Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü / 2016/231016-Yerköy-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve Elektromekanik
Bilgi
İKN
2016/231016
Başvuru Sahibi
KMB Metro İnşaat Altyapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. - Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş. - YSE Yapı San. ve Tic. A.Ş. - İntes Grup İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Yerköy-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve Elektromekanik
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
KMB Metro İnşaat Altyapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.  
-
Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş. YSE  
-
Yapı San. ve Tic. A.Ş. İntes Grup İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
-
Cinnah Cad. No: 33/24 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü,  
TCDD Genel Müdürlüğü Anafartalar Mah. Hipodrom Cad. No:3 06330 Altındağ/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/231016 İhale Kayıt Numaralı “Yerköy  
Elektromekanik” İhalesi  
-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 25.10.2016 tarihinde açık  
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yerköy  
Elektromekanik” ihalesine ilişkin olarak KMB Metro İnşaat Altyapı Taahhüt San. ve Tic.  
A.Ş. Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş. YSE Yapı San. ve Tic. A.Ş. İntes Grup İnş. ve Tic  
-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve  
-
-
-
A.Ş. İş Ortaklığının 30.03.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.04.2017  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.04.2017 tarih ve 23751 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 20.04.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1005 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı  
düşük teklif açıklamalarının aşağıda belirtilen gerekçelerle uygun  
bulunmaması gerektiği,  
1a) Yapı Merkezi A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının yeterince incelenmeden  
doğrudan kabul edildiği, 4734 sayılı Kanun’un 38’inci ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45’inci maddesi çerçevesinde yapılan açıklamasının uygun kabul edilmesinin mümkün  
olmadığı,  
Sözleşme Tasarısı’nın 33.2’nci maddesinde ray, travers ve bağlantı elemanlarının ve  
33.4’üncü maddesinde ise elektrifikasyon sistemi seyir teli ve portör telinin yerli malı olacağı  
düzenlemesine yer verilmesine rağmen Yapı Merkezi A.Ş. tarafından proforma almak için  
izin alınmak istenildiği, bu bağlamda Sözleşme Tasarısı’nın 33’üncü maddesi uyarınca yerli  
malı ray ve bağlantı elemanları ile seyir teli ve portör teli için fiyat teklifi sunmayan anılan  
isteklinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
1b) Ray ve bağlantı elemanları ile seyir teli ve portör teli için fiyat teklifi alınan  
firmanın söz konusu malzemeler için satışının bulunmadığı gibi üretimi de bulunmadığından  
sunulan fiyat teklifinin dayanağı olan Ek-O.5, Ek-O.6 Tutanaklarının istenilmesi gerektiği,  
zira söz konusu belgelerin Tebliğ’in 45’inci maddesine göre düzenlenmesinin ve  
sunulmasının mümkün olmadığı, Tebliğ’in 45.1.13.1 ve 45.1.13.11’inci maddelerine göre  
fiyat teklifi alınacak kişinin  
döneminde satış yapmasının zorunlu olduğu, Türkiye’de hiç satışı bulunmayan bir ürün için  
anılan Tebliğ maddelerine uygun teklif verilmesinin ve Tebliğ eki olan Ek O.5, Ek O.6, Ek  
O.7 ve Ek O.8 belgelerinin son geçici vergi beyanname dönemine göre düzenlenmesinin  
o
alanda faaliyet göstermesi ve son geçici vergi beyanname  
-
-
-
-
mümkün olmadığı, üretimi ve satışı olmayan firmalardan alınan fiyat teklifinin hukuken bir  
geçerliliğinin bulunmadığı, bu nedenle Yapı Merkezi A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
1c) Yapı Merkezi A.Ş.nin ray ve bağlantı elemanları ile seyir teli ve portör teli için  
Türkiye’de üretim yapan bir firma olmadığını belirterek yurt dışından fiyat teklifi alma  
konusunda İdareden izin istediği ve idarece Şartname hükümlerine aykırı olarak izin  
verilmesinin hukuken mümkün olamadığı gibi fiyat teklifinin sadece üretici firmadan  
alınmasını zorunlu kılan bir mevzuat hükmü olmadığı gibi satıcı firmadan da fiyat teklifinin  
alınabileceği,  
Nitekim komisyon kararından da görüleceği üzere Doğuş A.Ş.nin Türkiye’de  
yerleşik firmadan fiyat teklifi sunduğu dikkate alındığında Yapı Merkezi A.Ş.nin savının  
çürüdüğü, bu nedenle yurtdışından alınan fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının Tebliğ  
hükmüne aykırı olduğu,  
1d) Yapı Merkezi A.Ş.nin yurtdışından almış olduğu proforma ile açıklama yapmış ise  
de proformayı veren şirketin gerçek olup olmadığının fiyat teklifinin alındığı Ticaret  
Odasından teyidinin bulunmadığı gibi proforma ve dayanağı belgelerin Yapım İşleri İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliği’nin “belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesine uygun  
olarak sunulmadığı, apostil tasdik şerhi veya konsolosluk onayının bulunmadığı,  
1e) Yapı Merkezi A.Ş.nin yurtdışından almış olduğu proforma faturaların altında  
meslek mensubunun imza, ibare ve kaşesinin bulunmadığı, anılan Tebliğ uyarınca proforma  
faturaların altının meslek mensubunca imzalanıp kaşelenmesi şartının koşulduğu, proforma  
faturanın yurtiçi veya yurtdışı olmasına göre bir ayrım yapılmadığı,  
1f) Yapı Merkezi A.Ş. tarafından yapılan açıklamada idarece verilen analiz formatının  
dışına çıkılarak fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, analiz girdi ve miktarlarının değiştirildiği,  
Tebliğin 45.1.4’üncü ve 45.1.13’üncü maddelerine aykırı açıklama yapıldığı,  
1g) Yapı Merkezi A.Ş.nin rayları yurtdışından temin edeceği ifade edilmiş ise de  
rayların gümrük vergileri ile gümrük-şantiye arası nakliye mesafesinin nakliye formülü  
kullanılarak açıklanmadığı, gümrük vergilerinin belgelere dayalı olarak açıklanmaması ve  
maliyete dahil edilmemesinin, nakliye formülü kullanılarak maliyet hesabı yapılmamasının  
Tebliğ açıklamalarına aykırı olduğu,  
1h) Anılan isteklinin yaklaşık maliyete göre 800 milyon TL daha düşük teklif vermesi  
nedeniyle açıklanamaz nitelikte olan teklifini açıklayabilmek için analiz girdi miktarı ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
işçilik miktarlarını düşürerek açıklama yaptığı,  
1ı) Yapı Merkezi A.Ş ve Doğuş İnş. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunduğu analizlerde amortisman, sermaye faizi, bakım onarım gibi birçok bileşenden oluşan  
makine girdilerinin yeni makine bedeli olan (A) katsayısı ile çarpılması gerekirken kendi malı  
olan kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değerler alınarak hesaplama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
Analizlerde bir çok bileşenden oluşan makine katsayısının çarpanı olan (A)’nın “yeni  
makine bedeli” olduğu ve kullanım ömrü, amortisman süresi, yedek parça ve tamir bakım  
ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de bu kabul üzerine yeni makine bedeli üzerinden  
hesaplandığı dikkate alındığında amortisman süresi, yedek parça ve tamir bakım ücreti gibi  
bileşenlerin tümünün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı makine analizlerindeki katsayıların aynen  
uygulanabilmesi için (A) değerinin sadece yeni makine bedelinin satınalma bedelinin  
olmasının zorunlu olduğu,  
Sorgulamaya tabi tutulan kalemleri kapsamında yer alan 03.501, 03.508, 03.511 ve  
03.512 vb. makineleri analizlerinde zati bedeli için “yeni makine fiyatı” baz alınması  
gerekirken amortisman defterinde yer alan kaydi değeri veya ikinci el makine satış bedeli esas  
alınmak suretiyle yeni makine bedeli yerine “kullanılmış makine bedeline” göre hesap  
yapılarak makine katsayılarındaki amortisman dışındaki girdilerin maliyetinin düşük  
hesaplaması yoluna gidilmesi nedeniyle anılan isteklilerin açıklamalarının reddedilmesi  
gerektiği,  
1i) Yapı Merkezi A.Ş ve Doğuş İnş. A.Ş. tarafından analizlerde kullanılan makinelerin  
özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özellikleri karşılamadığı,  
Sorgulamaya tabi tutulan kalemlerinin girdisi olan makine rayiçlerinde makinenin  
asgari güç, kapasite değerleri ile teknik değerlerinin verildiği, anılan isteklilerin analizlerde  
kullanılan kendi malı makinelerin de bu teknik özellikte ve kapasitede olması gerektiği,  
anılan isteklilerin bu husus tevsik edici noter satış belgesi, tespit tutanağı ya da amortisman  
defterlerindeki kayıtlarla birlikte her bir araç için teknik bilgilerin tümünü içeren varsa araç  
ya da yetkili satıcı/servis beyanı vb. belgelerin sunulması ve bunlarında belgelerin sunuluş  
şekline uygun olması gerektiği,  
İş makinelerinin motor gücü ya da tekerlek/lastik/palet durumunun ruhsatlarda yer  
almakla birlikte kepçe kapasitesi gibi donanım özelliklerinin ruhsata işlenen bilgilerden  
olmadığı, bu nedenle model yılı eski olan araçların teknik özelliklerinin aynı ad ve serideki  
yeni araçların katalog ve doküman ile tevsik edilmesi ihtimaline karşı araçların teknik  
özelliklerine ilişkin sunulan belgelerin yetkili satıcı ya da yetkili servis tarafından onaylı  
olması gerektiği,  
Yetkili satıcı/servis tarafından kaşelenip imzalanmayan teknik dokümanın geçerli  
kabul edilmesinin belgelerin sunuluş şekline uygun olmaması nedeniyle ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin analizlerde kullandığı araçlara dair belgelerin hem araçların teknik  
kapasitelerini tevsik etmeye yeterli olmadığı hem de belgelerin sunuluş şekline uygun  
olmadığı,  
1j) Yapı Merkezi A.Ş. ve Doğuş İnş. A.Ş. tarafından kalemlerinin bütününe fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
teklifi alınarak açıklama yapılmış ise bu açıklamanın Tebliğ’e aykırı olduğu,  
Sorgulamaya tabi tutulan kalemleri kapsamında birden fazla kaleminden oluşan iş  
kalemleri bulunduğundan bu kalemlerinde kendisi tek başına kalemi niteliğinde olan  
girdiler için resmi birim fiyatların kullanılmada veya alt analiz yapılarak açıklama yapılması  
gerekirken işin bütününü kapsayacak şekilde fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının  
mevzuata aykırı olduğu, bu şekilde yapılacak açıklamada işçilik, malzeme vb. girdilerin tutarı  
belli olmadığından alınan fiyat teklifinin analiz gibi değerlendirilmesinin mevzuata aykırı  
olduğu,  
1k) Yapı Merkezi A.Ş. ve Doğuş İnş. A.Ş. tarafından İdarece verilen analizlerde  
nakliye mesafelerini tutturmak amacıyla 3. kişilerden fiyat teklifi alınmış ise de maliyet  
muhasebesi kayıtlarından söz konusu maliyetlerin çıkarılması mümkün olmadığından formül  
yerine fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun bulunmasının tebliğ ve emsal Kurul  
kararlarına aykırı olduğu,  
1l) Yapı Merkezi A.Ş ve Doğuş İnş. A.Ş. tarafından yapılan açıklamada malzeme  
fiyatlarının nakliye bedellerinin ayrıca gösterilmediği,  
Bilindiği üzere resmi analizlerde malzeme girdilerinin fabrikada, depoda veya iş  
başında diye teslim şekillerinin olduğu, örn. çimento, demir veya tuğla gibi girdilerin fabrika  
teslim rayiçler olup ayrıca nakliye maliyetinin hesaplanması gerektiği, bunun yanında depoda  
teslim edilmesine göre rayici belirlenen girdiler için alınan fiyat tekliflerinde şantiye teslim  
fiyat alınmadıkça ayrıca nakliye maliyetinin hesaplanması, şantiye teslim nakliye dahil fiyat  
teklifi alınanlarda ise malzeme ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,  
Ancak anılan isteklilerin çimento olmak üzere analizlerde kullanılan girdiler için  
alınan fiyat tekliflerinde analizlerdeki teslim şartına uygun olmadığı gibi piyasa şartlarında  
temini mümkün olmayan birim fiyatlarla muhasebe kayıtlarıyla uyumlu olmayan fiyat  
tekliflerinin alındığı, fiyat teklifine dayanak belgelerin istenilerek bu durumun tespit edilerek  
açıklamaların reddedilmesi gerekirken açıklamanın uygun bulunmasının mevzuata aykırı  
olduğu,  
1m) Malzeme ve montaj bedeli dahil şeklinde alınan fiyat tekliflerinde malzeme  
+
montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmek suretiyle Tebliğe uygun olarak fiyat teklifinin alınması  
gerektiği,  
Ancak seyir teli, portör teli pandül, transformatör SİN-3.1.4, SİN-3.1.5 gibi  
malzemeler için montaj bedelinin ayrı belirtilecek şekilde fiyat teklifi alınması gerekirken  
montaj bedelinin ayrıca belgelendirilmediği,  
2) İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde istekli tarafından teklif edilen bedelin  
%50’sinden az olmamak üzere ihale konusu veya benzer işe ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulmasının istenildiği,  
İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde benzer “Tek başına katılan istekliler benzer  
gruplarından tek sözleşmeye ait A/VI Demiryolu İşleri deneyim belgelerini sunacaklardır.  
Konsorsiyum olarak teklif verecek istekliler Güzergah Altyapı için: A/V ve A/VI Güzergah  
Üstyapı için: A/VI deneyim belgelerinden birini sunacaklardır. Konsorsiyumların  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
katılabileceği ihalelerde uzmanlık gerektiren kısımlar esas alınarak konsorsiyum ortağı  
tarafından birden fazla kısma yada bir tek aday veya istekli tarafından işin tamamına  
başvuruda bulunulması veya teklif verilmesi halinde, deneyimini tevsik etmek amacıyla her  
bir kısım için deneyimini gösteren ayrı bir belge sunabilir” şeklinde düzenlendiği,  
İhalede Neoray A.Ş.nin İbrahim Özmen adına düzenlenmiş yönetme belgesi ile  
ihaleye teklif verdiği,  
Söz konusu hakediş belgeleri incelendiğinde yol işleri toplamının 2.561.365.213 JPY  
ve hat işleri toplamının 2.759.659.300 JPY olduğu, geriye kalan imalatların batırma tünelleri,  
diğer tüneller ve bina işleri ve elektrifikasyon işleri olup İdari Şartname’nin 7.5.1 ve 7.6’ncı  
maddesinde belirtilen benzer sınıflandırmasının dışında kalan imalatlar olduğu,  
Söz konusu imalatların bir kısmının Yapım İşleri Benzer Tebliğinin A/II Grup İşler  
kapsamındaki “Deniz ve Nehir Altı Tünelleri” ve Metro Tünelleri, Galeri ve Şaftlar gibi  
gruplarda yer alan imalatlar olup ihale konusu ve benzer kapsamında  
değerlendirilmesinin mümkün olmayan imalatlar olduğu, en büyük iki kalem olan batırma  
tünelleri ve diğer tüneller kapsamındaki imalat bedelleri ile bina işleri kapsamındaki imalat  
bedeli ayrıştırıldığında pilot ortak Neoray tarafından sunulan deneyim belgesinin teklif  
edilen asgari deneyim tutarını sağlamasının mümkün olmadığı,  
İhale konusu işin sadece üst yapı işi olduğu, Neoray A.Ş. tarafından sunulan iş  
deneyim belgesinin içerisinde A/II Grup İşler kapsamında tünel imalatlarının çıkarılması ve  
A/VI Grup demiryolu işleri kapsamındaki ray, travers gibi imalatların bedellerinin dikkate  
alınması, tünel imalat bedelleri ile metro istasyonu bedellerinin belge tutarından düşülmesi  
gerektiği,  
3) Pers Yapı İnş. A.Ş. tarafından “Tebriz Metro İnşaatı Eksik Kalan İşlerin  
Tamamlanması Yapım İşine” ilişkin bitirme belgesinin sunulduğu,  
Kamu ihale kurumunun bir çok kararlarında tamamlama işlerinden elde edilen iş  
deneyim belgelerinin metro yapımına ilişkin işlerde deneyimini tevsik etmek amacıyla  
kullanılmayacağının belirtildiği, dokümanda onarım/tamamlama işlerinin ihale konusu iş  
kapsamında kabul edileceğine ilişkin herhangi bir düzenlemenin yer almadığı, bu nedenle  
“Tebriz Metrosunun Tamamlanması” işinden elde edilen deneyim belgesinin ihale konusu  
ve benzer kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından İş Ortaklığının teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
Söz konusu tamamlama işine ilişkin sözleşme ve hakkediş raporları incelendiğinde iş  
kapsamında demiryolunun altyapı+ üst yapı imalatı kapsamında herhangi bir imalatının  
bulunmadığının, istasyonların tamamlanmasına ilişkin elektrifikasyon işlerinin bulunduğunun  
görüleceği, bu nedenle tamamlama işinden elde edilen deneyim belgesinin demiryolunun  
alt yapı+üst yapı kapsamındaki deneyim belgesi olarak değerlendirilmesinin mümkün  
olmadığı,  
Ayrıştırma yapılmadan deneyim belgesinin kabul edilmesinin ve tamamlama  
inşaatının kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
4) Pers Yapı adına sunulan deneyim belgesinin orijinalinden yapılan çoğaltma bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
belge olmayıp üzerinden “aslı gibidir” kaşesi bulunmayan belgeden çoğaltma yapılan bir  
belge olduğundan değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
Anılan istekli adına sunulan ve yabancı ülkeden temin edilen deneyim belgesinin  
incelenmesinde orijinal belge üzerinde ayrı yevmiye ve tarih numarasının bulunduğu, ikinci  
yevmiye ve tarih numarasıyla yapılan işlemin üzerine “aslı gibidir” şerhi basılmış olmasına  
rağmen ilk yevmiye ve tarih ile orijinal belgeden yapılan çoğaltma işlemine “aslı gibidir”  
şerhinin basılmadığı,  
5) Özel ortak olarak teklif veren Astro A.Ş.nin deneyim tutarının %40’nı  
sağlamadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1a, b, iddiasına ilişkin olarak:  
c
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci  
fıkrasında İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit  
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve  
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”  
hükmü,  
Anılan Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
“…  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13 Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri  
,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1 Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri  
belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar  
çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.” açıklamaları yer almaktadır.  
Anılan Tebliğ’in 45’inci maddesinde yapım işleri ihalelerinde idarelerce sınır değerin  
nasıl belirleneceği, aşırı düşük teklif sorgulamasının nasıl yapılacağı ve sorgulamaya tabi  
tutulan isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamasının hangi yöntemlerle açıklanacağı ve bu  
hususu tevsik edici bilgi ve belgelerin nasıl sunulacağı açıkça düzenlemiştir.  
25.10.2016 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihaleye 12 istekli tarafından teklif  
verilmiş olup 1 isteklinin teklifi istenilen deneyim belgesi tutarını karşılamadığından, 3  
isteklinin teklifi teklif mektubu uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakılmış, 1  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığından reddedilmiş, 17.03.2017 tarihli  
ihale komisyonu kararı ile ihale Yapı Merkezi İnş. ve San. A.Ş. üzerinde bırakılmış,  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Doğuş İnş. ve Tic. A.Ş. belirlenmiş,  
komisyon kararının aynı tarihte yönetim kurulu tarafından onaylanmıştır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33.1’inci maddesinde “…  
“33.2 Üstyapı İşleri kapsamında ihzarat ödemesi sadece demiryolu ray, travers ve  
prefabrik panel için yapılacaktır. Rayların İhzarat Bedeli; Balastlı Demiryolu Yapılması  
(60E2) (Tek hat) birim fiyat pozunun % 25 karşılığı olarak, Traverslerin İhzarat Bedeli:  
Balastlı Demiryolu Yapılması (60E2) (Tek hat) birim fiyat pozunun % 10 karşılığı olarak,  
Prefabrik Panel İhzarat Bedeli: Balastsız Demiryolu yapılması ( 60 E2) ( Tek hat) birim fiyat  
pozunun % 25 i karşılığı olarak, işyeri depo tesliminde ödenecektir.  
Üstyapı işlerinde ray, travers ve bağlantı elamanları yerli olacaktır. Makasta herhangi  
bir arıza olması durumunda ise bir hafta içinde değiştirilecektir.  
33.4 Elektrifikasyon sistemi katener direkleri, seyir teli, portör teli, fider teli, geri  
dönüş iletkeni, IS, redresörler, 25 MVA güç transformatörleri, kesiciler, ayırıcılar, akım  
trafoları, gerilim trafoları, parafudurlar, yardımcı servis trafoları için %80 oranında ihzarat  
ödenecektir. İhzarat ödemesi malzemenin işyeri şantiyesine getirilmesi ile yapılacaktır. Geriye  
kalan malzeme bedeli ve işçilik bedeli, ilgili elektrifikasyon işi yapıldıktan sonra fiyat teklif  
cetvelinde yüklenicinin bu işe ait belirttiği fiyatlar üzerinden gerçekleştirme miktarı kadar,  
ödeme şekli (birim fiyat) ve sözleşmedeki esaslar çerçevesinde hakedişlerle ödenecektir.  
Elektrifikasyon sistemi seyir teli ve portör teli yerli olacaktır...” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın 33.2 ve 33.4’üncü maddesinde işin yürütülmesi aşamasında  
hangi imalat kalemlerinde hangi malzemelerine hangi oranda ihzarat ödemesi yapılacağı  
belirtilmiş, aynı zamanda imalat kalemleri içerisinde yer alan ve ihzarat ödemesi yapılacak  
olan bu malzemelerden üstyapı işlerinde kullanılacak olan ray, travers ve bağlantı elamanları  
ile elektrifikasyon sisteminde kullanılacak olan seyir teli ve portör teli yerli olacağı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
belirtilmiştir.  
EKAP üzerinden tüm isteklilere gönderilen 04.10.2016 tarihli ve 494091 sayılı  
Zeyilname ve Açıklama sayılı yazının içerisinde yer alan ve Açıklama 1’in 7’inci  
maddesinde  
-2  
-1  
-
“Soru 7: Sözleşme Tasarısı madde 33.2 Üstyapı işlerinde ray, travers ve bağlantı  
elemanları yerli olacağı, madde 33.4 Elektrifikasyon sistemi seyir teli ve portör teli yerli  
olacağı belirtilmektedir. Söz konusu malzemelerin şartnamesine uygun kalitede yerli  
imalatlarının bulunamayacağı ve sınırlı sayıda üreticinin, malzemelerin temininde yetersiz  
kalabileceği düşünüldüğünde, bu şartın iptal edilmesi hususunu sayın idarenizin görüş ve  
değerlendirmesine arz ederiz.  
Cevap: İhale dokümanına göre teklif verilecektir” denilmiştir.  
Bahse konu ihalede Yapı Merkezi İnş. ve San. A.Ş. 20.01.2017 tarihli dilekçe ile  
Sözleşme Tasarısı’nın 33.2 ve 33.4’üncü maddelerine atıfta bulunarak “…üstyapı  
malzemelerinden “ray” için ülkemizde tek tedarikçi olan firma ile yapılan görüşmelerde,  
Teknik Şartname’de tanımı karşılayan 60E2 ray malzemesi için sadece deneme üretimi  
yapıldığı, henüz herhangi bir satış yapmadıkları, ayrıca üretim maliyetlerinin de henüz  
oluşmadığı belirtilerek, aşırı düşük teklif savunması kapsamında, Kamu İhale Genel Tebliğine  
uygun proforma fatura verilemeyeceği iletilmiştir.  
Diğer taraftan elektrifikasyon sistemine ait “seyir teli” ve “portör teli” için ülkemizde  
tek tedarikçi olan firma ile yapılan görüşmelerde, ilgi Teknik Şartnamesindeki özellikleri  
taşıyan tellerin henüz üretilmediği ve satışının yapılmadığı bildirilmiştir.  
Bu kapsamda yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı ve ülkemizde başkaca tedarikçi  
bulunmadığından ray, seyir teli ve portör teli için yurtdışından istenecek proforma faturalarla  
aşırı düşük açıklamasında bulunulması istenilmiştir.  
İdarenin; Yapı Merkezi İnş. ve San. A.Ş.ne gönderdiği 27.01.2017 tarihli ve 45626  
sayılı “aşırı düşük teklif açıklama talebi” başlıklı yazısında aşırı düşük sorgu istenilen “ÜST”  
kodlu üstyapı kalemlerinden aşırı düşük sorgu listesine göre 15 kalemine ilişkin  
açıklamalarda bulunulmuş ve aşırı düşük sorgu yazısının son paragrafında sadece anılan  
isteklinin 20.01.2017 tarihli yazısına atıfta bulunularak Ayrıca ilgi (b)’de kayıtlı yazınız ile  
ray, seyir teli ve portör teli için yurtdışından istenecek proforma faturalarla aşırı düşük teklif  
sorgulaması kapsamında açıklama yapılması hususu talep edilmiş olup aşırı düşük teklif  
sorgulaması için hazırlanacak belgelerin Yerköy-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve  
Elektromekanik İşi ihale eki dokümanlarında belirtilen şartlara göre hazırlanması” gerektiği  
bildirilmiştir.  
Diğer taraftan İdarenin 08.05.2017 tarihli ve 811 sayılı Kurum yazısına hitaben  
gönderdiği 09.05.2017 tarihli ve 190759 sayılı yazıda “…  
Üstyapı imalatlarında ray, travers, bağlantı elemanlarının yerli olacağı ibaresi  
Sözleşme Tasarısı madde 33.2’de belirtilmiştir. Malzemelerin yerli olacağı ifadesi Üstyapı  
Teknik Şartnamelerinde bulunmamaktadır.  
Elektrifikasyon imalatlarında seyir teli ve portör telinin yerli olacağı ibaresi Sözleşme  
Tasarısı madde 33.4’de belirtilmiştir. Malzemelerin yerli olacağı ifadesi Elektrifikasyon  
Teknik Şartnamelerinde bulunmamaktadır.  
Söz konusu ihalede analizlerde kullanılan malzeme bedellerinden resmi rayiçlerde  
bulunmayan malzemeler için; TCDD’nin o güne kadar yapmış olduğu yapım ihaleleri ve  
malzeme ihalelerindeki teklif edilen fiyatlar baz alınarak analiz oluşturulmuştur. Piyasadaki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
tedarikçilerden yapılan sorgulamalarla da bu fiyatlar desteklenmiştir” denilmiştir.  
İdarenin bahse konu yazısından da anlaşılacağı üzere Üstyapı imalatlarında ray,  
travers, bağlantı elemanlarının, Elektrifikasyon imalatlarında seyir teli ve portör telinin yerli  
olacağı ibaresinin sadece Sözleşme Tasarısı’nda belirtildiği, Teknik Şartnamelerde bu  
düzenlemelere yer verilmediği anlaşılmıştır.  
Bu bağlamda aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilerden;  
*İhale üzerinde kalan istekli Yapı Merkezi İnş. ve San. A.Ş. aşırı düşük teklif  
açıklamasında,  
-“60E2 Ray” için Kardemir Demir Çelik Sanayi ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş  
proforma fatura sunulduğu, proforma faturada ilgili meslek mensubu tarafından“ Mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımızca onaylanan 16.01.2017 tarih ve 001 sayılı satış  
tutarı tespit tutanağında belirtildiği üzere “ray 60E2” ürünü için benzer nitelikteki ve ticari  
değerdeki ürün olan “ray 60E1”nın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” beyanına yer verildiği,  
-“Seyir teli” ve “portör teli” için Sarkuysan Elekt. Bakır San. ve Tic. A.Ş. tarafından  
düzenlenmiş proforma faturanın sunulduğu, proforma faturada ilgili meslek mensubu  
tarafından Tebliğ’de yer alan beyana yer verildiği,  
**Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Doğuş İnş. ve  
Tic. A.Ş. aşırı düşük teklif açıklamasında,  
-“60E2 Ray” için Panoray Demiryolu İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenmiş fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde ilgili meslek mensubu tarafından  
Tebliğ’de yer alan beyana yer verildiği,  
-“Seyir teli” ve “portör teli” için Demir Yapı İnş. Tic. ve San. A.Ş. tarafından  
düzenlenmiş fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde ilgili meslek mensubu tarafından  
Tebliğ’de yer alan beyana yer verildiği,  
***İhalede aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan ancak açıklaması uygun  
görülmeyen Neoray İnş. San. Tic. A.Ş. Özgün İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – ATZ Enj.  
-
İnş. San. Tic. A.Ş. –YZ Altyapı İnş. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı aşırı düşük teklif  
açıklamasında,  
-“60E2 Ray” için Kardemir Demir Çelik Sanayi ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş  
proforma fatura sunulduğu, proforma faturada ilgili meslek mensubu tarafından düşülen  
dipnotta “Bu fiyat teklifindeki birim fiyat Mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımızca onaylanan 30.01.2017 tarih ve  
2
sayılı satış tutarı tespit tutanağında belirtildiği  
üzere “ray 60E2” ürünü için benzer nitelikteki ve ticari değerdeki ürün olan “ray 60E1” nın  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının bu fiyat teklifindeki birim fiyatın %80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” beyanına yer verildiği,  
-“Seyir teli” ve “portör teli” için Sarkuysan Elekt. Bakır San. ve Tic. A.Ş. tarafından  
düzenlenmiş mail çıktısının sunulduğu görülmüştür.  
e
-
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
Bununla birlikte idarenin EKAP üzerinden Doğuş İnş. ve Tic. A.Ş.ye gönderdiği  
06.03.2017 tarihli ve 99214 sayılı yazı ile; ray (60E2, R260 9000A) için Panoray Demiryolu  
İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığının görüldüğü belirtilerek Sözleşme  
Tasarısı’nın 33.2’nci maddesine atıfta bulunularak temin edilecek “rayların” “yerli” olduğu  
hususunda, hususunda teyit istenilmiş, anılan istekli tarafından İdareye gönderilen 07.03.2017  
tarihli yazı ile “…Panoray Demiryolu İnş. Taah. San. Tic. Ltd.Şti.den alınan fiyat teklifi ile  
tevsik edilmiş bulunan ve bi ihale firmamız uhdesinde kalması halinde temin edilecek  
rayların (60E2) Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda yer verilen 33.2 maddesine uygun olarak  
“yerli” niteliğe haiz olacağı hususunu taahhüt ve teyit ederiz” denilmiştir.  
Yine idarenin EKAP üzerinden Doğuş İnş. ve Tic. A.Ş.ye gönderdiği 13.03.2017  
tarihli ve 108827 sayılı yazı ile; ELF-4.1 seyir teli, ve ELF-4.2 portür teli için Demir Yapı  
İnş. Tic.ve San A.Ş.den fiyat teklifinin alındığının görüldüğü belirtilerek Sözleşme  
Tasarısı’nın 33.4’üncü maddesine atıfta bulunularak temin edilecek “seyir teli” ve “portör  
telinin” “yerli” olduğu hususunda hususunda teyit istenilmiş, anılan istekli tarafından İdareye  
gönderilen 14.03.2017 tarihli yazı ile “…Aşırı düşük teklif dosyamız içerisinde Demir Yapı  
İnş. Tic.ve San A.Ş.den alınan fiyat teklifi ile tevsik edilmiş bulunan ve bu ihalenin firmamız  
uhdesinde kalması halinde temin edilecek seyir teli ve portör telinin Sözleşme Tasarısı’nın  
yukarıda yer verilen 33.4 maddesine uygun olarak “yerli” niteliğe haiz olacağı hususunu  
taahhüt ve teyit ederiz” denilmiştir.  
Mevcut bilgi ve belgeler ışığında;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük  
teklif açıklamasının nasıl yapılacağı açıkça düzenlenmiş olup Tebliğin 45.12.13’üncü  
maddesinin son fıkrasında “…Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından  
gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya  
elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından  
ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama  
yapılabilir)….” açıklaması yer almaktadır. Söz konusu Tebliğ maddesinde açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmaması durumunda açıklamanın nasıl yapılacağına ilişkin bir  
düzenleme bulunmadığı gibi Sözleşme Tasarısı’nda işin ifası sırasında kullanılacak  
malzemelerin yerli olmasına yönelik düzenleme yapılması ve söz konusu malzemelerin aşırı  
düşük teklif kapsamında açıklama istenilen analiz girdileri arasında yer alması durumunda  
aşırı düşük açıklamasında ürünün yerli olduğunun tevsikine ilişkin bir belge sunulmasına  
yönelik bir düzenlemede bulunmamaktadır.  
Bu bağlamda söz konusu malzemelerin yerli olmasına ilişkin düzenlemeye sadece  
Sözleşme Tasarısı’nda yer verilmiş olması ve bu hususun ancak sözleşmenin uygulanmasına  
ilişkin olması, Kamu İhale Genel Tebliğinde Sözleşme Tasarısı’nda işin ifasında kullanılacak  
malzemelerin yerli ürün olmasına yönelik bir düzenleme yapılması halinde aşırı düşük teklif  
açıklamasında bu hususun tevsikine ve açıklanmasına yönelik bir düzenleme bulunmaması,  
aynı zamanda bahse konu malzemelerin anılan Tebliğ’in 45’inci maddesinde belirtilen şekilde  
tevsikinin mümkün olmaması durumunda isteklilerin mevcut açıklamalarının ve belgelerinin  
dikkate alınarak tekliflerin değerlendirilmesi gerektiği, idarenin de mevcut açıklamaları esas  
alarak ihaleyi sonuçlandırdığı, ayrıca anılan isteklinin bahse konu malzemeler için yukarıda  
belirtilen kişilerden fiyat teklifi alındığı göz önünde bulundurulduğunda idarece tesis edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 1d ve  
e
iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde “Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “…  
7.7.4. Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından  
düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin  
Türkiye'deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi:  
7.7.4.1. Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin  
hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun  
teyidi işlemi anlaşılır.  
7.7.4.2. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine  
taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi  
belgeler, "apostil tasdik şerhi" taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya  
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.  
7.7.5. Teklif kapsamında sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdik işlemi:  
7.7.5.1. Yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
7.7.5.1.1. Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti  
kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan ortaklıkları veya konsorsiyumlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye'deki  
yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu  
tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.  
7.7.5.2.1. Tercümelerin tasdik işleminden tercümeyi gerçekleştiren yeminli tercümanın  
imzası ve varsa belge üzerindeki mührün ya da damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi  
anlaşılır.  
7.7.5.2.2. Belgelerin tercümelerinin verildiği ülkedeki yeminli tercüman tarafından  
yapılmış olması ve tercümesinde "apostil tasdik şerhi" taşıması halinde bu tercümelerde  
başkaca bir tasdik şerhi aranmaz. Bu tercümelerin "apostil tasdik şerhi" taşımaması durumunda  
ise tercümelerdeki imza, ve varsa üzerindeki mühür veya damga, bu ülkedeki ilgili Türkiye  
Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla belgenin düzenlendiği ülkenin  
Türkiye'deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik  
edilmelidir.  
7.7.5.2.5. Yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye'deki yeminli  
tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması halinde ise bu  
tercümelerde başkaca bir tasdik şerhi aranmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan isteklinin açıklama istenilen kalemlerine ilişkin sunduğu fiyat tekliflerinin  
Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesine uygun olduğu, proforma fatura/fiyat teklilerinin ilgili  
meslek mensupları (YMM/SMMM) tarafından Tebliğ’de belirtilen beyanlara yer verilerek  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği/mühürlendiği  
görülmüştür. Ayrıca yurtdışında alınan fiyat tekliflerinin resmi belge niteliğinde olmadığı için  
bu doğrultuda apostil tasdik şerhinin aranmayacağı açıktır. Bu bağlamda sunulan belgelerin  
İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesine uygun olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin bahse  
konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır .  
Diğer taraftan Tebliğ’in anılan maddesi uyarınca meslek mensubu tarafından  
düzenlenen maliyet tespit tutanakları/satış tutarı tespit tutanakları fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin  
ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde  
bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir. Bu bağlamda bahse konu ihalede söz  
konusu tutanaklar sorgulamaya tabi tutulan istekliler tarafından açıklama ekinde  
sunulmadığından ve idarece yapılan değerlendirmede bahse konu Tutanakların istenilmesine  
gerek duyulmadığından işlemlerin yürütülmesinde anılan mevzuat hükümlerine bir aykırılık  
bulunmadığından başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 1f, h iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin 30.03.2017 tarihli şikayet başvurusuna idarece verilen 11.04.2017  
tarihli cevap yazısında cevap yazısında “e- İdare tarafından 27.01.2017 tarihli yazı ile  
“ÜST” kodlu kalemlerine ait 11 adet kalemi için analiz girdi cins ve miktarlarını  
gösteren analiz formatları isteklilere gönderilmiştir. İdare tarafından aşırı düşük teklif  
savunmaları uygun bulunan istekliler, Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesi çerçevesinde İdarenin  
tebliğ etmiş olduğu analiz formatına uygun yazılı açıklamalarını sunmuşlardır.” denilerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
şikayet başvurusu reddedilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.14’üncü maddesinde “Aşırı düşük teklif  
sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan,  
açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı  
hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Bahse konu ihalede İdarenin 27.01.2017 tarihli ve 45626, 45610, 45630 sayılı yazıları  
ile “ÜST” kodlu kalemlerine ait 11 adet kalemi için analiz girdi cins ve miktarlarını  
gösteren analiz formatları sorgulamaya tabi tutulan isteklilere gönderilmiştir.  
Anılan isteklinin idarenin aşırı düşük teklif sorgu yazısı ekinde verdiği analiz  
formatını esas alarak açıklama yaptıkları, analiz girdi cins ve miktarlarında değişiklik  
yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 1g maddesine ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin yukarıda belirtildiği üzere “Ray” maliyetinin  
tevsikine Kardemir Demir Çelik Sanayi ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş proforma fatura  
sunulduğu dolayısıyla bahse konu rayların yurdışından temin edilmeyeceği görüldüğünden  
başvuru sahibinin anılan isteklinin rayları yurtdışından temin edeceği iddiasının yerinde  
olmadığından sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 1 ı, i maddesine ilişkin olarak:  
Anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamasında açıklama istenilen makine  
ekipmanın maliyeti için kendi araçlarına ait amortisman bedellerinin esas alınmadığı, söz  
konusu makinelerinin bedelinin kamu kurumu birim fiyatları ve/veya fiyat teklifi alınmak  
suretiyle açıklandığı, kamu kurumu birim fiyatlarının kullanıldığı alt analiz/yardımcı  
analizlerde söz konusu maliyet kalemlerinin yer aldığı, fiyat teklifi alınan kalemlerde ise  
araçların bahse konu maliyet kalemleri dahil fiyat teklifi alındığından (yakıt, bakım onarım,  
yedek parça, yağ vb. işletim giderleri dahil) başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 1 j maddesine ilişkin olarak:  
İdarenin sorgulamaya tabi tutulan isteklilere EKAP üzerinden gönderdiği 06.01.2017  
tarihli ve 13366 sayılı yazıda Tebliğ’in 45.1.7’nci maddesinde atıfta bulunularak bu madde  
uyarınca “…sinyalizasyon, telekomünikasyon ve destek sistemleri ile Sivas Kumanda Merkezi  
Binası Yapılması İşi için analiz formunda detay yazılmadan sadece malzeme ve montaj  
bedelinin gösterilerek” açıklamada bulunulması istenilmiştir.  
Ayrıca İdarenin sorgulamaya tabi tutulan isteklilere EKAP üzerinden gönderdiği  
27.01.2017 tarihli ve 45626, 45610, 45630 sayılı yazıları ile “ÜST” kodlu kalemlerine ait  
11 adet kalemi için analiz girdi cins ve miktarlarını gösteren analiz formatları sorgulamaya  
tabi tutulan isteklilere gönderilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
Anılan isteklilerin idarenin aşırı düşük teklif sorgu yazıları ve aşırı düşük teklif sorgu  
yazısı ekinde verdiği analiz formatını esas alarak açıklama yaptıkları anlaşıldığından başvuru  
sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 1 k, l maddesine ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin nakliye mesafelerinin bir kısmının nakliye dahil  
fiyat teklifi alınmak suretiyle, bir kısmının (bütüm, ray, donatı, kazı, agrega, balast, subbalast  
nakli vb.) nakliye formülü kullanılmak suretiyle yapıldığı, açıklama ekinde nakliye  
mesafesini gösterir harita ve şemaların sunulduğu, idarenin analiz formatı esas alınarak  
açıklama yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin nakliye dahil fiyat teklifi  
alınarak açıklama yaptığı, idarenin analiz formatının esas alınarak açıklama yapıldığı ve  
yapılan açıklamanın anılan Tebliğ açıklamalarına uygun olduğu görüldüğünden başvuru  
sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 1m maddesine ilişkin olarak:  
İdarenin sorgulamaya tabi tutulan isteklilere EKAP üzerinden gönderdiği 06.01.2017  
tarihli ve 13366 sayılı yazıda Tebliğ’in 45.1.7’nci maddesinde atıfta bulunularak bu madde  
uyarınca “…sinyalizasyon, telekomünikasyon ve destek sistemleri ile Sivas Kumanda Merkezi  
Binası Yapılması İşi için analiz formunda detay yazılmadan sadece malzeme ve montaj  
bedelinin gösterilerek” açıklamada bulunulması istenilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin ve ekonomik açıdan ikinci en avantajlı teklif  
sahibinin İdarenin bahse konu yazısı üzerine anılan Tebliğ maddesi uyarınca aşırı düşük teklif  
açıklamasında bulunduğu, seyir teli, portör teli padül, transformatör SİN-3.1.4, SİN-3.1.5 gibi  
malzemeler için malzeme ve montaj bedelinin ayrı belirtilecek şekilde fiyat teklifinin  
sunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 2’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az  
%
80’ine ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının en az % 80’ini,  
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari deneyim tutarının en az  
%
20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının tamamını  
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;  
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli  
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin  
deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.  
(9) Tüzel kişi tarafından deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi  
odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(11) Tüzel kişi tarafından deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya  
daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten  
geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin  
sunulması zorunludur.  
(12) Mezuniyet belgelerinin deneyimini tevsik için sunulması durumunda;  
mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için,  
başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş  
deneyim belgesinin sunulması zorunludur.  
…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu veya benzer işlerle ilgili deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.  
(3) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerden edinilen deneyim belgelerindeki  
tutarlar, aday veya isteklinin belge sahibi ortaklığındaki hisse oranları esas alınarak  
değerlendirilir. Ancak ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği deneyim belgesi sunulması halinde, ortaklığının deneyiminin  
değerlendirilmesinde ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın sunduğu belge üzerindeki  
tutar esas alınır.  
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir  
oranında,  
dikkate alınır.  
…” hükmü,  
Söz konusu Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu  
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde  
güncellenir:  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye  
bağlanan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan  
yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden  
güncellenir.  
b) Anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif üzerinden  
sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin deneyim belgeleri; sözleşmenin yapıldığı aydan bir  
önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya  
ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
(3) Türk Lirası üzerinden teklif verilen ihalelerde, yabancı para birimi cinsinden  
sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgelerin tutarları, belgeye konu  
işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası  
döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar, birinci fıkranın (b) bendine  
göre güncellenir.  
…” hükmü yer almaktadır.  
Anılan Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde benzer iş; “İhale  
konusu veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya  
benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas  
ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işler” olarak tanımlanmıştır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş  
Grupları Listesi’nde “A) Alt Yapı İşleri” başlığı altında;  
“VI. GRUP: Demiryolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)  
1. Demiryolları  
2. Metro inşaatları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
3. Raylı sistemler  
4. Füniküler raylı taşıma tesisleri” açıklamasına yer verilmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
Zeyilname  
-
2 ile yapılan değişiklikte “2.1. İhale konusu işin  
Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve Elektromekanik işleri yapım  
a) Adı:Yerköy  
-
işi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2007.E010120  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yerköy  
kalemden oluşan miktarı ve türü ekte yer almaktadır.  
Yerköy Sivas arasında Yüksek Hızlı Tren Demiryolu Hattının;  
-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Üstyapı ve Elektromekanik yapım işinin 633  
-
A) İNŞAAT İŞLERİ  
A-1 ÜSTYAPI İŞLERİ  
Hat üst yapı işlerinin (balastsız ve balastlı yol için ray, travers, balast, panel, makas,  
bağlantı elemanları vb.) yapımı ve işletmeye alınması işlerinin yapılması,  
1-Tüneller balastsız demiryolu olarak projelendirilecek ve yapılacaktır. Tünellerde  
hattın her iki kenarında seviyeleme için kesitlerdeki gibi yıkanmış balast kullanılacaktır.  
2-İstasyonlarda uzunluğu 500 m`den az olmayacak şekilde İdarece belirlenecek  
minimum 2 hat beton yol olarak projelendirilecek ve yapılacaktır.  
3-Balastsız demiryolu hattı yapılan tüm bölgelerin giriş ve çıkışlarında minimum 45  
uzunluğunda olacak şekilde geçiş bölgeleri oluşturulacaktır.  
m
4-Sanat yapıları –tünel, viyadük, köprü, vb  
giriş çıkışlarında 50 m`lik mesafede  
subbalast tabaka kalınlığı 18 cm olarak serilecek, üstüne şartnamesine göre asfalt tabakası  
yapılacaktır.  
5-İstasyonlarda subbalast 18 cm olarak serilecek üstüne asfalt tabakası yapılacaktır.  
6-BAM (Balast Altı Mat) malzemesi, viyadüklerde ve balastın direkt beton üstüne  
serildiği sanat yapılarında uygulanacaktır.  
7-İstasyonlarda derin drenaj ve yüzeysel drenaj için projeler hazırlanacak ve imalatı  
yapılacaktır.  
8-Travers altı ped  
;
-
-
Makas traverslerinde  
Makas giriş ve çıkışlarında hat traverslerinde (45 er) metre  
-Betonyol-balastlı yol geçiş bölgelerinde ( 45 m)  
Viyadük ve sanat yapıları giriş ve çıkışlarında, yaklaşım bölgelerinde kullanılacaktır.  
-
(45m)  
Tüm üstyapı uygulama projeleri ve drenaj projeleri yüklenici tarafından bilabedel  
olarak hazırlanarak İdare onayına sunulacaktır.  
Sivas Kumanda Merkezi Binasının yapımı ve işletmeye alınması işleri  
B) ELEKTROMEKANİK İŞLER:  
B.1-Elektrifikasyon İşleri  
B.2-Sinyalizasyon İşleri  
B.3 Telekomünikasyon ve Destek Sistemleri İşleri  
Tasarım, üretim, montaj, işletmeye alma, deneme işletmesi ve bakım işleri ile TCDD  
personelinin eğitimi.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Yerköy  
Km:465+500)  
d) İşin uzmanlık gerektiren kısımlarına ilişkin bilgiler:  
-Sivas arası Yüksek Hızlı Tren Güzergahı (Km:184+400-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
I-ÜSTYAPI İŞLERİ  
II-ELEKTRİFİKASYON İŞLERİ  
III-SİNYALİZASYON, TELEKOMÜNİKASYON VE DESTEK SİSTEMLERİ İŞLERİ”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
%
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 50'inden az olmamak üzere, ihale konusu veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
İhale konusu işin tamamı için tek başına teklif veren istekliler ve ortaklıkları için  
benzer iş olarak 27.04.2016 tarih ve 29696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan;  
“A/VI” Demiryolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) ve/veya “A/VI” Demiryolu İşleri  
(Üstyapı) Grubu İşler benzer iş olarak kabul edilecektir.  
Konsorsiyumlar ihaleye teklif verebilir. Konsorsiyum olarak teklif verilmesi halinde  
işin uzmanlık gerektiren kısımları;  
I-ÜSTYAPI İŞLERİ  
27.04.2016 tarih ve 29696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşlerinde Benzer  
İş Grupları Tebliğindeki benzer iş grupları listesindeki, “A/VI” Demiryolu İşleri  
(Altyapı+Üstyapı), “A/VI” Demiryolu İşleri (Üstyapı) işleri benzer iş olarak kabul  
edilecektir.  
II-ELEKTRİFİKASYON İŞLERİ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
27.04.2016 tarih ve 29696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşlerinde Benzer  
İş Grupları Tebliğindeki benzer iş grupları listesindeki, “D/VI” Elektrikli Ulaşım Araçları  
Teknolojisi İşleri Grubu İşler benzer iş olarak kabul edilecektir.  
III-SİNYALİZASYON, TELEKOMÜNİKASYON VE DESTEK SİSTEMLERİ İŞLERİ  
27.04.2016 tarih ve 29696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşlerinde Benzer  
İş Grupları Tebliğindeki benzer iş grupları listesindeki, “E/I” Trafik İzleme ve Yönetim  
Sistemi Kurulması İşleri, benzer iş olarak kabul edilecektir.  
Buna göre konsorsiyumlarda her bir ortak kendi uzmanlık alanı ile ilgili olarak  
üstlendiği işe/işlere uygun ve uyumlu olarak I, II ve III’de belirtilen benzer iş gruplarından  
birini/birkaçını benzer iş olarak sunacaktır.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İhale konusu veya benzer işe denk sayılacak  
mühendislik bölümleri; inşaat, elektrik ve elektronik, elektrik, elektronik, elektronik  
haberleşme Mühendisliğidir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin yukarıda yer verilen açıklamaları  
çerçevesinde, idare tarafından benzer olarak kabul edilen işlerin niteliğinin altyapı ve  
üstyapı işleri ve/veya üstyapı işleri olduğu, isteklilerin demiryolu işlerine ilişkin  
gerçekleştirdiği altyapı ve üstyapı ve/veya üstyapı işlerini benzer olarak sunabileceği  
anlaşılmaktadır.  
Neoray A.Ş. Özgün Ltd. Şti.- YZ A.Ş.- ATZ A.Ş. İş Ortaklığı tarafından pilot ortak  
-
Neoray A.Ş.ne ilişkin ilgili meslek mensubunca onaylı ortaklık durum belgesi sunulmuş ve  
Haluk İbrahim Özmen’in belge düzenlenme tarihinden önceki bir yıl boyunca kesintisiz  
olarak %50’den fazla şirket hissesine sahip olduğu belgelendirilmiş, adı geçen şahsa ait iş  
yönetme belgesine de teklif dosyasında yer verilmiştir.  
Bahse konu yönetme belgesi incelendiğinde, belgenin Ulaştırma, Denizcilik ve  
Haberleşme Bakanlığı tarafından “Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi, Tüneller ve İstasyonlar  
İnşaatı (Sözleşme BC1)” işine ilişkin olarak düzenlendiği, kapsamında uygulanan yapı  
tekniğinin “Demiryolu Güzergah Uzunluğu:13,576 m, Aç-Kapa Betonarme İstasyonlar:  
2
Adet Toplam 50.000 m2 inşaat alanı, Tünel İstasyon: 1 Adet toplam 14.200 m2 inşaat alanı,  
Hemzemin Betonarme İstasyon: 2 Adet toplam 4.800 m2 inşaat alanı, Betonarme  
Havalandırma Yapısı: 2 Adet toplam 6.300 m2 inşaat alanı, NATM Tüneller: 2.000 m,  
Viyadükler: 2 Adet, Betonarme Toplam 400  
Köprüler: 2 Adet, Karayolu: 5000 m” şeklinde, Haluk İbrahim Özmen’in görev unvanının  
“Bölge Müdürü” olarak belirtildiği ve 21.06.2005 28.12.2015 tarihleri arasında görev yaptığı,  
m
uzunlukta; Çelik Köprüler: 4 adet, Betonarme  
-
işin ilk sözleşme bedelinin 86.823.610.000,00 JPY, toplam sözleşme bedelinin  
109.734.065.145,00 JPY, gerçekleştirilen tutarının 109.647.564.451,00 JPY olduğu, işin  
geçici kabulünün 28.10.2014 tarihinde yapıldığı, ilgilinin görevi sırasında işin gerçekleşen  
tutarının109.647.564.451,00 JPY, ilgilinin görev unvanı ile ilgili olarak hissesine düşen belge  
tutarının 107.728.557.846,00 JPY olarak gösterildiği tespit edilmiştir.  
Şikâyete konu yönetme belgesi için Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 48’inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında belirtilen “Yapımla ilgili hizmet  
işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde kullanılamaz.” hükmü gereğince İdarece söz  
konusu işe ait deneyim belgesinin hizmet işinden elde edilip edilmediği hususu hakkında  
ilgili Kurumdan bilgi istenilmesine gerek duyulmuş, anılan belge İdarece gerçekleştirilen  
“Nurdağ  
-Başpınar İstasyonları Arası Yeni Demiryolları Hattı Yapım İşi” ihalesinde  
sorgulandığı için verilen cevabın bahse konu ihale için de değerlendirildiği anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
Söz konusu 10.08.2016 tarihli ve 56902 sayılı cevap yazısında ise “… Söz konusu ilgi  
yazılı talebinize istinaden; ilgili deneyim belgelerine esas olmak üzere işin kısımları ve  
parasal tutarlarının detaylandırıldığı tablolar ekte gönderilmektedir. Diğer taraftan;  
Marmaray Bölge Müdürü olarak unvanı ile görev yapmakta iken emekliliğe ayrılan Haluk  
İbrahim ÖZMEN adına düzenlenmiş İş Deneyim Belgesi, Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı  
Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi ve Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi (Marmaray) Projesi  
kapsamında, 28.10.2014 tarihinde geçici kabulü yapılmış Sözleşme BC1 Demiryolu Boğaz  
Tüp Geçişi, Tüneller ve İstasyonlar İşi’ne (Yapım İşi) ait bir İş Yönetme Belgesi olduğu  
tarafımızca teyit edilmektedir.” ifadeleri yer almaktadır.  
İhale konusu kapsamında, hat üst yapı işlerinin (balastsız ve balastlı yol için ray,  
travers, balast, panel, makas, bağlantı elemanları vb.), Sivas Kumanda Merkezi Binasının  
yapımı ve işletmeye alınması işlerinin ve elektromekanik işlerin (Elektrifikasyon işleri,  
sinyalizasyon işleri, telekomünikasyon ve Destek Sistemleri İşleri) tasarım, üretim, montaj,  
işletmeye alma, deneme işletmesi ve bakım işleri ile TCDD personelinin eğitimi işlerinin  
gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır. Yine anılan doküman kapsamında benzer tanımının  
İhale konusu işin tamamı için tek başına teklif veren istekliler ve ortaklıkları için benzer iş  
olarak 27.04.2016 tarih ve 29696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapım İşlerinde Benzer  
İş Grupları Tebliğinde yer alan;  
“A/VI” Demiryolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) ve/veya “A/VI” Demiryolu İşleri  
(Üstyapı) Grubu İşler benzer iş olarak kabul edilecektir...” şeklinde yapıldığı anlaşılmıştır.  
Neoray A.Ş.-Özgün Ltd. Şti.-YZ A.Ş.-ATZ A.Ş. İş ortaklığının pilot ortağı Neoray  
A.Ş. tarafından sunulan yönetme belgesi ile ilgili olarak deneyim belgesi kapsamında  
gerçekleştirilen ve tutarlarının Batırma tünel işleri: 22.740.974.462 JPY, Diğer tünel işleri :  
39.210.131.847 JPY, Bina işleri:37.417.755.971 JPY, Yol işleri: 1.744.219.298 JPY, Hat:  
2.665.535.080 JPY, Elektromekanik işler: 3.949.941.188 JPY şeklinde olduğundan söz  
konusu belge tutarından ihale konusu veya benzer kapsamında bulunmayan tünel işlerine  
ilişkin tutarların düşürülmesi gerekmektedir.  
İdari Şartname düzenlemeleri gereğince sağlanması gereken asgari deneyim tutarı  
teklif bedelinin %50’sidir. Bu kapsamda yapılan incelemede, Neoray A.Ş.  
-
Özgün A.Ş.-YZ  
A.Ş. ATZ A.Ş. İş ortaklığında özel ortaklardan ATZ A.Ş. benzer tanımına uygun olmayan  
-
deneyim belgesi sunduğu ve bu durumda pilot ortak Neoray A.Ş. tarafından istenen iş  
deneyim tutarının tamamının sağlanması gerektiği (1.214.886.275,22*0,5=607.443.137,61  
TL), söz konusu isteklinin sunduğu yönetme belgesinden, iddia konusu imalat  
kalemlerinden tünele ilişkin imalat tutarları çıkartılınca güncel deneyim tutarının  
287.954.923,37 TL olduğu, dolayısıyla anılan ortaklığının teklifinin asgari deneyim  
tutarını sağlamadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 3, 4 ve 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile İdari Şartname’nin yukarıda  
belirtilen hükümlerinden, aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya  
özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için deneyim belgesi istenilmesinin ve iş  
ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının en az %80’ini, diğer ortakların  
her birinin ise, istenen asgari deneyim tutarının en az %20’sini sağlamasının zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
olduğu, ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının tamamını sağlaması  
halinde; diğer ortakların, istenen asgari deneyim tutarının %40’ından az olmamak üzere,  
benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabileceği anlaşılmaktadır.  
Ayrıca, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde; Türk Lirası üzerinden teklif  
verilen ihalelerde, yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin tutarları, belgeye konu işin sözleşme tarihinde Resmî  
Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk  
Lirasına çevrileceği, bulunan bu tutarın da, birinci fıkranın (b) bendine göre  
güncelleneceğinin belirtildiği, söz konusu fıkranın (b) bendinde ise “Anahtar teslimi götürü  
bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif üzerinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş  
deneyim belgeleri; sözleşmenin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya  
davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmüne yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin pilot ortak Pers Yapı A.Ş. tarafından sunulan deneyim belgesinde  
demiryolu altyapı+ üst yapı imalatı kapsamında herhangi bir imalatın bulunmadığı,  
istasyonların tamamlanmasına ilişkin elektrifikasyon işlerinin bulunduğu, anılan belgenin  
ihale konusu ve benzer kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, Kurul  
kararlarında tamamlama işlerinden elde edilen deneyim belgelerinin metro yapımına ilişkin  
işlerde deneyimini tevsik etmek amacıyla kullanılmayacağının belirtildiği iddiasına yönelik  
yapılan incelemede,  
Pers Yapı A.Ş.  
-
Ermit Ltd. Şti.  
-
İmaj A.Ş.  
-
Astro A.Ş. İş Ortaklığı tarafından pilot  
ortak PERS Yapı A.Ş.ne ilişkin ilgili meslek mensubunca onaylı ortaklık durum belgesi  
sunulmuş ve Turo Şirketinin (Turo Company) belge düzenlenme tarihinden önceki bir yıl  
boyunca kesintisiz olarak %50’den fazla şirket hissesine sahip olduğu belgelendirilmiş, adı  
geçen şirkete ait bitirme belgesine de teklif dosyasında yer verilmiştir.  
Bahse konu bitirme belgesi incelendiğinde, belgenin Tebriz Belediyesi – İran İslam  
Cumhuriyeti tarafından “Tebriz Metro İnşaatı Eksik Kalan İşlerin Tamamlanması Yapım  
İşi”ne ilişkin olarak düzenlendiği, kapsamında uygulanan yapı tekniğinin “Hafif raylı  
sistem altyapı ve üstyapı inşaatı yapımı; toprak işleri, kazı, dolgu, zemin iyileştirmesi yapımı,  
NATM ve TBM yöntemi ile tünel inşaatı yapımı, demir ray temini ve montajı, metro hattının  
temini serilmesi, metro istasyonları yapımı, köprü yapımı ve köprülü geçişlerin yapımı, vagon  
temini ve devreye alma, telefon sisteminin kurulumu, sinyalizasyon işleri, CS SCADA izleme  
işleri, trafo kurulumu, kamulaştırma ve diğer işler yapım işi” şeklinde belirtildiği, işin toplam  
sözleşme bedelinin 610.500.000,00 Euro ve işin bitiş tarihinin 20.11.2012 olduğu tespit  
edilmiştir.  
Pers Yapı A.Ş. tarafından deneyim belgesi ekinde imalat tutarlarını gösteren resmi  
belgenin de sunulduğu, anılan isteklinin sunduğu yabancı ülkeden "Tebriz metro inşaatı eksik  
kalan işlerin tamamlanması yapım işi" için edinilmiş deneyim belgesi ve eki yapılan özeti  
listesi incelendiğinde, deneyim belgesine konu ikmal işi kapsamında güzergah altyapı işleri,  
güzergah üstyapı işleri, elektrik ve elektromekanik işleri, sinyalizasyon, telekomünikasyon  
işlerinin yapıldığı, dolayısıyla iddia edildiği gibi deneyimine konu işin isminin sadece  
“ikmal inşaatı işi” olması nedeniyle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılamayacağı sonucuna varılmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
Başvuru sahibinin pilot ortak Pers Yapı A.Ş. adına sunulan deneyim belgesinin  
orijinalinden yapılan çoğaltma bir belge olmayıp üzerinden “aslı gibidir” kaşesi bulunmayan  
belgeden çoğaltma yapılan bir belge olduğundan değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
yönündeki iddiası incelendiğinde,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinde “Belgelerin  
sunuluş şekli” düzenlenmiş olup benzer düzenleme İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş  
şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak Türkiye Ticaret  
Sicili Gazetesi Nizamnamesi'nin  
9
uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde; Gazete  
İdaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır" şeklinde  
onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı  
suretleri de kabul edilecektir. Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki  
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilen ve teyidi yapılabilen ihaleye  
katılım ve yeterlik belgelerinin internet çıktısı sunulabilir.  
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması  
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"  
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.7.5. Teklif kapsamında sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdik işlemi:  
7.7.5.1. Yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
7.7.5.1.1. Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti  
kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan ortaklıkları veya konsorsiyumlar  
tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye'deki  
yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu  
tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.  
…” şeklinde yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Yönetmelik hükmü ve Şartname düzenlemesi uyarınca, yeterlik  
değerlendirilmesi için başvuru kapsamında sunulan bütün belgelerin asıllarının veya aslına  
uygun olunduğunu belirtir bir şerh taşıyan noterce onaylanmış örneklerinin ya da bu asıl  
belgelerin ihale tarihinden önce idareye gösterilerek “aslı idarece görülmüştür” benzeri şerh  
düşülen suretlerinin sunulması, ayrıca yerli isteklilerin sunduğu yabancı dilde düzenlenen  
belgelerin tercümelerinin ise Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter  
tarafından onaylanması gerekmektedir.  
Dolayısıyla, ihaleye katılımda yabancı dilde düzenlenen bir belge sunulmak  
istenilmesi halinde, öncelikle söz konusu yabancı dildeki belgenin, aslının veya aslına uygun  
olduğu noter tarafından onaylanmış örneğinin ya da “aslı idarece görülmüştür” benzeri şerh  
düşülen suretinin sunulması, bu belgenin Türkiye’deki yeminli tercüman tarafından  
düzenlenmiş ve noter tarafından onaylanmış tercümesine de başvuru dosyasında ayrıca yer  
verilmesi gerekmektedir.  
İncelemenin sağlıklı sonuçlandırılabilmesi için 08/05/2017 tarihli ve 811 sayılı  
yazımız ile İdareden “İstekliler tarafından teklif ekinde sunulan yabancı ülkelerde düzenlenen  
deneyim belgelerinin ve eklerinin asılları” istenilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
İdarenin 09.05.2017 tarihli ve 190759 sayılı yazı ekinde gönderilen söz konusu  
belgelerin belge asıllarının üzerinde yapılan incelenmede,  
Bahse konu “Tebriz Metro İnşaatı Eksik Kalan İşlerin Tamamlanması Yapım İşi”ne  
ilişkin deneyim belgesine ait Farsça sureti ile Farsça aslından Türkçe’ye yeminli tercüman  
tarafından yapılmış tercümenin sunulduğu görülmüştür.  
Belgenin Farsça suretleri incelendiğinde, üzerinde Ankara 41’inci Noterinin 2 adet  
mührünün ve yevmiye numarasının yer aldığı, noterin ilk işleminin 02.08.2016 tarihli ve  
yevmiye 24459 ve 24462 no’lu işlem olduğu, ikinci işleminin 02.09.2016 tarihli ve 27452 ve  
27451 no’lu işlem olduğu ve “Aslının aynıdır” şerhini içerdiği,  
Anılan belgenin Türkçe tercümeleri incelendiğinde, belgelerin ön ve arka yüzünde  
belgelerin Farsça aslından Türkçe’ye tercümesinin yapıldığına dair yeminli tercüman  
tarafından yazılıp imzalanmış “İşbu çeviri Farsça aslından Türkçe’ye tarafımdan ve aslına  
sadık kalınarak yapılmıştır.” ibarelerinin yer aldığı, buna ilişkin yukarıda belirtilen noter  
işleminin de bulunduğu görülmüştür.  
Sonuç olarak, noterin şikâyete konu deneyim belgesi üzerinde “Aslının aynıdır”  
şerhini içeren ilk işleminden sonra yine “Aslının aynıdır” şerhini taşıyan ikinci işlemini  
gerçekleştirdiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin özel ortak Astro A.Ş.nin deneyim tutarının % 40’nı  
sağlamadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki iddiası incelendiğinde,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinin 7’nci fıkrasında; ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş  
deneyim tutarının tamamını sağlaması halinde; diğer ortakların, istenen asgari deneyim  
tutarının %40’ından az olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge  
sunabileceği hüküm altında alınmıştır.  
Bu çerçevede, pilot ortağa ait bitirme belgesinin ihale konusu veya benzer işlere  
ilişkin olan toplam tutarının pilot ortak açısından karşılanması gereken asgari deneyim  
tutarını karşıladığı tespit edilmiştir.  
Pers Yapı A.Ş.  
-
Ermit Ltd. Şti.  
-
İmaj A.Ş.  
-
Astro A.Ş. İş Ortaklığı tarafından özel  
ortak Astro A.Ş.ne ilişkin ilgili meslek mensubunca onaylı ortaklık durum belgesi sunulmuş  
ve Metiş İnş. ve Tic. A.Ş.nin belge düzenlenme tarihinden önceki bir yıl boyunca kesintisiz  
olarak %50’den fazla şirket hissesine sahip olduğu belgelendirilmiş, adı geçen şirkete ait iş  
bitirme belgesine de teklif dosyasında yer verilmiştir.  
Bahse konu bitirme belgesi incelendiğinde, belgenin T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve  
Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından “Ankara-Pozantı Otoyolu  
Eminlik Çiftehan Kesimi” işine ilişkin olarak düzenlendiği, kapsamında uygulanan yapı  
tekniğinin “Otoyol Yapım İşi” şeklinde belirtildiği, işin ilk sözleşme ve toplam sözleşme  
bedelinin 196.907.739,00 USD, gerçekleştirilen tutarının 189.606.214,00 USD olduğu,  
belge tutarının ise 169.433.575,00 USD olarak gösterildiği tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
Dolayısıyla, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının tamamını sağlaması  
nedeniyle, özel ortak Astro A.Ş.nin istenen asgari deneyim tutarının %40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabileceği anlaşılmıştır.  
Özel ortak Astro A.Ş.nin benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunduğu özel  
ortak açısından karşılanması gereken asgari deneyim tutarı olan 249.793.262,62 TL’yi  
karşıladığı tespit edilmiş olup başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasının eşit muamele açısından değerlendirilmesine ilişkin  
olarak:  
-IC İçtaş A.Ş.’nin sağlaması gereken asgari deneyim tutarının  
1.444.244.819,60*0,5=722.122.409,80 TL olduğu, belgeyi düzenleyen idareden alınan  
06.06.2017 tarihli ve 227872 sayılı yazı ekinde gönderilen bilgiler doğrultusunda söz konusu  
deneyim belgesinden iddia konusu imalat kalemlerinden tünel imalatları çıkartılınca  
güncel deneyim tutarının 343.890.833,35 TL olarak görüldüğü, dolayısıyla anılan isteklinin  
teklifinin asgari deneyim tutarını sağlamadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
anlaşılmıştır.  
Netice itibariyle, Neoray A.Ş. Özgün A.Ş.-YZ A.Ş.-ATZ A.Ş. İş ortaklığının ve IC  
-
İçtaş A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmakla  
birlikte anılan isteklilerin teklifleri, aşırı düşük teklif sorgulaması sürecinden evvel  
değerlendirme dışı bırakılsa dahi ihale komisyonunca hesaplanan sınır değerin altında ve  
üstündeki istekliler yönünden herhangi bir değişiklik olmadığı, yapılan incelemede ihalede  
ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahiplerinin değişmediği, teklif  
sıralaması da göz önünde bulundurulduğunda düzeltici işlem belirlenmesi yönünde alınacak  
kararın ihale sürecine etki etmeyeceği değerlendirildiğinden, düzeltici işlem belirlenmesine  
gerek bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
Osman DURU  
Erol ÖZ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/030  
: 15  
: 20.06.2017  
:
2017/UY.I-1703  
II. Başkan  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi