Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü / 2016/604856-Bilecik İnhisar Samrı Göleti
Bilgi
İKN
2016/604856
Başvuru Sahibi
Gen-Kar İnş Akaryakıt Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bilecik İnhisar Samrı Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Gen-Kar İnş Akaryakıt Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Ziyabey Cad. 1419. Sok. No: 7/13 Balgat Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü,  
Kırmızıtoprak Mah. Taşköprü Cad. DSİ Sok. No: 2 26020 Odunpazarı/ESKİŞEHİR  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/604856 İhale Kayıt Numaralı “Bilecik İnhisar Samrı Göleti” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 02.03.2017 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Bilecik İnhisar Samrı Göleti” ihalesine ilişkin olarak Gen-Kar İnş  
Akaryakıt Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 06.06.2017 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 08.06.2017 tarihli yazısı ile üzerine, başvuru sahibince 13.06.2017  
tarih ve 33935 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1500 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki,  
a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından İSG-01, İSG-03, İSG-06, İSG-07 ve İSG-  
08 kalemlerinde yer alan makine (ekskavatör, traktör, buldozer ve kompresör), malzeme  
(jel dinamit, tavikli kapsül, mazot) ve işçilik (lağımcı, formen, yağcı makinist, operatör  
makinist ve erbab işçi) miktarları ile İSG-01 ve İSG-03 kalemlerinde yer alan yumuşak  
kaya kazı nakli, toprak kazı nakli ve sert kaya kazı nakli miktarlarının idarece öngörülen  
orijinal birim miktarlarında oynama yapılarak ve anılan kalemleri için verilen birim  
fiyatları sağlamak amacıyla düşürüldüğü, ayrıca tüm işçilikler için sunulan birim fiyatların  
2017 yılı asgari işçilik tutarı olan 7,90 TL’den düşük olduğu,  
b) İSG  
nakli ve sert kaya kazı nakliyelerine ilişkin DSİ’nin belirlemiş olduğu nakliye formüllerinin  
(sırasıyla 07.D/3, 07.D/4 ve 07.D/5) kullanılarak açıklama yapılması gerektiği, anılan  
-01 ve İSG-03 kalemlerinde yer alan yumuşak kaya kazı nakli, toprak kazı  
B-  
B-  
B-  
nakliye girdilerine ilişkin DSİ’nin belirlemiş olduğu nakliye analizlerinin sunulması gerektiği,  
oysa söz konusu kazı nakliyelerine ilişkin fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı ve bunun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
mevzuata aykırı olduğu,  
İSG  
Geçirimsiz Dolgu Malzemesi Taşınması (5000 m)” imalatı içerisindeki nakliye girdisi olan kil  
dolgu malzemesi nakli girdisine ilişkin DSİ’nin belirlemiş olduğu (B 07.D/4), yaklaşık  
-06N “Her Türlü Geçirimsiz Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması İşi İçin  
-
maliyete esas nakliye analizleri şeklinde analiz sunulması gerekirken sunulmadığı, DSİ’nin  
belirlemiş olduğu analize göre mevzuata uygun olarak açıklama sunulabilmesi için gereken  
birim fiyatın minimum 6,00  
-7,00 TL aralığında olması gerekirken, kil nakli için 4  
-5  
TL gibi  
birim fiyatlar sunulduğu, analiz yapılarak ilgili fiyatla açıklama yapılmasının mümkün  
olmadığı, bu nedenle kil dolgu malzemesi nakli (5000 m) ilişkin fiyat teklifi alınarak  
açıklama yapıldığı,  
İSG  
ve Kaya Dolgu Malzemesi Taşınması (2500 m)” imalatı içerisindeki kaya malzemesi nakli  
(2500m) girdisine ilişkin idarece nakliye analizi yapıldığı, DSİ’nin belirlemiş olduğu (B  
-08N “Her Türlü Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması İşi İçin Taş  
-
07.D/3), nakliye analizine uygun açıklama yapılması gerektiği, ancak yapılan açıklamada  
idarece hazırlanan nakliye analizine ilişkin eksiltmelere gidildiği, 2017 güncel değeri olan  
a=0,1225 yerine ilgili nakliye analizi için sunulan birim fiyatı ispatlamak amacıyla  
a
katsayısının düşük bir değer alındığı, söz konusu imalata ilişkin sunulan nakliye analizinin,  
idarece hazırlanan nakliye analizi ile örtüşmediği, ilgili kaleminin mevzuata uygun olarak  
açıklanabilmesi için gereken birim fiyatın minimum 4,50  
-5,00 TL aralığında olması  
gerekmesine rağmen, 3 3,3 TL aralığında teklifler sunulduğu, 2016/UY.III  
-
-2852 sayılı Kurul  
kararından da anlaşılacağı üzere idarece hazırlanan nakliye analizine göre açıklama yapılması  
gerektiği için fiyat teklifi alınamayacağı,  
c) İSG-01, İSG-03, İSG-06, İSG-07, İSG-08 ve İSG-10 kalemlerinde yer alan  
04.109 mazot girdisi için İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan kalemleri için  
verilen birim fiyatları ispatlamak amacıyla piyasadan gerçeği yansıtmayan fiyat teklifi  
alındığı, ayrıca mazot girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin ihale ilan tarihi ve ihale tarihi baz  
alınarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları çerçevesinde  
kontrol edilmesi gerektiği, kontrol edildiğinde ilgili girdi için sunulan birim fiyatların  
EPDK'nın ihale ilan tarihindeki ve ihale tarihindeki dönem için belirlediği birim fiyatların  
altında olduğunun görüleceği,  
d) İSG-01, İSG-03 ve İSG-08 kalemlerinde yer alan jel dinamit malzemesi için  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan kalemleri için verilen birim fiyatları  
ispatlamak amacıyla piyasadan gerçeği yansıtmayan ve bu alanda faaliyet göstermeyen  
herhangi bir firmadan kg birim fiyatı 1  
-2  
TL gibi mesnetsiz teklifler alındığı, fiyat teklifi  
veren firmanın, teklifi üzerindeki ticaret sicil numarası ve vergi numarasından faaliyet alanına  
bakıldığında jel dinamit malzeme satışı işi ile iştigal etmediğinin açıkça ortaya çıkacağı,  
2017/UY.II-594 sayılı Kurul kararından da fiyat teklifi düzenleyen firmanın faaliyet alanının  
araştırıldığının anlaşıldığı, jel dinamit malzemesi için alınan fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan tarih ve(....) sayılı satış tutan tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin olduğu, ancak söz konusu  
teklif için maliyet satış tutarı tespit tutanağı düzenlenmeden, salt teklif amaçlı jel dinamit  
teklifi veren firmanın mali müşavirine ve firma yetkilisine ilgili fiyat teklifinin imzalatıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
maliyet satış tutarı tespit tutanağının düzenlenmediği, verilen fiyat teklifi çerçevesinde  
düzenlenemeyeceği, uyumsuzlukların olduğu, ilgili satış tutarı tespit tutanağının istenerek  
düzenlenmediğinin görüleceği, ayrıca Danıştay, KİK kararları ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince maliyet satış tutarı tespit tutanaklarıyla ilgili  
iddiaların şikayet başvurusunda bulunulması durumunda bu evrakların idarece ve Kamu İhale  
Kurumunca istenilmesi ve kontrol edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:BİLECİK İNHİSAR SAMRI GÖLETİ  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1977 A 010320  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
140 ha sulama amaçlı gölet inşaatı için gövde, dolusavak, derivasyon, dipsavak ve yol  
imalatları  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Bilecik İli İnhisar İlçesi  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde  
“45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.)Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.)İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.)Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,(Ek  
ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. (Değişik:07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli  
bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) İstekliler tarafından akaryakıt  
girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının  
altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun  
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya  
teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle  
reddedilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.  
Şikayete konu ihalede başvuru sahibinin 03.04.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına  
alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunması üzerine alınan 2017/UY.I-1241  
sayılı Kurul kararı ile “Bu itibarla, anılan 10 istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif  
mektuplarının ihale dokümanı içerisinde yer alan birim fiyat teklif mektubundan farklı  
olduğu, zira birim fiyat teklif mektubu standart formunun yukarıda belirtilen 2’nci  
maddesinde yer alan ibareye anılan istekliler tarafından sunulan birim fiyat teklif  
mektuplarında yer verilmediği, ayrıca söz konusu istekliler tarafından teklif dosyalarında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
sunulan oda sicil kayıt suretlerinin ihale tarihinden önce düzenlendiği dolayısıyla ihale tarihi  
(02.03.2017) itibariyle mesleki faaliyetin sürdürüldüğünü tevsik edici nitelikte olmadığı  
görülmüş olup, idare tarafından tesis edilen işlemin mevzuata aykırı olduğu ve başvuru sahibi  
isteklinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmaktadır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden Ahmet Atalar-Ataray Mimarlık  
Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Erat Yapı İnşaat Taahhüt  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi  
Ortaklığı, Nivtra Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Ys Mühendislik  
Danışmanlık Taahhüt Yapım ve Ticaret Anonim Şirketi Mase Yapı ve Mühendislik Tic. Ltd. Şti.  
İş Ortaklığı, Ha-Ra İşyeri Sağlık Güvenliği İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti-Öner Enerji İletişim  
İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Mehmet Ali Özer Hasan Yaral İş  
Ortaklığı, Ünal İşçi Sabırlılar İnşaat Müteahhitlik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited  
-Temelfen Yapı Enerji Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş  
-
-
-
Şirketi İş Ortaklığı, Çetin İnşaat Tekstil Turizm Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,  
Sistem İnşaat Makine ve Çelik Konst. Mon. Müh. Ltd. Şti. ve Pehlivanoğlu Yapı Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketinin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesi gereğince sınır değerin yeniden hesaplanması  
ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.” şeklinde karar verildiği,  
Akabinde idarece alınan 01.06.2017 tarihli ihale komisyonu kararından sınır değerin  
anılan Kurul kararı doğrultusunda yeniden tespit edildiği, tespit edilen yeni sınır değere göre  
başvuru sahibinin teklifinin sınır değerin üzerinde kaldığı, teklifleri geçerli ve belirlenen yeni  
sınır değerin altında kalan  
9
istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 8  
isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması yapmadığı gerekçesiyle reddedildiği ve  
ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Fatih Yurdemi Enerji İnşaat Taah. Pet.  
Ürün. ve İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi isteklinin ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
a) Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamalarından ihale komisyonunun teklifleri aşırı  
düşük olarak tespit edilen isteklilerden belirlediği kalemleri/grupları için açıklama istenilen  
ve istenilmeyen analiz girdilerini belirleyeceği, isteklilerin de açıklama istenilen analiz  
girdileri için Tebliğ’de belirlenen yöntemlere göre açıklamalarını sunacakları, isteklilerin  
açıklamalarının, verilen analiz formatına uygun olması gerektiği, analiz formatına uygun  
açıklama sunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, analiz formatına uygun açıklama  
sunanların ise açıklamalarının kabul edileceği anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede, idarece ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında özel/paçal kalemi niteliğinde olduğu anlaşılan İSG  
Kazısı Yapılması”, İSG 03 “Gövde ve Batardo Kazısı Yapılması”, İSG  
Geçirimsiz Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması”, İSG 06N “Her Türlü Geçirimsiz Dolgu  
Malzemesi ile Dolgu Yapılması İşi İçin Geçirimsiz Dolgu Malzemesi Taşınması (5000 m)”,  
İSG 07 “Her Türlü Filtre Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması”, İSG 08 “Her Türlü Taş ve  
Kaya Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması”, İSG 08N “Her Türlü Taş ve Kaya Dolgu  
Malzemesi ile Dolgu Yapılması İşi İçin Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi Taşınması (2500 m)”  
ve İSG 10 “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak Üzere Betonarme Betonu Yapılması” iş  
kalemlerine yönelik analiz formatları düzenlenerek açıklama istenildiği, düzenlenen analiz  
-01 “Dolusavak  
-
-06 “Her Türlü  
-
-
-
-
-
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
formatlarında analiz girdileri ile birlikte girdilerin ölçü birimi ile miktarlarına yer verildiği,  
Başvuru sahibinin iddiaları ile sınırlı olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde, idarece aşırı düşük teklif açıklama  
kapsamında düzenlenen analiz formatlarındaki İSG-01, İSG-03, İSG-06, İSG-07 ve İSG-08  
kalemlerinde yer alan makine (ekskavatör, traktör, buldozer ve kompresör), malzeme (jel  
dinamit, tavikli kapsül, mazot) ve işçilik (lağımcı, formen, yağcı makinist, operatör makinist  
ve erbab işçi) ölçü birim ve miktarları ile İSG-01 ve İSG-03 kalemlerinde yer alan  
yumuşak kaya kazı nakli, toprak kazı nakli ve sert kaya kazı nakli ölçü birim ve miktarlarının  
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen  
ölçü birim ve miktarlarla aynı olduğu ve tüm işçilikler için sunulan birim fiyatların 2017 yılı  
saatlik asgari işçilik tutarı olan 7,90 TL’den düşük olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
b) İdarece aşırı düşük teklif açıklama kapsamında düzenlenen analiz formatları  
incelendiğinde, İSG  
Yapılması” kalemlerinde yer alan yumuşak kaya kazı nakli, toprak kazı nakli ve sert kaya  
kazı nakli girdileri ile İSG 06N “Her Türlü Geçirimsiz Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması  
İşi İçin Geçirimsiz Dolgu Malzemesi Taşınması (5000 m)” imalatı içerisindeki nakliye girdisi  
olan kil dolgu malzemesi nakli ve İSG 08N “Her Türlü Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi ile  
-01 “Dolusavak Kazısı Yapılması” ve İSG-03 “Gövde ve Batardo Kazısı  
-
-
Dolgu Yapılması İşi İçin Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi Taşınması (2500 m)” imalatı  
içerisindeki kaya malzemesi nakli (2500m) girdilerinin açıklama istenilecek analiz girdileri  
olarak belirlendiği, ancak anılan nakliye girdilerine ilişkin olarak analiz kapsamında herhangi  
bir formüle yer verilmediği,  
Başvuru sahibinin iddiaları ile sınırlı olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde, anılan nakliye girdilerine ilişkin  
olarak aşırı düşük teklif açıklama yazısı ve eklerinde herhangi bir formüle yer verilmediği, bu  
durumda söz konusu nakliye girdilerinin başvuru sahibinin iddiasına konu ettiği DSİ’nin  
belirlemiş olduğu  
B-07.D/3,  
B-07.D/4 ve  
B-07.D/5 nakliye formülleri ile açıklanmasının  
zorunlu olmayacağı gibi, fiyat teklifi alınmak suretiyle de bahse konu nakliye girdilerinin  
açıklanabileceği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin şikayete konu nakliye girdilerini  
başvuru sahibinin iddiasının aksine fiyat teklifi almak suretiyle açıklamadığı, anılan istekli  
tarafından söz konusu yumuşak kaya kazı nakli, toprak kazı nakli, sert kaya kazı nakli, kil  
dolgu malzemesi nakli ve kaya malzemesi nakli girdilerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayınlanmış pozlar kullanılmak suretiyle açıklandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
c) İdarece aşırı düşük teklif açıklama kapsamında düzenlenen analiz formatları  
incelendiğinde, İSG  
Yapılması”, İSG 06 “Her Türlü Geçirimsiz Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması”, İSG  
“Her Türlü Filtre Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması”, İSG 08 “Her Türlü Taş ve Kaya  
Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması” ve İSG 10 “Her Türlü İnşaat ve İmalatta Kullanılmak  
-01 “Dolusavak Kazısı Yapılması”, İSG  
-03 “Gövde ve Batardo Kazısı  
-
-07  
-
-
Üzere Betonarme Betonu Yapılması” kalemlerinde yer alan mazot girdisinin açıklama  
istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından mazot girdisine ilişkin olarak sunulan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
açıklamanın (4,69 TL) EPDK’nın sitesinden alınmış olan Bilecik iline ait ilan tarihi ile ihale  
tarihi arasında (ihale tarihi hariç) (31.01.2017 02.03.2017 arası) yer alan EPDK akaryakıt  
-
fiyatları ile uyumlu olduğu anlaşıldığından mazot fiyatına ilişkin açıklamada mevzuata  
aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
d) İdarece aşırı düşük teklif açıklama kapsamında düzenlenen analiz formatları  
incelendiğinde, İSG  
-01 “Dolusavak Kazısı Yapılması”, İSG-03 “Gövde ve Batardo Kazısı  
Yapılması” ve İSG 08 “Her Türlü Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması” iş  
-
kalemlerinde yer alan jel dinamit malzemesi girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi  
olarak belirlendiği,  
Başvuru sahibinin iddiaları ile sınırlı olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde anılan jel dinamit malzemesi  
girdilerinin Madser Patlayıcı Maddeler Mad. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi  
alınarak açıklandığı, www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinde yapılan sorgulama neticesinde  
26 Eylül 2012 tarihli ve 8161 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin 945’inci sayfasında  
fiyat teklifi veren firmanın faaliyet amacı ve konularının “Patlayıcı Maddeler  
a)Emülsiyon bazlı patlayıcılar, anfo, emulsiyon-anfo karışımlı harç tipi patlayıcı  
maddeler, dinamitler, su jeli patlayıcı maddeler, infılaklı fitil, emniyetli fitil, adi kapsül,  
elektrikli kapsüller, elektriksiz şok tüp kapsüller, elektronik kapsüller, gecikme elemanları  
başta olmak üzere bunların muadili her nevi patlayıcı maddeler ve bunların imalatında  
kullanılan hammaddeler, yardımcı maddeler ile amonyum nitratları  
b)Patlayıcı maddeler ile birlikte kullanılan ateşleme cihazları, ölçüm aygıtları,  
bilgisayar yazılımları gibi her türlü aksesuar malzemeleri;  
c)Yukarıda (a) paragrafında bahsi geçen patlayıcı maddelerin ve yardımcı maddelerin  
imalatında kullanılan her nevi makine, tesisat, teçhizat ve yedek parçaları, koruyucu ambalaj  
malzemeleri;  
d)Delme patlatma işlerinde kullanılan delici makineler ile bunlara ait sarf  
malzemeleri, yedek parçalarını almak, satmak, kiralamak, imal etmek, montajım, temsilcilik,  
bayilik, ithalat, ihracatı ile bunların dağıtım ve taşımasını yapmaktır.  
e)Delme ve Patlatma müteahhitlik hizmetleri vermek, bu işlere ait hizmet ihalelerine  
girerek müteahhitlik işleri yapmak.  
f)Patlayıcı maddelerin üretimi, kullanımı ile ilgili her türlü doğrudan veya dolayı  
kullanılan makine, ekipman, elektrik akşamları, yedek parçaların alım, satım, temsilcilik veya  
dağıtımını yapmak.” şeklinde belirtildiği, dolayısıyla fiyat teklifi veren Madser Patlayıcı  
Maddeler Mad. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklife konu alanda faaliyet gösterdiği,  
Başvuru sahibi tarafından jel dinamit malzemesi girdisine ilişkin sunulan fiyat  
teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (25.05.2017) tarih ve(1) sayılı satış tutan tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresine yer verilerek meslek mensubunca kaşelenip mühürlendiği, yukarıda  
aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, gerekli görülmesi halinde idare tarafından fiyat  
tekliflerinin eki maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının istenebileceği, söz konusu belgeler  
arasında uyumsuzluk tespit edilmesi durumunda ilgili isteklinin teklifinin reddedilerek  
gerekiyorsa ilgili bildirimlerin yapılacağı, böyle bir uyumsuzluk tespit edilmediği halde ise  
salt fiyat teklifinde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı gerekçesiyle isteklinin teklifinin reddedilmeyeceği,  
Bu kapsamda, idarece ilgili isteklinin sunmuş olduğu fiyat teklifindeki birim fiyatın  
makul bulunarak söz konusu tutanakların istenilmediği, bu doğrultuda da söz konusu belge  
şekil bakımından mevzuata uygun görülerek isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının  
yeterli bulunduğu, bununla birlikte Kamu İhale Genel Tebliği çerçevesinde maliyet/satış tutarı  
tespit tutanaklarının gerekli görülmesi halinde istenilmesinin öngörüldüğü, öte yandan 3568  
sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile  
yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki ve işlemlerin hukuka uygunluk  
karinesinden yararlanacağı, aksine bilgi, belge, bulgu veya ciddi şüphe durumunda daha  
detaylı inceleme yapılmasının 3568 sayılı Kanun’a ve 4734 sayılı Kanun’a uygun olacağı,  
idare tarafından kendisine tanınan takdir hakkı çerçevesinde anılan fiyat teklifinin makul  
bulunarak satış tutarı tespit tutanağının istenmesine gerek görülmediği hususları da dikkate  
alındığında, usulüne uygun olarak düzenlenen ve hukuka uygunluk karinesinden yararlanan  
ve meslek mensubu tarafından imzalanan fiyat teklifinin bu haliyle anılan Tebliğ çerçevesinde  
uygun kabul edilmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Oğuzhan YILDIZ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
KISMEN KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi  
neticesinde Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinin (a), (b) ve (c) bendinde yer  
alan iddiaları kapsamında alınan Kurul kararına katılmakla birlikte (d) bendinde yer alan  
iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;  
Başvuruya konu ihale Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü’nce  
yapılan  
Bilecik İnhisar Samrı Göleti” olup 53 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 48  
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması  
isteklinin katıldığı, teklifi sınır değerin altında kalan  
9
istendiği, 8 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması yapmadığı gerekçesiyle  
reddedildiği ve ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Fatih Yurdemi Enerji  
İnşaat Taah. Pet. Ürün. ve İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, teklifi sınır  
değerin üzerinde olan başvuru sahibi Gen-Kar İnş Akaryakıt Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı  
maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde sınır değerin nasıl tespit edileceği, sınır değerin altındaki tekliflere ilişkin  
olarak hangi şartlarda aşırı düşük teklif açıklaması istenilip istenilemeyeceği, istenilmesi  
halinde açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı  
bir şekilde düzenlenmiştir.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği düzenlenmiştir. İdarece  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında düzenlenen analiz formatları incelendiğinde ise İSG  
-
01 “Dolusavak Kazısı Yapılması”, İSG 03 “Gövde ve Batardo Kazısı Yapılması” ve İSG 08  
-
-
“Her Türlü Taş ve Kaya Dolgu Malzemesi ile Dolgu Yapılması” kalemlerinde yer alan jel  
dinamit malzemesi girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan Fatih Yurdemi Enerji İnşaat Taah. Pet. Ürün. ve İş Mak. İth.  
İhr. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde,  
anılan jel dinamit malzemesi girdilerinin Madser Patlayıcı Maddeler Mad. Mak. San. ve Tic.  
Ltd. Şti.nden fiyat teklifi alınarak açıklandığı, sunulan fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(25.05.2017) tarih ve(1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek meslek  
mensubunca kaşelenip mühürlendiği görülmüştür.  
Kararda da belirtildiği üzere, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda  
faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi  
yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine  
göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağının (Ek  
-O.5) veya satış tutarı  
tespit tutanağının (Ek O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak  
-
düzenleneceği ve meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, fiyat teklifi ekinde idareye  
verilmeyeceği, idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek  
mensubundan istenebileceği açıklamasına yer verilmiştir.  
Esas inceleme raporu ve eki belgeler incelendiğinde, Kamu İhale Genel Tebliği gereği  
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının gerekli görülmesi halinde istenileceği, fiyat teklifi  
şekil bakımından mevzuata uygun görülerek idarece ilgili isteklinin sunmuş olduğu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın makul bulunarak söz konusu tutanakların istenilmediği ve isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli bulunduğu, Kurul çoğunluğunca da 3568 sayılı  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen  
meslek mensuplarınca yapılan mesleki ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden  
yararlanacağı değerlendirmesiyle usulüne uygun olarak düzenlenen ve hukuka uygunluk  
karinesinden yararlanan ve meslek mensubu tarafından imzalanan fiyat teklifinin bu haliyle  
anılan Tebliğ çerçevesinde uygun kabul edilmesi gerektiğine karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin dilekçesinin (d) bendinde yer alan iddiasının, İSG  
-01, İSG-03 ve  
İSG  
-08 kalemlerinde açıklanması istenilen jel dinamit malzemesi girdisi için ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından piyasadan gerçeği yansıtmayan ve bu alanda faaliyet göstermeyen  
bir firmadan teklif alındığına, jel dinamit malzemesi için alınan fiyat teklifi üzerinde “Bu  
fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca  
düzenlenerek onaylanan tarih ve(....) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresin olduğu halde söz  
konusu teklif için maliyet satış tutarı tespit tutanağı düzenlenmediğine, teklif amaçlı jel  
dinamit teklifi veren firmanın mali müşavirine ve firma yetkilisine ilgili fiyat teklifinin  
imzalatıldığına, verilen fiyat teklifi çerçevesinde düzenlenemeyeceğine, uyumsuzlukların  
olduğuna, 2016/UY.III-2837 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararında Danıştay’ın aldığı bir  
kararda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince maliyet satış tutarı  
tespit tutanaklarıyla ilgili iddiaların şikayet başvurusunda bulunulması durumunda bu  
evrakların idarece ve Kamu İhale Kurumunca istenilmesi ve kontrol edilmesi gerektiği  
ifadesine yer verildiğine ilişkin olduğu dikkate alındığında, başvuru sahibinin bu iddiasının  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin İSG-01, İSG-03 ve İSG-08 kalemlerinde açıklanması  
istenilen jel dinamit malzemesi girdisi için, Kurumca belgeyi düzenleyen meslek  
personelinden istenilerek fiyat teklifinin, teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınıp  
alınmadığının, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6)  
düzenlenip düzenlenmediğinin, düzenlenmişse tespit tutanağındaki fiyatla teklif edilen fiyatın  
bir biri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği,  
aksi halede başvuru sahibinin iddialarının, fiyat teklifinin dayanağı olduğu dikkate  
alındığında özellikle satış tutarı tespit tutanağının (EK-O.6) düzenlenmediği iddiasının tam  
olarak karşılanmış olmayacağı değerlendirilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/037  
: 48  
: 26.07.2017  
:
2017/UY.I-2013  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin dilekçesinin (d) bendinde yer alan iddiası  
kapsamında yapılan incelemeye göre, yukarıda yapılan tespitler ve değerlendirmeler  
doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin İSG-01, İSG-03 ve İSG-08 kalemlerinde  
açıklanması istenilen jel dinamit malzemesi girdisi için fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubundan satış  
tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) istenilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği  
değerlendirildiğinden, Kurul tarafından alınan “itirazen şikâyet başvurusunun reddine”  
niteliğindeki kararın başvuru sahibinin dilekçesinin (d) bendinde yer alan iddiaları ile ilgili  
kısmına katılmıyorum.  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi