Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü / 2016/590329-Yeni Yusufeli İlçesi İçmesuyu İsale Hattı
Bilgi
İKN
2016/590329
Başvuru Sahibi
Öztaş İnş. İnş. Malz. Tic. A.Ş. - Maz İnş. Taah. Petr. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Yeni Yusufeli İlçesi İçmesuyu İsale Hattı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Öztaş İnş. İnş. Malz. Tic. A.Ş.  
Ortaklığı,  
-
Maz İnş. Taah. Petr. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Mebusevleri İller Sokak No: 10 Tandoğan Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü,  
Salkımlı Köyü Mevkii No: 08000 ARTVİN  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/590329 İhale Kayıt Numaralı “Yeni Yusufeli İlçesi İçmesuyu İsale Hattı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü tarafından 24.01.2017 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Yeni Yusufeli İlçesi İçmesuyu İsale Hattı” ihalesine ilişkin olarak Öztaş  
İnş. Malz. Tic. A.Ş.-Maz İnş. Taah. Petr. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
28.02.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.03.2017 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 09.03.2017 tarih ve 14232 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
09.03.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/627-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında  
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdari şartnamenin 35.1.1’inci maddesinde teklif fiyatı puanlamasının (TFP) 50 tam  
puan üzerinden, kalite ve teknik değer nitelik puanlamasının (KDP) da 50 tam puan üzerinden  
yapılacağının düzenlendiği, KDP için iki ayrı puanlama türünün belirlendiği, kalemleri  
bazında teklif nitelik puanı (İŞBTFNP) olan birim fiyatlar ile yaklaşık maliyetin  
karşılaştırılmasından kaynaklı olarak alınacak maksimum 45 puanın, teknik değer nitelik  
puanı (TDNP) olan isteklinin DSİ’ye ihale ilan tarihi itibariyle geriye doğru son 15 yıl içinde  
geçici kabulü yapılan ve teklif edilen bedelin %50’sinden fazla olan su isale hattı deneyim  
(iş bitirme) belgesi sunulması halinde ise  
5
puan olmak üzere toplam 50 puanın verileceğinin  
düzenlendiği, kesinleşen ihale kararında ihale üzerinde bırakılan isteklinin İŞBTFNP’sinin 34  
olduğu ve toplam puanın ise 90 olduğu fakat söz konusu isteklinin puanları toplandığında  
KDP’sinin 50, İŞBTFNP’sinin 34, TDNP’si 5 olmak üzere toplam puanının 89 olduğu, fakat  
ihale komisyon kararında Hmc Yapı A.Ş. – Ispartakule Yapı Mehmet Aksekili İş Ortaklığının  
toplam puanının 90 yazıldığı, puanlamanın yanlış yapıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin hem yeterlik kriterini sağlayacak hem de benzer iş  
puanı alacak iki ayrı deneyim belgesinin bulunmadığı, içerisinde isale hattı bulunan iş  
deneyim belgesinin kapsamındaki benzer işlerin toplamının teklif edilen bedelin %50’sini  
sağlamasının ve anılan isteklinin  
5
puan almasının mümkün olmadığı, doğrusal orantı  
yapıldığında benzer işler kapsamındaki işlerden en fazla 4,1 puan alabileceği,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının 4734 sayılı  
Kanunun 38’inci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliğinin 45’inci maddesinde yer alan  
düzenlemelere aykırı olduğu, aşırı düşük teklif açıklamasının reddinin gerektiği, ihalenin bu  
istekli üzerinde bırakılmasının açıkça mevzuata aykırı olduğu, idarece açıklama istenilen  
YYİİH-01, YYİİH-07, YYİİH-13, YYİİH-21 nolu kalemleri için yapılan açıklamaların  
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45’inci maddesinde öngörülen kriterlere uygun olmadığı;  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında istenilen kalemlerinde ihale dokümanında  
yer alan verilere göre tespit edilen nakliye mesafeleri ve taşınan malzemenin cinsi dikkate  
alınarak nakliye formülleri ile hesaplanması gereken nakliye maliyetleri için fiyat teklifi ile  
açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, nakliye maliyeti hesabının nasıl yapılacağı  
DSİ Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca  
yayımlanan birim fiyatlarda yer alan taşıma formülleri ile belirlendiği fakat ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından nakliye maliyeti için piyasadan fiyat teklifi alınarak açıklama  
yapılması yoluna gidildiği, nakliye maliyetinin piyasadan teklif alınarak açıklanmasının  
Kamu İhale Mevzuatına ve yerleşik Danıştay kararlarına aykırı olduğu, nakliye maliyetinin  
fiyat teklifi ile açıklanmasının mümkün olmadığı, resmi kurum ve kuruluşlarca yayımlanan  
birim fiyatlar kapsamında yer alan taşıma formüllerinin taşınacak malzemenin vasfına ve  
taşıma mesafesine göre farklılık gösterdiği, her bir birim fiyat analizinde nakliye hesabı  
yapılması gereken girdinin cins ve taşıma mesafesine göre nakliye formülünün tarifinde yer  
alan şartlara göre belirlenmesinin mümkün olduğu, hangi formülün kullanılacağı hususunda  
herhangi bir belirsizliğin olmadığı, taşınacak olan malzeme ve taşıma mesafesine göre DSİ  
Genel Müdürlüğü’nce yayımlanan birim fiyatlar kapsamında yer alan 07.005 ve 07.006/K poz  
numaralı taşıma formüllerinin taşınan malzemenin cins ve taşıma mesafesine uygun olanının  
kullanılacağı hususunda herhangi bir tereddüdün bulunmadığı, aşırı düşük teklif  
sorgulamasında nakliye formülünün verilmemiş olmasının fiyat teklifi ile açıklama  
yapılmasına gerekçe sayılması halinde işin fen ve mühendislik kurallarına göre belirlenen  
hesap yöntemlerine göre maliyet açıklaması yapması mümkün olamayacak olan isteklilere  
açıklama yapılması için zemin oluşturacağı, fen ve sanat kurallarına uygun hareket eden  
isteklilere karşı haksız avantajlı durum oluşturacağı, ihale dokümanı içerisinde verilen  
projeler incelendiğinde, projelerde verilen mesafelere göre nakliye formülü kullanılarak  
yapılacak açıklamada ihale üzerinde bırakılan isteklinin fiyatının mevzuata uygun olarak  
açıklanmasının mümkün olmadığı, anılan isteklinin açıklamasındaki nakliyeler incelendiğinde  
mesafelerin tutturulması amacıyla nakliye mesafelerinin düşürüldüğü, istekli tarafından  
yapılan açıklamadaki nakliye mesafeleri ile yaklaşık maliyetteki mesafelerin uyumlu  
olmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde amortisman, sermaye, faiz, bakım, onarım gibi bir çok bileşenden oluşan  
makine girdilerinin yeni makine bedeli olan (A) katsayısı ile çarpılması gerekirken kendi malı  
olan kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değeriyle hesap yapmalarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
mevzuata aykırı olduğu, analizlerde birçok bileşenden oluşan makine katsayısının çarpanı  
olan (A)’nın yeni makinenin satın alma bedeli olduğu, kullanım ömrü, amortisman süresi,  
yedek parça, tamir  
makinenin bedeli üzerinden hesaplandığı dikkate alındığında, amortisman süresi, yedek parça  
ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin tümünde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı makine  
-bakım ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de bu kabul üzerine yeni  
-
analizlerindeki katsayıların aynen kullanılabilmesi için (A) değerinin sadece yeni makinenin  
satın alma bedeli olmasının zorunlu olduğu, sorgulamaya tabi tutulan kalemleri kapsamında  
yer alan 03.501, 03.508, 03.511, 03.512, vb. makine analizlerinde makinenin zati bedeli  
için yeni makine fiyatı baz alınması gerekirken amortisman defterinde yer alan kaydi  
değeriyle veya ikinci el makine satış bedeli esas alınmak suretiyle yeni makine bedeli yerine  
kullanılmış makine bedeline göre hesap yapılarak makine katsayılarında amortisman  
dışındaki girdilerin maliyetini de düşük hesaplama yoluna giden her iki isteklinin  
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,  
Analizlerde kullanılan makinelerin özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özellikleri  
karşılamadığı, aşırı düşük teklif kapsamında sorgulamaya tabi tutulan makine rayiçlerinde  
makinenin asgari güç, kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verildiği, analizlerde  
kullanılan kendi malı olan makinelerin de bu teknik özellik ve kapasitede olması gerektiği,  
noter tespit tutanağı ya da ruhsat bilgilerinin bu verileri içermesinin söz konusu olmadığı, her  
bir araç için teknik bilgilerin tümünü içeren varsa araç projesi ya da yetkili satıcı/servis  
beyanı vb. belgelerin sunulması ve sunulan belgelerin de mevzuatta düzenlenen belgelerin  
sunuluş şekline uygun olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin analizlerde  
kullandığı araçlara dair belgelerin araçların teknik kapasitelerini tevsik etmeye yeterli  
olmadığı ve belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında  
idare analizlerinde ve alt analizlerde yer alan analiz girdilerinin miktarlarının düşürüldüğü,  
üçüncü şahıslardan alınan fiyatların sunulduğu ve analiz girdilerinin miktarlarının düşürülerek  
açıklama yapıldığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasında başta işçilik saati olmak üzere malzeme ve makine girdilerinin miktarları  
düşürülmek suretiyle teklifin uygun hale getirilmeye çalışıldığı, İhale tarihinde 2016 yılı  
birim fiyat analizleri yayımlanmadığından 2015 yılı rayiçlerinin kullanılması mümkün ise de  
işçilik ücretlerinin ihale tarihinde yürürlükte olan asgari ücretten düşük olmaması gerektiği,  
şikâyete konu ihalenin gerçekleştirildiği tarihte yürürlükte olan asgari ücrete göre saatlik  
ücretin 7,90 TL’den düşük olmaması gerektiği halde ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
analizlerinde saatlik işçilik ücreti için 7,32 TL ücreti öngörmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
İş kalemlerinin bütününe fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı  
olduğu, ihale konusu kapsamında sorgulamaya tabi kalemleri kapsamında birden fazla iş  
kaleminden oluşan kalemleri bulunduğundan bu kalemlerinde kendisi tek başına iş  
kalemi niteliğinde olan girdiler için resmi birim fiyatların kullanılması veya alt analiz  
yapılarak açıklama yapılması gerekirken işin bütününü kapsayacak şekilde fiyat teklifi  
alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, bu şekilde yapılan açıklamalarda  
işçilik, malzeme, vb. girdilerin tutarı belli olmadığından alınan fiyat tekliflerinin analiz gibi  
değerlendirilmesinin de mevzuata aykırı olduğu, tek başına kendisinin resmi birim fiyatı ve  
analizi bulunan girdiler için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
Analiz girdilerinin maliyetini tevsik etmek üzere sunulan fiyat tekliflerinin mevzuatta  
öngörülen şartları karşılamadığı, aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilerek ihale üzerinde  
bırakılan ortaklığının resmi rayiçler dışında üçüncü şahıslardan fiyat teklifi alarak açıklama  
yaptıkları analiz girdileri için sunmuş oldukları fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1’inci maddesine göre SMMM/YMM tarafından tasdik edilerek imzalanması  
gereken beyanlarının mevzuata uygun sunulmadığı, ayrıca sunulan belgelerde maliyet tespit  
tutanaklarının ilgili beyan dönemine dikkat edilerek düzenlenmediği, maliyet/satış tespit  
tutanaklarının tasdik ve düzenleme usulü bakımından mevzuatta öngörülen şartları taşımadığı,  
SMMM/YMM’lerden maliyet/satış tespit tutanakları istenerek bu hususun tetkik edilmesi ve  
mevzuata aykırılık içeren açıklamaların reddedilmesi gerektiği,  
Malzeme fiyat tekliflerinde nakliye bedellerinin ayrıca gösterilmediği, resmi  
analizlerde malzeme girdilerinin fabrikada, depoda veya başında diye teslim şekillerinin  
bulunduğu, alınan fiyat tekliflerinde şantiye teslimi fiyat alınmadıkça ayrıca nakliye  
maliyetinin hesaplanması gerektiği, şantiye teslim nakliye dahil fiyat teklifi alınanlarda ise  
malzeme ve nakline ait bedellerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülen isteklinin başta çimento olmak üzere analizlerde kullanılan  
girdiler için alınan fiyat tekliflerinin analizlerdeki teslim şartına uygun olmadığı, piyasa  
şartlarında temini mümkün olmayan birim fiyatlarla muhasebe kayıtlarıyla da uyumlu  
olmayan fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas belgelerin istenilerek bu durumun tespit  
edilip açıklamaların reddedilmesi gerektiği,  
Sözleşme giderlerinin de açıklanması gerektiği, karar pulu, damga vergisi, Kik payı  
gibi sözleşme giderlerinin de maliyetin bir unsuru olduğu, söz konusu vergiler için de maliyet  
öngörülmesi ve açıklama kapsamında bu maliyetlerinin de karşılandığının açıklanmasının ve  
belgelendirilmesinin gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin  
adının “Yeni Yusufeli İlçesi İçmesuyu İsale Hattı” ihalesi olarak belirtildiği, anılan  
Şartname’nin 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif ve sözleşme  
olacağının belirtildiği görülmüştür.  
İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte  
fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
A.1. Teklif fiyatı puanlaması (TFP:50 PUAN)  
Teklif fiyatı puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Aşırı düşük teklif  
sorgulamasından sonra geçerli en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 50 puan alacak olup, diğer  
isteklilere ait teklif puanları; TFP = (TFmin  
x
50) / TF formülü ile hesaplanacaktır.  
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması (KDP :50 puan)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
A.2.1. İş kalemleri bazında teklif nitelik puanı (İŞBTFNP 45)  
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 45 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli  
teklif veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu kalemleri  
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.  
Söz konusu kalemleri için isteklilerce teklif edilen fiyatların toplam tekliflerine  
oranının; aynı kalemlerinin yaklaşık maliyetteki bedellerinin toplam yaklaşık maliyete  
oranının %70 - %120 aralığında (%70 ve %120 dahil) kalması durumunda her bir kalemi  
için yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir. İsteklilerin teklif oranları %70 - %120  
aralığı dışında kalıyorsa kalemleri için puan alamayacaklardır. Kalite ve teknik değer  
nitelik puanı, her bir kalemi için verilen puanların toplamıdır.  
SIRA NO  
1
İŞ KALEMİ NO  
YYİİH-01  
PUAN  
6
2
YYİİH-02  
YYİİH-03  
YYİİH-04  
YYİİH-05  
YYİİH-06  
YYİİH-07  
YYİİH-08  
YYİİH-09  
YYİİH-10  
YYİİH-11  
YYİİH-12  
YYİİH-13  
YYİİH-14  
YYİİH-15  
YYİİH-16  
YYİİH-17  
YYİİH-18  
YYİİH-19  
YYİİH-20  
YYİİH-21  
YYİİH-22  
YYİİH-23  
YYİİH-24  
4
3
1
2
4
5
1
1
1
1
2
3
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
45  
3
4
5
6
7
8
9
10  
11  
12  
13  
14  
15  
16  
17  
18  
19  
20  
21  
22  
23  
24  
TOPLAM  
A.2.2. Teknik Değer Nitelik Puanı (TDNP) (5Puan):  
İsteklinin kurumumuza karşı (DSİ) ihale ilan tarihi itibariyle geriye doğru son 15 yıl  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
içinde geçici kabulü yapılan ve teklif edilen bedelin %50’sinden fazla olan su isale hattı iş  
deneyim (İş Bitirme) belgesi üzerinden puanlama yapılacaktır.  
Bitirdiği Su İsale Hattı Sayısı  
0 ise  
Puan  
0
1
ve fazlası İse  
5
*Yeterlilik için sunulan deneyim belgesine konu hariç.  
*Ortak girişimlerde ortaklardan herhangi birinin sunması yeterlidir.  
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde;  
35.2.1. Teklif fiyatı daha düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak  
belirlenecektir.  
35.3. (Mülga 29/11/2016-29903 R.G. / 6. md.)  
35.4. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:  
35.4.1.Tekliflerin  
değerlendirilmesinde  
yerli  
istekliler  
lehine  
fiyat  
avantajı  
uygulanmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibi Öztaş İnş. İnşaat Malzemeleri Tic. A.Ş.-Maz İnş. Taah. Petrol Nak.  
Turz. İşl. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının birinci iddiasında yer alan “İhale üzerinde  
bırakılan isteklinin hem yeterlik kriterini sağlayacak hem de benzer iş puanı alacak iki ayrı iş  
deneyim belgesinin bulunmadığı, içerisinde isale hattı bulunan deneyim belgesinin  
kapsamındaki benzer işlerin toplamının teklif edilen bedelin %50’sini sağlamasının ve anılan  
isteklinin 5 puan almasının mümkün olmadığı, doğrusal orantı yapıldığında benzer işler  
kapsamındaki işlerden en fazla 4,1 puan alabileceği” yönündeki iddiasını “Bahse konu  
iddiaların idareye yapılan şikâyet başvurusuna ilişkin dilekçede yer almadığı görülmektedir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler”  
başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında, “…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni  
konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun  
incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.”  
denildiğinden, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları bu yönüyle uygun bulunmamıştır.”  
gerekçesiyle reddeden 05.04.2017 tarih ve 2017/UY.II  
Ankara 12. İdare Mahkemesi’nin 14.07.2017 tarihli ve E:2017/1309, K:2017/2099 sayılı ile  
bozularak Mahkeme tarafından 4734 sayılı Kanun'un 56'ncı maddesinin lafzından, başvuru  
-998 sayılı Kurul kararının ilgili kısmı,  
sahibinin iddialarından sadece şikâyette yer alan iddiaların anlaşılmayacağı, Kanun'da böyle  
bir sınırlama yapılmadığı, Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet  
başvurusundaki iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın  
incelenmesi gerektiği” yönünde karar alınmıştır.  
Anılan mahkeme kararının gereğinin yerine getirilmesi için alınan 02.08.2017 tarihli  
ve 2017/MK-332 sayılı Kurul kararı ile başvuru sahibinin 1’inci iddiasında yer alan “İhale  
üzerinde bırakılan isteklinin hem yeterlik kriterini sağlayacak hem de benzer iş puanı alacak  
iki ayrı deneyim belgesinin bulunmadığı, içerisinde isale hattı bulunan deneyim  
belgesinin kapsamındaki benzer işlerin toplamının teklif edilen bedelin %50’sini sağlamasının  
ve anılan isteklinin 5 puan almasının mümkün olmadığı, doğrusal orantı yapıldığında benzer  
işler kapsamındaki işlerden en fazla 4,1 puan alabileceği” yönündeki iddiasının esasının  
incelenmesine karar verilmiş olup, bu kapsamda yapılan inceleme aşağıda yapılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif dosyası kapsamında hem yeterlik kriterini  
sağlamak hem de teknik değer nitelik puanını alabilmek için deneyim belgeleri sunduğu, bu  
belgelerden teknik değer nitelik puanı alabilmek için Hcm Yapı San. Tic. Ltd. Şti. adına  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce 11.01.2016 tarih ve 2013/50052  
-877685  
-1  
-2  
sayı ile  
düzenlenen bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgeye konu işin “Diyarbakır  
-
Ergani İçme suyu İsale Hattı” uygulanan yapı tekniğinin “Dicle Barajı kuyruk suyu  
kanalından alınacak hamsuyun başka bir kapsamında inşa edilecek arıtma tesisine terfi  
edilmesi ve buradan da Ergani şehir merkezinde yeniden yapılacak 1500 m3’lük depoya  
iletilmesi için gerekli içme suyu tesislerinin (su alma yapısı, isale hatları, hatlar üzerindeki  
sanat yapıları, depolar, terfi istasyonları vb.) inşa edilmesi ve tüm tesislerin otomasyon ve  
SCADA işleri bulunmaktadır.” şeklinde ifade edildiği, geçici kabul/tasfiye veya iskân  
tarihinin 15.09.2015 ve belge tutarının 13.814.305,26 TL olduğu görülmüştür.  
Gerekli incelemenin yapılabilmesi için 25.08.2017 tarihli ve 20001 sayılı yazı ile  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden “tarafınızca 11.01.2016 tarih ve 2013/50052-877685-  
1-2 sayı ile Hcm Yapı San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen “…Diyarbakır  
İsale Hattı 2013/50052 işine ait ve yine tarafınızca 25.04.2013 tarih ve 235394 sayılı Öztaş  
İnş. İnşaat Mal. Tic. A.Ş. adına düzenlenen “Mardin Kızıltepe İçmesuyu Tesisleri ve İsale  
-Ergani İçme suyu  
-
Hattı 2. Kısım İnşaatı 2005/148948” işine ait örnekleri ekte gönderilen “Yüklenici-İş  
Bitirme” belgelerine ilişkin olarak söz konusu kapsamında gerçekleştirilen sadece “içme  
suyu isale hattı” işinin oranı ve parasal tutarının ne olduğunun ve anılan işe ait kesin hakediş  
raporlarında yer alan yapılan işler listelerine…” ilişkin bilgi ve belge talebinde bulunulmuş,  
08.09.2017 tarihli ve 609743 sayılı cevabi yazıda “…taleplere konu işlerin her ikisi de  
tamamen içmesuyu isale hattı yapımına ilişkin olup; işler kapsamında isale hatlarının  
mütemmim cüzü olan sanat yapıları da yapılmıştır. Bu anlamda işler kapsamında isale hattı  
olarak değerlendirilmeyecek bir imalat bulunmadığı…” ifadelerine yer verilmiştir.  
18.09.2017 tarihli ve 21312 sayılı yazı ile aynı idareye söz konusu belgede yer alan içme suyu  
isale hattı işi kapsamında gerçekleştirilen tüm tesislerin otomasyon ve SCADA işlerinin oranı  
ve parasal tutarının ne olduğu hususundaki bilgi ve bu bilgiyi tevsik eden belgelerin  
tarafımıza gönderilmesi istenilmiş, 22.09.2017 tarihli ve 646849 sayılı cevabi yazıda,  
“…Diyarbakır-Ergani İçmesuyu İsale Hattı” işi anahtar teslimi götürü bedel olarak  
sözleşmeye bağlanmış olduğundan tüm tesislerin otomasyon ve SCADA işleri kapsamında fiili  
olarak gerçekleşen imalat bedelinin bilinmediği...” ifadelerine yer verilmiştir.  
22.09.2017 tarihli ve 646849 sayılı cevabi yazı ile edinilen bilgi neticesinde yapılan  
incelemede, söz konusu deneyim belgesinde yer alan otomasyon ve SCADA işleri  
kapsamında fiili olarak gerçekleşen imalat bedeli tespit edilemediğinden, anılan belgede  
otomasyon ve SCADA işleri ayrıştırılamamış ve anılan belgenin bu haliyle idarece istenen  
kriterleri karşılayıp karşılamadığı tespit edilememiştir. Dolayısıyla anılan isteklinin teknik  
değer nitelik puanı olarak 5 puan almasının ve söz konusu ihalede ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibi Öztaş İnş. İnşaat Malzemeleri Tic. A.Ş.  
-Maz İnş. Taah. Petrol Nak.  
Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ikinci iddiasında yer alan  
Resmi kurum ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
kuruluşlarca yayımlanan birim fiyatlar kapsamında yer alan taşıma formüllerinin taşınacak  
malzemenin vasfına ve taşıma mesafesine göre farklılık gösterdiği, her bir birim fiyat  
analizinde nakliye hesabı yapılması gereken girdinin cins ve taşıma mesafesine göre nakliye  
formülünün tarifinde yer alan şartlara göre belirlenmesinin mümkün olduğu, hangi formülün  
kullanılacağı hususunda herhangi bir belirsizliğin olmadığı, taşınacak olan malzeme ve  
taşıma mesafesine göre DSİ Genel Müdürlüğünce yayımlanan birim fiyatlar kapsamında yer  
alan 07.005 ve 07.006/K poz numaralı taşıma formüllerinin taşınan malzemenin cins ve  
taşıma mesafesine uygun olanının kullanılacağı hususunda herhangi bir tereddüdün  
bulunmadığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında nakliye formülünün verilmemiş olmasının  
fiyat teklifi ile açıklama yapılmasına gerekçe sayılması halinde işin fen ve mühendislik  
kurallarına göre belirlenen hesap yöntemlerine göre maliyet açıklaması yapması mümkün  
olamayacak olan isteklilere açıklama yapılması için zemin oluşturacağı, fen ve sanat  
kurallarına uygun hareket eden isteklilere karşı haksız avantajlı durum oluşturacağı, ihale  
dokümanı içerisinde verilen projeler incelendiğinde, projelerde verilen mesafelere göre  
nakliye formülü kullanılarak yapılacak açıklamada ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
fiyatının mevzuata uygun olarak açıklanmasının mümkün olmadığı, anılan isteklinin  
açıklamasındaki nakliyeler incelendiğinde mesafelerin tutturulması amacıyla nakliye  
mesafelerinin düşürüldüğü, istekli tarafından yapılan açıklamadaki nakliye mesafeleri ile  
yaklaşık maliyetteki mesafelerin uyumlu olmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde amortisman, sermaye, faiz, bakım, onarım gibi bir çok bileşenden oluşan  
makine girdilerinin yeni makine bedeli olan (A) katsayısı ile çarpılması gerekirken kendi  
malı olan kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değeriyle hesap yapmalarının  
mevzuata aykırı olduğu, analizlerde birçok bileşenden oluşan makine katsayısının çarpanı  
olan (A)'nın yeni makinenin satın alma bedeli olduğu, kullanım ömrü, amortisman süresi,  
yedek parça, tamir  
makinenin bedeli üzerinden hesaplandığı dikkate alındığında, amortisman süresi, yedek  
parça ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin tümünde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı makine  
-bakım ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de bu kabul üzerine yeni  
-
analizlerindeki katsayıların aynen kullanılabilmesi için (A) değerinin sadece yeni makinenin  
satın alma bedeli olmasının zorunlu olduğu, sorgulamaya tabi tutulan kalemleri  
kapsamında yer alan 03,501, 03.508, 03.511, 03.512, vb. makine analizlerinde makinenin  
zati bedeli için yeni makine fiyatı baz alınması gerekirken amortisman defterinde yer alan  
kaydi değeriyle veya ikinci el makine satış bedeli esas alınmak suretiyle yeni makine bedeli  
yerine kullanılmış makine bedeline göre hesap yapılarak makine katsayılarında amortisman  
dışındaki girdilerin maliyetini de düşük hesaplama yoluna giden her iki isteklinin  
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,  
Analizlerde kullanılan makinelerin özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özellikleri  
karşılamadığı, aşırı düşük teklif kapsamında sorgulamaya tabi tutulan makine rayiçlerinde  
makinenin asgari güç, kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verildiği, analizlerde  
kullanılan kendi malı olan makinelerin de bu teknik özellik ve kapasitede olması gerektiği,  
noter tespit tutanağı ya da ruhsat bilgilerinin bu verileri içermesinin söz konusu olmadığı, her  
bir araç için teknik bilgilerin tümünü içeren varsa araç projesi ya da yetkili satıcı/servis  
beyanı vb. belgelerin sunulması ve sunulan belgelerin de mevzuatta düzenlenen belgelerin  
sunuluş şekline uygun olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin analizlerde  
kullandığı araçlara dair belgelerin araçların teknik kapasitelerini tevsik etmeye yeterli  
olmadığı ve belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı,  
İş kalemlerinin bütününe fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
olduğu, ihale konusu kapsamında sorgulamaya tabi kalemleri kapsamında birden fazla  
kaleminden oluşan kalemleri bulunduğundan bu kalemlerinde kendisi tek başına iş  
kalemi niteliğinde olan girdiler için resmi birim fiyatların kullanılması veya alt analiz  
yapılarak açıklama yapılması gerekirken işin bütününü kapsayacak şekilde fiyat teklifi  
alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, bu şekilde yapılan açıklamalarda  
işçilik, malzeme, vb. girdilerin tutarı belli olmadığından alınan fiyat tekliflerinin analiz gibi  
değerlendirilmesinin de mevzuata aykırı olduğu, tek başına kendisinin resmi birim fiyatı ve  
analizi bulunan girdiler için fiyat teklifi ile açıklama yapılasının mevzuata uygun olmadığı,  
Malzeme fiyat tekliflerinde nakliye bedellerinin ayrıca gösterilmediği  
,
resmi  
analizlerde malzeme girdilerinin fabrikada, depoda veya başında diye teslim şekillerinin  
bulunduğu, alınan fiyat tekliflerinde şantiye teslimi fiyat alınmadıkça ayrıca nakliye  
maliyetinin hesaplanması gerektiği, şantiye teslim nakliye dahil fiyat teklifi alınanlarda ise  
malzeme ve nakline ait bedellerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülen isteklinin başta çimento olmak üzere analizlerde kullanılan  
girdiler için alınan fiyat tekliflerinin analizlerdeki teslim şartına uygun olmadığı, piyasa  
şartlarında temini mümkün olmayan birim fiyatlarla muhasebe kayıtlarıyla da uyumlu  
olmayan fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas belgelerin istenilerek bu durumun tespit  
edilip açıklamaların reddedilmesi gerektiği” yönündeki iddiasını “Bahse konu iddiaların  
idareye yapılan şikâyet başvurusuna ilişkin dilekçede yer almadığı görülmektedir. İhalelere  
Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı  
12’nci maddesinin ikinci fıkrasında, “…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular  
da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde  
idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” denildiğinden, başvuru  
sahibinin söz konusu iddiaları bu yönüyle uygun bulunmamıştır.” gerekçesiyle reddeden  
05.04.2017 tarih ve 2017/UY.II  
Mahkemesi’nin 14.07.2017 tarihli ve E:2017/1309, K:2017/2099 sayılı kararı ile bozularak  
Mahkeme tarafından Dava konusu olayda; dava konusu işlemde, davacıların açık olarak  
-998 sayılı Kurul kararının ilgili kısmı, Ankara 12. İdare  
yukarıda belirtilen iddialarına ilişkin olarak, söz konusu iddiaların idareye yapılan şikâyet  
başvurusuna ilişkin dilekçede yer almadığından bahisle bu yönüyle uygun bulunmadığı  
belirtilmiş ise de 4734 sayılı Kanun'da öngörülen şekil ve usul kurallarına uygun olarak  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, ancak dava konusu Kurul kararında davacının  
söz konusu iddiasının esastan değerlendirilmesi gerekirken esası hakkında karar verilmeyerek  
reddedildiğinden, dava konusu Kurul kararının bu kısmında da hukuka uygunluk  
bulunmamıştır.” yönünde karar alınmıştır.  
Anılan mahkeme kararının gereğinin yerine getirilmesi için alınan 02.08.2017 tarihli  
ve 2017/MK-332 sayılı Kurul kararı ile başvuru sahibinin 2’nci iddiasında yer alan Resmi  
kurum ve kuruluşlarca yayımlanan birim fiyatlar kapsamında yer alan taşıma formüllerinin  
taşınacak malzemenin vasfına ve taşıma mesafesine göre farklılık gösterdiği, her bir birim  
fiyat analizinde nakliye hesabı yapılması gereken girdinin cins ve taşıma mesafesine göre  
nakliye formülünün tarifinde yer alan şartlara göre belirlenmesinin mümkün olduğu, hangi  
formülün kullanılacağı hususunda herhangi bir belirsizliğin olmadığı, taşınacak olan  
malzeme ve taşıma mesafesine göre DSİ Genel Müdürlüğünce yayımlanan birim fiyatlar  
kapsamında yer alan 07.005 ve 07.006/K poz numaralı taşıma formüllerinin taşınan  
malzemenin cins ve taşıma mesafesine uygun olanının kullanılacağı hususunda herhangi bir  
tereddüdün bulunmadığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında nakliye formülünün verilmemiş  
olmasının fiyat teklifi ile açıklama yapılmasına gerekçe sayılması halinde işin fen ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
mühendislik kurallarına göre belirlenen hesap yöntemlerine göre maliyet açıklaması yapması  
mümkün olamayacak olan isteklilere açıklama yapılması için zemin oluşturacağı, fen ve sanat  
kurallarına uygun hareket eden isteklilere karşı haksız avantajlı durum oluşturacağı, ihale  
dokümanı içerisinde verilen projeler incelendiğinde, projelerde verilen mesafelere göre  
nakliye formülü kullanılarak yapılacak açıklamada ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
fiyatının mevzuata uygun olarak açıklanmasının mümkün olmadığı, anılan isteklinin  
açıklamasındaki nakliyeler incelendiğinde mesafelerin tutturulması amacıyla nakliye  
mesafelerinin düşürüldüğü, istekli tarafından yapılan açıklamadaki nakliye mesafeleri ile  
yaklaşık maliyetteki mesafelerin uyumlu olmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunmuş  
olduğu analizlerde amortisman, sermaye, faiz, bakım, onarım gibi bir çok bileşenden oluşan  
makine girdilerinin yeni makine bedeli olan (A) katsayısı ile çarpılması gerekirken kendi  
malı olan kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değeriyle hesap yapmalarının  
mevzuata aykırı olduğu, analizlerde birçok bileşenden oluşan makine katsayısının çarpanı  
olan (A)'nın yeni makinenin satın alma bedeli olduğu, kullanım ömrü, amortisman süresi,  
yedek parça, tamir  
makinenin bedeli üzerinden hesaplandığı dikkate alındığında, amortisman süresi, yedek  
parça ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin tümünde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı makine  
-bakım ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de bu kabul üzerine yeni  
-
analizlerindeki katsayıların aynen kullanılabilmesi için (A) değerinin sadece yeni makinenin  
satın alma bedeli olmasının zorunlu olduğu, sorgulamaya tabi tutulan kalemleri  
kapsamında yer alan 03,501, 03.508, 03.511, 03.512, vb. makine analizlerinde makinenin  
zati bedeli için yeni makine fiyatı baz alınması gerekirken amortisman defterinde yer alan  
kaydi değeriyle veya ikinci el makine satış bedeli esas alınmak suretiyle yeni makine bedeli  
yerine kullanılmış makine bedeline göre hesap yapılarak makine katsayılarında amortisman  
dışındaki girdilerin maliyetini de düşük hesaplama yoluna giden her iki isteklinin  
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,  
Analizlerde kullanılan makinelerin özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özellikleri  
karşılamadığı, aşırı düşük teklif kapsamında sorgulamaya tabi tutulan makine rayiçlerinde  
makinenin asgari güç, kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verildiği, analizlerde  
kullanılan kendi malı olan makinelerin de bu teknik özellik ve kapasitede olması gerektiği,  
noter tespit tutanağı ya da ruhsat bilgilerinin bu verileri içermesinin söz konusu olmadığı, her  
bir araç için teknik bilgilerin tümünü içeren varsa araç projesi ya da yetkili satıcı/servis  
beyanı vb. belgelerin sunulması ve sunulan belgelerin de mevzuatta düzenlenen belgelerin  
sunuluş şekline uygun olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin analizlerde  
kullandığı araçlara dair belgelerin araçların teknik kapasitelerini tevsik etmeye yeterli  
olmadığı ve belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı,  
İş kalemlerinin bütününe fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı  
olduğu, ihale konusu kapsamında sorgulamaya tabi kalemleri kapsamında birden fazla  
kaleminden oluşan kalemleri bulunduğundan bu kalemlerinde kendisi tek başına iş  
kalemi niteliğinde olan girdiler için resmi birim fiyatların kullanılması veya alt analiz  
yapılarak açıklama yapılması gerekirken işin bütününü kapsayacak şekilde fiyat teklifi  
alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, bu şekilde yapılan açıklamalarda  
işçilik, malzeme, vb. girdilerin tutarı belli olmadığından alınan fiyat tekliflerinin analiz gibi  
değerlendirilmesinin de mevzuata aykırı olduğu, tek başına kendisinin resmi birim fiyatı ve  
analizi bulunan girdiler için fiyat teklifi ile açıklama yapılasının mevzuata uygun olmadığı,  
Malzeme fiyat tekliflerinde nakliye bedellerinin ayrıca gösterilmediği  
,
resmi  
analizlerde malzeme girdilerinin fabrikada, depoda veya başında diye teslim şekillerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
bulunduğu, alınan fiyat tekliflerinde şantiye teslimi fiyat alınmadıkça ayrıca nakliye  
maliyetinin hesaplanması gerektiği, şantiye teslim nakliye dahil fiyat teklifi alınanlarda ise  
malzeme ve nakline ait bedellerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülen isteklinin başta çimento olmak üzere analizlerde kullanılan  
girdiler için alınan fiyat tekliflerinin analizlerdeki teslim şartına uygun olmadığı, piyasa  
şartlarında temini mümkün olmayan birim fiyatlarla muhasebe kayıtlarıyla da uyumlu  
olmayan fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas belgelerin istenilerek bu durumun tespit  
edilip açıklamaların reddedilmesi gerektiği” yönündeki iddiasının esasının incelenmesine  
karar verilmiş olup, bu kapsamda yapılan inceleme aşağıda yapılmıştır.  
İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. düzenlemesi,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir...” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
fiyatları  
Kar  
ve  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç  
birim  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
genel  
gider  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajıaçıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin (25.743.805,25 TL) altında kalan tek istekli olan  
Hmc Yapı A.Ş. – Ispartakule Yapı Mehmet Aksekili İş Ortaklığı’ndan 25.01.2017 tarihinde  
EKAP üzerinden gönderilen yazıyla idare tarafından hazırlanan “YYİİH-01: Ø250 mm Anma  
Çapında (e=4 mm) Spiral Kaynaklı Çelik Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve  
Döşenmesi, YYİİH-07: Her Cins ve Klastaki Zeminlerde Kazı Yapılması, YYİİH-13: Ocak  
ve/veya Kazı Taşı ile Moloz Taş İnşaat Yapılması ve YYİİH-21: Açıkta Her Uzunlukta Kaya  
Bulonu Tesis Edilmesi” paçal pozlarına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklaması istenmiştir.  
Söz konusu yazı ekinde, anılan istekliye YYİİH  
-01 pozuna ilişkin girdi cinsi ve miktarının  
belirtilmediği analiz formatı ile “YYİİH 07, YYİİH  
-
-
13 ve YYİİH 21” pozlarına ilişkin olarak  
-
idarece hazırlanan ve girdi cinsi ile miktarının belirtildiği analiz formatlarının gönderildiği  
görülmüştür. İdarece hazırlanan söz konusu pozların paçal poz niteliğinde olduğu ve farklı iş  
kalemlerini içerdiği görülmektedir.  
Yukarıda anılan kalemlerine ilişkin olarak bahse konu istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında yapılan açıklamalar incelendiğinde,  
İdarece girdi cinsi ve miktarının belirtilmediği analiz formatı ile açıklama istenen  
YYİİH-01 pozuna ilişkin olarak TC Altyapı A.Ş.den alınmış fiyat teklifi ile analiz sunulduğu,  
İdarece hazırlanan ve girdi cinsi ile miktarının belirtildiği analiz formatı ile açıklama  
istenen paçal YYİİH 07 pozuna ilişkin olarak anılan istekli tarafından analiz formatı  
sunulduğu, YYİİH 07 paçal pozunun altındaki “Yarma ve yan ariyet kazısının taşınması” iş  
-
-
kaleminin hem fiyat teklifi hem de 02.107 numaralı poz ile açıklandığı,  
İdarece hazırlanan ve girdi cinsi ile miktarının belirtildiği analiz formatı ile açıklama  
istenen paçal YYİİH-13 pozuna ilişkin olarak anılan istekli tarafından analiz formatı  
sunulduğu, söz konusu paçal pozun altında yer alan ve idarece açıklanması istenen “Kazı taşı  
ile moloz taş inşaat yapılması” kaleminin yardımcı analiz vasıtasıyla açıklandığı, söz  
konusu yardımcı analizin Karayolları Genel Müdürlüğüne ait “KGM/17.012/K: Kazı taşı ile  
moloz taş inşaat” pozunun analizindeki analiz girdilerinin miktarlarına göre açıklandığı,  
“Kazıdan başka inşaat malzemelerinin taşınması (10.000 m’ye kadar)” ve “Çimento nakli” iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
kalemlerine ilişkin olarak ise TC Altyapı A.Ş.den alınmış fiyat tekliflerinin sunulduğu,  
İdarece hazırlanan ve girdi cinsi ile miktarının belirtildiği analiz formatı ile açıklama  
istenen paçal YYİİH-21 pozuna ilişkin olarak anılan istekli tarafından analiz formatı  
sunulduğu, söz konusu paçal pozun altında yer alan ve idarece açıklanması istenen “Açıkta  
0,00 ile 10,00 m uzunlukta kaya bulonu tesis edilmesi” ile “Ankraj ve kaya bulonu deliği  
açılması” kalemlerinin yardımcı analizler vasıtasıyla açıklandığı, bahse konu kalemlerine  
ait yardımcı analizlerin Devlet Su İşlerine ait “B  
-32.D/3: Açıkta 0,00 ila 10,00 m uzunlukta  
kaya bulonu tesis edilmesi” ve “B D.304: Ankraj ve kaya bulonu deliği açılması” pozlarının  
-
analizindeki analiz girdilerinin miktarlarına göre açıklandığı, “Ankraj ve kaya bulonu deliği  
açılması” kaleminin altındaki “Kompresörün 1 saatlik ücreti” girdisinin de Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının “03.517: Kompresörün 1 saatlik ücreti” pozunun analizindeki analiz  
girdilerinin miktarlarına göre açıklandığı görülmüştür.  
Başvuru sahibinin “Resmi kurum ve kuruluşlarca yayımlanan birim fiyatlar  
kapsamında yer alan taşıma formüllerinin taşınacak malzemenin vasfına ve taşıma mesafesine  
göre farklılık gösterdiği, her bir birim fiyat analizinde nakliye hesabı yapılması gereken  
girdinin cins ve taşıma mesafesine göre nakliye formülünün tarifinde yer alan şartlara göre  
belirlenmesinin mümkün olduğu, hangi formülün kullanılacağı hususunda herhangi bir  
belirsizliğin olmadığı, taşınacak olan malzeme ve taşıma mesafesine göre DSİ Genel  
Müdürlüğünce yayımlanan birim fiyatlar kapsamında yer alan 07.005 ve 07.006/K poz  
numaralı taşıma formüllerinin taşınan malzemenin cins ve taşıma mesafesine uygun olanının  
kullanılacağı hususunda herhangi bir tereddüdün bulunmadığı, aşırı düşük teklif  
sorgulamasında nakliye formülünün verilmemiş olmasının fiyat teklifi ile açıklama  
yapılmasına gerekçe sayılması halinde işin fen ve mühendislik kurallarına göre belirlenen  
hesap yöntemlerine göre maliyet açıklaması yapması mümkün olamayacak olan isteklilere  
açıklama yapılması için zemin oluşturacağı, fen ve sanat kurallarına uygun hareket eden  
isteklilere karşı haksız avantajlı durum oluşturacağı, ihale dokümanı içerisinde verilen  
projeler incelendiğinde, projelerde verilen mesafelere göre nakliye formülü kullanılarak  
yapılacak açıklamada ihale üzerinde bırakılan isteklinin fiyatının mevzuata uygun olarak  
açıklanmasının mümkün olmadığı, anılan isteklinin açıklamasındaki nakliyeler incelendiğinde  
mesafelerin tutturulması amacıyla nakliye mesafelerinin düşürüldüğü, istekli tarafından  
yapılan açıklamadaki nakliye mesafeleri ile yaklaşık maliyetteki mesafelerin uyumlu  
olmadığı” ve Malzeme fiyat tekliflerinde nakliye bedellerinin ayrıca gösterilmediği, resmi  
analizlerde malzeme girdilerinin fabrikada, depoda veya başında diye teslim şekillerinin  
bulunduğu, alınan fiyat tekliflerinde şantiye teslimi fiyat alınmadıkça ayrıca nakliye  
maliyetinin hesaplanması gerektiği, şantiye teslim nakliye dahil fiyat teklifi alınanlarda ise  
malzeme ve nakline ait bedellerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülen isteklinin başta çimento olmak üzere analizlerde kullanılan  
girdiler için alınan fiyat tekliflerinin analizlerdeki teslim şartına uygun olmadığı, piyasa  
şartlarında temini mümkün olmayan birim fiyatlarla muhasebe kayıtlarıyla da uyumlu  
olmayan fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas belgelerin istenilerek bu durumun tespit  
edilip açıklamaların reddedilmesi gerektiği” yönündeki iddiaları kapsamında yapılan  
incelemede, anılan istekli tarafından nakliye için YYİİH  
-07 paçal pozunun altındaki “Yarma  
ve yan ariyet kazısının taşınması” kalemi, YYİİH 13 paçal pozunun altındaki “Kazıdan  
-
başka inşaat malzemelerinin taşınması (10.000 m’ye kadar)” ve “Çimento nakli” kalemleri  
için TC Altyapı A.Ş.den alınmış fiyat teklifleri sunulduğu görülmüş olup, idarece açıklama  
istenilen kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan açıklama istenen nakliye girdileri için  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
idarece düzenlenen analizlerde poz numarası ya da nakliye formülü belirtilmediği tespit  
edildiğinden, anılan nakliye girdileri için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan taşıma  
formülünün kullanılmasının zorunlu olmadığı, ayrıca anılan istekli tarafından nakliye için  
alınan fiyat tekliflerinde nakliye malzemesinin türü ve miktarının belirtildiği hususu da göz  
önüne alındığında, anılan nakliye girdilerinin fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklanmasında  
mevzuata aykırılık bulunmadığı ve söz konusu açıklamadaki nakliye mesafeleri ile yaklaşık  
maliyette yer alan nakliye mesafelerinin de uyumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Örneğin,  
anılan isteklinin çimento nakliyesi için alınan fiyat teklifinde çimentonun Erzurum Aşkale  
çimento fabrikasından yeni Yusufeli ilçesi içme suyu isale hattı işine (işin yapılacağı yer)  
kadar nakliye edileceğinin belirtildiği, moloz taş nakliyesine ilişkin olarak idarenin yaklaşık  
maliyette mesafeyi 3000 m olarak belirlemesine rağmen isteklinin 10 km’ye kadar moloz taş  
nakliyesini gösteren fiyat teklifi sunduğu, yine küskülük, yumuşak kaya kazı moloz nakliyesi  
için mesafeyi yaklaşık maliyette idare 1000 m olarak belirlemesine rağmen anılan isteklinin  
1500 m’ye kadar küskülük, yumuşak kaya kazı moloz nakliyesini gösteren fiyat teklifi  
sunduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin “İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında sunmuş olduğu analizlerde amortisman, sermaye, faiz, bakım, onarım gibi bir  
çok bileşenden oluşan makine girdilerinin yeni makine bedeli olan (A) katsayısı ile çarpılması  
gerekirken kendi malı olan kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değeriyle  
hesap yapmalarının mevzuata aykırı olduğu, analizlerde birçok bileşenden oluşan makine  
katsayısının çarpanı olan (A)'nın yeni makinenin satın alma bedeli olduğu, kullanım ömrü,  
amortisman süresi, yedek parça, tamir  
üzerine yeni makinenin bedeli üzerinden hesaplandığı dikkate alındığında, amortisman süresi,  
yedek parça ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin tümünde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
-bakım ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de bu kabul  
-
makine analizlerindeki katsayıların aynen kullanılabilmesi için (A) değerinin sadece yeni  
makinenin satın alma bedeli olmasının zorunlu olduğu, sorgulamaya tabi tutulan kalemleri  
kapsamında yer alan 03,501, 03.508, 03.511, 03.512, vb. makine analizlerinde makinenin  
zati bedeli için yeni makine fiyatı baz alınması gerekirken amortisman defterinde yer alan  
kaydi değeriyle veya ikinci el makine satış bedeli esas alınmak suretiyle yeni makine bedeli  
yerine kullanılmış makine bedeline göre hesap yapılarak makine katsayılarında amortisman  
dışındaki girdilerin maliyetini de düşük hesaplama yoluna giden her iki isteklinin  
açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,  
Analizlerde kullanılan makinelerin özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özellikleri  
karşılamadığı, aşırı düşük teklif kapsamında sorgulamaya tabi tutulan makine rayiçlerinde  
makinenin asgari güç, kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verildiği, analizlerde  
kullanılan kendi malı olan makinelerin de bu teknik özellik ve kapasitede olması gerektiği,  
noter tespit tutanağı ya da ruhsat bilgilerinin bu verileri içermesinin söz konusu olmadığı, her  
bir araç için teknik bilgilerin tümünü içeren varsa araç projesi ya da yetkili satıcı/servis  
beyanı vb. belgelerin sunulması ve sunulan belgelerin de mevzuatta düzenlenen belgelerin  
sunuluş şekline uygun olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin analizlerde  
kullandığı araçlara dair belgelerin araçların teknik kapasitelerini tevsik etmeye yeterli  
olmadığı ve belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı” yönündeki iddiaları  
kapsamında yapılan incelemede, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında açıklama  
istenilen makine ekipmanın maliyeti için kendi araçlarına ait amortisman bedellerinin esas  
alınmadığı, söz konusu makinelerin bedelinin kamu kurumu birim fiyatları esas alınmak  
suretiyle açıklandığı, kamu kurumu birim fiyatlarının kullanıldığı alt analiz/yardımcı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
analizlerde söz konusu maliyet kalemlerinin yer aldığı görüldüğünden, başvuru sahibinin  
bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin “İş kalemlerinin bütününe fiyat teklifi alınarak açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, ihale konusu kapsamında sorgulamaya tabi iş  
kalemleri kapsamında birden fazla kaleminden oluşan kalemleri bulunduğundan bu iş  
kalemlerinde kendisi tek başına kalemi niteliğinde olan girdiler için resmi birim fiyatların  
kullanılması veya alt analiz yapılarak açıklama yapılması gerekirken işin bütününü  
kapsayacak şekilde fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, bu  
şekilde yapılan açıklamalarda işçilik, malzeme, vb. girdilerin tutarı belli olmadığından  
alınan fiyat tekliflerinin analiz gibi değerlendirilmesinin de mevzuata aykırı olduğu, tek  
başına kendisinin resmi birim fiyatı ve analizi bulunan girdiler için fiyat teklifi ile açıklama  
yapılasının mevzuata uygun olmadığı” yönündeki iddiası kapsamında yapılan incelemede,  
anılan istekli tarafından sadece açıklama istenen “YYİİH-01 250 mm Anma Çapında (e=mm)  
Spiral Kaynaklı Çelik Borular (st 44) ile özel parçalarının temini ve döşenmesi” kaleminin  
tamamı için TC Altyapı A.Ş.den alınmış fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin ilgili meslek  
mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, fiyat teklifi üzerinde yer alması gereken  
ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan ifade ile uyumlu olduğu, ayrıca aynı iş  
kalemi için anılan istekli tarafından analiz sunulduğu görülmüş olup, idarenin anılan iş  
kalemi için analiz düzenlemediği hususu da göz önüne alındığında, bu kalemi için yapılan  
açıklamanın mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Hmc Yapı A.Ş.–Ispartakule Yapı  
Mehmet Aksekili İş Ortaklığına teknik değer nitelik puanı verilmemesi ve bu aşamadan  
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/048  
: 34  
: 27.09.2017  
:
2017/UY.II-2596  
Köksal SARINCA  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi