Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Ardahan İl Özel İdaresi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü
/
2017/337112-1 Adet 240 Ton/Saat Kapasiteli Asfalt Plenti, 400 Ton/Saat Kapasiteli Mekanik Plent,1 Adet Bitüm Stok Tankı(500+250+250 Ton) (Kurulum Dahil) Alım İşi
Bilgi
İKN
2017/337112
Başvuru Sahibi
Teta Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi VEKİLİ: Av. Duygu Kılıç ÇAYLI
İdare
Ardahan İl Özel İdaresi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü
İşin Adı
1 Adet 240 Ton/Saat Kapasiteli Asfalt Plenti, 400 Ton/Saat Kapasiteli Mekanik Plent,1 Adet Bitüm Stok Tankı(500+250+250 Ton) (Kurulum Dahil) Alım İşi
BAŞVURU SAHİBİ:
Teta Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
VEKİLİ:
Av. Duygu Kılıç ÇAYLI,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Ardahan İl Özel İdaresi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/337112 İhale Kayıt Numaralı “1 Adet 240 Ton/Saat Kapasiteli Asfalt Plenti, 400 Ton/Saat
Kapasiteli Mekanik Plent,1 Adet Bitüm Stok Tankı(500+250+250 Ton) (Kurulum Dahil) Alım İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Ardahan İl Özel İdaresi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü tarafından 16.08.2017 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “1 Adet 240 Ton/Saat Kapasiteli Asfalt Plenti, 400 Ton/Saat Kapasiteli
Mekanik Plent,1 Adet Bitüm Stok Tankı(500+250+250 Ton) (Kurulum Dahil) Alım İşi” ihalesine
ilişkin olarak Teta Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin 01.08.2017 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 04.08.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
21.08.2017 tarih ve 47593 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.08.2017 tarihli dilekçe ile itirazen
şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2101 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1. Teknik Şartname’nin “Kurutucu Sistemi” başlıklı 2’nci maddesinde “…2.1.6. Kurutma
tamburunun tahriki her biri en az 22 kW dört adet (Toplamda en az 88 kW) motor-redüktör
grupları ile sağlanacaktır. Redüktörler makaralara üniversal şaft ile bağlanacaktır.”
düzenlemesinin bulunduğu, redüktörlerin makaralara direkt olarak bağlanabileceği gibi
üniversal şaft ile de bağlanabildikleri, anılan maddede üniversal şaft ile bağlantının zorunlu
tutulması ile tek bir markanın işaret edildiği ve üniversal şaft ile bağlantının zorunlu
tutulması ile direkt tahrik uygulayan firmaların ihaleye katılımının engellendiği, ayrıca, 4 x
22 kW motor gücünün de sadece bir firmanın sağlayabileceği bir özellik olduğu, uzman
üreticilerin aynı ölçülerdeki kurutucu için 4x15 kW motor gücü kullandığı, taraflarının ise
daha uzun kurutucu için dahi 4 x 18.5 kW motor gücü kullandığı, bu sebeple Teknik
Şartname’de istenen motor gücünün anlamsız ve gereksiz olduğu,
2. Teknik Şartname’nin “Karıştırıcı (Mikser)” başlıklı 5.6’ncı maddesinde “Mikser gövdesi;
en az 2 adet elektrikli rezistans ile ısıtılan, çift milli, motor-redüktör tahrikli, ağır hizmet tipi
senkronize dişlileri ile senkronize edilen karıştırma çapaları bulunan, dairesel kesitli
boşaltma kapaklı olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, dişlilerle senkronizasyonun
Avrupa’da aşınma ve bakım problemleri nedeniyle 20-30 yıl öncesinde terk edildiği,
günümüzde plent üreticilerinin mikser şaftlarının senkronizasyonunu farklı yöntemlerle
sağlamakta olduğu, bu Şartname’ye göre dünyanın sayılı üreticilerinin dahi ihaleye iştirak
edemeyecekleri, Şartname’deki bu maddenin bazı firmaların ürününü tarif etmesi sebebiyle
rekabeti engelleyici nitelikte olduğu,
3. Teknik Şartname’nin “Ön Ayrıştırıcı” başlıklı 7.1’inci maddesinde “7.1.1.Filtre sistemine
büyük partiküllerin gitmesini engellemek ve karışıma tekrar katılabilmesi için en az 18 m³
hacimli harici bir ön ayrıştırıcı ünitesi bulunacaktır…” düzenlemesinin bulunduğu,
Şartname’de ön ayrıştırıcının filtreden bağımsız harici bir ünite olması istenmekte, bu şart
ile de tek bir firmanın ürettiği şekilde ayrı bir siklonda ön ayrıştırmanın kastedildiği,
siklonlu ayrı sistemin genelde plent üreticileri tarafından yıllar öncesinde terk edilmiş bir
sistem olduğu, asfalt plenti üretiminde dünya çapında söz sahibi firmalarla birlikte
taraflarının da son teknoloji olan filtre gövdesine entegre ön ayrıştırıcılı filtre sistemi
kullanmakta olduğu, bu düzenlemenin rekabeti engelleyici nitelikte olduğu,
4) Teknik Şartname’nin “Elek Ünitesi” başlıklı 5.1’inci maddesinde “…5.1.11 Kolay elek
değişimi için ön kapak iki adet hidrolik pistonla açılacaktır…” düzenlemesinin yer aldığı,
düzenleme ile eleklerin kolay değişiminin istenmekte olduğu ancak sadece bir firmanın tasarımı
olan iki adet hidrolik pistonla yapılmasının zorunlu tutulduğu, birçok üretici firma ve taraflarının ön
kapağı ray üzerinde kayar şekilde imal etmekte oldukları, dolayısıyla elek değişimi için kolayca
açılmakta olduğu, düzenlemenin bu şekliyle rekabeti engellediği,
5) Teknik Şartname’nin “Filler Servis Silosu” başlıklı 4.3’üncü maddesinde “4.3.7.Servis
Silosu altında fillerin düzenli akışını sağlamak için titreşimli bir boşaltma ünitesi mevcut
olacaktır…” düzenlemesi, “Filler Stok Silosu” başlıklı 4.7’nci maddesinde “4.7.3. Stok Silosu
altında fillerin düzenli akışını sağlamak için titreşimli bir boşaltma ünitesi mevcut olacaktır…”
düzenlemesinin yer aldığı ancak bu maddelerde özelliklerin tamamen tek bir firmaya ait olduğu,
Şartname’de talep edilen bu özelliklerin rekabeti engelleyici nitelikte olduğu,
6) Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Plent, % 3 nem
oranında en az 240 ton/saat üretim kapasiteli ve Batch Tipi olacaktır. Plent, AB direktiflerine bu
direktiflerin atıfta bulunduğu EN standartları ve TS EN 536’ya uygun olarak üretilecektir, CE
işareti (onayı) bulunacaktır ve belgeler ihale dosyasında sunulacaktır. Tasarım, Üretim ve Satış
Sonrası Müşteri Hizmetlerini de kapsayan TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi
Sertifikasına sahip olacaktır.” düzenlemesinin,
Aynı Şartname’nin “Diğer İstek ve Teknik Özellikler” başlığının 8, 9 ve 10’uncu
maddelerinde “8.ISO 3834-2 veya EN ISO 3834-2 veya TS EN ISO 3834-2 Standardına (Metalik
Malzemelerin Ergitme Kaynağı Kalite Şartlarına Uygunluk) uygun imalatları ile ilgili
belgelendirme ihale dosyasında İdareye sunacaklardır.
9. Tüm kaynaklı birleştirmeler EN 1090-1 Çelik yapı uygulamaları – Bölüm 1: Yapısal
bileşenlerin uygunluk gerekleri, EN 1090-2 (sınıf EXC3) Çelik ve alüminyum yapı
uygulamaları – Bölüm 2: Çelik yapılar için teknik gerekler standardına uygun yapılacak ve
istekliler bu standartlara uygun üretim yaptıklarını gösteri belgelerini teklifi ile birlikte
sunacaklardır.
10. İsteklinin kendine ait Brülörler, Kurutucular, Filtreler ve Fanları da kapsayan TS EN 746-2
Endüstriyel ısıl işlem teçhizatı – Bölüm 2: Yanma ve yakıtla çalışan sistemler için güvenlik
kuralları belgesi olacak, ihale dosyasında İdareye sunacaklardır.” düzenlemesinin,
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde ise “İsteklinin teklifi kapsamında sunması
gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” düzenlemesinin bulunduğu,
Anılan düzenlemeler gereğince Teknik Şartname’de belirlenen belgelerin ihalede yeterlik
kriteri olarak belirlendiği ancak ihalede sunulması istenen belgelerin ihale ilanında ve idari
şartnamede açık olarak belirlenmesi gerektiği,
Alım konusu malın özel imalat süreci gerektiren bir mal olmamasına rağmen özel imalat
süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilecek kalite belgelerinin istendiği, bu durumun ihale
dokümanında çelişkiler yarattığı ve ihaleye katılım bakımından tereddütler oluşturduğu,
Alıma konu asfalt plenti için Teknik Şartname’de CE belgesi ve çeşitli kalite belgelerinin
istendiği, talep edilen belgelerden CE Beyanının, asfalt plentleri için self deklarasyon özelliği
taşıyan bir beyan olduğu ve zaten “TS EN 536: Yol Yapım Makinaları - Asfalt Karıştırma Tesisleri –
Güvenlik kuralları”na atıf yapmakta olduğu, bir başka deyişle üretici firmaların düzenledikleri CE
Beyanlarında TS EN 536 Güvenlik Kurallarına uyduklarını beyan ettikleri, ayrıca Şartname’de talep
edilen “TS EN 746-2: Endüstriyel Isıl İşlem Teçhizatı- Bölüm 2: Yanma ve Yakıtla Çalışan
Sistemler için Güvenlik Kuralları” belgesine, “TS EN 536 Yol Yapım Makinaları-Asfalt Karıştırma
Tesisleri-Güvenlik Kuralları” standardının “Isıtıcı Donanım” bölümünde atıf yapılmakta olduğu ve
bu standardın (TS EN 746) güvenlik kurallarının göz önünde bulundurulması gerektiğinin
belirtilmekte olduğu, dolayısıyla self deklarasyon olan CE Beyanında TS EN 536 Güvenlik
Kurallarına uyduğunu beyan eden bir üretici firmanın aynı zamanda “TS EN 746-2 Endüstriyel Isıl
İşlem Teçhizatı-Bölüm 2: Yanma ve Yakıtla Çalışan Sistemler için Güvenlik Kurallarına” uyduğunu
da beyan etmiş olduğu, buna rağmen, TSE’den alınacak zorunlu olmayan TS EN 746-2 Uygunluk
Belgesinin talep edilmesinin bu belgeyi temin etmiş firmalara avantaj sağlayarak rekabeti
engellemekte olduğu, nitekim TSE’nin resmi web sitesinden yapılan sorgulamada TS EN 746-2
Endüstriyel Isıl İşlem Teçhizatı belgesinin yürürlükten kaldırıldığının görüldüğü, yürürlükten
kaldırılan bir belgenin yeterlik kriteri olarak belirlenmesi sebebiyle yürürlükten kalkana kadar ilgili
belgeyi temin etmiş olanların haricindeki firmaların ihaleye katılamayacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1. Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4 ve 5’inci iddialarına ilişkin olarak:
Uyuşmazlığa konu ihalenin Ardahan İl Özel İdaresi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü
tarafından gerçekleştirilen “1 Adet 240 Ton/Saat Kapasiteli Asfalt Plenti, 400 Ton/Saat Kapasiteli
Mekanik Plent,1 Adet Bitüm Stok Tankı (500+250+250 Ton) (Kurulum Dahil) Alım İşi” olduğu,
ihalenin açık ihale usulü ile 2 isteklinin katılımıyla gerçekleştirildiği, başvuru sahibi Teta
Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin ihaleye teklif sunmadığı tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu
Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların
verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet
alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce
hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla,
teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve
bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara
yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka
veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka
veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartnamede uyuşmazlık konusu hususlara ilişkin olarak “…2.1.6. Kurutma
tamburunun tahriki her biri en az 22 kW dört adet (Toplamda en az 88 kW) motor-redüktör grupları
ile sağlanacaktır. Redüktörler makaralara üniversal şaft ile bağlanacaktır.
11. Servis Silosu altında fillerin düzenli akışını sağlamak için titreşimli bir boşaltma ünitesi
mevcut olacaktır. Bu sistem her filler tartımında devreye girerek fillerin muntazam akmasını
sağlayacaktır. Aynı zamanda bu ünite üzerinde filler debisini ayarlayan ve gerektiğinde
tamamen kapanmasını sağlayan manüel kontrollü bir kapak mevcut olacaktır.
12. Stok Silosu altında fillerin düzenli akışını sağlamak için titreşimli bir boşaltma ünitesi
mevcut olacaktır. Bu sistem fillerin dik elevatöre muntazam akmasını sağlayacaktır. Aynı
zamanda bu ünite üzerinde filler debisini ayarlayan ve gerektiğinde tamamen kapanmasını
sağlayan manüel kontrollü bir kapak mevcut olacaktır.
13. Kolay elek değişimi için ön kapak iki adet hidrolik piston ile açılacaktır.
5.6.1. Mikser gövdesi; en az 2 adet elektrikli rezistans ile ısıtılan, çift milli, motor-redüktör
tahrikli, ağır hizmet tipi senkronize dişlileri ile senkronize edilen karıştırma çapaları bulunan, ağır
hizmet tipi rulmanlar ile yataklanan, çift pnomatik silindir ile tahrik edilen dairesel kesitli boşaltma
kapaklı olacaktır. Tüm yanal yüzeyler kaya yünü (min 50mm) (en az 90 kg/m³) ile yalıtılmış
olacaktır.
1. Filtre sistemine büyük partiküllerin gitmesini engellemek ve karışıma tekrar katılabilmesi
için en az 18 m³ hacimli harici bir ön ayrıştırıcı ünitesi bulunacaktır…” düzenlemeleri yer
almaktadır.
Başvuru sahibi istekli tarafından 1-5’inci iddialar kapsamında Teknik Şartname’de yer alan
yukarıda yer verilen düzenlemelerin tek bir firmayı işaret ettiği ve bu sebeple ihaleye katılım ve
rekabeti engellediği iddialarında bulunulduğu tespit edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu Şartname düzenlemelerine yönelik olarak Kurumun 18.09.2017 tarih ve
21278 sayılı yazısı ile ilgili akademik bir kuruluştan “…ihale konusu işin Teknik Şartname’sinde yer
alan ve yukarıda iddialar kapsamında belirtilen maddelerin asfalt plenti üreticilerinden E-Mak
Mak. İnş. San. Tic. A.Ş.nin ürünlerini işaret edip etmediğinin değerlendirilerek tarafımıza
bildirilmesi…” hususlarında teknik görüş talebinde bulunulmuştur.
Akademik Kuruluşun 01.11.2017 tarih ve 20149 sayılı cevabi yazısı 03.11.2017 tarih ve
20149 sayı ile Kurum kayıtlarına alınmış olup yazı içeriğinde “Kurutucu
Motor-redüktör grupları farklı güç değerlerinde hazır olarak alınıp sistem üzerine montajı
yapılarak kullanılan elemanlardır ve ihtiyaca göre diğer dönel elemanların devir sayılarını
azaltır/arttırırlar. Burada da bu elemanlar Kurutucular üzerinde montajı yapılarak
kullanılmışlardır. Kurutucuların herhangi bir şekilde durdurulması ya da elektrik kesintisi hallerinde
içerisinde yüksek tonaj değerlerinde yük olması nedeniyle yüklü halde kurutucunun yeniden hareketi
geçirilmesi durumunda düşük güçlü motorlar tekrar istenildiği gibi kalkış yapamamakta ya da aşırı
derecede zorlanmaktadırlar. Bazen de kurutucu içerisinde bulunan agregaların boşaltılması
gerekebiliyor. Bu nedenle yüksek güçte motor seçmek en uygun olanıdır. Her asfalt plenti üreticisi
firma piyasadan bunları temin edip kullanılabilir. Şikayet konusu firma haricinde Parker ve Çesan
gibi firmalarında yapılan araştırmada aynı güçte motor kullandıkları görülmüştür.
Örneğin; Parker firması 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinde 4x15kW, 240 ton/saat
kapasiteli asfalt plenti modelinde 4x22 kW motor kullandığı tespit edilmiştir.
Mikser (Karıştırıcı)
Karıştırıcı ünitelerinde farklı senkronizasyon elemanları kullanılabilmektedir. Yine yapılan
incelemelerde şikayet konusu firma haricinde Çesan ve Lintec gibi asfalt plenti üreticileri
firmalarının da benzer senkronize dişli sistemlerini kullandıkları tespit edilmiştir.
Ön Ayrıştırıcı
Bu eleman, filtreyi koruyan ve iri taş partiküllerini de tutarak tutulması açısından avantaj
sağlayıp filtre torbalarının kullanım ömürlerini uzattığı anlaşılmaktadır.
Bu eleman, iri taş parçacıklarını tutarak filtrenin erken deformasyonunu önleyip filtre
kullanım süresini uzatan bir eleman olarak görev yapmaktadır. Aynı şekilde söz konusu firma
haricinde Elibol ve Çesan gibi firmalarda da benzer elemanların kullanıldıkları görülmüştür.
Elek
Yine elek hususunda yapılan incelemelerde elek elemanlarının bulundukları konumlarından
çıkarılmaları hususunda raylı ve hidrolik sistemleri gibi farklı yöntemlerin kullanıldığı tespit
edilmiştir. Bunlar bilinen çalışma mekanizmaları yöntemleri olup, rahatlıkla her şekilde bu tür
Asfalt Plenti Entegre Sistemleri gibi sistemler üzerine montajı yapılabilmektedir. Bu özelliğin de tek
firmaya has bir özellik olmadığı anlaşılmaktadır.
Filler Silosu Vibrasyon Sistemi
Filler silolarında yaygın olarak kullanılan vibrasyon (titreşim) motorları filler silolarına
kolaylıkla adapte edilebilen bir elemandır. İnce partiküllerin akışını sağlamak ve muhtemel
olabilecek tıkanıklıkları da önlemek için kullanılmaktadırlar. Oluşturduğu vibrasyon (titreşim)
hareketi ile partikül akışlarını da kolaylaştırabilmektedir. Elibol, Benninghoven, Ammann ve Çesan
gibi firmalarda benzer sistemleri kullandıkları tespit edilmiştir.
Sonuç olarak Teknik Şartname ile ilgili olarak şikayet konusu olan Kurutucu, Mikser, Ön
Aynştıncı, Elek ve Filler Silosu Vibrasyon elemanlarının başka firmalar tarafından da Asfalt Plenti
Ünitelerinde kullanılmakta oldukları tespit edilmiştir. Bu nedenle Teknik Şartnamede istenen söz
konusu teknik özelliklerin tek bir firmayı işaret etmediği kanaatine varılmıştır.” hususlarına yer
verildiği tespit edilmiştir.
Bu kapsamda akademik kuruluşun teknik değerlendirmesi neticesinde başvuru sahibinin 1, 2,
3, 4 ve 5’inci iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibinin alım konusu malın özel imalat süreci gerektiren bir mal olmamasına
rağmen özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilecek kalite belgelerinin istendiği
iddiası bakımından yapılan incelemede;
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “g)
Özel imalat: Piyasada hazır halde alınıp satılmayan, projelendirme veya bir talep üzerine üretimi
yapılacak olan, özel ihtisas ve üretim tekniği gerektiren işleri,” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesinde “…d) Makine-teçhizat
ve ekipmana ilişkin belgeler ile kapasite raporu, kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem
belgesi, ilgili meslek odaları tarafından düzenlenen imalat yeterlik belgesi ile hizmet yeterlilik
belgesi sadece özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilir. Bu belgelerden
makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler hariç diğerleri, alım konusu mala veya işe yönelik
olarak düzenlendiğinin saptanması durumunda istenebilir...” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Kalite ve standart ile ürünlerin piyasaya arzına ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci
maddesinde “(1) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, kalite yönetim sistem belgesi
ve çevre yönetim sistem belgesi istenebilir…” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Plent, % 3 nem oranında
en az 240 ton/saat üretim kapasiteli ve Batch Tipi olacaktır. Plent, AB direktiflerine bu direktiflerin
atıfta bulunduğu EN standartları ve TS EN 536’ya uygun olarak üretilecektir, CE işareti (onayı)
bulunacaktır ve belgeler ihale dosyasında sunulacaktır. Tasarım, Üretim ve Satış Sonrası Müşteri
Hizmetlerini de kapsayan TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Sertifikasına sahip
olacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer İstek ve Teknik Özellikler” başlığının 8, 9 ve 10’uncu
maddelerinde “8. ISO 3834-2 veya EN ISO 3834-2 veya TS EN ISO 3834-2 Standardına (Metalik
Malzemelerin Ergitme Kaynağı Kalite Şartlarına Uygunluk) uygun imalatları ile ilgili
belgelendirme ihale dosyasında İdareye sunacaklardır.
9.Tüm kaynaklı birleştirmeler EN 1090-1 Çelik yapı uygulamaları – Bölüm 1: Yapısal
bileşenlerin uygunluk gerekleri, EN 1090-2 (sınıf EXC3) Çelik ve alüminyum yapı uygulamaları –
Bölüm 2: Çelik yapılar için teknik gerekler standardına uygun yapılacak ve istekliler bu
standartlara uygun üretim yaptıklarını gösteri belgelerini teklifi ile birlikte sunacaklardır.
10. İsteklinin kendine ait Brülörler, Kurutucular, Filtreler ve Fanları da kapsayan TS EN
746-2 Endüstriyel ısıl işlem teçhizatı – Bölüm 2: Yanma ve yakıtla çalışan sistemler için güvenlik
kuralları belgesi olacak, ihale dosyasında İdareye sunacaklardır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan mevzuat hükümleri kapsamında ihale konusu kurulumu dahil asfalt plenti alım işine ilişkin
olarak iddia konusu hususlarda Teknik Şartname’de belirlenen belgelerden TS EN ISO 9001:2008
Kalite Yönetim Sistemi Sertifikası’nın ihale aşamasında teklifle birlikte sunulacağına ilişkin
şartnamelerde herhangi bir düzenleme yapılmadığı, dolayısıyla bu belgenin ihalede yeterlik kriteri
olarak istenmediği, diğer bir ifadeyle anılan belgenin varlığının sözleşme aşamasında dikkate
alınacak bir husus olduğu, diğer kalite belgelerinin ise özel imalat süreci gerektiren mal alımı
ihalelerinde istenebilen kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinden bağımsız
kalite belgeleri olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan başvuru sahibinin Teknik Şartname’de belirlenen belgelerin ihalede yeterlik
kriteri olarak belirlendiği ancak ihalede sunulması istenen belgelerin ihale ilanında ve İdari
Şartname’de açık olarak belirlenmesi gerektiği iddiası bakımından yapılan incelemede;
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı
7’inci maddesinde “…7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede
belirtilen belgeler…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin yukarıda yer verilen düzenlemesi gereğince Teknik Şartname’de
belirlenen ve teklif zarfı içerisinde idareye sunulması istenen tüm belgelerin başvuru sahibinin de
iddiasında belirttiği üzere bu ihale kapsamında yeterlik kriteri olduğu açıktır. Bu doğrultuda İdari
Şartname’de yer verilen atıf sebebiyle Teknik Şartname’de yer verilen ilgili yeterlik kriterlerinin
İdari Şartname’de yer almadığından bahsedilemez. Diğer yandan ihale mevzuatı kapsamında ihalede
belirlenen tüm yeterlik kriterlerinin ilanda yer alması zorunluluğu da bulunmamaktadır. Bu
çerçevede başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
6’ıncı iddia kapsamında yer alan diğer iddia konusu hususların değerlendirilebilmesi için
Kurum’un 18.09.2017 tarihli ve 21280 sayılı yazısı ile Türk Standartları Enstitüsü’nden “1)İstekli
olabilecek ilgili firma tarafından CE Beyanı, TS EN 536 ve TS EN 746-2 standartları ile ilgili
olarak belirtilen hususların doğru ve yerinde olup olmadığı,
2)TS EN 746-2 Uygunluk Belgesine ilişkin standardın iddiada yer aldığı üzere yürürlükten
kalkıp kalkmadığı,
3)Yürürlükten kalkmış standarda ilişkin belgelendirmenin yapılıp yapılmadığı ve yapılıyorsa
ne şekilde yapıldığı hususları..” konusunda görüş istenmiş olup Enstitü’nün 29.09.2017 tarih ve
378056 sayılı cevabi yazısı 05.10.2017 tarih ve 378056 sayı ile Kurum kayıtlarına alınmıştır.
Söz konusu cevabi yazıda “İlgi yazınız incelenerek başvuru sahibinin iddiasının
değerlendirilmesine esas olmak üzere tarafımıza Enstitümüze yöneltilen sorularla ilgili mütalaamız
aşağıda verilmiştir:
1. Malumları olduğu üzere 29 Haziran 2001 yılında Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın
Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair 4703 sayılı Kanunun yayımlanmasını takiben Yetkili
Kurumlarca yayımlanmaya başlanan Yönetmeliklerin yayımlanarak uygulanmaya başlanmıştır.
Ancak geçiş döneminin sonunda da mevzuata uygun olan ve olmayan ürünlerin aynı anda piyasada
bulunması nedeniyle Kamu İhalelerinde de bu Kanunun gereklerini yerine getiren ürünlerin
alınması İçin bazı düzenlemeleri zorunlu kılmış, bu amaçla İlgili Bakanlıklar tarafından İhale
Şartnamelerine Mevzuat gereklerinin eklenmesi talep edilmiştir. Makina Emniyeti Yönetmeliği 4703
sayılı Kanun kapsamında yayımlanan Yönetmeliklerden bir tanesidir.
İhale şartnamesinde CE İşareti ve AT Uygunluk Beyanı talep edilirken esas alınan mevzuat 3
Mart 2009 tarihli ve 27158 sayılı Resmi Gazete yayımlanan “Makina Emniyeti Yönetmeliği”dir.
Bu Yönetmelik makinaların, usulüne uygun şekilde kurulduğunda, bakımı yapıldığında ve
kendinden beklenen amaçlar doğrultusunda kullanıldığında, insan sağlığına ve güvenliğine ve
durumuna göre evcil hayvanlara ve mallara zarar vermiyorsa piyasaya arz edilmelerini ve hizmete
sunulmalarını teminen, tasarım ve imalat aşamasında uyulması gereken temel emniyet şartlan ile
takip edilmesi gereken uygunluk değerlendirme prosedürlerini ve uygunluk değerlendirmesi
yapacak onaylanmış kuruluşların görevlendirilmesinde dikkate alınacak asgari kriterleri
düzenlemektir.
Yönetmeliğin 5’nci maddesine göre Piyasaya arz ve hizmete sunmak (1) İmalatçı veya yetkili
temsilcisi, makinayı piyasaya arz etmeden ve/veya hizmete sunmadan önce;
a. Ek I’de yer alan İlgili temel sağlık ve güvenlik kurallarını sağlamak,
b. Ek VII Bölüm A’da bahsedilen teknik dosyayı temin etmek,
c. Özellikle talimatlar gibi gerekli bilgileri temin etmek,
ç) 13 üncü maddede belirtilen uygunluk değerlendirmesi İçin gerekli İşlemleri yerine
getirmek,
d. Ek II Kısım 1 Bölüm A’da İçeriği verilen AT Uygunluk Beyanını makinaya uygun olarak
hazırlamak,
e. 16 ncı madde hükümlerine uygun olarak “CE” uygunluk işaretini iliştirmek zorundadır.
AT Uygunluk Beyanı İmalatçı veya Yetkili Temsilcisi tarafından ürünün mevzuatın
gereklerinin yerine getirildiğinin beyanı amacıyla düzenlenen anılan mevzuatta içeriği belirtilen bir
dokümandır. Ancak Makina Emniyeti Yönetmeliği için imalatçı tarafından beyanın yapılabilmesi
İçin 5. maddede belirtilen diğer hususlarında yerine getirilmesi zorunludur. AT Uygunluk Beyanı
bir Standartlara uygunluk belgesi değildir. Ürünün Piyasaya arzı için talep edilen imalatçının
Türkiyede yürürlükte olan mevzuat kapsamında ürünün mevzuata uygun olduğunu ve CE işaretini
ürünün üzerine kim tarafından yerleştirildiğini, başka bir deyişle 4703 sayılı Kanun çerçevesinde
ürüne ait sorumluluğun T.C. Mevzuatı kapsamında kime ait olduğunu gösteren belgedir ve sadece
üretici veya Türkiyedeki yetkili temsilcisi veya ürünün üzerinde tadilat yapan tarafından
düzenlenebilir.
Kamu İhale Kanunu ise kamu hukukuna tâbi olan veya kamunun denetimi altında bulunan
veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak
esas ve usulleri belirler.
Kamu ihalelerinde isteklilerin Kanuna uygun olarak hazırlanan şartnamelerin gereklerinin
yerine getirilmesi zorunludur. Standartlarla ilgili hususlar ise ihaleye katılımda yeterlik kuralları
Madde 10 Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi ve Şartnameler Madde 12 altında
düzenlenmiştir. Bu çerçevede şartnamelerin nasıl hazırlanacağı Kanunda ve uygulama
yönetmeliklerinde çok açık bir şekilde belirlenmiştir. Şartnamelerde standartlara atıf yapılabilir ve
Kanun’da belirlenen çerçevede “standartlara uygunluk” belgesi veya belgeleri talep edilebilir.
Ürünün yürürlükteki Mevzuatımıza uygun olması istekli tarafından ihalede teklif edilebilmesi
için ön şarttır ancak ürünün İhale Komisyonu’nun kabulü için yeterli değildir.
Ayrıca TS EN 536 Yol yapım makinaları - Asfalt karıştırma tesisleri -Güvenlik kuralları
Standardı ve TS EN 746-2 Endüstriyel ısıl işlem teçhizatı - Bölüm 2: Yanma ve yakıtla çalışan
sistemler için güvenlik kuralları standardı ihaleye konu tesiste iki ayrı ünitedir. Standartlara
uygunlukla ilgili belgelendirme işlemleri her iki ünite için ayrı yapılması gerekmektedir.
Bu çerçevede istekli tarafından bu konuda ifade edilen iddialar teknik ve hukuki açıdan
geçerli değildir. İhale Şartnamesinde bu hususta bir hata bulunmamaktadır.
2. TS EN 746-2 Endüstriyel ısıl işlem teçhizatı - Bölüm 2: Yanma ve yakıtla çalışan sistemler
için güvenlik kuralları Standardı Enstitümüz tarafından 05.05.2001 tarihinde yayımlanmış
ancak 21.02.2012 tarihinde revize edilerek eski versiyonu iptal edilmiştir. Yürürlükte olan TS
EN 746-2: 2012 standardından belgelendirilen 7 ayrı ürün bulunmakta olup Belge Sahibi
Kuruluşlara ait liste ekte arz edilmiştir.
Bu çerçevede, istekli tarafından TS EN 746-2 ile ilgili olarak iddia edilen hususun doğru
olmadığı görülmüştür.
3. Enstitümüzün kurallarına göre standart değiştiği zaman mevcut belgeler geçiş dönemi
sonuna kadar geçerliliğini korur. Bu belge sahipleri geçiş dönemi sonuna kadar ürünün yeni
standarda uygun hale getirilmesinden ve belgelendirme işlemlerinin tamamlanmasından
sorumludur. İşlemlerini tamamlamayanların belgeleri geçiş dönemi sonunda iptal edilir.
Geçiş dönemi içinde belgelendirme başvurulan yeni standarttan kabul edilmekle birlikte,
istekli yazılı olarak haklı bir gerekçe ile talep ederse eski standarda uygunlukla ilgili işlem
yapılır ancak belgenin son geçerlilik tarihi ilan edilen geçiş dönemi için belirlenen tarihtir.
Örnek olarak; 11.03.2002 tarihinde yayınlanan TSE EN 536 standardının yeni revizyonu
23.10.2015 tarihinde yayınlanmış olup Enstitümüz tarafından TSE EN 536:2015 standardı
için geçiş dönemi sonu eski belgelerin iptali için son tarih 02.05.2018 olarak belirlenmiştir.
Ancak bu güne kadar bir firmamız TSE EN 536:2015 standardından belgelendirme
işlemlerini tamamlamış olup eski standarttan belgeli 3 ürün bulunmaktadır. Bu durumda
belgelendirme işlemini tamamlayan üretici diğerleri karşısında avantajlı duruma geçmekle
birlikte, bu durum serbest piyasa gereği olarak kesinlikle haksız rekabet olarak
değerlendirilemez. Hukuken, aksine bir karar belgelendirme işlemlerini tamamlamış
kuruluşa karşı yapılmış haksız fiil niteliği taşıyacaktır.
Gereği için bilgilerinize arz ederim.” hususlarına yer verildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen değerlendirmeler ve Türk Standartları Enstitüsünün teknik
değerlendirmesi neticesinde başvuru sahibinin 6’ncı iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde
dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet
başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.