Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü / 2017/69751-(Silifke-Mut) Ayr-Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/69751
Başvuru Sahibi
Kzk İnşaat A.Ş.- Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Silifke-Mut) Ayr-Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Kzk İnşaat A.Ş. Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San. A.Ş. İş Ortaklığı,  
-
Raşit Galip Cad. Hatır Sok. No: 11/5 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü,  
G.M.K. Bulvarı 33220 Toroslar/MERSİN  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/69751 İhale Kayıt Numaralı “(Silifke-Mut) Ayr-Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri  
(İkmal) Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 23.03.2017 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Silifke  
Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri  
(İkmal) Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Kzk İnşaat A.Ş. Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San.  
-Mut) Ayr-Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03  
-
A.Ş. İş Ortaklığının 05.06.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.06.2017  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.06.2017 tarih ve 34685 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 16.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1545 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İş Ortaklığı olarak sunmuş oldukları teklifin  
idarece sınır değerin altında kaldığının tespit edilerek aşırı düşük teklif açıklaması talep  
edildiği, ancak taraflarınca yapılan açıklamanın idarece uygun bulunmadığı,  
a) 03.004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makineler” analiz girdisi için  
sunulan fiyat teklifine dayanak oluşturan SMMM tarafından düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağında yer alan ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde  
belirtilen esaslara aykırı olduğu gerekçesi ile yapılan açıklamanın idarece uygun bulunmadığı,  
ancak sunulan fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanağının birbiri ile uyumlu olduğu, ihale  
konusu işin proje, mahal listesi ile Teknik Şartname’ye uygun bir biçimde yapılabilirliğini  
tevsik edici nitelikte olduğu; bahse konu tutanakta yer alan ibarenin SMMM tarafından  
sehven yazıldığı, işin yapılabilirliğine ve teklifin esasına kesinlikle etki etmeyen bu durumun  
gerekçe gösterilerek sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı bulunmasının  
hukuka aykırı olduğu ve teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bu hususun bilgi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
eksikliği kapsamında tamamlatılabileceği,  
b) 17.002/P poz numaralı “Harçlı moloz taş inşaat” kalemine ilişkin düzenlenen  
analiz formatında açıklama istenilmeyecek bir analiz girdisi olarak belirlenen ve idarece  
miktar ve birim belirtilmemiş olan “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” girdisinin temel bir  
analiz girdisi olarak kabulünün mümkün olmadığı, söz konusu girdinin miktarının sıfır olup  
fiyatı etkilemediği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesinde aşırı düşük  
teklif sorgulamasının açıklama istenilen kalemleri kapsamında yapılacağı, açıklama  
istenilmeyen kalemlerine ilişkin olarak ise sorgulama yapılamayacağının açıkça  
düzenlendiği, söz konusu girdinin açıklama istenilmeyecek bir girdi olarak belirtilmiş olması  
sebebiyle bu girdi için sorgulama yapılmasının mümkün olmadığı, nitekim idarece verilen  
analiz formatında söz konusu girdiye ilişkin herhangi bir belirlemenin yapılmamış olmasının  
bir belirsizlik yarattığı ve bu durumun mevzuata uygun şekilde aşırı düşük teklif açıklaması  
yapılmasına da engel olduğu,  
Bu itibarla gerek konuyla ilgili mevzuat hükümleri gerekse de yargı içtihatları dikkate  
alındığında İş Ortaklığı olarak sunulan aşırı düşük teklif savunmasının açıklama istenilmeyen  
bir girdi üzerinden değerlendirilerek mevzuata aykırı bulunmasının ve bu suretle tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddiası temelde, aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli  
görülmememe gerekçelerinin mevzuata uygun olmadığına ilişkindir. Bu bağlamda, başvuru  
sahibinin iddialarına ilişkin olarak ilgili görülen mevzuat hükümleri şöyledir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık  
maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak  
istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş  
gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
;
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklamaları yer almaktadır.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:(Silifke-Mut) Ayr Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası Toprak İşleri,  
-
Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve Sathi Kaplama) İşleri (İKMAL) Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986E040380-2016E040160  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: 1.470.000 m3 yarma ve yan ariyet kazısı yapılması ve  
kullanılması, 253.765 ton Plent-miks alttemel ve/veya plent-miks temel yapılması ve Birim  
Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen cins ve miktarda muhtelif işlerin yapılması yapım işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:(Silifke-Mut) Ayr. Gülnar Yolu Km:0+000-50+384,03 Arası  
-
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesine,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir kaleminin miktarı ile kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesine,  
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu  
ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.  
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar.  
20.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesine,  
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır.” düzenlemesine,  
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde  
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da  
dikkate alınarak belirlenecektir…” düzenlemesine,  
“Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede uygulanacak sınır değer  
katsayısı (N) = 1,00 belirlenmiştir. Resmi Gazete Tarih: 04.12.2015 Resmi Gazete Sayısı:  
2955 2…” düzenlemesine yer verilmiştir.  
Başvuruya konu ihalenin genel süreci özetle şöyledir.  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından birim fiyat teklif alınmak suretiyle  
23.03.2017 tarihinde gerçekleştirilen inceleme konusu ihalenin “Silifke  
Km:0+000 50+384,03 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı (Alttemel, Temel ve  
Sathi Kaplama) İşleri (İkmal) Yapım İşiolduğu,  
-Mut Ayr-Gülnar Yolu  
-
Başvuru konusu ihalede 102 adet ihale dokümanının satın alındığı, ihaleye 65  
isteklinin katıldığı, söz konusu ihaleye teklif veren isteklilerden  
değerlendirme dışı bırakıldığı,  
8
isteklinin teklifinin  
İhale komisyonunca yapılan hesaplama sonucu sınır değerin 34.691.806,34 TL olarak  
hesaplandığı ve EKAP üzerinden gönderilen 11.04.2017 tarihli yazılar ile sınır değerin altında  
teklif verdiği tespit edilen başvuru sahibi Kzk İnşaat A.Ş.  
A.Ş. İş Ortaklığı dahil olmak üzere 29 istekliden  
-
Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San.  
4
grubuna ilişkin (6100/P,  
2200/P,17.002/P,16.122/P  
-1  
poz numaralı paçal kalemleri) aşırı düşük teklif açıklama  
yapılmasının talep edildiği,  
Söz konusu yazı ekinde açıklanması istenilen 2200/P,17.002/P,16.122/P  
-1  
ve 6100/P  
(ihale komisyonu kararının ekinde 6100/P pozu idarece sehven 6000/P pozu olarak ifade  
edilmiştir.) poz numaralı paçal kalemlerine ilişkin analiz girdilerinin, girdi miktarlarının ve  
ölçü birimlerinin belirtildiği analiz formatlarına yer verildiği, ayrıca söz konusu iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
kalemlerine ilişkin toplu bir liste halinde açıklama istenmeyen analiz girdilerinin de  
belirlendiği görülmüştür.  
Teklifi sınır değerin altında kalan 23 istekli tarafından süresi içerisinde yazılı  
açıklamada bulunulmadığından bu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasında bulunan diğer istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaların ise ihale  
komisyonunca çeşitli gerekçelerle yeterli görülmeyerek başvuru sahibi Kzk İnşaat A.Ş.  
-
Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San. A.Ş. İş Ortaklığı dâhil 6 isteklinin tekliflerinin reddedildiği  
ve söz konusu ihalenin 23.05.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile Feza Taahhüt Anonim  
Şirketinin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede başvuru sahibinin idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunmama gerekçelerinin yerinde olmadığı ve taraflarınca yapılan açıklamanın mevzuata  
uygun olduğu iddialarına yönelik yapılan inceleme aşağıdaki şekildedir.  
a) Açıklama istenilen gruplarından 6100/P, 2200/P,17.002/P poz numaralı paçal iş  
kalemleri içerisinde 03.004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makineler” analiz  
girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, başvuru sahibi isteklinin  
açıklamaları kapsamında söz konusu analiz girdisi için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığının  
belirtildiği,  
İddia konusu “Ekskavatör ve dragline tipi makineler” analiz girdisi için alınan fiyat  
teklifi incelendiğinde, fiyat teklifinin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (14.04.2017) tarih ve (1)  
sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresine yer verilerek meslek mensubu tarafından kaşelenerek imzalandığı  
görülmüştür. Dolayısıyla fiyat teklifinde yer verilen ibareden anlaşıldığı üzere maliyetler  
üzerinden açıklama yapıldığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifine dayanak teşkil eden  
tutanak incelendiğinde, tutanağın fiyat teklifine konu ekskavatöre ilişkin ağırlıklı ortalama  
birim maliyet verilerini içeren EK  
-O.5 maliyet tespit tutanağı değil, ağırlıklı ortalama birim  
satış tutarı bilgilerini içeren EK O.6 satış tutarı tespit tutanağı olduğu tespit edilmiştir.  
-
Kamu ihale mevzuatı uyarınca maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi  
sunulabilmesi için fiyat teklifine konu mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve bu tespitin (Ek-O.5) formunda  
yapılması gerektiği veyahut satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi  
sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması  
gerektiği, bununla birlikte maliyet veya satış üzerinden açıklama yapılma durumuna göre  
fiyat teklifinin üzerine mevzuatta öngörülen uygun ibareye yer verilmek suretiyle fiyat  
teklifinin meslek mensubunca kaşelenerek imzalanması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi uyarınca satış tutarı tespit  
tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için “Ekskavatör ve dragline tipi  
makineler” için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması ve fiyat  
teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…)  
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği anlaşılmıştır  
.
Bu çerçevede başvuru sahibi istekli tarafından alınan fiyat teklifinin üzerinde satışlara  
ilişkin değil, maliyete dayalı açıklama yapılmasına ilişkin ibareye yer verildiği tespit  
edildiğinden fiyat teklifinin üzerindeki ibarenin hatalı yazıldığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle sunulan fiyat teklifinin anılan Tebliğ açıklamalarına ve fiyat  
teklifine konu malın niteliğine uygun şekilde düzenlenmediği, satış tutarı tespit tutanağı  
dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için mevzuatta açıkça öngörülen meslek mensubu  
ibaresine yer verilmesi gerekirken maliyetler üzerinden açıklama yapılmasına ilişkin ibareye  
yer verildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin açıklamasının idarece bu gerekçeyle uygun  
görülmemesinde mevzuata aykırılık bulunmamıştır.  
Ayrıca fiyat teklifinin bütünü dikkate alındığında belgede yer verilen ibaredeki hatanın  
bir eksiklik olmadığı, mevzuat gereği maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının dayanak teşkil  
ettiği fiyat tekliflerinde meslek mensubu tarafından yer verilen ibarenin fiyat tekliflerinin  
esaslı bir unsurunu oluşturduğu, nitekim buradaki temel amacın maliyetler veya satışlar  
üzerinden mi fiyat öngörüldüğünü ortaya koymak olduğu, bu bağlamda fiyat teklifinde yer  
verilen bahse konu hatanın esaslı bir hata niteliği taşıdığı, dolayısıyla söz konusu hususun  
kamu ihale mevzuatı uyarınca bilgi eksikliği kapsamında tamamlatılamayacağı sonucuna  
varılmıştır.  
b) Başvuru sahibi istekli tarafından “17.002/P poz numaralı Harçlı moloz taş inşaat” iş  
kalemi için yapılan açıklamanın idarece “Bu kalemi içerisinde yer alan Karşılık Olarak  
Ödenen Giderler analiz girdisi için herhangi bir fiyat öngörülmediği, ancak analiz formatına  
uygunluk şartı kapsamında tüm analiz girdilerine analizde yer verilmesi gerektiği” gerekçesi  
ile uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
11.04.2017 tarihli yazı ekinde gönderilen ve açıklanması istenilen 17.002/P poz  
numaralı “Harçlı moloz taş inşaat” kaleminin analiz formatı incelendiğinde, bahse konu iş  
kalemi içerisinde “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” analiz girdisinin yer aldığı, ancak analiz  
formatında söz konusu analiz girdisine ilişkin miktar ve ölçü birimi sütunun boş bırakıldığı,  
b
ununla birlikte anılan analiz girdisinin açıklama istenmeyen bir analiz girdisi olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” girdisine ilişkin “Harçlı moloz taş  
inşaat” paçal kaleminin tanımı ve Karayolları Genel Müdürlüğünün Yol, Köprü, Tünel  
Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri Kitabında söz konusu  
paçal kaleminin bileşenlerini oluşturan kalemlerine ilişkin yapılan araştırma neticesinde,  
anılan analiz girdisinin kendinden önceki analiz girdilerinin miktar ve birim fiyatların  
çarpımları sonucu bulunan tutarların toplanması suretiyle bulunan  
oranındaki (%) bedelini ifade ettiği anlaşılmıştır.  
A
değerinin belli bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
Başvuru sahibi Kzk İnşaat A.Ş. Kızılırmak İnşaat Ticaret ve San. A.Ş. İş Ortaklığı  
-
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, bahse konu kalemi içerisinde yer alan  
“Karşılık Olarak Ödenen Giderler” analiz girdisine ilişkin herhangi bir bedel öngörülmediği,  
ayrıca anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklama yazısının kendisine tebliğ  
edilmesinden itibaren idareye “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” analiz girdisine ilişkin bir  
miktar belirlemesinin yapılmadığı, bu itibarla anılan analiz girdisinin birim fiyatının nasıl  
teklif edileceği hususuna ilişkin ne bir açıklama talep edildiği, ne de anılan kalemlerinin  
analiz formatlarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesine uygun  
hazırlanmadığı iddiası ile idareye şikâyet başvurusunda da bulunulduğu tespit edilmiştir.  
Bu çerçevede her ne kadar idare tarafından anılan kalemi içerisinde yer alan  
“Karşılık Olarak Ödenen Giderler” analiz giderine ilişkin miktar ya da oran belirlemesinin  
yapılmadığı görülse de basiretli tacir olarak nitelendirilen istekli tarafından uyuşmazlığa konu  
analiz girdisine ilişkin olarak Karayolları Genel Müdürlüğünün Yol, Köprü, Tünel Bitümlü  
Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri Kitabından yapabileceği  
araştırmada “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” kaleminin oransal bir bedeli ifade ettiğinin  
açıkça görülebileceği, bu doğrultuda da söz konusu kaleme ilişkin bir bedel öngörülebileceği  
hususları bir arada değerlendirildiğinde idarece başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının “Karşılık Olarak Ödenen Giderler” analiz girdisine ilişkin herhangi bir bedel  
öngörülmediği gerekçesi ile uygun bulmaması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Oğuzhan YILDIZ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/035  
: 29  
: 12.07.2017  
:
2017/UY.II-1861  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi