Ana Sayfa
/
Kararlar
/
DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı
/
2016/561482-Konya Apa Hotamış 1,2,3 Sulamaları
Bilgi
İKN
2016/561482
Başvuru Sahibi
Haselsan İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Konya Apa Hotamış 1,2,3 Sulamaları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
BAŞVURU SAHİBİ:
Haselsan İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/561482 İhale Kayıt Numaralı “Konya Apa Hotamış 1,2,3 Sulamaları” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı tarafından 27.01.2017
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Konya Apa Hotamış 1,2,3 Sulamaları”
ihalesine ilişkin olarak Haselsan İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketinin 02.10.2017 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.10.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 11.10.2017 tarih ve 55858 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.10.2017 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2536 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
27.09.2017 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre idareye yapmış oldukları
ikinci şikâyet başvurusu üzerine Kurul tarafından alınan 02.08.2017 tarihli ve 2017/UY.III-
2091 sayılı düzeltici işlem kararı sonucunda aşırı düşük teklif sorgulama işleminin yeniden
gerçekleştirildiği, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda Tim Tesisat İnş. Mak. Nak. San.
Tic. A.Ş- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunduğu açıklamaların idarece
uygun bulunarak ihalenin anılan iş ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ihale üzerinde bırakılan iş
ortaklığının yaptığı açıklamaların mevzuata uygun olmadığı şöyle ki;
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu iş kalemlerinin alt analizlerinde yer
alan analiz girdi (malzeme işçilik, makine ve diğerleri) miktarlarının idarece belirlenen
miktarlardan düşük olduğu, sunulan alt analizlerde aritmetik hatalar (çarpım ve toplamlarda
hesaplama hatası) bulunduğu ve bu hataların düzeltilmesi sonucunda düzeltilen analiz
fiyatlarının teklif fiyatların üzerinde olduğu,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu makine saatlik ücretlerine ilişkin
alt analizlerinde amortisman yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta nakil, montaj,
demontaj maliyetlerinin yeni makine bedeli üzerinden hesap yapılması gerektiği, kendi malı
kullanılmış araçların amortisman defterindeki kaydi değerleriyle hesap yapılmasının
mevzuata aykırı olduğu, kamu kurum ve kurumlarınca yayımlanan birim fiyat analizlerinde
yer alan makine analizlerindeki katsayıların (A,N,N1,) kullanılması için ya Çevre Şehircilik
Bakanlığı rayiçlerindeki yeni makine güncel rayiç değerlerinin alınması gerektiği ya da Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü maddesine göre belgelendirme şeklinde açıklama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
yapılması gerektiği, öte yandan anılan isteklinin makine saatlik ücreti hesabında kendi malı
olan araçların kullanılmasında dahi söz konusu araçlar için ilgili analizlerde belirtilen teknik
özellik ile kapasitelerinin tevsik edilmesi gerektiği, araçlar için ruhsat, demirbaş, amortisman
defteri veyahut meslek mensubu raporu ile tevsikiyle açıklama yapılmasının mümkün
olmadığı, makinede istenen özellikleri gösteren teknik bilgileri içeren araç projesi ya da
yetkili satıcı beyanı gibi belgelerin açıklama kapsamında sunulması gerektiği,
Açıklaması kapsamında sundukları fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddelerine aykırı olduğu, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet
gösteren firmalar tarafından alınmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin üzerinde teklifi veren
kişiler ile meslek mensuplarının kaşesi ve iletişim bilgilerinin eksik olduğu, ayrıca fiyat
tekliflerinin teklifi veren kişiler ile meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat
tekliflerine ilişkin tutanakların istenilmesi halinde fiyat teklifinde yer alan bilgiler ile fiyat
teklifinin dayanağı olan tutanaklar arasında çelişkiler olduğu, söz konusu tespit tutanakların
düzenlenmesinde anılan Tebliğin 45.1.13.11’inci maddesinde açıklanan dönemlere aykırı
olduğu,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu iş kalemlerinin idarece verilen
analiz ve alt analiz ile açıklaması gerektiği, söz konusu iş kalemlerinin tek bir fiyat teklifine
konu ederek açıklanmış olmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca inşaat mahalinde esaslı
işçilik gerektiren iş kalemleri için analiz sunulması gerektiği, bu tür iş kalemlerinin malzeme,
nakliye, işçilik ilgisine göre montaj dahil tek bir fiyat teklifi ile tevsik edilemeyeceği,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu analizlerdeki işçilik ücretlerinin
yürürlükte olan (2017) asgari ücretin altında olduğu, akaryakıt girdisine ilişkin teklif tutarının
EPDK tarafından il bazında yayımlanan akaryakıt fiyatının altında olduğu,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu analiz girdilerinde 2016 yılı
rayiçlerinin kullanıldığı, anılan Tebliğ’e göre ilan tarihi itibarıyla birim fiyatların
yayımlanmamış olması durumunda 2016 yılı birim fiyatlarının kullanılabileceği, ancak anılan
Tebliğ’in rayiçlere ilişkin 45.16.6’ncı maddesinde önceki yılın rayiçlerinin kullanılmasına
izin veren bir düzenlemenin bulunmadığı, sadece Çevre Şehircilik Bakanlığının yayımladığı
rayiçlerin kullanılmasına izin verildiği, bu nedenle anılan istekli tarafından diğer kamu kurum
ve kuruluşlarının rayiçlerini kullanılarak açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,
APAbo-001 - APAbo-017’ye kadar olan iş kalemlerinde ve APAbo-018 - APAbo-
024’e kadar olan HDPE 100 boruların döşenmesi özel parçalarının temini ve döşenmesi iş
kalemine ait; aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu 07.005 ve 07.006 poz
numaralı “kum çakıl nakli” iş kalemlerinde nakliye mesafesini anılan istekli tarafından ihale
dokümanında düzenlenen “doğal yapı gereçleri” raporunda belirtilen malzeme ocaklarının
mesafesinin alınması gerekirken söz konusu raporda belirtilen mesafeden daha düşük mesafe
alınarak açıklandığı, nakliye mesafesini tevsik edici belgenin sunulmadığı, ayrıca anılan
isteklinin 07.005 pozuna ilişkin açıklamasında taşıma mesafesini nasıl belirlendiğini tevsik
etmesi gerektiği, daha düşük mesafe belirlenerek bu pozdan avantaj sağlanmaya çalışıldığı,
“kum çakıl nakli” ve “artan kazı nakli” iş kalemleri için teklif ettikleri fiyatların DSİ Proje ve
inşaat birim fiyat cetvelinde yer alan taşıma formülü kullanılarak hesaplama yapılması
gerektiği,15.040 poz numaralı “makine ile kayadan başka her cins zeminin röprizi” iş
kaleminin analizinde yer alan 02.017 poz numaralı “her cins ve tonajda motorlu araç taşıma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
katsayısı” analiz girdi hesabında K katsayısının kullanılması gerektiği, ayıca 07.006/12
pozuna ilişkin birim fiyatı hesaplanmasında DSİ Proje ve İnşaat Birim Fiyat Cetvelinde yer
alan taşıma formülü kullanılarak hesaplama yapılması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında APAİb-002 ve APAİb-001 pozlarına ait iş
kalemlerinin birden fazla iş grubundan oluştuğu bu nedenle anılan kalemlerin kamu kurum ve
kuruluşa ait yayımlanan birim fiyatlar ya da alt analiz kullanılmak suretiyle açıklanması
gerektiği, söz konusu iş kalemlerinin tamamı için fiyat teklifi ile açıklamasının mevzuata
aykırı olduğu, ayrıca anılan iş kalemlerinde bulunan 07.005 poz numaralı “stabilize nakli” iş
kalemi için nakliye mesafesinin hangi kabule göre belirlendiğinin tevsikinin yapılması
gerektiği, nakliye mesafelerinin belirlenmesinde ihale dokümanı kapsamında yer alan “doğal
yapı gereçleri raporunda” tespit edilen malzeme ocakları mesafesinin esas alınması gerektiği,
ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığı tarafından nakliye mesafesinin söz konusu raporda tespit
edilen malzeme ocakları mesafesinden daha düşük mesafe alınarak avantaj sağlandığı, bu
şekilde yapılan açıklamanın uygun olmadığı,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında APAFL-004, APAFL-005, APAFL-007 ve
APAFL-008 pozlarına ait iş kalemlerinde, Y.16.050/3, 23.014, 23.167/1-1 poz numaralı iş
kalemlerinde alt analiz sunularak açıklama yapılması gerektiği, özel pozlu filtre (tambur tip)
için alınan fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine aykırı
olduğu söz konusu fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken
ibarenin bulunmadığı fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalar
tarafından alınmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinde montaj bedelinin ayrıştırılmadan
gösterildiği ayrıca anılan iş ortaklığı tarafından özel pozlu filtrenin tevsiki amacıyla sunulan
fiyat teklifinde fiyat teklifiyle birlikte söz konusu filtrenin Teknik Şartname’de istenen
özellikleri karşıladığına ilişkin tevsik edici belgenin sunulması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında APATk-001 poz numaralı “tahliye kanalı
imalatı yapılması” iş kalemine ait 15.007 ve Y.16.050/03 girdisine ilişkin alt analiz
sunulmadığı,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında APAPRz -001 pozuna ait, APAprz-001 poz
numaralı iş kalemi girdisine ait analiz sunulmadığı, ayrıca Y.16.050/03 girdisine ilişkin alt
analiz sunulmadığı, 36.10437/B,
36.10437/G, 36.00531,36.13619/İB, 36.13021 iş
kalemlerinin malzeme ve işçilik girdilerinden oluştuğu, söz konusu iş kalemlerinin inşaat
mahallinde esaslı işçilik gerektirdiği bu nedenle açıklama kapsamında bu iş kalemlerine ait
analiz sunulması gerektiği, söz konusu iş kalemlerini malzeme, işçilik ve montaj dahil
edilerek tek bir fiyat teklifiyle açıklamasının mevzuata aykırı olduğu,
APAprz02, APAprz03, APAprz04, APAprz05, APAprz06 APAprz07 ve APAprz08 iş
kalemlerinin kapsamında bulunan spiral kaynaklı boru bedellerinde boruların her biri için su
alma priz yapısının projesinde belirtilen çap boyutuna göre belirlenmesi gerektiği, anılan iş
ortaklığı tarafından farklı çaplardaki boru bedellerinin esas alındığı, ayrıca söz konusu işi
kalemlerini tevsiken sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci
maddesine aykırı olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubu tarafından
yazılması gereken ibarenin Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olmadığı, fiyat teklifi
alınan firmaların ihale konusu alanda faaliyet göstermediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
Priz yapılarında PVC conta naklinin önemli bir analiz girdisi olduğu, anılan isteklinin
açıklaması kapsamında nakliye mesafesini tevsik etmediği, idarece conta naklinin poz
numarasının 07.006 olarak belirlendiği ve söz konusu pozun nakliye hesabında DSİ Proje ve
inşaat birim fiyat cetvelinde yer alan taşıma formülü kullanılarak hesaplama yapılması
gerektiği,
APA-İBO-001 iş kalemi için yapılan açıklamanın ihale dokümanında belirtilen maliyet
unsurlarının tamamını karşılamadığı, şöyle ki, dokümanda yer alan düzenlemeler gereği
çalışacak personelin hektar başına düşecek personel sayısına göre belirlenmesi ve belirlenen
bu personele ödenecek ücretin işverene maliyeti üzerinden hesaplanarak açıklanması gerektiği
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İdare tarafından sınır değer altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif
açıklama yazısının 02.08.2017 tarihli ve 2017/UY.III-2091 sayılı, 19.04.2017 tarihli ve
2017/UY.III-1127 sayılı Kurul kararlarında belirtilen hususlar dikkate alınmadan hazırlandığı,
szö konusu aşırı düşük sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan
45’inci maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu bu nedenle iş kalemlerine ilişkin
hazırlana analizlerin anılan Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” şeklinde analiz
formatı hazırlanmadığı, öte yandan şikâyete konu ihalede söz konusu aşırı düşük teklif
açıklama yazısının istekliyi aşırı düşük teklif açıklamasında bulunurken tereddütte
düşürebileceği, açıklamaların idare tarafından incelenmesinin de sağlıklı bir şekilde
yapılamayacağı değerlendirilmiştir. Bu durumda idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama
talebi yazısında iş kalemine ait analizlerin alt analize aktarılmadığı görülmüştür. Bu nedenle
yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan isteklinin açıklamasının uygun bulunmamasının sorgulamadaki hata ve
eksiklikten kaynaklanmaması hususuna binaen ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük
teklif açıklaması aşağıda ele alınmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
(…)
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan
teklif birim fiyat listesi (Örnek)
Kamu kurum ve kuruluş birim
Teklif
P
İş
fiyatları
ıra
No
oz No kaleminin adı
Birim fiyatı
K
T
T
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
alınan
kurum/kuruluş
ar ve ar ve eklif
eklif
genel edilen edilen
gider kar ve birim
genel
gider
dahil
birim
fiyat
hariç genel
birim gider
fiyat
fiyat
(
(
(
TL)
TL)
TL)
TL)
1
150
Bayındırlık
9
9
6.001 dozlu demirsiz ve İskan Bakanlığı
beton
7,86
7,86
1
200
Bayındırlık
1
1
1
6.002 dozlu demirsiz ve İskan Bakanlığı
beton
04,00
05,00
03,96
1
250
Bayındırlık
1
1
6.003 dozlu demirsiz ve İskan Bakanlığı
beton
10,13 8,10
5,86
…
…
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması
bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı: Konya Apa Hotamış 1,2,3 Kısım Sulamaları
b) Yatırım proje no'su/kodu: (KOP) 2010A010090
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
Brüt 33 193 ha tarım arazisinin sulanması için gerekli olan ve projesinde belirtilen
boruların döşenmesi, üzerindeki sanat yapıları ile işletme ve bakım yollarının yapılması ve 36
ay işletim ve bakımının yapılması işidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Konya ili (DSİ 6. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ/KONYA görev sınırları
içinde yer almaktadır.)” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır
değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar
üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”
düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamalarından, ihale komisyonu tarafından yapılan
değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı
düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi
gerektiği, bununla birlikte, idarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre
oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz
konusu analiz girdilerine ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği
(işçilik girdileri hariç), bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında,
açıklanması istenilmeyecek olan analiz girdilerine yer verileceği,
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli
olabileceklere verilmesi gerektiği, isteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş
kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz
girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin gösterileceği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden
Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceği belirtilen ve 18 isteklinin katıldığı
incelemeye konu ihalede, 100.317.564,86 TL tutarında sınır değer belirlendiği, bu tutarın
altında teklif veren 2 istekliden EKAP üzerinden gönderilen 20.02.2017 tarihli yazı ile aşırı
düşük teklif açıklaması talep edildiği, sadece ihale üzerinde bırakılan Tim Tesisat İnş. Mak.
Nak. San. Tic. A. Ş.- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 01.03.2017
tarihli aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, diğer istekli Enkaya İnş. Nak. Tur. Pet. Ürn.
San. ve Tic. Ltd. Şti.- Kalem Nak. İnş. Turizm Petrol Ürü. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığının süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasını sunmamalarından dolayı
teklifinin reddedildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif
açıklamalarının idarece uygun bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
olarak da Ceylan İnş. ve Tic. A.Ş. nin belirlendiği anlaşılmıştır.
Akabinde Haselsan İnş. ve Tic. A.Ş.nin 23.03.2017 tarihinde idareye şikâyet
başvurusunda bulunduğu, idarenin 28.03.2017 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı,
idarenin kararının 28.03.2017 tarihinde başvuru sahibine bildirildiği ve başvuru sahibinin
04.04.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile ihale üzerinde bırakılan iş
ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü
maddesine uygun olmadığına ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu
başvuru üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 19.04.2017 tarihli ve 2017/UY.III -1127
sayılı kararı idarece açıklama istenen özel iş kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve
miktarlarının gösterildiği hazırlanmış analiz formatlarının, teklifi aşırı düşük olarak belirlenen
isteklilere verilmek suretiyle söz konusu isteklilerden tekrar aşırı düşük teklif açıklaması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
istenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerektiğine karar verildiği, alınan Kurul kararı doğrultusunda idarece işlem
tesis edildiği ve idare tarafından sınır değerin altında kalan 2 istekliye aşırı düşük teklif
sorgulamasına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı yazıldığı,
Bu bağlamda teklifi aşırı düşük olarak belirlenen Tim Tesisat İnş. Mak. Nak. San. Tic.
A.Ş.- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Enkaya İnş. Nak. Tur. Pet. Ürn. San.
ve Tic. Ltd. Şti.- Kalem Nak. İnş. Turizm Petrol Ürü. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığına
gönderilen 23.05.2017 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “…daha önceki
yazımızda sehven verilmeyen APAprz01 analizi ile açıklama istenen girdilere ait ilave ve
yardımcı analizlerde yazımız ekinde gönderilmektedir… ihale dokümanında verilen analiz
formatına uygun olarak yeniden açıklanması ve belgelendirilmesi…” şeklinde ifade edilerek
aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye sunulması gerektiği belirtilmiştir.
Daha sonra 06.06.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile Tim Tesisat İnş. Mak. Nak.
San. Tic. A. Ş.- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan
açıklamaların uygun bulunduğu ve ihalenin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır. Bunun üzerine
başvuru sahibi Haselsan İnş. ve Tic. A.Ş.nin 16.06.2017 tarihinde idareye tekrar şikâyet
başvurusunda bulunduğu şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar
alınmaması üzerine, başvuru sahibince 05.07.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe
ile ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine uygun olmadığına ilişkin olarak itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulduğu, bu başvuru üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından alınan
02.08.2017 tarihli ve 2017/UY.III-2091 sayılı kararı ile idarece aşırı düşük teklif açıklama
isteme yazısının Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesinde yer
alan açıklamalara aykırı olduğu ve 19.04.2017 tarihli ve 2017/UY.III -1127 sayılı Kurul
kararında belirtilen hususlar dikkate alınmadan hazırlandığı, bu nedenle iş kalemlerine ilişkin
hazırlanan analizlerin anılan Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” şeklinde analiz
formatı hazırlanarak söz konusu aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “..açıklama
istenen iş kalemlerinin birden fazla iş kaleminden oluşan paçal iş kalemlerinden oluştuğu, bu
nedenle idare tarafından söz konusu paçal iş kalemlerine ilişkin “sıralı analiz girdisi” tablosu
oluşturulurken paçal iş kalemlerini oluşturan iş kalemlerinin de malzeme, işçilik, makine vb.
gibi bileşenlerine ayrıştırılması gerektiği…” hususları belirtilmek suretiyle analiz formatı
hazırlanarak teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere yeniden gönderilmek suretiyle
tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiğine karar verildiği, alınan Kurul
kararı doğrultusunda idarece işlem tesis edildiği ve bu doğrultuda sınır değerin altında kalan 2
istekliye aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklama isteme
yazısı yazıldığı,
İhale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen 25.08.2017 tarihli aşırı düşük teklif
sorgulama yazısında, “…yazımız ekinde verilen tabloda yer alan toplam 28 adet iş kaleminin
analizlerinde yer alan girdi maliyetlerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “aşırı düşük teklif
değerlendirmesi ” başlıklı 45’inci maddesi ve alt bentleri ile ilgili diğer madde hükümlerine
göre ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun olarak yeniden açıklanması ve
belgelendirilmesi gerekmektedir..” şeklinde ifade edilerek idareye sunulması gerektiği
belirtilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
27.09.2017 tarihli ihale komisyonu kararında bir isteklinin (Enkaya İnş. Nak. Tur. Pet.
Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Kalem Nak. İnş. Turizm Petrol Ürü. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığı) aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadıkları için tekliflerinin reddedildiği, Tim
Tesisat İnş. Mak. Nak. San. Tic. A.Ş.- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı
düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu ve ihalenin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde
aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarında isteklilerce uygun
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan analiz formatına aykırı hususlar
içeren isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan Tim Tesisat İnş. Mak. Nak. San. Tic.
A.Ş., Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri, analiz ve alt analiz girdilerinin idarece verilen
analiz formatına uygun olduğu, diğer bir deyişle iş kalemlerinin alt analizlerinde yer alan
analiz girdi miktarlarının idarece belirlenen miktarlardan düşük olmadığı, anılan iş
ortaklığının birim fiyat teklif cetveli ile birim fiyat analizleri incelendiğinde ise anılan
istekliye ait birim fiyat teklif cetveli ile birim fiyat analiz ve alt analizlerinde aritmetik hata
bulunmadığı görülmüş olup, ayrıca Tebliğ açıklamasına uygun olarak, analiz fiyatlarının
teklif fiyatlarının üzerinde olmadığı, ihale dokümanında ihale konusu işin yapılabilmesi için
gerekli görülen tesis makine teçhizat ve diğer ekipmanlar için isteklinin kendi malı olmasına
yönelik bir düzenleme yapılmadığı, bu nedenle isteklilerin teklif kapsamında bu hususa ilişkin
bir belge sunma zorunluluğu ve amortisman üzerinden açıklama yapmak zorunluluğu
bulunmadığı, anılan istekli tarafından makineler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
fiyatlarının kullanılarak açıklama yapıldığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamaları çerçevesinde isteklilerin açıklamalarında
analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat
tekliflerini kullanabilecekleri, sunulan fiyat tekliflerinin ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin bulunması ve yetkili meslek mensubunca
imzalanıp kaşelenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli Tim Tesisat İnş. Mak. Nak. San. Tic. A.Ş- Numanoğlu
Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında birim fiyatları
tevsik etmek amacıyla idareye sunduğu maliyet ya da satışa dayalı olarak yaptığı
açıklamasına ait fiyat tekliflerinde Tebliğin 45.1.13.1’üncü maddesinde belirtilen yetkili
meslek mensupları tarafından yazılması gereken “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmadığını beyan ederim.” ibarelerinin yer aldığı, dolayısıyla bu belgelerin açıklamaları
tevsik edici nitelikte olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin yukarıda anılan Tebliğ
açıklamalarına uygun olarak düzenlendiği, ayrıca ilgili meslek mensubunca imzalanıp
kaşelendiği ve iletişim bilgilerinin bulunduğu, söz konusu meslek mensubunun SMM
unvanını taşıdığı, fiyat teklifi veren firmanın teklife konu alanda faaliyet gösterdiği, Tebliğ’in
45.1.13.1’inci maddesine uygun şekilde meslek mensubu tarafından yazılması gereken
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
ibarelerin doğru bir şekilde yazıldığı, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü
maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, isteklilerce tekliflerine ilişkin olarak anılan
maddede sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında
sunabilecekleri, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılması durumunda,
fiyat tekliflerinin dayanağını oluşturan tutanakların ilgili meslek mensubunca düzenlenerek
muhafaza edileceği, gerekli görülmesi halinde meslek mensubundan istenebileceği hususunun
idarenin takdirinde olduğu, anılan isteklilerin sunmuş olduğu fiyat tekliflerinin mevzuata
uygun olduğunun idarece belirtildiği görülmüş olup, idare tarafından yapılan incelemede ilgili
meslek mensubundan talep edilmesine gerek görülmediği ve bunların son veya bir önceki
beyanname dönemlerine ilişkin olmasının ise hazırlayan meslek mensubunun sorumluluğunda
olduğu, bu itibarla söz konusu fiyat tekliflerin mevzuatına göre düzenlendiğinin ve üzerinde
yer alan bilgilerin doğru olduğunun kabulünün gerektiği,
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
kullanacağı işçilik birim fiyatlarının ihale tarihi olan 01.02.2017 tarihi itibarıyla saatlik asgari
ücretin 7,90 TL (aylık brüt asgari ücret 1777,50 TL / 225 saat=7,90 TL) olduğu dikkate
alındığında işçilik fiyatının saatlik asgari ücretin altında olmadığı, Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde bulunan “İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile
yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan
saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklamasına da uygun olduğu, söz konusu iş
kalemlerine ait analizlerde kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan akaryakıt
rayiçleri kullanıldığı,
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarına göre, ilan veya davet tarihinde cari yıl birim
fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim
fiyatları kullanılabileceği anlaşılmaktadır. Bahse konu ihalenin ilan tarihinin 19.12.2016 ihale
tarihinin ise 27.01.2017 olduğu, ihale ve ilan tarihi itibarıyla 2017 yılına ait cari yıl birim
fiyatların yayımlanmadığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunduğu analiz ve alt analiz girdilerinde 2016 yılı birim fiyat ve rayiçlerinin
kullandığı, açıklamalarının anılan Tebliğ’e uygun olduğu, ayrıca ancak önceki yılın
rayiçlerinin kullanılmasını yasaklayan bir düzenlemenin mevzuatta bulunmadığı, diğer bir
deyişle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesinde istekliler tarafından
açıklaması yapılacak girdinin fiyatı için kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala
ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama
yapılması yeterli olacağına ilişkin açıklaması gereğince tüm kamu kurum ve kuruluşlarının
rayiçlerinin kullanılabileceği,
Öte yandan anılan iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
idareye sunulan “sıralı analiz girdileri listesi”nde 07.006/09 “kum çakıl nakli” pozunun
açıklama istenmeyen analiz girdisi olarak işaretlendiği ancak idarece anılan iş kalemine
ilişkin verilen analiz formatında bu pozun açıklama istenecek analiz girdisi olarak belirlendiği
ve 07.006/09 poz numaralı “kum çakıl nakli” iş kaleminde nakliye mesafesi için idarece
hazırlanan analiz formatında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün taşıma formülünün
verildiği anlaşılmıştır. İdarece verilen analiz formatında yer alan nakliye formüllerinin
kullanılması yerine 0,01 TL fiyat öngörmek suretiyle açıklamalarda bulunduğu, ihale
üzerinde bırakılan iş ortaklığı tarafından yukarıda belirtilen nakliye için taşıma formülünün
kullanılarak hesaplanması gerektiği, ayrıca anılan iş ortaklığı tarafından 07.006/09 poz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2017/058
: 5
: 22.11.2017
: 2017/UY.II-3097
numaralı “kum çakıl nakli” iş kaleminin açıklanmadığı, ayrıca sıralı analiz girdisinde yer alan
15.D/2-I iş kaleminin açıklama istenen iş kalemi olduğu, söz konusu iş kaleminin analizinde
08.008, 03.508 girdilerinin yer aldığı, idare tarafından ise 08.008, 03.508 analiz formatlarına
yer verildiği, ancak söz konusu analiz girdisinin anılan iş ortaklığı tarafından fiyat teklifi
alınmak suretiyle tevsik edildiği, alınan fiyat teklifinde ise söz konusu analiz girdilerinin alt
analiz girdilerinin gösterilmeksizin toplam 1,70 TL fiyat öngörüldüğü, ancak 08.008 poz
no’lu girdinin analizinde düz işçi (01.501) ile işçilik girdisi ihtiva eden 03.501 pozlarının yer
aldığı, sadece 01.501 üzerinden hesaplama yapıldığında dahi 0,5 saatlik işçilik ücretinin bu
fiyat teklifi ile karşılanamayacağı tespit edilmiştir.
Bu şekilde yapılan açıklamalar nedeniyle, nakliye formülünde yer alan girdilere ilişkin
inceleme olanağı bulunmadığından ve söz konusu pozların idarece açıklanması istenen girdi
olduğu anlaşıldığından, söz konusu iddianın yerinde olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin
söz konusu iddiası yerinde bulunmuştur.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli Tim Tesisat
İnş. Mak. Nak. San. Tic. A.Ş- Numanoğlu Altyapı İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin
reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.