 2 numaralı “100x100x60 cm ebatlarında elle sert  
kayada çukur açma” kalemine ait maliyet analizi sonucunda birim fiyat olarak 28,04 TL’lik  
tutarın hesaplandığı, açıklama kapsamında da söz konusu tutarı tevsik edici belgelerin yer  
aldığı, ancak birim fiyat teklif cetvelinde anılan kalemi için 21,87 TL’lik birim fiyatın teklif  
edildiği görülmüştür.  
Bu husus, anılan istekli açısından söz konusu kalemi için zarar etme saiki ile hareket  
edildiği sonucunu doğurmaktadır (personelden kaynaklanan işveren ek maliyeti, kamyonet  
maliyeti vb. giderlerin bu kalemi içindeki yüzdeleri dikkate alınmaksızın). Her ne kadar,  
toplam teklif bedeli üzerinden 72.284,83 TL kâr öngörülmüş olsa da, bu durumun önemli  
teklif bileşeni olarak belirlenen her bir kalemi açısından da aynı olması gerektiği, diğer bir  
ifadeyle analiz fiyat tutarlarının, teklif fiyatlarına eşit veya altında olmasının bekleneceği, aksi  
durumun, genel ticaret ilkelerine ve aşırı düşük teklife ilişkin düzenlemelerin mantığına aykırı  
olacağı anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede, idarece beş iş kaleminin de önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/009  
: 67  
: 15.02.2017  
: 2017/UH.II-599  
dolayısıyla teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından her bir kalemine  
ilişkin fiyatların ne şekilde oluşturulduğunun mevzuata uygun şekilde belgelendirilmesi  
gerektiği, yapılacak belgelendirme ile elde edilen fiyatların, teklif edilen birim fiyatlara eşit  
veya altında olması, başka bir ifadeyle her bir kalemi için kâr elde edilmesi veya en azından  
zarar edilmemesinin bekleneceği, dolayısıyla 2 numaralı kalemi için yapılan analiz  
sonucunda elde edilen birim fiyatın, birim fiyat teklif cetvelinde teklif edilen birim fiyatın  
üzerinde olduğu, bu durumun, söz konusu kalemi için teklif edilen birim fiyatın tevsik  
edildiği anlamına gelmeyeceği anlaşılmış olup, açıklamanın bu haliyle mevzuata uygun  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Bereket İnş. Taah. Haf. Nak. Gıd.  
Giy. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi