Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü / 2017/272068-Diyarbakır - Ergani Yolunda Devegeçidi Köprüsü (GAP) Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/272068
Başvuru Sahibi
Araz Yol A.Ş. - Re-Ha İnşaat Madencilik Nakliye San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Diyarbakır - Ergani Yolunda Devegeçidi Köprüsü (GAP) Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Araz Yol A.Ş. - Re-Ha İnşaat Madencilik Nakliye San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/272068 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır - Ergani Yolunda Devegeçidi Köprüsü (GAP)  
Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Diyarbakır - Ergani Yolunda Devegeçidi Köprüsü (GAP) Yapım İşi”  
ihalesine ilişkin olarak Araz Yol Anonim Şirketi - Re-Ha İnşaat Madencilik Nakliye San. ve  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 09.10.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
13.10.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.10.2017 tarih ve 57751 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 20.10.2017 ve 23.10.2017 tarihli dilekçeler ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2633 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, taraflarınca sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasının aşağıda belirtilen gerekçelerle uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedilmesi  
işleminin mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) SNT-K04 poz numaralı Köprülerde Her Dozda Demirli Beton (hazır beton harcı  
ile) ile Öngörülmeli Kirişi Yapılması ve Yerlerine Konulması pozu için sunulan fiyat teklifi  
kapsamında makine, işçilik, malzeme giderleri için ayrı ayrı fiyat öngörülmediği, iş kaleminin  
tamamı için tek bir fiyat verildiği gerekçesiyle açıklamanın uygun olmadığının ifade edildiği,  
taraflarınca Y.Yalım Yapı ve San. A.Ş.nden alınan fiyat teklifinin kirişin bütün bileşenleri için  
anahtar teslim fiyatı yansıttığı, SNT-K04 poz numaralı iş kaleminin kiriş bileşenlerinden bir  
tanesi olduğu, anılan kalem için makine, işçilik, malzeme giderlerinin ayrı ayrı gösterildiği  
fiyat teklifinin sunulmasına gerek olmadığı, ayrıca prefabrik kirişlerin imalatının yerinde  
montaj olmadığı için tedarikçi firmaların anahtar teslim fiyat verdiği,  
Teknik Şartname’de anılan iş kalemi için birim fiyata dahil olan masrafların ve ölçü  
biriminin m3 olarak belirlendiği, ayrıca birim fiyata dahil olmayan masraflar kapsamında yer  
alan düzenlemeye göre kirişlerin yerinde imal edilmemesinin Teknik Şartname’ye göre  
mümkün olduğu, taraflarınca sunulan fiyat teklifinin anılan iş kaleminin bütün pozlarına ait  
maliyetleri ihtiva ettiği ve fiyat teklifinin mevzuata uygun olduğu, imalatın özelliği gereği  
birim fiyata dahil olan masrafların ve imalatın yerinde yapılma zorunluluğunun bulunmaması  
nedeniyle anılan iş kalemi için idarece 2016/UY.II-805 numaralı Kurul kararının emsal  
gösterilerek tekliflerinin reddedilmesinin uygun olmayacağı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
b) SNT-T01 poz numaralı Her Derinlikte Her Cins ve Klastaki Zeminde Kuruda veya  
Suda; Köprü veya Her Türlü Sanat Yapısı Kazısı, Yarma ve Yan Ariyet Kazısı, Dolgu  
Altlarındaki Her Cins Zayıf ve Oynak Zeminlerin Kazısı Yapılması, Nakli ve Kullanılması  
(herşey dahil) iş kaleminin alt analizlerinde yer alan 03.141 poz numaralı Paletli Delgi  
Makinası için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığının ifade  
edildiği, ancak taraflarınca sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında avantajlı  
koşulların kullanıldığı, makine için fiyat teklifi alınamamasının avantajlı koşulu ortadan  
kaldırdığı,  
İdarece yapılan değerlendirmede anılan iş kalemi için nakliye formülünün kullanılarak  
maliyet hesaplaması yapılması gerektiğinin ifade edildiği, ihale dokümanında depo, ariyet  
ocağı ve asfalt plenti girdisi için nakliye mesafelerini gösteren nakliye itinereri  
verilmediğinden kendi avantajlı koşullarına göre fiyat sunulduğu, bu kapsamda anılan iş  
kaleminin analizinde yer alan nakliye için nakliye formülünün de kullanıldığı, ancak daha  
yakın mesafede bulunan şahıs arazisinin depo olarak kullanılmasının öngörülerek söz konusu  
depo yerini gösteren itinerer ve parsel sahiplerinden alınan muvafakatnamenin sunulduğu,  
c) SNT-T02 poz numaralı Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyet Kazısı  
Yapılması Nakli ve Kullanılması (makine ile) iş kaleminin alt analizinde yer alan 03.004 poz  
numaralı Ekskavatör ve Dragline Tipi Makinalar girdisi için fiyat teklifi ile açıklama  
yapılmasının mevzuata uygun olmadığının ifade edildiği, ancak taraflarınca sunulan aşırı  
düşük açıklaması kapsamında avantajlı koşulların kullanıldığı, makine için fiyat teklifi  
alınamamasının avantajlı koşulu ortadan kaldırdığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: DBakır - Ergani yolunda Devegeçidi Köprüsü ( GAP ) Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu: 2003E040260, 2017E040150  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
600.000 metreküp kazı yapılması, 5.500 ton yuvarlak demir ve nervürlü çelik işi,  
25.000 metreküp demirli beton işi, 850 ton öngerme çeliği işi, 9.000 metreküp demirli beton  
ile öngerilmeli kiriş yapılması işi ve muhtelif işler yapılması.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: D.Bakır - Ergani yolu  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi yer almaktadır.  
28.09.2017 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre, 27.07.2017 tarihinde  
gerçekleşen ihaleye 44 isteklinin katıldığı, 8 istekliye ait tekliflerin çeşitli gerekçelerle  
değerlendirme dışı bırakıldığı, yapılan hesaplama sonucunda teklifi sınır değerin altında  
olduğu belirlenen 10 istekliden 08.08.2017 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep  
edildiği, belirtilen süre içerisinde 6 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı, başvuru  
sahibi Araz Yol A.Ş. - Re-Ha İnşaat Madencilik Nakliye San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı dahil 4  
isteklinin sunmuş olduğu açıklamaların idarece uygun bulunmayarak ihalenin sınır değer  
üzerinde teklif veren Bekiroğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Ezekar Yapı İnşaat A.Ş. - MSM Altyapı İnşaat  
Enerji Petrol Madencilik Nakliyat Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı olduğu görülmüştür.  
İdare tarafından, teklif fiyatı sınır değerin altında olan isteklilere 08.08.2017 tarihinde  
EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazı ekinde açıklama istenilecek  
SNT-K03, SNT-K04, SNT-K011, SNT-K12, SNT-T01, SNT-T02 ve SNT-Ü01 poz numaralı  
iş kalemlerine ait analiz formatları ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesinin  
gönderildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu kararının ekinde yer alan aşırı düşük teklif açıklamaları  
değerlendirme tutanağına göre, başvuru sahibi Araz Yol A.Ş. - Re-Ha İnşaat Madencilik  
Nakliye San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarına  
ilişkin;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
a) SNT-K04 poz numaralı Köprülerde Her Dozda Demirli Beton (hazır beton harcı  
ile) ile Öngerilmeli Kirişi Yapılması ve Yerlerine Konulması iş kalemi için idarece gönderilen  
formatlarda makine, işçilik, malzeme miktarlarının ayrı ayrı belirlendiği, ancak istekli  
tarafından iş kaleminin tamamı için proforma fatura sunulduğu,  
b) SNT-T01 poz numaralı Her Derinlikte Her Cins ve Klastaki Zeminde Kuruda veya  
Suda; Köprü veya Her Türlü Sanat Yapısı Kazısı, Yarma ve Yan Ariyet Kazısı, Dolgu  
Altlarındaki Her Cins Zayıf ve Oynak Zeminlerin Kazısı Yapılması, Nakli ve Kullanılması  
(herşey dahil) iş kaleminin alt analizlerinde yer alan 03.141 poz numaralı Paletli Delgi  
Makinası için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı, ayrıca nakliye  
formüllerinin kullanılmadığı,  
c) SNT-T02 poz numaralı Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyet Kazısı  
Yapılması Nakli ve Kullanılması (makine ile) iş kaleminin alt analizinde yer alan 03.004 poz  
numaralı Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3) için fiyat teklifi ile  
açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığının ifade edildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibine ait aşırı düşük teklif açıklamasının şikâyete konu hususlar  
kapsamında incelenmesi neticesinde;  
a) “SNT-K04 Köprülerde Her Dozda Demirli Beton (hazır beton harcı ile) ile  
Öngerilmeli Kirişi Yapılması ve Yerlerine Konulması” iş kalemine ilişkin olarak;  
Y.Yalım Yapı ve San. A.Ş. tarafından düzenlenen 10.08.2017 tarihli proforma  
faturanın sunulduğu ve anılan faturanın aşağıdaki şekilde tanzim edildiği görülmüştür.  
Cinsi  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
398,00  
Tutarı  
Köprülerde Her Dozda Demirli Beton (hazır beton  
harcı ile) ile Öngerilmeli Kirişi Yapılması ve  
Yerlerine Konulması (her türlü kalıp temini, sarf  
malzemesi temini, beton temini, her türlü işçilik,  
nakliye ve montaj dahil)  
9.000  
m3  
3.582.000,00  
Yüksek dayanımlı öngerme çeliğinin; zati bedeli,  
yüklenmesi, taşınması, boşaltması, istifi, muhafazası  
ve işçiliği (Her tip çapta, tel, demet veya çubuk)  
Kirişler bünyesindeki inşaat demirinin temini ve her  
türlü işçiliği dahil  
850  
ton  
8.400,00 7.140.000,00  
2.250,00 3.712.500,00  
1.650  
ton  
Kılıf borusu temini ve yerine konulması  
25.000  
ton  
1,50  
37.500,00  
KDV (%18) Dahil Toplam Tutar  
17.076.960,00  
Söz konusu iş kalemi için teklif edilen fiyatın montaj dahil olarak düzenlendiği, fiyat  
teklifi üzerinde mevzuat gereğince yer alması gereken ibarenin bulunduğu ve anılan faturanın  
meslek mensubunca kaşelenip imzalandığı görülmüştür.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ düzenlemelerinden isteklilerin aşırı düşük teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
açıklamalarında, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği ve fiyat teklifinin de bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler arasında yer aldığı anlaşılmıştır.  
Buna göre, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin, sorgulamaya konu iş kalemlerine  
ilişkin açıklamalarını sunarken, her bir iş kalemine ilişkin idarece verilen analizde yer alan  
“poz no, girdi, ölçü, miktar” karşısına kendi teklif etmiş oldukları birim fiyatın ve tutarın  
yazılması, böylece aşırı düşük teklif açıklaması işleminin “açıklayıcılık” unsurunun yerine  
getirilmesi ve aynı öneme sahip olmak üzere, açıkladığı fiyatları usulüne uygun olarak  
belgelendirmesi, böylece aşırı düşük teklif açıklama işleminin ikinci unsuru olan  
“belgelendirme” unsurunun da yerine getirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Analizlere dayanak teşkil eden belgeler ise, söz konusu analizin “Birim Fiyat”  
sütunundaki ilgili iş kaleminin birim fiyatını tevsiken sunulması gereken belgeler olup anılan  
Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde sayılmıştır. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri de bu  
belgeler arasında yer almaktadır.  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde “SNT-  
K04 Köprülerde Her Dozda Demirli Beton (hazır beton harcı ile) ile Öngerilmeli Kirişi  
Yapılması ve Yerlerine Konulması” iş kalemine ait analiz formatının yer aldığı görülmüştür.  
Başvuru sahibi tarafından anılan iş kaleminin tevsiki amacıyla sunulan fiyat teklifinde,  
her türlü kalıp temini, sarf malzemesi temini, beton temini, her türlü işçilik, her türlü tel,  
demet veya çubuk nakliye ve montaj dahil maliyetlerinden bahsedilmekle birlikte, söz konusu  
girdilerin idarenin analiz formatıyla uyumlu olmadığı, birim, birim fiyat ve tutar itibariyle  
ayrı ayrı belirtilmediği görüldüğünden, idarece tesis edilen işlemin yerinde olduğu sonucuna  
varılmıştır.  
b) “SNT-T01 Her derinlikte her cins ve klastaki zeminde kuruda veya suda; Köprü  
veya her türlü sanat yapısı kazısı, yarma ve yan ariyet kazısı, dolgu altlarındaki her cins zayıf  
ve oynak zeminlerin kazısı yapılması, nakli ve kullanılması (her şey dahil)” iş kaleminin alt  
analizlerinde yer alan 03.141 poz numaralı Paletli Delgi Makinası (112 Kw-152 HP-2500  
RPM) (ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan deliği delinmesi için) girdisine ilişkin olarak;  
Apeks Sondaj Harf. İnş. Tur. Mim. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen  
16.08.2017 tarihli ve 100.000,00 TL tutarındaki proforma faturanın sunulduğu görülmüştür.  
İstekliler tarafından makine ve ekipman girdisinde amortismana yönelik yapılacak  
aşırı düşük teklif açıklamalarında, kamu kurumu birim fiyatlarının (DSİ, ÇŞB, KGM vb.)  
rayicinin kullanılabileceği gibi söz konusu makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması  
halinde ilgili makine ve ekipmanın edinim bedeli veya kayıtlı değeri üzerinden açıklamada  
bulunabileceklerdir. Ancak başvuru sahibi istekli tarafından SNT-T01 poz numaralı iş  
kaleminin alt analizlerinde yer alan 03.141 poz numaralı Paletli Delgi Makinası (112 Kw-152  
HP-2500 RPM) (ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan deliği delinmesi için) girdisi için  
Apeks Sondaj Harf. İnş. Tur. Mim. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan proforma faturanın  
kullanıldığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklanabilmesine izin veren mevzuat  
hükmü bulunmadığından söz konusu makine için yapılan açıklamanın bu yönüyle uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
olmadığı, idarece yapılan değerlendirmenin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Nakliye mesafesi ile ilgili uyuşmazlık bakımından yapılan incelemede; idarece  
isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde anılan iş kalemi  
kapsamında yapılacak olan “Sanat Yapısı, Yarma Yan Ariyet Kazı Nakli (3 km)” paçal  
kazının açıklama istenilecek kalemler arasında olduğu ve söz konusu nakliye kazısı için  
“F=0,00034 x K x (M) x ½ - 0.00425 x K, M=3 Km” formülüne yer verildiği görülmüştür.  
Bu bağlamda idare tarafından isteklilere gönderilen analiz formatları dikkate  
alındığında söz konusu nakliye analiz girdisine ilişkin taşıma maliyetlerinin hesaplanmasında  
yukarıda yer verilen formülün kullanılmasının öngörüldüğü anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibine ait aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında SNT-T01 poz numaralı  
iş kalemi için “Nakliye Depo Yeri İtinerere Göre” ve “Nakliye Proforma Faturaya Göre”  
olmak üzere iki farklı analiz formatının sunulduğu,  
Nakliye Depo Yeri İtinerere Göre olarak ifade edilen açıklama kapsamında “Sanat  
Yapısı, Yarma Yan Ariyet Kazı Nakli”ne ilişkin avantajlı koşulların kullanıldığı ifade edilerek  
depo yeri olarak şahıs arazisi belirlendiği ve buna ilişkin muvafakatname, itinerer, tapu senedi  
sunulduğu ve 1,37 km olarak belirlenen mesafe üzerinden nakliye formülü kullanılarak  
hesaplama yapıldığı anlaşılmıştır.  
Nakliye Proforma Faturaya Göre olarak ifade edilen açıklama kapsamında “Sanat  
Yapısı, Yarma Yan Ariyet Kazı Nakli”ne ilişkin Edip Öztürk’den alınan proforma faturanın  
sunulduğu görülmüştür.  
Bu çerçevede, idare tarafından anılan girdiye ilişkin nakliye formülü verilmesi  
nedeniyle fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın idarenin öngördüğü analiz formatına uygun  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan, başvuru sahibince itinerere göre yapılan açıklamanın uygun olduğu  
iddia edilse de, idare tarafından söz konusu açıklamanın uygun olup olmadığına ilişkin  
herhangi bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmıştır.  
c) SNT-T02 poz numaralı Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyet Kazısı  
Yapılması Nakli ve Kullanılması (makine ile) iş kaleminin alt analizinde yer alan 03.004 poz  
numaralı Ekskavatör ve Dragline Tipi Makinalar 210 HP (21/2yd3) girdisine ilişkin olarak;  
Durmaz Oto. Petr. Ürün. İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 11.08.2017  
tarihli ve 160.000,00 TL tutarındaki proforma faturanın sunulduğu görülmüştür.  
İstekliler tarafından makine ve ekipman girdisinde amortismana yönelik yapılacak  
aşırı düşük teklif açıklamalarında, kamu kurumu birim fiyatlarının (DSİ, ÇŞB, KGM vb.)  
rayicinin kullanılabileceği gibi söz konusu makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması  
halinde ilgili makine ve ekipmanın edinim bedeli veya kayıtlı değeri üzerinden açıklamada  
bulunabileceklerdir. Ancak başvuru sahibi istekli tarafından SNT-T02 poz numaralı iş  
kaleminin alt analizlerinde yer alan 03.004 poz numaralı Ekskavatör ve Dragline Tipi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/056  
: 67  
: 08.11.2017  
: 2017/UY.I-3022  
Makinalar 210 HP (21/2yd3) girdisi için Durmaz Oto. Petr. Ürün. İnş. San. ve Tic. A.Ş.den  
alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklanabilmesine  
izin veren mevzuat hükmü bulunmadığından söz konusu makine için yapılan açıklamanın bu  
yönüyle uygun olmadığı, idarece yapılan değerlendirmenin yerinde olduğu neticesine  
varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.