Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü / 2017/79243-İstanbul Geneli Yol Köprülü Kavşak ve Ortak Altyapı İnşaatı
Bilgi
İKN
2017/79243
Başvuru Sahibi
Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü
İşin Adı
İstanbul Geneli Yol Köprülü Kavşak ve Ortak Altyapı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Hasan  
KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.,  
Ziya Gökalp Mah. İ.O.S. Bölgesi Triko Center San. Sit.  
Başakşehir/İSTANBUL  
M-4  
Blok No: 68 34306  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü,  
Hacıahmet Mah. Kurtuluş Deresi Cad. Yeniyol Sok. No: 18 Kasımpaşa 34440  
Beyoğlu/İSTANBUL  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/79243 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Geneli Yol Köprülü Kavşak ve Ortak Altyapı  
İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü tarafından  
19.04.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Geneli Yol Köprülü  
Kavşak ve Ortak Altyapı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Hayat Organizasyon Ve Danışmanlık  
San. Tic. Ltd. Şti.nin 13.04.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.04.2017  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.05.2017 tarih ve 25767 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 05.02.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1130 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde, “ 1- Sözleşme Tasarısının 9. maddesinde;  
Madde 9 - İşe başlama ve bitirme tarihi  
9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren  
5
(beş ) gün içinde Yapım İşleri Genel  
Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.  
9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, işyeri teslim tarihinden itibaren 840 (sekizyüzkırk)  
gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır. Sürenin  
hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil  
günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmez düzenlemesi  
bulunmasına rağmen ihale süresince bir den fazla söz konusu olduğundan ve yine sözleşme  
tasarısının 33.5 maddesinde belirtildiği üzere Proje etap etap yapılacak olup, tüm bölgede  
çalışmaya aynı anda başlanılmayacaktır. düzenlemesine istinaden belirtilen 840 günlük  
sürenin düzenlenmesi muğlak bir düzenleme olacağından dolayı mevzuata aykırılık teşkil  
etmektedir.  
2- Sözleşme tasarısının 33.24 maddesinde; Başkanlığımızca hızla bitirilmesi istenen  
işlerin çalışma programı üç vardiya 24 saat ve yedi gün esasına göre planlanacaktır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
düzenlemesi bulunmasına rağmen hangi için ne şekilde istenileceğine dair düzenleme  
yapılmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
3- Sözleşme tasarısının 33.25 maddesinde; Bitkilendirme gerekirse, yüklenici işin  
geçici kabul tarihine kadar bitkilerin ve çim alanların sulanması ve bakımından sorumlu  
olacaktır. Dikimi yapılan bitkilere ve çim alanlara sulama bedeli verilmeyecektir düzenlemesi  
yapılmasına rağmen bitkilendirmenin nasıl yapılacağı hangi bitkilerin kullanılacağı veya  
bitki bedellerinin kim tarafından karşılanacağının belli olmaması mevzuata aykırılık teşkil  
etmektedir.  
4- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin Kazı ve dolgu işleri başlıklı 1. maddesinde;  
1) Terasman kotu için dolgu yapılması gerekliği uzman kuruluşlar raporu veya İdarece  
tespit edilecektir. Dolgu derinliği için İdarenin onayı ve kontrol teşkilatın durum tespit  
tutanağı yapılacaktır düzenlemesi bulunmasına rağmen terasman kodu için kot vermenin kim  
tarafından yapılacağı dolgu miktarları muallak olması sebebiyle maliyet hazırlama esnasında  
tereddüt yaşanacağından dolayı yapılan düzenleme mevzuata aykırıdır.  
5- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin Kazı ve dolgu işleri başlıklı 4. maddesinde;  
3-) Kazı ve dolgu işleri İdarenin onayladığı tip kesitler doğrultusunda yapılacaktır  
düzenlemesi bulunmasına rağmen Kesitlerin belli olmaması idarenin vereceği kesitlere göre  
maliyetin değişeceğinden dolayı yapılan düzenleme mevzuata aykırıdır  
6- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin Tretuvar İmalatları başlıklı 11. maddesinde;  
11) Yüklenici, yapılacak imalata başlamadan önce tüm altyapı kurumlara (İSKİ,  
BEDAŞ, İGDAŞ, TELEKOM, BOTAŞ, vd.) müracaat ederek çalışılacak inşaat sahası  
içerisinde bu tesislerden herhangi birinin bulunup bulunmadığını soracak, bulunduğu  
takdirde tesisat bakımından ilgili kurumun vereceği direktif ve istikamete aynen uyacak ve bu  
direktifleri denetim görevlisine ibraz edecektir düzenlemesi bulunmasına rağmen anılan  
kurumların alt yapı projelerinin belli olmaması maliyeti etkileyecek unsurlardan olduğundan  
dolayı mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
7- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin trafik ve yaya emniyeti ile ilgili hususlar başlıklı  
3. maddesinde;  
3-) Çalışmalar esnasında, karayolunun sürekli olarak trafiğin güvenli olarak açık  
tutulması esastır. Zorunlu hallerde karayolu şeritler halinde trafiğe kapatılır ve en az bir  
şeridin trafiğe açık tutulması sağlanır. Bunun da mümkün olmaması halinde, trafik servis  
yolundan verilir. Çalışma mahalli, işin sahip veya sahipleri tarafından, Büyükşehir  
Belediyesince belirlenecek olan yapım, bakım ve onarımlarda gerekli standart trafik  
işaretlemesine uygun olarak işaretlenir düzenlemesi bulunmasına rağmen yolun başka bir  
yere verilmesi durumunda bunun maliyeti nasıl ve kim tarafından karşılanacağının belli  
olmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
8- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin trafik ve yaya emniyeti ile ilgili hususlar başlıklı  
4’üncü maddesinde;  
4-) Yerleşim yerlerindeki yollarda yapılacak çalışmalarda, çalışma mahalli günün  
kararmasından itibaren aydınlatılarak yaya, araç ve çalışanların her türlü güvenliği  
Yüklenici tarafından sağlanır düzenlemesi bulunmasına rağmen aydınlatma şiddetinin belli  
olmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
9- İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin Kazı ve dolgu işleri başlıklı 4’üncü maddesinde;  
4-) Kazıdan çıkan malzeme biriktirilmeyecek, vasıtalara yüklenerek nakledilecektir  
düzenlemesi bulunmasına rağmen malzemelerin nereye nakledileceğine döküm sahalarının  
değişkenlik göstermesi ve döküm ücretlerinin kim tarafından karşılanacağının belli olmaması  
mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
10- Diğer taraftan ihalesi yapılan işin yaklaşık maliyeti 2.860.000.000,00 TL  
(İkimilyarsekizyüzaltmışmilyon) olarak açıklanmıştır. İhaleye 11 adet firma teklif sunmuş ve  
en yüksek teklif veren firmanın fiyatı 2.912.000.000,00 TL iken en düşük teklif veren firmanın  
fiyatı ise 1.500.000.000,00 TL olmuştur. Yukarıda bahsedilen ihale şartnamesindeki  
düzenlemelerin maliyet çıkarılmasına engel teşkil ettiğinden dolayı ihaleye teklif sunan  
firmaların vermiş olduğu en yüksek teklif ile en düşük teklif arasında 1.412.000.000,00 TL  
gibi bir fiyat farkının olması bile maliyet hesaplama konusunda ihale şartnamesinin eksik ve  
yetersiz kaldığını göstermektedir.  
11 İdare tarafından tarafımıza verilen cevapta vermiş olduğumuz itiraz konularına  
-
hiç değinilmeden ve cevap verilmeden firmamızın faaliyet konusu ile ilgili olarak Şikayet  
başvurumuzun şekil ve süre kurallarına uyulmadığından dolayı reddine karar verildiği  
bildirilmiş ve firmamızın ihale konusu işte faaliyet gösterdiğine ilişkin belge konulmadığı  
belirtilmiştir. Firmamızın şikayet başvurusu ekinde vermiş olduğu Ticaret Sicil gazetesinde de  
görüleceği üzere firmamızın ihale konusu işte faaliyet gösterdiği açıkça ana sözleşmemizde  
yazılmıştır. İdarenin bu husus görmeyerek veya görmezden gelerek bu sebepten dolayı  
firmamızın şikâyet başvurusuna ret cevabı vermesi mevzuata aykırıdır ve sorumlular hakkında  
gereğinin yapılması gerekmektedir.” iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde istekli  
olabilecek “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın  
almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim” olarak  
tanımlanmıştır.  
Bu kapsamda başvuru sahibi Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından şikâyetinin ekinde sunulan 22.10.2015 tarihli ve 8931 sayılı Ticaret Sicil  
Gazetesi’nde “Amaç ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde şirketin amaç ve konusunun “…  
d. Türkiye Cumhuriyeti devleti bakanlıklarının ve bakanlığa bağlı resmi kuruluşların, kamu  
iktisadi teşebbüsleri, iktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları, kamu bütçeli  
daireler, mahalli idareler, belediyeler, yapı kooperatifleri, özel sektör kuruluşları tarafından  
yurt içinde ve yurt dışında ihaleye çıkarılan inşaat, elektrik, tesisat, yol, su, kanalizasyon,  
doğalgaz, altyapı, üstyapı, dekorasyon, restorasyon işlerinin yeniden veya onarımı ihalelerine  
katılmak, teklif vermek, ihale şirkette kalırsa ihale sözleşmesi gereği işi yapmak ve teslim  
etmek…”şeklinde olduğu tespit edilmiş olup, buna göre söz konusu isteklinin ihale konusu  
alanda faaliyette bulunduğu anlaşılmış olup, idare tarafından başvuru sahibinin şikayetinin  
şekil yönünden reddedilmesinin anılan yukarıda yer alan Kanun hükmüne aykırılık teşkil  
ettiği anlaşılmakla birlikte, idarece yapılan bu aykırılık başvuru sahibinin Kuruma itirazen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
şikayet başvurusunda bulunmasına engel teşkil etmediği dikkate alındığında bahse konu  
ayrılığın esasa etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile  
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:  
c) Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde  
imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale  
konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin  
gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye  
çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif  
alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi  
yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden, her  
türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi  
veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden  
önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje  
üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar  
teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem için birim  
fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir. Arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma  
işlemlerinin tamamlanması şartı, baraj ve büyük sulama, içmesuyu isale hattı, enerji nakil  
hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve  
havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmaz…” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına  
esas miktarların tespiti” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Yaklaşık maliyet hesabına esas  
miktarların tespiti için öncelikle aşağıda yer alan çalışmaların yapılması gereklidir:  
a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi  
götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının;  
ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise,  
mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.  
b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi  
yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal  
afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale  
konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli  
olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve  
yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.  
c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin  
bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin  
hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.  
ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki  
ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda  
yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale  
edilecek işlerde kalemi ve/veya grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek  
işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.  
d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı  
olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, kaleminin adını,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa  
meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.  
e) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı  
olarak imalat kalemleri veya gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.” hükmü  
Başvuruya konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “İşe başlama ve bitirme tarihi” başlıklı  
9’uncu maddesinde  
9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren  
5
(beş ) gün içinde Yapım  
İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.  
9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, işyeri teslim tarihinden itibaren 840 (sekizyüzkırk)  
gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır. Sürenin  
hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil  
günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmez” düzenlemesi,  
Bahse konu Tasarı’nın 33.5’inci maddesinde Proje etap etap yapılacak olup, tüm  
bölgede çalışmaya aynı anda başlanılmayacaktır.” düzenlemesi,  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin yükleniciye teslimi” başlıklı 11’inci  
maddesinde “…(2) Birim fiyat esaslı sözleşmelerde, işlerin ön veya kesin projeleri,  
şartnameler ve diğer belgelerle birlikte, sözleşmenin imzalanması sırasında yükleniciye  
verilir.  
(3) Ön ve/veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılan işlerde, uygulama projesinin idare  
tarafından hazırlanması veya hazırlatılması esas olup, bunlar, programına göre gerekli  
oldukları zamanlarda, ikişer takım olarak bir yazı ekinde yükleniciye teslim edilir.  
(4) Uygulama projelerinin yüklenici tarafından hazırlanması da istenebilir, bu  
durumda aşağıdaki esaslar geçerlidir:  
a) Yüklenicinin yapacağı uygulama projeleri, hesaplar vb. sözleşme ve eklerinde  
belirtilen şartlara, idare tarafından kendisine verilen ön/kesin projelere, talimatlara, esaslara,  
fen ve sanat kurallarına uygun olarak programını aksatmayacak şekilde hazırlanır ve  
uygulamada gerekli görülecek tüm ölçüleri ve ayrıntıları kapsar.  
b) Uygulama projelerinin hazırlanması sırasında, farklı tercihlerin mümkün olması  
hallerinde, yüklenici, seçim yapılabilmesini sağlamak üzere bu tercihleri gösteren projeleri,  
hesapları ve diğer gerekli bilgi ve raporları hazırlayıp idareye verir.  
c) Yüklenici tarafından hazırlanan uygulama projelerinde idare tarafından değişiklik  
yapılması gerekli görüldüğü ve/veya verilen bilgiler yeterli görülmediği takdirde, projelerde  
ve ilgili raporlarda istenen değişikliklerin yapılması ve/veya eksik bilgilerin tamamlanması  
için projeler, istenilenlere uygun şekle getirilmek üzere, yükleniciye geri verilir. İdare, isterse  
projeler üzerinde kendisi de değişiklik yapabilir.  
ç) Onay işlemi sırasında idare tarafından proje ve eklerinde hatalar ve eksikler tespit  
edildiği takdirde, yüklenici idarenin yazılı talimatı üzerine ve verilen süre içinde, ayrıca bir  
bedel ödenmesini istemeksizin bunları düzeltmek zorundadır.  
d) Sözleşme veya eklerinde başka bir hüküm bulunmadığı takdirde, yüklenici  
tarafından idareye verilen projeler ve ilgili raporlar, verildikleri tarihten başlamak üzere bir  
aylık süre içinde aynen onaylanmış veya gerekli görülen değişiklikler yapılmış olarak veya  
eksiklerin tamamlanması kaydı ile yükleniciye geri verilir. Bu konuda gecikme olursa  
yüklenici, süresinin bu gecikme süresi kadar uzatılması hususunda hak kazanmış olur.  
e) İdare, değiştirilmesini gerekli gördüğü projeleri, değişikliğin özelliğine, işin aciliyet  
durumuna göre, isterse, yapılması gerekli görülen değişikliklerin daha sonra yapılması şartı  
ile onaylayabilir.  
f) Yüklenici, hazırladığı projelerin ve hesapların hata ve eksiklerinden ve bunların her  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
türlü sonuçlarından sorumludur. Projelerin idare tarafından görülmüş ve onaylanmış olması  
yükleniciyi bu sorumluluktan kurtarmaz.  
g) Yüklenici tarafından hazırlanan proje ve hesapların belirlenen tarihlerde idareye  
verilmemesinden, verilen proje ve hesapların hata ve eksiklerinden dolayı, idarece  
onaylanmadan geri verilmiş olmalarından kaynaklanan zaman kayıpları ve gecikmelerden  
yüklenici sorumludur…  
(6) Proje ve proje yapılması için gereken mühendislik hizmetleri için (harita alımı,  
jeoteknik etüt ve sondajlar, vb.) yükleniciye, ihale dokümanında öngörülmesi şartıyla birim  
fiyat üzerinden ödeme yapılabilir.  
(7) İşlerin geçici kabulü yapıldıktan sonra, uygulama projeleri ister idarece verilmiş,  
ister yüklenici tarafından hazırlanarak idarece onaylanmış olsun, uygulama sırasında  
yapılmış değişiklikleri de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projeler, yüklenici  
tarafından bedelsiz olarak hazırlanıp orijinalleri idareye teslim edilir.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Anılan Genel Şartname’nin “Projelerin tesliminde gecikme olması” başlıklı 13’üncü  
maddesinde “…İş için gerekli olan projelerle diğer teknik belgelerin yükleniciye tesliminde  
gecikme olması veya uygulanmak üzere yükleniciye verilen proje ve teknik belgelerde, yeni  
proje veya belge hazırlanmasını gerektirecek ve dolayısıyla zamana ihtiyaç gösterecek şekilde  
değişiklik yapılması hallerinde yüklenici hiçbir itiraz öne süremeyecektir. Ancak bu gecikme,  
işin bir kısmının veya hepsinin zamanında bitirilmesini geciktirirse sözleşmedeki süresi, işin  
bir kısmı veya tamamı için gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif  
ve sözleşme olacağının belirtildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer alan mevzuat düzenlemelerinde, birim fiyat teklif üzerinden çıkılan  
ihalelerde, ihale konusu işin uygulama projesi yapılmasının zorunlu olmadığı, idareler  
tarafından ön ve/veya kesin projeye dayanılarak ihaleye çıkılabileceği hüküm altına alınmış  
olup, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 11’inci maddesinde birim fiyat sözleşme yapılan  
işlerde uygulama projelerinin ne şekilde yapılacağı ve onaylanacağı düzenlenmiş olup,  
uygulama projelerinin onayında idareden kaynaklı bir gecikme olması durumunda,  
yüklenicinin işin süresinin bu gecikme süresi kadar uzatılması hususunda hak kazandığı  
hususu belirlenmiştir.  
Kaldı ki, bahse konu Genel Şartname’nin 13’üncü maddesinde için gerekli olan  
projelerle diğer teknik belgelerin yükleniciye tesliminde gecikme olması veya uygulanmak  
üzere yükleniciye verilen proje ve teknik belgelerde, yeni proje veya belge hazırlanmasını  
gerektirecek ve dolayısıyla zamana ihtiyaç gösterecek şekilde değişiklik yapılması hallerinde  
bu gecikme, işin bir kısmının veya hepsinin zamanında bitirilmesini geciktirmesi durumunda,  
sözleşmedeki süresi, işin bir kısmı veya tamamı için gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda ki düzenlemelerden, ihale konusu yapım işinin uygulama projelerinin  
yapılması ve bahse konu projelerin uygulanması aşamasında sadece idareden kaynaklı bir  
gecikme olması durumunda işin süresinin uzatılacağı ve yükleniciye herhangi bir ceza  
uygulanamayacağı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Bu itibarla, ihale konusu işin uygulama projelerinin ve işin kendisinin yüklenici  
tarafından fen ve sanat kurallarına uygun bir şekilde yapılması durumunda, bahse konu işin  
sözleşme tasarısında belirlenen sürede bitirilmesi gerektiği, dolayısıyla başvuru sahibinin  
projelerin etap etap yapılması tüm işlere aynı anda başlanılmamasından dolayı işin süresinin  
840 gün olarak düzenlenmesinin muğlak bir düzenleme olduğu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş programı” başlıklı 17’nci maddesinde (1)  
Yüklenici, sözleşme veya eklerinde belirlenen süre içinde, idarece verilen örneklere uygun bir  
programını hazırlayarak, onaylanmak üzere idareye teslim edecektir.  
(2) İhzarat ödenmesi öngörülen işlerde, programları imalat ve ihzarat programı  
olarak düzenlenir. İhzarat, programlarına uygun yapılacaktır. Bu programlarda  
gösterilenden fazla yapılan ihzaratın bedeli hakedişe konulmaz ve programları  
onaylanmadan imalat ve ihzarat bedelleri ödenmez.  
(3) İdare, programını verildiği tarihten başlamak üzere sözleşme veya eklerinde  
belirtilen süre içinde, olduğu gibi veya gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak onaylar ve  
onaylı bir nüshasını yükleniciye verir. İş programları idarenin onayıyla geçerli olur.  
(4) İş programında, resmi tatil günleri ile sözleşmesinde belirtilmiş ise, iklim  
şartlarından dolayı çalışmaya elverişli olmayan dönemler dışındaki bütün günlerin çalışarak  
geçirileceği göz önünde tutulur. Ancak, işin bitimi çalışmaya elverişli olmayan döneme rastlar  
ise idare yükleniciden, teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu devre içinde  
çalışmasını isteyebilir. İş programının büro çalışmaları ile ilgili bölümlerinde iklim şartları  
dikkate alınmaz.  
(5) Kapsamlı işlerde idare, programının, çubuk diyagram yerine, paket yazılım iş  
programı veya işin özelliğine göre hazırlanmış bilgisayar destekli programı kullanılarak  
düzenlenmesini isteyebilir.  
(6) Yüklenici idarece onaylanmış programına aynen uymak zorundadır. Ancak  
zorunlu hallerde idarenin uygun görüşü ile programında değişiklik yapılabilir.  
(7) İşte idarece onaylanan bir süre uzatımı bulunduğu takdirde, yüklenici bu hususun  
kendisine tebliği tarihinden başlamak üzere yedi gün içinde yeni süreye göre revize iş  
programı düzenleyerek idarenin onayına sunmak zorundadır.” düzenlemesi,  
Başvuruya konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın “İş programı” başlıklı 12’nci  
maddesinde “12.1. Yüklenici, programını yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on beş  
gün içinde, sözleşme bedeli üzerinden bir günde yapılması gereken tutarını hesaplayarak,  
ödeneklerin yıllara göre dağılım esasları ile varsa işin kısımları ile bitirme tarihlerini de  
dikkate alarak İdarece verilen örneklere uygun olarak hazırlar. Bu programda ayrıca; iş  
kalemleri, aylık imalat ve miktarları, (ihzarat ödemesi öngörülen işlerde ihzaratı,) yıllık  
ödenek dilimleri ve bunların aylara dağılımı gösterilir ve programı en az dört nüsha  
hazırlanarak onaylanmak üzere İdareye teslim edilir.  
12.2. İdare, programını verildiği tarihten başlamak üzere 15 gün içinde onaylar.  
12.3. İş programının hazırlanması ve uygulanması ile ilgili diğer hususlarda Yapım  
İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır.” düzenlemesi,  
Bahse konu Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “…33.24  
Başkanlığımızca hızla bitirilmesi istenen işlerin çalışma programı üç vardiya 24 saat ve yedi  
gün esasına göre planlanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 17’nci ve Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde  
ihale konusu işin programının yüklenici tarafından hazırlanıp, idarenin onayına sunulacağı  
düzenlenmiştir.  
Bu itibarla, ihale konusu işin nasıl gerçekleştirileceğine ilişkin programın sözleşme  
imzalandıktan sonra yüklenici tarafından hazırlanacağı ve idare tarafından onayladıktan sonra  
geçerli hale geleceği dikkate alındığında, idare tarafından ihale dokümanında program belli  
olmadan hızla bitirilmesi gereken işleri belirleyemeyeceği izahtan varestedir.  
Ayrıca, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 17’nci maddesinde idare tarafından  
onaylanan programına yüklenicinin uymak zorunda olduğunun düzenlendiği hususu da  
dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında  
yaptırılabilecek ilave işler, eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde Mal ve  
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir artışının  
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;  
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,  
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak  
mümkün olmaması,  
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme  
bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla  
yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale  
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.  
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış  
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının  
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur...”  
hükmü,  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci  
maddesinin 4’üncü fıkrasında “İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik  
belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde,  
işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde  
gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek  
bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye  
göre hazırlanmış malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde  
kullanılmasını gerektirirse, bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder.  
Proje değişiklikleri işin süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi  
de idare tarafından dikkate alınır.” düzenlemesi  
Bahse konu Genel Şartname’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş  
eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 21’inci maddesinde “Yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen  
durumlar nedeniyle bir artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin;  
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,  
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak  
mümkün olmaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme  
bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen yapım işleri sözleşmelerinde  
ise  
%
20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler  
çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.  
(2) Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, bu oranı sözleşme bazında  
40’a kadar artırmaya yetkilidir.  
%
(3) Karma sözleşmelerde, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan koşulların  
gerçekleşmesi şartıyla, artışa konu iş, sözleşme bedelinin;  
a) Götürü bedel teklif edilen kısımlarına ait tutarının % 10’una,  
b) Birim fiyat teklif alınan kısımlarına ait tutarının % 20’sine,  
kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler  
çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir. Bakanlar Kurulu birim fiyat teklif alınan iş  
kısımlarına ait oranı sözleşme bazında % 40’a kadar artırmaya yetkilidir.  
(4) İşin yukarıdaki şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda  
ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin  
tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi  
zorunludur.  
(5) Sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan  
işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek  
giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme  
fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i geçici kabul tarihindeki fiyatlar  
üzerinden ödenir.” düzenlemesi,  
Anılan Genel Şartname’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı  
22’nci maddesinde “12 üncü maddenin  
4
üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği  
şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek  
yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş  
kalemlerinin ve/veya gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında  
yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile  
b
irlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.  
(2) Yeni fiyatın tespitinde kalemi veya grubunun niteliğine göre aşağıdaki  
sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:  
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye  
sunduğu ve yeni kalemi/grubu ile benzerlik gösteren kalemlerine/gruplarına ait  
analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.  
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni kalemine/grubuna benzerlik  
gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.  
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer  
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan kalemleri/gruplarına ait maliyet  
analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.  
ç) Yeni kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek  
malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak  
oluşturulacak analizler.  
(3) İş kalemi veya grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere,  
kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı  
uygulanabilir:  
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.  
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.  
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.  
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış  
uygulama ayına ait yerel rayiçleri.  
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek  
düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak  
geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı  
düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal  
ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur.  
Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Bayındırlık Kurulunun kararını beklemeden idare  
tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.  
(5) Yeni fiyatın hesabında, ikinci fıkranın (a) bendine göre, teklif analiz ile  
kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği kalemi miktarı  
ile yeni tespit edilecek kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır.  
6) İdare istediği taktirde; bir işte, sözleşmeye esas proje içinde kalan ancak  
öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir artışının zorunlu olduğu hallerde, ayrıca bir  
yükleniciye yaptırılması mümkün olan bir işi başkasına da yaptırabilir, bundan dolayı  
yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, eksilişi ve  
işin tasfiyesi” başlıklı 27’nci maddesinde  
27.1. Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, eksilişi ve işin tasfiyesine  
ilişkin hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır.” düzenlemesi,  
Anılan Tasarı’nın “Sözleşmede bulunmayan işlere ait birim fiyat tespiti” başlıklı  
28’inci maddesinde “28.1. Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni kalemlerinin  
bedeli, Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre hesaplanır…” düzenlemesi,  
Bahse konu Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.2 Yer  
tesliminden sonra eksik olan veya ihtiyaç duyulan projeler yüklenici tarafından tamamlanarak  
İdarenin onayına sunulacak ve onay alındıktan sonra imalata başlanılacaktır.  
33.25 Bitkilendirme gerekirse, yüklenici işin geçici kabul tarihine kadar bitkilerin ve  
çim alanların sulanması ve bakımından sorumlu olacaktır. Dikimi yapılan bitkilere ve çim  
alanlara sulama bedeli verilmeyecektir… düzenlemesi yer almaktadır.  
4735 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesinde yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen  
durumlar nedeniyle bir artışının zorunlu olması halinde artışa konu olan işin ihale  
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği altına alınmıştır.  
Ayrıca, Sözleşme Tasarısı’nın 27 ve 28’inci maddelerinde sözleşme kapsamında  
yaptırılabilecek ilave işler, eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda ve sözleşme ve  
eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni kalemlerinin bedelinin hesabında, Yapım İşleri  
Genel Şartnamesi hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiş olup,  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 12’nci maddesinin dördüncü fıkrasında idarelerin,  
sözleşme konusu işlerle ilgili proje vb. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin  
tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun  
bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkili olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22’inci maddesinde de anılan Genel Şartname’nin  
12’nci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği  
hallerde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif  
kapsamında fiyatı verilmemiş yeni kalemlerinin ve/veya gruplarının bedelleri ile bahse  
konu Genel Şartname’nin 21’inci maddesine göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave  
işlerin bedelleri, aynı Genel Şartname’nin 22’nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen  
usuller çerçevesinde tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği  
açıklanmıştır.  
Ayrıca, idare tarafından ihale konusu işin uygulama projesi yapılmadan, ön ve kesin  
projeye dayanılarak ihaleye çıkıldığı görülmüş olup, başvuruya konu ihalenin Sözleşme  
Tasarısı’nın 33.2’nci maddesinde yer tesliminden sonra eksik olan veya ihtiyaç duyulan  
projeleri yüklenici tarafından tamamlanacağı ve bahse konu projeler idarece onaylandıktan  
sonra imalata başlanılacağı belirlendiği, bu itibarla bahse konu projeler tamamlandıktan ve  
idarece onaylandıktan sonra işin her türlü ayrıntısının kesinleşeceği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan mevzuat maddeleri ve açıklamalar bir arada değerlendirildiğinde  
idarece Sözleşme Tasarısı’nın 33.25’inci maddesinde yapılan düzenlemeyle projenin  
uygulanmasında bitikilendirme yapılmasının sözleşme uygulanması aşamasında yeni bir birim  
fiyat hesaplanmasına yol açması durumunda, 4735 sayılı Kanun’un 24’üncü, Yapım İşleri  
Genel Şartnamesi’nin 21 ve 22’nci ile Sözleşme Tasarısı’nın 27 ve 28’inci maddelerine  
uygun olarak yükleniciye yaptırabileceği ve bahse konu işin bedelini de sözleşmenin  
yürütülmesi aşamasında anılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca da yükleniciye ödeyebileceği  
sonucuna ulaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin  
4
ve 5’inci iddialarına ilişkin olarak:  
4735 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesinde yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen  
durumlar nedeniyle bir artışının zorunlu olması halinde artışa konu olan işin ihale  
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği altına alınmıştır.  
Başvuruya konu ihalenin İnşaat Özel Teknik Şartnamesi’nin “Kazı ve dolgu işleri”  
başlıklı “A” bölümünün 1 ve 3’üncü maddelerinde “1-Terasman kotu için dolgu yapılması  
gerekliği uzman kuruluşlar raporu veya İdarece tespit edilecektir. Dolgu derinliği için  
İdarenin onayı ve kontrol teşkilatın durum tespit tutanağı yapılacaktır…  
…3 Kazı ve dolgu işleri İdarenin onayladığı tip kesitler doğrultusunda  
-
yapılacaktır…” düzenlenmesi yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın 33.2’nci maddesinde ihale konusu işin uygulama projelerinin  
yüklenici tarafından yapılacağının ve bahse konu projelerin idarece onaylandıktan sonra işin  
yapımına başlanacağı düzenlenmiş olup, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 11’inci  
maddesinde de uygulama projelerinin hazırlanması sırasında, farklı tercihlerin mümkün  
olması halinde, yüklenici idarenin seçim yapılabilmesini sağlamak üzere bu tercihleri  
gösteren projeleri, hesapları, diğer gerekli bilgi ve raporları hazırlayıp idareye vermesi  
gerektiği açıklanmıştır.  
Yukarıda yer alan düzenlemeler çerçevesinde, ihale konusu işin uygulama projeleri  
yapımı aşamasında terasman kotuna ulaşmak için dolgu yapılması gerekliliğinin tespiti için,  
idare tarafından yükleniciden uzman kuruluşlardan rapor istenilmesinde, ayrıca uygulama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
projelerinin idarece onaylandıktan ihale konusu işe başlanabileceği için sözkonusu kota  
ulaşmak için dolgu yapılması gerekliliğinin uzman kuruluşlardan alınan rapora göre veya  
idarece tespit edilmesinin Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 11’inci maddesine aykırılık  
teşkil etmediği anlaşılmıştır.  
Ayrıca, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 11’inci maddesinde, yüklenicinin yapacağı  
uygulama projeleri, hesaplar vb. sözleşme ve eklerinde belirtilen şartlara, idare tarafından  
kendisine verilen ön/kesin projelere, talimatlara, esaslara, fen ve sanat kurallarına uygun  
olarak programını aksatmayacak şekilde hazırlanacağı, işin yapımı aşamasında gerekli  
görülecek tüm ölçüler ile ayrıntıları kapsayacağı ve uygulama projelerinin idarece  
onaylandıktan ihale konusu işe başlanabileceği düzenlendiği, dikkate alındığında İnşaat Özel  
Teknik Şartnamesi’nin 3’üncü maddesinde idarece yapılan düzenlemenin anılan Genel  
Şartname maddesine aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.  
Tüm bunlara ilaveten, idare tarafından hazırlanan birim fiyat teklif mektubu eki  
cetvelinde ihale konusu işte yapılacak kazı ve dolgu kalemlerinin yer aldığı ve bahse konu  
kalemlerinin miktarının belli olduğu dikkate alındığında, isteklilerin sözkonusu iş  
kalemlerinin miktarlarına göre teklif fiyatlarını oluşturmalarına engel bir husus bulunmadığı,  
kaldı ki uygulama projeleri onaylandıktan sonra bahse konu kalemleri miktarında değişiklik  
olması durumunda, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesine  
göre yeni oluşan miktarlara göre idarece ödeme yapılabileceği dikkate alındığında, başvuru  
sahibinin  
4
ve 5’inci iddialarının da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “…Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben  
yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:  
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak  
işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “1) Başvurular öncelikle;  
ı) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği,  
yönlerinden sırasıyla incelenir.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar”  
başlıklı 17’nci maddesinde “16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti  
üzerine Kurul tarafından başvurunun reddin karar verilir…” hükmü,  
e
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin  
8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda  
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile  
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka  
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun  
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi  
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen Kanun ve ilgili ikincil mevzuat hükümleri ile açıklamasında  
itirazen şikâyet başvurularında başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip  
belirtilmediğinin inceleneceği, başvuru sahibi tarafından mevzuata aykırılık iddialarının,  
sebepleri ve dayandığı delillerin konuları ile birlikte başvuru dilekçesinde belirtilmesi  
gerektiği, başvuruda bulunulan hususların somut olarak mevzuata aykırı bulunma sebepleri  
ile birlikte gösterilmesi ve aykırılığa ilişkin somut delillere yer verilmesi gerektiği, bunlara  
yer verilmemesi halinde Yönetmelik’in 17’nci maddesine göre Kurul tarafından başvurunun  
reddine karar verileceği ve başvurunun reddine ilişkin sorumluluğun başvurana ait  
olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasının “İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin Tretuvar  
İmalatları başlıklı 11. maddesinde;  
11) Yüklenici, yapılacak imalata başlamadan önce tüm altyapı kurumlara (İSKİ,  
BEDAŞ, İGDAŞ, TELEKOM, BOTAŞ, vd.) müracaat ederek çalışılacak inşaat sahası  
içerisinde bu tesislerden herhangi birinin bulunup bulunmadığını soracak, bulunduğu  
takdirde tesisat bakımından ilgili kurumun vereceği direktif ve istikamete aynen uyacak ve bu  
direktifleri denetim görevlisine ibraz edecektir düzenlemesi bulunmasına rağmen anılan  
kurumların alt yapı projelerinin belli olmaması maliyeti etkileyecek unsurlardan olduğundan  
dolayı mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.” olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan bahse konu iddiasının,  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olduğu, nitekim ihale konusu işin yapılacağı  
yerlerde İSKİ, BEDAŞ, İGDAŞ, TELEKOM ve BOTAŞ gibi kurumların yaptığı altyapı  
işlerinin projelerinin bulunmadığı için teklif fiyatını oluşturamadığı iddiasına dayanak anılan  
kurumlardan alınmış hiçbir belge ve bilginin yer almadığı, durum böyle iken İSKİ, BEDAŞ,  
İGDAŞ, TELEKOM ve BOTAŞ gibi kurumların ihale konusu işin yapılacağı yerlerde altyapı  
işlerinin projelerinin bulunmadığı kabulüyle iddiasının incelenemeyeceği, dolayısıyla başvuru  
sahibi isteklinin dilekçesinde yer verdiği bu hususun kendi varsayımlarına dayandığı ve  
mesnetsiz olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibi isteklinin bu iddiasının uygun olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yükleniciye ait giderler” başlıklı 27’nci  
maddesinde “İşin gerçekleştirilmesi için gerekli ve yüklenicinin yapmak zorunda olduğu bazı  
işlerin karşılığı olan, aşağıdaki bentlerde gösterilen giderlerin tümü, sözleşme veya eklerinde  
kimin tarafından ödeneceği belirtilmemiş ve aksine bir hüküm bulunmamakta ise;  
…b) İşin yerine getirilmesi için, yüklenici tarafından gerekli görülen bütün hizmet  
yolları (30 uncu maddede açıklanan malzeme ocaklarının değiştirilmesi halinde açılacak  
yollar bunun dışındadır) ile bunların üzerindeki geçici köprü ve geçitlerin yapım ve bakım  
giderleri ile kamuya açık yollarda süresince alınması gerekebilecek tedbirlerin giderleri,  
yükleniciye aittir.”  
İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin “Trafik ve yaya emniyeti ile ilgili hususlar” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
“D” bölümünün 3’üncü maddesinde 3-) Çalışmalar esnasında, karayolunun sürekli olarak  
trafiğin güvenli olarak açık tutulması esastır. Zorunlu hallerde karayolu şeritler halinde  
trafiğe kapatılır ve en az bir şeridin trafiğe açık tutulması sağlanır. Bunun da mümkün  
olmaması halinde, trafik servis yolundan verilir. Çalışma mahalli, işin sahip veya sahipleri  
tarafından, Büyükşehir Belediyesince belirlenecek olan yapım, bakım ve onarımlarda gerekli  
standart trafik işaretlemesine uygun olarak işaretlenir” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdare tarafından hazırlanan birim fiyata teklif mektubu eki cetveli incelendiğinde,  
Teklif  
Edilen  
Birim  
Fiyat  
(TL)  
Sıra  
No  
İş Kaleminin Adı ve  
Kısa Açıklaması  
Ölçü  
Birimi  
Tutarı  
(TL)  
Kalemi No  
KGM/2202/A  
Miktarı  
HER CİNS VE  
KLASTAKİ ZEMİNDE  
OCAK ARİYET  
KAZISI YAPILMASI,  
KULLANILMASI VE  
NAKLİ  
DOLGUYA GELEN  
HER CİNS VE  
KLASTAKİ  
1
2
m3  
m3  
1.000.000,000  
KGM/2209/A  
4.000.000,000  
MALZEMENİN  
SULANMASI VE  
SIKIŞTIRILMASI  
İş kalemlerinin yer aldığı, ihale dokümanının bir parçası olan Proje Birim Fiyat Poz  
Tariflerinde bahse konu kalemlerinin  
Poz No KGM/2202/A  
Sıra No:1  
M3  
HER CİNS VE KLASTAKİ ZEMİNDE OCAK ARİYET KAZISI Birimi  
YAPILMASI, KULLANILMASI VE NAKLİ  
Tanımı  
:
Kitap  
Tarifi  
Karayolları Teknik Şartnamesindeki ve Şartnamedeki esaslar ve şartlar dahilinde,  
Dolgu veya Stabilizede Kullanılmak Üzere her cins ve klastaki zeminde ocak ariyet  
kazısı yapılması ve kullanılması (Malzeme, Nakliye ve Herşey Dahil)  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: Dolgular için gerekli olan malzemenin yüklenici  
tarafından bulunan ve idare tarafından kabul edilen ariyet ocaklarındaki malzeme  
bedeli, her çap ve büyüklükteki ağaçların kesilmesi, köklerinin sökülmesi, ayıklanması,  
biçilmesi, gerektiğinde kompresör ve patlayıcı madde de kullanılarak ariyet  
ocaklarında, zayıf zemin (bitkisel toprak vs.), yumuşak veya sert toprak, yumuşak veya  
sert küskülük, yumuşak kaya, sert kaya ve çok sert kaya kazılarının yapılması,  
bunlardan çıkan dolguda kullanılmayacak malzemelerin ve sökülen ağaçların  
vasıtalara yüklenmesi, yüklenici tarafından bulunacak ve idarece uygun görülecek  
depo yerlerine taşınması ve istenilen şekilde depo edilerek düzenlenmesi, dolguda  
kullanılacak ariyet malzemesinin dolgu sahasına 100 mt ye nakli suretiyle dolgu teşkil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
edilmesi, trafik güvenliğini sağlamak üzere yürürlükteki trafik yasası ve ilgili  
yönetmelikler ile projesine uygun standartta her türlü trafik işaret levhası ışıklı trafik  
işaretleri ile her türlü trafik güvenliği materyalinin temini, projesine ve tekniğine uygun  
olarak yerleştirilmesi, bu işaretlerin gece gündüz korunması, işin teslimine ve  
kullanılmasına engel olmayacak veya herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek  
şekilde bitirilmesinden sonra bu işin yapımı amacıyla konulmuş olan tüm trafik işaret  
ve işaretlemelerin kaldırılması servis yollarının yapımı ile trafiğin yönlendirilmesi  
amacıyla işaretçi, trafik denetim ve koruma görevlisinin başında bulundurulması ve  
diğer trafik güvenliği tedbirlerinin alınması suretiyle aşağıda “Birim Fiyata Dahil  
Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin  
yapılması için gerekli her türlü işçilik, malzeme, nakliye, makine, alât ve edevat  
masrafları ile yüklenici kârı ve genel masraflar.  
BİRİM FİYATA DAHİL OLMAYAN GİDERLER: Yoktur.  
Sıra  
No:2  
Poz No  
Tanımı  
KGM/2209/A  
DOLGUYA GELEN HER CİNS VE KLASTAKİ MALZEMENİN  
Birimi: M3  
SULANMASI VE SIKIŞTIRILMASI  
Kitap  
Tarifi  
Karayolları Teknik Şartnamesindeki ve Şartnamedeki esaslar ve şartlar dahilinde,  
Dolgu için hazırlanmış malzemenin serme, sulama ve sıkıştırması  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: Dolgu veya Stabilizeler için gerekli olup,  
yüklenici tarafından bulunan ve idare tarafından kabul edilen yarma ve ocak  
ariyetlerinden temin edilen malzemenin serme, sulama ve sıkıştırmasının yapılması  
için, sulama ve sıkıştırma makineleri ile suyun işbaşında temini, dolguya gelmiş ve  
sıkıştırma makinelerinin cinsine göre şartnamede belirtilen veya İdarece istenilen  
kalınlıklarda serilmiş her cins kazı malzemesinin optimum rutubet elde edilinceye  
kadar sulanması, şartnamede belirtilen esaslar dahilinde malzeme cinsine uygun  
sıkıştırma makineleriyle maksimum kuru yoğunluklarına göre, şartnamedeki minimum  
sıkışma oranı elde edilecek şekilde sıkıştırılması suretiyle dolgu veya stabilize teşkil  
edilmesi, dolgusu veya stabilizesi yarım kalan yerlerin kabartılarak sıkıştırılması,  
dolgu veya stabilizelerin mevcut yola bitişik olarak yapıldığı durumlarda mevcut yol  
şevindeki nebati kazının sıyrılıp atılması, mevcut yolda ve dolgusu veya stabilizesi  
yarım kalmış kesimde diş kazılarının yapılması, yapılan diş kazısının kendi kesitinde  
dolguda veya stabilizede kullanılması, bu malzemenin bozuk olması durumunda  
yerine iyi malzemeden dolgu veya stabilize yapılması, mevcut yol üzerine yapılacak  
dolgu veya stabilizelerde istenilmesi durumunda mevcut yolu riperlenerek  
kabartılması, sulanıp sıkıştırılması, trafik güvenliğini sağlamak üzere yürürlükteki  
trafik yasası ve ilgili yönetmelikler ile projesine uygun standartta her türlü trafik  
işaret levhası ışıklı trafik işaretleri ile her türlü trafik güvenliği materyalinin temini,  
projesine ve tekniğine uygun olarak yerleştirilmesi, bu işaretlerin gece gündüz  
korunması, işin teslimine ve kullanılmasına engel olmayacak veya herhangi bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
tehlikeye meydan vermeyecek şekilde bitirilmesinden sonra bu işin yapımı amacıyla  
konulmuş olan tüm trafik işaret ve işaretlemelerin kaldırılması servis yollarının  
yapımı ile trafiğin yönlendirilmesi amacıyla işaretçi, trafik denetim ve koruma  
görevlisinin başında bulundurulması ve diğer trafik güvenliği tedbirlerinin  
alınması suretiyle aşağıda “Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar” başlığı altında  
sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli her türlü işçilik,  
malzeme, nakliye, makine, alât ve edevat masrafları ile yüklenici kârı ve genel  
masraflar.  
BİRİM FİYATA DAHİL OLMAYAN GİDERLER: Dolgu veya stabilizeler için yarma  
ve ocak ariyetlerinden temin edilen malzemenin zati bedeli ve uygulama mahalline  
(yola) nakli.  
olarak tarif edildiği görülmüş olup, bahse konu tariflerden servis yollarının  
yapılması bedelinin söz konusu kalemlerine dahil edildiği ve ihaleye katılacak isteklilerin  
şikayet konu maliyeti dahil edip teklif bedellerini oluşturacakları anlaşılmıştır.  
Kaldı ki, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 27’nci maddesinde sözleşme veya  
eklerinde kimin tarafından ödeneceği belirtilmemiş ve aksine bir hüküm bulunmuyorsa işin  
yerine getirilmesi için, anılan Şartname’nin 30’uncu maddesinde açıklanan malzeme  
ocaklarının değiştirilmesi halinde açılacak yollar hariç olmak üzere, yüklenici tarafından  
gerekli görülen bütün hizmet yolları ile bunların üzerindeki geçici köprü ve geçitlerin yapım  
ve bakım giderleri ile kamuya açık yollarda süresince alınması gerekebilecek tedbirlerin  
giderleri yüklenici tarafından ödeneceği düzenlenmiş olup, başvuru sahibinin işin yapımı  
aşamasında yolun başka bir yere verilmesi durumunda bunun maliyetinin nasıl ve kim  
tarafından karşılanacağının belli olmadığı iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin “Trafik ve yaya emniyeti ile ilgili hususlar” başlıklı  
“D” bölümünün 4’üncü maddesinde “4-) Yerleşim yerlerindeki yollarda yapılacak  
çalışmalarda, çalışma mahalli günün kararmasından itibaren aydınlatılarak yaya, araç ve  
çalışanların her türlü güvenliği Yüklenici tarafından sağlanır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdare tarafından ihale konusu işin uygulama projesi yapılmadan, ön ve kesin projeye  
dayanılarak ihaleye çıkıldığı dikkate alındığında, yüklenici tarafından işin uygulama projeleri  
yapılırken, yerleşim yerlerindeki yollarda yapılacak çalışmalarda, çalışma mahalli günün  
kararmasından sonra yapılacak olan aydınlatma şiddetinin tespit edilmesi gerektiği izahtan  
varestedir.  
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin “Kazı ve dolgu işleri” başlıklı “A” bölümünün  
4’üncü maddesinde  
4-) Kazıdan çıkan malzeme biriktirilmeyecek, vasıtalara yüklenerek  
nakledilecektir” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdare tarafından hazırlanan birim fiyata teklif mektubu eki cetveli incelendiğinde,  
Sıra  
İş Kalemi No İş Kaleminin Adı ve Kısa Ölçü  
Miktarı  
Teklif  
Tutarı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
No  
Açıklaması  
Birimi  
Edilen  
Birim Fiyat  
(TL)  
(TL)  
HER CİNS VE  
KLASTAKİ ZEMİNDE  
OCAK ARİYET KAZISI  
YAPILMASI,  
KULLANILMASI VE  
NAKLİ  
MAKİNE İLE HER  
DERİNLİK VE HER  
GENİŞLİKTE, HER  
KLASTAKİ ZEMİNİN  
KAZILMASI (KAZININ  
ŞANTİYE DIŞINA  
NAKLİ DAHİL)  
ŞANTİYE DIŞINDA  
KAMYONLA KAZI  
MALZ. VE MOLOZ  
NAKLİ  
1
KGM/2202/A  
m3  
1.000.000,000  
6.000.000,000  
5
8
Y.15.006/2B  
-A  
m3  
SNBF.27  
ton  
m3  
2.000.000,000  
132.000,000  
HER DERİNLİKTE,  
HER CİNS VE  
KLASTAKİ ZEMİNDE  
KURUDA KÖPRÜ  
TEMELİNİN  
55 KGM/14.213/A  
KAZILMASI  
YENİ AVUSTURYA  
TÜNEL AÇMA  
YÖNTEMİNE GÖRE C2  
SINIFI ZEMİNDE  
TÜNEL KAZISI  
(ŞANTİYE DIŞINA  
NAKLİ DAHİL)  
YENİ AVUSTURYA  
TÜNEL AÇMA  
YÖNTEMİNE GÖRE C3  
SINIFI ZEMİNDE  
TÜNEL KAZISI  
83  
84  
KGM/2006  
-
A
A
m3  
m3  
575.000,00  
755.000,00  
KGM/2007  
-
(ŞANTİYE DIŞINA  
NAKLİ DAHİL)  
YENİ AVUSTURYA  
TÜNEL AÇMA  
YÖNTEMİNE GÖRE B3  
SINIFI ZEMİNDE  
TÜNEL KAZISI, TERS  
KEMERLİ (ŞANTİYE  
DIŞINA NAKLİ DAHİL)  
YENİ AVUSTURYA  
85 KGM/2008  
-
A
A
m3  
m3  
46.000,00  
86 KGM/2009  
-
270.000,00  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
TÜNEL AÇMA  
YÖNTEMİNE GÖRE B3  
SINIFI ZEMİNDE  
TÜNEL KAZISI, TERS  
KEMERSİZ (ŞANTİYE  
DIŞINA NAKLİ DAHİL)  
İş kalemlerinin yer aldığı, ihale dokümanının bir parçası olan Proje Birim Fiyat Poz  
Tariflerinde bahse konu kalemlerinin “  
Poz No KGM/2202/A  
Sıra No:1  
M3  
HER CİNS VE KLASTAKİ ZEMİNDE OCAK ARİYET KAZISI Birimi  
YAPILMASI, KULLANILMASI VE NAKLİ  
Tanımı  
:
Kitap  
Tarifi  
Karayolları Teknik Şartnamesindeki ve Şartnamedeki esaslar ve şartlar dahilinde,  
Dolgu veya Stabilizede Kullanılmak Üzere her cins ve klastaki zeminde ocak ariyet  
kazısı yapılması ve kullanılması (Malzeme, Nakliye ve Herşey Dahil)  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: Dolgular için gerekli olan malzemenin yüklenici  
tarafından bulunan ve idare tarafından kabul edilen ariyet ocaklarındaki malzeme  
bedeli, her çap ve büyüklükteki ağaçların kesilmesi, köklerinin sökülmesi, ayıklanması,  
biçilmesi, gerektiğinde kompresör ve patlayıcı madde de kullanılarak ariyet  
ocaklarında, zayıf zemin (bitkisel toprak vs.), yumuşak veya sert toprak, yumuşak veya  
sert küskülük, yumuşak kaya, sert kaya ve çok sert kaya kazılarının yapılması,  
bunlardan çıkan dolguda kullanılmayacak malzemelerin ve sökülen ağaçların  
vasıtalara yüklenmesi, yüklenici tarafından bulunacak ve idarece uygun görülecek  
depo yerlerine taşınması ve istenilen şekilde depo edilerek düzenlenmesi, dolguda  
kullanılacak ariyet malzemesinin dolgu sahasına 100 mt ye nakli suretiyle dolgu teşkil  
edilmesi, trafik güvenliğini sağlamak üzere yürürlükteki trafik yasası ve ilgili  
yönetmelikler ile projesine uygun standartta her türlü trafik işaret levhası ışıklı trafik  
işaretleri ile her türlü trafik güvenliği materyalinin temini, projesine ve tekniğine uygun  
olarak yerleştirilmesi, bu işaretlerin gece gündüz korunması, işin teslimine ve  
kullanılmasına engel olmayacak veya herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek  
şekilde bitirilmesinden sonra bu işin yapımı amacıyla konulmuş olan tüm trafik işaret  
ve işaretlemelerin kaldırılması servis yollarının yapımı ile trafiğin yönlendirilmesi  
amacıyla işaretçi, trafik denetim ve koruma görevlisinin başında bulundurulması ve  
diğer trafik güvenliği tedbirlerinin alınması suretiyle aşağıda “Birim Fiyata Dahil  
Olmayan Masraflar” başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin  
yapılması için gerekli her türlü işçilik, malzeme, nakliye, makine, alât ve edevat  
masrafları ile yüklenici kârı ve genel masraflar.  
BİRİM FİYATA DAHİL OLMAYAN GİDERLER: Yoktur.  
Poz No Y.15.006/2B-A  
MAKİNE İLE HER DERİNLİK VE HER GENİŞLİKTE, HER  
Tanımı KLASTAKİ ZEMİNİN KAZILMASI (KAZININ ŞANTİYE DIŞINA  
NAKLİ DAHİL)  
Sıra No: 5  
M3  
Birimi  
:
Kitap  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Tarifi  
Her klastaki zeminde; makina ile kazının yapılması, taşıtlara yüklenmesi, döküm  
sahasına taşınması, serilmesi, inşaat yapıldıktan sonra kazı yerinde kalan boşlukların  
doldurulması, kazılan yerin taban ve yan cidarlarının, depo ve dolgunun tesviyesi ve  
düzeltilmesi için yapılan her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, araç ve gereç giderleri,  
müteahhit genel giderleri ve kârı dâhil, 1 kazı fiyatı:  
BİRİM FİYATA DAHİL OLMAYAN GİDERLER: Yoktur.  
ÖLÇÜ: Kazı öncesi ve sonrasında yerinde ölçülen ve sahalar ortalaması metoduyla  
hesap edilen m3 cinsinden hacmidir.  
Poz No SNBF.27  
Sıra No: 8  
TON  
ŞANTİYE DIŞINA KAMYONLA KAZI MALZ. VE MOLOZ Birim  
NAKLİ i:  
Tanımı  
Kitap  
Tarifi  
Yapılan kazıların şantiye dışında döküm sahasına nakli ve dökülmesi için gerekli her  
türlü, işçilik, araç ve gereç, müteahhit genel giderleri ve kârı dâhil, 1 ton fiyatı:  
BİRİM FİYATA DAHİL OLMAYAN GİDERLER: Yoktur.  
Ölçü: Kazıdan çıkan malzemenin yoğunluğu 2,00 ton/m3 olarak kabul edilecektir.  
Sıra No:  
55  
Poz No  
Tanımı  
KGM/14.213/A  
HER DERİNLİKTE, HER CİNS VE KLASTAKİ ZEMİNDE Birimi  
M3  
KURUDA KÖPRÜ TEMELİNİN KAZILMASI  
:
Kitap  
Tarifi  
Projesine göre, KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, makine ile her  
derinlikte, her cins ve klastaki zeminde kuruda köprü temeli kazılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :iksa ve batardo projelerinin hazırlanması ve  
İdareye onaylatılması, her cins kaplama, palplanş veya keson vb. malzeme kullanmak  
suretiyle iksa ve batardolarm; yapılması, sökülmesi, temel çukurundaki motopomp  
kullanılmasını gerektirmeyecek miktardaki (Kazı tabanı düzeyinde usulüne göre  
ölçülen saatteki verimi 0,6 m3 den az olan) suyun boşaltılması, gerekli iskele vb.  
tesisatın yapılması, işletilmesi ve sökülmesi, kazı esnasında veya temel kazısı tabana  
kadar indirildiğinde İdarenin isteği üzerine en az  
4
m derinliğe kadar basit boru  
sondajının yapılması, gerektiğinde kompresör ve patlayıcı madde de kullanılarak her  
derinlik ve genişlikte, her cins ve klastaki zeminde kuruda; köprü temelinin kazılması  
ve bu kazıda rastlanacak kütüklerin, kazıkların, eski imalata ait temellerin ve temel  
çukurunda bırakılması uygun görülmeyen her türlü maddenin; sökülmesi, temel  
çukurundan dışarı çıkarılması, gerekli görüldüğünde Kazı işlerinden çıkan uygun  
malzemenin bu işin bünyesinde kullanılması, dolguya uygun olmayan kazı  
malzemesinin kazı malzemesinin vasıtalara yüklenmesi, döküm sahasına taşınması ve  
dökülmesi, düzeltilmesi ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar" başlığı  
altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli olan her  
türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel  
masraflar.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar : Dolguda kullanılacak kazı malzemesine ait  
sulama, sıkıştırma ile ağaç kesme işleri…  
Poz No  
Tanımı  
KGM/2006-A  
Sıra No: 83  
M3  
YENİ AVUSTURYA TÜNEL AÇMA YÖNTEMİNE GÖRE C2  
SINIFI ZEMİNDE TÜNEL KAZISI (ŞANTİYE DIŞINA NAKLİ  
DAHİL)  
Birimi  
:
Kitap  
Tarifi  
KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde" C2 sınıfı zeminde Yeni  
Avusturya Tünel Açma Yöntemine göre, her kesitte ve uzunlukta proje ve çizimlerine  
uygun tünel kazısı yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: C2 sınıfı zeminde tünel kazısı için; gerekli  
aydınlatma, havalandırma ve kazı yapılmasıyla ilgili tüm makine, malzeme, teçhizat  
ve enerjinin temini, patlayıcı madde ve gecikmeli detenatör temini ve kullanılması  
suretiyle Yeni Avusturya Tünel Açma Yöntemine göre kuruda ve suda, her eğim, kesit  
ve uzunlukta tünel kazısının yapılması, kazı esnasında tünel yüzeyinde kavlamış,  
gevşemiş zeminin el veya makine ile temizlenmesi, Kazı işlerinden çıkan malzemenin  
tünel içinde vasıtalara yüklenmesi, döküm sahasına taşınması ve dökülmesi, tünelin  
kazı, destekleme, betonlama, elektrik, elektromekanik işleri bitirilene kadar  
havalandırılması ve aydınlatılması, gerek kazılacak zemin içerisindeki suyun deşarjı,  
gerekse su içerisindeki kazının yapılabilmesi için geçici drenaj önlemlerinin alınması,  
inşaatın devamı müddetince tünel içinde herhangi bir sebeple biriken suyun drenaj  
veya pompaj suretiyle dışarı atılması, projesinde belirtilen ve/veya Mühendisçe uygun  
görülen yerlerde KTŞ'deki esaslar doğrultusunda, her türlü ölçme, araştırma, delgi,  
sondaj, kazı aynalarında jeolojik haritalama, periyodik olarak yapılan konverjans  
ölçümleri, etüt ve değerlendirme işlerinin yapılması, gabari kontrolünün ve gerekli  
düzeltmelerin yapılması, yapım sırasında sürekli kontrolü sağlayacak topoğrafik ve  
jeoteknik ölçüm istasyonlarının teşkili, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılabilmesi  
için her türlü ölçüm aletlerinin temini, topoğrafik ve jeoteknik ölçme ve yorumlama  
raporlarının hazırlanması, yüklenici kusuru (yanlış kazı çalışması gibi) nedeniyle  
meydana gelmiş proje dışı boşlukların (blok düşmesi, akıntı, çöküntü, heyelan, lağım  
vb.) Mühendisin direktifine uygun bir şekilde beton ile doldurulması ve bununla ilgili  
gerekli kalıcı iksanın (desteklemenin) yapılması, proje ve şartnamelere göre veya  
gerektiğinde her türlü geçici iksa (püskürtme betonu ve hasır çelik) teşkili, kazının yer  
altında yapılmasından kaynaklanan zorluk ve verim düşüklükleri, projesinde veya  
KTŞ'de belirtilen deformasyon toleransı ile inşaat ve aşırı kazı (overbreak)  
toleransları, yüklenicinin kusuru dışında oluşan ve önlenemeyen  
2
m3 den küçük  
göçük ve boşluklar ile ilgili bütün hizmetler (kazı, nakliye, doldurma vb.) ve bunlar  
için gerekli her türlü iskele ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar"  
başlığı altında sayılanlar dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli her  
türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel  
masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar: Kazılmış uygun malzemeyi kullanarak onaylı  
projelerine göre yol dolgusu teşkili ile sulama ve sıkıştırma işleri. Onaylı projesinde  
belirtilen tüm kalıcı destek sistemi (projesinde belirtilen destek sistemi, İdarenin onayı  
ile azaltılmış ise uygulanan destek sistemi) bedeli, başına taşınması, boşaltılması,  
istifi ve işçiliği.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Ölçü: Teorik kazı hattı ödeme hattı olup, bu hat dahilindeki tünel dik enkesit alanı ile  
tünelde C2 zemin sınıfının başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki uzunluğun  
çarpımından elde edilen metreküp cinsinden hacmidir.  
Not : 1-Tünel Başlangıcı ve Bitişi : Projesine göre yapılmış portal kazısından sonra  
ortaya çıkan zemin yüzeyi ile bitmiş tünel ana hattının kesiştiği noktadır.  
2-Tünel Proje Boyu : Tünelin başlangıç ve bitiş noktalan arasında kalan mesafedir.  
3-Teorik Kazı Hattı (Ödeme Hattı): KTŞ'de tanımlanan ve projesinde gösterilen teorik  
püskürtme betonunun dış yüzünü oluşturan  
"T"  
hattına denir.  
4-Bu kazı birim fiyatına yapım ve deformasyon toleransları dahildir. Ayrıca ölçüye  
dahil edilmez.  
5-Tünel kazısı sırasında veya kazıdan sonra; yanlış kazı veya patlatma kusuru gibi  
nedenler haricinde kemer (tünel radyal yönü) ve kazı aynasındaki püskürtme betonu,  
çelik iksa, bulon vb. gibi ilk iksa işlerinin tümü bitmeden, ödeme hattının dışında,  
jeolojik şartların elverişsizliği nedeniyle, yüklenicinin kusuru dışında meydana gelen  
göçükler sonucu oluşan münferit  
2
m3 ve daha fazla boşluklar için kazı bedeli  
ödenmez. Ancak söz konusu göçük malzemesinin yükleme ve boşaltma bedeli ile  
depoya veya dolgu sahasına nakli bedeli ödenir. Meydana gelen göçük boşluğunun  
beton ile doldurulması bedeli ayrıca ilgili pozdan ödenir.  
6-Her kazı kademesinde projesinde gösterilen iksalarm (desteklemelerin) (püskürtme  
betonu, çelik iksa, hasır çelik, bulon vb.) yapımından sonra iksalanmış kesimde  
herhangi bir nedenle oluşacak göçüklerle ilgili hiçbir ödeme yapılmayacak, ancak  
tünel eski haline getirilecektir. Tünelin proje ve teknik şartlara uygun olarak ve  
İdarenin kabul edeceği bir metotla eski haline (proje ölçülerine) getirilmesi için  
yapılacak her türlü masraf, zarar ve ziyan için bir bedel ödenmez.  
7-Aç-Kapa tünel kazıları ile tünel başlangıç ve bitiş noktaları dışında yapılan her  
türlü portal, kademelendirme vb. açıkta yapılan kazılar tünel kazısına dahil edilmez.  
8-Anı bünyesinde yeni bir tünel çıkması veya yol ekseninin değişmesi vb. nedenle  
tünel yerinin, hattının ve kotunun değişmesi halinde de bu birim fiyat aynı sınıf zemin  
için aynen uygulanır.  
9-Bu birim fiyat, şafttan çalışma yapılması halinde %40 zamlı ödenir.  
Sıra No:  
84  
Poz No KGM/2007-A  
YENİ AVUSTURYA TÜNEL AÇMA YÖNTEMİNE GÖRE C3  
Tanımı SINIFI ZEMİNDE TÜNEL KAZISI (ŞANTİYE DIŞINA NAKLİ  
DAHİL)  
Birimi  
:
M3  
Kitap  
Tarifi  
KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, C3 sınıfı zeminde Yeni Avusturya  
Tünel Açma Yöntemine göre, her kesitte ve uzunlukta proje ve çizimlerine uygun tünel  
kazısı yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar  
:
C3 sınıfı zeminde tünel kazısı için; gerekli  
aydınlatma, havalandırma ve kazı yapılmasıyla ilgili tüm makine, malzeme, teçhizat ve  
enerjinin temini, gerekli tüm emniyet tedbirlerinin alınması suretiyle Yeni Avusturya  
Tünel Açma Yöntemine göre kuruda ve suda, her eğim, kesit ve uzunlukta tünel  
kazısının yapılması, Kazı işlerinden çıkan malzemenin tünel içinde vasıtalara  
yüklenmesi, döküm sahasına taşınması ve dökülmesi, tünelin kazı, destekleme,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
betonlama, elektrik, elektromekanik işleri bitirilene kadar havalandırılması ve  
aydınlatılması, gerek kazılacak zemin içerisindeki suyun deşarjı, gerekse su içerisindeki  
kazının yapılabilmesi için geçici drenaj önlemlerinin alınması, inşaatın devamı  
müddetince tünel içinde herhangi bir sebeple biriken suyun drenaj veya pompaj  
suretiyle dışarı atılması, projesinde belirtilen ve/veya Mühendisçe uygun görülen  
yerlerde KTŞ'deki esaslar doğrultusunda, her türlü ölçme, araştırma, delgi, sondaj,  
kazı aynalarında jeolojik haritalama, periyodik olarak yapılan konverjans ölçümleri,  
etüt ve değerlendirme işlerinin yapılması, gabari kontrolünün ve gerekli düzeltmelerin  
yapılması, yapım sırasında sürekli kontrolü sağlayacak topoğrafik ve jeoteknik ölçüm  
istasyonlarının teşkili, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılabilmesi için her türlü ölçüm  
aletlerinin temini, topoğrafik ve jeoteknik ölçme ve yorumlama raporlarının  
hazırlanması, yüklenici kusuru (yanlış kazı çalışması gibi) nedeniyle meydana gelmiş  
proje dışı boşlukların (blok düşmesi, akıntı, çöküntü, heyelan, lağım vb.) Mühendisin  
direktifine uygun bir şekilde beton ile doldurulması ve bununla ilgili gerekli kalıcı  
iksanın (desteklemenin) yapılması, proje ve şartnamelere göre veya gerektiğinde her  
türlü geçici iksa (püskürtme betonu, hasır çelik) teşkili, kazının yer altında  
yapılmasından kaynaklanan zorluk ve verim düşüklükleri, projesinde veya KTŞ'de  
belirtilen deformasyon toleransı ile inşaat ve aşırı kazı (overbreak) toleransları,  
yüklenicinin kusuru dışında oluşan ve önlenemeyen  
2
m3 den küçük göçük ve boşluklar  
ile ilgili bütün hizmetler (kazı, nakliye, doldurma vb.) ve bunlar için gerekli her türlü  
iskele ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar" başlığı altında sayılanlar  
dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli her türlü işçilik, malzeme,  
makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar: Kazılmış uygun malzemeyi kullanarak onaylı  
projelerine göre yol dolgusu teşkili ile sulama ve sıkıştırma işleri. Onaylı projesinde  
belirtilen tüm kalıcı destek sistemi (projesinde belirtilen destek sistemi, İdarenin onayı  
ile azaltılmış ise uygulanan destek sistemi) bedeli, başına taşınması, boşaltılması,  
istifi ve işçiliği.  
Ölçü: Teorik kazı hattı ödeme hattı olup, bu hat dahilindeki tünel dik enkesit alanı ile  
tünelde C2 zemin sınıfının başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki uzunluğun  
çarpımından elde edilen metreküp cinsinden hacmidir.  
Not : 1-Tünel Başlangıcı ve Bitişi : Projesine göre yapılmış portal kazısından sonra  
ortaya çıkan zemin yüzeyi ile bitmiş tünel ana hattının kesiştiği noktadır.  
2-Tünel Proje Boyu : Tünelin başlangıç ve bitiş noktalan arasında kalan mesafedir.  
3-Teorik Kazı Hattı (Ödeme Hattı): KTŞ'de tanımlanan ve projesinde gösterilen teorik  
püskürtme betonunun dış yüzünü oluşturan  
"T"  
hattına denir.  
4-Bu kazı birim fiyatına yapım ve deformasyon toleransları dahildir. Ayrıca ölçüye  
dahil edilmez.  
5-Tünel kazısı sırasında veya kazıdan sonra; yanlış kazı veya patlatma kusuru gibi  
nedenler haricinde kemer (tünel radyal yönü) ve kazı aynasındaki püskürtme betonu,  
çelik iksa, bulon vb. gibi ilk iksa işlerinin tümü bitmeden, ödeme hattının dışında,  
jeolojik şartların elverişsizliği nedeniyle, yüklenicinin kusuru dışında meydana gelen  
göçükler sonucu oluşan münferit  
2
m3 ve daha fazla boşluklar için kazı bedeli  
ödenmez. Ancak söz konusu göçük malzemesinin yükleme ve boşaltma bedeli ile depoya  
veya dolgu sahasına nakli bedeli ödenir. Meydana gelen göçük boşluğunun beton ile  
doldurulması bedeli ayrıca ilgili pozdan ödenir.  
6-Her kazı kademesinde projesinde gösterilen iksalarm (desteklemelerin) (püskürtme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
betonu, çelik iksa, hasır çelik, bulon vb.) yapımından sonra iksalanmış kesimde  
herhangi bir nedenle oluşacak göçüklerle ilgili hiçbir ödeme yapılmayacak, ancak  
tünel eski haline getirilecektir. Tünelin proje ve teknik şartlara uygun olarak ve  
İdarenin kabul edeceği bir metotla eski haline (proje ölçülerine) getirilmesi için  
yapılacak her türlü masraf, zarar ve ziyan için bir bedel ödenmez.  
7-Aç-Kapa tünel kazıları ile tünel başlangıç ve bitiş noktaları dışında yapılan her türlü  
portal, kademelendirme vb. açıkta yapılan kazılar tünel kazısına dahil edilmez.  
8-Anı bünyesinde yeni bir tünel çıkması veya yol ekseninin değişmesi vb. nedenle  
tünel yerinin, hattının ve kotunun değişmesi halinde de bu birim fiyat aynı sınıf zemin  
için aynen uygulanır.  
9-Bu birim fiyat, şafttan çalışma yapılması halinde %40 zamlı ödenir.  
Sıra No:  
85  
Poz No KGM/2008-A  
YENİ AVUSTURYA TÜNEL AÇMA YÖNTEMİNE GÖRE B3  
Tanımı SINIFI ZEMİNDE TÜNEL KAZISI, TERS KEMERLİ (ŞANTİYE  
DIŞINA NAKLİ DAHİL)  
Birimi  
:
M 3  
Kitap  
Tarifi  
KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, B3 sınıfı zeminde Yeni Avusturya  
Tünel Açma Yöntemine göre, her kesitte ve uzunlukta proje ve çizimlerine uygun ters  
kemerli (invertli) tünel kazısı yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: B3 sınıfı zeminde tünel kazısı için; gerekli  
aydınlatma, havalandırma ve kazı yapılmasıyla ilgili tüm makine, malzeme, teçhizat ve  
enerjinin temini, patlayıcı madde ve gecikmeli detenatör temini ve kullanılması  
suretiyle Yeni Avusturya Tünel Açma Yöntemine göre kuruda ve suda, her eğim, kesit ve  
uzunlukta ters kemerli (invertli) tünel kazısının yapılması, kazı esnasında tünel  
yüzeyinde kavlamış, gevşemiş zeminin el veya makine ile temizlenmesi, Kazı işlerinden  
çıkan malzemenin tünel içinde vasıtalara yüklenmesi, döküm sahasına taşınması ve  
dökülmesi, tünelin kazı, destekleme, betonlama, elektrik, elektromekanik işleri bitirilene  
kadar havalandırılması ve aydınlatılması, gerek kazılacak zemin içerisindeki suyun  
deşarjı, gerekse su içerisindeki kazının yapılabilmesi için geçici drenaj önlemlerinin  
alınması, inşaatın devamı müddetince tünel içinde herhangi bir sebeple biriken suyun  
drenaj veya pompaj suretiyle dışarı atılması, projesinde belirtilen ve/veya Mühendisçe  
uygun görülen yerlerde KTŞ'deki esaslar doğrultusunda, her türlü ölçme, araştırma,  
delgi, sondaj, kazı aynalarında jeolojik haritalama, periyodik olarak yapılan  
konverjans ölçümleri, etüt ve değerlendirme işlerinin yapılması, gabari kontrolünün ve  
gerekli düzeltmelerin yapılması, yapım sırasında sürekli kontrolü sağlayacak topoğrafik  
ve jeoteknik ölçüm istasyonlarının teşkili, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılabilmesi  
için her türlü ölçüm aletlerinin temini, topoğrafik ve jeoteknik ölçme ve yorumlama  
raporlarının hazırlanması, yüklenici kusuru (yanlış kazı çalışması gibi) nedeniyle  
meydana gelmiş proje dışı boşlukların (blok düşmesi, akıntı, çöküntü, heyelan, lağım  
vb.) Mühendisin direktifine uygun bir şekilde beton ile doldurulması ve bununla ilgili  
gerekli kalıcı iksanm (desteklemenin) yapılması, proje ve şartnamelere göre veya  
gerektiğinde her türlü geçici iksa (püskürtme betonu) teşkili, kazının yer altında  
yapılmasından kaynaklanan zorluk ve verim düşüklükleri, projesinde veya KTŞ'de  
belirtilen deformasyon toleransı ile inşaat ve aşırı kazı (overbreak) toleransları,  
yüklenicinin kusuru dışmda oluşan ve önlenemeyen  
2
m3 den küçük göçük ve boşluklar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
ile ilgili bütün hizmetler (kazı, nakliye, doldurma vb.) ve bunlar için gerekli her türlü  
iskele ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar" başlığı altında sayılanlar  
dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli her türlü işçilik, malzeme,  
makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar: Kazılmış uygun malzemeyi kullanarak onaylı  
projelerine göre yol dolgusu teşkili ile sulama ve sıkıştırma işleri. Onaylı projesinde  
belirtilen tüm kalıcı destek sistemi (projesinde belirtilen destek sistemi, İdarenin onayı  
ile azaltılmış ise uygulanan destek sistemi) bedeli, başına taşınması, boşaltılması,  
istifi ve işçiliği.  
Ölçü: Teorik kazı hattı ödeme hattı olup, bu hat dahilindeki tünel dik enkesit alanı ile  
tünelde C2 zemin sınıfının başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki uzunluğun  
çarpımından elde edilen metreküp cinsinden hacmidir.  
Not : 1-Tünel Başlangıcı ve Bitişi : Projesine göre yapılmış portal kazısından sonra  
ortaya çıkan zemin yüzeyi ile bitmiş tünel ana hattının kesiştiği noktadır.  
2-Tünel Proje Boyu : Tünelin başlangıç ve bitiş noktalan arasında kalan mesafedir.  
3-Teorik Kazı Hattı (Ödeme Hattı): KTŞ'de tanımlanan ve projesinde gösterilen teorik  
püskürtme betonunun dış yüzünü oluşturan  
"T"  
hattına denir.  
4-Bu kazı birim fiyatına yapım ve deformasyon toleransları dahildir. Ayrıca ölçüye  
dahil edilmez.  
5-Tünel kazısı sırasında veya kazıdan sonra; yanlış kazı veya patlatma kusuru gibi  
nedenler haricinde kemer (tünel radyal yönü) ve kazı aynasındaki püskürtme betonu,  
çelik iksa, bulon vb. gibi ilk iksa işlerinin tümü bitmeden, ödeme hattının dışında,  
jeolojik şartların elverişsizliği nedeniyle, yüklenicinin kusuru dışında meydana gelen  
göçükler sonucu oluşan münferit  
2
m3 ve daha fazla boşluklar için kazı bedeli  
ödenmez. Ancak söz konusu göçük malzemesinin yükleme ve boşaltma bedeli ile depoya  
veya dolgu sahasına nakli bedeli ödenir. Meydana gelen göçük boşluğunun beton ile  
doldurulması bedeli ayrıca ilgili pozdan ödenir.  
6-Her kazı kademesinde projesinde gösterilen iksalarm (desteklemelerin) (püskürtme  
betonu, çelik iksa, hasır çelik, bulon vb.) yapımından sonra iksalanmış kesimde  
herhangi bir nedenle oluşacak göçüklerle ilgili hiçbir ödeme yapılmayacak, ancak  
tünel eski haline getirilecektir. Tünelin proje ve teknik şartlara uygun olarak ve  
İdarenin kabul edeceği bir metotla eski haline (proje ölçülerine) getirilmesi için  
yapılacak her türlü masraf, zarar ve ziyan için bir bedel ödenmez.  
7-Aç-Kapa tünel kazıları ile tünel başlangıç ve bitiş noktaları dışında yapılan her türlü  
portal, kademelendirme vb. açıkta yapılan kazılar tünel kazısına dahil edilmez.  
8-Anı bünyesinde yeni bir tünel çıkması veya yol ekseninin değişmesi vb. nedenle  
tünel yerinin, hattının ve kotunun değişmesi halinde de bu birim fiyat aynı sınıf zemin  
için aynen uygulanır.  
9-Bu birim fiyat, şafttan çalışma yapılması halinde %40 zamlı ödenir.  
Sıra No:  
86  
Poz No KGM/2009-A  
YENİ AVUSTURYA TÜNEL AÇMA YÖNTEMİNE GÖRE B3  
Tanımı SINIFI ZEMİNDE TÜNEL KAZISI, TERS KEMERSİZ  
(ŞANTİYE DIŞINA NAKLİ DAHİL)  
Birimi  
:
M3  
Kitap  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
Tarifi  
KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde, B3 sınıfı zeminde Yeni Avusturya  
Tünel Açma Yöntemine göre, her kesitte ve uzunlukta proje ve çizimlerine uygun ters  
kemersiz (invertsiz) tünel kazısı yapılması.  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar: B3 sınıfı zeminde tünel kazısı için; gerekli  
aydınlatma, havalandırma ve kazı yapılmasıyla ilgili tüm makine, malzeme, teçhizat ve  
enerjinin temini, patlayıcı madde ve gecikmeli detenatör temini ve kullanılması  
suretiyle Yeni Avusturya Tünel Açma Yöntemine göre kuruda ve suda, her eğim, kesit ve  
uzunlukta ters kemersiz (invertsiz) tünel kazısının yapılması, kazı esnasında tünel  
yüzeyinde kavlamış, gevşemiş zeminin el veya makine ile temizlenmesi, Kazı işlerinden  
çıkan malzemenin tünel içinde vasıtalara yüklenmesi, döküm sahasına taşınması ve  
dökülmesi, tünelin kazı, destekleme, betonlama, elektrik, elektromekanik işleri bitirilene  
kadar havalandırılması ve aydınlatılması, gerek kazılacak zemin içerisindeki suyun  
deşarjı, gerekse su içerisindeki kazının yapılabilmesi için geçici drenaj önlemlerinin  
alınması, inşaatın devamı müddetince tünel içinde herhangi bir sebeple biriken suyun  
drenaj veya pompaj suretiyle dışarı atılması, projesinde belirtilen ve/veya Mühendisçe  
uygun görülen yerlerde KTŞ'deki esaslar doğrultusunda, her türlü ölçme, araştırma,  
delgi, sondaj, kazı aynalarında jeolojik haritalama, periyodik olarak yapılan  
konverjans ölçümleri, etüt ve değerlendirme işlerinin yapılması, gabari kontrolünün ve  
gerekli düzeltmelerin yapılması, yapım sırasında sürekli kontrolü sağlayacak topoğrafik  
ve jeoteknik ölçüm istasyonlarının teşkili, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılabilmesi  
için her türlü ölçüm aletlerinin temini, topoğrafik ve jeoteknik ölçme ve yorumlama  
raporlarının hazırlanması, yüklenici kusuru (yanlış kazı çalışması gibi) nedeniyle  
meydana gelmiş proje dışı boşlukların (blok düşmesi, akıntı, çöküntü, heyelan, lağım  
vb.) Mühendisin direktifine uygun bir şekilde beton ile doldurulması ve bununla ilgili  
gerekli kalıcı iksanm (desteklemenin) yapılması, proje ve şartnamelere göre veya  
gerektiğinde her türlü geçici iksa (püskürtme betonu) teşkili, kazının yer altında  
yapılmasından kaynaklanan zorluk ve verim düşüklükleri, projesinde veya KTŞ'de  
belirtilen deformasyon toleransı ile inşaat ve aşırı kazı (overbreak) toleransları,  
yüklenicinin kusuru dışında oluşan ve önlenemeyen  
2
m3 den küçük göçük ve boşluklar  
ile ilgili bütün hizmetler (kazı, nakliye, doldurma vb.) ve bunlar için gerekli her türlü  
iskele ile aşağıda "Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar" başlığı altında sayılanlar  
dışında kalan diğer bütün işlerin yapılması için gerekli her türlü işçilik, malzeme,  
makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar: Kazılmış uygun malzemeyi kullanarak onaylı  
projelerine göre yol dolgusu teşkili ile sulama ve sıkıştırma işleri. Onaylı projesinde  
belirtilen tüm kalıcı destek sistemi (projesinde belirtilen destek sistemi, İdarenin onayı  
ile azaltılmış ise uygulanan destek sistemi) bedeli, başına taşınması, boşaltılması,  
istifi ve işçiliği.  
Ölçü: Teorik kazı hattı ödeme hattı olup, bu hat dahilindeki tünel dik enkesit alanı ile  
tünelde C2 zemin sınıfının başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki uzunluğun  
çarpımından elde edilen metreküp cinsinden hacmidir.  
Not : 1-Tünel Başlangıcı ve Bitişi : Projesine göre yapılmış portal kazısından sonra  
ortaya çıkan zemin yüzeyi ile bitmiş tünel ana hattının kesiştiği noktadır.  
2-Tünel Proje Boyu : Tünelin başlangıç ve bitiş noktalan arasında kalan mesafedir.  
3-Teorik Kazı Hattı (Ödeme Hattı): KTŞ'de tanımlanan ve projesinde gösterilen teorik  
püskürtme betonunun dış yüzünü oluşturan  
"T"  
hattına denir.  
4-Bu kazı birim fiyatına yapım ve deformasyon toleransları dahildir. Ayrıca ölçüye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
dahil edilmez.  
5-Tünel kazısı sırasında veya kazıdan sonra; yanlış kazı veya patlatma kusuru gibi  
nedenler haricinde kemer (tünel radyal yönü) ve kazı aynasındaki püskürtme betonu,  
çelik iksa, bulon vb. gibi ilk iksa işlerinin tümü bitmeden, ödeme hattının dışında,  
jeolojik şartların elverişsizliği nedeniyle, yüklenicinin kusuru dışında meydana gelen  
göçükler sonucu oluşan münferit  
2
m3 ve daha fazla boşluklar için kazı bedeli  
ödenmez. Ancak söz konusu göçük malzemesinin yükleme ve boşaltma bedeli ile depoya  
veya dolgu sahasına nakli bedeli ödenir. Meydana gelen göçük boşluğunun beton ile  
doldurulması bedeli ayrıca ilgili pozdan ödenir.  
6-Her kazı kademesinde projesinde gösterilen iksalarm (desteklemelerin) (püskürtme  
betonu, çelik iksa, hasır çelik, bulon vb.) yapımından sonra iksalanmış kesimde  
herhangi bir nedenle oluşacak göçüklerle ilgili hiçbir ödeme yapılmayacak, ancak  
tünel eski haline getirilecektir. Tünelin proje ve teknik şartlara uygun olarak ve  
İdarenin kabul edeceği bir metotla eski haline (proje ölçülerine) getirilmesi için  
yapılacak her türlü masraf, zarar ve ziyan için bir bedel ödenmez.  
7-Aç-Kapa tünel kazıları ile tünel başlangıç ve bitiş noktaları dışında yapılan her türlü  
portal, kademelendirme vb. açıkta yapılan kazılar tünel kazısına dahil edilmez.  
8-Anı bünyesinde yeni bir tünel çıkması veya yol ekseninin değişmesi vb. nedenle  
tünel yerinin, hattının ve kotunun değişmesi halinde de bu birim fiyat aynı sınıf zemin  
için aynen uygulanır.  
9-Bu birim fiyat, şafttan çalışma yapılması halinde %40 zamlı ödenir.  
olarak tarif edildiği görülmüş olup, bahse konu kalemlerine ilişkin yapılan  
tariflerden depoya dökülmesi bedellerinin de yukarıda yer alan birim fiyatlara dahil edildiği  
ve ihaleye katılacak isteklilerin şikayete konu maliyeti dahil edip teklif bedellerini  
oluşturabileceği,  
Ayrıca, ihalenin yapılacağı il olan İstanbul’da Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair  
Yönetmelik hükümlerine uygun olarak kurulmuş döküm tesislerinin yerleri belli olup, ihale  
konusu işi gerçekleştirmeye talip ve bu alanda faaliyet gösteren basiretli bir tacirin ihale  
dokümanında bulunan mahal listesinde yerleri dikkate, alarak bahse konu tesislere uzaklığını  
tespit ederek teklif bedelini oluşturabileceği anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin birim fiyat teklif mektubu eki cetvelinde yer alan 390  
adet kalemi için yapılan tarifleri dikkate almadan sadece İnşaat Özel Teknik Şartnamesinin  
“Kazı ve dolgu işleri” başlıklı “A” bölümünün 4’üncü maddesinde ihale konusu işin yapımı  
aşamasında kazıdan çıkan malzemenin şantiye sahasında bekletilmemesi gerektiği yönünde  
yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanuna göre yapılan ihalelere teklif veren isteklilerin teklif bedellerini  
oluştururken mali gücünün, teknik personel, makine ve ekipman yapısının, ihale konusu işi  
gerçekleştirirken kullanacağı avantajlı koşulların ile kâr beklentilerinin farlılık göstereceği  
dikkate alındığında, ihalelerde teklif veren isteklilerin teklif bedellerinin yaklaşık maliyet ve  
diğer tekliflere göre farklılık göstereceği izahtan varestedir.  
Kaldı ki, 4734 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde teklif  
ihalelerde isteklinin idareye sunduğu fiyat teklifi ile değerlendirmeye esas belge ve/veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/032  
: 60  
: 23.06.2017  
:
2017/UY.I-1779  
bilgiler olarak tanımlanmış olup, anılan Kanun’un 37’nci maddesinde ihale komisyonunca  
ihaleye katılan isteklilerin tekliflerinin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen  
yeterlik kriterlerine ve ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığının  
değerlendirileceği ve bahse konu Kanun’un 38’inci maddesinde de ihale komisyonunca 4734  
sayılı Kanun’un 37’nci maddesine göre teklifler değerlendirildikten sonra, ihalede teklifi aşırı  
düşük isteklilerin nasıl tespit edileceği ve bahse konu isteklilerin tekliflerinin hangi kriterler  
esas alarak değerlendireceği hüküm altına alınmış olup, yapılan bu değerlendirmeler  
sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirleneceği Anılan Kanun’un maddesinde  
40’ıncı maddesinde düzenlenmiştir.  
Yukarıda yer alan Kanun hükümleri ve tespitler bir arada değerlendirildiğinde,  
şikâyete konu ihalede sadece isteklilerin teklif ettiği bedellerin yaklaşık maliyete ve diğer  
tekliflere farklılık gösterdiği kabulüyle ihale dokümanında yapılan düzenlemelere göre  
ihalede sağlıklı teklif verilip verilemeyeceğinin değerlendirilemeyeceği anlaşılmış olup,  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi