2017/UY.I-1229 - Kamu İhale Kararı - Kralkızı-Dicle P-3 Pompaj Sulaması İletim Kanalı, Pompa İstasyonu ve Ana Kanal Yapımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/021

: 101

: 26.04.2017

2017/UY.I-1229

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet

İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Günsayıl İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. Al-Ka İnş. Nak. Taah. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,

Vedat Dalokay Cad. No:109 Gaziosmanpaşa Çankaya/ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı,

Devlet Mahallesi, İnönü Bulvarı No: 16 06100 Çankaya/ANKARA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/603859 İhale Kayıt Numaralı “Kralkızı

Pompa İstasyonu ve Ana Kanal Yapımı” İhalesi

-Dicle

P-3 Pompaj Sulaması İletim Kanalı,

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı tarafından

07.03.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kralkızı Dicle 3 Pompaj

Sulaması İletim Kanalı, Pompa İstasyonu ve Ana Kanal Yapımı” ihalesine ilişkin olarak

Günsayıl İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. Al Ka İnş. Nak. Taah. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından

P-

21.04.2017 tarih ve 23997 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.04.2017 tarihli dilekçe ile

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/1019 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; başvuruya konu ihalenin, ihale işlem dosyası

içinde bulunan analizler ile birim fiyat tariflerinin birbiri ile uyumsuz oldukları gerekçesiyle

iptal edildiği, oysa ihalenin iptal gerekçesi olarak gösterilen analizlerin isteklilere verilmediği,

kendileri ile birlikte iki isteklinin tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu, istekliler

açısından bağlayıcı olanın ihale dokümanı kapsamında verilen projeler ve birim fiyat tarifleri

olduğu, idare tarafından projeler ve birim fiyat tarifleri arasında uyumsuzluk bulunduğuna

ilişkin bir gerekçenin belirtilmediği, bu bakımdan başvuruya konu ihalenin analizlerde yer

alan eksiklikler gerekçe gösterilerek iptal edilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer

verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin idare tarafından “yaklaşık maliyetin tespitinde yapılan

hataların ihale sürecine devam edilmesine engel teşkil ettiği ve düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte olduğu” gerekçesiyle iptal edildiğinin isteklilere 28.03.2017

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/021

: 101

: 26.04.2017

2017/UY.I-1229

tarihinde tebliğ edilmesi üzerine, başvuru sahibi tarafından doğrudan Kuruma itirazen şikâyet

başvurusunda bulunulmuştur.

Söz konusu başvuruya ilişkin olarak iptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan

inceleme neticesinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”

başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu

Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak

suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte

bir hesap cetvelinde gösterilir.

(2) Ön ilan yayımlanmadan önce yapı tekniği ve ihtiyaç programına göre tahmin

edilen fiziki miktar veya kapsam esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön

yeterlik ilanı öncesi gerekiyorsa yeniden hesaplanır.

(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık

maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.

(4) İhale konusu işin bünyesine girecek veya yardımcı olarak kullanılacak malzeme,

araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurların idare tarafından verilmesi durumunda;

yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi

yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.

(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Bu

aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez. Pazarlık usulü ile yapılan

ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı teklifler ile birlikte açıklanır.

(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,

idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık

hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, yaklaşık maliyet de bu kapsamda

hesaplatılabilir.” hükmü,

“Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti” başlıklı 9’uncu

maddesinde “(1) Yaklaşık maliyet hesabına esas miktarların tespiti için öncelikle aşağıda yer

alan çalışmaların yapılması gereklidir:

a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi

götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının;

ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise,

mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.

b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi

yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal

afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale

konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli

olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve

yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.

c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin

bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin

hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.

ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki

ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda

yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/021

: 101

: 26.04.2017

2017/UY.I-1229

edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek

işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.

d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı

olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını,

yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa

meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.

e) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı

olarak imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.” hükmü,

“Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti” başlıklı 10’uncu

maddesinde “(1) İdarelerce, ihale konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin

tespitinde;

a) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer

nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar,

b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,

c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek

yayımlanmış fiyat ve rayiçler,

ç) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve

kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler,

d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri,

esas alınır.

(2) İdareler, yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde (a), (b), (c), (ç) ve

(d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir

öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

(3) İşin bütünü, iş grubu, iş kalemi ve malzeme rayici bazında yapılacak piyasa

raştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde; iş, imalat ve/veya malzemenin yapımcılarından,

üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından

fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun

fiyatlar belirlenir. Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı

hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir.

(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara

yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu, iş kalemi veya malzemenin ayrıntılı özellikleri ve

standardına yer verilir, fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla

başvurulur ve fiyatlar Katma Değer Vergisi hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan fiyat

bildirimleri ve proforma faturaları dikkate alınmaz.” hükmü,

“Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” 11’inci maddesinde “(1) İş

kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10 uncu

maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı

sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanır ve bulunan bu tutara % 25 oranında

yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir.

(2) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu

hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir.

(3) Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine

kadar güncellenir.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin şikayet başvurusuna verilen cevapta “Başvuru sahibinin itiraz

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/021

: 101

: 26.04.2017

2017/UY.I-1229

dilekçesinde iddia edilen hususlar çerçevesinde işe ait yaklaşık maliyet ve yaklaşık maliyetin

hesaplanmasına dayanak teşkil eden analizler yeniden incelenmiş olup yapılan inceleme

sonucunda itiraz dilekçesinde bahis konusu edilen iddiaların uygun olduğu, yaklaşık maliyete

dayanak teşkil eden iş kalemleri analizlerin bir kısmında (bilhassa boru döşenmesi, sifon

yapısı yatay sondaj vb ile ilgili analizlerde)

iş kaleminin birim fiyat tarifinde yer almasına

rağmen boru ve özel parça temin bedelinin (yüklenicinin kapsamında yer almasına rağmen)

yer almamasının yaklaşık maliyetin tutarında ciddi boyutta hatalı hesaplamaya sebep olduğu

dolayısıyla yaklaşık maliyetin hesaplamasında hata yapıldığına ilişkin iddiaların uygun

olduğu kanaatine varılmıştır.” gerekçelerine yer verilerek yaklaşık maliyetin tespitinde

yapılan hataların ihale sürecine devam edilmesine engel teşkil ettiği ve düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte olduğu gerekçesiyle ihalenin iptali kararının yerinde olduğu

belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuata hükümlerinden, ön ve/veya kesin projeye dayalı olarak

birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idarelerin iş kaleminin adını, yapım

şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa meydan

vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tariflerini hazırlayacakları; ihale

konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin güncel olarak tespit edilmesi

gerektiği; yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine

kadar güncellenebileceği, güncellemenin ancak fiyat ve rayiçler bakımından mümkün

olabileceği anlaşılmaktadır.

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına dayanak teşkil eden iş kalemlerine ilişkin

analizlerin ve birim fiyat tariflerinin incelenmesi neticesinde; DKP3

SNT

birim fiyat tarifinde, CTP borularının ve özel parçalarının (yatay ve düşey dirsekler,

SNT

133 ila DKP3

142 poz numaralı “CTP boru ile sifon yapısı inşaatının yapılması” iş kalemine ilişkin

parçası, redüksiyon, flanş, flanş adaptörü, irtibat parçası vb.) temin edilmesinin birim fiyata

dahil olan masraflar içerisinde yer almasına karşın, ilgili pozların birim fiyat analizlerinde söz

konusu maliyet bileşenlerine analiz girdisi olarak yer verilmediği tespit edilmiştir. Aynı

şekilde DKP3-SNT-143 ila DKP3-SNT-145 poz numaralı “Çelik boru ile yatay sondaj

yapılması” iş kalemine ilişkin birim fiyat tariflerinde yer alan “boru temini” maliyet

bileşenine de, birim fiyat analizlerinde analiz girdisi olarak yer verilmediği görülmüştür. Bu

tespitler çerçevesinde, birim fiyat tariflerinde yüklenici tarafından temin edilmesi öngörülen

CTP boru, çelik boru ve özel parçalara yaklaşık maliyetin tespitine esas olan birim fiyat

analizlerinde analiz girdisi olarak yer verilmemesi nedeniyle yaklaşık maliyete esas

miktarların tespitinde hata yapıldığı anlaşılmıştır. Nitekim yaklaşık maliyeti 247.838.285,11

TL olarak belirlenen başvuruya konu ihaleye verilen altı teklifin dördünün yaklaşık maliyetin

oldukça üzerinde olduğu, istekliler tarafından teklif edilen fiyatlar arasında ise önemli farklar

(örneğin en düşük teklif ile en yüksek teklif arasında 150.000.000 TL’ye yakın) bulunduğu

görülmektedir.

İdarenin ihalenin iptal gerekçelerine ilişkin olarak yapılan tespitler ve

değerlendirmeler sonucunda, yaklaşık maliyetin tespitinde yapılan hataların esas itibariyle

yaklaşık maliyet hesabına esas maliyet bileşenlerinin eksik tespitinden kaynaklandığı,

yaklaşık maliyete hesabına esas maliyet bileşenlerinin eksik hesaplanmasının yaklaşık

maliyetin ihale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat tariflerine uygun şekilde tespit

edilmediği anlamına geldiği ve mevzuatta yalnızca fiyat ve rayiçler bakımından öngörülen

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/021

: 101

: 26.04.2017

2017/UY.I-1229

“güncelleme” ile ortadan kaldırılmasının mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Başvuru

sahibi tarafından, istekliler açısından bağlayıcı olanın ihale dokümanı kapsamında verilen

projeler ve birim fiyat tarifleri olduğundan hareketle analizler ile birim fiyat tarifleri

arasındaki uyumsuzluk gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmesinin mevzuata aykırılığı

ileri sürülmekte ise de, sınır değer tespitinde ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin

belirlenmesinde önemli bir kriter olan yaklaşık maliyetin başvuruya konu ihalede birim fiyat

tariflerinde yer alan bazı maliyet bileşenlerini içermediği dikkate alındığında, gelinen

aşamada yani ilk oturum gerçekleştirildikten ve yaklaşık maliyet açıklandıktan sonra yaklaşık

maliyetin bazı maliyet unsurlarını içermediği gerekçesiyle yeniden belirlenmesi 4734 sayılı

Kanun’un temel ilkelerinden olan “saydamlık ve güvenirlik” ilkelerine aykırılık teşkil edeceği

gibi, sınır değer üzerinde manipülasyon yapıldığına dair itirazlara da konu olabileceğinden

söz konusu aykırılığın bu aşamada düzeltici işlem ile giderilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bu bakımdan tekliflerin gerçekçi şekilde hazırlanmasına ve sağlıklı şekilde

değerlendirilmesine engel teşkil edecek nitelikte olduğu anlaşılan birim fiyat tariflerinde

öngörülen bazı maliyet bileşenlerine birim fiyat analizlerinde yer verilmediği gerekçesiyle

başvuruya konu ihalenin idare tarafından iptal edilmesinde mevzuata aykırılık

bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen

şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Hamdi GÜLEÇ

Başkan

Şinasi CANDAN

II. Başkan

Osman DURU

Kurul Üyesi

Erol ÖZ

Kurul Üyesi

Köksal SARINCA

Kurul Üyesi

Dr. Ahmet İhsan ŞATIR

Kurul Üyesi

Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Mehmet ATASEVER

Kurul Üyesi

Oğuzhan YILDIZ

Kurul Üyesi

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları