Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü / 2016/231440-Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı
Bilgi
İKN
2016/231440
Başvuru Sahibi
Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Fy Fer Yapı Mim. Müh. Müş. Turizm San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş.  
Ortak Girişimi,  
-
Fy Fer Yapı Mim. Müh. Müş. Turizm San. ve Tic. A.Ş.  
Kızılcaşar Mah. İncek Bulvarı No: 378 Gölbaşı/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü,  
Cemalpasa Mah. Ordu Cad. No:96 01120 Seyhan/ADANA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/231440 İhale Kayıt Numaralı “Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.07.2016  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hatay  
-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı”  
ihalesine ilişkin olarak Kayaoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş.  
-
Fy Fer Yapı Mim. Müh. Müş.  
Turizm San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin 21.11.2016 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.12.2016 tarih ve  
69275 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.12.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2980 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İtirazen şikayet dilekçesinde “İdareye şikayet başvurumuzda yer alan (2), (3) ve (4)  
ncü iddialarımıza konu ettiğimiz hususlarda idarenin vermiş olduğu cevaplara göre mevzuata  
aykırılık bulunmamakla birlikte doğruluğunu tetkik edecek durumda olmadığımızdan  
Kurumunuzca yapılacak incelemede tekrar incelenmesini arz ve talep etmekteyiz.” ifadelerine  
yer verildiği,  
2) TBY-05, TBY-08, TBY-20, TBY-21, TBY-27 poz numaralı kalemlerine ilişkin  
olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi istekli tarafından nakliye maliyetinin tevsiki için sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarında, ihale dokümanı ile birlikte verilen analizlerde belirtilen nakliye mesafeleri  
esas alınarak KGM birim fiyatlarında yer alan ve birim fiyat analizi niteliğinde olan taşıma  
formüllerine göre hesap yapılması gerekirken fiyat teklifi ile yapılan açıklamaların  
reddedilmesi gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
3) Analiz girdilerinin maliyetini tevsik etmek üzere sunulan fiyat tekliflerinin  
mevzuatta öngörülen şartları karşılamadığı, şikayet üzerine alınan kararda fiyat tekliflerinin  
düzenlendiği beyan dönemine dair herhangi bir tespit ve araştırma yapılmadan fiyat  
tekliflerinin mevzuatta öngörülen usule göre düzenlendiğinden bahisle şikayet başvurularının  
uygun olmadığına karar verildiği, halbuki, fiyat tekliflerinde SMMM/YMM beyanına esas  
tutanakların hangi beyan dönemine ait olduğuna dair herhangi bir bilgi bulunmadığından  
meslek mensubundan fiyat tespit tutanakları istenerek dönemin doğru olup olmadığına ilişkin  
inceleme yapılması gerekirken, gerekli inceleme gerçekleştirilmeden fiyat tekliflerinin  
mevzuata uygunluğuna karar verildiği, Kurumca ilgili meslek mensuplarından tutanakların  
istenilerek fiyat teklifindeki beyanların ve geçici vergi beyan döneminin incelenmesinin talep  
edildiği,  
4) Şikayete konu ihalede açıklamaları uygun görülen isteklilerin “akaryakıt”, “jel  
dinamit”, “elektrikli kapsül”, “2. sınıf çam kereste” ve “çimento” girdilerine ilişkin  
analizlerdeki teslim şartına uygun olmayan, fiyat teklifleri ile gerçekleştirilen açıklamaların  
reddedilmesi gerekirken her iki isteklinin açıklamalarının idarece kabul edilmesinin mevzuata  
aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve  
adresi ile (…) faks numarası.  
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.  
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
d) İtirazen şikayet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikayetin tarihi ve varsa  
şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin  
8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda  
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile  
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara  
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun  
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi  
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve  
dayandığı delillerin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği belirtilmiş, 15  
inci maddesinde, Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde  
inceleneceği, 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri  
ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediğinin inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci  
fıkrasında ise, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul  
tarafından başvurunun reddine karar verileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.  
Başvuru sahibi itirazen şikâyet başvurusunda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının aykırılığına yönelik olarak idare şikayet  
başvurusunda yer verdiği 2, 3 ve 4’üncü iddialarının tekrar incelenmesini ve doğruluğunun  
teyit edilmesini talep etmektedir.  
Kamu ihale mevzuatı gereğince idareye veya Kuruma yapılan bir başvurunun, şikâyet  
veya itirazen şikâyet başvurusu niteliğinde olabilmesi için, başvurunun hukuka aykırı işlem  
veya eylemlere karşı yapılmış olması gerekmektedir. Şöyle ki başvuruda bulunacak gerçek  
veya tüzel kişinin bir hukuka aykırı işlem veya eylemleri başvurusunda dile getirmesi  
durumunda, söz konusu başvurudaki husus iddia niteliği taşıyabilecek, aksi takdirde mevzuat  
başvuru hakkını hukuka aykırı işlem veya eylemlere karşı tanımış olduğundan, hukuka  
aykırılığın dile getirilmediği başvurular şikâyet veya itirazen şikâyet başvurusu kapsamında  
değerlendirilmeyecektir.  
Bu bağlamda, başvuru sahibi başvurusunda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının aykırılığına yönelik olarak idare şikayet  
başvurusunda yer verdiği 2, 3 ve 4’üncü iddialarının tekrar incelenmesini ve doğruluğunun  
teyit edilmesini belirttiğinden, söz konusu başvuru, ihale komisyonunun görev ve yetkisi  
dahilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi/değerlendirilmesi  
talebi ile genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren başvuru niteliğindedir.  
Ancak, idarenin ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemlerine karşı  
başvuruda bulunulması durumunda Kurumun inceleme yetkisi bulunduğundan,  
uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının  
yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden  
inceleme yetkisi bulunmamaktadır. Dolayısıyla ihale komisyonunun görev ve yetkisi  
dâhilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi talebini içeren söz  
konusu iddia, 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi  
gereğince uygun bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2, 3’üncü ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır…” açıklamaları,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasıistediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir…” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
09.11.2016 tarihli ihale komisyonu kararında, ihale komisyonunca gerçekleştirilen  
değerlendirmeler neticesinde sınır değerin 44.488.187,27 TL olarak belirlendiği, teklifi sınır  
değerin altında olduğu tespit edilen 17 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği,  
teklifi sınır değerin altında olan 17 istekli arasından  
açıklamalarını idareye sunduğu, İnra Makina A.Ş. Yapı Proje Merkezi Tic. ve San. A.Ş.  
Ortak Girişimi, Okyanus Mühendislik ve İnş. A.Ş. Emba Madencilik İnşaat Nakliyat Tic. ve  
5
isteklinin aşırı düşük teklif  
-
-
San. A.Ş. Ortak Girişimi ile Gür Çelik İnşaat Taah. İth. İhr. San. Tur. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının yeterli görülmediği gerekçesiyle açıklamalarının reddedilerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş.  
Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif  
-
açıklamaları uygun görülerek ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak,  
Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin de aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülerek ihalede  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde, idarece, yaklaşık maliyetin  
hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edileceği,  
yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/gruplarına ait tutarların büyükten küçüğe sıralandığı  
ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine ekleneceği açıklamalarına yer  
verilmiştir.  
İhale onay belgesi ve eki belgeler incelendiğinde; ihale onay belgesinde işin yaklaşık  
maliyetinin 62.524.563,01 TL olarak belirlendiği, söz konusu belgenin ekinde yaklaşık  
maliyet hesap cetveli, sıralı kalemleri listesi ve sıralı kalemleri listesinde yer alan iş  
kalemi/gruplarına ilişkin olarak düzenlenen inşaat kalemleri birim fiyat analizleri yer  
verildiği ancak kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları  
itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”na yer  
verilmediği görülmüştür.  
Anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesinde idare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında; teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, (Ek  
-
Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerektiği,  
Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerektiği açıklamalarına yer verilmiştir.  
İhale onay belgesi ekinde yer alan sıralı kalemleri listesi incelendiğinde; söz konusu  
listede 43 adet kaleminin belirlendiği ve yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
kalemlerinin sırasıyla “TBY  
-05, TBY-01, TBY-08, TBY-33, TBY-20, TBY-27, TBY-21,  
TBY 19, TBY 03, TBY 23” olarak belirlendiği, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
-
-
-
kalemleri incelendiğinde, söz konusu kalemlerinin idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş  
kalemini ihtiva eden kalemleri(paçal kalemi) niteliğinde olduğu ve söz konusu paçal iş  
kalemleri için idarece kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerektiği  
anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
İhale dokümanı kapsamında yer verilen belgeler incelendiğinde, yaklaşık maliyetin  
%80’ini oluşturan paçal kalemlerine ilişkin olarak idarece hazırlanan analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına yer verilmediği anlaşılmıştır.  
Aynı Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesinde sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden  
yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar  
yazılı olarak isteneceği, bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere  
beş iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verileceği, anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci  
maddesinde ihale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken kalemleri/gruplarına  
ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı  
kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdilerinin tespit edileceği, yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz  
girdilerinden, tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar  
için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyeceği, tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz  
toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz  
girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının  
%15’ini aşması durumunda, en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın  
aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirleneceği, tutarı bu girdinin tutarından daha az  
olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden  
fazla kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı  
ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem  
yapılacağı ve herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama  
istenileceği, söz konusu Tebliğ’in 45.1.2.3’üncü maddesinde ihale komisyonunca teklifleri  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş  
kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirteceği, isteklilerin, teklifi kapsamında  
yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri  
gösterecekleri açıklamalarına yer verilmiştir.  
İhale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde, teklifi sınır değerin  
altında olduğu tespit edilen 17 istekliden 19.09.2016 tarihinde “aşırı düşük teklif açıklama  
talebi” konulu yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, söz konusu aşırı düşük  
teklif açıklama talep yazısı incelendiğinde, yazıda “Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.  
Maddesine göre yaklaşık maliyetin % 80’ ini oluşturan; TBY-01, TBY-03, TBY-05, TBY-08,  
TBY-19, TBY-20, TBY-21, TBY-23, TBY-27 ve TBY-33 kalemi bileşenlerinin,  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü  
hususlarında gerekli bilgi ve belgelerin (ekteki analiz formatlarına uygun analiz, alt analiz,  
fiyat teklifi, rayiç listesi, birim fiyat listesi vb.); İlan tarihinde yürürlükte olan 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu, Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği  
çerçevesinde hazırlanarak bu yazının tebliğ tarihinden itibaren 5 (Beş) günü içerisinde  
İhale Komisyonuna yazılı olarak verilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, yazının  
ekinde ise sıralı kalemleri listesinde belirtilen yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
kalemlerine ilişkin “iş kalemine ait açıklama istenilmeyecek analiz girdileri tablosu”na yer  
verildiği, söz konusu tabloda açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüş  
olmakla birlikte, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.3’üncü maddesi uyarınca açıklama  
istenilecek analiz girdilerinin belirtilmesi gerekmekte iken belirtilmediği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, tespit ve değerlendirmeler bir arada ele  
alındığında, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan ve aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen  
kalemlerinin paçal kalemi niteliğinde olduğu, söz konusu kalemlerinin paçal kalemi  
niteliğinde olması hasebiyle isteklilere ihale dokümanı kapsamında verilmesi gereken analiz  
girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında  
isteklilere verilmediği, ayrıca ihale onay belgesi ekinde bulunması gereken “sıralı analiz  
girdileri tablosu”na yer verilmediği gibi isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen  
yazı ve ekinde de aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen paçal kalemlerine ilişkin olarak  
idarece belirlenecek açıklama istenilecek analiz girdilerinin de belirlenmediği ve idarece aşırı  
düşük teklif açıklama talebinin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği anlaşılmıştır. Bu  
çerçevede, idarece Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38 ve 45’inci maddeleri açıklamaları  
dikkate alınarak sınır değerin altında teklif veren isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif  
açıklaması talep edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 38 ve 45’inci maddesi açıklamaları dikkate alınarak sınır değerin altında teklif  
veren isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi ve bu aşamadan  
sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 42  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-56  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi