2017/UY.II-2704 - Kamu İhale Kararı - İnegöl ve Yenişehir İlçeleri Arter, Cadde ve Sokaklarında Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/050

: 79

: 04.10.2017

: 2017/UY.II-2704

BAŞVURU SAHİBİ:

Turhanlar Petrol Karo ve İnş. Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/384376 İhale Kayıt Numaralı “İnegöl ve Yenişehir İlçeleri Arter, Cadde ve Sokaklarında

Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 18.09.2017 tarihinde açık ihale

usulü ile gerçekleştirilen “İnegöl ve Yenişehir İlçeleri Arter, Cadde ve Sokaklarında Asfalt

Kaplama ve Yama Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Turhanlar Petrol Karo ve İnş. Malz.

San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 23.08.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin

25.08.2017 tarihli yazısı ile reddi, başvuru sahibince 05.09.2017 tarih ve 49446 sayı ile

Kurum kayıtlarına alınan 05.09.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda

bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2247 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ve İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü ve 4.3’üncü

maddelerinde bulunan şartlar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı

5’inci maddesine aykırı olduğu, istenen belgenin ihaleyi kazanıp kazanamayacağı belli

olmadan ihaleye katılacak olan isteklilerin tesis kurması ya da Bursa merkezli tesislerle

varsayımlar üzerinden sözleşme imzalayıp külfet ve sorumluluk altına girmesi demek olduğu,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 9.1’inci maddesinin son satırlarında kendi malı koşulu

aranmaması durumunda taahhütname yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.

belgelerin istenemeyeceğinin açıkça belirtildiği, idarenin istediği belgelerin neredeyse

hepsinin Tebliğ’e aykırı olduğu, idare tarafından ilanda ve Teknik Şartnamede istenen ÇED

ve GSM belgelerinin de il sınırı içerisinde kurulu tesis şartını desteklemek amacıyla

eklendiği,

- Teknik Şartname’de belirtilen muhtemel keşif artışlarını da kapsayacak şekilde

tesisin kullanım izninin belgelenmesinin tesisin kiralanması manasında olacağı, kazanılacağı

belli olmayan bir ihale için yüksek maliyetlere katlanılıp kiralama işlerinin yapılmasının 4734

sayılı Kanun’a aykırı olduğu gibi Tebliğin 9’uncu maddesine de aykırı olduğu, işin

zamanında başlanılamaması ve bitirilememesi sebebi ile uygulanacak hükümler ve cezaların

ihale dokümanında belirtildiği, ihaleye katılımı daraltmak için böyle belgelerin istenerek

ihaleye katılımın engellendiği, bahse konu belgeleri sunmayanların ise ihaleden elenmesinin

Yönetmelik’e açıkça aykırı olduğu, ihaleyi kazanıp kazanmayacağımız belli olmadan bu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/050

: 79

: 04.10.2017

: 2017/UY.II-2704

kadar yüksek bedelli olan bir ihalede üçüncü tarafla sözleşme imzalayıp yükümlülük altına

girmenin hem noter masrafları hem de sözleşmeden doğan damga vergisi masrafları açısından

büyük bir maliyet oluşturacağı,

- İhaleye katılım şartı olarak belirlenen Bursa ili sınırlarında kurulu asfalt plenti

şartının isteklilerin ihaleye katılmadan elenmesi manasına geldiği, Bursa’da asfalt plentlerinin

sayısının belli olduğu, Bursadaki firmaların ihaleye katılacakları gerekçesiyle plentlerini

kiraya vermediği, yeni plentinin de ihalenin kazanılacağının belli olmadan Bursa’ya

kurulmasının çok büyük maliyet olduğu, ayrıca bu şartın eklenmesinin Danıştay 13.

Dairesi’nin E:2016/4609 K:2017/351 nolu. ve E:2015/3689 K:2015/33S9 ve E:2017/787

K:2017/1922 nolu kararlarına açıkça aykırı olduğu, ihalede kullanılacak asfalt malzemelerinin

uygulama aşamasında kaç derece sıcaklıkta olacağının Teknik Şartname’de belirtildiği, cezai

müeyyidelerinin de açıkça yazıldığı, ihaleye katılacak isteklilerin bu şartları sağlayacaklarını

garanti ederek teklif sunduğu, idare tarafından il sınırı içerisinde kurulu tesis şartı

getirilmesinin katılımı daraltıp kamu zararına yol açtığı, Bursa ili içerisinde yer alan Mustafa

Kemal Paşa İlçesi ile işin yapılacağı İnegöl arasının 141 km mesafede olduğu, ancak İnegöl

tarafına Eskişehir yada Bilecik İllerinde 40-45 km mesafede bulunan asfalt plentlerinin

bulunduğu, Bursa İl sınırında olan Yalova ilinin, Bursa’nın birçok ilçesinden daha yakın

olduğu,

- Teknik Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde kapasite raporu ile belgelenmesi şartının

katılımı daralttığı, aynı anda firmanın asfalt plenti ile beraber mekanik stablizasyon ünitesi

olması şartının sağlanmasının zor olduğu, mekanik stablizasyon makinesi ile ihale

kalemlerinden 21’inci kalem plent mix dolgu yapılması kalemi için üretilecek malzeme

olduğu, bu malzemenin taş ocaklarından temin edilebileceği, idarenin bu makineyi şart

koşması ihaleye katılımcıların hem asfalt üreticisi olması hem de taş ocağı sahibi olması

anlamına gelerek ihaleye katılımı daralttığı,

- Teknik Şartname’nin 7.5’inci maddesinde idarenin istemiş olduğu belgenin 4734

sayılı Kanun’a ve Tebliğin 9’uncu maddesine ve yukarıda belirtilen Danıştay’ın Kararlarına

aykırı olduğu,

- 7.7’nci maddede istenilen asfalt plenti ve mekanik stabilizasyon ünitesine yönelik

belgelerin iki şartı birden sağlayan firmaların ihaleye katılmasını sağlamaya yönelik olduğu,

sadece asfalt işleri yapan firmaların ihaleye katılmayacağı,

- İhale İlanı’nda ve Teknik Şartname’de istenilen asfalt plenti ve mekanik

stabilizasyon ünitesi ile ilgili olarak istenilen belgelerin zorunlu koşulmasının Yapım İşleri

Uygulama Yönetmeliği’nde ve 4734 sayılı Kanun’da belirtilen ihalelerde istenilebilecek

belgeler arasında yer almadığı, bahse konu belgelerin zorunlu tutulması belgeyi temin eden

belirli sayıda firmaya ayrıcalık tanıdığı, diğer firmaların ihaleden elenmelerine sebep olduğu,

rekabeti engelleyici bu şartın koyulması kamu zararına yol açacağı, ihaleye katılmak isteyip

de sırf bu şartlardan dolayı ihaleye katılamayan isteklilerin rekabet hakkının elinden alındığı,

ihale konusu işin idare tarafından yapım işi olarak çıkıldığı, idarenin görevi ve

sorumluluğunun yapılmış olan imalatlardan alınan numuneler ve deneyler doğrultusunda

hatalı imalatı engelleyerek işin kalite boyutunda değerlendirilmesi ve kontrolü olduğu,

yapılan hatalı imalatların yaptırımlarının ihale dokümanında açıkça belirtildiği, idarenin asli

görevi olan rekabeti ve kamu yararını sağlamak adına ihalede bu şekilde yapım işi ile ilgisi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/050

: 79

: 04.10.2017

: 2017/UY.II-2704

olmayan, yapım işinde kullanılacak malzemelerin üretimini sağlayan makinelere yönelik

şartlar koyulmasının rekabeti engellediği,

- İdarenin yapmış olduğu bütün asfalt ihalelerinde ihaleye katılımı daraltıcı şartlar

konulduğu, aynı kategoride yer alan beton parke ile tretuvar ve yol yapım işlerinde asfalt

ihalelerindekine benzer bir şart konulmadığı, beton parke temini ve parke yapım işleri ayrı

olarak ihale edildiği, beton parke ihaleleri incelendiğinde ihaleye katılımın ve tenzilatın çok

olduğu, ancak asfalt ihalelerinde doküman alanların sayısının 30-40 arasında olmasına

rağmen katılımın sürekli 4 firma ile gerçekleştiği, bu 4 firma da kendi bölgelerinde bulunan

işleri %1-2 tenzilatla alarak kamu zararları ortaya çıktığı, Danıştay’ın Kamu İhale Kurumu

Kararlarını ve ihalelerini iptal etmesine rağmen aynı şartların koyulmaya devam edildiği,

Kurum olarak Kamu İhale Kurumu’nun Danıştay Kararlarını göz önüne alarak adil ve tarafsız

karar vermesi ve belediyenin sebep olduğu kamu zararlarına engel olması gerektiği,

2) İşin konusu itibari ile ihalenin yapım işi olduğu, mal alımı ile yapım işi beraber

ihale edilemeyeceği, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan plent altı alınacak malzemelerin ya

ayrı bir ihale ile alınması ya da kısmi teklif sunulmasına imkan verilerek katılımı engelleyen

asfalt plentiye ilişkin şartlarının kaldırılması gerektiği, plent altı temin edilecek malzemenin

ayrı şekilde ihale edilmesinin belediyeye zararından çok kârı olacağı, plent altı malzeme

alımının yapım işi ihalesinden ayrıldığı zaman Bursa il sınırı şartı koyulması

gerekmeyeceğinden yapım işi ihalesine katılımın artacağı, 4734 sayılı Kanun’un “Temel

İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yapım işi ile mal alım ihalesi beraber ihale

edilemeyeceğine dair hüküm olduğu, mal alımı ve yapım işinin aralarında doğal bir bağ

olması durumunda mal alım ihalesine yapım işinin eklenebileceği, ancak idarenin yapım işine

mal alımı ekleyerek katılımı daraltıp belli firmaların sürekli ihale kazanmasına sebep olduğu,

mal alımı içerisine yapım işi eklenmesinin de ancak mal alım ihalelerinde alınan malzemenin

doğal bağlantı unsuru olarak montajını da veren firmanın teknik becerisi kapsamında

yapılması gerektiği durumlarda yaklaşık maliyet içerisindeki oranları dikkate alınarak

yapılabildiği, aralarında doğal bağlantı bulunmasının yanında, söz konusu alımların bir arada

ihale edilmesinde 4734 sayılı Kanun’un diğer ilkeleri yönünden de değerlendirme yapılması

gerektiği ve bu husus kuşkuya mahal vermeyecek bir biçimde ortaya koyulduktan sonra

alımların bir arada ihale edilmesi gerektiği, belediyenin yapmış olduğu ihaledeki gibi yapım

işi içerisinde yer alan malzemelerin mal alımı olarak da aynı ihalede yapılmasını

kapsamayacağı, yapım işi kapsamına girmeyen ve mal alım ihalesi konusu olan birim fiyat

teklif cetvelindeki kalemlerin ihaleden çıkartılması veya kısmi teklif vermeye uygun hale

getirilerek yeniden katılımı arttırıcı şekilde ihale edilmesi gerektiği,

3) Teknik Şartname’de makine ekipman için öngörülen cezaların makul olmadığı,

yüksek olan cezalar toplamda günlük 22.100,00 TL olarak belirlendiği, özellikle kurulu asfalt

plentiye günlük 7.000,00 TL ve mekanik stablizason ünitesine günlük 3.000,00 TL ceza

belirlenmesinin 4734 sayılı Kanun’a aykırı olduğu, eklenen bu şartların Bursa İli dışından

ihaleyi kazanması halinde makine ekipman tedarik edecek isteklilerin ihaleye katılmaması

için belirlendiği, bu sebeple rekabetin engellendiği, Bursa dışından işin yapılacağı bölgeye

daha yakın tesisi olan isteklilerin katılımının engellendiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/050

: 79

: 04.10.2017

: 2017/UY.II-2704

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”

başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: İnegöl Ve Yenişehir İlçeleri Arter, Cadde Ve Sokaklarında Asfalt Kaplama Ve

Yama Yapılması İşi

b) Yatırım proje no'su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

Toplam 39 kalem ihtiyaç ile İnegöl Ve Yenişehir İlçeleri Arter, Cadde Ve Sokaklarında

Asfalt Kaplama Ve Yama Yapılması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Bursa ili; İnegöl Ve Yenişehir İlçeleri

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”

başlıklı 7’nci maddesinde “…i)

1- İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti ve Mekanik Stabilizasyon

Ünitesi Tesislerine ait “ÇED Olumlu”, “ÇED Gerekli Değildir” belgelerini veya ÇED

Kapsamı Dışında kaldığına dair belgelerini teklifleri ekinde İdareye sunacaktır.

2- İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti Tesisine ait “Gayri Sıhhi

Müessese Ruhsatını” (GSM) teklifleri ekinde İdareye sunacaktır.

3- İhale kapsamındaki imalatlarda kullanılacak malzemenin temin yolu ile elde

edilecek olması durumunda; temin edilecek malzemelerinin üretileceği Asfalt Plenti ve

Mekanik Stabilizasyon Ünitesi tesislerine ait, ilgili firma, kurum ya da kuruluş ile yapılan iş

süresi ve muhtemel keşif artışı sürelerini de kapsayan sözleşme ve Teknik Şartnamenin 7.

Maddesinde belirtilen belgeler teklifleri ekinde İdareye sunulacaktır.

4- İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti ve/veya Üretim Tesisine ait

TS EN-13108-1 Asfalt Betonu Standartlarına Uygunluk Belgesi sahibi olduğuna dair

belgeleri teklifleri ekinde İdareye sunacaktır.

5- İş kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti Bursa İl sınırları içerisinde kurulu

bulunacaktır. İstekli kullanılacak Asfalt Plentine ait Adres, Ada, Pafta, Parsel veya Koordinat

Bilgilerini İçeren Kapasite Raporu ile Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak

Dairesi Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne başvurusu neticesinde

verilecek yazıyı teklifleri ekinde İdareye sunacaktır

…

7.5.5.

1- İstekli; iş kapsamında kullanacağı Mekanik Stabilizasyon Ünitesi Kapasitesinin en

az 100 ton/saat veya yukarısı olduğunu, Bursa İl sınırları içerisinde kurulu Asfalt Plenti’nin

Kapasitesinin en az 160 ton /saat yukarısı olduğunu bağlı olduğu Ticaret ve Sanayi

Odası’ndan alınan Kapasite Raporu ile belgeleyerek Kapasite Raporunun aslı veya noter

onaylı suretini teklifleri ekinde İdareye sunulacaktır.

2- İstekli; Asfalt Plent Ünitesinin kurulu olduğu alan kendi malı ise belgelerini

sunacaktır. Kendi malı değil ise yani kamu malı veya özel sektöre ait ise bahse konu işle ilgili

tesisin kurulu olduğu alanı işin süresi ve muhtemel süre uzatımı dahilinde kesintisiz

kullanacağına dair mülkiyet sahibinden alınacağı izin belgesini teklifleri ekinde İdareye

sunacaktır.

3- İstekli; istenen Mekanik Stabilizasyon Ünitesine ve Asfalt Plentine ait belgeleri

teklifleri ekinde İdareye sunacaktır. İsteklinin kendi malı olan Asfalt Plenti ve Mekanik

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2017/050

: 79

: 04.10.2017

: 2017/UY.II-2704

Stabilizasyon Ünitesinin; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair

noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali

müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal

kiralama yoluyla edinilmiş Asfalt Plenti ve Mekanik Stabilizasyon Ünitesinin, kira

sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının

ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır. İş ortaklığında

Asfalt Plenti ve Mekanik Stabilizasyon Ünitesi ortaklarının biri veya birkaçı tarafından

sağlanır…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Makine ve Ekipmanlar” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.2. İş

kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti Bursa İl sınırları içerisinde kurulu bulunacaktır;

İstekli kullanılacak Asfalt Plentine ait Adres, Ada, Pafta, Parsel veya Koordinat Bilgilerini

İçeren Kapasite Raporu ile Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak Dairesi

Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne başvurusu neticesinde verilecek yazıyı

teklifleri ekinde İdareye sunacaktır.

7.3. İstekli; istenen Mekanik Stabilizasyon Ünitesine ve Asfalt Plentine ait belgeleri