Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü / 2017/189113-Beyşehir-Seydişehir Yolunun Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2017/189113
Başvuru Sahibi
Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret A.Ş. VEKİLİ: Av. Abdurrahman Şükrü KOZAK
İdare
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Beyşehir-Seydişehir Yolunun Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret A.Ş.,  
VEKİLİ:  
Av. Abdurrahman Şükrü KOZAK  
Büyükesat Mah. Uğur Mumcu Cad. No: 29/5 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü,  
Horozluhan Mah. Ankara Cad. No: 151 42300 Selçuklu/KONYA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/189113 İhale Kayıt Numaralı “Beyşehir-Seydişehir Yolunun Yapılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.05.2017 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Beyşehir-Seydişehir Yolunun Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Ziver  
İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret A.Ş.nin 25.07.2017 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.07.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 03.08.2017 tarih ve 43924 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.08.2017 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1931 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye teklif verildiği,  
19.07.2017 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin Heltaş İnş. Taah. Sanayi ve Ticaret Ltd.  
Şti üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin Karfen İnş.  
Sanayi Turizm Enerji Tic. A.Ş. Öztaşoğlu Hafriyat Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı  
-
olarak belirlendiği, kendilerinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının idare  
tarafından uygun bulunmadığı, bunun üzerine 25.07.2017 tarihinde idareye şikâyet  
başvurusunda bulunulduğu, başvuruları üzerine idare tarafından alınan kararın kendilerine  
28.07.2017 tarihinde bildirildiği, bahsi geçen 14.07.2017 tarihli kararda belirtilen hususlara  
yönelik olarak yaptıkları itirazların aşağıda yer aldığı,  
a) Anılan idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarını reddetme gerekçesi olarak “2. Sınıf  
çıkan kereste için Polatoğlu Kereste Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’nden 500 TL/tutarında  
proforma fatura alındığı, ancak “AKS/2” pozunda KGM/21.040 da ve “AKK/3” pozunda  
KGM/21.042 de kerestenin birim fiyatının 550 TL/olarak alınıp hesaplandığı” ifadelerine  
yer verildiği, aşırı düşük teklif sorgulamasında aşırı düşük olarak tespit edilen teklif fiyatıyla  
ihale konusu işin yapılabilme kabiliyetinin değerlendirilmesinin amaçlandığı, bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
değerlendirmede maliyet bileşenlerini oluşturan kalemlere ilişkin teklif edilen birim fiyatların  
gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespiti noktasında tevsik edici belgelerin istenileceği,  
proforma faturanın tevsik edici belgelerden olduğu, proforma faturada belirtilen tutarın, söz  
konusu belgenin dayanak gösterildiği kalemine ilişkin analizdeki rayiç bedelin altında  
tutulması durumunda analiz tutarının aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında esası  
etkileyen olumsuz bir sonuç taşımadığının açık olduğu, bu durumda ilgili kalemine ilişkin  
analizde yer alan tutarın aşırı düşük teklif sorgulaması açıklamasının, kanıtlayıcı belge olarak  
sunulan proforma faturada yer alan tutarın altında bulunması halinde teklif fiyatının  
kanıtlayıcı belge tutarının altında kaldığı ve dolayısıyla aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında gerçekçi bir birim fiyatın belirlenmesinin söz konusu olmayacağı, dolayısıyla  
proforma tutarındaki bedelden daha yüksek bir bedelin yazılmış olmasının esası etkileyen  
olumsuz bir etkiye sahip olmadığı,  
b) İdarenin “Açıklaması sunulan, AKK/5 kalemi analiz girdisinde yer alan  
bileşenlerden “Demirin fabrikalardan iş başına nakli M=540 km şeklinde belirtilen girdinin  
bünyesindeki demir nakli karsız fiyatının teşviki için açıklama dayanağı olarak kullanılan  
formüle göre 540 km mesafe için hesaplanan demir fiyat nakli için 122,71 TL/ton olarak  
öngörülmüştür. Ancak, isteklinin dayanak gösterdiği nakliye formülü demir nakli için  
kurumun kabul ettiği geçerli bir formül değildir ve bu formülün hangi kuruma ait olduğuna  
dair dayanak da belirsizdir.” gerekçesiyle demirin fabrikadan başına nakline yönelik olarak  
yaptıkları aşırı düşük açıklamalarının kabul edilemeyeceğinin belirtildiği, ancak söz konusu  
formüllerin Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Daire Başkanlığı Yapım ve  
Danışmanlık İhaleleri Şubesi Müdürlüğü tarafından yayınlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü  
Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitapçığına dayanılarak  
hazırlandığı, dayanak formülün “F=K  
x
(0,0007  
x
M + 0,01)  
x
a
x
y” olarak alınmış olmakla  
birlikte işçiliğin sehven hesaba dahil edilerek 122,71 TL tutarına ulaşıldığı, anılan formülden  
aslında formülde yer almaması gereken işçilik giderlerinin çıkarılması halinde elde dilecek  
sonucun aşağıdaki şekilde olacağı ve tutarlar arasındaki farklılığın kendilerine avantaj  
sağlamadığının açık olduğu,  
Bu itibarla, Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Daire Başkanlığı Yapım  
ve Danışmanlık İhaleleri Şubesi Müdürlüğü tarafından yayınlanan, “Yol, Köprü, Tünel,  
Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitapçığında yer alan  
formülün incelenmesi halinde işçilik hesaplaması yapılmaması gerektiğinin açık olduğu,  
sehven hesaba dahil edilmiş olan işçiliğin formülden çıkarılması halinde yapılmış olan aşırı  
düşük açıklamalarının mevzuata uygun olduğunun görüleceği,  
c) İdarenin diğer bir gerekçe olarak Sorgulamalarda analiz tutarının %3’ünün altında  
olup, idarece belgelendirilmesi istenmeyen en küçük girdiler için de makul bir fiyat yazılarak  
analizde gösterilmesi gerekmektedir. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesi olan  
45.1.2.2. maddesinde yer alan düzenleme gereği analizlerdeki bazı küçük girdiler için  
açıklama istenmeyecek olmasındaki kuralın temel gayesi girdi fiyatının sadece belgelendirme  
yapmaktan muaf olduğu anlamında olup, cüzi fiyatlar yazılması gibi bir hak doğurmayacaktır.  
Söz konusu küçük girdiler için öngörülecek fiyatlar, makine ve malzeme fiyatı göz ardı edilse  
dahi en azından bünyesindeki işçilik maliyetini mutlaka karşılaması gerektiği” hususuna yer  
verildiği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesi  
ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere idarece yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci  
ve 45’inci maddelerinde yer alan düzenlemeler uyarınca, yaklaşık maliyetin %80’lik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin olarak isteklilere açıklama yapma ve  
belgelendirme zorunluluğunun getirildiği, geriye kalan %20’lik kısmın ise, sorgulamaya konu  
edilmesinin ve bu kapsamda yer alan kalemlere ilişkin analiz ve belgelendirme yapılmasının  
gerekli olmadığı, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan, idarece kendisine bildirilen ve  
açıklama istenilen kalemleri için, 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuata uygun olarak  
açıklama yapan başvuru sahibine ait teklifin mevzuata göre sorgulamaya dahi konu  
edilemeyecek olan ve yaklaşık maliyetin %20’sini oluşturan kalemleri için teklif edilen  
bedelin uygun olmadığı ve/veya yetersiz olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
d) Anılan idare tarafından  
Birden fazla poz içinde yer alan “Su” kalemi kimi  
analizlerde 0.001 TL kimi analizlerde 5,14 gibi birbirinden farklı bedeller kullanıldığından  
aşırı düşük savunmanız uygun bulunmamıştır” gerekçesine dayanılmış olmasının hatalı  
olduğu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesi uyarınca sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına  
ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulmasının  
gerektiği, idare tarafından teklifte önemli bileşen olarak tespit edilen bileşenler ile ilgili  
ayrıntıların yazılı olarak istenecek olup, açıklama talep edilmeyen bir konuda açıklama  
yapılmadığı gerekçesiyle isteklilerin değerlendirme dışı bırakılamayacağı, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nde isteklilerin tekliflerini açıklama yükümlülüklerinin idarenin tespit ettiği önemli  
bileşenler ile sınırlandırılmış olduğu, başvuruya konu ihalede açıklama talep edilen kalemler  
haricindeki kalemler için başvuru sahibi tarafından teklif edilen bedellerin gerekçe olarak  
gösterilmesinin hatalı bir değerlendirme olduğu, anılan nedenlerle aşırı düşük açıklamalarının  
kabul edilerek tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerekirken değerlendirme dışı  
bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuruya konu ihalenin 17.07.2017 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde,  
ihaleye 31 istekli tarafından teklif sunulduğu, idare tarafından sınır değerin 70.797.301,69 TL  
olarak belirlendiği ve sınır değerin altında geçerli teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, idarenin bu talebine başvuru sahibi istekli dahil iki istekli tarafından  
cevap verildiği, sınır değerin altında geçerli teklif sunan diğer istekliler tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması yapılmadığından bu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasında bulunan B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve  
Tic. A.Ş. Alpan İnşaat Turizm San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile başvuru sahibi Ziver İnşaat  
-
Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamaları  
idare tarafından uygun bulunmayarak anılan isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, ihalenin  
sınır değerin üstünde teklif sunan ilk istekli olan Heltaş İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti.  
üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Karfen İnşaat  
Sanayi Turizm Enerji ve Ticaret A.Ş. – Öztaşoğlu Hafriyat Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının belirlendiği görülmüştür.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “...45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu dem irsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi  
(Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları  
Teklif  
Kar ve  
genel gider  
dahil birim  
fiyat  
Kar ve  
genel gider  
hariç birim  
fiyat  
Teklif edilen  
kar ve genel  
gider  
Teklif  
edilen  
birim fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
İş kaleminin  
adı  
Birim fiyatı  
alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
dozlu Bayındırlık ve  
97,86  
97,86  
demirsiz beton İskan Bakanlığı  
2
16.002 200  
demirsiz beton İskan Bakanlığı  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve  
104,00  
110,13  
105,00  
103,96  
3
dozlu Bayındırlık ve  
88,10  
15,86  
demirsiz beton İskan Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.…  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)…  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur...” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanı kapsamında “İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı, Standart Formlar,  
Fiyat Farkı Kararnamesi, Karayolları Teknik Şartnamesi, Birim Fiyat Tarifler, İtinerer, Analiz  
Formatı, Yol Üstyapısı Performans Kriterleri Şartnamesi”nin yer aldığı görülmüştür.  
İdare tarafından teklifi geçerli ve sınır değerin altında olan isteklilere 21.06.2017  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında  
22.05.2017  
tarihinde ihalesi yapılan 2017/189113 İKN’li “Beyşehir Seydişehir Yolunun Yapılması İşi”  
-
ihalesi için teklifinizin incelemesinde, teklifinizin aşırı düşük teklif olduğu tespit edilmiştir.  
Vermiş olduğunuz teklifin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri çerçevesinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
değerlendirilebilmesi için adı geçen işe ait vermiş olduğunuz teklifle ilgili olarak;  
a)Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b)Seçilen teknik çözümler,  
c)İşin yerine getirilmesinde kullanacağınız avantajlı koşullar,  
d)Yapım işinin özgünlüğü hususlarında belgelendirmek suretiyle yazılı açıklama  
yapmanız gerekmektedir.  
Ayrıca aşağıda belirtilen kalemleri için Kamu İhale Tebliğinin 45.maddesi uyarınca  
sorgulama yapılacaktır. Sorgulama Yapılacak İş Kalemlerinin Açıklama istenilecek ve  
İstenilmeyecek Olan Analiz Girdileri Tabloları ekte sunulmuştur.  
Bunun için ihale dokümanı kapsamında verilen analiz formatlarına uygun  
analizleriniz ile buna ilişkin bilgi ve belgeler ile açıklamalarınızı tebliğ tarihinden itibaren  
5
(beş) günü içerisinde idaremize sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verilmiş olup,  
yazı ekinde yer alan analiz girdi tablolarında AKK/2, AKK/3, AKK/5, AKS/2, AKT/1,  
AKU/1 ve AKU/2 numaralı 7 adet kalemine ait açıklama yapılmasının istenildiği, paçal iş  
kalemi niteliğinde olan söz konusu kalemlerinde açıklama yapılması istenilecek ve  
açıklama yapılması istenilmeyecek analiz girdilerinin birim ve miktarları belirtilerek ve  
nakliye barındıran kalemlerinde nakliye mesafelerinin tamamına yer verilerek 5 günü  
içerisinde açıklama yapılması istenilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları idare  
tarafından uygun bulunmayarak anılan isteklinin teklifi reddedilmiştir. İdarenin başvuru  
sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarını uygun bulmama gerekçelerine bakıldığında;  
a
-
Başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında ikinci  
sınıf çam kereste için Polatoğlu Kereste Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den 500 TL/m³ tutarında  
fiyat teklifi alındığı, ancak AKS/2 numaralı kaleminde yer alan KGM/21.040 pozunda ve  
AKK/3 numaralı kaleminde yer alan KGM/21.042 pozunda yer alan “İkinci sınıf çam  
kereste” için yapılan açıklamalarda fiyat teklifinde belirtilen tutar yerine birim fiyatın 550  
TL/m³ olarak esas alındığı,  
b
-
AKK/5 numaralı kalemi analiz girdisinde yer alan “Demirin fabrikalarından  
işbaşına nakli (M=540 km)" girdisi için “F=(1,25xKx(0,0007xM+0,01)xA+1,25x3,5x7,9)  
/1,25" şeklinde bir formül ile açıklama yapıldığı, bu formülde 540 km mesafe için demir nakli  
birim fiyatının 122,71 TL/ton olarak belirlendiği, ancak isteklinin açıklamalarında yer verdiği  
nakliye formülünün hangi kuruma ait olduğunun belirsiz olduğu, dolayısıyla söz konusu  
formülün kabul edilebilecek geçerli bir formül olmadığı,  
c
-
Aşırı düşük teklif açıklamalarında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci  
maddesinde yer alan düzenleme gereği analiz tutarının %3’ünün altında olan ve idarece  
açıklanması istenilmeyen en küçük girdilerin belgelendirmesinin yapılmayacağı ancak söz  
konusu girdiler için de makul bir fiyat yazılarak analizde gösterilmesi gerektiği, ancak  
başvuru sahibi isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında açıklama  
istenilmeyen bazı analiz girdileri için bedel öngörülmediği,  
d
-
Aşırı düşük teklif açıklamalarında analiz girdilerinde birden fazla poz içerisinde yer  
alan “su” kalemi için kimi analizlerde 0,01 TL kimi analizlerde ise 5,14 TL tutarında  
birbirinden farklı bedeller kullanıldığı gerekçelerine yer verilmiştir.  
-
Başvuru sahibi isteklinin (a) bölümünde yer alan iddiaları ile idarenin başvuru sahibi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
isteklinin teklifinin reddetme gerekçeleri birlikte incelendiğinde;  
Başvuru sahibi istekli tarafından AKS/2 numaralı kaleminde yer alan KGM/21.040  
pozunda ve AKK/3 numaralı kaleminde yer alan KGM/21.042 pozunda yer alan “İkinci  
sınıf çam kereste” kaleminde birim fiyatın 550 TL/m³ olarak öngörüldüğü, söz konusu analize  
dayanak olan ikinci sınıf çam kerestesinin açıklanması için Polatoğlu Kereste Nak. İnş. San.  
Tic. Ltd. Şti.den 500 TL/m³ tutarında fiyat teklifi alındığı, dolayısıyla söz konusu analizlerde  
yer alan birim fiyatın, bu analize dayanak olarak sunulan fiyat teklifinde belirtilen tutardan  
daha yüksek tutarda belirlendiği görülmüştür.  
Yapılan inceleme neticesinde her ne kadar söz konusu analiz girdilerinde öngörülen  
birim fiyat ile bu analiz girdilerinin dayanağı olan fiyat teklifinde belirtilen tutarın birbirinden  
farklı olduğu görülmüş olsa da, itirazen şikâyete konu analiz girdi birim fiyatlarının fiyat  
teklifinde belirtilen tutardan daha düşük tutarda belirlenmediği, bu haliyle aşırı düşük teklif  
açıklamalarında analiz birim fiyatının fiyat teklifinden yüksek tutarda belirlenmesinin  
isteklinin maliyetlerini artırıcı bir nitelik taşıdığı, dolayısıyla istekliye avantaj sağlayacak bir  
durum oluşturmayacağı anlaşıldığından isteklinin idare tarafından bu gerekçeyle aşırı düşük  
teklif açıklamalarının uygun bulunmaması yerinde görülmemiş olup başvuru sahibinin söz  
konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
-
Başvuru sahibi isteklinin (b) bölümünde yer alan iddiaları ile idarenin başvuru sahibi  
isteklinin teklifinin reddetme gerekçeleri birlikte incelendiğinde;  
Başvuru sahibi istekli tarafından AKK/5 numaralı kalemi analiz girdisinde yer alan  
“Demirin fabrikalarından işbaşına nakli (M=540 km)" girdisinin “F=(1,25xKx(0,0007x  
M+0,01)xA+1,25x3,5x7,9)/1,25" şeklinde bir formül kullanılarak açıklama yapıldığı,  
formülde yer alan K katsayısının 245,  
M
katsayısının 540 olarak esas alındığı ve söz konusu  
analiz girdisinin birim fiyatının 122,71 TL/ton olarak belirlendiği görülmüştür.  
İdare tarafından başvuru sahibi isteklinin açıklamalarında yer verdiği nakliye  
formülünün hangi kuruma ait olduğunun belirsiz olduğu, dolayısıyla söz konusu formülün  
kabul edilebilecek geçerli bir formül olmadığı gerekçelerine yer verilmiştir. Başvuru sahibi  
isteklinin itirazen şikayet başvuru dilekçesine bakıldığında Karayolları Genel Müdürlüğü  
Program ve İzleme Daire Başkanlığı Yapım ve Danışmanlık İhaleleri Şubesi Müdürlüğü  
tarafından yayınlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait  
Fiyat Analizleri” kitapçığında yer alan 07.006/K poz numaralı F=(1,25xKx(0,0007x  
M+0,01)xA formülünün esas alındığı, bu formül kullanıldığında nakliye bedelinin 95,06 TL  
tutarında hesaplanacağı, ancak bu formüle sehven işçilik hesaplamalarının da dahil edilerek  
birim fiyatın 122,71 TL olarak hesaplandığı ifade edilmiştir.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısında söz konusu analiz girdisine  
ilişkin olarak istekliler tarafından kullanılması gereken herhangi bir nakliye formülüne yer  
verilmemekle birlikte söz konusu analiz girdisine yönelik sadece 540 km nakliye mesafesi  
belirtilmiştir. Ayrıca idare tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesaplamalarında itirazen  
şikâyete konu analiz girdisinin birim fiyatının 95,06 TL olarak belirlendiği görülmüştür.  
Yapılan incelemeler neticesinde, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında sadece nakliye mesafesinin belirtildiği, aşırı düşük teklif açıklaması  
yapacak istekliler tarafından uyulması gereken herhangi bir nakliye formülüne yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
verilmediği, bu kapsamda aşırı düşük teklif açıklamasında bulunacak istekliler tarafından  
idarenin belirlemiş olduğu nakliye mesafesi esas alınarak açıklama yapılmasının istenildiği  
anlaşılmaktadır. Başvuru sahibi istekli tarafından idarenin belirlemiş olduğu nakliye mesafesi  
esas alınarak açıklama yapıldığı, başvuru sahibi istekli tarafından belirlenen nakliye birim  
fiyatının idarenin belirlemiş olduğu nakliye birim fiyatından fazla olduğu hususları birlikte  
değerlendirildiğinde başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamalarının idarece uygun bulunmamasının yerinde olmadığı sonucuna varılmış olup  
başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu tespit edilmiştir.  
-
Başvuru sahibi isteklinin (c) bölümünde yer alan iddiaları ile idarenin başvuru sahibi  
isteklinin teklifinin reddetme gerekçeleri birlikte incelendiğinde;  
İdare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı incelendiğinde, analiz  
girdi tablolarında 7 adet kalemine ait açıklama yapılmasının istenildiği, paçal kalemi  
niteliğinde olan söz konusu kalemlerinde 69 adet açıklama yapılması istenilmeyecek analiz  
girdisinin belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
anılan istekli tarafından açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin açıklama ekinde sunulan  
analiz ve alt analizlerde analiz girdisi olarak belirtildiği, bununla birlikte açıklama  
istenilmeyecek toplam 69 adet analiz girdisinden 23 adet analiz girdisine bedel öngörüldüğü  
ancak kalan 46 adet analiz girdisine bedel öngörülmediği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2 ve 45.1.2.3’üncü maddesinde yapılan  
açıklamalar uyarınca, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin istekliler tarafından sunulan  
analizlerde girdi olarak belirtilmesi ve söz konusu analiz girdilerine istekliler tarafından bir  
bedel öngörülmesi gerekmekle birlikte bu bedelin tevsikine ilişkin bir belgelendirme  
yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan ihale mevzuatında aşırı düşük  
teklif açıklamaları yapan isteklilerin, açıklamalarında analiz girdilerine yönelik öngördükleri  
bedeli, virgülden sonra iki haneye yuvarlamaları gerektiğine dair de bir zorunluluk  
bulunmamaktadır.  
Bu çerçevede, başvuru sahibi istekli tarafından açıklama istenilen kalemlerine  
ilişkin analizde açıklama istenilmeyen analiz girdilerine yer verilmekle birlikte, istekli  
tarafından açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 0,00 TL bedel öngörülmesinin söz konusu  
analiz girdilerine bedel öngörülmediği sonucunu doğuracağından başvuru sahibi isteklinin bu  
haliyle yaptığı aşırı düşük teklif açıklamasının anılan Tebliğ hükümlerine uygun olmadığı  
anlaşılmış olup idarenin söz konusu gerekçeyle başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarını uygun bulmamasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
-
Başvuru sahibi isteklinin (d) bölümünde yer alan iddiaları ile idarenin başvuru sahibi  
isteklinin teklifinin reddetme gerekçeleri birlikte incelendiğinde;  
İdare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan analiz  
girdileri tablolarına bakıldığında “Su” girdisinin AKU/2, AKT/1, AKS/2, AKK/2 ve AKK/3  
numaralı kalemlerinde açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
Başvuru sahibi isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarına bakıldığında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/045  
: 79  
: 13.09.2017  
:
2017/UY.III-2505  
“su” girdisi için; AKT/1, AKS/2 ve AKK/3 numaralı kalemlerinde 0,01 TL, AKK/2  
numaralı kaleminde ise bu tutardan farklı olarak 0,92 TL bedel öngörüldüğü görülmekle  
birlikte, anılan girdi için AKU/2 numaralı kaleminde bedel öngörülmediği tespit edilmiştir  
Yapılan inceleme neticesinde itirazen şikâyete konu “su” girdisinin idare tarafından  
açıklama yapılmasının istenilmediği, bu anlamda açıklama istenilmeyen analiz girdileri için  
bedel öngörülmesi halinde bu analiz girdilerine yönelik yapılan açıklamada belgelendirme  
yapılmasına gerek bulunmadığı, dolayısıyla açıklama istenilmeyen aynı analiz girdilerine aynı  
bedel öngörülmesine yönelik bir zorunluluğun bulunmadığı anlaşıldığından idarenin başvuru  
sahibi istekliye ait teklifi reddetme gerekçesinde yer verdiği aynı analiz girdisi için  
birbirinden farklı bedeller öngörülmesi gerekçesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmakla  
birlikte başvuru sahibi istekli tarafından yapılan açıklamada AKU/2 numaralı kaleminde  
“su” girdisi için bedel öngörülmediği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin açıklamalarının  
bu kapsamda mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi