Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı / 2016/545906-Bergama-Musacalı Barajı İnşaatı
Bilgi
İKN
2016/545906
Başvuru Sahibi
Egecan Akaryakıt Temizlik Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş. - Mapek İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Bergama-Musacalı Barajı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan  
ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Egecan Akaryakıt Temizlik Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş.  
Ortaklığı,  
-
Mapek İnş. ve Tic. A.Ş. İş  
Yenişehir Mah. Prof. Dr. Selahattin Yazıcıoğlu Cad. Karakoç Plaza No: 24 Kat: 2 Daire: 25  
Yenişehir/DİYARBAKIR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı,  
Devlet Mah. İnönü Bulvarı No: 16 06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/545906 İhale Kayıt Numaralı “Bergama-Musacalı Barajı İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından  
17.01.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bergama  
ihalesine ilişkin olarak Egecan Akaryakıt Temizlik Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş.  
-
Musacalı Barajı İnşaatı”  
Mapek İnş.  
-
ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 08.05.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
18.05.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.05.2017 tarih ve 29445 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 22.05.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1305 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye teklif verildiği,  
02.05.2017 tarihinde tebliğ edilen ihale komisyonu kararına göre ihalenin aşırı düşük teklif  
açıklaması kabul edilen Akgenç İnş. Elekt. Nak. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde  
bırakıldığı, sınır değer üzerindeki ilk teklif olan kendi tekliflerinin ekonomik açıdan en  
avantajlı 2’nci teklif olarak belirlendiği,  
İhale üzerinde bırakılan ve diğer aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, güncel piyasa koşullarına göre açıklama yapılması  
istenilen analizler ve alt analizlere göre açıklama yapılamayacağı, ayrıca ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin analizlerde ve alt analizlerde bazı değişiklikler yaparak açıklama yaptığı  
kanaatinde olunduğu,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin kalemleri bazında teklif fiyat nitelik puanı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
hesaplamasından 48 puan aldığı, söz konusu isteklinin bu puanı alabilmesi için açıklama  
istenebilecek kalemlerine (MB 01, MB 03, MB 07, MB 12, MB 31, MB 33 ve MB 38  
-
-
-
-
-
-
-
numaralı kalemleri) isteklinin verebileceği en az ve en fazla teklif tutarlarının şikayet  
dilekçesinde hesaplandığı, ihale konusu işin birim fiyat tarifleri ve tasdikli projeleri  
incelendiğinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin verebileceği en az ve en fazla teklif  
tutarlarının aşağıda belirtilen gerekçelerle açıklama şansının bulunmadığı,  
a) MB-01 numaralı kalemi için; mevcut zeminin kaya ve sert kaya sınıfında olduğu,  
bu nedenle açıkta patlatma yolu ile kazı yapılması ve kazı neticesinde çıkan malzemenin  
ayrıştırılarak depo sahasına nakledilmesi gerektiği, aşırı düşük açıklamalarında malzemenin  
patlatılması, çıkarılması dahil tek bir fiyat teklifi alındığı, malzeme girdileri ile alakalı ayrı  
ayrı fiyat teklifi alınması gerektiği, kompresör, jel dinamit, tavikli kapsül, elektrikli kapsül,  
ekskavatör, traktör, buldozer girdi birimlerinin birbirinden farklı olduğu, alt analizlerde  
işçilik, motorin, makine bedeli olmasından kaynaklı olarak hepsi ile alakalı tek bir fiyat  
teklifinin alınmasının mevzuata aykırı olduğu, bu pozla alakalı mevzuata aykırı savunma  
yapıldığı kanaatinde olunduğu, Yİ-00-01 paftasında nakliye mesafeleri 245 m ve 1000 m olan  
2 ayrı depo sahasının mevcut olduğu, 1’inci depo sahası rezervinin 288.000,00 m³ olduğu,  
ancak birim fiyat teklif cetvelinde de yer aldığı üzere yapılacak kazının 288.500,00 m³  
olduğu, bu doğrultuda her iki depo sahası içinde nakliye analizi yapılması ve bu depo  
sahalarının nakliye mesafelerinin ayrı ayrı olması gerektiği, nakliye ile alakalı olarak aşırı  
düşük teklif savunmasının bu şekilde yapıldığı düşünülse bile bu girdilerin savunmasının fiyat  
teklifi alınması kaydıyla yapılmış olduğunun düşünüldüğü, alınan nakliye tekliflerinde teklif  
veren kişilerin resmi defter ve kayıtlarında teklife özgü tür, klas ve miktarlarda bilgi  
çıkarılmasının mümkün olmadığı, ayrıca nakliye mesafelerinin de hatalı olduğu kanaatinde  
olunduğu,  
b) MB-03 numaralı kalemi için; mevcut imalat kaya dolgu imalatı olduğu için sert  
kaya sınıfında olduğu, bu nedenle açıkta patlatma yolu ile kazı yapılması ve kazı neticesinde  
çıkan malzemenin ayrıştırılarak depo sahasına nakledilmesi gerektiği, ayrıca kazı esnasında  
çıkan malzemenin dolguya kullanılabilmesi için nebati malzemenin ayrıştırılarak depo  
sahalarına nakledilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif açıklamalarında malzemenin patlatılması,  
çıkarılması dahil tek bir fiyat teklifi alındığı, malzeme girdileri ile alakalı ayrı ayrı fiyat  
teklifi alınması gerektiği, kompresör, jel dinamit, tavikli kapsül, elektrikli kapsül, ekskavatör,  
traktör, buldozer girdi birimlerinin birbirinden farklı olduğu, alt analizlerde işçilik, motorin,  
makine bedeli olmasından kaynaklı olarak hepsi ile alakalı tek bir fiyat teklifinin alınmasının  
mevzuata aykırı olduğu, Yİ-00-01 paftasında nakliye mesafeleri 245 m ve 1000 m olan 2 ayrı  
depo sahasının mevcut olduğu, ilgili tasdikli projeler incelendiğinde ocak sahasında sıyırma  
kazısı yapılmasının ve bu sıyırma kazısının depo sahasına nakledilmesi gerektiği, bu  
doğrultuda MB-01 pozunda yapılan kazının depo sahasının birinin tamamının dolmasına  
sebep olduğu için MB-03 pozunda depo sahasına malzeme nakliye mesafesinin ayrı ayrı  
olması gerektiği, nakliye ile alakalı olarak aşırı düşük teklif savunmasının bu şekilde yapıldığı  
düşünülse bile bu girdilerin savunmasının fiyat teklifi alınması kaydıyla yapılmış olduğunun  
düşünüldüğü, alınan nakliye tekliflerinde teklif veren kişilerin resmi defter ve kayıtlarında  
teklife özgü tür, klas ve miktarlarda bilgi çıkarılmasının mümkün olmadığı, ayrıca nakliye  
mesafelerinin de hatalı olduğu kanaatinde olunduğu,  
c) MB-07 numaralı kalemi için; yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında ekskavatör,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
traktör buldozer, silindir, yükleyici, elek makinesi, elevatör, motopomp, motorin, elektrik  
enerjisi, işçilik dahil fiyat teklifi alındığı, ancak girdilerin hepsinin birimlerinin farklı olması  
ve alt analizlerinde motorin, işçilik, makine bedelleri yer aldığı için hepsini kapsayacak bir  
fiyat teklifi alınamayacağı, ayrıca 2017 yılı saatlik işçilik ücretinin 7,90 TL/saat olduğu, bu  
doğrultuda alınan fiyat tekliflerinde işçilik olması durumunda, ayrı ayrı belirtilmesi ve 7,90  
TL/saat tutarının altında olmaması gerektiği, ayrıca tasdikli projeler incelendiğinde dolgu  
malzeme sahasında nebati sıyırma kazısının ve depoya nakledilmesinin gerektiği, ancak MB  
01 pozunda yapılan kazı malzemesinin depoya nakli doğrultusunda depo sahasının birinin  
dolduğu, dolayısıyla seçilen depo sahası nakliye mesafesinin MB 01 pozuyla aynı olmaması  
-
-
gerektiği, bununla birlikte tasdikli projeye göre ocak sahasının imalat sahasına nakli  
mesafesinin 3 kilometreden az olmaması gerektiği, nakliye ile alakalı olarak aşırı düşük  
savunmanın bu şekilde yapıldığı düşünülse bile bu girdilerin savunmasının fiyat teklifi  
alınması kaydıyla yapılmış olduğu, alınan nakliye tekliflerinde teklif veren kişilerin resmi  
defter ve kayıtlarında teklife özgü tür, klas ve miktarlarda bilgi çıkarılmasının mümkün  
olmadığı ve nakliye mesafelerinin yanlış alındığı düşüncesinde olunduğu,  
d) MB-12 numaralı kalemi için; yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında ana girdiler  
olan kum, çakıl, işçilik, beton katkı malzemesi ve her türlü makinenin girdi birimlerinin farkı  
olduğu ve alt analizlerinde makine bedeli, işçilik, motorin, jel dinamit, tavikli ve elektrikli  
kapsül vb. kalemlerin yer almasından kaynaklı olarak hepsini veya birkaçını kapsayacak  
şekilde fiyat teklifi alınması suretiyle açıklama yapıldığı, bu durumun mevzuata aykırı  
olduğu, ayrıca 2017 yılı saatlik işçilik ücretinin 7,90 TL/saat olduğu, bu doğrultuda alınan  
fiyat tekliflerinde işçilik olması durumunda, ayrı ayrı belirtilmesi ve 7,90 TL/saat tutarının  
altında olmaması gerektiği, dolayısıyla yukarıda ana analiz girdileri, makine girdilerinin ve  
alt analizlerin tamamında bu analizlerde işçilik yokmuş gibi düşünülerek ve bu doğrultuda  
fiyat teklifi alındığı kanısında olunduğu, bununla birlikte agrega nakil sahası olarak kaya  
ocağı düşünülmesinin ve mesafe olarak tasdikli projeye göre 435 m olmasının gerektiği, bu  
mesafenin altında olan bir nakliye mesafesinin kabul edilemeyeceği, bu mesafe doğru alınmış  
olsa bile, malzeme nakli ile alakalı olarak savunmanın fiyat teklifi verilmek sureti ile  
yapıldığı düşüncesinde oldukları, alınan nakliye tekliflerinde teklif veren kişilerin resmi  
defter ve kayıtlarında teklife özgü tür, klas ve miktarlarda bilgi çıkarılmasının mümkün  
olmadığı ve nakliye mesafelerinin yanlış alındığı düşüncesinde olunduğu, kum ve çakıl  
üretimi ile ilgili olarak DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından  
yayınlanmış resmi analiz kitabında kum için  
bulunduğu, bu pozların analizleri incelendiğinde her iki poz için de ortak olan  
pozunun kullanıldığı, 15.210/1 pozunun analizine bakıldığında jel dinamit, tavikli ve  
elektrikli kapsül, kompresör, ekskavatör, traktör ve buldozer girdilerinin bulunduğu, bu alt  
analizin savunulması noktasında “malzeme makine işçilik ya da malzeme makine”  
B-08.021/ 3, kırmataş için  
B-08.021/2 pozlarının  
B-15.310/1  
B-  
+
+
+
şeklinde usul ve esaslar açısından yanlış olmak kaydı ile fiyat teklifi alınmak sureti ile Kamu  
İhale Kanunu’nun ilgili hükümlerine aykırı düşecek şekilde açıklama yapıldığının  
düşünüldüğü,  
e) MB-31 numaralı kalemi için; bu pozun birim fiyat tarifleri incelendiğinde girdi  
olarak çimento bedeli, çimentonun boşaltılabilmesi ve yüklenmesi için gerekli her türlü işçilik  
ve çimentonun çimento fabrikasından naklini kapsadığı, bu doğrultuda bu kalemle alakalı  
savunmanın fiyat teklifi alınarak yapıldığı kanısında oldukları, ancak girdiler incelendiğinde  
çimentonun biriminin ton, nakliyenin biriminin ton ve işçiliğin biriminin saat olduğu, bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
noktada bütün girdileri içerecek fiyat teklifi alınmasının Kamu İhale Genel Tebliği’ne  
aykırılık teşkil edileceği kanaatinde olunduğu, ayrıca imalat yerine en yakın çimento  
fabrikasının İzmir'de bulunduğu, çimento farikasının imalat yerine nakliye mesafesinin en az  
130 km olduğu, bu nedenle nakliye girdisi ile alakalı savunmada ayrı bir fiyat teklifi alınmış  
ise bu mesafenin en az 130 km olması gerektiği, alınan nakliye tekliflerinde teklif veren  
kişilerin resmi defter ve kayıtlarında teklife özgü tür, klas ve miktarlarda bilgi çıkarılmasının  
mümkün olmadığı ve nakliye mesafelerinin yanlış alındığı düşüncesinde olunduğu, ayrıca  
2017 yılı saatlik işçilik ücretinin 7,90 TL/saat olduğu, bu doğrultuda alınan fiyat tekliflerinde  
işçilik olması durumunda, ayrı ayrı belirtilmesi ve 7,90 TL/saat tutarının altında olmaması  
gerektiği, dolayısıyla yukarıda ana analiz girdilerinde işçilik yokmuş gibi düşünülerek ve bu  
doğrultuda fiyat teklifi alındığı kanısında olunduğu,  
f) MB-33 numaralı kalemi için; bu pozun birim fiyat tarifleri incelendiğinde girdi  
olarak ince ve kalın demir bedeli (her türlü zayiat dahil), tünelde ve açıkta bu demirlerin  
kesilip bükülmesi ve montajı için gerekli her türlü işçilik, tünelde ve açıkta her türlü yükleme  
ve boşaltma karşılığı işçilik, demirlerin bağlanması için gerekli her türlü sarf malzeme (bağ  
teli vb.) ve demirin imalat sahasına ve şantiyeye naklini içerdiği, bu doğrultuda tasdikli  
projelerden yapılan hesaplamalarda kullanılacak demirin %85 oranındaki miktarının açıkta,  
%15 oranında miktarının ise tünelde kullanıldığı, DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES  
Dairesi Başkanlığı tarafından yayınlanmış resmi analiz kitabında  
betonarme demiri için 139,64 saat işçilik girdisi, 23.002 pozunda açıkta betonarme demiri  
için 87,14 saat işçilik girdisi hesaplandığı, hesaplamalar neticesinde 1 ton demirin tünel içi ve  
açıkta olmak kaydı ile toplam minimum 165,47 585,15 748,62 TL tutarında işçilik girdisi  
hesaplandığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin en yüksek teklif edebileceği 1.632,98 TL/ton  
fiyat tutarından işçilik girdisi minha edildiğinde 1.632,98 748,62 884,36 TL/ton fiyat  
B-23.001/4 pozunda tünelde  
B-  
+
=
-
=
tutarının kaldığı, bu fiyat içinde demirin zayiat bedeli dahil olmak kaydı ile hem malzeme  
bedeli, sarf malzeme fiyatı, hem de malzemenin nakliyesini kapsadığı, Bayındırlık birim  
fiyatı olan 04.252 pozunun fabrika teslim fiyatının 1 kg  
=
1,01 TL/kg olduğu, buradan her iki  
pozun analiz girdi miktarı olan demirin malzeme bedeli hesaplandığında 1070 kg x 1,01  
=
1080,70 TL/ton olarak hesaplandığı, bu tutar ile asgari işçilik bedeli toplandığında asgari  
savunulabilecek olan tutarın nakliye hariç 1.829,32 TL/ton olduğu, bu tutarın ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin verebileceği maksimum fiyat teklifi olan 1.632,98 TL/ton fiyatından  
oldukça üzerinde olduğu, ayrıca bu fiyata nakliyenin de dahil edilmediği, bu durumda ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin bu pozu savunabilmesi için; ya savunma yaparken analiz  
girdilerini değiştirmesi, ya işçilik girdisinin altında fiyat teklifi alması, ya demirin malzeme  
bedeli ile alakalı Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerine aykırı fiyat teklifi alması, ya da  
malzeme  
,
işçilik ve nakliye imalatının tamamını kapsayacak şekilde tek bir fiyat teklifi  
alması ile mümkün olabileceği, sonuç olarak bütün durumlar göz önüne alındığında bu iş  
kalemi ile ilgili ihale üzerinde bırakılan isteklinin savunulamayacağı düşüncesinin taraflarınca  
hasıl olduğu,  
g) MB-38 numaralı kalemi için; bu pozun birim fiyat tarifleri incelendiğinde  
malzeme, malzemenin montajı, malzemenin üretilmesi, malzemenin şantiye sahasına nakli  
her türlü yatay ve düşey taşıma, malzemenin üretimi, montajı vb. işler için gerekli her türlü  
işçilik ve sarf malzemeyi kapsadığı, bu doğrultuda ilgili pozla alakalı olarak tasdikli projeler  
incelendiğinde kullanılacak malzemenin %97,55’inin tünel içinde, %2,45’i ise açıkta  
bulunduğu, DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından yayınlanmış  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
resmi analiz kitabında  
B-23.D/4 pozunda yer altında cebri borular ve çelik mesnetler için  
toplam işçilik girdisi olarak çeşitli başlıklar altında 1,772 saat işçilik girdisi hesaplandığı,  
hesaplamalar neticesinde 1 kg cebri borunun sadece % 97,55’inin tünel içinde kullanıldığı, bu  
nedenle 13,66 TL/kg tünel içinde işçilik girdisi hesaplandığı, aynı şekilde  
B-23.D/4a pozunda  
açıkta yapılacak cebri boru ve çelik mesnetleri için toplam işçilik girdisi olarak çeşitli  
başlıklar altında 1,13 saat işçilik girdisi hesaplandığı, 1 kg cebri boru ve çelik mesnetin  
sadece % 2,45 i açıkta kullanıldığı, bu nedenle 0,22 TL/kg açıkta yapılacak cebri boru ve  
çelik mesnet elemanları için işçilik girdisi hesaplandığı, hesaplamalar neticesinde 1 kg açıkta  
veya yeraltında tünel/galeri içerisinde toplam 13,66  
+
0,22  
=
13,88 TL tutarında işçilik girdisi  
hesaplandığı, bu tutarın ihale üzerinde bırakılan isteklinin verebileceği maksimum fiyat teklifi  
olan 13,62 TL olduğu, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif edebileceği en  
fazla tutarın işçilik girdisini bile karşılamadığı, bu durumda ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
bu pozu savunabilmesi için; ya savunma yaparken analiz girdilerini değiştirmesi, ya işçilik  
girdisinin altında fiyat teklifi alması, ya demirin malzeme bedeli ile alakalı Kamu İhale Genel  
Tebliği hükümlerine aykırı fiyat teklifi alması, ya da malzeme, işçilik ve nakliye imalatının  
tamamını kapsayacak şekilde tek bir fiyat teklifi alması ile mümkün olabileceği, sonuç olarak  
bütün durumlar göz önüne alındığında bu kalemi ile ilgili ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
savunulamayacağı düşüncesinin taraflarınca hasıl olduğu, ayrıca idare tarafından şikâyet  
başvurularına verilen cevapta ihale üzerinde bırakılan isteklinin MB-38 numaralı kalemi  
için teklif ettiği fiyatın 13,62 TL olduğunun ifade edildiği, bu kalemiyle ilgili yukarıda  
yapılan hesaplamalar neticesinde işçilik girdileriyle ilgili olarak asgari 13,88 TL tutarının  
teklif edilebileceği, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif edebileceği en fazla  
tutarın işçilik girdisini karşılamadığı anlaşıldığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının gerçeği yansıtmadığı,  
Bununla birlikte başvuru sahibi isteklinin dilekçesinde ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları ile ilgili olarak kalemleri belirtilmeksizin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının geneline ilişkin olarak aşağıda belirtilen hususların da itirazen  
şikâyet dilekçesinde yer verildiği,  
-
Analizlerde demir imalatı için öngörülen nakliye mesafesinin Teknik Şartname’ye  
aykırı olduğu, demirin şantiye sahasına getirilmesi için gerekli olan nakliye maliyetinin de  
teklif fiyatına dahil edilmesinin, dolayısıyla da analizlerde bu girdinin de açıklanması  
gerekirken eksik açıklama yapılmasının ihale mevzuatına aykırılık oluşturduğu,  
-
Proforma faturaların fabrika satış fiyatı olduğu, ayrıca nakliye bedeli öngörülmesi  
gerektiği, proformalarda şantiye teslim fiyatı olduğu belirtilmediği, beton, demir, kum çakıl  
gibi malzemelerin şantiyeye nakliye maliyeti öngörülmeden yapılan açıklamanın ihale  
mevzuatına aykırılık oluşturduğu,  
-
Nakli yapılacak malzeme miktarının kullanılacak malzemeden daha az olamayacağı,  
istekli tarafından verilen analizlerde demir naklinin miktarının, birim imalat için gerekli  
miktardan daha düşük olarak belirlendiği (örneğin demirinin nakli için öngörülen nakliye  
miktarı kapsamında kullanılan zayiat dahil demir miktarından daha düşük belirlenmiştir.),  
nakledilecek demir miktarının Teknik Şartname’ye ve birim fiyat poz tariflerine aykırı olarak  
belirlenmesi ve isteklilerce de nakliye miktarının gerekli imalat miktarından daha düşük  
miktarda belirlenmesinin ihale mevzuatına aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
-
Aşırı düşük teklif sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi gerektiği,  
istekliler tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilen kalemlerinin maliyeti  
açıklanmaya çalışılmış ise de birim fiyat bazında ve dolayısıyla açıklama istenilen iş  
kalemleri bazında teklif bedeli üzerinden yatırılması gereken KİK payı, damga vergisi ve  
karar pulu bedeli için yeterli miktarda genel gider öngörülmediği, bu çerçevede, açıklama  
istenilen kalemlerinin analizlerinde hesaplanan maliyete eklenen kâr ve genel giderin yasal  
giderleri karşılamaması nedeniyle açıklamaların reddedilmesi gerektiği,  
-
İdarece verilen analiz girdi miktarları isteklilerce düşürülemeyeceği, idare tarafından  
verilen analizlerdeki girdi miktarının işin yapımına dair sahip olunan avantajlı koşullar ortaya  
konulmadan azaltılmasının ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği,  
-
Analizlerde kullanılan araçların model yılı ve teknik kapasite itibarıyla Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı analizlerine aykırı olduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
yayımlanan birim fiyat analizlerinde (ÇŞBBF) kullanılan makine katsayıları; amortisman,  
yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, depolama ve diğer resmi giderler ile nakil,  
montaj, demontaj gibi girdilerden oluştuğu, makine katsayılarının hesabına ilişkin formüle  
göre makine katsayılarının bileşenlerinin hesabındaki her bir parametrenin kullanılan  
makinenin özelliklerine bağlı olarak değiştiği, analizlerde birçok bileşenden oluşan makine  
katsayısının çarpanı olan (A)’nın “Yeni Makinenin Satın Alma Bedeli” olduğu ve kullanım  
ömrü, amortisman süresi, yedek parça ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin değerlerinin de  
bu kabul üzerine yeni makinenin bedeli üzerinden hesaplandığı dikkate alındığında;  
amortisman süresi, yedek parça ve tamir bakım ücreti gibi bileşenlerin tümünde Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı makine analizlerindeki katsayıların aynen kullanılabilmesi için (A)  
değerinin sadece ve sadece yeni makinenin satın alma bedeli olmasının zorunlu olduğu, Çevre  
Şehircilik Bakanlığı makine analizlerindeki hesap yöntemine göre isteklinin kendi malı olan  
kullanılmış ya da yeni araçların analizlerde kullanılması mümkün olmakla birlikte yeni araç  
için belirlenen katsayıların kullanım ömrünün bir kısmı tamamlanmış araçlar için  
kullanılamayacağının açık olduğu, idarece Çevre Şehircilik Bakanlığı analizlerine göre  
sözleşme süreci yürüten ve Çevre Şehircilik Bakanlığına bağlı yatırımcı kuruluş olması  
hasebiyle analizlerin hesaplama yöntemine dair yeterli bilgi ve donanımda personele de sahip  
olduğu halde makine analizleri ekonomik ömrünün önemli bir kısmını tamamlamış olan  
araçların temin bedeline göre hesaplayarak hatalı analiz sunan ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin açıklamalarının reddedilmesi gerekirken uygun görülmesinin hukuka aykırı olduğu,  
İş ortaklıklarının başvuruya konu ihalede sınır değerin üzerinde teklif veren ilk firma  
olduğu, ihale komisyonunun aşırı düşük teklif savunması veren ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin verdiği savunmaya esas analiz ve yardımcı analizlerle eki proforma fatura ve diğer  
belgeleri Kamu İhale Genel Tebliği’ndeki kriterlere göre tekrar incelenmesinin talep edildiği,  
şayet sehven hatalar yapılmış ise bu hataların Kurumun vermiş olduğu karar neticesinde  
düzeltilmesi durumunda, ihalenin ortaklıklarına verileceğine inanıldığı iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “...45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş  
kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz  
toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması  
istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygu analizleri,  
n
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu dem irsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları  
Teklif  
Sıra  
No  
Poz  
No  
İş kaleminin  
adı  
Birim fiyatı  
alınan  
Kar ve  
genel  
Kar ve  
genel  
Teklif  
Teklif  
edilen  
edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
kurum/kuruluş  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
gider  
hariç  
birim  
fiyat  
kar ve  
genel  
gider  
birim  
fiyat  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150 dozlu Bayındırlık ve  
demirsiz  
beton  
İskan  
Bakanlığı  
97,86  
97,86  
2
16.002 200 dozlu Bayındırlık ve  
demirsiz  
beton  
İskan  
Bakanlığı  
104,00  
110,13  
105,00  
103,96  
3
16.003 250 dozlu Bayındırlık ve  
demirsiz  
beton  
İskan  
Bakanlığı  
88,10  
15,86  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.…  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)…  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur...” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin a) Adı: Bergama-Musacalı Barajı İnşaatı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2016A010040  
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Temelden 79,50  
m
yüksekliğinde ön yüzü beton kaplı kaya  
dolgu baraj Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: DSİ 2. Bölge Müdürlüğü-İZMİR…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin 02.05.2017 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde  
başvuruya konu ihaleye 37 teklif sunulduğu, sınır değerin 32.565.420,02 TL olarak  
belirlendiği, idare tarafından ihaleye katılan ve sınır değerin altında teklif sunan 13 istekliden  
aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının istenildiği, 11 istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklama talebine cevap verilmediğinden bu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakıldığı, kalan  
2
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına cevap verdiği, bu isteklilerden  
Özdemir İnşaat Turizm Enerji San. ve Tic. A.Ş. – Dnz İnşaat Nakliyat Turizm Ticaret A.Ş. İş  
Ortaklığının açıklamaları uygun bulunmadığından anılan isteklinin teklifinin değerlendirme  
dışı bırakıldığı, Egecan Akaryakıt Temizlik Nakliyat İnşaat Turizm Sanayi Ticaret A.Ş.  
-
Mapek İnşaat ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerindeki ilk teklif sahibi  
olan başvuru sahibi isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında olan isteklilere 12.04.2017 tarihinde  
EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında “…Teklifiniz  
kapsamında yer alan aşağıdaki pozlarınıza ait olmak üzere, analizlerde yer alan girdilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
fiyatlarını Kamu İhale Genel Tebliğinin 45 inci maddesinde düzenlenen usule uygun biçimde  
açıklamanız ve belgelendirmeniz gerekmektedir.  
Açıklama yapılması ve belgelendirilmesi gereken pozlar; MB-01, MB-03, MB-07,  
MB-12, MB-14, MB-16, MB-17, MB-31, MB-33 ve MB-38  
Ayrıca, teklifinize ilişkin olarak; Yapım yönteminin ekonomik olması, Seçilen teknik  
çözümler ve teklif sahibinin yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
Yapım işinin özgünlüğü; Hususlarında belgelendirmek suretiyle yaptığınız yazılı  
açıklamalarınız da değerlendirilecektir…” ifadelerine yer verilerek, yazı ekinde açıklama  
istenilecek MB-01, MB-03, MB-07, MB-12, MB-14, MB-16, MB-17, MB-31, MB-33 ve MB-  
38 numaralı kalemlerine ait analiz formatları ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri  
listesine ait tablonun gönderildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 19.04.2017 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif  
açıklama talebine cevap verildiği, yazı ekinde ise genel açıklama, hesap cetveli, kamu kurum  
ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi,  
açıklama istenen kalemlerine ait kârlı ve kârsız birim fiyat listesi, açıklama istenen birim  
fiyat analizleri ve alt analizler, malzeme ve nakliyelere ilişkin 11 adet fiyat teklifi, 1 adet  
analizli fiyat teklifi, DSİ Birim Fiyat Tariflerinin ilgili sayfaları, imza sirküleri, faaliyet  
belgeleri ve sözleşmelerin sunulduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin  
iddiaları, idarenin cevabı ve yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi  
sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.  
a) “MB-01 Açıkta Kazı Yapılması” kalemine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Jel dinamit”, “Kapsül (Elektrikli 2,50 m)”, “Kapsül (Tavikli)” malzeme girdileri  
için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin  
kullanıldığı, söz konusu fiyat teklifinde yer alan malzeme girdileri ayrı ayrı belirtilerek analiz  
formatında yer alan birimler ile uyumlu olacak şekilde fiyatlandırıldığı,  
-
Makine ve ekipman girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının  
kullanıldığı, makine ve ekipman girdilerinin alt analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer  
alan makine bedelleri için 2016 yılı Çevre Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, alt  
analizlerde yer alan mazot girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve  
Tic. Ltd. Şti. den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, yine alt analizlerde yer alan işçilik birim  
fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
Nakliye girdileri için, Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram firmasından  
kazı taşınması ile kazı malzemesinin taşınması için ton üzerinden fiyat teklifi alındığı, söz  
konusu fiyat teklifinde her iki kazı türü için 300 metre mesafenin esas alındığı, (idarenin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
yaklaşık maliyet hesabında bu mesafenin 250 metre esas alındığı), sonrasında DSİ Genel  
Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyat tariflerinden taşınacak malzemenin  
yoğunluğunun bulunduğu, kaya harici kazı yoğunluğunun 1,90 ton/m³, kaya kazı  
yoğunluğunun 2,70 ton/m³ olarak esas alındığı, daha sonra bu yoğunluk miktarları ile fiyat  
teklifinde belirtilen tutar dikkate alınarak analizler yapıldığı, haliyle malzeme yoğunlukları  
dikkate alınarak ton üzerinden alınan fiyatın analiz formatında kazı taşıma birimi olan m³  
birimine çevrildiği, bu çerçevede kaya harici kazı taşınması için (0,15 TL/ton x 1,90 ton/m³=)  
0,29 TL/m³, kaya kazısı taşınması için (0,15 TL./ton x 2,70 ton/m³=) 0,41 TL/ m³ tutarının  
analizlerde esas alındığı görülmüştür.  
b) “MB-03 Barajlarda (3A+3B+3C+3D) Zon Dolguları Yapılması” kalemine ilişkin  
olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Jel dinamit”, “Kapsül (Elektrikli 2,50 m)”, “Kapsül (Tavikli)” malzeme girdileri  
için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin,  
mazot girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve Tic. Ltd. Şti.den  
alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, söz konusu malzemelere ilişkin tek bir fiyat teklifi ile  
açıklama yapılmadığı, fiyat tekliflerinde yer alan malzeme girdilerinin ayrı ayrı belirtilerek  
analiz formatında yer alan birimler ile uyumlu olacak şekilde fiyatlandırıldığı,  
-
Makine ve ekipman girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının  
kullanıldığı, makine ve ekipman girdilerinin alt analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer  
alan makine bedelleri için 2016 yılı Çevre Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, alt  
analizlerde yer alan mazot girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve  
Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, yine alt analizlerde yer alan işçilik birim  
fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
İşçilik girdilerine ilişkin “Düz işçi”, “Operatör Makinist” ve “Yağcı” analizlerinde  
işçilik birim fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
Nakliye girdileri için, Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram firmasından  
dolgu malzemesinin taşınması için ton üzerinden fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat  
teklifinde dolgu malzemesi taşınması için 500 metre mesafenin esas alındığı, (idarenin  
yaklaşık maliyet hesabında bu mesafenin 400 metre esas alındığı), sonrasında DSİ Genel  
Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyat tariflerinden taşınacak malzemenin  
yoğunluğunun bulunduğu, kaya dolgusu yoğunluğunun 1,80 ton/m³, kaya sıyırma kazı  
yoğunluğunun 1,90 ton/m³ olarak esas alındığı, daha sonra bu yoğunluk miktarları ile fiyat  
teklifinde belirtilen tutar dikkate alınarak analizler yapıldığı, haliyle malzeme yoğunlukları  
dikkate alınarak ton üzerinden alınan fiyatın analiz formatında kazı taşıma birimi olan m³  
birimine çevrildiği, bu çerçevede kaya dolgu taşınması için (0,20 TL/ton x 1,80 ton/m³=) 0,36  
TL/m³, kaya ocağı sıyırma kazısı taşınması için (0,20 TL./ton x 1,90 ton/m³=) 0,38 TL/ m³  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
tutarının analizlerde esas alındığı görülmüştür.  
c) “MB 07 Barajlarda 2A (Çevresel Derz Filtre Zonu) ve 2B (Beton Altı Geçiş Zonu)  
-
Dolgusu Yapılması” kalemine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Mazot” girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve Tic. Ltd.  
Şti. den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı,  
-
Makine ve ekipman girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının  
kullanıldığı, makine ve ekipman girdilerinin alt analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer  
alan makine bedelleri için 2016 yılı Çevre Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, alt  
analizlerde yer alan mazot girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve  
Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, yine alt analizlerde yer alan işçilik birim  
fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
İşçilik girdilerine ilişkin “Formen”, “Düz işçi”, “Operatör Makinist” ve “Yağcı”  
analizlerinde işçilik birim fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının  
kullanıldığı,  
-
Nakliye girdileri için, Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram firmasından  
dolgu malzemesinin taşınması için ton üzerinden fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat  
teklifinde dolgu malzemesi taşınması için 3.500 metre mesafenin esas alındığı, (idarenin  
yaklaşık maliyet hesabında bu mesafenin 3.000 metre esas alındığı), sonrasında DSİ Genel  
Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyat tariflerinden taşınacak malzemenin  
yoğunluğunun bulunduğu, 2A-2B dolgu malzemesi yoğunluğunun 1,80 ton/m³ olarak esas  
alındığı, daha sonra bu yoğunluk miktarları ile fiyat teklifinde belirtilen tutar dikkate alınarak  
analizler yapıldığı, haliyle malzeme yoğunlukları dikkate alınarak ton üzerinden alınan fiyatın  
analiz formatında kazı taşıma birimi olan m³ birimine çevrildiği, bu çerçevede 2A-2B dolgu  
malzemesi taşınması için (0,60 TL/ton x 1,80 ton/m³=) 1,08 TL/m³ tutarının analizlerde esas  
alındığı görülmüştür.  
d) “MB-12 Barajlarda açıkta betonarme betonu yapılması” kalemine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Katkı (hava sürükleyici)” girdisi için Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay  
Bayram firmasından alınan fiyat teklifinin, “Çam kereste 05/10” girdisi için Arme Mobilya ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
Kerestecilik Eyyüp Arme firmasından alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, “Kum hazırlama  
karşılığı (zayiatiyle)” girdisi ile “Çakıl hazırlama karşılığı (zayiatiyle)” girdisi için Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının kullanıldığı,  
-
Makine ve ekipman girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının  
kullanıldığı, makine ve ekipman girdilerinin alt analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer  
alan makine bedelleri için 2016 yılı Çevre Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, alt  
analizlerde yer alan mazot girdisi için Özak Petrol Nakliyat Gıda İnş. Turz. Din. Tes. San ve  
Tic. Ltd. Şti. den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, yine alt analizlerde yer alan işçilik birim  
fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
İşçilik girdilerine ilişkin “Beton Ustası”, “Düz işçi”, “Marangoz” ve “Çırak”  
analizlerinde işçilik birim fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının  
kullanıldığı,  
-
Nakliye girdileri için, Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram firmasından  
agrega taşınması için ton üzerinden fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifinde agrega  
taşınması için 3.500 metre mesafenin esas alındığı, (idarenin yaklaşık maliyet hesabında bu  
mesafenin 3.000 metre esas alındığı), sonrasında DSİ Genel Müdürlüğü tarafından  
yayımlanan birim fiyat tariflerinden taşınacak malzemenin yoğunluğunun bulunduğu, agrega  
yoğunluğunun 1,80 ton/m³ olarak esas alındığı, daha sonra bu yoğunluk miktarları ile fiyat  
teklifinde belirtilen tutar dikkate alınarak analizler yapıldığı, haliyle malzeme yoğunlukları  
dikkate alınarak ton üzerinden alınan fiyatın analiz formatında kazı taşıma birimi olan m³  
birimine çevrildiği, bu çerçevede agrega taşınması için (0,60 TL/ton x 1,80 ton/m³=) 1,08  
TL/m³ tutarının analizlerde esas alındığı görülmüştür.  
e) “MB-31 Baraj İmalatları Bünyesine Giren Çimento” kalemine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Çimento” girdisi için Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram firmasından  
alınan fiyat teklifinin kullanıldığı,  
-
İşçilik girdilerine ilişkin “Düz işçi” analizlerinde işçilik birim fiyatları için 2017 yılı  
saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı,  
-
Nakliye girdilerine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının  
kullanıldığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından çimento taşınması için analizlerde 130  
km mesafenin esas alındığı, (idarenin yaklaşık maliyet hesabında bu mesafenin 122 km esas  
alındığı) görülmüştür.  
f) “MB-33 Açıkta ve Yeraltında Betonarme Demiri” kalemine ilişkin olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz  
sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi  
ve miktarlar ile uyumlu olduğu,  
Analizlerde yer alan;  
-
“Demir (Kalın) (Zayiat ve bağlama teli dahil)” girdisi ve “Tünel demiri (Kalın)  
(Zayiat ve bağlama teli dahil)” girdisi için Aab Mühendislik ve İnşaat Atilla Atalay Bayram  
firmasından alınan fiyat teklifinin kullanıldığı,  
-
İşçilik girdilerine ilişkin “Düz işçi”, “Demirci” ve “Demirci yardımcısı”  
analizlerinde işçilik birim fiyatları için 2017 yılı saatlik asgari ücret olan 7,9 TL/saat tutarının  
kullanıldığı,  
-
Nakliye girdisine ilişkin idare tarafından açıklama yapılması istenilmemiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde yer verilen idare  
tarafından açıklama yapılması istenilen MB 01, MB 03, MB 07, MB 12, MB 31 ve MB 33  
-
-
-
-
-
-
numaralı kalemlerine ilişkin yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
idarenin analiz formatına uygun analiz sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların  
idarenin analiz formatında yer alan girdi ve miktarlar ile uyumlu olduğu, açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından birim fiyat  
öngörüldüğü, taşıma mesafeleri ile ilgili olarak ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
açıklamalarında esas aldığı mesafelerin idarenin yaklaşık maliyet hesabında esas aldığı  
mesafeden fazla olduğu, ayrıca idare tarafından isteklilere verilen analiz formatlarında anılan  
nakliye maliyetinin hesaplanması için bir formül veya mesafe değeri belirtilmediğinden fiyat  
teklifi alınması suretiyle açıklama yapılabileceği, malzeme girdileriyle ilgili olarak ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından üçüncü kişilerden her malzeme kalemine ayrı ayrı fiyat  
teklifi alındığı, işçilik girdileri için ihale tarihinde yürürlükte olan 2017 yılı saatlik asgari  
ücret tutarı olan 7,9 TL/saat tutarının kullanıldığı, makine ve ekipman girdileri için Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının birim fiyatlarının kullanıldığı, makine ekipman ve nakliyeye ilişkin  
girdilerin alt analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer alan makine bedelleri için 2016 yılı  
Çevre Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, alt analizlerde yer alan mazot girdisi için  
fiyat teklifinin kullanıldığı, yine alt analizlerde yer alan işçilik birim fiyatları için 2017 yılı  
saatlik asgari ücret tutarının esas alındığı, ilgili kalemi formatının, analizlerinin ve  
piyasadan aldığı fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğu görülmüştür.  
Sonuç olarak MB-01, MB-03, MB-07, MB-12, MB-31 ve MB-33 numaralı iş  
kalemlerine yönelik başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusunda yer verdiği iddialarla  
ilgili yapılan inceleme neticesinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin anılan kalemine  
yönelik yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında ihale mevzuatına aykırılık tespit  
edilmediğinden başvuru sahibinin söz konusu kalemiyle ilgili iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
g) “MB-38 Açıkta, Yeraltında veya Tünel/Galeri İçerisinde Kullanılacak Çelik  
Kaplama, Redüksiyon, Tranzisyon, Branşman, Dirsek ve Kurb Parçaları, Torisferik Kapaklar,  
Cebri Boru Yardımcı Ekipmanları ve Cebri Boru İmali ve Yerine Konulması” kalemine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
ilişkin Karin Demir Çelik Mak. Hır. İnş. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen  
“Analizli fiyat teklifi” ile açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Fiyat teklifi ekinde yer alan işçilikle ilgili analiz miktarları incelendiğinde “Düz işçi”  
girdisiyle ilgili olarak birim miktar tutarının 0,7000 saat olarak esas alındığı, oysa idare  
tarafından gönderilen analiz formatında söz konusu işçilik girdisi birim miktarının 1,0410  
saat olarak belirlendiği görülmüştür. Dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamasında sunmuş olduğu analizli fiyat teklifinde çalıştırılacak düz işçi miktarını  
(1,041  
-0,700=) 0,341 saat azaltarak söz konusu analizde (0,341 saat x 7,90 TL =) 2,6939 TL  
tutarında kendisine avantaj sağladığı anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede MB-38 numaralı kaleminin açıklamasında kullanılan fiyat teklifini  
veren firma tarafından analiz miktarlarının değiştirildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından fiyat teklifi ekinde sunulan analizdeki “Düz işçi” girdisindeki birim miktarların  
idarenin analiz formatında yer alan birim miktarlar ile uyumlu olmadığı, dolayısıyla ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz sunulmadığı  
anlaşıldığından MB-38 numaralı kalemine ilişkin başvuru sahibi isteklinin iddialarının  
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca başvuru sahibi isteklinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının geneline ilişkin yapmış olduğu  
iddialarının incelemesi aşağıda yapılmıştır.  
-Demir imalatı için öngörülen nakliye mesafesinin Teknik Şartname’ye aykırı olduğu  
iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede idare tarafından gönderilen analiz formatında  
açıklama istenilmeyen kalemlerine yer verildiği, söz konusu açıklama istenilmeyen analiz  
girdileri arasında “Demir taşınması” girdisinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından MB-33 numaralı kaleminde söz konusu girdiye yönelik fiyat verildiği  
anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
-Fiyat tekliflerinde nakliye bedeli öngörülmediği iddiasıyla ilgili olarak yapılan  
incelemede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında demir ve çimento haricinde sunulan fiyat tekliflerinin şantiye teslimi olarak  
düzenlendiği, çimento ve demir için alınan fiyat tekliflerinde şantiyeye teslim edileceğine  
yönelik bir düzenleme bulunmamakla birlikte; MB-31 numaralı kaleminde yer alan  
çimento nakline ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarının kullanıldığı, çimento  
taşınması için analizlerde 130 km mesafenin esas alındığı, bu mesafenin idarenin yaklaşık  
maliyet hesaplamasında esas aldığı mesafe miktarından fazla olduğu, MB-33 numaralı iş  
kaleminde yer alan “Demir taşınması” girdisinin yukarıda da yer verildiği üzere açıklama  
istenilmeyen analiz girdileri arasında yer aldığı ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
söz konusu girdiye yönelik fiyat verildiği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin söz konusu  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
-
Aşırı düşük teklif sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi gerektiği  
iddiasına yönelik yapılan incelemede;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
Başvuruya konu ihalede ihale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük  
teklif açıklamalarında yer alan hesap cetvelinde 30.252.421,80 TL teklif tutarı içerisinde  
toplam 4.106.901,30 TL tutarında kâr ve genel gider öngörüldüğü anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar uyarınca, teklif tutarı sınır değerin  
altında olan teklif sahiplerinden belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, sıralı kalemleri/grupları listesine  
göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş  
kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş  
kalemi/gruplarının sorgulamaya tabi tutulacağı düzenlenmiştir.  
İdare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ilgili Tebliğ  
açıklamalarına uygun olarak düzenlendiğinden ve başvuruya konu ihalede sözleşme ve genel  
giderlere ilişkin açıklama sunulmasının gerekmediği anlaşıldığından, başvuru sahibi isteklinin  
bu giderlerin açıklanması gerektiği ve bu giderlerin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
uygun olarak açıklanmadığına yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
-
İdarece verilen analiz girdi miktarlarının isteklilerce düşürülemeyeceği, idare  
tarafından verilen analizlerdeki girdi miktarının işin yapımına dair sahip olunan avantajlı  
koşullar ortaya konulmadan azaltılmasının ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği iddiası ile  
ilgili olarak yukarıda da tespit edildiği üzere;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu MB  
31 ve MB 33 numaralı kalemlerinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin  
analiz formatına uygun analiz sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin  
analiz formatında yer alan girdi ve miktarlar ile uyumlu olduğu, ancak MB 38 numaralı iş  
-01, MB-03, MB-07, MB-12,  
MB  
-
-
-
kaleminin açıklamasında kullanılan fiyat teklifini veren firma tarafından analiz miktarlarının  
değiştirildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi ekinde sunulan analizdeki  
“Düz işçi” girdisindeki birim miktarların idarenin analiz formatında yer alan birim miktarlar  
ile uyumlu olmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin analiz  
formatına uygun analiz sunulmadığı anlaşıldığından MB-38 numaralı kalemine ilişkin  
başvuru sahibi isteklinin iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
-
Analizlerde kullanılan araçların model yılı ve teknik kapasite itibarıyla Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı analizlerine aykırı olduğu iddiasıyla ilgili olarak, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından MB 01, MB 03, MB 07, MB 12, MB 14, MB 16, MB 31 ve MB 33  
-
-
-
-
-
-
-
-
numaralı kalemlerinde makine ve ekipman girdilerine ilişkin Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının birim fiyatlarının kullanıldığı, makine ekipman ve nakliyeye ilişkin girdilerin alt  
analizler ile açıklandığı, alt analizlerde yer alan makine bedelleri için 2016 yılı Çevre  
Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, bu anlamda ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
söz konusu kalemlerindeki makine ve ekipmanla ilgili aşırı düşük teklif açıklamalarının  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalarına uygun olduğu anlaşılmıştır.  
İstekliler tarafından makine ve ekipman girdisinde amortismana yönelik yapılacak  
aşırı düşük teklif açıklamalarında, kamu kurumu birim fiyatlarının (DSİ, ÇŞB, KGM vb.)  
rayicinin kullanılabileceği gibi söz konusu makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması  
halinde ilgili makine ve ekipmanın edinim bedeli veya kayıtlı değeri üzerinden açıklamada  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/029  
: 76  
: 14.06.2017  
:
2017/UY.III-1695  
bulunabileceklerdir. Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından MB  
-17 numaralı iş  
kaleminde 03.593/ALT numaralı “Kayar kalıp” pozu için Titan Makine Mad. İnş. ve Tic.  
-M  
Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin kullanıldığı, amortisman girdisinin fiyat teklifi ile  
açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü bulunmadığından söz konusu makine için  
yapılan açıklamanın bu yönüyle de uygun olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin söz  
konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi