Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü / 2017/318795-Diyarbakır Şehir Geçişi Muhtelif Kesimlerde Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapılması İşi (İdare Malı Bitüm İle)
Bilgi
İKN
2017/318795
Başvuru Sahibi
Hasfalt İnşaat Madencilik Petrol Enerji Nakliye Sanayi ve Tic. A.Ş.- Şen-Yol İnşaat Elek. Nak. Gıda Temz. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Alpyol İnşaat Enerji Mad. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi
İdare
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Diyarbakır Şehir Geçişi Muhtelif Kesimlerde Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapılması İşi (İdare Malı Bitüm İle)
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hasfalt İnşaat Madencilik Petrol Enerji Nakliye Sanayi ve Tic. A.Ş.- Şen-Yol İnşaat Elek. Nak. Gıda  
Temz. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Alpyol İnşaat Enerji Mad. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/318795 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır Şehir Geçişi Muhtelif Kesimlerde Toprak İşleri,  
Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapılması İşi (İdare Malı Bitüm İle)” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen  
“Diyarbakır Şehir Geçişi Muhtelif Kesimlerde Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri  
Yapılması İşi (İdare Malı Bitüm İle)” ihalesine ilişkin olarak Hasfalt İnşaat Madencilik Petrol Enerji  
Nakliye Sanayi ve Tic. A.Ş.- Şen-Yol İnşaat Elek. Nak. Gıda Temz. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Alpyol  
İnşaat Enerji Mad. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin 21.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 29.09.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.10.2017  
tarih ve 54888 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.10.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2494 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme  
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin ihale konusu iş ve  
benzer işe uygun olan kısımları ayrıştırıldığında, iş deneyim belgesi tutarının istenen tutarı  
karşılamadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, fiyat  
teklifi alınan firmaların, fiyat tekliflerinin içeriği (lama demir, profil demir, bazalt bordür, modifiye  
ve SBS vb.) ile ilgili alanda faaliyet göstermedikleri, fiyat tekliflerini onaylayan Serbest  
Muhasebeci Mali Müşavir ile fiyat tekliflerini imzalayan firmalar arasında tam tasdik sözleşmesinin  
olmadığı, bunun Maliye Bakanlığından veya bağlı bulunulan ilin vergi dairesinden sorgulanmasının  
gerektiği, nakliyeler için yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, malzemelere ait  
nakliye bedelinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının formülleri veya müstakil (akaryakıt, araç,  
yükleme boşaltma bedelinin ayrıca gösterildiği) fiyat teklifleriyle açıklanmadığı, bir kısım nakliye  
unsurlarının (kum-çakıl, tuğla, demir gibi) açıklama istenilecek analiz girdileri içerisinde  
gösterildiği, bu unsurların malzeme için alınan fiyat teklifinde nakliye dahil şeklinde açıklandığı bir  
başka ifadeyle nakliye girdisinin malzeme bedeline dahil edildiği, halbuki bu unsurların müstakil  
olarak nakliye formülleri veya gerçek mesafelere uygun, işçilik-makine ekipman ve akaryakıt  
girdilerinin belirtildiği fiyat teklifleriyle açıklanması gerektiği, idarenin bir kısım malzemelere  
ilişkin nakliyeleri, diğer onlarca malzeme girdisinden ayırarak açıklanması gereken analiz girdileri  
içerisine dahil ettiği, böylece bunların müstakil maliyetlerinin açıklanmasını ve belgelendirilmesini  
istediği, Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre tesisat malzemelerinin temininde dahi malzeme ve  
montaj bedelinin ayrıca gösterilmesinin zorunlu olduğu, açıklanması gereken analiz listelerinde özel  
olarak yer verilen nakliye girdilerinin açıklanmamış olmasının önemli bir maliyet girdi bedelini  
belirsiz ve denetimsiz bıraktığı, nakliyeye ilişkin iş kalemlerinin farklı tür ve miktarda girdiler  
içeren iş kalemleri olduğu, bu nedenle nakliye maliyetlerinin söz konusu nakliye iş kalemlerine  
ilişkin fiyat teklifi alınan firmaların resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir bilgiler  
olmadığı ve bu hususun daha önce gerçekleştirilmiş aynı tür ve girdileri içeren nakliye işleri  
olmadığı ve geleceğe dair bir fiyatlandırmanın yapıldığı, bu şekilde açıklama yapılmasının  
mevzuata aykırılık teşkil ettiği, çeşitli imalat kalemlerine ilişkin analiz girdi miktarlarının emsal  
kamu idarelerine ait analiz girdi miktarlarının altında gösterildiği, analiz girdileri için öngörülen  
fiyatların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2017 yılı rayiçlerinin altında  
belirlenmesine rağmen belgelendirilmediği, poz numaralarının belirtilmediği, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış olduğu açıklamalarında kullandığı mazot  
fiyatına ilişkin olarak EPDK tarafından yayımlanan ve ilan tarihi ile ihale tarihi arasında belirlenen  
fiyatların kullanılmadığı, açıklamalarda mazot fiyatının biriminin litre olarak alındığı, ancak  
analizlerde mazot birimi kilogram olarak istenildiğinden mazot miktarının litreden kilograma  
dönüştürülmesine ilişkin herhangi bir kanıtlayıcı belge kullanılmadığı, açıklama kapsamında yer  
alan akaryakıt girdisi için öngörülen bedelin ihale tarihindeki EPDK tarafından açıklanan  
fiyatlardan daha düşük olduğu, açıklama istenilmeyen bazı analiz girdilerinin miktar ve birim  
fiyatlarının çarpımları sonucunda 0,00 TL bedellerin öngörüldüğü, ancak virgülden sonra altı  
basamak alınması halinde analiz fiyatının teklif fiyatının üstünde olacağı, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin açıklama istenilmeyen girdiler için toplam tutarı 0,01 TL olarak göstermesi gerektiği, bu  
doğrultuda isteklinin açıklamaya aykırı hareket ettiği ve aritmetik hatanın oluştuğu, analizlerde  
kullanılan rayiçlerin güncel rayiçler olmadığı ve hangi kamu kurum veya kuruluşlarına ait  
olduğunun belirtilmediği, yani girdi rayiçlerinin poz numaraları belirtilerek açıklama yapılmadığı,  
Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesine uygun olarak ocak yeri tespitinde hammadde üretim izin  
belgesi ile ÇED raporunun sunulmadığı, alınan fiyat tekliflerinin son geçici beyanname dönemine  
ait olmadığı, fiyat tekliflerinin içeriğinin yanıltıcı olduğu, fiyatın fiyat tekliflerinin dayanağı olan  
satış tutarı tespit tutanağında belirtilen fiyat ile uyuşmadığı, alınan fiyat teklifinin satışların  
%80’inden daha az olduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde KDV’nin dahil mi hariç mi  
olduğunun belirtilmediği, söz konusu işe ait fiyat teklifi olduğunun belirtilmediği ve malzemenin  
şantiye teslim olarak fiyat teklifi alınmadığı, oysa ki açıklama istenen malzeme için sunulan  
proforma faturalarda o malzeme için yaklaşık maliyet hazırlanırken nakliye ödemesi  
öngörülmemişse proforma faturalarda nakliye dahil fiyat teklifi alınması gerektiği, nakliye için  
herhangi bir bedel öngörülmediği, analiz girdilerindeki miktarlarda azaltma yapmak suretiyle analiz  
fiyatlarının düşürüldüğü, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunduğu fiyat tekliflerine işçilik fiyatının dahil olduğu, işçilik fiyatlarının ayrıştırılması gerektiği,  
sunulan fiyat tekliflerinde birim fiyatların piyasa fiyatlarının çok altında olduğu, bununla ilgili  
mevzuat gereği fiyat teklifi veren firmalardan satış tespit tutanaklarının istenilmesi ve satış tespit  
tutanaklarının içeriğinde yer alan kayıt adedi ile satışlarının firmanın bağlı bulunduğu vergi  
dairesinden teyit edilmesi gerektiği, bu durumda fiyat teklifi veren firmalar ile fiyat teklifi alan  
firmanın evrakta sahtecilik yaptığının görüleceği, bununla ilgili olarak firmalar hakkında  
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği, ihaleyi gerçekleştiren idare  
tarafından açıklama istenilen ve istenilmeyen girdiler listesinin isteklilere verildiği, açıklama  
istenilen analiz girdileri incelendiğinde teklifi aşırı düşük olan isteklinin açıklama istenilen analiz  
girdilerinden bazılarını 0,01 TL olarak belirlediği ve bunun Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı  
olduğu, diğer iş kalemlerindeki girdiler de incelendiğinde aynı girdi için farklı fiyatların belirlendiği  
ve fiyatlar arasında uyumsuzluk olduğu, iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı  
Diyarbakır Şehir Geçişi Muhtelif Kesimlerde Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri  
Yapılması İşi (İdare Malı Bitüm İle)olarak belirlenmiş olup, anılan Şartname’nin ekinde işin türü  
ve miktarı tablo halinde  
Sıra No İş Kalemi No  
Açıklama  
Birimi  
Miktarı  
Her Türlü İnşaat  
Temellerinde(Köprü temelleri  
hariç) Kuruda veya Suda Her  
Dozda Demirsiz Beton (C 16/20  
Hazır Beton Harcı ile)  
1
S-01  
metreküp  
5.000  
Her Türlü İnşaatta (Köprüler  
hariç) Kuruda veya Suda Her  
Dozda Demirsiz Beton Yapılması  
(Orta Refüj ve Yarma Hendeği  
Dahil)(C 20/25 Hazır Beton Harcı  
ile)  
Her Türlü İnşaatta Kuruda veya  
Suda Her Dozda Demirli Beton  
Yapılması (C 25/30 Hazır Beton  
Harcı ile)  
2
3
S-02  
S-03  
metreküp  
metreküp  
1.000  
1.000  
Her Çapta Nervürlü Çeliğin; Zati  
Bedeli, Yüklenmesi, Taşınması,  
Boşaltması, İstifi ve İşçiliği  
(Herşey Dahil)  
Katran Badana Yapılması  
Uygun Granülometriye Sahip Kum  
Çakıl Veya Kırmataş Malzeme İle  
Sanat Yapıları Ve Köprü Temel  
Tabanında, Zayıf Veya Oynak  
4
5
S-04  
S-05  
ton  
70  
metrekare  
1.000  
6
S-06  
Zeminlerde, Beton Yol Ve Tretuvar metreküp  
Alt., Drenaj Hend. İle Hertürlü  
Büz, Menfez Yanlarında, Dolgu,  
Kum Şilte , Filtre Tabakası  
5.000  
Yapılması  
Bazalt Bordür Yapılması, Nakli ve  
7
8
9
S-07-1  
S-08  
Yerine Döşenmesi (10*30*50 )  
(Herşey Dahil)  
Her Tip ve Kesitte Bordür  
Sökülmesi ve Nakli  
Bazalt Plaklarla 4 cm. (  
4x30xSerbest Boy) Kalınlığında metrekare  
Döşeme Kaplaması Yapılması  
metre  
metre  
115.000  
100.000  
119.000  
S-09-1  
(Herşey Dahil)(Engelli Şeridi  
Dahil)  
Parke, Beton Plak, Adi Kaldırım,  
Blokaj Sökülmesi ve Nakli  
Patlayıcı Madde Kulanmadan Her  
Türlü Demirli, Demirsiz, Beton  
İnşaatın Yıkılması, Çimento Harçlımetreküp  
Kargir İnşaatın Yıkılması ve  
10  
11  
S-10  
S-11  
metrekare  
115.000  
2.000  
Depoya Naklinin Yapılması  
Ø=200 mm Koruge Drenaj  
Boruları Zati Bedeli, Nakli ve  
Döşenmesi (Yüksek Yoğunluklu  
Polietilen (HDPE) ve Polipropilen  
(PP) Esaslı (TS EN 13476-1) (SN  
8))  
Ø=300 mm Koruge Drenaj  
Boruları Zati Bedeli, Nakli ve  
12  
13  
S-16  
S-17  
metre  
800  
Döşenmesi (Yüksek Yoğunluklu  
Polietilen (HDPE) ve Polipropilen  
metre  
4.000  
(PP) Esaslı (TS EN 13476-1) (SN  
8))  
Fonttan; Izgara, Kapak, Garguy  
Yapılması  
Dolgu Altına Ocak Taşından  
Makine ile İstifsiz Taş Dolgu  
Yapılması (Herşey Dahil)  
Bitkisel Toprağın Kazılması,  
Yüklenilmesi,Taşınması,  
14  
15  
S-18  
S-19  
kilogram  
2.000  
5.000  
metreküp  
Boşaltılması, Şevlerde, Bordürle  
16  
S-20  
Çevrili Refüjlerde Eşanjörlerde ve metreküp  
Düz Sahalarda Bitkisel Toprak  
7.500  
Tabakası Temini Teşkili, Nakli ve  
Çapalanması (Herşey Dahil)  
Lama ve Profil Demirlerden  
17  
18  
S-23  
S-24  
Çeşitli Demir İşleri Yapılması ve kilogram  
Yerine Konulması (Herşey Dâhil)  
Demir İmalatın Bir Kat Antipas,  
1.000.000  
35.000  
İki Kat Sentetik Boya ile  
metrekare  
Boyanması (Herşey Dahil)  
Her Derinlikte Her Cins ve  
Klastaki Zeminde Kuruda veya  
19  
20  
T-01  
T-02  
Suda Her Türlü Kazı Yapılması, metreküp  
Nakli ve Kullanılması (Herşey  
dahil)  
10.000  
10.000  
Her Cins ve Klastaki Zeminde  
Ocak Ariyeti Kazısı Yapılması,  
Nakli ve Kullanılması(Herşey  
metreküp  
Dahil )  
Her Cins ve Klastaki Zeminde  
Reglaj Yapılması  
21  
22  
T-03  
Ü-02  
kilometre  
metrekare  
3
4 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1 m2 Taş  
Mastik Asfalt (TMA) Aşınma  
Tabakası Yapılması (Konkasörde  
Kırılmış ve Elenmiş Toplama  
Bazalt Taş İle, Modifiye Bitüm ve  
Elyaf Kullanılarak-Herşey  
Dahil)(İdare Malı Bitüm İle)  
7 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1 m2  
Asfalt Betonu Binder Tabakası  
150.000  
23  
Ü-03  
Yapılması (Konkasörde Kırılmış ve metrekare  
Elenmiş Taş İle-Herşey  
46.000  
Dahil)(İdare Malı Bitüm İle)  
11 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1 m2  
Asfalt Betonu Bitümlü Temel  
24  
25  
Ü-04  
Ü-05  
Tabakası Yapılması (Konkasörde metrekare  
Kırılmış ve Elenmiş Taş İle-Herşey  
Dahil)(İdare Malı Bitüm İle)  
48.400  
40.000  
Plentmiks Temel, Plentmiks  
Alttemel Yapılması (Konkasörde  
Kırılmış ve Elenmiş Taş İle-Herşey  
ton  
Dahil)  
Bakım Amaçlı Asfalt Betonu  
Binder Tabakası Yapılması  
(Konkasörde Kırılmış ve Elenmiş  
Taş İle- (Karışımın Taşınması  
26  
Ü-06-1  
ton  
3.000  
İdare Kamyonları ile))(İdare Malı  
Bitüm İle)  
Asfalt Betonu Binder Tabakası  
Yapılması (Konkasörde Kırılmış ve  
Elenmiş Taş İle-Herşey  
Dahil)(İdare Malı Bitüm İle)  
Asfalt Betonu Bitümlü Temel  
27  
28  
29  
Ü-06  
Ü-07  
Ü-08  
ton  
12.000  
1.500  
Tabakası Yapılması (Konkasörde  
ton  
Kırılmış ve Elenmiş Taş İle-Herşey  
Dahil)(İdare Malı Bitüm İle)  
Asfalt Kazıma Makinesi İle Her  
Cins Bitümlü Karışım  
metreküp  
20.000  
Kaplamaların Kazılması ve  
Depoya Nakli  
şeklinde gösterilmiştir.  
Anılan Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel  
sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve  
kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve  
kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya  
da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer ortakların her  
birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye  
katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha  
önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması  
halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim  
tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen  
asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.düzenlemesi, 7.6’ncı maddesinde “ Bu ihalede  
benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
YAPIM İŞLERİNDE BENZER İŞ GRUPLARI TEBLİĞİNDE (11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı RG)  
yer alan A.V.GRUP: KARAYOLU İŞLERİ (ALT YAPI+ÜST YAPI) Yapım İşleri benzer is olarak  
kabul edilecektir.  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ” düzenlemesi yer almaktadır.  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci  
maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar  
da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate  
alınarak belirlenecektir.  
A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki kısımda  
yapılacaktır.  
A.1. Teklif fiyatı puanlaması  
Teklif fiyatı puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren istekliler arasında  
teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 50 puan alacak olup, diğer isteklilere ait teklif  
puanları; TP = (TFmin x 50) / TF formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
TP: Teklif puanı,  
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı,  
TF: İsteklinin teklif fiyatı, ifade eder.  
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması  
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren  
isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu iş kalemleri aşağıdaki tabloda  
gösterilmiştir.  
MİNİMUM  
TEKLİF ORANI  
(%)  
İŞ KALEMİ / İŞ  
GRUBU NO.  
MAKSİMUM  
TEKLİF ORANI (%)  
SIRA NO  
PUAN  
1
S-09-1  
S-23  
24,00  
37  
24  
22  
7
15  
9
2
16  
15  
4
3
S-07-1  
Ü-02  
9
4
3
5
Ü-05  
4
6
2
6
Ü-08  
3
5
2
7
S-10  
2
3
1
8
Ü-06  
2
3
1
9
Ü-04  
2
3
1
10  
S-01  
1
2
1
11  
Ü-03  
1
2
1
12  
S-24  
1
2
1
13  
S-08  
1
2
1
14  
S-20  
1
2
1
15  
İş Gurubu-1  
İş Gurubu-2  
2
3
1
16  
1
2
1
TOPLAM  
50  
İş Grubu 1’i oluşturan iş kalemleri S-03, S-04, S-17, S-02, T-01  
İş Grubu 2’yi oluşturan iş kalemleri Ü-06-1, S-06, S-19, T-02, Ü-07, S-11, S-16, T-03, S-18, S-05  
A.2.1. Söz konusu iş kalemleri için isteklilerce teklif edilen tutarların toplam tekliflerine oranının;  
her bir iş kalemi için belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları aralığında (minimum ve  
maksimum oranlar dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için yukarıdaki tabloda yer alan  
puanlar verilecektir.  
A.2.2. İş grupları için ise o iş grubunda yer alan her bir iş kalemi için verilen teklif tutarlarının  
toplamının toplam tekliflerine oranının her bir iş grubu için belirlenen minimum ve maksimum teklif  
oranları aralığında (minimum ve maksimum oranlar dahil) kalması durumunda her bir iş grubu için  
yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir.  
A.2.3. Teklif oranları hesaplanırken yuvarlama yapılmayacaktır.  
A.2.4. İsteklilerin teklif oranları, belirlenen minimum ve maksimum teklif oranları dışında kalıyorsa  
o iş kalemleri/iş grupları için puan alamayacaklardır.  
A.2.5. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her bir iş kalemi/iş grubu için verilen puanların  
toplamıdır.  
A.3. Toplam puan  
Toplam puan, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamıdır.  
A.4. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli  
Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;  
FDTF = (ETF x 100) / TTP formülü ile hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
FDTF: İsteklinin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli,  
ETF: Toplam puanı en yüksek istekliye ait teklif bedeli,  
TTP: İsteklinin toplam puanı ifade eder.  
B. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif  
bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir...” düzenlemesi yer almaktadır.  
Bunun yanında İdari Şartname’nin 19.1’inci maddesinde isteklilerin tekliflerini, her bir iş kaleminin  
miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel  
üzerinden verecekleri, ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile  
iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif  
birim fiyat sözleşme imzalanacağı düzenlenmiştir.  
Aktarılan İdari Şartname düzenlemelerinden, 7.5.1’inci maddesinin (a), (b), (c), (ç) ve (d)  
bendlerinde yer alan niteliklerden herhangi birini sağlamak üzere iş ortaklığı olup olmadığına  
bakılmaksızın tüm isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin işlerden elde edilen ve belge  
tutarı teklif ettikleri bedelin % 80’inden az olmamak üzere iş deneyim belgesi sunmaları gerektiği,  
iş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilere mahsus olmak üzere iş ortaklığını oluşturan her bir  
ortak tarafından iş deneyim belgesi sunulması gerektiği, pilot ortağın iş ortaklığının karşılaması  
gereken iş deneyim tutarının en az %80’ini, her bir özel ortağın ise iş ortaklığının karşılaması  
gereken iş deneyim tutarının en az %20’sini karşılayan ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin  
işlerden elde edilen iş deneyim belgesi sunmaları gerektiği, ancak iş ortaklığının karşılaması  
gereken iş deneyim tutarının pilot ortak tarafından sunulan iş deneyim belgesi ile karşılanması  
halinde özel ortaklar tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin işlerden elde edilen bir iş deneyim belgesi olup olmadığına bakılmaksızın herhangi bir yapım  
işinden elde edilen ve iş ortaklığının karşılaması istenilen iş deneyim tutarının %40’ından az  
olmayan bir iş deneyim belgesi sunmalarının yeterli olacağı, Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları  
Tebliği’nde yer alan A/V grubu işlerin benzer iş kapsamında kabul edileceği ve sunulması halinde  
inşaat mühendisliği mezuniyet belgelerinin benzer işler kapsamında sunulan bir iş deneyim belgesi  
gibi değerlendirileceği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı  
62’nci maddesinin (h) bendinde “İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları  
lisans eğitimine uygun yapım işi ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek  
kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, yüzyirmiikibinüçyüzseksenyedi Yeni Türk Lirası  
(İkiyüzonaltıbinaltıyüzseksenbir Türk Lirası) olarak hesaplanmak üzere 10’uncu madde  
kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş deneyimi bulunan mimar ve  
mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde edilen deneyim mühendis ve mimarın beş  
yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (b)  
bendinde benzer iş, ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik  
gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile  
mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibarıyla benzer özellikteki işler olarak tanımlanmıştır.  
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve  
mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya  
isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve  
teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler ile iş deneyim belgesinin her ihalede istenilmesi  
zorunludur. ...” hükmü,  
Aynı Yönetmelik'in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1)  
Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik  
etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine  
ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olduğu işler de  
ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği tebliğde  
belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği idarece  
tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet  
mektubunda belirtilir.  
5) İş deneyim belge tutarlarının;  
a) Kanunun 19 uncu maddesi ile 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ve  
yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50sinden az ve % 100’ünden  
fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50sinden az ve %  
80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek orandan az olmaması yeterlik kriteri olarak aranır.  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20sini sağlaması zorunludur.  
Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak  
kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim  
belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre  
asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi  
kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını sağlaması  
halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az olmamak üzere, benzer  
işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda; yeterlikleri tespit edilenler  
arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli istekliler arasında ihale usulüyle  
yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin iş deneyimleri, kısa listenin  
oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası  
bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya (Ek ibare:12/06/2015-29384 R.G./1. md.)  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk  
ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır  
kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(12) Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda; mezuniyetten  
sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için, başvuru veya teklif  
kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin sunulması  
zorunludur...” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinde “(1) İş  
deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;  
ç) Geçici kabulü yapılmış işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve  
yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme  
belgesi”,  
(2) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki işin bir kısmında denetleme, diğer  
kısmında yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere, bu görevlerde bulundukları sürede  
gerçekleştirilen toplam iş tutarı esas alınarak, daha fazla tutardaki iş kısmına göre düzenlenen tek  
bir iş denetleme veya iş yönetme belgesi düzenlenir.  
(4) Sözleşme bedelinden daha düşük bir bedelle tamamlanan işlerde, birinci, ikinci ve  
üçüncü fıkralardaki ilk sözleşme veya sözleşme bedeli ifadelerinden, gerçekleştirilen iş tutarı  
anlaşılır…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1)  
Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde;  
tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi  
toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.  
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;  
c) İş denetleme ve iş yönetme belgelerinde,  
1) Belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son on  
beş yılda içinde olması kaydıyla, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya  
yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması,  
2) Gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihalenin  
ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olduğu ve ilk sözleşme bedelinin  
tamamlandığı işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya yönetme  
faaliyetinde bulunulmuş olması,  
şartı aranır ve geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az  
% 80’ine ulaştığı tarihin, ihale ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de bu kapsamda değerlendirilir.  
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir oranında,  
dikkate alınır.  
(8) Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri ihalelerinde, iş  
deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda;  
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı geçmemek  
kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (h)  
bendinde belirtilen tutar kadar,  
b) İş deneyimi bulunan mühendis veya mimarların; onbeş yıllık sınırlamaya tabi  
tutulmaksızın, mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının  
(h) bendinde belirtilen tutar kadar,  
benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır.  
…” hükmü,  
“İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren  
belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlere  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın  
Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif üzerinden sözleşmeye  
bağlanan işlere ilişkin iş deneyim belgeleri; sözleşmenin yapıldığı aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
(3) Türk Lirası üzerinden teklif verilen ihalelerde, yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye  
bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin tutarları, belgeye konu işin sözleşme  
tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru  
üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar, birinci fıkranın (b) bendine göre güncellenir…”  
hükmü yer almaktadır.  
Yukarıda anılan Yönetmelik’in 39’uncu maddesinde, isteklilerden, yurt içinde veya yurt  
dışında, kamu veya özel sektöre, bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale  
konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenmesinin  
zorunlu olduğu ve idarelerce yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin  
belirlendiği Tebliğ’de belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş  
olarak kabul edileceği tespit edilerek bu hususun ihale dokümanı ile İhale İlanında belirtileceği, iş  
ortaklığında pilot ortağın istenen iş deneyim tutarının asgari %80’ini, diğer ortakların her birinin ise  
%20’sini sağlamasının zorunlu olduğu, pilot ortağın istenen iş deneyim tutarının tamamını  
karşılaması halinde, diğer ortakların istenen iş deneyim tutarının %40’ından az olmamak üzere  
benzer işe ait olmayan bir yapım işine ait belge sunabilecekleri hükme bağlanmıştır.  
Yine aktarılan mevzuat hükümlerinden, iş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların  
aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri ihalelerine iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini  
sunmaları durumunda katılabilecekleri, buradan hareketle iş deneyim belgesi yerine mezuniyet  
belgelerini sunarak ihaleye katılacak olan mühendis veya mimarların katılacakları ihalenin  
konusunu oluşturan işin mezun oldukları lisans eğitimine uygun olması gerektiği, dolayısıyla  
katıldıkları ihalede iş deneyimlerini tevsik etmek amacıyla sunmaları gereken mezuniyet belgesinin  
lisans mezuniyetlerine ilişkin olması gerektiği, mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için  
sunulması durumunda da iş deneyimlerinin hesaplanmasında lisansa ilişkin mezuniyet tarihlerinin  
dikkate alınması gerektiği, mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri  
ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda iş deneyimi bulunan  
mühendis veya mimarların on beş yıllık sınırlamaya tabi tutulmaksızın, mezuniyetlerinden sonra  
geçen her yıl Kanunun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar  
benzer iş deneyimi olarak dikkate alınacağı, iş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde  
denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarlarının beşte bir oranında  
dikkate alınacağı anlaşılmaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2’nci maddesinde “…2.5. (Ek-1)’de yer alan  
listedeki işlerin bünyesinde olan ancak, yapının bir parçası olarak tek başına ihale edilecek olan  
işler için benzer iş belirlemesi yapılırken, ihale konusu iş ve/veya işlere ilişkin iş deneyim belgeleri  
sunulabileceği gibi ihale konusu işi de içeren iş deneyim belgelerinin de sunulabileceğinin  
belirtilmesi gerekmektedir. İhale konusu işe ilişkin iş deneyim belgesi yerine ihale konusu işi de  
içeren bir iş deneyim belgesi sunulduğu ve ihale konusu iş tutarının iş deneyim belgesi üzerinden  
tespit edilemediği hallerde, ihale konusu iş tutarının tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin de  
başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur. Örneğin; bir binanın sadece sıhhi tesisat  
yapımına ilişkin bir ihaleye CI grubuna ait iş deneyim belgesi sunan aday veya istekliler  
katılabileceği gibi kapsamında sıhhi tesisat işleri olan BIII grubu bir binaya ilişkin iş deneyim  
belgesi sahibi aday veya istekli de katılabilecektir. Benzer şekilde bir tünel yapım işi ihalesine AII  
grubu iş deneyim belgesi sahibi aday veya istekli katılabileceği gibi örneğin kapsamında tünel  
yapım işi olan AVIII grubu iş deneyim belgesi ile de aynı ihaleye katılmak mümkündür.  
2.7. İhale konusu işin (Ek-1)’de yer alan listede bulunan hiçbir gruba dâhil olmadığı ya da  
edilemediğinin tespiti halinde ise, benzer iş belirlemesi işin niteliğine göre, Yapım İşleri İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinde yapılan benzer iş tanımına uygun olarak ve rekabeti  
engellemeyecek şekilde yapılacaktır.  
2.8. Birden fazla gruptan işleri içeren iş deneyim belgelerinde, ihale konusu işe benzer nitelikteki  
işler değerlendirmeye alınır. Örneğin; bir rekreasyon alanı yapım işinde, iş kapsamında BIII  
grubuna giren bir bina inşasının da gerçekleştirilmesi durumunda; iş deneyim belgesi sahibi, BIII  
grubu işleri ayrıştırılmak suretiyle BIII grubu iş deneyimi istenen bir ihaleye katılabilecektir.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
Bahse konu Tebliğ’in birinci ekinde yer alan “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi”  
tablosunun “(A) Altyapı İşleri” kısmında V. Grup: “Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)  
1.Otoyollar  
2.Devlet, il ve köy yolları  
3.Cadde ve sokak yapım işleri” şeklinde gösterilmiştir.  
İncelenen ihalede (92) adet ihale dokümanı satın alındığı, 28.07.2017 tarihinde yapılan  
ihaleye (20) isteklinin katıldığı, sınır değerin altında teklif sunduğu tespit edilen geçerli teklif sahibi  
2 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, söz konusu isteklilerden birinin aşırı düşük teklif  
açıklaması sunmadığı, 11.09.2017 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun görülen Liner Tek. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Mustafaoğlu İnş. Taah. Gıd. Nak.  
Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin teklifinin sınır  
değerin üzerindeki ilk geçerli teklif olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan Liner Tek. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Mustafaoğlu İnş. Taah. Gıd.  
Nak. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın %50 ortaklık oranına sahip özel ortağı  
Mustafaoğlu İnş. Taah. Gıd. Nak. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyasında iş  
deneyimini tevsik eden belge olarak adı geçen özel ortağın %55 hissesine sahip Mehmet Tayfur  
Akmil adına düzenlenen inşaat mühendisliği diplomasının sunulduğu, söz konusu diplomada  
mezuniyet tarihinin 06.10.1981 olarak gösterildiği, ayrıca mezuniyet belgesi dışında Başbakanlık  
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 18.09.2008 tarihli ve 49307 sayılı anılan şahıs adına  
düzenlenen, sözleşme tarihi 24.02.2005, işin geçici kabul tarihinin 28.04.2006 olduğu bir iş  
denetleme belgesinin sunulduğu, söz konusu diploma ve iş bitirme belgesinin birlikte  
değerlendirilmesi sonucunda anılan özel ortağın toplam iş deneyim tutarının istenilen asgari iş  
deneyim tutarını (4.354.696,00 TL) karşıladığı görülmüştür.  
Adı geçen iş ortaklığının pilot ortağı Liner Tek. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından iş  
deneyimini tevsik etmek amacıyla 09.05.2017 tarih ve 3349-Y-KD-416-3 sayı ile Karayolları Genel  
Müdürlüğü tarafından, EKAP üzerinden, anılan pilot ortağın %51 hissesine sahip Nevzat Topal  
adına düzenlenen, “Kütahya-Tavşanlı (Kütahya Geçişi Dahil) Yolu Km:194+000-248+000) işine ait,  
uygulanan yapı tekniğinin “üstyapı (Alttemel, Temel Yapılması) ile Sathi Kaplama Mıcırı Temini  
v.s.” olarak belirtildiği iş denetleme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede sözleşme tarihinin  
31.12.1990, geçici kabul tarihinin 28.07.2008, ilgilinin mesleği ile ilgili olarak hissesine düşen  
belge tutarının 89.659,57 TL olarak yer aldığı,  
Bunun yanında, anılan belgenin açıklamalar kısmında belge üzerindeki parasal değerlerin  
sözleşme tarihinde geçerli para biriminden 6 sıfır atılarak düzenlendiğinin belirtildiği, ayrıca yine  
açıklamalar kısmında 89.659,57 TL toplam belge tutarının toprak işleri 26.554,50 TL, sanat yapıları  
17.862,81 TL, köprü işleri 7.955,49 TL, üstyapı işleri 36.149,47 TL, çeşitli işler 212,44 TL,  
sinyalizasyon işleri 154,62 TL, kanalizasyon deplasman işleri 289,94 TL ve askeri bina işleri 480,30  
TL şeklinde ayrıştırıldığı, belgeye konu işin içeriğinde yer alan ve ihale konusu iş ve benzer işe  
uygun olmayan köprü işleri, sinyalizasyon işleri, kanalizasyon deplasman işleri ve askeri bina  
işlerinin yanında içeriği tam olarak belli olmayan çeşitli işlerin tutarlarının toplam belge tutarından  
çıkartılmasıyla bulunan değerin güncelleştirilmiş tutarının beşte birinin adı geçen pilot ortak için  
istenilen asgari iş deneyim tutarını (17.418.784,00 TL) karşıladığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen  
teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif  
olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu  
değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan  
isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak  
belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin  
teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi,  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce,  
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili  
ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin  
yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık  
maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare,  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını  
tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe  
sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile  
iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet  
hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi  
oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık  
basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni  
ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde de “...  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan  
iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın  
niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar  
olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan  
iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir.  
Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait  
idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit  
edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel  
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması  
istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle  
sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel  
gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif  
toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin  
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması  
halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün  
altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan  
analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda,  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
...  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir.  
Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit  
edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece  
aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu  
tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak  
yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş  
gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama  
istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz  
formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen  
iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde,  
sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim  
fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif  
edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde  
yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki  
yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği,  
analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı  
kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik,  
makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar,  
zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının  
belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin  
aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları  
açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş  
kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak  
bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için  
kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş  
kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş  
kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak  
idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13  
maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl  
birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş  
kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat  
poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları  
durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi  
belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da;  
hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları  
kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri  
zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş  
kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek  
bulunmamaktadır.  
...  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak  
teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi  
durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından  
önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek  
suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde  
belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer  
tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş  
gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini  
ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya  
teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait  
teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama  
hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale  
komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik  
fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda;  
kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar  
veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm,  
avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler  
ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada,  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden  
bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün  
olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili  
mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak  
gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce  
inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın  
yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması  
durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından  
teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü  
kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal  
veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6)  
düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu  
tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya  
Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala  
ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim  
maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim  
fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih  
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın,  
ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu  
tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması  
gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu  
kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
...  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan  
edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama  
yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
...  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal  
bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest  
Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı  
tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi  
zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun  
21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan  
ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise  
ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname  
dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son  
geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
...  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun  
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik  
şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle  
reddedilecektir.açıklaması bulunmaktadır.  
İdarece teklifi aşırı düşük olarak değerlendirilen 2 istekliye 08.08.2017 tarihinde EKAP  
üzerinden gönderilen 1 sayılı yazılarda, sunulan teklifin ilgili mevzuat uyarınca teklifler arasında  
değerlendirildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38’inci maddesine göre yapılan hesaplama  
neticesinde oluşan sıralı iş kalemlerine göre aşırı düşük teklif sorgulaması yapılacak iş kalemlerine  
ait bilgilerin ekte gönderildiği, buna göre ekte belirtilen iş kalemlerinin ihale dokümanında verilen  
analiz formatına uygun analizleri ve sunulan analizlerin girdi maliyetlerine ilişkin bilgi ve belgelerin  
sunulmasının gerektiği belirtilerek açıklamaların yazının tebliğ tarihinden itibaren 5 iş günü  
içerisinde ihale komisyonuna sunulması istenilmiştir. Daha sonra idarece teklifi aşırı düşük olarak  
değerlendirilen 2 istekliye 11.08.2017 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen 2 sayılı yazılarda  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38’inci maddesine göre yapılan hesaplama neticesinde oluşan sıralı iş  
kalemlerine göre aşırı düşük teklif sorgulaması yapılacak iş kalemlerine ait bilgilerin 08.08.2017  
tarihinde EKAP üzerinden ekte gönderildiği, ancak yapılan incelemede Ü-08 “Asfalt Kazıma  
Makinesi İle Her Cins Bitümlü Karışım Kaplamaların Kazılması ve Depoya Nakli” pozunun alt  
analizinde yer alan Nak-Ü10 “Asfalt Kazı Nakli” pozunun verilen mesafesinde ve yoğunluğunda  
hata yapıldığının tespit edildiği, yapılan değerlendirme neticesinde mesafede ve yoğunlukta sehven  
yapılan bu hatanın düzeltildiği ve tekrar alt analizlerin gönderildiği belirtilerek yine açıklamaların  
yazının tebliğ tarihinden itibaren 5 iş günü içerisinde ihale komisyonuna sunulması istenilmiş olup,  
söz konusu yazı ekinde sıralı analiz girdileri tablosuna, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri  
listesine yer verildiği görülmüştür.  
Yaklaşık maliyetin tespiti aşamasında hazırlanan sıralı iş kalemleri listesinde yaklaşık  
maliyetin %80’lik kısmına giren ve açıklama istenilen iş kalemleri olarak, S-09-1 “Bazalt plakalarla  
4 cm. (4x30xserbest boy) kalınlığında döşeme kaplaması yapılması (herşey dahil) (engelli şeridi  
dahil)”, S-23 “Lama ve profil demirlerden çeşitli demir işleri yapılması ve yerine konulması (herşey  
dahil)”, S-07-1 “Bazalt bordür yapılması, nakli ve yerine döşenmesi (10x30x50) (herşey dahil), Ü-2  
“4 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m2 taş mastik asfalt (TMA) aşınma tabakası yapılması (konkasörde  
kırılmış ve elenmiş toplama bazalt taş ile modifiye bitüm ve elyaf kullanılarak-her şey dahil) (idare  
malı bitüm ile)”, Ü-05 “Plentmiks temel, plentmiks alttemel yapılması (konkasörde kırılmış ve  
elenmiş taş ile-her şey dahil) ve Ü-8 “Asfalt kazıma makinesi ile her cins bitümlü karışım  
kaplamaların kazılması ve depoya nakli” iş kalemlerinin belirlendiği,  
Liner Tek. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Mustafaoğlu İnş. Taah. Gıd. Nak. Tem. Hiz. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklama yazısına, hesap  
cetveline, açıklama istenilen 6 adet iş kalemine ilişkin ayrıntılı analizlere, açıklama istenilen analiz  
girdilerinde kullanılan ve mazot dışında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2017 yılı yayımlanmış  
rayiçlerinin poz numaraları da belirtilerek kullanıldığı rayiç listesine, akaryakıt bayi fiyat raporuna,  
SBS katkı malzemesi, lamalar, 4x30xserbest boy bazalt taşı plak, sıcak haddelenmiş profil demir ile  
elyaf katkı malzemesine ilişkin alınan fiyat tekliflerine ve belgeleri onaylayan SMMM’ler ile  
yapılan sözleşmelere yer verildiği görülmüştür.  
Açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu,  
analizlerdeki girdilerin miktarlarının idarece belirlenen miktarlarla uyumlu olduğu, analizlerdeki  
işçilik ücretlerinin ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında olmadığı,  
analizlerde yer alan nakliye girdisine ilişkin olarak Karayolları Genel Müdürlüğünün birim fiyat  
kitabında yer alan ve idarece sıralı analiz girdileri tablosunda verilen nakliye mesafeleri ile nakliye  
formüllerinin kullanıldığı, alınan fiyat tekliflerinde teklife konu malların işin yapılacağı proje  
mahallinde teslim edileceğinin açıkça belirtildiği, bunun yanında analizlerde Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının 2017 yılı yayımlanmış rayiçlerinin poz numaraları da belirtilerek kullanıldığı, fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alındığı, söz konusu fiyat tekliflerinin  
SMMM tarafından yukarıda aktarılan Tebliğin 45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule uygun  
olarak onaylandığı, fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların KDV hariç olduğunun belirtildiği, yukarıda  
aktarılan Tebliğin 45.1.13.1’inci maddesi uyarınca teklife konu mal için düzenlenen satış tutarı  
tespit tutanağının idare veya Kurum tarafından istenilmesinin zorunlu olmadığı, meslek  
mensubunun fiyat teklifi üzerindeki beyandan ve Ek-O.6 tutanağındaki bilgilerden sorumlu olduğu,  
bu bağlamda bahse konu ihalede söz konusu tutanağın sorgulamaya tabi tutulan istekli tarafından  
açıklama ekinde sunulmadığı, idarece söz konusu tutanakların ilgili meslek mensubundan  
istenilmesine gerek duyulmadığı ve başvuru sahibi tarafından idareye ve kuruma yapılan şikayet  
başvurusunda söz konusu iddialarını tevsik edici somut bir belge sunulmadığı da dikkate  
alındığında, idarece söz konusu tutanakların istenilmeden ihalenin sonuçlandırılmasında anılan  
Tebliğ hükümlerine bir aykırılık bulunmadığı, açıklama kapsamında fiyat tekliflerini onaylayan  
SMMM’ler ile fiyat tekliflerini veren firmalar arasında düzenlenen 3 adet yetki sözleşmesine de yer  
verildiği, açıklamalarda mazot birim fiyatının ilan tarihi ile ihale tarihi arasında geçerli olan ve  
EPDK tarafından Diyarbakır ili bazında günlük yayımlanan akaryakıt bayi fiyat raporu ile tevsik  
edildiği, söz konusu raporda Maspet dağıtıcı firmasının 4.123 TL/LT birim fiyatının kullanıldığı,  
analizlerde belirtilen bu fiyat mazotun ortalama yoğunluğu olan 0,840’a bölünerek 4.16 TL  
kilogram fiyatının hesaplandığı, başvuru sahibinin iddiasının aksine, Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci  
maddesinde ocak yeri tespitinde hammadde üretim izin belgesi ile ÇED raporunun doğrudan teklif  
dosyası kapsamında istenilmediği, açıklama kapsamında sunulan hesap cetvelinde bütün iş  
kalemlerinin açıklama istenilen ve istenilmeyen iş kalemleri şeklinde 2 bölümde gösterildiği,  
açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin %15 kâr ve olası nakliye bedeli gibi giderler dikkate alınarak  
toplam 4.723.100,00 TL olarak hesaplandığı, başvuru sahibinin iddiasının aksine analizlerde yer  
alan girdilerin hiçbirinde 0.00 TL bedel öngörülmediği gibi aritmetik hatanın da bulunmadığı tespit  
edilmiştir.  
Bu çerçevede, Liner Tek. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Mustafaoğlu İnş. Taah. Gıd. Nak. Tem. Hiz.  
San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda  
aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine uygun olduğu anlaşıldığından  
başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde  
dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet  
başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.