Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı / 2016/533165-Şanlıurfa Birecik Karakız Göleti ve Sulaması
Bilgi
İKN
2016/533165
Başvuru Sahibi
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Şanlıurfa Birecik Karakız Göleti ve Sulaması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.,  
Kadıkendi İpekyol Bulvarı No:334 Eyyübiye/ŞANLIURFA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı,  
Devlet Mah. Inönü Bulvarı 16 06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/533165 İhale Kayıt Numaralı “Şanlıurfa Birecik Karakız Göleti ve Sulaması” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı tarafından  
29.12.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şanlıurfa Birecik Karakız Göleti ve  
Sulaması” ihalesine ilişkin olarak Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin 02.03.2017 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.03.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 20.03.2017 tarih ve 16685 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.03.2017 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/717 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdarece aşırı düşük teklif açıklaması yazısında açıklama istenilecek pozların  
analizlerinde açıklama istenilecek ve istenilmeyecek kalemlerinin belirtilmediği,  
2) İdarece aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıdaki gerekçeler nedeniyle uygun  
bulunmamasının yerinde olmadığı;  
a
-
“KG-01, KG-05, KG-11 ve KG-14 kalemlerinin analiz girdilerinin miktarları ile  
teklif edilen birim fiyatların çarpılması sonucu çarpım ve toplamalarda hata oluştuğu”  
gerekçesinin hukuka uygun olmadığı, analizlerdeki rayiç fiyatların virgülden sonra iki ondalık  
basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabileceği, sadece toplam teklif tutarının virgülden  
sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayı olarak yazılacağı, excell programlarının da bu  
mantığa göre çalıştığı, tekliflerini buna göre hesapladıkları, hücreleri biçimlendirme seçeneği  
ile virgülden sonra iki hane olarak gözükse de toplama işleminin virgülden sonra devam eden  
tüm haneleri dikkate alarak toplama/çıkarma/bölme/çarpma işleminin yapıldığı,  
Örneğin: KG-01 analizindeki miktarlar ile birim fiyat çarpımı sonucunda karsız  
toplamın 7,495882 TL olduğu, kendilerinin ise 7,50 TL verdiği, aritmetik hata olmadığı, ihale  
komisyonunca analizlerde yer alan miktar ve fiyat çarpımı sonucu elde edilen tutar kısmında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
ondalık sayıların virgülden sonraki devam eden kısmının tamamı alınarak değerlendirme  
yapılabileceği,  
b
-
‘03.511 Traktör Buldozer (185 hp)’ pozunun farklı kalemleri açıklamalarında  
farklı fiyat ile açıklandığı” gerekçesinin hukuka uygun olmadığı, firmalarınca çalıştırılacak  
personellere yapılacak ücret ödemelerinde asgari işçilik altında olmadığı sürece istenilen  
analizlerde asgari ücret veya asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasında sakınca olmadığı,  
c
-
“KG-11 kaleminde yer alan ‘çam kereste’ analiz girdisi yerine ‘kimyasal katkı’  
analiz girdisinin alındığı” gerekçesinin hukuka uygun olmadığı, analizde yer alan işçilik  
giderlerine dikkat edilirse marangoz personel için ücret ödemesi öngörüldüğü, çivi  
malzemesinin yer aldığı, aynı poz içerisinde katkı malzemesinin de yer aldığı,  
d
-
“KG-04, KG-13, KG-19 ve KG-20 kalemlerindeki malzeme-makine-işçilik-taşıma  
gibi kapsamlı paçal imalat kalemleri için tek teklif alındığı, tek bir hizmet sunucusunun yasal  
defteri ve kayıtlarından tespitin gerçekçi olmadığı” gerekçesinin hukuka aykırı olduğu  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdarece aşırı düşük teklif açıklama talebi konusuyla 16.01.2017 ve 19.01.2017  
tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazılarda açıklama istenen kalemleri ile açıklama  
istenmeyen analiz girdilerinin belirtildiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Şanlıurfa Birecik Karakız Göleti ve Sulaması  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1997A010320  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Temelden 33,60  
m
yüksekliğinde ön yüzü beton kaplı kum-çakıl dolgu gölet ve net  
120,14 ha tarım arazisinin borulu sistemle sulanması  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:DSİ 15. Bölge Müdürlüğü-ŞANLIURFA  
d) Bu bent boş bırakılmıştır. düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir kaleminin miktarı ile kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde 35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat  
dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
A. Değerlendirme “fiyat” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki kısımda  
yapılacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
başlıklı 60’ıncı maddesinde de benzer hüküm yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu  
maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve  
analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde  
yazılabilecektir.  
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemi için  
teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır.  
39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan  
istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik  
hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.” açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1.5.Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734  
sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını  
usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır  
.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
İnceleme konusu ihalede 20 adet ihale dokümanı satın alındığı ve 29.12.2016 tarihinde  
yapılan ihaleye  
6
isteklinin katıldığı, ihale komisyonunun yaklaşık maliyet tutarı ile geçerli  
teklifleri esas almak suretiyle aşırı düşük teklifler için sınır değeri 20.296.052,46 TL olarak  
belirlediği, başvuru sahibi Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin teklifinin ihale komisyonu  
tarafından sınır değerin altında olmaları sebebiyle aşırı düşük teklif olarak değerlendirilip  
kendilerinden 16.01.2017 ve 19.01.2017 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazılarla  
aşırı düşük teklif açıklama talep edildiği, Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunduğu savunmalarının ihale komisyonunca incelenerek uygun  
görülmeyip tekliflerinin reddedildiği ve ihalenin Ziver İnş. A.Ş.  
-Cem-Pa İnş. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Uluova İnş. Ltd. Şti. Eft İnş. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan  
-
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesinde yer alan  
açıklamalar doğrultusunda “sıralı kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin  
%80’lik kısmına giren toplam 12 kaleminin aşırı düşük açıklaması istenilecek kalemi  
olarak belirlendiği, 16.01.2017 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde  
açıklanması istenilmeyen analiz girdileri listesi ile söz konusu kalemlerine ait analiz girdi  
cinsleri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına yer verildiği, 19.01.2017 tarihli aşırı  
düşük teklif açıklama isteme yazısı ile ise daha önceki yazıdan girdi miktarları belirtilmeyen  
KG  
-05 kalemine ait analiz formatında miktarları da belirtilerek yeniden gönderildiği  
görülmüştür.  
Açıklama istenilecek kalemlerinin KG  
13, KG 14, KG 19, KG 20, KG 24 ve KG  
kaleminin paçal poz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.  
-
01, KG  
-02, KG-03, KG-04, KG-05, KG-  
11, KG  
-
-
-
-
-
-26 olmak üzere toplamda 12 adet iş  
Başvuru sahibi isteklinin 24.01.2017 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasını açıklama  
yazısı ekindeki aşağıdaki belgelerle yaptığı görülmüştür:  
-
-
-
-
İcmal Listesi, (2 syf)  
Birim Fiyat Teklif Cetveli, (5 syf)  
Analiz ve Yardımcı Analizler, (23 syf)  
Proforma Fatura. (10 syf)  
a) Başvuru sahibince KG  
-01, KG-05, KG-11 ve KG-14 kalemlerine aşağıdaki birim  
fiyatların teklif edildiği görülmüştür.  
Poz No  
Kar ve Genel Gider  
Hariç Teklif Edilen  
Birim Fiyat  
7,50  
Firma Karı Dahil Teklif  
Edilen Birim Fiyat (BFTC  
deki)  
7,50  
16,50  
150,00  
300,00  
KG-01  
KG-05  
10,36  
149,09  
145,98  
KG  
-
11  
KG-14  
KG-01 “Açıkta Kazı Yapılması” kalemine ilişkin yapılan analiz incelendiğinde;  
analizin idarece verilen analiz formatına uygun olduğu, miktar fiyat çarpımlarının genel  
toplam gibi tutar sütununa virgülden sonra iki basamaklı olacak şekilde yuvarlandığı,  
yuvarlamanın yarım kuruşun üzerinde veya altında olması kuralına göre yapıldığının  
anlaşıldığı, söz konusu değerlendirme çerçevesinde isteklice yapılan hesaplamada genel  
toplamın 7,50 TL bulunduğu, yapılan incelemede ise isteklice baz alınan yuvarlama kuralı  
esas alındığı şekliyle analiz girdileri tutarlarının toplanmasında (her analiz girdisi  
yuvarlanarak) 7,51 TL genel toplamına ulaşıldığı, bununla birlikte yuvarlama kuralı dikkate  
alınmadığında (her analiz girdisi yuvarlanmadan), yani analiz miktar ve birim fiyatlarının  
çarpımı virgülden sonra  
6
basamağa kadar açılarak yapılan toplamada ise genel toplamın  
7,495882 TL olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
KG  
analiz incelendiğinde; analizin idarece verilen analiz formatına uygun olduğu, miktar fiyat  
çarpımlarının genel toplam gibi tutar sütununa virgülden sonra basamaklı olacak şekilde  
-05 “Göletlerde (1A+1B) Zon Dolgusu Yapılması” kalemine ilişkin yapılan  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
yuvarlandığı, yuvarlamanın yarım kuruşun üzerinde veya altında olması kuralına göre  
yapıldığının anlaşıldığı, söz konusu değerlendirme çerçevesinde isteklice yapılan  
hesaplamada genel toplamın 10,36 TL bulunduğu, yapılan incelemede ise isteklice baz alınan  
yuvarlama kuralı esas alındığı şekliyle analiz girdileri tutarlarının toplanmasında (her analiz  
girdisi yuvarlanarak) 10,37 TL genel toplamına ulaşıldığı, bununla birlikte yuvarlama kuralı  
dikkate alınmadığında (her analiz girdisi yuvarlanmadan), yani analiz miktar ve birim  
fiyatlarının çarpımı virgülden sonra  
6
basamağa kadar açılarak yapılan toplamada ise genel  
toplamın 10,361172 TL olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
KG-11 “Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması” iş  
kalemine ilişkin yapılan analiz incelendiğinde; analizin idarece verilen analiz formatına  
uygun olmadığı, malzeme cinsi içerisinde “Çam kerestesi II. Sınıf” analiz girdisi yerine  
“Katkı(kimyasal)” analiz girdisinin eklendiği görülmüştür.  
KG  
-11 kalemindeki analiz girdilerinin miktar fiyat çarpımlarının genel toplam gibi  
tutar sütununa virgülden sonra  
2
basamaklı olacak şekilde yuvarlandığı, yuvarlamanın yarım  
kuruşun üzerinde veya altında olması kuralına göre yapıldığının anlaşıldığı, söz konusu  
değerlendirme çerçevesinde isteklice yapılan hesaplamada genel toplamın 149,09 TL  
bulunduğu, yapılan incelemede ise isteklice baz alınan yuvarlama kuralı esas alındığı şekliyle  
analiz girdileri tutarlarının toplanmasında (her analiz girdisi yuvarlanarak) 170,32 TL genel  
toplamına ulaşıldığı, bununla birlikte yuvarlama kuralı dikkate alınmadığında (her analiz  
girdisi yuvarlanmadan), yani analiz miktar ve birim fiyatlarının çarpımı virgülden sonra  
6
basamağa kadar açılarak yapılan toplamada ise genel toplamın 170,319129 TL olduğu  
sonucuna ulaşılmıştır.  
Burada 01.017 “Dülger” girdisinde miktar 0,001 saat, birim fiyat 7,32 TL iken yapılan  
çarpımda (0,01) 0,00732 TL isteklice 0,00 TL ile açıklama yapıldığı görülmüştür.  
KG  
kalemine ilişkin yapılan analiz incelendiğinde; analizin idarece verilen analiz formatına  
uygun olduğu, miktar fiyat çarpımlarının genel toplam gibi tutar sütununa virgülden sonra  
-14 “Önyüzü Beton Kaplamalı Göletlerde Önyüz Betonarme Betonu Yapılması” iş  
2
basamaklı olacak şekilde yuvarlandığı, yuvarlamanın yarım kuruşun üzerinde veya altında  
olması kuralına göre yapıldığının anlaşıldığı, söz konusu değerlendirme çerçevesinde isteklice  
yapılan hesaplamada genel toplamın 145,98 TL bulunduğu, yapılan incelemede ise isteklice  
baz alınan yuvarlama kuralı esas alındığı şekliyle analiz girdileri tutarlarının toplanmasında  
(her analiz girdisi yuvarlanarak) 145,99 TL genel toplamına ulaşıldığı, bununla birlikte  
yuvarlama kuralı dikkate alınmadığında (her analiz girdisi yuvarlanmadan), yani analiz  
miktar ve birim fiyatlarının çarpımı virgülden sonra  
6
basamağa kadar açılarak yapılan  
toplamada ise genel toplamın 145,97692 TL olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu  
maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve  
analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde  
yazılabilecektir.  
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemi için  
teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır…” düzenlemesine göre Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin her bir analiz girdi  
tutarını virgülden sonra iki basamaklı olacak şekilde hesaplama yapabileceği anlaşılmaktadır.  
Buna göre yapılan değerlendirmede isteklinin “aslında virgülden iki basamak sonrasındaki  
rakamların dikkate alınarak genel toplamda yuvarlamanın yapıldığı, ancak analizde her bir  
girdi yuvarlama yapılmış gibi göründüğü  
yönündeki iddiasının KG  
-01, KG-05 ve KG-14 iş  
kalemleri için kabul edilebileceği, bununla birlikte KG  
-11 kaleminde ise hem girdiler  
toplamının en son yuvarlandığı hem de her girdinin ayrı ayrı yuvarlanarak toplandığı  
durumda kabul edilmesinin mümkün olmadığı, en son yuvarlamada genel toplamın  
170,319129 TL, girdiler ayrı ayrı yuvarlanarak toplandığında 170,32 TL olmasına rağmen  
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafında anılan kalemi için 149,09 TL karsız analiz toplamı  
hesap edildiği (150 TL birim fiyat teklif edildiği), bu durumun kabul edilemeyeceği sonucuna  
varılmıştır.  
Anılan değerlendirmeler ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesindeki düzenleme bir arada değerlendirildiğinde KG  
11 pozu için isteklice her bir analiz girdisinin miktar fiyat çarpımlarının doğru yapıldığı (KG  
-
-
11 deki dülger hariç), ancak genel toplamın yanlış yapıldığı, doğru analiz fiyatının ise  
isteklinin teklif fiyatının üzerinde olması sebebiyle idarece Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin  
aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasının yerinde olduğu sonucuna varılmış  
olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
b
-
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklama kapsamında  
03.511 “Traktör buldozer (185 HP)” analiz girdisi KG 01, KG 02 ve KG 03 kalemleri  
-
-
-
içerisinde açıklamada yer aldığı, sırasıyla 132,17 TL, 132,17 TL ve 141,57 TL ile açıklama  
yapıldığı görülmüştür.  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı internet sitesi üzerinde yapılan incelemede, 03.511  
“Traktör buldozer (185 HP)” analiz girdisinin 2016 yılı birim fiyatının 142,54 TL olduğu  
görülmüştür.  
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından 03.511 “Traktör buldozer (185 HP)” analiz  
girdisi için KG-01 ve KG-02 kalemleri içerisinde 132,17 TL, KG-03 kalemi içerisinde  
ise 141,57 TL teklif edildiği, söz konusu analiz girdisi için yardımcı analiz hazırlandığı,  
yardımcı analizde “01.109 formen”, “01.404 Operatör Makinist” ile “01.408 Yağcı” analiz  
girdileri için 7,32 TL birim fiyat öngörüldüğü, söz konusu işçilik birim fiyatının 2016 yılı  
brüt saatlik asgari ücretin altında olmadığı (1.647,00 TL/225 saat =7,32 TL/saat), neticede  
başvuru sahibi tarafından 03.511 poz nolu girdi için mevzuata uygun olarak analiz hazırladığı  
ve açıklama istenilen kalemlerinde 03.511 poz nolu girdi için analiz fiyatına eşit veya  
üzerinde birim fiyat kullanıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu  
görülmüştür.  
c
-
KG-11 “Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması” iş  
kalemine ilişkin yapılan analiz incelendiğinde; analizin idarece verilen analiz formatına  
uygun olmadığı, malzeme cinsi içerisinde “Çam kerestesi II. Sınıf” analiz girdisi yerine  
“Katkı(kimyasal)” analiz girdisinin eklendiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesindeki “…45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/017  
: 57  
: 05.04.2017  
:
2017/UY.II-1011  
sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine,  
idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat  
tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir…” açıklaması  
gereği Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin KG-11 kalemi için analiz formatına uygun bir  
açıklama sunmadığından, aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmamasının  
yerinde olduğu, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
d
-
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu  
belgeler incelendiğinde, KG 04, KG 13, KG 19 ve KG 20 paçal kalemlerini ayrı ayrı  
toplamda 4 adet proforma fatura almak suretiyle açıkladığı görülmüştür.  
-
-
-
-
KG  
-04 “Göletlerde 3C (Geçirimli) ve 3E (Yarı Geçirimli) Zon Dolgusu Yapılması”  
paçal kalemi için alınan proforma faturada malzeme için 3,50 TL, makine  
-ekipman için  
3,50 TL, işçilik için 1,00 TL ve taşımalar için 1,00 TL öngörmek suretiyle toplamda 9 TL ile  
açıklama yapıldığı, diğer kalemleri için de aynı şekilde girdi cinsleri üst başlığında teklif  
fiyat öngörmek suretiyle toplam tutara teklif vererek açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3. ve 45.1.4. maddesindeki açıklamalar gereği,  
idare tarafından söz konusu paçal kalemi için açıklama isteme yazısı ekinde analiz formatı  
verildiği, söz konusu analiz formatında girdi cinslerinin yanı sıra girdi isimlerine ve  
miktarlarına da yer verildiği, Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından söz konusu kaleminin  
geneli için, sadece girdi cinsleri belirtilerek fiyat teklifi sunulmasının mevzuata uygun  
olmadığı, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi