Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü / 2016/567900-Karaman 5. Bölge HD Devlet Yolu Sertavul Tüneli ve Bağlantı Yolları Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK İşleri Yol Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2016/567900
Başvuru Sahibi
Özaltın İnş. Tic. ve San. A.Ş. - Fernans İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karaman 5. Bölge HD Devlet Yolu Sertavul Tüneli ve Bağlantı Yolları Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK İşleri Yol Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Özaltın İnş. Tic. ve San. A.Ş. Fernans İnş. A.Ş. İş Ortaklığı  
-
Kazım Özalp Mah. Nene Hatun Cad. No: 115 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü,  
Horozluhan Mah. Ankara Cad. No: 151 42300 Selçuklu/KONYA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/567900 İhale Kayıt Numaralı “Karaman 5. Bölge HD Devlet Yolu Sertavul Tüneli ve  
Bağlantı Yolları Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK İşleri Yol Yapımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.04.2017 tarihinde belli istekliler  
arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karaman 5. Bölge HD Devlet Yolu Sertavul Tüneli  
ve Bağlantı Yolları Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK İşleri Yol Yapımı İşi”  
ihalesine ilişkin olarak Özaltın İnş. Tic. ve San. A.Ş.  
-
Fernans İnş. A.Ş. İş Ortaklığının  
09.06.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.06.2017 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 29.06.2017 tarih ve 36638 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
29.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1640 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, söz konusu ihale kapsamında yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamasının uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği, fakat aşırı düşük teklif  
açıklamasının reddedilme gerekçesinin detaylı olarak belirtilmediği, diğer bir ifade ile söz  
konusu açıklamanın detaylı bir şekilde incelenmeksizin reddedildiği, aşırı düşük teklif  
açıklaması dikkatlice incelendiğinde uygun olduğunun anlaşılacağı, bu kapsamda detaylı bir  
inceleme yapıldığında;  
Hazır beton için nakliye dahil fiyat teklif alınmak suretiyle aşırı düşük teklif  
açıklaması yapıldığı, idarece sunulan fiyat teklifinin değerlendirilmesi yapılmadan  
transmikserin hızı ve mesafeler hakkında değerlendirme yapıldığı, ayrıca idare tarafından söz  
konusu fiyat teklifinin beton ve kum girdilerini birlikte içermesinin uygun olmadığı  
belirtilmekle birlikte bunun mevzuat dayanağının gösterilmediği,  
Aynı şekilde idare tarafından Çimento giderini tevsiken sunulan fiyat tekliflerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
birden çok çimento türünü içermesi kabul edilmemekle birlikte bunun mevzuat dayanağının  
gösterilmediği,  
İdare tarafından nakliye hesaplamalarının uygun yapılmadığı belirtilse de, kum, demir  
ve çimento malzemelerinin naklinin fiyat teklifine dahil olduğu, bunda rağmen çimento  
malzemesinin nakli bedeli için fazladan 125 km’lik nakliye bedeli hesaplandığı,  
Nakliye giderine ilişkin açıklamaların uygun kabul edilmemesinin mevzuat ile  
çeliştiği, zira İhale dokümanı kapsamında verilmesi gerekli tüm çizim, proje ve teknik  
şartnamenin kendilerine verilmediği, bu nedenle mesafe tespitinde arazi taramasının yapıldığı  
ve böylece nakliye gideri (çimento ve kum), kazı ve tünel klasları gibi konularda bu tespitler  
çerçevesinde elde edilen bilgilerin kullanıldığı,  
SRT  
-T-1 no’lu kalemi içinde bulunan “kazı zorluğu ve randıman düşüklüğü  
karşılığı” kalemi birimi fiyatının KGM ilgili pozlarının kullanılarak oluşturulduğu,  
İşçilik gideri için saatlik asgari işçilik maliyeti altında bedel öngörülmediği, mazot  
bedelinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2017 yılı rayiç fiyatının altında olmadığı,  
SRT  
-K-7  
pozunda demir girdisi için 1,53 TL birim fiyat öngörülmüş olup bu  
maliyetin fiyat teklifinde yer alan 1,10 TL’nin üzerinde olduğu,  
Bahse konu ihalede aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye son teslim tarihinin  
04.05.2017 tarihi olduğu, bu tarihte mesai bitiminde aşırı düşük teklif açıklama süresinin  
uzatılarak 5 günü daha verildiği, fakat bu süreden sadece aşırı düşük teklif açıklama  
talebine süresi içinde yanıt veren isteklilerin faydalanması gerekirken 04.05.2017 tarihine  
kadar açıklama sunmayan isteklilerin açıklamalarının değerlendirmeye alınmasının yerinde  
olmadığı,  
Ayrıca aşırı düşük teklif açıklama süre uzatımı yazısının 04.05.2017 tarihinde saat  
17.09 da tebliğ edildiği, fakat daha sonra idare tarafından tebliğ saatinin 16.59 olarak  
değiştirildiği, bu hususun mevzuata aykırılık oluşturduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İnceleme konusu ihalede yaklaşık maliyetin birim fiyatlar esas alınarak  
315.491.167,10 TL olarak hesaplandığı, ihale komisyonu tarafından geçerli teklifler esas  
alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin 251.106.150,78 TL olarak belirlendiği,  
30.05.2017 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, ihale saatine kadar 18  
isteklinin teklif sunduğu, bu tekliflerden 2 adetinde herhangi bir teklif sunulmayıp teşekkür  
mektubu sunulduğu, teklif zarflarının isteklilerin huzurunda açıldığı, açılan teklif zarflarının  
incelenmesi sonucunda Nesma Yapı Mak. İnş. A.Ş. – Norinco İnt. Coop. Ltd. Şti. – Nil Yapı  
Mal. ve İnş. Tic. A.Ş. – Ezekar Yapı İnş. A.Ş. İş Ortaklığı ile Polat Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş.  
-
Koman Ener. A.Ş. İş Ortaklığının geçici teminat mektuplarının uygun olmadığına karar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
verilerek değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer isteklilerin belgelerinin eksiksiz ve teklif  
mektubu ile geçici teminat mektuplarının usulüne uygun olduğunun tespit edildiği,  
Daha sonra isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirmesine geçildiği, bu  
değerlendirmeler neticesinde 251.106.150,78 TL’nin altında teklif fiyatı sunan Pers Yapı İnş.  
ve Akar. Sağ. Hiz. Tur. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile Özaltın İnş. San. Tic. A.Ş. –  
Fernas İnş. A.Ş. İş Ortaklığının tekliflerinin aşırı düşük teklif olduğunun tespit edilerek  
04.05.2017 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ile bu isteklilerden aşırı düşük teklif  
açıklamalarının talep edildiği,  
04.05.2017 tarihli aşırı düşük teklif sorgu yazısı ekinde açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin genel fiyat analizleri, bu kalemleri içinde açıklama istenilmeyen analiz  
girdileri de belirtilerek gönderildiği,  
Bahse konu aşırı düşük teklif açıklama talebinin adı geçen istekliler tarafından  
karşılanarak aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu, bu isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifleri reddedildiği, ihalenin Astro Üst Yapı A.Ş. –  
Tarmac Agrega Mad. Yapı San ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakılmasına, Şenbay Mad.  
Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. – Bergiz İnş. A.Ş. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmesine karar verildiği tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli Özaltın İnş. San. Tic. A.Ş. – Fernas İnş. A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından 11.05.2017 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;  
Açıklama üst yazısı,  
▪ Aşırı düşük teklif açıklaması istenilen 12 adet kalemine ilişkin olarak hazırlanmış  
fiyat analizleri,  
Depo ve malzeme sahası olarak kullanılmak üzere mülk sahiplerinden alındığı ifade  
edilen  
9
adet muvafakatname,  
Çimento için Elsan İnş. Mal. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. ve Taşpınar Mah. MAR. İnş.  
Mal. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.den ayrı ayrı alınan  
2
adet fiyat teklifi,  
▪ Amonyum nitrat fuel oil karışımı için Atamanlar Patlayıcı Madde San. Tic. Ltd.  
Şti.den alınan fiyat teklifi,  
Geotekstil keçe, membran, hilti çivisi, hilti cartridge ve rondela için Başol Yapı Mal.  
Tic. Ltd. Şti.den ayrı ayrı alınan adet fiyat teklifi,  
5
Membran için Başol Yapı Mal. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi,  
▪ Nervürlü beton çelik çubuğu için Taşpınar Mah. MAR. İnş. Mal. Nak. San. Tic. Ltd.  
Şti.nden alınan fiyat teklifi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
▪ Hidrolik kontrollü delici için Başfen İnş. Mad. Tur. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat  
teklifi,  
C25/30 hazır beton harcı ve kum için Aladağ Pey. İnş. Bet. Mam. San. Tic. A.Ş.den  
alınan fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.5 İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları  
teklif etmeleri ve söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun  
birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde  
belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu  
değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel  
gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave  
ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar  
ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel  
gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları  
halinde de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
Öte yandan 2016 Yılı Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik  
İşlerine Ait Birim Fiyat Analizi Kitabında nakliye gideri hesaplanmasına ilişkin olarak  
Birim  
İşin Adı  
Ölçü  
Birimi  
m³  
İhaleli Birim Fiyatı (TL)  
Fiyat No  
07.004/  
K
Yarma kazıların taşınması  
F=1,25×0,00046×K×√M-  
0,00575×K  
07.005/  
Kazıdan başka inşaat malzemelerinin m³  
F=1,25×  
0,00017×K×  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
K
taşınması (10000  
m
ye kadar)  
√M×Y×A  
07.005/  
-1  
Ariyet ocağından getirilecek ve depoya m³  
F=1,25×0,00034×K×√M-  
,00425 ×K  
K
taşınacak kazının taşınması (10000  
kadar)  
m
ye  
07.005/  
-2  
Ariyet ocağından getirilecek ve depoya m³  
F=1,25×0,0014×M+0,02)-  
0,00425×K  
K
taşınacak kazının taşınması (10000  
den fazla)  
m
07.006/  
K
Kazıdan başka inşaat malzemelerinin m³  
taşınması (10000 m den fazla)  
F=1,25×K×(0,0007×M+0,01)  
×A×Y  
(A) Katsayısı  
a) Güç şartlar altında yapılacak taşımalarda; taşıma yollarının özellikleri, taşımanın  
iklim farkından fena zaman rastlaması ve taşımanın o mıntıkanın ticari nakliyesinin çok  
yoğun olduğu mevsime rastlaması gibi faktörlerden birinin veya diğerlerinin aynı anda tesir  
etmesi halinde ve ayrıca işin özelliğine bağlı olarak, ilk keşfin tanzimi sırasında veya ihaleden  
öne olmak üzere idarenin en yetkili makamınca tespit ve onaylanmak suretiyle (A) katsayısı  
(dahil) – 3 (dahil) arasında bir değerdir.  
1
b) Kolay şartlar altında yapılacak taşımalarda ise (A) katsayısı, yine ilk keşfin tanzimi  
sırasında veya ihaleden önce olma üzere 1’den küçük katsayı olarak tespit edilebilir.  
c) İlk keşfin tanzimi sırasında veya ihaleden önce (A) için bir değer tespit edilmemiş  
ise A=1 alınarak uygulama yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun  
bulunmamasının yerinde olmadığına ilişkin yapılan itirazen şikayet başvurusu, anılan  
isteklinin iddiaları ve idarenin cevabında yer alan unsurlar çerçevesinde incelenmesi  
neticesinde aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının idarece yeterince  
incelenmediği, söz konusu açıklamanın uygun bulunmama gerekçelerinin detaylı bir şekilde  
belirtilmediği iddia edilse de, bahse konu iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Zira idarece  
aşırı düşük teklif açıklamasının detaylı bir şekilde incelenip tutulan aşırı düşük komisyon  
karar tutanağının 19.06.2017 tarihli cevabi yazı ekinde anılan istekliye gönderilmiş olup, söz  
konusu tutanakta anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının hangi gerekçeler  
bakımından uygun görülmediği açıkça belirtilmiştir.  
Diğer taraftan başvuruya konu ihalede sınır değerin altında Pers Yapı İnş. ve Akar.  
Sağ. Hiz. Tur. Nak. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile Özaltın İnş. San. Tic. A.Ş. – Fernas İnş.  
A.Ş. İş Ortaklığı tarafından olmak üzere  
2
adet teklif sunulmuş olup bu isteklilerin  
04.05.2017 tarihine kadar aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye sundukları tespit edilmiştir.  
Dolayısı ile aşırı düşük teklif açıklama süre uzatımından faydalanan firmaların her ikisinin de  
süresi içinde aşırı düşük teklif açıklaması sunduğu görülmektedir. Ayrıca başvuru sahibi  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklama süre uzatımı yazısını tebliğ etme saatinde değişiklik  
yapılmasının anılan isteklinin teklifine ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamasında  
bulunmasını olumsuz etkilemeyeceği, dolayısı ile bu durumun esasa ilişkin olmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
anlaşılmıştır.  
SRT  
-
T
-
8
poz numaralı  
Tünelde nihai beton kaplaması yapılması (c25/30 hazır beton  
C25/30 hazır beton harcı için 90,00 TL maliyet  
harcı ile) kaleminin analiz girdisi olan  
öngörüldüğü, söz konusu maliyeti tevsiken Aladağ Pey. İnş. Bet. Mam. San. Tic. A.Ş.den  
alınan fiyat teklifinin sunulduğu, bu belgenin nakliye bedeli dahil olmak üzere düzenlendiği,  
bahse konu fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen fiyat teklifinin içermesi  
gerekli şartları karşıladığı tespit edilmiştir.  
Bununla beraber idare tarafından  
C25/30 hazır beton harcı  
için alınan fiyat  
teklifinin uygun bulunmadığı görülmektedir. Yapılan incelemede anılan istekli tarafından  
C25/30 hazır beton harcı için 90 TL/m³ fiyat öngörüldüğü, bu gideri tevsiken fiyat teklifi  
sunulduğu, fiyat teklifinin nakliye gideri dahil düzenlendiği görülmektedir. İdare tarafından  
düzenlenen örnek analiz formatında beton harcının nakliyesine ilişkin formül verilmediğinden  
ve mesafe de belirtilmediğinden başvuru sahibi isteklinin beton harcına ilişkin söz konusu  
açıklama uygun bulunmuştur.  
Diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından çimento nakli için 125 km mesafe  
görülerek nakliye gideri için hesaplama yapıldığı görülmektedir. Fakat anılan istekli  
tarafından ön görülen 125 km mesafenin nasıl hesaplandığına dair tevsik edici bir belgenin  
sunulmadığı dolayısı ile çimento nakliyesine ilişkin açıklamanın uygun olmadığı ve idarenin  
değerlendirmesinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
Öte yandan söz konusu fiyat teklifinin diğer uygun görülmeme gerekçesinin yerinde  
bulunmamıştır. Çünkü Ek-O.6 satış tespit tutanağının 4’üncü kısmı ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarını içeren kısım olup bu kısımda fiyat teklifine konu her bir mamul veya mal için  
geçici vergi beyanname dönemindeki yurtiçi satışlar (varsa yurtdışı satışlar) hesabında  
bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler esas alınarak ağırlıklı ortalama birim satış tutarı  
hesaplanabileceği,  
Burada ağırlıklı ortalama birim satış tutarını tespit için bir satır açılır, ilgili satırda  
Yurtiçi Satışlar (varsa Yurtdışı Satışlar) Hesabında kayıtlı olan mamul, mal veya hizmete  
ilişkin yevmiye defteri kayıt adedi, toplam tutar, toplam miktar ve ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarı başlıkları altında 4 adet sütun yer alır, her bir sütuna gerekli bilgi ve veriler girilir  
ve neticede malın toplam tutarı toplam miktara bölünerek ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının hesaplanabileceği anlaşılmıştır.  
Fiyat teklifinde yer alan mal veya mamullerin birbirinden farklı nitelikte olması  
durumunda ise aynı geçici vergi beyanname döneminde yer alan kayıt olması şartı ile farklı  
bir satış tespit tutanağı düzenlemeye gerek kalmaksızın 4’üncü kısım altında farklı bir satır  
açılarak söz konusu mal veya mamulün ağırlıklı ortalama satış tutarı tespit edilebilir.  
Aynı şekilde çimento giderini tevsik için Elsan İnş. Mal. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. ve  
Taşpınar Mah. MAR. İnş. Mal. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.den ayrı ayrı alınan  
2
adet fiyat  
teklifinin her birinin birden fazla mal cinsi içerdiği, fakat her bir fiyat teklifinde yer alan  
çimento cinsleri için tek bir satış tespit tutanağı düzenlendiği gerekçesi ile başvuru sahibi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmediği, fakat bu gerekçenin de  
yukarıda yer alan açıklama çerçevesinde yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan açıklama istenilen kalemleri analizlerinde nakliye giderlerini  
(çimento, kum, demir, agrega, taş) tevsiken başvuru sahibi istekli tarafından nakliye  
formüllerinin kullanıldığı görülmektedir. Fakat söz konusu nakliye mesafelerinin nasıl  
hesaplandığına dair herhangi bir belge sunulmadığı gerekçe gösterilerek aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olmadığı belirtilmektedir.  
Öncelikle ihale dokümanı içeriğinde ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer  
alan sorgulama yapılan kalemlerine ilişkin olarak hazırlanmış fiyat analizlerinde nakliye  
hesabında esas alınacak mesafelerin belirtilmediği görülmektedir. Bu husus aşırı düşük teklif  
açıklama üst yazısında başvuru sahibi istekli tarafından dile getirilmiş olup, anılan istekli  
tarafından bu hususun mesafelerin belli kabuller çerçevesinde ele alınarak aşıldığı ifade  
edilmiştir.  
Bununla birlikte aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan fiyat analizlerinde  
kullanılacak nakliye formülleri açıkça belirtilmiştir. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından  
belirli mal ve malzemeler ile belli mesafe aralıkları esas alınarak birden fazla farklı nakliye  
formülü hazırlanmıştır. Bu durumda başvuru sahibi isteklinin taşıma mesafelerini tespit edip  
fiyat analizinde yer alan nakliye formülünü esas alarak nakliye gideri hesabı yapması  
gerekmektedir. Fakat yapılan incelemede başvuru sahibi istekli tarafından taşıma  
mesafelerinin belli kabuller çerçevesinde tespit edildiği, mesafelerin tespitinden harita, kroki  
veya mesafe ölçümünün sunulmadığı, diğer bir ifade ile taşıma mesafesinin  
belgelendirilmediği görülmektedir. Her ne kadar anılan istekli tarafından muvafakatnameler  
sunulmuş olsa da muvafakat alınan yerlerin ihale konusu işin gerçekleştirileceği yerine  
uzaklığının ne olduğunun belirtilmediği görülmüştür.  
Bu çerçevede başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında  
yapılan incelemede SRT  
-T-1, SRT--1, SRT-T-2, SRT-SY-6, SRT-T-4, SRT-T-3, SRT-ÜS-1  
poz numaralı kalemleri içinde yer alan açıklama istenilen nakliye girdilerinin, aşırı düşük  
teklif sorgu yazısı ekinde gönderilen nakliye analizleri içeriğinde yer verilen nakliye  
formülleri ile aynı formüller kullanılarak hesaplandığı tespit edilse de taşıma mesafelerinin  
elde edilme yöntemi usulüne uygun olarak açıklanmadığı için başvuru sahibi isteklinin  
nakliye giderine ilişkin açıklamalarının kabul edilmemesi işleminin uygun olduğu  
anlaşılmıştır.  
Diğer yandan başvuru sahibi istekli tarafından SRT  
-T  
-6  
ve SRT  
-K-7  
kalemi analiz  
girdi bileşenleri içinde yer alan “inşaat bünyesine giren demirin nakli, boşaltılması ve istifi”  
girdisi maliyeti için 24,58 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli elde etmek amacı ile  
“F=1,25×K×(0,0007×M×0,001+0,01)×A/1,25” formülünün kullanıldığı, burada  
M
(mesafe)  
uzaklığının 450 km, katsayısının 245 ve yoğunluk değerinin 1 alınmak suretiyle 24,58  
K
A
TL elde edildiği tespit edilmiştir. Fakat Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan  
Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri içinde  
yer alan nakliye formülleri incelenmiş olup, söz konusu mesafede oluşacak nakliye  
maliyetinin  
hesaplanması  
için  
kullanılması  
gereken  
formülün  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
“F=1,25×K×(0,0007×M+0,01)×A/1,25” olması gerekirken istekli tarafından kullanılan  
“F=1,25×K×(0,0007×M×0,001+0,01)×A/1,25” olduğu görülmüş olup bunun uygun bir  
açıklama yöntemi olmadığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca söz konusu formül kullanılarak yapılan hesaplama sonucunda 79,625 TL elde  
edilmiş olup başvuru sahibi istekli tarafından SRT  
eksik hesaplandığı tespit edilmiştir.  
-T  
-6  
ve SRT  
-K-7  
kalemleri maliyetinin  
Bununla beraber başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun  
bulunmama gerekçeleri incelendiğinde SRT kalemi analiz girdi bileşenleri içinde yer  
-K-7  
alan “inşaat bünyesine giren demirin nakli, boşaltılması ve istifi” girdisi içinde demirin  
boşaltılması ve istifi için bedel öngörülmediği gerekçe gösterilmiştir. Bu gerekçenin yerinde  
olmadığı anlaşılmıştır. Zira idarece hazırlanan kalemi analizi incelendiğinde inşaat  
bünyesine giren demirin nakli, boşaltılması ve istifi” girdisi demirin nakli, boşaltılması ve  
istifi şeklinde ayrıştırılmadan analiz hesaplamasına dahil edildiği, başvuru sahibi istekli  
tarafından da aynı şekilde “inşaat bünyesine giren demirin nakli, boşaltılması ve istifi” girdisi  
için formül kullanılarak tek bir bedel öngörüldüğü tespit edilmiştir.  
Öte yandan söz konusu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde işçilik maliyetleri  
için saatlik 7,90 TL maliyet ön görüldüğü, bu tutarın 2017 yılına ait saatlik asgari ücret olan  
7,90 TL’nin (1.777,50 TL / 30 gün / 7,5 saat  
=
7,90 TL) altında olmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan SRT  
nervürlü çelik zati bedeli, yüklenmesi, taşınması, boşaltılması, istifi ve işçiliği” tanımlı iş  
kalemine ilişkin olarak hazırlanan analiz incelenmiş olup nervürlü beton çelik çubuk 14mm  
32mm için 1,10 TL maliyet öngörüldüğü ve bu gideri tevsiken Taşpınar Mah. MAR. İnş.  
-K-7  
poz numaralı “İnşaat bünyesine giren yuvarlak demir ve  
-
Mal. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinin  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen açıklamalara uygun şekilde düzenlendiği,  
Aynı analiz içinde yer alan “nervürlü beton çelik çubuk 8mm-12mm” için ise 1,53 TL  
bedel öngörüldüğü, bu bedelin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatları ile uyumlu  
olduğu anlaşılmıştır.  
Ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında aşırı düşük teklif sorgulama yazısı  
ekinde yer alan sorgulama yapılacak kalemleri ve bu kalemleri bünyesinde yer alan  
açıklama istenilen girdilerin açıklanması söz konusu olup, aşırı düşük teklif sahibi istekliler  
tarafından açıklama istenilmeyen analiz girdileri için düşük fiyatlar verildiği gerekçe  
gösterilerek aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmemesi gerekmektedir. Bu itibarla  
açıklama istenilen girdi türleri içinde yer almayan su, kum ve çakıl nakli, agreganın  
konkasörden plente nakli, her türlü vergi, harç ve sigorta bedeli, araç gereç amortismanı ile  
kar ve genel giderler gibi kalemlere ilişkin öngörülen maliyetlerin kabul edilebilir  
olmamasının aşırı düşük teklif açıklamasının geçersizliğine gerekçe olamayacağı  
anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından SRT  
-T  
-1  
“Yeni Avusturya tünel açma  
yöntemine göre her sınıf kayada tünel kazısı ve nakli” kalemi içinde yer alan “Kazı zorluğu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 43  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2008  
ve verim düşüklüğü” karşılı olarak 45,21 TL bedel öngörüldüğü fakat bu bedelin nasıl elde  
edildiğine ilişkin herhangi bir tevsik edici belge sunulmadığı tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idare tarafından uygun  
görülmeme gerekçelerinin tamamı incelenmiş olup yukarıda yer alan tespitler çerçevesinde  
söz konusu açıklamanın nakliye hesaplamaları, “kazı zorluğu ve randıman düşüklüğü  
karşılığı” girdisi, SRT  
-T  
-6  
ve SRT  
-K-7  
kalemleri analiz girdileri içinde yer alan “İnşaat  
bünyesine giren demirin nakli, boşaltılması ve istifi” girdilerine ilişkin açıklamalar  
bakımından yerinde olmadığı değerlendirilmektedir.  
Açıklanan sebeplerle, başvuru sahibi istekli Özaltın İnş. Tic. ve San. A.Ş.  
-
Fernans  
İnş. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının netice itibari ile mevzuata uygun  
olmadığı anlaşılmış olup bu itibarla anılan isteklinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi