Ana Sayfa / Kararlar / Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı / 2017/145402-BBB Organize Sanayi Bölgesi Betonarme Prefabrik Ek Hizmet Binaları Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/145402
Başvuru Sahibi
Şakir Aksu İnşaat Taahhüt Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
BBB Organize Sanayi Bölgesi Betonarme Prefabrik Ek Hizmet Binaları Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Şakir Aksu İnşaat Taahhüt Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Gümüşçeken Cad. Nilgün 2 İşhanı K: 5 No: 69 Osmangazi/BURSA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı,  
Paşaalanı Mah. Gaffar Okkan Cad. Büyükşehir Belediyesi Ek Hizmet Binası Kat: 1 10100  
Karesi/BALIKESİR  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/145402 İhale Kayıt Numaralı “BBB Organize Sanayi Bölgesi Betonarme Prefabrik Ek  
Hizmet Binaları Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından  
24.04.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “BBB Organize Sanayi Bölgesi  
Betonarme Prefabrik Ek Hizmet Binaları Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Şakir Aksu İnşaat  
Taahhüt Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.05.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 29.05.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.06.2017 tarih ve  
32907 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1446 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Bitaş Müh. Mimarlık İnş.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif ettiği bedel ile ihale konusu işin yapılamayacağı, açıklamalarda  
kullanılan birim fiyatların piyasa koşullarını yansıtmadığı, İdari Şartname’nin 19’uncu  
maddesi uyarınca anahtar teslimi götürü bedel teklif sunulmasının istendiği şikayete konu  
ihalede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin metrajlarının idarenin miktarlarının büyük ölçüde  
altında olduğu, açıklama istenilen kalemleri ile açıklama istenilmeyen kalemlerinde yer  
verilen birim fiyatlar, metrajlar ve işçilik ücretleri arasında tutarsızlıklar bulunduğu ve ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarının Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci, Uygulama  
Yönetmeliği’nin 60’ıncı, İdari Şartname’nin 33’üncü ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45’inci maddelerine uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece  
hazırlanan “sıralı kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik  
kısmına giren kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamaları yer  
almaktadır.  
Aktarılan mevzuat düzenlemelerinden, ihale komisyonunun verilen tekliflerden, diğer  
tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale  
komisyonunun; verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik  
çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif  
edilen işin özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları  
dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama  
istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif  
bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu  
olduğu ve isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini Tebliğ’in 45’inci maddesinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
yer alan yöntemleri kullanarak açıklayabilecekleri anlaşılmaktadır.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde  
a) Adı:BBB ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ BETONARME PREFABRİK EK HİZMET  
BİNALARI YAPIM İŞİ  
2.1. İhale konusu işin  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı ve türü:  
1 ADET EK1 DEPOSU ,1 ADET EK2 DEPOSU,1 ADET EK3 DEPOSU VE İDARİ  
BİNA,1 ADET ATIK MALZEME DEPOSU,1 ADET GÜVENLİK DEPOSU,1 ADET ÇEVRE  
DÜZENLEMESİ düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu,  
ihale üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru konusu ihalede 12 isteklinin teklif verdiği, idarece sınır değerin  
11.503.368,42 TL olarak hesaplandığı, belirlenen sınır değerin altında geçerli teklif verdiği  
tespit edilen Bitaş Müh. Mimarlık İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den EKAP üzerinden gönderilen  
27.04.2017 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, anılan isteklinin açıklamaları  
uygun bulunarak 11.05.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin üzerinde bırakıldığı,  
başvuru sahibi Şakir Aksu İnşaat Taahhüt Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen başvuruya konu  
ihalede idarenin 27.04.2017 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması yazısı ekinde açıklama  
istenen kalemleri listesi ile açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesi ve sıralı analiz  
girdileri tablosunun bulunduğu, açıklama istenen  
aldığı anlaşılmıştır.  
9
kaleminin de inşaat grubu içinde yer  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 05.05.2017 tarihli yazı ekinde açıklamanın  
sunulduğu, açıklama kapsamında; teklifin maliyet bileşenleri hakkında açıklama notu, hesap  
cetveli, analizler, alt analizler, kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları kullanılarak  
oluşturulan birim fiyat listesi, genel giderler icmal tablosu, genel giderlere ilişkin açıklama  
cetvelleri, 2 adet fiyat teklifi, fiyat teklifini düzenleyen firmalara ait yetki belgesi, imza  
sirküleri, sözleşme ve SMMM’ye ait faaliyet belgelerinin sunulduğu,  
Toplam teklif bedeline ilişkin ayrıntılı açıklamanın yer aldığı hesap cetvelinde  
açıklama istenen kalemlerinin yanında açıklama istenmeyen kalemlerine ilişkin maliyet  
toplamının ve genel giderler toplamının da belirtildiği, açıklama istenilen kalemlerine  
ilişkin sunulan analizlerin idarece verilen analiz formatlarına uygun ve uyumlu olduğu, analiz  
ve alt analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2017 yılı rayiçlerinin esas alındığı, anılan iş  
kalemlerine ait açıklamalarda işçilik için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,90 TL  
öngörüldüğü, fiyat tekliflerinin şekil itibariyle Tebliğ’in yukarda aktarılan hükümlerine uygun  
olduğu, sunulan açıklamalarda bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif ettiği bedel ile ihale konusu işin yapılamayacağı  
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin, anahtar teslimi götürü bedel teklif sunulmasının istenen şikayete  
konu ihalede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin metrajlarının idarenin miktarlarının büyük  
ölçüde altında olduğu iddiasının incelenmesi neticesinde;  
Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden teklif alınan yapım işi ihalelerinde, ihale  
dokümanı kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve her bir istekli tarafından ihale konusu kapsamındaki  
imalat miktarları (metrajlar) ayrı ayrı hesaplanmaktadır. İhale konusu kapsamındaki  
imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj hesabı yapan kişilerin  
deneyimi ve kabulleri gibi unsurlar idare ve isteklilerce birebir aynı metrajların  
hesaplanamaması doğal sonucunu doğurmaktadır. Bununla birlikte, esas olarak idare ve  
istekli metrajlarının birbirlerine yakın mertebelerde olması, ihale konusu işin tamamı için  
ortaya çıkan metraj farklılıklarının idare ve istekliler arasında anlamlı hesaplama farklılıkları  
doğurmak suretiyle istekliye fiyat avantajı sağlayacak nitelikte bir sonuca yol açmaması  
hususu önem arz etmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemlerine ait  
miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetvelinin sunulduğu, açıklama  
istenen kalemleri için anılan isteklinin belirlediği metrajlar ile idarenin belirlemiş olduğu  
metrajlar karşılaştırıldığında;  
İstekli  
Metrajı  
Yüzde  
Oran (%)  
102,30  
105,72  
100,50  
107,51  
107,16  
102,67  
185,13  
214,07  
103,16  
Yüzde Fark Oran  
(%)  
Poz No  
İdare Metrajı  
Y.16.050/16  
Prefabrik/Özel 2  
18.233/6A  
17.594,838 18.000,000  
1.702,601 1.800,000  
14.576,540 14.650,000  
511,593 550,000  
55.992,000 60.000,000  
17.531,960 18.000,000  
375,000  
17.517,387 37.500,000  
35.868,293 37.000,000  
2,30  
5,72  
0,50  
7,51  
7,16  
2,67  
85,13  
114,07  
3,16  
Y.23.014  
Y.15.006/2B  
Y.21.001/03  
Y.23.015  
Y.15.006/2B  
Y.19.090/001A  
202,557  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan miktarların idarece öngörülen  
miktarlardan yüksek olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin, anılan isteklinin metrajlarının  
idarenin miktarlarının büyük ölçüde altında olduğu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Başvuru sahibinin, ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarında kullanılan birim  
fiyatların piyasa koşullarını yansıtmadığı, açıklama istenilen kalemleri ile açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
istenilmeyen kalemlerinde yer verilen birim fiyatlar, metrajlar ve işçilik ücretleri arasında  
tutarsızlıklar bulunduğu ve açıklamaların Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci, Uygulama  
Yönetmeliğinin 60’ıncı, İdari Şartname’nin 33’üncü ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci  
maddelerine uygun olmadığına yönelik iddialarının incelenmesi neticesinde,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle  
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia  
eden adayların, isteklilerin ve istekli olabileceklerin, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul  
kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği  
hükmüne yer verilmiş, ilgili maddenin dilekçelerde yer alacak hususları sayan dördüncü  
fıkrasının (d) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi  
gerektiğine değinilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde dilekçelerde başvurunun konusu,  
sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiş, “Ön inceleme  
konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde de Kuruma  
yapılan başvurularda öncelikle incelenmesi gereken hususların neler olduğu düzenlenmiş ve  
birinci fıkrasının (ı) bendinde “Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip  
belirtilmediği,” hususunun da başvurunun incelenmesinde dikkate alınacağı hükme  
bağlanmıştır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8  
inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda  
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile  
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka  
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara  
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun  
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi  
gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.  
Yukarda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden, mevzuata aykırılık iddialarının konusu,  
sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği, başvuruda  
bulunulan hususların somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte  
gösterilmesi, idare işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı  
olduğunun belirtilmesi, aykırılığa ilişkin somut delillere yer verilmesi gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibinin yukarıda yer verilen iddialarında somut bir belirleme yapılmadığı,  
söz konusu iddianın, genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içerdiği, şöyle ki, aşırı düşük  
teklif açıklamalarındaki mevzuata aykırılıkların idarece aşırı düşük teklif açıklaması talep  
edilen kalemlerinden hangi kalemlerine ilişkin olduğunun belirtilmediği, hangi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
kalemlerde kullanılan birim fiyatların piyasa koşullarını yansıtmadığı, hangi kalemlerdeki  
birim fiyatlar, metrajlar ve işçilik ücretleri arasında tutarsızlık bulunduğu yönünde somut bir  
belirleme yapılmadığı,  
Diğer taraftan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamaların Kamu  
İhale Kanunu’nun 38’inci, Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı, İdari Şartname’nin 33’üncü  
ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddelerine uygun olmadığı iddiasında  
bulunulduğu, açıklamalarda yer alan hangi unsurun, hangi yönüyle, mevzuata aykırı olduğu  
hususunun açıkça ortaya konulmadığı, mevzuata aykırılıkların açık, net bir şekilde ve hukuka  
aykırılık gerekçeleriyle birlikte ileri sürülmediği, söz konusu Kanun, Yönetmelik ve Tebliğ  
maddeleri ve alt maddelerinden hangisine aykırı olduğuna ilişkin olarak da somut bir  
belirleme yapılmadığı, söz konusu durumun ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük açıklamalarının baştan sona yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini  
içerdiği anlaşılmış olup, Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen inceleme  
sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığından,  
söz konusu iddiaların 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c)  
bendi gereğince uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 14  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1702  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi