Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü / 2016/326463-Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2016/326463
Başvuru Sahibi
B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Mad. Nak. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
BAŞVURU SAHİBİ:  
B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Mad. Nak. San. ve Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/326463 İhale Kayıt Numaralı “Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740-24+136  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.09.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740-24+136  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine  
ilişkin olarak B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Mad. Nak. San. ve Tic. A.Ş. nin  
05.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.09.2017 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 21.09.2017 tarih ve 52280 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
21.09.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2362 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği, İdari Şartname'nin 7.1.a.2, 7.1.b.2, 7.1.h, 7.4.1, 7.4.2, 7.4.3, 7.5.1 ve  
7.6’ncı maddelerinde belirtilen yeterlik kriterlerinin karşılanmadığı, ayrıca sunulan belgelerin  
İdari Şartname'nin belgelerin sunuluş şekli başlıklı 7.7’nci maddesinin 7.7.1, 7.7.2 ve  
7.7.3’üncü fıkrası hükümlerine uygun olarak sunulmadığı, şöyle ki;  
a) İdari Şartname'nin 7.1.a.2’nci maddesine göre oda kayıt belgesinin ilk ilan veya  
ihale tarihinin bulunduğu yıl içerisinde (2016) alınması gerektiği, ihale üzerinde kalan istekli  
tarafından sunulan belgenin bu şartı karşılamadığı,  
b) İdari Şartname'nin 7.1.b.2’nci maddesine göre tüzel kişiliğin ortakları ve  
yönetimindeki kişileri gösterir son durumu gösteren ticaret sicili gazetesinin sunulması  
gerektiği, ihale üzerinde kalan istekli tarafından bu durumu kanıtlayan belgelerin  
sunulmadığı,  
Aynı maddeye göre tüzel kişiliğe ait noter tasdikli imza sirküleri sunulması gerektiği,  
ihale üzerinde kalan istekli tarafından anılan belgenin sunulmadığı,  
c) İdari Şartname'nin 7.4.1’inci maddesine göre banka referans mektubunun ilk ilan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
tarihinden (23.08.2016) sonra düzenlenmiş olması gerektiği, ihale üzerinde kalan istekli  
tarafından sunulan belgenin bu şartı karşılamadığı,  
Aynı maddeye göre bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredi  
tutarının teklif bedelinin %10’undan az olmaması gerektiği, ihale üzerinde kalan istekli  
tarafından sunulan belgenin bu şartı karşılamadığı,  
d) İdari Şartname'nin 7.4.2’nci maddesine göre bilanço veya eşdeğer belgelerde a) cari  
oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, b) öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, ve c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara  
oranının 0,50'den küçük olmasına ilişkin üç şartın bir sağlanması gerekmesine rağmen, ihale  
üzerinde kalan istekli tarafından sunulan belgelerin bu şartı karşılamadığı,  
Sunulan bilançolarda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin  
belirtilmediği,  
Yukarıda belirtilen oranlara ilişkin belgelerin eksiksiz olarak sunulmadığı,  
Sunulan yılsonu bilançolarının meslek mensubu onaylı olması gerekmesine rağmen,  
fotokopi niteliğindeki belgelerin sunulduğu,  
Bilanço oranlarının yeterli olmaması halinde, mevzuatın son üç yıla ait belgelerin  
sunulmasına imkan tanıdığı, ancak ihale üzerinde kalan istekli tarafından 2015, 2014 ve 2013  
yıllarına ait belgelerin sunulmadığı, bunun yerine sadece 2014 veya 2013 yılına ait ya da  
2013-2015 veya 2014-2013 yıllarına ait belgelerin sunulduğu,  
e) İdari Şartname'nin 7.4.3’üncü fıkrası uyarınca istekliler tarafından iş hacmini  
gösteren belgelerde cironun teklif bedelinini %25’inden ya da taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise  
teklif ettiği bedelin %15'inden az olmaması gerektiği, ihale üzerinde kalan istekli tarafından  
sunulan belgelerin bu şartı karşılamadığı,  
Sunulan belgelerin meslek mensubu onaylı olması gerekmesine rağmen, fotokopi  
niteliğindeki belgelerin sunulduğu,  
Ciro oranlarının yeterli olmaması halinde, mevzuatın son altı yıla kadarki belgelerin  
sunulmasına imkan tanıdığı, ancak ihale üzerinde kalan istekli tarafından 2011 yılına ait gelir  
tablosu sunulmadan, 2010, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ait belgelerin sunulduğu,  
f) İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan oda kayıt belgesi, ticaret sicili  
gazeteleri, imza sirküleri, iş deneyim belgesi, bilanço ve gelir tablolarına ilişkin belgelerin  
İdari Şartname'nin 7.7.1, 7.7.2 ve 7.7.3’üncü maddelerine göre aslının veya onaylı  
örneklerinin sunulmadığı,  
g) Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş kalemleri miktarlarının İdari Şartname'nin  
Diğer hususlar başlıklı miktarlar ile uyumlu olmadığı, iş kalemlerinin ölçü birimlerinin İdari  
Şartname'de belirtilenlerden farklı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
Birim fiyat teklif mektubunda belirtilen teklif tutarının, birim fiyat teklif cetvelinde  
belirtilen tutardan farklı olduğu,  
Birim fiyat teklif cetvelinde çarpımlarda ve toplamlarda aritmetik hata yapıldığı,  
Birim fiyat teklif cetvelindeki toplam teklif tutarının virgülden sonra en yakın iki  
basamaklı sayıya yuvarlanmadan iki haneden fazla olacak şekilde yazıldığı,  
h) Tüzel kişiliğin son bir yıldan fazladır kesintisiz olarak yarıdan fazla hissesine sahip  
ortağına ait sunulan iş denetleme veya iş yönetme belgesindeki tutarın, aynı sıfat veya görev  
unvanıyla çalışan kişi sayısına bölünmesi gerektiği,  
Sunulan İş deneyim belgesindeki gerçekleştirilmiş iş tutarının, teklif edilen bedelin  
%80'inden az olduğu ve İdari Şartname'nin 7.5.1’nci maddesindeki şartın sağlanmadığı,  
i) İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin toplam süresi  
780 gün ve toplam sözleşme bedeli 748.937.134,08 TL olan işe ilişkin olarak düzenlendiği ve  
gerçeği yansıtmadığı, ilgilinin fiilen ve teknik olarak anılan belgeye hak kazanmasının  
mümkün olmadığı,  
j) Tüzel kişiliğin yarıdan fazla hissesine sahip ortağa ilişkin olarak düzenlenen  
belgenin ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmediği ve son bir yıldır kesintisiz olma şartının  
tevsik edilmediği,  
Ortaklık durum belgesinin meslek mensubu tarafından özel kaşe kullanılmak suretiyle  
onaylanmadığı, buna göre anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
2) Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının  
mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) “Tİ-KAZI” pozunun alt girdilerinden olan 03.141 poz numaralı “paletli delgi  
makinesi (112 Kw, 152 HP)” yerine bu girdinin 2016 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
rayiçlerinde yer almaması nedeniyle 03.141(Y) poz numaralı “paletli delgi makinesi (112 Kw,  
152 HP)” girdisine yer verildiği, anılan girdi bedelinin 2016 yılı birim fiyatı olarak  
720.000,00 TL bedelinin esas alındığı, oysa Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiç birim  
fiyatının 742.000,00 TL olduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı  
belge de sunulmadığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
b) Tİ-KAZI” pozunun alt girdilerinden olan “07 004/K” poz nolu “yarma ve yan  
ariyet kazılarının taşınması” pozu için “F=0,00046xKx√M0,0575xK nakliye formülünün  
kullanıldığı, formüldeki 8000 metrelik mesafenin dayanağına ilişkin olarak açıklayıcı  
belgelerin sunulmadığı, anılan hususa ilişkin olarak her ne kadar 26.07.2017 tarihli ve  
2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararında tekif edilen birim fiyatın idarece öngörülen yaklaşık  
maliyetteki birim fiyatların üzerinde olduğundan bahisle nakliye yapılacak yere ilişkin tevsik  
edici belge sunulmasının gerekli olmadığı yönündeki değerlendirmelerin, 4734 sayılı Kamu  
İhale Kanunu’nun 38’nci maddesine ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
60’ncı maddesine aykırı olduğu,  
c) “KGM/6310-Ö/T” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.030” poz nolu konkasör  
girdisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2016 yılı birim fiyatı  
yayımlanmadığından, 470.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyata ilişkin olarak da üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye  
ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
d) “P ATEM, 1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.030” poz nolu konkasör  
girdisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2016 yılı birim fiyatı  
yayımlanmadığından, 470.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyata ilişkin olarak da üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığı, bunun yerine  
“03.030/Y” poz numaralı konkasör girdisi esas alınarak açıklama yapıldığı, anılan girdiye  
ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
e) “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.068/1” poz nolu Fore  
Kazık Makinası girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 rayiç fiyatları esas alınarak  
610.000,00 TL birim fiyat öngörülmüşse de anılan girdinin 2016 yılı birim fiyatı  
yayımlanmadığından, 610.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyata ilişkin olarak da üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye  
ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
f) “GeoGrid-P” poz numaralı iş kalemine ilişkin analizdeki girdilere ilişkin olarak  
fiyat teklifi alınmış ise de, teknik olarak “GeoGrid 4/Ö” ve “GeoGrid 5/Ö” poz nolu girdilerin  
“GeoGrid 3/Ö” poz nolu girdide yer alan malzemeden daha ağır ve yüksek kalitede  
malzemeler olduğu, bu nedenle birim fiyatlarının daha düşük olmasının mümkün olmadığı ve  
fiyat teklifindeki fiyatların gerçeği yansıtmadığı, ilgili meslek mensubundan maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağının istenerek incelenmesi halinde gerçeğe aykırı olan bu durumun ortaya  
çıkabileceği,  
g) “KGM/3782/1” poz numaralı iş kalemindeki “Özel Fabrika” analiz girdisi için  
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün KGM/A-3 poz nolu girdi fiyatı olan 15.000.000 ABD  
doları fiyat öngörüldüğü, ancak anılan girdi için hangi kamu kuruluşunun birim fiyatının  
kullanıldığına dair bir belge sunulmadığı, öngörülen birim fiyata ilişkin olarak üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye  
ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,  
Öte yandan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevabında, ihale üzerinde kalan istekli  
Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin “KGM/3782/1” poz numaralı iş  
kalemindeki “Özel Fabrika” analizine ait kullanılan tutarın hangi kamu kuruluşunun birim  
fiyatının kullanıldığına dair bir belge sunulmamasının belirtilmesine rağmen, 26.07.2017  
tarihli ve 2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararında belirtilen “Tİ-KAZI” pozunun alt  
analizlerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için aşırı düşük  
teklif açıklamalarının uygun olduğu tespitine dayanarak ve Kurul kararının uygulanmasından  
bahisle ihalenin anılan istekli üzerine bırakıldığının ifade edildiği, anılan idare kararının  
mevzuata ve hukuka aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
h) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerine esas maliyet/satış tutarı tespit  
tutanaklarının her sayfasının mükellef ve meslek mensubunca imzalanmasının gerektiği ancak  
bu imzaların eksik olduğu,  
Tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine yönelik  
düzenlenmemiş olduğu,  
Tutanaklarda idare adı, IKN, ihale tarihi istekli adı gibi bilgilerin eksik olduğu,  
Tutanakları onaylayan meslek mensubunun oda faaliyet belgesinin geçerlilik süresinin  
dolduğu,  
i) Aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan analizlerde birim fiyatların para biriminin  
Türk Lirası olarak belirtilmesinin zorunlu olduğu ancak istekli tarafından herhangi bir para  
birimi belirtilmediğinden açıklamaların uygun görülmeyerek reddedilmesi gerektiği  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikayet başvuruları  
incelendiğinde, başvuru sahibinin şikayetinin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan tüm yeterlik belgelerinin mevzuata uygun olmadığı iddiasını taşıdığı, başvuru  
mevzuata aykırılık savı taşıyormuş gibi görünmekle beraber, anılan şekilde yapılan başvuru  
sonucunda istenilenin, tüm yeterlik belgelerinin yeniden incelenmesi olduğu, söz konusu  
yeterlik belgelerine ilişkin unsurların birbiri ardına sıralanarak ve varsayımlara dayalı olarak  
mevzuata aykırılığının ileri sürüldüğü anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede, başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan yeterlik belgelerinin mevzuata aykırı olduğu iddia edilmekle birlikte, peş peşe  
sıralanan söz konusu hususların incelenmesi talebinin, ihale komisyonu tarafından yapılan  
değerlendirmelerin baştan sona yeniden yapılmasının talep edilmesi anlamına geldiği  
anlaışılmış, bu anlamda bu şekilde yapılan başvurunun, hak arama hürriyetinin kötüye  
kullanılması sonucunu doğuracağı sonucuna varılmıştır. Öte yandan, Kurum tarafından ihale  
sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak incelemenin, başvuru sahibinin iddia konusu  
ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına yönelik olduğu, uyuşmazlıklarda idari  
denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen  
inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin  
bulunmadığı da açıktır.  
Sonuç olarak, başvuru sahibinin iddialarının yukarıda yer verilen a), b) c), d), e), f),  
g), h), ve j) kısımlarına yönelik kısımlarının uygun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin “i) İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan iş deneyim  
belgesinin toplam süresi 780 gün ve toplam sözleşme bedeli 748.937.134,08 TL olan işe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
ilişkin olarak düzenlendiği ve gerçeği yansıtmadığı, ilgilinin fiilen ve teknik olarak anılan  
belgeye hak kazanmasının mümkün olmadığı,” iddiasına yönelik inceleme ve değerlendirme  
ise aşağıdaki gibidir.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde kalan isteklinin, son bir yıldır en az yarıdan fazla  
hisseye sahip ortağı adına düzenlenmiş; iş deneyim belgesini ve ortaklık durum belgesini  
sunduğu görülmüş olup, kamu ihale mevzuatına göre, belge içeriğine veya belgeye hak  
kazanılmasına ilişkin olarak tereddüt oluşması halinde ihaleyi yapan idarelerin belgeyi  
düzenleyen idareden bilgi ve belge istemi ve teyit müessesi mümkün olduğu, bununla beraber  
sunulan belge incelendiğinde, anılan belgenin EKAP üzerinden düzenlenmiş belge geçerlilik  
şartlarını taşıyan belgenin noter onaylı kopyası olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “…İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır…” hükmü,  
İhale ilan tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti  
ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2.1. İhale komisyonunca,  
(38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”  
kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
45.1.5.(Değişik07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.)Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.)İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.)Seçilen teknik çözümler, yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajıaçıklanmalıdır.  
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklamaları yer almaktadır.  
Bahse konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde  
“…33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından  
belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır.…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece isteklilere gönderilen 28.04.2017 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı  
incelendiğinde, isteklilerden anılan yazı ekinde yer alan analizler, açıklaması istenilmeyen  
analiz girdileri ve analiz formatına uygun şekilde açıklama yapmalarının istendiği  
anlaşılmıştır.  
Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.  
a) “Tİ-KAZI” pozunun alt girdilerinden olan 03.141 poz numaralı “paletli delgi  
makinesi (112 Kw, 152 HP)” girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2016 yılı birim  
fiyatının (713,663.00 TL) üzerinde bir bedelin(720.000,00 TL) esas alındığı, üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmasına gerek olmadığı  
anlaşıldığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu görülmüş,  
başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
b) 26.07.2017 tarihli ve 2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararında Heltaş İnşaat Taahhüt  
Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasındaki “Ti-KAZI” poz numaralı iş  
kalemindeki “07.004/K” “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için inceleme  
ve değerlendirmelere yer verildiğinden, anılan karar doğrultusunda bu girdiye ilişkin  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
c) “KGM/6310-Ö/T” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.030” poz nolu konkasör  
girdisine ilişkin olarak, isteklinin açıklamasında 470.000,00 TL olarak öngördüğü birim fiyatı  
tevsik etmek üzere, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2016 yılında yayımlanan poz  
numarasının “03.030(Y)” olarak belirtildiği poza ilişkin birim fiyatın esas alındığı görülmüş,  
anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin bu hususa  
yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
d) “P ATEM, 1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.030” poz nolu konkasör  
girdisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2016 yılı birim fiyatının yayımlandığı  
ancak poz numarasının “03.030(Y)” olarak değiştirildiği,  
isteklinin açıklamasında  
470.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyatı esas aldığı görülmüş, anılan girdiye ilişkin  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının  
yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
e) “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.068/1” poz nolu Fore  
Kazık Makinası girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 rayiç fiyatları esas alınarak  
610.000,00 TL birim fiyat öngörüldüğü, anılan girdinin 2016 yılı pozunun “03.068/1A(Y)”  
olarak değiştirildiği, birim fiyatının ise, 610.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyatı esas  
aldığı görülmüş, anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru  
sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
f) Başvuru sahibi, “GeoGrid-P” poz numaralı iş kalemine ilişkin analizdeki girdilere  
ilişkin olarak fiyat teklifi alınmış ise de, teknik olarak “GeoGrid 4/Ö” ve “GeoGrid 5/Ö” poz  
nolu girdilerin “GeoGrid 3/Ö” poz nolu girdide yer alan malzemeden daha ağır ve yüksek  
kalitede malzemeler olduğu, bu nedenle birim fiyatlarının daha düşük olmasının mümkün  
olmadığı ve fiyat teklifindeki fiyatların gerçeği yansıtmadığını, ilgili meslek mensubundan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağının istenerek incelenmesi halinde gerçeğe aykırı olan bu  
durumun ortaya çıkabileceğini iddia etmektedir.  
Aşırı düşük teklif açıklamasında mevzuatta sayılan geçerli bir belge ile maliyetlerin  
tevsik edilmesi halinde açıklamaların kabul edilmesi gerektiği anlaşılmış, fiyat teklifinin  
gerçekliğinden şüphe edilmesi halinde idarece gerekli görülürse ilgili meslek mensubundan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının istenebileceği, bu durumun idarenin takdirinde olduğu  
hususu da göz önüne alındığına, bir girdinin fiyatının diğerinden daha yüksek olması  
gerektiği gibi bir gerekçeyle açıklamaların reddedilemeyeceği anlaşılmış, buna göre başvuru  
sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
g) İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif savunma yazısında başvuru  
sahibinin iddia ettiği gibi “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel Fabrika”  
maliyet bileşeninin “KGM/A-3” poz numaralı “Atölye veya Fabrika Bedeli” pozunun esas  
alınmış olarak açıklandığının belirtilmediği, açıklamada kullanılan katsayılardan hareketle  
KGM/03.5000 pozunun kullanıldığının anlaşıldığı, istekli tarafından oluşturulan analizde esas  
alınan birim fiyatın (44.712.000,00 TL), anılan KGM/03.5000 pozunda yer alan “Atölye veya  
fabrika rayiç bedeli” girdisinin birim fiyatının (43.771.500,00 TL) üzerinde olduğu, söz  
konusu kamu kurumu fiyatının ayrıca belge ile tevsikine gerek bulunmadığı görülmüş, yine  
anılan girdinin maliyetini tevsik etmek üzere fiyat teklifi veya başkaca tevsik edici belgelerin  
sunulmasına gerek olmadığı, sadece analiz içerisinde hesaplama yapıldığı anlaşılmış ve  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
h) İhale üzerinde kalan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu belgelere esas teşkil eden ancak  
açıklama ile birlikte sunulması zorunlu olmayan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının  
sunulmadığı görülmüştür. Yukarıda yer verilen değerlendirmeler çerçevesinde belgeler ile  
tereddüt oluşması halinde idarece ilgili meslek mensubundan maliyet/satış tutarı tespit  
tutanakları istenebilecektir.  
Bu aşamada tesis edilecek başkaca işlem bulunmadığından başvuru sahibinin bu  
hususa yönelik iddiası yerinde görülmemiştir.  
i) aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan analizlerde birim fiyatların para biriminin  
Türk Lirası olarak belirtilmesinin zorunlu olduğu ancak istekli tarafından herhangi bir para  
birimi belirtilmediğinden açıklamaların uygun görülmeyerek reddedilmesi gerektiği iddia  
edilmektedir.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ve istekli tarafından  
sunulan resmi kurum ve kuruluşlara ilişkin rayiç listesi incelendiğinde para biriminin Türk  
Lirası olarak belirlendiği, “Özel Fabrika” girdisine ilişkin Amerikan doları üzerinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/054  
: 54  
: 25.10.2017  
: 2017/UY.I-2890  
hesaplanan maliyetin Türk Lirasına çevrilerek analize yansıtıldığı, diğer analiz  
formatlarındaki tutarlarda para birimi belirtilmemiş olmakla beraber, birim fiyat teklif  
mektubu ve cetvelinde de teklif fiyat para biriminin Türk Lirası olarak belirtildiği göz önüne  
alındığında, isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarındaki fiyatlamaları Türk Lirası para  
birimi üzerinden yaptığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.