Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü / 2016/435195-Niğde Çiftlik İlçesi Divarlı Beldesi Taşkın Koruma İnşaatı
Bilgi
İKN
2016/435195
Başvuru Sahibi
Ziver İnş. Taah. Mad. Turz. Paz. San. Tic. A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Niğde Çiftlik İlçesi Divarlı Beldesi Taşkın Koruma İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR,  
Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ziver İnş. Taah. Mad. Turz. Paz. San. Tic. A.Ş.,  
Yıldızevler Mah. 718. Cad. No: 12 Demirci Plaza Çankaya/Ankara  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü,  
Pirebi Mah. Feritpaşa Cad. No: 3 Anıt Alanı 42040 Meram/Konya  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/435195 İhale Kayıt Numaralı “Niğde Çiftlik İlçesi Divarlı Beldesi Taşkın Koruma  
İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.12.2016  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Niğde Çiftlik İlçesi Divarlı Beldesi Taşkın  
Koruma İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Ziver İnş. Taah. Mad. Turz. Paz. San. Tic. A.Ş.nin  
30.01.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin başvurusu hakkında idare  
tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 17.02.2017 tarih ve 9872  
sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.02.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/459 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
Ali Nafi İner İnş. Taah. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Bahri Gürsoy Maş İnş. San. ve Tic. A. Ş. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak;  
-
Hakan Bahar İnş. Taah. Nak. San.  
-
1) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan kalemlerine ilişkin analizlerde,  
analiz girdilerinin hatalı olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin idarece verilen  
analiz girdilerinden farklı alındığı, bu girdi tutarlarının “0,00 TL" olarak gösterildiği, söz  
konusu imalatların açıklama istenilmeyen analiz girdileri olmadan fen ve sanat kurallarına  
göre yapılamayacağı ve bu şekilde bir açıklamanın kabulünün mümkün olmadığı,  
2) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olduğu, işçilik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
maliyetleri için en az asgari ücretin esas alınması gerekirken işçilik maliyetlerinin fiyat  
tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek  
suretiyle mevzuata aykırı açıklama yapıldığı,  
3) Aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan adı geçen isteklilerin açıklamaları  
kapsamında sunduğu hesap cetvelleri ve analizlerinde aritmetik hatalar bulunduğu,  
4) Açıklama istenen kalemlerinin idarece belirtilen imalat birimleri ile adı geçen  
isteklilerin açıklamalarında belirttiği imalat birimlerinde uyumsuzluklar bulunduğu (kg, litre.  
m2,m3 adet, vb.), piyasadan alınan proforma faturalardaki malzemelerin birimi ile (kg. litre,  
m2,m3 adet, vb.) idarenin analiz örneklerinde yer alan girdilerdeki birimlerin farklı olduğu,  
bu şekliyle yapılan açıklamaların mevzuat hükümlerine uygun olmadığı,  
5) İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması vermesi istenilen isteklilere verilen iş  
kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan girdi miktarlarının, adı geçen istekliler tarafından  
düşürülmek suretiyle imalat girdilerinin miktarlarının kendi lehlerine değiştirdikleri ve  
böylelikle söz konusu kalemleri için teklif ettikleri düşük fiyatlara uygun hale getirdikleri,  
6) Piyasadan temin edilecek girdilere ilişkin açıklamaları kapsamında tevsik etmiş  
oldukları fiyat teklifleri/proforma faturalarda Vergi Usul Kanunu ve diğer Mali mevzuat  
gereği bulunması zorunlu olan bilgileri taşımadığı, fiyat teklifleri/proforma faturalarda teklife  
konu her bir girdinin fiyatının ayrı ayrı gösterilmediği, fiyat teklifleri/proforma faturaların  
teklifi veren kişiler ile meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat teklifleri/proforma  
faturaların üzerinde teklifi veren kişiler ile meslek mensuplarının kaşesi ve iletişim  
bilgilerinin bulunmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1'inci maddesine aykırı  
şekilde bazı fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin  
yazılmadığı,  
7) Fiyat teklifleri/proforma faturalar ile ilgili olarak maliyet/satış tutarı tespit  
tutanaklarının düzenlenmediği, fiyat teklifi ekinde yer alan tutanakların anılan Tebliğ'e uygun  
olmadığı, Maliyet satış tutarı tespit tutanaklarında geçici vergi beyanname döneminin  
belirtilmediği ve eksik bilgiler içerdiği, buna göre mevzuata aykırı olarak düzenlenen  
tutanakların kabul edilmemesi gerektiği, fiyat teklifleri/proforma faturaları veren kişiler ile  
fiyat teklifini imzalayarak onaylayan meslek mensupları arasında geçerli bir tam tasdik  
sözleşmesi bulunmadığı,  
8) Fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren kişilerden alınmadığı, fiyat  
tekliflerinde hesaplama hatası ve bilgi eksiklikleri olduğu,  
9) Analizler ile fiyat teklifleri arasında uyumsuzluk ve çelişkiler bulunduğu,  
analizlerde yer alan girdiler ile fiyat tekliflerine konu olan girdilerin birbirinden farklı olduğu,  
10) Açıklaması istenen makinelerinin edinme maliyetinin mevzuata uygun şekilde  
açıklanmadığı, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak amortisman öngörülerek yapılan  
açıklamalarda ise ilgili meslek mensubunca düzenlenmiş amortisman tespit tutanağının  
sunulmadığı, idarenin makineleri için analizlerde adet olarak öngördüğü makine girdisinin  
miktarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen makine analizindeki oranlara göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
tespit edildiğinden sıfır makine bedeli esas alınarak açıklanması gerektiği halde amortismana  
dayalı olarak yapılan açıklamanın hukuka aykırı olduğu, tüm makinelerinin amortisman  
oranlarının 333 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ’ine aykırı olarak hesaplandığı, bu  
makineler için alınan fiyat tekliflerinde araçların motor güçlerine ve teknik özelliklerine yer  
verilmediği, belirtilen özelliklerin idarece istenen kriterleri karşılamadığı, makine amortisman  
bedellerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Rayiçlerinden daha düşük alındığı, makine çalışma  
saatlerini arttırmadan sadece amortisman girdilerinin düşürüldüğü,  
11) Açıklama istenen kalemlerinde bulunan mazot girdisine ilişkin birimin  
isteklilerce sunulan fiyat tekliflerinde litre olarak belirtildiği, ancak idare tarafından  
hazırlanan analizlerde mazot gideri ile ilgili olarak kilogram ölçüsü kullanıldığı için  
isteklilerin litre olarak aldıkları fiyatları kilograma çevirmeleri gerekirken çevirmedikleri,  
ayrıca akaryakıt için öngörülen bedelin EPDK'nın günlük il bazında belirlenen bedelden  
düşük olduğu ve bu yönüyle de kabul edilmemesi gerektiği,  
12) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinde yüklenicinin dışında  
üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme  
katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemleri için analiz sunulması zorunlu olmayıp  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği, bunun dışında esaslı bir  
işçilik veya malzeme gerektiren işler için analiz sunulmasının zorunlu olduğunun belirtildiği,  
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak tevsik edilen  
kazı işleri, nakliye işleri, dolgu işleri, filtre işleri gibi işlerinin niteliği itibari ile esaslı işçilik  
ve malzeme giderlerini barındırdığı, ancak bu girdilere ilişkin alınan fiyat teklifinde analiz  
sunulmadığından anılan Tebliğ açıklaması doğrultusunda sunulan fiyat teklifinin bu yönü ile  
mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen  
Niğde Çiftlik İlçesi Divarlı Beldesi Taşkın Koruma İnşaatı işinin açık ihale usulü ile ihaleye  
çıkarıldığı, 18.01.2017 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin, aşırı düşük teklif  
açıklamaları idarece uygun bulunan Ali Nafi İner İnş. Taah. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Hakan Bahar İnş. Taah. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
-
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %  
80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere maku bir süre verilir.  
l
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan  
-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
20.12.2016 tarihinde teklifleri sınır değer altında kalan isteklilere gönderilen aşırı  
düşük teklif açıklama talebi yazısında “Divarlı-4”, “Divarlı-5” ve “Divarlı-6” kalemlerine  
ilişkin açıklama istenildiği, söz konusu yazı ekinde açıklama istenilecek kalemleri listesi ile  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin verildiği, ihale dokümanı kapsamında  
analiz formatlarına yer verildiği görülmüş olup, söz konusu isteklilerden Ali Nafi İner İnş.  
Taah. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
-
Hakan Bahar İnş. Taah. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
ile Bahri Gürsoy Maş İnş. San. ve Tic. A. Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
-
açıklamaları uygun bulunmuştur.  
a) Ali Nafi İner İnş. Taah. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
-
Hakan Bahar İnş. Taah. Nak.  
San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
1) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin yapılan açıklamada, açıklama istenilmeyen  
analiz girdilerinin idarece belirlenen analiz girdilerinden farklı alınmadığı, bazı analiz  
girdilerinin miktar ve birim fiyatlarının çarpımları sonucunda 0,00 TL bedellerin  
öngörüldüğü, ancak Kurumca yapılan re’sen düzeltme sonucunda bulunan tutarın analiz  
fiyatlarında değişikliğe sebebiyet vermediği,  
2) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı,  
işçilik analiz girdilerinin fiyat tekliflerine konu edilmediği,  
3) Sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinde  
çarpım hataları bulunmakla birlikte Kurumca yapılan re’sen düzeltmeler sonucunda teklif  
fiyatına etki etmediği anlaşılmış olup, bunun haricinde analizlerde aritmetik hata  
bulunmadığı,  
4) Açıklama istenen kalemlerinin idarece belirtilen imalat birimleri ile adı geçen  
isteklinin açıklamalarında belirttiği imalat birimlerinde uyumsuzluklar bulunmadığı,  
5) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan girdi miktarlarının, adı  
geçen istekli tarafından düşürülmediği, imalat girdilerinin miktarlarının kendi lehlerine  
değiştirilmediği,  
6
-7-8-9) Açıklama kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi sunulmadığı,  
10) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin açıklama istenilen analiz girdileri  
arasında yer alan makinelerinin saatlik maliyetlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
yayımlanan rayiçler ve birim fiyatlar üzerinden hesaplandığı, ayrıca bir açıklama yöntemine  
başvurulmadığı,  
11) Mazot analiz girdisi tutarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan ve  
birimi kilogram(kg) olan rayiç kullanılarak hesaplandığı,  
12) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinde belirtilen yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin açıklama kapsamında yer  
almadığı anlaşılmış olup, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun  
bulunması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiştir.  
b) Bahri Gürsoy  
-
Maş İnş. San. ve Tic. A. Ş. İş Ortaklığının sunmuş olduğu aşırı  
düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
1) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin yapılan açıklamalarda, açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerinin idarece belirlenen açıklama analiz girdilerinden farklı  
alınmadığı, bütün analiz girdileri için geçerli bedeller öngörüldüğü,  
2) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı,  
işçilik analiz girdilerinin fiyat tekliflerine konu edilmediği,  
3) Sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinde  
ve hesap cetvellerinde aritmetik hataya bulunmadığı,  
4) Açıklama istenen kalemlerinin idarece belirtilen imalat birimleri ile adı geçen  
isteklinin açıklamalarında belirttiği imalat birimlerinde uyumsuzluklar bulunmadığı,  
5) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan girdi miktarlarının, adı  
geçen istekli tarafından düşürülmediği, imalat girdilerinin miktarlarının kendi lehlerine  
değiştirilmediği,  
6) Açıklama kapsamında “C25/30 beton harcı hazır beton harçları” analiz girdisi için  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinin tek bir analiz  
girdisine ilişkin olduğu, teklifi veren kişiler ile meslek mensubu tarafından imzalandığı,  
teklifi veren kişi ile meslek mensubunun kaşesi ve iletişim bilgilerinin bulunduğu, Kamu  
İhale Genel Tebliğdin 45.1.13.1'inci maddesinde belirtilen fiyat teklifleri üzerinde meslek  
mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin yazıldığı,  
7) Fiyat teklifi ile ilgili olarak satış tutarı tespit tutanaklarının düzenlendiği, fiyat  
teklifi ekinde yer alan tutanakların anılan Tebliğ'e uygun olduğu, satış tutarı tespit  
tutanaklarında geçici vergi beyanname döneminin belirtildiği, fiyat teklifi veren şirket ile  
fiyat teklifini imzalayarak onaylayan meslek mensupları arasında imzalanan sözleşmenin  
sunulduğu,  
8) Fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren Pars Yapı Elemanları San. ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960  
Tic. Ltd. Şti.den alındığı, 09.07.2013 tarihli 8359 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde söz  
konusu şirketin amaç ve konularına yer verilen kısımda “hazır beton ve yapı kimyasalları  
alımı, satımı, ithalatı ve ihracatını ve üretimini yapmak” ifadelerine yer verildiği, fiyat  
teklifinde hesaplama hatası ve bilgi eksikliklerinin olmadığı,  
9) Analizler ile fiyat teklifleri arasında uyumsuzluk ve çelişkiler bulunmadığı,  
analizlerde yer alan girdiler ile fiyat teklifine konu olan girdilerin birbirinden farklı olmadığı,  
10) Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin açıklama istenilen analiz girdileri  
arasında yer alan makinelerinin saatlik maliyetlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca  
yayımlanan rayiçler ve birim fiyatlar üzerinden hesaplandığı, ayrıca bir açıklama yöntemine  
başvurulmadığı,  
11) Mazot analiz girdisi tutarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan ve  
birimi kilogram(kg) olan rayiç kullanılarak hesaplandığı,  
12) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesinde belirtilen yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin açıklama kapsamında yer  
almadığı değerlendirilmiş olup, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
uygun bulunması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiştir.  
Yukarıda yer verilen değerlendirmeler ışığında, ihale üzerinde bırakılan Ali Nafi İner  
İnş. Taah. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
-
Hakan Bahar İnş. Taah. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Bahri Gürsoy  
-
Maş İnş. San. ve Tic. A. Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının  
mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiaları uygun bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/015  
: 78  
: 29.03.2017  
:
2017/UY.II-960