Ana Sayfa / Kararlar / Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü / 2017/146573-MKE Pirinç Fabrikası Fesih Müdürlüğü Muhtelif Alanlara Beton Atılması Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/146573
Başvuru Sahibi
Anayapı Dekorasyon İnşaat İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi
İdare
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü
İşin Adı
MKE Pirinç Fabrikası Fesih Müdürlüğü Muhtelif Alanlara Beton Atılması Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Anayapı Dekorasyon İnşaat İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi,  
Öveçler Mah. Karadut Sok. No: 13/1 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü,  
MKE Kurumu Genel Müdürlüğü De Gol Caddesi Anadolu Meydanı (Tandoğan) 06330  
Yenimahalle/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/146573 İhale Kayıt Numaralı “MKE Pirinç Fabrikası Fesih Müdürlüğü Muhtelif  
Alanlara Beton Atılması Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından 20.04.2017  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “MKE Pirinç Fabrikası Fesih Müdürlüğü  
Muhtelif Alanlara Beton Atılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Anayapı Dekorasyon  
İnşaat İç ve Dış Ticaret Limited Şirketinin 25.05.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 02.06.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.06.2017 tarih ve  
32849 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1450 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilecek kalemlerini hatalı olarak belirlediği, açıklama istenilecek kalemlerinin  
MSB.322/A, Y.15.140/08, Y.23.010, Y.19.090/001B, 18.185 ve Y.21.001/03 poz numaralı iş  
kalemleri olarak belirlenmesi gerektiği, bu çerçevede açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri üzerinden değerlendirme yapıldığında HİM İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
yapmış olduğu aşırı düşük açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
-İsteklinin açıklama istenilecek kalemlerine yönelik öngörmüş olduğu metrajlar ile  
idarenin metrajları arasında makul seviyede kabul edilemeyecek farklılıklar bulunduğu,  
-Hesap cetvelinde yer alan ve kamu kurumlarının yayınladığı birim fiyatlar üzerinden  
açıklanan kalemlerini gösterir listenin savunmada yer almaması mevzuata aykırılık teşkil  
ettiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
-Açıklama istenilen kalemlerine ait yapılan analizlerde kullanılan rayiçlerin, hangi  
kamu kurumuna ait olduğu ile poz numaraları ve birim fiyatlarının gösterildiği listenin  
sunulmamasının mevzuata aykırı olduğu,  
-
MSB.322/A, Y.15.140/08, Y.23.010, Y.19.090/001B, 18.185 ve Y.21.001/03 poz  
numaralı kalemlerinin altında yer alan Y.16.050/16 "Beton santralinde üretilen veya satın  
alınan ve beton pompasıyla basılan, 30/37 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (beton  
C
nakli dahil)" analiz girdilerine ilişkin açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde;  
I. Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibarenin  
bulunmadığı,  
II. Fiyat tekliflerinin ilgili kaleminin imalatı için gerekli olan kalemi ve gruplarını  
içermediği, malzeme, yakıt ve işçilik kalemleri yönünden ayrı ayrı açıklama yapılması  
gerektiği, ilgili kamu pozunun analiz girdilerinde bulunmasına rağmen pek çok kalemin  
fiyat tekliflerinde açıklanmadığı, analiz girdilerine ilişkin miktarların azaltıldığı ve  
metrajların yanlış hesaplandığı,  
III. Malzemelerin cinslerinde m3, m2, m ve ton olarak yanlış birimlerin yazıldığı,  
IV. İşçilik saat ücretlerinin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında ihale tarihinde  
yürürlükte bulunan brüt saatlik ücretin altında olup olmadığının kontrol edilebilmesi için  
açıklamada sunulan analizlerde işçilik maliyetlerinin ayrı bir kalem olarak gösterilmesi  
mevzuat tarafından zorunlu tutulmasına rağmen fiyat teklifine konu edilen pozların  
bazılarında yapılan analizlerde işçilik maliyetleri için 2017 yılı Çevre Şehircilik birim  
fiyatlarının kullanılması gerekmesine rağmen ihale uhdesinde kalan firmanın işçilik  
maliyetlerini fiyat tekliflerine konu ettiği ve bazı fiyat tekliflerinde işçilik dahil denilmek  
suretiyle tamamı ile mevzuata aykırı bir şekilde işçilik maliyetleri tevsik edilmeden açıklama  
yapılmaya çalışıldığı,  
V. Fiyat teklifleri içerisinde aritmetik hatalar bulunması hukuka aykırı olmakla birlikte  
alınan fiyat teklifindeki tutarların analizlere farklılaştırılarak ve tutarlar azaltılmak suretiyle  
yansıtıldığı,  
VI. Firma tarafından alınan fiyat tekliflerinde araçların motor güçlerine ve  
malzemelerin temel teknik özelliklerine yer verilmeyerek genel tipler üzerinden birim fiyat  
tariflerinde belirtilen araç ve malzemelere uygun olmayan maliyetlerin fiyat teklifine konu  
edilmesinin hatalı olduğu,  
VII. Fiyat tekliflerinde belirtilen tutanak tarihlerinin fiyat tekliflerinin düzenlendiği  
tarihten sonraki bir tarihe ait olduğu,  
Sorgulamaya konu edilen kalemleri altında bulunan mobil beton pompasının bir  
saatlik ücreti (420 HP), beton vibratörü, titreşimli silindir (takriben 35  
-58 HP), arazöz (5  
tonluk su sandıklı), greyder (190 HP), titreşimli silindir (35 58 HP), perdah (helikopter)  
-
makinesi (9HP) analizlerde bu araçların zati bedellerine ilişkin olarak gerçekleştirilen  
açıklamaların amortisman maliyeti üzerinden gerçekleştirilmesi gerektiği halde istekli  
tarafından yalnızca fiyat teklifi ile açıklamasının mevzuata aykırı olduğu,  
İsteklinin MSB.322/A poz numaralı Beton kaplama yapılması (C30/37 hazır beton  
kullanılarak) kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt analizleri incelendiğinde analiz  
girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden yukarıda belirtilen pozlarda  
karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan açıklamalarda kamu pozu analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama yapılmış olması firmanın aşırı  
düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi oluşturduğu, Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak suretiyle açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden ihale tarihi olan  
20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin altında fiyat  
öngörüldüğü, bu kalemi içerisinde yer alan C30/37 beton harcı (nakliye dahil) analiz girdisi  
için fiyat teklifi ile gerçekleştirilen açıklamaların mevzuata aykırı olduğu şöyle ki; firma  
tarafından malzeme bedeli için alınmış olan fiyat teklifi içerisine nakliye bedelinin de  
eklenmek suretiyle nakliye dahil şekilde alınmış olan fiyat teklifinin mevzuata aykırı olduğu,  
verilen fiyat tekliflerinin esasen ticari defterlerdeki kayıtlarda yer almayan geleceğe yönelik  
olarak gerçekleştirilecek kapsamında söz konusu olabilecek nakliye bedelleri üzerinden  
fiyatlandırma yapılmış olduğu bu durumun mevzuata aykırı olduğu, analiz incelendiğinde  
0,45 saatlik işçilik miktarının düşürülmek suretiyle açıklama yapıldığı, analiz yapılan iş  
kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve firmanın sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet  
öngördüğünün açıkça ortada olduğu, diğer taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile  
oynanarak gerekse fiyat teklifindeki tutarların düşürülmüş olduğu, isteklinin mobil beton  
pompası ve beton vibratörü için yaptığı amortisman açıklaması mevzuata aykırı olduğu, bu  
çerçevede amortisman üzerinden açıklanan bu araçların işin süresi boyunca yıllık amortisman  
tutarlarını göstermek üzere isteklinin SMMM ya da YMM'si tarafından kaşe imza yapılmış  
amortisman payı tespit tutanağının da açıklama kapsamında tevsik edici belge olarak  
sunulması zorunluluğu bulunmasına rağmen bu belgenin sunulmamış olduğu, sözleşme  
konusu 2017 yılında başlayacak olmasına rağmen 2017 yılı amortisman maliyetinin bazı  
makine ekipman yönünden hiç hesaba katılmadığı bazıları yönünden ise kısıt olarak  
hesaplandığı bu şekilde yapılmış olan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, akaryakıt  
açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, yukarıda 7 madde altında aktarılan iddiaların bu iş  
kalemi kapsamında yer alan mobil beton pompası ve beton vibratörü makineleri için fiyat  
teklifi üzerinden yapılan açıklamalar açısından da geçerli olduğu, istekli tarafından alınan  
fiyat tekliflerinde araçların motor güçlerine ve teknik özelliklerine yer verilmemiş olması  
aynı isimle ve aynı tipte araçların farklılaşmasını sağlayan bu özelliklerin belirtilmemesi  
nedeniyle kiralama/satın alma fiyat teklifine konu edilen aracın net bir şekilde ortaya  
konulmasını engellediğinden isteklinin açıklamasının reddedilmesi gerektiği,  
İsteklinin Y.15.140/08 poz numaralı 32mm'ye kadar kırmataş temin edilerek, makine  
ile serme, sulama ve sıkıştırma yapılması kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt  
analizleri incelendiğinde analiz girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden  
yukarıda belirtilen pozlarda karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan  
açıklamalarda kamu pozu analiz formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama  
yapılmış olması firmanın aşırı düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi  
oluşturduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak  
suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden  
ihale tarihi olan 20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin  
altında fiyat öngörüldüğü, analiz incelendiğinde 5,08 saatlik işçilik miktarının düşürülmek  
suretiyle açıklama yapıldığı, analiz yapılan kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve  
firmanın sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet öngördüğünün açıkça ortada olduğu,  
diğer taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile oynanarak gerekse fiyat teklifindeki  
tutarların düşürülmüş olduğu, isteklinin Greyder (190  
-209 HP), Arazöz ve Titreşimli Silindir  
makinaları için yaptığı amortisman açıklaması mevzuata aykırı olduğu, bu çerçevede  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
amortisman üzerinden açıklanan bu araçların işin süresi boyunca yıllık amortisman tutarlarını  
göstermek üzere isteklinin SMMM ya da YMM'si tarafından kaşe imza yapılmış amortisman  
payı tespit tutanağının da açıklama kapsamında tevsik edici belge olarak sunulması  
zorunluluğu bulunmasına rağmen bu belgenin sunulmamış olduğu, sözleşme konusu 2017  
yılında başlayacak olmasına rağmen 2017 yılı amortisman maliyetinin bazı makine ekipman  
yönünden hiç hesaba katılmadığı bazıları yönünden ise kısıt olarak hesaplandığı bu şekilde  
yapılmış olan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, akaryakıt açıklamalarının mevzuata  
aykırı olduğu, yukarıda 7 madde altında aktarılan iddiaların bu kalemi kapsamında yer alan  
Greyder (190-209 HP), Arazöz ve Titreşimli Silindir makineleri için fiyat teklifi üzerinden  
yapılan açıklamalar açısından da geçerli olduğu, istekli tarafından alınan fiyat tekliflerinde  
araçların motor güçlerine ve teknik özelliklerine yer verilmemiş olması aynı isimle ve aynı  
tipte araçların farklılaşmasını sağlayan bu özelliklerin belirtilmemesi nedeniyle kiralama/satın  
alma fiyat teklifine konu edilen aracın net bir şekilde ortaya konulmasını engellediğinden  
isteklinin açıklamasının reddedilmesi gerektiği,  
İsteklinin Y.23.010 poz numaralı Nervürlü çelik hasırın yerine konulması 1,500-3,000  
kg/m2 (3,000 kg/m2 dâhil) kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt analizleri  
incelendiğinde analiz girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden yukarıda  
belirtilen pozlarda karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan açıklamalarda  
kamu pozu analiz formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama yapılmış  
olması firmanın aşırı düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi  
oluşturduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak  
suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden  
ihale tarihi olan 20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin  
altında fiyat öngörüldüğü, analiz incelendiğinde 40 saatlik işçilik miktarının düşürülmek  
suretiyle açıklama yapıldığı, analiz yapılan kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve  
firmanın sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet öngördüğünün açıkça ortada olduğu,  
diğer taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile oynanarak gerekse fiyat teklifindeki  
tutarların düşürülmüş olduğu,  
İsteklinin Y.19.090/001B poz numaralı Kuvars agregalı (gri) yüzey sertleştirici ve kür  
uygulaması (taze betonda) kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt analizleri  
incelendiğinde analiz girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden yukarıda  
belirtilen pozlarda karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan açıklamalarda  
kamu pozu analiz formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama yapılmış  
olması firmanın aşırı düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi  
oluşturduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak  
suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden  
ihale tarihi olan 20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin  
altında fiyat öngörüldüğü, analiz incelendiğinde 1,40 saatlik işçilik miktarının düşürülmek  
suretiyle açıklama yapıldığı, analiz yapılan kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve  
firmanın sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet öngördüğünün açıkça ortada olduğu,  
diğer taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile oynanarak gerekse fiyat teklifindeki  
tutarların düşürülmüş olduğu, perdah makinesi için yaptığı amortisman açıklaması mevzuata  
aykırı olduğu, bu çerçevede amortisman üzerinden açıklanan bu araçların işin süresi boyunca  
yıllık amortisman tutarlarını göstermek üzere isteklinin SMMM ya da YMM'si tarafından  
kaşe imza yapılmış amortisman payı tespit tutanağının da açıklama kapsamında tevsik edici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
belge olarak sunulması zorunluluğu bulunmasına rağmen bu belgenin sunulmamış olduğu,  
sözleşme konusu 2017 yılında başlayacak olmasına rağmen 2017 yılı amortisman  
maliyetinin bazı makine ekipman yönünden hiç hesaba katılmadığı bazıları yönünden ise kısıt  
olarak hesaplandığı bu şekilde yapılmış olan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,  
akaryakıt açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, yukarıda 7 madde altında aktarılan  
iddiaların bu kalemi kapsamında yer alan perdah makinesi için fiyat teklifi üzerinden  
yapılan açıklamalar açısından da geçerli olduğu, istekli tarafından alınan fiyat tekliflerinde  
araçların motor güçlerine ve teknik özelliklerine yer verilmemiş olması aynı isimle ve aynı  
tipte araçların farklılaşmasını sağlayan bu özelliklerin belirtilmemesi nedeniyle kiralama/satın  
alma fiyat teklifine konu edilen aracın net bir şekilde ortaya konulmasını engellediğinden  
isteklinin açıklamasının reddedilmesi gerektiği,  
İsteklinin 18.185 poz numaralı Makine ile Demirli, demirsiz beton plak, döşeme,  
perde, kolon, kiriş yıkılması kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt analizleri  
incelendiğinde analiz girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden yukarıda  
belirtilen pozlarda karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan açıklamalarda  
kamu pozu analiz formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama yapılmış  
olması firmanın aşırı düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi  
oluşturduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak  
suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden  
ihale tarihi olan 20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin  
altında fiyat öngörüldüğü, analiz incelendiğinde 15,5 saatlik işçilik miktarının düşürülmek  
suretiyle açıklama yapıldığı, analiz yapılan kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve  
firmanın sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet öngördüğünün açıkça ortada olduğu,  
diğer taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile oynanarak gerekse fiyat teklifindeki  
tutarların düşürülmüş olduğu,  
İsteklinin Y.21.001/03 poz numaralı Plywood ile düz yüzeyli betonarme kalıbı  
yapılması kaleminin kamu pozu olduğu, analiz ve alt analizleri incelendiğinde analiz  
girdilerinin Çevre Şehircilik Bakanlığı pozları içerisinden yukarıda belirtilen pozlarda  
karşılığını bulduğu, bu çerçevede, firma tarafından yapılan açıklamalarda kamu pozu analiz  
formatlarına aykırı şekilde belgeler tanzim edilerek açıklama yapılmış olması firmanın aşırı  
düşük teklif savunmalarının reddedilmesi için temel gerekçeyi oluşturduğu, Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının rayiç fiyatlarının altında fiyatlar kullanılmak suretiyle açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, işçilik analiz girdileri yönünden ihale tarihi olan  
20.04.2017 tarihinde yürürlükte bulunan 7,90 TL saatlik asgari ücretin altında fiyat  
öngörüldüğü, analiz incelendiğinde 2,95 saatlik işçilik miktarının düşürülmek suretiyle  
açıklama yapıldığı, analiz yapılan kalemlerinde aritmetik hata yapıldığı ve firmanın  
sunduğu teklif tutarının üstünde bir maliyet öngördüğünün açıkça ortada olduğu, diğer  
taraftan analiz girdilerinin gerek miktarları ile oynanarak gerekse fiyat teklifindeki tutarların  
düşürülmüş olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
20.04.2017 tarihinde yapılan ihalede 26 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 11  
istekli tarafından teklif verildiği, teklif mektubu ve geçici teminatı usule uygun düzenlenen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
isteklinin teklif bedelleri ile idarece belirlenen yaklaşık maliyete göre sınır değerin  
575.794,39 TL olarak belirlendiği, İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü  
maddesinde yer alan “33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci  
maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında  
olan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak ister…” şeklindeki düzenlemeye göre teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen  
4
istekliden idarenin 26.04.2017 tarihli yazısıyla, yazı ekine açıklama istenilen kalemleri  
listesi ile açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi eklenerek açıklama istendiği, 2  
isteklinin süresi içerisinde idareye açıklama sunmadığı, 2 istekli tarafından idareye açıklama  
sunulduğu, açıklama sunan isteklilerden birinin açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı,  
açıklamaları uygun bulunan istekli Him İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, teklifi sınır değerin üzerinde kalan başvuru  
sahibi istekli Anayapı Dekorasyon İnş. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kanun’un anılan maddesinde Kuruma aşırı düşük teklif sorgulaması ile ilgili olarak  
kriter belirleme yetkisi verilmiş olup, yapım ihaleleri için söz konusu kriterler Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde  
““45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.”  
45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.)Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.)İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.)Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,(Ek  
ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. (Değişik:07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli  
bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.” açıklama yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2.1’inci maddesinde yer alan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
açıklamaya göre idarece sıralı kalemleri listesi oluşturulmuş ve buna göre de MSB.322/A,  
Y.15.140/08, Y.23.010, Y.15.006/1A, Y.19.090/001B poz numaralı kalemleri olmak üzere  
yaklaşık maliyetin %80’lik kısmını oluşturan toplam 5 kalemi için açıklama istenilecek iş  
kalemleri listesi belirlenmiş olup başvuru sahibinin açıklama istenilecek kalemlerinin hatalı  
belirlendiğine yönelik ileri sürmüş olduğu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Him İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olmadığı iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede;  
Başvuru sahibinin iddialarına konu edilen Y.21.001/03 ile 18.185 poz numaralı 2 iş  
kaleminin açıklama istenilmeyen kalemi olması nedeniyle bu 2 kalemine ilişkin yer alan  
bütün iddiaların yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Öte yandan MSB.322/A, Y.15.140/08,  
Y.19.090/001B ve Y.23.010 poz numaralı kalemleri olmak üzere bu 4 kalemine ilişkin  
öne sürülen iddialar incelenecektir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Him İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
05.05.2017 tarihli yazı ve ekindeki belgelerle aşırı düşük tekliflerine ilişkin açıklama yapılmış  
olup bu kapsamda teklif icmali, hesap cetveli, kalemlerine ilişkin düzenlenen analizler ve  
alt analizler sunulmuştur.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi sunulmamış olduğundan başvuru  
sahibinin fiyat tekliflerinin mevzuata uyumlu olmadığı çerçevesinde özetlenebilecek  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin metraj farkları ile ilgili iddiasının değerlendirilebilmesi için idarece  
yaklaşık maliyete esas olmak üzere hesaplanan miktarlarla, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından hesap cetvelinde belirtilen miktarlar üzerinden bir tablo oluşturulmuş olup söz  
konusu tablo aşağıda yer verilmiştir.  
Poz No  
İdarenin miktarı  
1.500,00  
2.100,00  
2.100,00  
6.000,00  
42,00  
Him İnşaat  
1.468,00  
6.618,00  
3.861,00  
5.818,00  
40,00  
% S  
-Fark  
MSB.322/A  
Y.15.006/1A  
Y.15.140/08  
Y.19.090/001B  
Y.23.010  
-2,13  
215,14  
83,86  
-
3,03  
4,76  
-
Anahtar teslim götürü bedel teklif alınarak ihale edilen işlerde, idarenin metrajları ile  
isteklilerin metrajlarının birebir örtüşmesi zorunluluğu bulunmamasına karşın, aradaki farkın  
teklif fiyatının esaslı ölçüde azalmasına sebebiyet verecek boyutta olmaması gerektiği, bu  
çerçevede idarenin yaklaşık maliyette ve isteklinin teklif bedelinde esas alınan miktarlara  
ilişkin olarak yukarıda yer verilen tablo incelendiğinde; %10 oranında veya daha yüksek  
oranda negatif anlamda bir metraj farklılığının bulunmadığı, isteklinin hesap cetvelinde  
belirlediği miktarlar ile idarenin yaklaşık maliyet hesabındaki miktarlar arasındaki negatif  
anlamda farkın makul ve kabul edilebilir olduğu sonucuna varıldığından başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
Açıklamalarda işçilik ücretlerinin saatlik asgari işçilik ücretinin altında öngörüldüğü  
iddiasına ilişkin yapılan incelemede başvuru sahibi istekli tarafından sunulan analizler ve alt  
analizler incelendiğinde işçilik girdilerinin tamamı için saatlik 2017 yılında geçerli olan  
saatlik asgari ücretin altında (7,90 TL) bir bedel öngörmediği tespit edilmiş olup başvuru  
sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklamada kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların kullanıldığı  
ancak bu kamu kurum ve kuruluşlarının ve kullanılan pozların neler olduğu gösteren tablonun  
sunulmadığı iddiasına yönelik yapılan incelemede isteklinin kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış analizler ile uyumlu olacak şekilde kendi analizini oluşturarak açıklanması  
istenilen  
5
kalemi için ayrı ayrı analiz ve alt analiz sunmuş olduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.  
Açıklanması istenilen kalemlerinin analiz girdi miktarlarının azaltıldığı yönündeki  
iddiaya ilişkin yapılan incelemede isteklinin analizlerinde yer alan girdi miktarları ile kamu  
kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış analizlerdeki girdi miktarlarının birbiriyle aynı olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanması istenilen kalemlerinin analizlerinde aritmetik hata yapıldığı yönündeki  
iddiaya ilişkin yapılan incelemede aritmetik hata bulunmadığı görüldüğünden başvuru  
sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklama kapsamında işçilik miktarının düşürülerek açıklama yapıldığı iddiasına  
yönelik yapılan incelemede söz konusu işçilik miktarlarının toplam miktarlarının iddiaya  
konu edildiği anlaşılmış olup bu çerçevede MSB.322/A pozunun analizlerinde 0,45 saat,  
Y.15.140/08 pozunun analizlerinde 5,08 saat, Y.23.010 pozunun analizlerinde 40 saat,  
Y.19.090/001B pozunun analizlerinde 1,40 saat toplam çalışma süresinin altında işçilik saati  
öngörülemeyeceği ifade edilmektedir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarında söz  
konusu toplam işçilik saatinin düşürülmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiası  
yerinde görülmemiştir.  
Amortisman ve akaryakıt giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların hatalı olduğu  
yönündeki iddialara ilişkin yapılan incelemede;  
MSB.322/A poz numaralı kalemi için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
analiz ve alt analizler sunulmuş olsa da bu kaleme ilişkin öngörülen teklif fiyatın Milli  
Savunma Bakanlığı tarafından 2017 yılı için söz konusu kalemine ilişkin ilan edilen karsız  
birim fiyatın üzerinde olduğu, ihale mevzuatı gereği bu açıklamanın yeterli olduğu  
dolayısıyla bu kalemi içerisinde yer alan mobil beton pompası ve beton vibratörünün  
amortisman giderine ilişkin ayrıca bir belge sunulmasına gerek bulunmadığı kaldı ki istekli  
tarafından kendi malı araçlar ile açıklama yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi  
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Y.15.140/08 poz numaralı kalemi için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
analiz ve alt analizler sunulmuş olsa da bu kaleme ilişkin öngörülen teklif fiyatın Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından 2017 yılı için söz konusu kalemine ilişkin ilan edilen karsız  
birim fiyatın üzerinde olduğu, ihale mevzuatı gereği bu açıklamanın yeterli olduğu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
dolayısıyla bu kalemi içerisinde yer alan Greyder (190-209 HP), Arazöz ve Titreşimli  
Silindir makinalarının amortisman giderine ilişkin ayrıca bir belge sunulmasına gerek  
bulunmadığı, kaldı ki istekli tarafından kendi malı araçlar ile açıklama yapılmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Y.19.090/001B poz numaralı kalemi için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
analiz ve alt analizler sunulmuş olup bu kaleme ilişkin öngörülen teklif fiyatın Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından 2017 yılı için söz konusu kalemine ilişkin ilan edilen karsız  
birim fiyatın altında olması nedeniyle sunulan bu analizler üzerinden değerlendirme yapılması  
gerekmektedir. Bu çerçevede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Y.19.090/001B poz numaralı  
kalemi için 2017 yılına ilişkin ilan etmiş olduğu analiz tablosu ve analiz girdilerine karşılık  
gelen kârsız birim fiyatlar aşağıdaki şekildedir.  
Analiz Tanım  
Kuvars agregalı (gri) yüzey sertlestirici ve kür uygulaması (taze betonda)  
Analiz Alt Tanım  
Poz No  
Açıklama  
Miktar  
Birim  
Karsız  
B.F  
(₺)  
Malzeme  
04.379/E02A Kuvars Agregalı Yüzey Sertleştiriciler (Gri)  
5,000000 Kg  
0,100000 Sa  
0,200000 Kg  
0,40  
20,40  
3,45  
03.617/2(Y)  
04.379/C02  
Perdah Makinesi  
Akrilik Esaslı Kür Malzemesi (Sıvı)  
Isçilik  
01.015  
01.501  
Betoncu ustası  
0,100000 Sa  
0,100000 Sa  
10,85  
7,95  
Düz işçi (Insaat yerindeki yükleme, yatay ve  
düsey tasıma, bosaltma dahil)  
İsteklinin sunmuş olduğu analizde ise 03.617/2(Y), 01.015 ve 01.501 poz numaralı  
analiz girdilerinin teklif fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilan etmiş olduğu rayiç  
fiyatlarının altında olduğu görülmekle birlikte 01.015 ve 01.501 poz numaralı işçilik  
girdilerine ilişkin teklif edilen fiyatların 2017 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı öte  
yandan 03.617/2(Y) poz numaralı analiz girdisinin de açıklama kapsamında alt analizinin  
sunulduğu, sunulan bu alt analizde amortisman giderlerine ilişkin yapılan hesaplamaların  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ilan edilen katsayılar kullanılarak yapıldığı öte  
yandan  
i
istekli tarafından kendi malı araçlar ile açıklama yapılmadığı ve işçiliğe ilişkin  
öngörülen maliyetin de aynı şekilde 2017 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 55  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.I-1884  
edilmiştir. Akaryakıt maliyetine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ilan  
yayımlanmış analizde ‘kg’ birimi üzerinden 2017 yılı için ilan edilen 5,96 TL’lik birim fiyata  
eşit şekilde teklif fiyatı öngörüldüğü anlaşılmış olup açıklamaların bu yönüyle de mevzuata  
uygun olduğu, operatör makinist alt analiz girdisi için de öngörülen ücretin 2017 yılı saatlik  
asgari ücretin altında olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde  
olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi