Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü / 2016/145354-İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2016/145354
Başvuru Sahibi
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/003  
: 104  
: 11.01.2017  
:
2017/UY.I-207  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan  
ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Yıldızevler Mahallesi 717. Sokak No: 15/7 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü  
152 Evler Mahallesi Ankara Yolu Caddesi No: 286 Yıldırım/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/145354 İhale Kayıt Numaralı “İnegöl-Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000-24+482 Arası  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.06.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İnegöl Yenişehir Devlet Yolu Km:0+000 24+482 Arası  
-
-
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı Yapımı İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.11.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 01.12.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.12.2016 tarih ve  
68606 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.12.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2942 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
“Tİ  
-KAZI” “P TEM,1” “P ALTEM,1” “2202/K  
-T” “OMOLTTI,1” “BTBA/19” iş  
kalemleri analizlerinin 12.10.2016 tarihli ve 2016/UY.I-2489 sayılı Kurul kararında  
belirtildiği şekilde temel girdiler üzerinden hazırlanmadığı,  
“Tİ-KAZI” “P TEM,1” “P ALTEM,1” “OMOLTTI,1” kalemlerinde yer alan bazı  
analiz girdisi miktarlarının yanlış belirlendiği veya bazı analiz girdilerinin bulunmadığı,  
anılan girdilere ilişkin miktarların ve eksikliklerin düzeltilmesi gerektiği,  
“DEMİR” kaleminin analizinde yer alan “nervürlü beton çelik çubuğu 08-032 mm”  
girdisi farklı rayiçlerin birleşmesi ile oluştuğundan cins ve miktarlarının ayrı ayrı verilmesi  
gerektiği,  
Açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin tüm kalemlerini kapsayacak şekilde bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/003  
: 104  
: 11.01.2017  
:
2017/UY.I-207  
liste halinde verilmesi gerektiği, bir kaleminde açıklama istenilen analiz girdisi için başka  
bir kaleminde açıklama istenilmemesinin mevzuata ve anılan Kurul kararına aykırı olduğu,  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen analiz formatlarında ölçü  
birimlerinin verilmemesinin belirsizliğe yol açtığı, tüm kalemlerine ait analiz girdi  
miktarları ile ölçü birimlerinin verilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere  
veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit  
edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntılarını yazılı olarak isteyeceği hüküm  
altına alınmıştır.  
Ayrıca bu hususa Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı  
maddesinde de yer verilmiş ve aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu  
İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan  
en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da  
ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hükme  
bağlanmıştır.  
İtirazen şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü  
maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci  
maddesine göre açıklama isteneceğine ilişkin düzenleme yapıldığı görülmüştür.  
12.10.2016 tarihli ve 2016/UY.I-2489 sayılı Kurul kararında yer verilen “idarece  
açıklama istenilen kalemlerinin temel girdiler üzerinden oluşturulup, (temel girdilere kadar  
ayrıştırılıp) bir liste halinde açıklama istenilmeyen girdilerin belirlenmesi ve girdi cinsi ile  
miktarının yer aldığı anılan formatlar gönderilerek teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen tüm  
isteklilere aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi” yönündeki düzeltici işlem kararı  
sonrası yeniden düzenlenen  
8
kalemine ait analizler gönderilerek isteklilere 17.11.2016  
tarihinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/003  
: 104  
: 11.01.2017  
:
2017/UY.I-207  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir. …” açıklaması yer almaktadır.  
İsteklilerin aşırı düşük açıklamalarını mevzuata uygun, geçerli şekilde yapabilmeleri  
ve idarelerin yapılan açıklamaları sağlıklı değerlendirmelerinin ön koşulunun, idareler  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının anılan Tebliğ’nin 45’inci maddesine  
uygun yapılması olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede 12.10.2016 tarihli ve 2016/UY.I-2489 sayılı Kurul kararı  
gereğince aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere gönderilen açıklama  
istenilecek paçal kalemlerine ait analiz formatlarının bu kalemlerinin temel girdileri  
(malzeme, işçilik ve makine vb.) üzerinden tam ve doğru olarak hazırlanmadığı ve -KAZI  
kaleminde açıklama istenilen ekskavatör analiz girdisinin OMOLTI,1 kalemi için  
açıklama istenilmediği dolayısıyla açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru bir  
şekilde belirlenmediği, diğer taraftan DEMİR paçal kalemini oluşturan benzer ama aynı  
olmayan analiz girdilerinin ayrı ayrı gösterilmediği, analiz girdilerinin çoğuna ilişkin ölçü  
birimlerinin belirtilmediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin tüm kalemlerini  
kapsayacak şekilde bir liste halinde verilmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde  
idarenin 17.11.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulamasının anılan Tebliğ’nin 45.1.2’nci  
maddesine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/003  
: 104  
: 11.01.2017  
:
2017/UY.I-207  
Bu itibarla idarece anılan Kurul kararının doğru ve eksiksiz yerine getirilebilmesi için  
yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri dikkate alınarak;  
a) Açıklama istenilecek tüm paçal kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel  
girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar  
ayrıştırılması,  
b) Paçal kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı kalemi analizi  
içerisinde yer alan işçilikle ilgili operatör makinist girdilerinin söz konusu poz birim miktarı  
dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı  
gösterilmesi,  
c) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’nin 45.1.2.2’inci maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal iş  
kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin  
hazırlanması,  
d) Anılan Tebliğ’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş  
kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi gerekmektedir.  
Öte yandan anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı  
maddesinin sekizinci fıkrasında “İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul  
kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü yer  
almaktadır.  
Başvuruya konu ihale ile ilgili daha önceki bir itirazen şikayet başvurusu sonucunda  
idarece açıklama istenilen kalemlerinin temel girdiler üzerinden oluşturulup, bir liste  
halinde açıklama istenilmeyen girdilerin belirlenmesi ve girdi cinsi ile miktarının yer aldığı  
analiz formatları gönderilerek teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen tüm isteklilere aşırı düşük  
teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiğine ilişkin 12.10.2016 tarihli ve 2016/UY.I  
-2489  
sayılı Kurul kararı ile düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.  
Ancak idare tarafından söz konusu Kurul kararının tam ve eksiksiz olarak yerine  
getirilmediği, 17.11.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulamasının da anılan Tebliğ’nin  
45.1.2’nci maddesine uygun olmayan analiz formatları üzerinden gerçekleştirerek aynı konu  
ile ilgili yeni başvurular ile ihale sürecinin uzamasına neden olunduğu hususları dikkate  
alındığında Kurul kararını tam ve eksiksiz yerine getirmeyen idare ilgilileri hakkında  
konunun araştırılmak, değerlendirilmek ve gerekiyorsa soruşturulmak üzere idarenin bağlı  
olduğu Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirimde bulunulması gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, sınır değerin altında geçerli teklif sahibi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/003  
: 104  
: 11.01.2017  
:
2017/UY.I-207  
isteklilere aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yenilenmesi ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince  
düzeltici işlem belirlenmesine,  
2) 12.10.2016 tarihli ve 2016/UY.I-2489 sayılı Kurul kararını tam ve eksiksiz yerine  
getirmeyen idare ilgilileri hakkında konunun araştırılmak, değerlendirilmek ve gerekiyorsa  
soruşturulmak üzere idarenin bağlı olduğu Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirimde  
bulunulmasına,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi