Ana Sayfa / Kararlar / Yalova İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü / 2017/2590-Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi A Blok Yapım İşi
Bilgi
İKN
2017/2590
Başvuru Sahibi
Taşırsan İnş. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yalova İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü
İşin Adı
Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi A Blok Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Taşırsan İnş. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.,  
Atatürk Bulvarı No: 11 AĞRI  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yalova İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü,  
Kazım Karabekir Mah. Şehit Ömer Faydalı Bulvarı No: 201 77200 YALOVA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/2590 İhale Kayıt Numaralı “Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi  
Blok Yapım İşi” İhalesi  
A
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yalova İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü tarafından 01.02.2017  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi  
Külliyesi  
A
Blok Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Taşırsan İnş. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin  
24.02.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.02.2017 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 07.03.2017 tarih ve 13650 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
07.03.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/602 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Bahse konu ihalede ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki,  
a) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu açıklama istenilen kalemleri  
için idarece belirlenen imalat miktarları (metrajlar) arasında %10’u geçen farklılıklar olduğu,  
hesap cetvelinde yaklaşık maliyete etki oranı yüksek kaleminde miktar eksiltmesi yaklaşık  
maliyete etki oranı düşük kalemlerde miktar arttırılmasından (metrajlarda oynama) dolayı  
fiyat avantajı elde edildiği,  
b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklamada bulunduğu kalemlerine  
ilişkin teklif etmiş olduğu fiyatların hangi kamu kurum ve kuruluşunca yayımlanan fiyatlar  
olduğunun belirtilmediği, öte yandan açıklamada kullanılan kamu pozlarının 2016 yılı için  
yayımlanan kârsız birim fiyatlar ve 2016 yılına ait rayiçlerin altında olduğu, sunulan poz  
numaraları ve tanımları ile açıklama istenilen kalemlerinde belirtilen poz numaraları ve  
tanımlar arasında farklılıklar olduğu, ihale dokümanı kapsamında verilen cd içinde yer alan  
analiz girdi ve miktarlarının değiştirildiği, ayrıca sunduğu analizler, alt analiz ve analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
girdileri ile fiyat tekliflerinde aritmetik hata olduğu,  
c) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu analizlerdeki işçilik ücretlerinin  
yürürlükte olan asgari ücretin altında olduğu, bahse konu ihalenin 2017 yılında yapılmış  
olduğu, bu nedenle ihale tarihi itibarıyla yürürlükte olan saatlik asgari ücretin kullanılması  
gerektiği,  
d) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu kalemlerinin birçoğu için  
nakliye hesabının yapılmadığı, yapmış oldukları naklîye hesaplarında ise nakliye mesafelerin  
yanlış belirlendiği,  
e) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilmeyecek analiz girdi ve  
miktarlarına yer verilmediği,  
f) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında özel ve kamu pozlarına ait tesisat iş  
kalemlerinin malzeme ve montaj bedelinin Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca ayrıştırılarak  
gösterilmesi gerektiği, özel tesisat kalemlerinin tevsik edici fiyat tekliflerinde bu  
ayrıştırmanın yapılmadığı,  
g) Açıklaması kapsamında sundukları fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.1,45.1.13.6 ve 45.1.13.7’nci maddelerine aykırı olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinde  
hangi geçici vergi dönemine ait olduğu hususunun belirtilmediği ve fiyat tekliflerini  
düzenleyen firmalara ait 2016 yılına ilişkin vergi kaydının bulunmadığı, bu nedenle ilgili  
vergi dairelerinden gerekli teyidin yapılması gerektiği, ilgili meslek mensuplarınca  
onaylanması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu fiyat tekliflerinin serbest  
muhasebeci tarafından düzenlendiği bu nedenle fiyat tekliflerini tanzim eden meslek  
mensubunun belgeyi imzalamaya yetkisinin bulunmamasına rağmen belge düzenlediği,  
bundan dolayı söz konusu fiyat tekliflerinin sahte olarak değerlendirilmesi gerektiği, fiyat  
tekliflerine ilişkin tutanakların istenilmesi gerektiği,  
h) Açıklaması istenilen, kalemleri içinde yer alan inşaat Özel kalemlerinin  
özelliklerinin Teknik Şartname’de belirtildiği üzere projeye özel bir imalat olup her an bu  
imalatların yapılıp satılmasının teknik ve fiili olarak mümkün olmadığı, bu nedenle anılan iş  
kalemlerinin satışlar üzerinden fiyat teklifi ile açıklama sunulmasının mümkün olmadığı,  
ı) Açıklama kapsamında sundukları kendi stoklarında bulunan mal/mamul için EK  
-
O.8 belgesini sunmaları gerektiği, ayrıca stoklarında olan miktarın teklif ettikleri miktarın  
altında olduğu,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu deneyim belgesinin Kamu İhale Genel  
Tebliği ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne uygun olmadığı, ayrıca İdari  
Şartname’de belirlenen benzer grubuna ait olmadığı ve söz konusu belge tutarının  
Şarname’de istenen yeterlik kriteri olan teklif bedelinin %70’ini sağlamadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu geçici teminat mektubunun ihale  
dokümanı kapsamında verilen standart forma uygun olmadığı, geçici teminat mektubunun  
metninin değiştirildiği ve ihtiyaç duyulduğunda nakde çevrilmesine elverişli olmayacak  
şekilde düzenlendiği, teklif bedelinin %3’ünü ve son geçerlilik tarihini karşılamadığı, ayrıca  
banka referans mektubunun ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği ve İdari Şartname’de  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
istenen yeterlik kriterini sağlamadığı,  
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu bilançoların İdari Şartname’de istenen  
oranları sağlamadığı ve anılan Şartname’de istenen şekilde onaylanmadığı, ayrıca ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait bilanço ve eşdeğer belgelerin sunulması gerektiği,  
5) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu oda kayıt belgesinin ilk ilan veya ihale  
tarihi içinde olmadığı,  
6) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu teklif mektubunda teklif bedelinin  
rakam ve yazı ile birbirini tutmadığı, teklif mektubunda ihale kayıt numarasının yanlış  
yazıldığı,  
7) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu deneyim belgesinin alt yüklenici ile  
yaptığı sözleşmede artışı ile ilgili hususların bulunmamasına rağmen söz konusu belgeye bu  
artışın yansıtılmasının uygun olmadığı, bu nedenle belgenin geçersiz olduğu, ayrıca alt  
yüklenici ile yaptığı sözleşmede damga vergisinin ödemediği, yaptığı sonucu olan  
faturaların belge tutarına uygun olmadığı, söz konusu alt yüklenici bitirme belgesinin fiyat  
farkı dâhil edilerek düzenlendiği, bu husususun Yapım İşleri İhaleleri Yönetmeliği’nin 46’ncı  
maddesine aykırı olduğu, ayrıca ihaleyi yapan idarenin ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasını yeterli incelemediği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif  
mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen  
bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti,  
düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle  
yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur…” hükmü bulunmaktadır.  
Anılan Kanun’un “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
(…)  
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
Teklif  
Teklif Teklif  
Sıra  
No  
Poz  
No  
fiyatları  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan Kar ve Kar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
kurum/kuruluş  
genel  
ve  
edilen  
edilen  
birim  
fiyat  
gider genel kar ve  
dahil gider  
birim hariç  
genel  
gider  
fiyat  
birim  
fiyat  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
16.002 200  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
g
erekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş iyatlar vb.)  
f
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında  
günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde  
“16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda  
aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır.  
Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma  
ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale  
sonuçlandırılacaktır….” açıklaması bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,  
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz…” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde  
33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır. düzenlemesi bulunmaktadır.  
a) Şikâyete konu ihalenin, Yalova İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme  
Müdürlüğü tarafından 01.02.2017 tarihinde yapılan Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip  
Lisesi Külliyesi  
A
Blok Yapım İşi olup, söz konusu ihalenin anahtar teslim götürü bedel teklif  
alınmak suretiyle açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye  
hesaplanan sınır değerin 24.855.715,00 TL olduğu, idare tarafından 02.02.2017 tarihinde sınır  
değerin altında teklif sunan istekliden (Barış İnş. Taah. Gıda Tic. ve San. Ltd. Şti. ve Mgf  
9
isteklinin teklif verdiği, geçerli teklifler esas alınarak  
2
İnş. Turizm A. Ş.) aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, Barış İnş. Taah. Gıda Tic. ve  
San. Ltd. Şti. tarafından süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı, Mgf İnş.  
Turizm A. Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun görülerek  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği ve bahse konu ihalenin anılan  
isteklinin üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde teklif sunan başvuru sahibi isteklinin  
teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olduğu görülmüştür.  
Bahse konu ihaleye anahtar teslimi götürü bedel üzerinden çıkılması nedeniyle,  
mevzuat uyarınca ihaleye konu olan işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak  
ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilmesi ve isteklilerin de bu uygulama projeleri  
üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları kendilerinin hesaplaması ve tekliflerini  
oluşturması gerektiği, bu bağlamda anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle  
yapılan ihalelerde isteklilerin metrajlarının idarenin metrajlarıyla birebir örtüşmesinin ve/veya  
isteklilerin birbirlerinden farklı metrajlar öngörmesinin mümkün olduğu, ancak aradaki  
metraj farkının işin fen ve sanat kurallarına uygun yapılmasına engel olmayacak şekilde  
olması gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale işlem dosyasında yer alan yaklaşık maliyet hesap cetvelinde ve ihale üzerinde  
bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş.ye ait hesap cetvelinde yer alan açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin metrajların bir arada değerlendirilmesi sonucunda, anılan isteklinin  
sunduğu açıklama istenen kalemlerine ait metrajların idarece hesaplanan metrajlara eşit  
veya yüksek olduğu, dolayısıyla bu durumun isteklinin lehine değil, aleyhine bir sonuç  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
doğuracağı ve fiyat avantajı sağlamayacağı görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b) Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarından isteklilerce  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan analiz formatına aykırı  
hususlar içeren isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen 03.02.2017 tarihli aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında “…tarafınıza verilen ihale dokümanında bulunan imalat fiyatlarının ve  
fiyat analizinden oluşan fiyat bileşenlerinin anlaşmalı bulunduğunuz Serbest Muhasbeci ve  
Mali Müşavir tarafından kaşe ve imza onaylayarak, dayanaklarıyla birlikte verilen süre  
içinde” şeklinde yapım yönteminin ekonomikliği, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin  
işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen çözümlerin özgünlüğü  
hususlarında yapılacak açıklamaların idareye sunulması gerektiği belirtilmiştir.  
Bahse konu ihaleye ait aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazıları incelendiğinde,  
isteklilere ihale dokümanı kapsamında; sıralı kalemleri listesi, açıklama istenilecek inşaat iş  
kalemleri listesi, mekanik ve sıhhi tesisat açıklama istenilen kalemleri, elektrik açıklama  
istenilen kalemleri listesi ile açıklama istenilen analiz girdilerini ve birimlerini gösterir  
listelerin verildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan yazıya istinaden aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde, idarece toplamda 58 adet iş  
kalemi için açıklama istenilmiş olup, açıklanması istenilen bu kalemlerin 54 adedinin inşaat iş  
kalemi, 2 adedinin makine ve sıhhi tesisat kalemi ile 2 adedinin elektrik tesisat kalemine  
ilişkin olduğu ve anılan istekli tarafından da sunulan açıklamaların yapım yönteminin  
ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar ile teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususunda “…açıklaması istenilen  
58 kalemine ilişkin olarak, 41 kalemi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İller Bankası,  
Karayolları, DSİ, MSB ve diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan 2016 yılı  
birim fiyatları esas alındığı… “ şeklinde açıklamaya yer verildiği görülmüştür.  
İdarece ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen analiz formatında yer alan  
açıklama istenilen kalemlerine ait poz numaraları ve bu poz numaralarına ilişkin tanımlar  
ile, anılan istekli tarafından sunulan kalemlerine ait analiz ve analize ait poz numaraları ile  
tanımlarının uyumlu olduğu, diğer bir deyişle anılan isteklinin açıklamasında sunduğu iş  
kalemleri ve analiz girdilerinin idarece verilen analiz formatına uygun olduğu, sunduğu iş  
kalemlerine ait analiz ve analiz girdileri ile fiyat tekliflerinde aritmetik hata olmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
açıklama istenilen kalemleri, analiz ve alt analiz girdilerinde kamu kurum ve kuruluşlarına  
ilişkin esas alınan fiyatların 2016 yılı birim fiyat ve rayiçlerinin altında olmadığı ve 2016 yılı  
birim fiyatları ile uyumlu sunulduğu, kalemlerine ilişkin analiz ve analiz girdileri  
tablolarında aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için aynı fiyatların kullanıldığı, analiz  
girdi ve miktarlarında değişiklik yapılmadığı, analizlerde kullanılan rayiçlerin Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan fiyatlara uygun olduğu anlaşılmış olup, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamaların mevzuata uygun olduğu  
anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Öte yandan anılan istekli tarafından açıklaması kapsamında kullandığı kalemlerine  
ait analizlerin ve alt girdilerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan  
fiyatların liste halinde sunulmadığı görülmüş olmakla birlikte, anılan istekli tarafından kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlerin kullanıldığı, söz  
konusu rayiçlerin ve hangi kurum/kuruluşlara ait olduğunun ve parasal tutarlarının ilgili poz  
numaralarından veya tanımlarından tespit edilebileceği anlaşıldığından, anılan istekli  
tarafından söz konusu listenin sunulmamasının esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.  
c) İhale tarihi olan 01.02.2017 tarihi itibarıyla saatlik asgari ücretin 7,90 TL (aylık  
brüt asgari ücret 1777,50 TL / 225 saat=7,90 TL) olduğu dikkate alındığında, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanacağı işçilik birim  
fiyatlarının saatlik asgari ücretin altında olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu  
maddesinde bulunan “İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde  
yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.”  
açıklamasına da uygun olduğu anlaşılmış olup, anılan isteklinin işçilik giderleri için yaptığı  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
d) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
nakliye imalatlarına ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan nakliye  
formüllerinin esas alındığı görülmüş olup, öte yandan nakliye girdisinin açıklama  
istenilmeyen analiz girdisi olduğu dolayısıyla anılan analiz girdi fiyatlarının tevsikine gerek  
bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin nakliye girdi ve nakliye hesabına ilişkin söz  
konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
e) Yukarıda yer verilen açıklamalar doğrultusunda istekliler tarafından açıklanması  
istenilen kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin  
miktarının ve birim fiyatının gösterilmesinin yeterli olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyasında, açıklaması istenilmeyen analiz  
girdileri için analiz miktarının ve birim fiyatının gösterildiği ve anılan girdilere ilişkin olarak  
fiyat öngörüldüğü anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bahse konu iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
f) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.7’nci maddesi uyarınca istekliler tarafından,  
inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat,  
havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. kalemleri/iş gruplarına ait analiz  
sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı  
gösterecek şekilde yapılacak açıklamaların kabul edileceği anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi alınmak suretiyle  
açıklamada bulunulan tesisat kalemleri için, malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı  
gösterildiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde görülmemiştir.  
g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
açıklanması istenilen 17 özel kalemine ilişkin birim fiyatları tevsik etmek amacıyla idareye  
sunulan satışa dayalı olarak yapılan açıklamalara ait fiyat tekliflerinde Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
…. tarih ve 2016/.. sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerinin yer aldığı ve söz konusu  
ibarenin Tebliğ’in yukarıda aktarılan 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklamalarına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
uygun olarak düzenlendiği ve tüm fiyat tekliflerinin yetkili meslek mensubunca imzalanıp  
kaşelendiği görülmüştür.  
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde Ek  
-O.5, Ek-O.6,  
Ek  
-
O.7 ve Ek O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
-
dönemine ilişkin olarak düzenlenmelerinin zorunlu olduğu açıklamasına yer verilmiş olup,  
Kamu İhale Kanunu’nda ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde sunulan fiyat tekliflerinde  
beyanname dönemine yer verilmesi gerektiği yönünde herhangi bir düzenleme  
bulunmamaktadır.  
Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nde maliyet tespit tutanağı (Ek  
-O.5) veya  
satış tutarı tespit tutanağının (Ek O.6) fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenip, meslek  
-
mensubu tarafından muhafaza edileceği, bu tutanakların fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeleri gibi bir zorunluluğun bulunmadığı, fakat idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği açıklanmış olup, söz  
konusu belgelerin açıklama kapsamında talep edilmemesinin idarenin ve Kurumun takdirinde,  
belgelerin doğruluğunun ve bunların son veya bir önceki beyanname dönemlerine ilişkin  
olmasının ise ilgili meslek mensubunun sorumluluğunda olduğu, bu itibarla söz konusu fiyat  
tekliflerinin mevzuata göre düzenlendiğinin ve üzerinde yer alan bilgilerin doğru olduğunun  
kabulünün gerektiği, bir diğer ifade ile fiyat tekliflerinin hukuka uygunluk karinesinden  
yararlanacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan belgelerin teyit edilmesi gerektiğine  
ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
h) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, yetkili olan meslek  
mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı  
(Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği anlaşılmış olup ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklaması istenilen 17 adet özel kalemi için satışa  
dayalı fiyat teklifi sunulduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibi tarafından, anılan kalemlerine  
yönelik üçüncü kişilerden tedarik edilen fiyat tekliflerinin maliyete dayalı olacak şekilde  
düzenlenmesi gerekirken satışa dayalı olacak şekilde düzenlenmesinin mevzuata uygun  
olmadığı iddia edilmekteyse de, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer  
alan açıklamaya göre maliyete dayalı açıklamanın mamul/ mala veya hizmete ilişkin  
olabileceği anlaşıldığından ve anılan imalatlara benzer nitelikteki imalatların satışlar  
üzerinden açıklanmasına engel oluşturacak bir düzenleme bulunmadığından incelemeye konu  
iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
ı) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklaması kapsamında özel kalemleri  
için, fiyat teklifi alınmak suretiyle yalnızca satışlar üzerinden açıklamalarda bulunulduğu ve  
anılan istekli tarafından yapılan açıklamada ihale kapsamında yer alan herhangi bir malın  
ihale tarihi itibarıyla stoklarında bulunduğuna dair bir beyanının bulunmadığı, dolayısıyla  
anılan isteklinin Ek-O.8 tutanağı vasıtasıyla açıklamada bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru  
sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü  
maddesinde “...b) Benzer iş: İhale konusu veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük  
bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer  
özellikteki işleri,  
...  
d) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu veya benzer işlerdeki  
deneyimini gösteren; bitirme belgesi, durum belgesi, denetleme belgesi ve yönetme  
belgesini,” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde  
(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren  
bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu veya benzer işlerdeki deneyimlerini  
tevsik etmeleri için deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(4) Yapım işlerinde deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(5) İş deneyim belge tutarlarının;  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının en az % 80’ini,  
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari deneyim tutarının en az  
%
20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının tamamını  
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;  
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli  
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin  
deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.” hükmü  
yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinin  
altıncı fıkrasında deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde; bitirme ve durum  
belge tutarlarının tam olarak, denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge  
tutarlarının ise beşte bir oranında dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu  
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde  
güncellenir:  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye  
bağlanan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan  
yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden  
güncellenir.  
b) Anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif üzerinden  
sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin deneyim belgeleri; sözleşmenin yapıldığı aydan bir  
önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya  
ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
(3) Türk Lirası üzerinden teklif verilen ihalelerde, yabancı para birimi cinsinden  
sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgelerin tutarları, belgeye konu  
işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası  
döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar, birinci fıkranın (b) bendine  
göre güncellenir.” hükmü bulunmaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde  
Benzer İş Grupları Listesinde “B) Üstyapı (Bina İşleri) İşleri” başlığı altında  
“III. Grup: Bina İşleri  
1. BII. Grup işler  
2. BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işleri” açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi A Blok Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı ve türü:Yalova İli Merkez İlçesinde Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesine  
ait 24019,68 m2 inşaat alanına sahip, içerisinde Okul, Pansiyon, Spor Salonu ve Konferans  
salonu bulunan 1 adet Bina ile çevre düzenlemesinin Yapımı İşi  
ç) Yapılacağı yer: Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesi  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya  
yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen  
ihale konusu veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
%
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 70'inden az olmamak üzere, ihale konusu veya benzer işlere ait tek sözleşmeye  
ilişkin deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
B (ÜST YAPI) lll Grup işler  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği Diploması veya Mimarlık  
Dipoması” düzenlemesi bulunmaktadır.  
İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname'nin 2.1'inci maddesinde ihale konusu işin  
adının Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi A Blok Yapım İşi” olduğu, İdari  
Şartname'nin 7.6'ncı maddesinde söz konusu ihalede benzer işin B (ÜST YAPI) lll Grup işler"  
olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.  
Yaklaşık maliyet hesabına ilişkin belgeler incelendiğinde, ihale konusu kapsamında  
inşaat, mekanik ve tesisat kalemlerine ait işlerinin bulunduğu tespit edilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu deneyim belgesi üzerinde yapılan  
inceleme aşağıdaki gibidir:  
İhale üzerinde bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş. tarafından deneyiminin tevsiki  
amacıyla, Marmara Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Dairesi Başkanlığı tarafından alt  
yüklenici MGF İnş. Turizm A.Ş adına düzenlenen 02.11.2015 tarihli ve 2014/15801  
sayılı alt yüklenici bitirme belgesinin sunulduğu, esas işin adının Marmara  
Üniversitesi Başıbüyük Sağlık Yerleşkesi Sağlık Bilimleri Fakülte Binası Yapımı ve esas işin  
toplam sözleşme bedelinin “17.756.288,96 TL” olduğu, alt yüklenici tarafından yapılan  
kısmının Binanın inşaat, Tesisat ve Elektrik İşleri” Uygulanan Yapı Tekniğinin ise  
Betonarme” olarak yer aldığı, alt yüklenicinin yüklenici ile yaptığı sözleşme tarihinin  
02.05.2014”, işin kabul tarihinin 04.08.2015” olduğu belge tutarının 17.500.000,00 TL”  
-912598-  
1
-1  
,
olduğu görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Yukarıda yapılan açıklamalar ve benzer tanımı bir arada değerlendirildiğinde, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bitirme belgesi kapsamındaki imalatların,  
idarece başvuruya konu ihalede belirlenmiş olan  
benzer tanımına uygun olduğu anlaşılmıştır.  
B
(Üst Yapı) III grubunu karşıladığı ve  
Öte yandan belge tutarı üzerinden yapılan incelemede ise, ihaleye teklif veren  
isteklilerden teklif edilen bedelin %70'inden az olmamak üzere, ihale konusu veya benzer  
işlere ait tek sözleşmeye ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunmasının, ihaleye iş  
ortaklığı olarak teklif verildiğinde pilot ortağın, istenen deneyim tutarının en az % 80'ini,  
diğer ortağın ise istenen deneyim tutarının en az %20'sini sağlamasının gerektiği  
düzenlenmiş olup, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif fiyatı olan 23.880.000,00 *0,70  
TL’nin %70’ı oranına tekabül eden (23.880.000,00 TL  
X
%70=) 16.716.000,00 TL tutarında,  
ihale konusu veya benzer işlere ilişkin deneyimini tevsik etmesi gerekli olup, anılan  
istekli tarafından sunulan bitirme belgesinin güncellenmemiş tutarının 17.500.000,00 TL  
olduğu, bu itibarla anılan isteklinin sunmuş olduğu deneyim belgesinin ihalede tevsik  
edilmesi gereken asgari deneyim belgesi tutarını sağladığı anlaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci  
maddesinde Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite  
Kamu İhale Kurumu yetkilidir.  
32’nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla  
süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin  
uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat  
mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından  
belirlenir.  
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.  
hükmü,  
Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde  
Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale  
komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla  
tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif  
zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan  
zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır  
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.  
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının  
usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici  
teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve  
yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca  
imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan  
belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen  
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere  
bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama  
bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans  
mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak  
tarafından, kendi kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması  
gerekir.  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler,  
teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici  
teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren  
isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık  
oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan  
biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, 30.07.2017 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından  
belirlenir.  
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, İdare  
tarafından istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı  
bırakılacaktır.  
Aynı Şartname’nin “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 27’nci  
maddesinde 27.1. Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda sayılmıştır:  
düzenlemesi,  
a) Tedavüldeki Türk Parası.  
b) Bankalar tarafından verilen teminat mektupları.  
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler  
yerine düzenlenen belgeler.  
27.2. (c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden  
nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri  
üzerinden teminat olarak kabul edilir.  
27.3. İlgili mevzuatına göre Türkiye'de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı  
bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka  
veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye'de faaliyette bulunan  
bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir.  
27.4. Teminat mektubu verilmesi halinde, bu mektubun kapsam ve şeklinin Kamu İhale  
Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu  
esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul  
edilmez.  
27.5. Teminatlar, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebilir.  
27.6. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine  
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale dokümanı kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan  
düzenleme ile “Standart Form KİK024.0/Y: Banka Referans Mektubu” ve “Standart Form-  
-
KİK023.1/Y Geçici Teminat Mektubu” şeklindeki standart formun istekli olabileceklere ihale  
dokümanı kapsamında verildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş.nin teklif dosyası incelendiğinde,  
Vakıfbank A.Ş tarafından Yalova Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi Külliyesi A Blok Yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
İşi” işine ilişkin, Mgf İnş. Turizm A.Ş. adına düzenlenmiş, 30.01.2017 tarihli ve  
7100157418 sayılı, 31.07.2017 geçerlilik tarihli ve 750.000,00 TL tutarlı geçici teminat  
mektubunun sunulduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede İdari Şartname’nin 26.3. maddesinde yer alan  
Geçici teminat  
olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 30.07.2017  
tarihinden önce olmaması” düzenlemesi doğrultusunda anılan istekliye ait geçici teminat  
mektubunun süresinin 31.07.2017 tarihine kadar geçerli olduğu ve 750.000,00 TL tutarlı  
geçici teminat mektubunun teklif tutarlarının %3’ü (23.880.000,00 *0,03=) 716.400,00 TL  
olan tutarın üzerinde olduğu, ve ihale dokümanı kapsamında verilen standart formda belirtilen  
şekilde sunulduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Diğer taraftan anılan istekli tarafından teklif dosyasında sunulan banka referans  
mektubu incelendiğinde; anılan istekli tarafından sunulan banka referans mektubunun ihale  
dokümanında yer alan KİK025.0/H Standart formda belirtilen şekilde sunulduğu, söz konusu  
belgenin Albaraka Türk Kalkınma Bankası A.Ş. tarafından verildiği ve bu belgenin tarihinin  
ihalenin ilk ilan tarihinden (09.01.2017) sonra 31.01.2017 tarihinde düzenlendiği ve  
5.000.000,00 TL tutarlı banka referans mektubunun teklif tutarlarının %10’u (23.880.000,00  
*0,10=) 2.388.800,00 TL olan tutarın üzerinde olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz  
konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “1)Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi, sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleriise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o
ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde 10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği  
ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu  
bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin  
sunulması gereklidir.  
10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları  
zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama  
yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik  
kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.  
10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan  
aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda  
belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de  
sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek  
üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.  
10.1.3. Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama  
yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu” na uygun olarak  
ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir.  
Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.  
10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile  
birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da taahhüt altında devam eden veya  
bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaları sunması zorunludur. Bu çerçevede, iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir ortağının ortaklığındaki hissesi  
oranında hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi  
birini sunması mümkündür.  
10.3. İş hacmini göstermek üzere bir aday veya istekli tarafından hem taahhüt altında  
devam eden, hem de bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaların sunulması halinde,  
bu faturalardaki parasal tutarlar toplanmak suretiyle hacmine ilişkin kriterin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılacaktır.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “36.1Uygulama Yönetmeliğinin İsteklinin hacmini gösteren belgeler” başlıklı  
36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasındaki kriterleri, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda  
sağlayamayan aday veya istekliler, ihalenin yapıldığı yıldan önceki son altı yıla kadarki  
belgelerin ortalaması üzerinden söz konusu kriterleri sağlayabilirler. İş hacmini gösteren  
belge olarak gelir tablosu sunulması durumunda, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan  
itibaren geriye doğru olan yıllara ait gelir tablolarının sırasıyla sunulması zorunludur.  
Örneğin; 2011 yılı Eylül ayında yapılacak olan bir ihalede, 2010 yılına ait gelir tablosu ile  
yeterlik kriterini sağlayamayan bir isteklinin, 2009-2010, 2008-2009-2010, 2007-2008-2009-  
2010, 2006-2007-2008-2009-2010 veya 2005-2006-2007-2008-2009-2010 yıllarına ait gelir  
tablolarını sunmak suretiyle yeterlik kriterini sağlaması mümkündür. Ancak 2006 yılına ait  
gelir tablosu sunulmadan, 2005-2007-2008-2009-2010 yıllarına ait gelir tabloları sunulmak  
suretiyle yeterlik kriterinin sağlanması mümkün değildir.  
İş hacmini gösteren belge olarak, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren  
geriye doğru olan yıllara ait faturaların sırasıyla sunulmaması halinde ise, fatura  
sunulmayan yıllara ait hacmi değeri sıfır olarak kabul edilerek, belgeleri sunulan ve  
sunulmayan yılların ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına  
bakılacaktır. Örneğin; 2011 yılı Eylül ayında yapılacak olan bir ihalede, 2010 yılına ait  
faturalar ile yeterlik kriterlerini sağlayamayan bir isteklinin, 2008 yılına ait fatura sunmadan  
2006-2007-2009-2010 yıllarına ait faturaları sunması durumunda, 2008 yılı hacmi tutarı  
sıfır kabul edilerek, beş yılın ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp  
sağlanamadığı kontrol edilecektir.  
36.2. Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda  
sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak suretiyle  
kriterleri sağladıklarını tevsik edebileceklerdir. Ancak bu durumda, ihalenin yapıldığı yıldan  
bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait belgelerin sunulması zorunludur.  
Örneğin; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda bilanço  
rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli, 2009-2010 yıllarına veya 2008-2009-  
2010 yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecek olup,  
2010 yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına ait  
yahut 2008-2010 veya 2008-2009 yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri  
sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir.  
36.3. Birden fazla yıla ait hacmine ilişkin belgelerdeki tutarlar, Uygulama  
Yönetmeliğinin 37 nci maddesi uyarınca güncellenerek değerlendirilecektir.” açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu  
bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o
ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya  
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.  
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden yapım  
işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise teklif  
ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir  
tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl  
olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki  
önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla  
kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım  
işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak  
tarafından ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş.nin bilanço ve değer belgelere  
ilişkin olarak sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;  
Anılan istekli tarafından SMMM tarafından onaylı 2015 yılına ilişkin bilanço değerleri  
ile bilanço oranlarının gösterildiği Bilanço Bilgileri Tablosu ve 2015 yılı Gelir Tablosu  
sunulduğu, söz konusu belgelerde anılan meslek mensubunun imza ve kaşesinin yer aldığı,  
söz konusu isteklinin Bilanço Bilgileri Tablosunda yer alan 2015 yılına ilişkin tutarlar esas  
alınarak yapılan hesaplamada; cari oranın 1,82, öz kaynak oranının 0,49 kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,20 olarak belirlendiği, bu itibarla söz konusu  
oranların yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerinin ilgili maddelerinde istenen oranları  
sağladığı ve usulüne uygun olarak sunulduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Ayrıca başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait bilanço ve eşdeğer belgeleri sunması gerektiği şeklindeki iddiasına yönelik  
yapılan incelemede;  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Bilanço ve Eşdeğer Belgeler  
başlıklı 35’inci maddesinde “…5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan  
ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini  
sunabilirler…” hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.2.İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan  
ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini  
sunabilirler…” düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Söz konusu Yönetmelik hükmü ve Şartname düzenlemesinden ihale veya son başvuru  
tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayan isteklilerin  
iki önceki yıla ait belgelerini sunabilecekleri anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede ihale tarihi 01.02.2017 olduğundan, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından 2015 yılına ilişkin olarak bilanço sunulmasında mevzuata aykırılık bulunmamıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde (1) İhalelerde aday veya isteklilerden;  
a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da  
ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu  
gösterir belgenin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin istenilmesi zorunludur.  
….  
(3) İş ortaklığında, ortaklığı beyannamesinin ve ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç)  
bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Konsorsiyumda ise konsorsiyum  
beyannamesinin ve konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından,  
ilgisine göre birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi  
zorunludur.….” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde  
7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sânatkar  
odası veya ilgili meslek odası belgesi;  
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya  
sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin  
odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge.  
7.2. İhaleye ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;  
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde  
yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur.  
”  
düzenlemesi bulunmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre isteklilerin ihaleye katılabilmek için ilk  
ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odası ya da esnaf ve sanatkâr odası veya ilgili meslek odası belgesini sunmaları gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede İhale üzerinde bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş.nin  
tarafından teklif dosyası kapsamında, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen  
oda sicil kayıt suretinin (faaliyet belgesi) sunulduğu, anılan belgenin düzenlenme tarihinin  
16.01.2017 olduğu dikkate alındığında söz konusu belgenin ihalenin yapıldığı yıl olan 2017  
yılına ait olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif  
mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen  
bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti,  
düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle  
yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur…” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci  
maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması  
durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı  
bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata  
yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar  
üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır….” açıklaması bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü" başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.  
düzenlemesi bulunmaktadır.  
Başvuruya konu ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli Mgf İnş. Turizm A.Ş.  
tarafından idareye sunulan teklif mektubunun incelenmesi neticesinde, anılan istekli  
tarafından sunulan anahtar teslimi götürü bedel teklif mektubunda teklif tutarının rakamla  
23.880.000,00 TL olarak yazıldığı, anılan isteklinin teklif mektubunda teklif edilen bedelin  
yazıyla “yirmiüçmilyonsekizyüzseksenbinTürkLirası” olarak yazıldığı ve söz konusu teklif  
edilen bedele ilişkin rakam ile yazının birebir örtüştüğü görülmüş olup, sunulan anahtar  
teslimi götürü bedel teklif mektubunun ihale dokümanı ekinde yer alan standart forma  
(KİK015.2Y) uygun olduğu ve ihale kayıt numarasının (2017/2590) doğru yazıldığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde“…Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli  
olarak;  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/018  
: 73  
: 12.04.2017  
:
2017/UY.III-1081  
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,  
karar verilir…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda  
belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet  
başvurusuna konu edilemez.” hükmü bulunmaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında ise “…İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Bahse konu hususların idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer almadığı  
görülmüştür.  
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, idareye şikâyet başvurusunda  
yer verilmeyen söz konusu iddiaların itirazen şikâyet kapsamında değerlendirilmesi mümkün  
olmadığından bahse konu iddia açısından başvurunun şekil yönünden reddine karar verilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi