Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü / 2016/326463-Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2016/326463
Başvuru Sahibi
Sintaş Taahhüt Ticaret A. Ş.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR,  
Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sintaş Taahhüt Ticaret A. Ş.,  
Kızılırmak Mahallesi 1443. Cadde No : 33/18 Çukurambar/ Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü,  
152 Evler Mah. Ankara Yolu Cad. No: 286 16330 Yıldırım/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/326463 İhale Kayıt Numaralı “Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu km: 2+740-24+136  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.09.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu km: 2+740-24+136  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine  
ilişkin olarak Sintaş Taahhüt Ticaret A. Ş. nin 06.02.2017 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 10.02.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
20.02.2017 tarih ve 9912 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.02.2017 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/463 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olmadığı şöyle ki, nakliye formüllerinde öngörülen mesafelerin ihale  
dokümanı ile uyumlu olmadığı, nakliyelerdeki işçilik giderlerinin hesaplamalara dahil  
edilmediği, “GeoGrid-P” poz numaralı kalemi analizinde yer alan maliyet bileşenlerinin  
ayrı ayrı fiyatlandırılmak suretiyle açıklanmadığı, bu analize ilişkin olarak sunulan fiyat  
teklifinin, belgelerin düzenlenmesi ve sunuluşu bakımından Kamu İhale Genel Tebliği’ne  
aykırı olduğu, bu analizde yer alan her bir maliyet bileşenine ilişkin olarak nakliye  
bedellerinin de ayrı ayrı hesaplanması gerektiği, nakliye birimlerinin kilometre cinsinden  
gösterilmediği, yine “KGM/3782/1” analizinde yer alan “özel fabrika” maliyet bileşeninin  
Ek.O  
-7  
belgesi ile açıklanmasının mümkün olmadığı, fabrikanın seri üretime veya özel  
üretime konu bir mal olmadığı, sunulan analizlerde makine karşılığı saatlik ücret bedellerinde  
satın alama değeri dikkate alınmadan hesaplama hatası yapıldığı, bu şekilde yapılan  
açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı olduğu, açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin fiyatlandırmanın idarece verilen analiz formatına uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
şekilde yapılmadığı, bu sebeple ihale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun görülmeyerek teklifinin reddedilmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İncelemeye konu ihaleye ilişkin olarak başvuru sahibi Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve  
Ticaret Ltd. Şti. ve Ladin Yol Yapı San. Tic. A.Ş.  
Ortaklığı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, Kurul tarafından 21.12.2016  
tarihinde alınan 2016/UY.I 3199 ve 2016/UY.I 3200 sayılı kararlar ile teklifi sınır değerin  
-
Reman İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
-
-
altında kalan tüm isteklilerden mevzuata uygun şekilde tekrar aşırı düşük teklif açıklaması  
istenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle, 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci  
fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.  
Anılan 2016/UY.I-3199 ve 2016/UY.I-3200 sayılı anılan Kurul kararlarında “…İhale  
işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında, sorgulanacak kalemlerine ilişkin hazırlanan bazı analizlerin birden fazla iş  
kaleminden oluşturulmak suretiyle paçal analiz olarak hazırlandığı, yaklaşık maliyet ekinde  
maliyet tutarlarının da belirtildiği sıralı kalemleri/grupları listesine yer verildiği, ancak  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesi gereği sıralı analiz girdileri tablosunun  
oluşturulmadığı, bunun yerine sadece sorgulanacak kalemlerine ilişkin analizlerin ihale  
dokümanı kapsamında isteklilere verildiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teklifi aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere gönderilen aşırı  
düşük teklif sorgulaması yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale dokümanı  
kapsamında verilen analizlere göre açıklanması gerektiği belirtilmiş, yazı ekinde de sıralı iş  
kalemleri/grupları listesine ve sıralı analiz girdileri tablosuna yer verilmediği görülmüştür.  
Yapılan incelemede, ihale onay belgesinin ekinde “sıralı kalemleri/grupları  
listesi”nin yer aldığı görülmüş olmakla beraber, analiz girdilerinin tutarları itibariyle  
küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun yer almadığı  
görülmüş, yine aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının ekinde açıklama istenecek iş  
kalemleri/grupları listesinin ve açıklanması istenmeyen analiz girdileri tablosunun isteklilere  
gönderilmediği tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesi kapsamında yapılacak uygulamaya ilişkin olarak Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde “sıralı kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi, 45.1.2.1’inci maddesinde  
“sıralı kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenerek sorgulamaya tabi tutulacak kalemleri/gruplarının  
belirlenmesi ve 45.1.2.2’nci maddesinde açıklama istenilmesi gereken kalemleri/gruplarına  
ait “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
belirlenmesi öngörülmüştür. Bu kapsamda yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu  
analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne  
eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği düzenlenmiş,  
bununla birlikte açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşmamasını temin eden düzenlemeye de  
yer verilmiştir.  
Bu çerçevede açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenmesindeki ilk adımın  
anılan Tebliğ’in 38.1’inci maddesi uyarınca oluşturulan kalemlerine/gruplarına ait  
“ayrıntılı analizler” olduğu, bunun ardından yapılacak işlemlerin de Tebliğ’de analizlerin  
“ayrıntılı analiz” olarak hazırlandığından hareketle kurgulandığı dikkate alındığında,  
açıklama istenilecek kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler üzerinden açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenmesinin, Tebliğ’de öngörülen kurguya uygun  
düşmeyeceği anlaşılmaktadır.  
Netice itibariyle, aşırı düşük teklif sorgulamasında, sıralı kalemleri/grupları  
listesine ve sıralı analiz girdileri tablosuna yer verilmeden sadece analizlerin ihale dokümanı  
kapsamında isteklilere verilmesi ve aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında dokümanda  
verilen analiz tablolarına göre açıklama yapılmasının istenmesi suretiyle aşırı düşük teklif  
açıklaması istenilmesi şeklindeki işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan tespitler neticesinde idare tarafından yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının  
mevzuatta yer verilen usule uygun yapılmadığı görülmektedir. Usulüne uygun yapılmayan bir  
aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda, istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasının mevzuata uygun olup olmadığının sağlıklı bir şekilde değerlendirebilme imkânı  
olamayacağından, açıklama istenecek kalemleri/grupları listesinin ve açıklanması  
istenmeyen analiz girdileri tablosunun isteklilere bildirilmek, ayrıca açıklanması istenen iş  
kalemleri arasında bulunan özel ve varsa paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatları da oluşturularak yazı ekinde isteklilere  
gönderilmek suretiyle teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenmesi gerektiği neticesine varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece mevzuata uygun bir şekilde  
sorgulamaya cevap vermeyenler dâhil olmak üzere, teklifi sınır değerin altında kalan tüm  
isteklilerden yukarıda da anlatıldığı şekilde tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve  
bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
İdarece yukarıda bahsi geçen Kurul kararlarının gereğini yerine getirmek üzere  
düzeltici işlem tesis edildiği ve aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilendiği anlaşılmıştır.  
Ancak yapılan yeni sorgulamada da, ilk sorgulamadakine benzer şekilde, isteklilere analiz  
tablolarının verildiği, ilk sorgulamadan farklı olarak paçal analiz olarak hazırlanan bazı  
analizlerin, alt analizlerinin girdilerine ve girdi miktarlarına da yer vermek suretiyle açıklama  
istenildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesi gereği sıralı analiz girdileri  
tablosunun yine oluşturulmadığı, bunun yerine sadece sorgulanacak kalemlerine ilişkin  
analizlerin ihale dokümanı kapsamında isteklilere verildiği, yine analiz girdilerinin tutarları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
itibariyle küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun yer  
almadığı, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının ekinde açıklama istenecek iş  
kalemleri/grupları listesinin ve açıklanması istenmeyen analiz girdileri tablosunun isteklilere  
gönderilmediği anlaşılmış, buna göre analiz girdilerinden hangilerinin tutarının kar ve genel  
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar olduğunun anlaşılamadığı,  
bununla beraber açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşıp aşmadığı hususlarının da  
anlaşılamadığı tespit edilmiştir.  
Öte yandan aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz  
tabloları incelendiğinde; “Tİ  
“KGM/16.073/H/P” poz numaralı kaleminde, “Mazot” girdisi açıklanması gerekli analiz  
girdisi olarak belirlenmişken, aynı girdinin “GeoGrid P” “KGM/16.133/K H/P” ve “DEMİR”  
poz numaralı kalemlerinde açıklanması gerekli olmayan analiz girdisi olarak belirlendiği,  
yine “Tİ KAZI” poz numaralı kaleminde, “Kazıdan başka inşaat malzemelerinin  
-KAZI”, “P ATEM 1”, “P TEM 1”, “KGM/6310-Ö/T” ve  
-
-
-
taşınması(Su Nakli)” girdisi açıklanması gerekli analiz girdisi olarak belirlenmişken, aynı  
girdinin “P ATEM 1” ve “P TEM 1” poz numaralı kalemlerinde açıklanması gerekli  
olmayan analiz girdisi olarak belirlendiği, “Tİ-KAZI” poz numaralı kaleminde,  
“Ekskavatör ve Dragline tipi makineler (2 ½ yd3 ve takriben 210 hp)” girdisi açıklanması  
gerekli analiz girdisi olarak belirlenmişken, aynı girdinin “P ATEM 1”, “P TEM 1” ve  
“KGM/6310-Ö/T” poz numaralı kalemlerinde açıklanması gerekli olmayan analiz girdisi  
olarak belirlendiği, “P TEM 1” poz numaralı kaleminde, “Konkasör” girdisi açıklanması  
gerekli analiz girdisi olarak belirlenmişken, aynı girdinin “P ATEM 1”, “P TEM 1” ve  
“KGM/6310  
-Ö/T” poz numaralı kalemlerinde açıklanması gerekli olmayan analiz girdisi  
olarak belirlendiği, “P ATEM 1”, “P TEM 1” ve “KGM/6310  
-Ö/T” poz numaralı iş  
kalemlerinde “Her cins tonajda motorlu araç taşıma katsayısı (K)” girdisi açıklanması gerekli  
analiz girdisi olarak belirlenmişken, aynı girdinin ““KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş  
kaleminde açıklanması gerekli olmayan analiz girdisi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır…” açıklamaları,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
...45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
Örnek:  
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine  
göre idarece oluşturulan “sıralı kalemleri/grupları listesi”ni kullanarak yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4  
nolu kalemi/grubunu açıklama istenilecek kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.  
Sıralı kalemleri/grupları listesi  
İş kalemi/grubu No  
İş kalemi/grubu adı  
…….  
Tutarı  
32.000  
20.000  
16.880  
15.000  
9.600  
2.400  
2.250  
1.000  
750  
Tutar/YM  
0,3200  
0,2000  
0,1688  
0,1500  
0,0960  
0,0240  
0,0225  
0,0100  
0,0075  
0,0012  
100,0000  
Kümülatif toplam  
0,3200  
0,5200  
0,6888  
0,8388  
0,9348  
0,9588  
0,9813  
0,9913  
8
9
10  
4
6
7
3
5
2
1
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
…….  
0,9988  
1,0000  
…….  
TOPLAM  
120  
100.000  
Sorgulama yapılacak olan “4” nolu kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim  
fiyatının18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin %  
3’ü olan (18,49x0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve  
plastik dupel, agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz  
dolgu alçısı harcı” olarak tespit edilecektir.  
Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu kaleminin  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49x0,15=2,77)  
2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın  
aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz  
girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı,  
borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri  
olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.  
İş kalemi  
İş kalemi / grubu  
No : 4  
/
grubu analizi  
Yangına dayanıklı alçı duvar levhaları ile metal Ölçü Bi  
iskeletli giydirme duvar yapılması (………… Duvar rimi m2  
Levhası ile)  
P
Girdiler  
Ö
Br.  
Mikt B.Fiyatı  
Tutarı*  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
oz  
arı  
N
o
.
.
..  
..  
.
..  
.. cm  
Vida ve plastik dubel  
Ad  
XXX XXX  
0,54  
5,00  
3,50  
0,80  
0,51  
0,31  
0,34  
0,33  
0,35  
0,43  
0,68  
3,25  
2,45  
Levha xx mm m2  
(yangına dayanıklı)  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
XXX XXX  
m
TU 28 Profilli-0,5 mm m  
Agraf 12 cm  
Ad  
Agraf vidası  
Kt  
Derz Bandı (Cam el.)  
Ses yalıtım bandı 5  
m
m
Kt  
..  
Borazan vida  
Derz dolgu alçısı m3  
.. harcı  
..  
..  
..  
Düz İşçi(taş.)  
Sa  
Sa  
Sa  
Alçı levha ustası  
Alçı levha usta yar.  
Kar ve genel giderler hariç toplam  
Kar ve genel giderler (% 25)  
TOPLAM TUTAR  
18,49  
4,62  
23,11  
Sıralı analiz girdileri tablosu  
Girdiler Ö. Mikta B.Fiyat Tutarı Kümülati  
Agraf vidası  
B
rı  
ı
f
Toplam  
Kt XXX  
XXX  
0,31  
0,33  
0,34  
0,35  
0,31  
0,64  
0,98  
1,33  
Açıklama yapılması isten  
ilmeyecektir  
Açıklama yapılması isten  
ilmeyecektir  
Açıklama yapılması isten  
ilmeyecektir  
Açıklama yapılması isten  
Ses yalıtım bandı 5  
m
m
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
cm  
Derz Bandı (Cam el.  
)
Borazan vida  
Kt XXX  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
ilmeyecektir  
Derz dolgu alçısı m3 XXX  
harcı  
XXX  
XXX  
0,43  
0,51  
1,76  
2,27  
2,81  
Açıklama yapılması isten  
ilmeyecektir  
Açıklama yapılması isten  
ilmeyecektir  
Agraf 12 cm  
Ad XXX  
Vida ve plastik dubel Ad XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
0,54  
0,68  
0,80  
Düz İşçi(taş.)  
TU 28 Profilli-0,5  
mm  
Sa XXX  
m XXX  
Alçı levha usta yar.  
Alçı levha ustası  
Tc 60 Profilli-0,6mm  
Levha xx mm (yangı m2 XXX  
na dayanıklı)  
Sa XXX  
Sa XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
XXX  
2,45  
3,25  
3,50  
5,00  
m
XXX  
(NOT = Örnekteki kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri  
yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir…” açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir. …” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.  
düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere  
veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit  
edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntılarını yazılı olarak isteyeceği hüküm  
altına alınmıştır.  
İhale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede, idare tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulaması kapsamında, sorgulanacak kalemlerine ilişkin hazırlanan bazı analizlerin  
birden fazla kaleminden oluşturulmak suretiyle paçal analiz olarak hazırlandığı, yaklaşık  
maliyet ekinde maliyet tutarlarının da belirtildiği sıralı kalemleri/grupları listesine yer  
verilmediği, yine Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesi gereği sıralı analiz girdileri  
tablosunun oluşturulmadığı, bunun yerine sadece sorgulanacak kalemlerine ilişkin  
analizlerin, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere verildiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teklifi aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere gönderilen aşırı  
düşük teklif sorgulaması yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının ekte verilen analizlere  
göre açıklanması gerektiği belirtilmiş, yazı ekinde de sıralı kalemleri/grupları listesine ve  
sıralı analiz girdileri tablosuna yer verilmediği, keza paçal poz olarak verilen iş  
kalemleri/gruplarının alt analiz girdilerine yer verilmediği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, isteklilerin aşırı düşük açıklamalarını  
mevzuata uygun, geçerli şekilde yapabilmeleri ve idarelerin yapılan açıklamaları sağlıklı  
değerlendirmelerinin ön koşulunun, idareler tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
sorgulamasının anılan Tebliğ’in 45’inci maddesine uygun yapılması olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere gönderilen  
açıklama istenilecek paçal kalemlerine ait analiz formatlarının bu kalemlerinin temel  
girdileri (malzeme, işçilik ve makine vb.) üzerinden tam ve doğru olarak hazırlanmadığı,  
dolayısıyla açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin doğru bir şekilde belirlenmediği ve  
açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin tüm kalemlerini kapsayacak şekilde bir liste  
halinde verilmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde idarenin 03.01.2017 tarihli aşırı  
düşük teklif sorgulamasının anılan Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesine uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Bu itibarla idarece yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri dikkate alınarak;  
a) Açıklama istenilecek tüm paçal kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel  
girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar  
ayrıştırılması,  
b) Paçal kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması, farklı poz numarasına sahip  
girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,  
c) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’inci maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal iş  
kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin  
hazırlanması,  
d) Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/014  
: 37  
: 22.03.2017  
:
2017/UY.I-887  
kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi gerekmektedir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece mevzuata uygun bir şekilde  
sorgulamaya cevap vermeyenler dâhil olmak üzere, teklifi sınır değerin altında kalan tüm  
isteklilerden yukarıda da anlatıldığı şekilde tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve  
bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın  
tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
2) Kurul kararlarında belirtilen hususların gereğinin yerine getirilmemesine ilişkin gerekli  
inceleme ve değerlendirmeleri yapmak üzere Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirim  
yapılmasına,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi