Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü / 2016/231440-Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı
Bilgi
İKN
2016/231440
Başvuru Sahibi
Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.  
İstiklal Mah. Şeker Sok. No: 10/1 Battalgazi/MALATYA  
VEKİLİ:  
Av. Sevcan ÖZCAN,  
Hüseyin Rahmi Sok. Şafak Apt. No:1/3 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü  
Cemalpasa Mah. Ordu Cad. 96 01120 Seyhan/ADANA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/231440 İhale Kayıt Numaralı “Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.07.2016  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hatay-Tahtahöprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı”  
ihalesine ilişkin olarak Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin 21.11.2016 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 02.12.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
09.12.2016 tarih ve 68386 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.12.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2927 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San.  
-
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklif bedelinin 39.155.013,13 TL olduğu, ihale dokümanı  
düzenlemeleri dikkate alındığında, ortak girişim ortaklarının ortaklık pay oranlarına göre, iş  
hacmini tevsik edici belge olarak gelir tablosu sunduğunda teklif bedelinin %25’inden az  
olmamak üzere, fatura sunduğunda ise teklif bedelinin %15’inden az olmamak üzere toplam  
ciro tutarı/toplam fatura tutarı sunması gerektiği, söz konusu istekli tarafından sunulan  
belgelerin hacmini tevsik etmek için yetersiz olduğu, Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak  
Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ortaklarının iş  
-
hacmini tevsik etmeye yönelik olarak sunduğu faturaların yapım işlerine ait olması gerektiği,  
ancak söz konusu istekli tarafından sunulan faturaların yapım işlerine ait olarak  
değerlendirilemeyeceği, dolayısıyla söz konusu isteklinin hacmine ilişkin olarak İdari  
Şartname’de düzenlenen yeterlik kriterinin sağlayamadığı, ayrıca fatura tutarlarının gelir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
tablosuna eklenebileceğine ilişkin olarak mevzuatta herhangi bir hüküm bulunmadığı dikkate  
alındığında söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
2) Birden fazla kaleminin analiz girdiği olan “04.106/A kapsül(elektrikli 1.50 m)”,  
“03.511 Traktör Buldozer”, “03.512 Traktör Buldozer”, “03.538 Arazöz” ve “03.508 Motor  
Greyder” girdilerinin aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde verilen analiz formatlarında  
bazı kalemlerinde açıklama istenilecek analiz girdisi, bazı kalemlerinde açıklama  
istenilemeyecek analiz girdisi olarak belirlendiği, bu hususun Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.2.2’nci maddesi açıklamalarına aykırılık teşkil ettiği, dolayısıyla aşırı düşük teklif  
açıklamasının yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği,  
3) 2016 yılı günlük asgari ücret bedelinin 54,9 TL, saatlik asgari ücret bedelinin ise  
7,32 TL olduğu, Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş.  
-
San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu  
analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının, saatlik asgari ücret bedelinin altında olduğu,  
dolayısıyla söz konusu isteklinin açıklamalarının reddedilmesi gerektiği  
4) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San.  
-
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
“traktör buldozer”, “traktör ripper”, “motor greyder”, “arazöz”, “ekskavatör” ve “komprosör”  
için alınan fiyat tekliflerinin analiz formatlarına uygun olmadığı, “mazot”, “formen”,  
“operatör”, “makinist” ve “yağcı” girdilerine ilişkin olarak açıklama yapılmadığı, dolayısıyla  
söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olarak kabul  
edilemeyeceği,  
5) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin TBY 01 ‘’Açıkta kazı yapılması” paçal kalemine ilişkin  
-
aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında açıkladığı “04.101 (jel dinamit)”, “04.106/B (2,5m  
tel boylu elk. kapsül)” ve “04.105/1 (Tavikli kapsül )” girdilerinin miktarları, idarece  
belirlenen analiz formatlarında yer alan miktarlara uygun olmadığı, aynı paçal kalemi ile  
ilgili “03.501(100 hp ekskavatörün  
1
saatlik ücreti)”, “03.511(traktör buldozerin 185HP 1  
saatlik ücreti)”, “03.512(traktör buldozerin 285HP 1 saatlik ücreti)” ve “03.517 (Kompresör  
210 cfm)” analiz girdilerine ilişkin miktarların idarenin analiz değerleri ile aynı olmadığı,  
dolayısıyla anılan istekli tarafından gerçekleştirilen açıklamaların Kamu İhale Genel  
Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
6) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin TBY 03 ‘’Barajlarda Filitre Kum  
Konulması Fk Fç” kalemi ve TBY 05 ‘’Ocak Sahalarında Geçirimli Dolgu Malzemesinin  
Kazılması Baraj Dolgusuna Konulması (3)” kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında açıkladığı “03.501 (100 hp ekskavatörün saatlik ücreti)”, “03.508 (motor  
greyderin 1 saatlik ücreti)”, “03.511 (traktör buldozerin 185HP 1 saatlik ücreti)”, “03.531  
(elek makinasının saatlik ücreti)”, “03.521 (lastik tekerlekli yükleyicinin 80 Hp saatli  
-
Akhaş İnş. San.  
-
-Çakıl Malzemesi  
-
-
1
1
1
ücreti)” ve “03.538 (arazözün 1 saatlik ücreti)” makine ekipman saatlerinin idarenin  
analizlerindeki girdi değerleri ile uyumlu olmadığı, aynı kalemlerine ilişkin işçilikler;  
operatör makinist, yağcı, formen ve düz işçi saatlerinin de idarenin işçilik saatleri ile uyumlu  
olmadığından anılan istekli tarafından gerçekleştirilen açıklamaların Kamu İhale Genel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
7) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin TBY 08 ‘’Ocak Sahalarında Kaya Kazılması Ve Baraj  
-
Dolgusuna Konulması (4)” kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
açıkladığı “04.101 (jel dinamit)”, “04.106/B (2,5m tel boylu elk. kapsül)”, “04.105/1 (Tavikli  
kapsül)” ve “kaya yıkanması için 08.534/a (motorlu tulumba ile su hazırlanması)”  
girdilerinin miktarları, idarece belirlenen analiz formatlarında yer alan miktarlara uygun  
olmadığı, aynı kalemi ile ilgili “03.501 (100 hp ekskavatörün  
1
saatlik ücreti)”, “03.511  
(traktör buldozerin 185HP 1 saatlik ücreti)”, “03.512 (traktör buldozerin 285HP 1 saatlik  
ücreti)” ve “03.517 (Kompresör 210 cfm)” makine ekipman saatlerinin idarenin  
analizlerindeki girdi değerleri ile uyumlu olmadığı, yine aynı kalemlerine ilişkin işçilikler;  
operatör, makinist, yağcı ve düz işçi saatlerinin de idarenin işçilik saatleri ile uyumlu  
olmadığından anılan istekli tarafından gerçekleştirilen açıklamaların Kamu İhale Genel  
Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
8) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından TBY 19 “Baraj İmalatları Bünyesine Giren  
-
Çimento” kalemine ilişkin sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında Çimento girdisinin  
tevsiki için proforma fatura sunulduğu, Kamu İhale Genel Tebliğ’ine göre proforma fatura  
üzerinde olması gereken SMMM onaylı beyanın bulunmadığı, ayrıca proforma fatura  
içeriğinde satın alınacak çimentonun proje ve özel teknik şartnamedeki çimento özelliğine ve  
sınıfına uygun olmadığı, bu nedenle anılan istekli tarafından gerçekleştirilen açıklamaların  
Kamu İhale Genel Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, söz konusu isteklinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
9) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin TBY 20 “Barajlarda Açıkta Her Beton Sınıfında  
Betonarme Betonu Yapılması” ve TBY 21 ‘’Barajlarda Her Beton Sınıfında Açıkta Beton  
-
Akhaş İnş. San.  
-
-
Yapılması” kalemlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında açıkladığı  
“04.152 (Çam kerestesi II sınıf)” giderinin miktarının, idarece belirlenen analiz formatlarında  
yer alan miktara uygun olmadığı, yine aynı kalemlerine ilişkin işçilikler; düz işçi ve  
marangoz ustası işçilik saatlerinin de idarenin işçilik saatleri ile uyumlu olmadığından  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, ayrıca aynı kalemleri için  
sunulan proforma faturaların Kamu İhale Genel Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, ayrıca bu  
durumun idarenin analizi ile uyuşmadığı, piyasadan Beton santralinden satın alınan betonlar,  
çimento hariç üretilmediği gibi satışı ve taşımasının da mümkün olmadığı, çimento hariç  
beton santralinden alınan proforma faturada SMMM beyanının ve onayının bulunmasının  
mümkün olmadığı gibi Kamu İhale Genel Tebliğ’ine de aykırı olduğu, çünkü mükellefin  
yasal defterinde çimento ayrı, beton üretimi ve malzemeleri satışı gibi bir ticari faaliyetin  
olmadığı, bu nedenlerden dolayı anılan İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının  
reddedilerek teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
10) Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin TBY 27 “Yollarda Her Türlü Sandık (Sıyırma), Ariyet ve  
Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması” kalemine ilişkin aşırı düşük  
-
Akhaş İnş. San.  
-
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
teklif açıklamaları kapsamında açıkladığı “04.101 (jel dinamit)” girdisi miktarı, idarece  
belirlenen analiz formatlarında yer alan miktara uygun olmadığı, aynı kalemi ile ilgili  
“03.502(140 HP ekskavatörün  
1
saatlik ücreti)”, “03.510/2 (traktör buldozerin 100HP 1  
saatlik ücreti)”, “03.512 (traktör buldozerin 285HP 1 saatlik ücreti)”, “03.510/3 (traktör  
buldozerin 160HP 1 saatlik ücreti)”, “03.517 (Kompresör 210 cfm)” , “03.508 (motor  
greyderin 1 saatlik ücreti )” ve “03.538 (arazözün 1 saatlik ücreti)” makine ekipman  
saatlerinin idarenin analizlerindeki girdi değerleri ile uyumlu olmadığı, yine aynı iş  
kalemlerine ilişkin işçilikler; lağımcı(ateşleme ustası), operatör makinist, yağcı ve düz işçi  
saatlerinin de idarenin işçilik saatleri ile uyumlu olmadığından istekli tarafından  
gerçekleştirilen açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliğ’ine aykırılık teşkil ettiği, anılan  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
11) İhale üzerinde bırakılan istekli aşırı düşük teklif açıklamasında, a) İmalat  
sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, b) Seçilen teknik  
çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine  
getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin  
özgünlüğü, hususlarında hiçbir açıklama yapmadığı, bu durumun açıkça Kanuna aykırı  
olduğundan aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği, ayrıca açıklama  
istenilen kalemlerine ilişkin olarak inşaat metodolojisi, inşaat aşamaları, aşırı düşük teklif  
sorgusuna ilişkin esaslar, avantajlı koşullar ve pozlarla ilgili açıklamaların yapılmadığı,  
Kanun ve Tebliğ’de yer alan düzenlemeler bu kadar açıkken ihale komisyonunca bu hususlara  
aykırılık teşkil eden açıklamaların uygun kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
Aynı şekilde söz konusu Ortak Girişimin açıklamaları kapsamında sunduğu  
analizlerde yer alan malzeme, işçilik ve ekipman girdilerinin mevzuata  
e
idarece istenilen  
analiz formatına uygun olmadığı, ekipman girdilerinde kendi malı makinelerin kullanılması  
halinde amortisman, yakıt, bakım giderleri, çalışma süreleri ve amortisman süreleri gibi  
maliyet bileşenlerinin ortaya çıkacağı,  
avantajlı durumun oluşmaması ve makine  
amortismanlarının SMMM tarafından onaylanmaması durumunda ise anılan Ortak Girişimin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
12) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
sunduğu analizlerde yer alan imalat, malzeme miktarları, işçilik, ekipman ve makine  
girdilerinin Kamu İhale Genel Tebliği’ne, idarece istenilen analiz formatına ve analiz  
değerlerine uygun olmadığı, girdilerin miktarlarının azaltılmak suretiyle avantaj sağlandığı  
gibi açıklama yapılan birim fiyat analizlerinde aritmetik hataların bulunduğu, ayrıca işçilik  
bedellerinin saatlik asgari ücret bedelinin altında olduğu, dolayısıyla anılan isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
13 a) İhale üzerinde bırakılan ortak girişimin nakliye maliyeti için piyasadan fiyat  
-
teklifi alarak açıklama yaptığının düşünüldüğü, gerek ihale dokümanında, gerekse aşırı düşük  
teklif açılama isteme aşamasında sorgulamaya tabi tutulan isteklilere gönderilen dokümanlar  
içerisinde nakliye maliyetinin hesaplanmasına ilişkin herhangi bir formül verilmediği,  
dolayısıyla aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan ve nakliye maliyeti için de açıklama  
yapılması istenilen TBY-05, TBY-08, TBY-20, TBY-21, TBY-27 poz numaralı iş  
kalemlerinde ihale dokümanı ile birlikte verilen analizlerde belirtilen nakliye mesafeleri esas  
alınarak nakliye maliyetine ilişkin fiyat teklifi ile yapılan açıklamaların mevzuata aykırılık  
teşkil ettiği, bu nedenle idarece Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
Ş. Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin açıklamalarının reddedilerek teklifinin  
-
değerlendirme dışı bırakılması yada söz konusu aykırılık nendeniyle aşırı düşük teklif  
açıklamalarının yenilenmesi gerektiği,  
b) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer alan “03.501”, “03.508”, “03.511”  
ve “03.512” vb. makine analizlerinde makinenin zati bedeli için “yeni makine fiyatı” baz  
alınması gerekirken amortisman defterinde yer alan kaydi değeriyle veya ikinci el makine  
satış bedeli esas almak suretiyle açıklamalarını gerçekleştiren, ayrıca makine katsayılarında  
amortisman dışındaki girdilerin maliyetini de düşük hesaplama yoluna giden Protar Yapı  
Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak  
-
Girişiminin açıklamalarının reddedilmesi gerektiği, çünkü ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
makine analizlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarında hesap hatası yapıldığı ve makine  
bedellerinin belgelendirilmesinin hatalı olduğu,  
c) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer  
alan makinelerin özelliklerinin birim fiyat tariflerindeki özelikleri karşılamadığı, ayrıca  
yetkili satıcı/servis tarafından kaşelenip imzalanmayan teknik dokümanın geçerli kabul  
edilemeyeceği, haliyle araçlara dair belgelerin hem araçların teknik kapasitelerini tevsik  
etmeye yeterli olmadığı gibi hem de belgelerin sunuluş şekline de uygun olmadığı, bu sebeple  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
d) İhale üzerinde bırakılan isteklinin üçüncü şahıslardan fiyat teklifi alarak yaptığı  
analiz girdileri için sunmuş olduğu maliyet tespit tutanaklarının ilgili beyan dönemine uygun  
olmadığı, bu haliyle aşırı düşük teklif açıklamalarında analiz girdilerinin maliyetini tevsik  
etmek üzere sunulan fiyat tekliflerin de mevzuatta öngörülen şartları karşılamadığı, bu  
sebeple anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya  
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalardır.  
(2) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b)  
bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya  
isteklinin ise üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki  
yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden,  
taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım  
işlerinin parasal tutarının ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında; aday veya isteklinin cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında  
idarece belirlenen tutardan, taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen  
kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile %  
25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,  
gerekir. Yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir  
önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması  
halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere  
son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların  
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına  
bakılır.  
(6) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen yapım işi  
faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede  
düzenlenen gelir tablosunun  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen kısmı üzerinden  
hesaplanır.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “…10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya  
isteklilerin başvuru veya teklifleri ile birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da  
taahhüt altında devam eden veya bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaları sunması  
zorunludur. Bu çerçevede, ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
ortağının ortaklığındaki hissesi oranında hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek  
üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması mümkündür.  
10.3. İş hacmini göstermek üzere bir aday veya istekli tarafından hem taahhüt altında  
devam eden, hem de bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaların sunulması halinde,  
bu faturalardaki parasal tutarlar toplanmak suretiyle hacmine ilişkin kriterin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılacaktır…” açıklaması,  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan “Yapım İşlerinde  
Benzer İş Grupları Listesi”nin “XX. Grup: Tarımsal Altyapı İşleri” grubu altında “1. AIX  
Grubu İşler  
2. Arazi toplulaştırmasına ilişkin yapım işleri  
3. Tarla içi geliştirme hizmetlerine ilişkin yapım işleri” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı: Hatay-Tahtaköprü Barajı Yükseltilmesi İnşaatı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2016A010060  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Temelden yüksekliği 46,50  
m
olan mevcut baraj gövdesinin  
9
m yükseltimesi, mevcut  
dolusavak yapısının kırılması ve yeni dolusavak yapılması, yeni dipsavak yapılarının  
yapılması  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:Hatay İli Hassa İlçesinin 15 km kuzeydoğusunda, Karasu Çayı  
üzerinde  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve  
saati” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.  
a)İhale kayıt numarası: 2016/231440  
b) İhale usulü: Açık ihale.  
c) Tekliflerin sunulacağı adres: DSİ 6. Bölge Müdürlüğü Barajlar ve HES Şube  
Müdürlüğü  
ç) İhalenin yapılacağı adres: DSİ 6. Bölge Müdürlüğü İhale Salonu - Cemalpaşa  
Mah. Ordu Cad. No:96 01120 Seyhan/ADANA  
d) İhale (son teklif verme) tarihi: 28.07.2016  
e) İhale (son teklif verme) saati: 14:00  
f) İhale komisyonunun toplantı yeri:DSİ 6. Bölge Müdürlüğü İhale Salonu -  
Cemalpaşa Mah. Ordu Cad. No:96 01120 Seyhan/ADANA  
3.2.Teklifler, ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar yukarıda belirtilen yere  
verilebileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir. İhale (son teklif verme)  
saatine kadar İdareye ulaşmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz.  
3.3. Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri  
alınamaz.  
3.4. İhale tarihinin tatil gününe rastlaması halinde ihale, takip eden ilk gününde  
yukarıda belirtilen yer ve saatte yapılır ve bu saate kadar verilen teklifler kabul edilir.  
3.5. İlan tarihinden sonra çalışma saatlerinin değişmesi halinde de ihale yukarıda  
belirtilen saatte yapılır.  
3.6. Saat ayarlarında, Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun (TRT) ulusal saat ayarı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
esas alınır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya  
bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.  
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter,  
serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı suretleri sunulur.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur… düzenlemesi  
yer almaktadır.  
İhale işlem dosyası ve ekleri incelendiğinde, ihale konusu işin adının “Tahtaköprü  
Barajı Yükseltilmesi İnşaatı” olduğu, ihalede 42 istekli olabilecek tarafından ihale dokümanı  
satın alındığı, 28.07.2016 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye ihale dokümanı satın alan  
isteklilerin tamamının teklif sunduğu, 09.11.2016 tarihli ihale komisyonu kararında, Ceysu  
İnş. ve Tic. A.Ş.nin birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata olduğu gerekçesiyle, Dirgün  
İnşaat Turizm Doğalgaz Teks. Gıda Tic. Ltd. Şti.nin asgari benzer deneyim şartını  
sağlamadığı gerekçesiyle, Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş.  
-
Üçer İnş. ve Tic. A.Ş. Ortak  
Girişiminin ortaklı beyannamesinin farklı bir İKN için düzenlendiği gerekçesiyle, Sintaş  
Taah. Tic. A.Ş.nin birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata olduğu gerekçesiyle teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler  
neticesinde sınır değerin 44.488.187,27 TL olarak belirlendiği, teklifi sınır değerin altında  
olduğu tespit edilen 17 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, teklifi sınır  
değerin altında olan 17 istekli arasından  
sunduğu, İnra Makina A.Ş. Yapı Proje Merkezi Tic. ve San. A.Ş. Ortak Girişimi, Okyanus  
Mühendislik ve İnş. A.Ş. Emba Madencilik İnşaat Nakliyat Tic. ve San. A.Ş. Ortak Girişimi  
5
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye  
-
-
ile Gür Çelik İnşaat Taah. İth. İhr. San. Tur. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının  
yeterli görülmediği gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği, Protar Yapı Müh. İnş. Harita  
Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı  
düşük teklif açıklamaları uygun görülerek ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
olarak, Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin de aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülerek  
ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San. ve  
-
Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifi kapsamında sunduğu belgeler incelendiğinde, söz  
konusu isteklinin teklif bedelinin 39.155.013,13 TL olduğu, Protar Yapı Müh. İnş. Harita  
Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.nin %51’lik oranla ortak girişim pilot ortağı, Akhaş İnş.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin %49 oranla ortak girişim özel ortağı olduğu anlaşılmıştır.  
Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. Akhaş İnş. San. ve  
-
Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde düzenlenen iş  
hacmine ilişkin yeterlik kriterinin sağlanmasına yönelik sunulan belgeler incelendiğinde;  
Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. tarafından 25.04.2016  
tarihinde onaylanan, 2014 ve 2015 dönemine ait bilgilerin yer aldığı “Kurumlar Vergisi  
Beyannamesi”nin sunulduğu, söz konusu “Kurumlar Vergisi Beyannamesi”nin ekinde 2014  
ve 2015 dönemine ilişkin “Ayrıntılı Bilanço ve Ayrıntılı Gelir Tablosu”nun yer aldığı, Protar  
Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.nin sunmuş olduğu “Ayrıntılı Gelir  
Tablosu”nda yer alan 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin ayrıntılı gelir tablosu incelendiğinde,  
2014 ve 2015 yılları için söz konusu istekli tarafından sunulan “net satışlar” toplam tutarının  
pilot ortak tarafından sağlanması gereken asgari hacmi tutarını karşılamadığı tespit  
edilmiştir.  
Diğer yandan Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
tarafından teklifleri kapsamında 2015 yılında “Nevşehir Derinkuyu AT ve TİGH projesi” ile  
“Adana Seyhan AT ve TİGH projesi Toprak Etüdü Analiz ve Harita İşlerinin Yapılması”  
işlerine ilişkin olarak düzenlenen  
5
adet faturanın sunulduğu görülmüştür.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 36’ncı maddesinde hacmini  
gösteren belgelerin, toplam ciroyu gösteren gelir tablosu ile isteklilerin taahhüdü altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal  
tutarını gösteren faturalar olduğu, isteklilerin taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt  
dışında gerçekleştirilen yapım işi faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin toplamının dikkate  
alınacağı hüküm altına alınmıştır.  
Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. tarafından hacmini  
tevsik etmek amacıyla sunulan faturalar incelendiğinde, faturaların “Nevşehir Derinkuyu AT  
ve TİGH projesi” ile “Adana Seyhan AT ve TİGH projesi Toprak Etüdü Analiz ve Harita  
İşlerinin Yapılması” işlerine ilişkin olarak düzenlendiği, faturalar kapsamında gerçekleştirilen  
işlerin yapım işi faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlendiğini gösteren veyahut bu duruma işaret  
edecek herhangi bir bilgiye faturalar üzerinde yer verilmediği gibi söz konusu istekli  
tarafından da teklifi kapsamında bahsi geçen faturalara ilişkin gerçekleştirilen işler  
kapsamında gerçekleştirilen işlerin muhteviyatını açıklayıcı ek bir belgede sunulmadığı  
görülmüştür.  
Ayrıca Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan “Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi”nin “XX. Grup: Tarımsal Altyapı İşleri” grubu altında yer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
verilen işler dikkate alındığında, anılan Tebliğ’in 10. grubu altında sayılan işlerin yapım  
işlerine ilişkin işler olması gerektiğinin açıkça görüldüğü, dolayısıyla Protar Yapı Müh. İnş.  
Harita Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş. tarafından sunulan faturaların yapım işleri  
kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, söz konusu istekli tarafından sunulan  
faturalarla da ihalede yeterlik kriteri olarak belirlenen hacmine ilişkin kriterlerin  
sağlanamayacağı sonucuna varılmıştır.  
Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 15.04.2016 tarihinde onaylanan, 2014 ve  
2015 dönemine ait bilgilerin yer aldığı “Kurumlar Vergisi Beyannamesi”nin sunulduğu, söz  
konusu “Kurumlar Vergisi Beyannamesi”nin ekinde 2014 ve 2015 dönemine ilişkin “Ayrıntılı  
Bilanço ve Ayrıntılı Gelir Tablosu”nun yer aldığı, Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş  
olduğu “Ayrıntılı Gelir Tablosu”nda yer alan 2015 yılına ilişkin ayrıntılı gelir tablosu  
incelendiğinde, söz konusu istekli tarafından sunulan “net satışlar” toplam tutarının özel ortak  
tarafından sağlanması gereken asgari hacmi tutarını karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9’uncu ve 10’uncu iddialarına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” ile kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır…” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan kalemleri  
ve/veya gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen kalemleri ve/veya gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan kalemlerinin ve/veya gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle  
değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir…” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
09.11.2016 tarihli ihale komisyonu kararında, ihale komisyonunca gerçekleştirilen  
değerlendirmeler neticesinde sınır değerin 44.488.187,27 TL olarak belirlendiği, teklifi sınır  
değerin altında olduğu tespit edilen 17 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği,  
teklifi sınır değerin altında olan 17 istekli arasından  
açıklamalarını idareye sunduğu, İnra Makina A.Ş. Yapı Proje Merkezi Tic. ve San. A.Ş.  
Ortak Girişimi, Okyanus Mühendislik ve İnş. A.Ş. Emba Madencilik İnşaat Nakliyat Tic. ve  
5
isteklinin aşırı düşük teklif  
-
-
San. A.Ş. Ortak Girişimi ile Gür Çelik İnşaat Taah. İth. İhr. San. Tur. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının yeterli görülmediği gerekçesiyle açıklamalarının reddedilerek  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Protar Yapı Müh. İnş. Harita Toprak Dan. Müş.  
Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülerek ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak,  
Tokgün İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin de aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülerek ihalede  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde, idarece, yaklaşık maliyetin  
hesaplanması sırasında her bir kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edileceği,  
yaklaşık maliyeti oluşturan kalemleri/gruplarına ait tutarların büyükten küçüğe sıralandığı  
ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine ekleneceği açıklamalarına yer  
verilmiştir.  
İhale onay belgesi ve eki belgeler incelendiğinde, ihale onay belgesinde işin yaklaşık  
maliyetinin 62.524.563,01 TL olarak belirlendiği, söz konusu belgenin ekinde yaklaşık  
maliyet hesap cetveli, sıralı kalemleri listesi ve sıralı kalemleri listesinde yer alan iş  
kalemi/gruplarına ilişkin olarak düzenlenen inşaat kalemleri birim fiyat analizleri yer  
verildiği ancak kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları  
itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”na yer  
verilmediği görülmüştür.  
Anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesinde idare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında; teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, (Ek  
-
Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerektiği,  
Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerektiği açıklamalarına yer verilmiştir.  
İhale onay belgesi ekinde yer alan sıralı kalemleri listesi incelendiğinde; söz konusu  
listede 43 adet kaleminin belirlendiği ve yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
kalemlerinin sırasıyla “TBY  
-05, TBY-01, TBY-08, TBY-33, TBY-20, TBY-27, TBY-21,  
TBY 19, TBY 03, TBY 23” olarak belirlendiği, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
-
-
-
kalemleri incelendiğinde, söz konusu kalemlerinin idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş  
kalemini ihtiva eden kalemleri(paçal kalemi) niteliğinde olduğu ve söz konusu paçal iş  
kalemleri için idarece kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerektiği  
anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı kapsamında yer verilen belgeler incelendiğinde, yaklaşık maliyetin  
%80’ini oluşturan paçal kalemlerine ilişkin olarak idarece hazırlanan analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına yer verilmediği anlaşılmıştır.  
Aynı Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesinde sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden  
yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar  
yazılı olarak isteneceği, bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere  
beş iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verileceği, Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci  
maddesinde ihale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken kalemleri/gruplarına  
ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı  
kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdilerinin tespit edileceği, yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz  
girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar  
için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyeceği, tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz  
toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz  
girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının  
%15’ini aşması durumunda, en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın  
aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirleneceği, tutarı bu girdinin tutarından daha az  
olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden  
fazla kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı  
ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem  
yapılacağı ve herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama  
istenileceği, söz konusu Tebliğ’in 45.1.2.3’üncü maddesinde ihale komisyonunca teklifleri  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş  
kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirteceği, isteklilerin, teklifi kapsamında  
yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre  
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri  
gösterecekleri açıklamalarına yer verilmiştir.  
İhale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde teklifi sınır değerin  
altında olduğu tespit edilen 17 istekliden 19.09.2016 tarihinde “aşırı düşük teklif açıklama  
talebi” konulu yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, söz konusu aşırı düşük  
teklif açıklama talep yazısı incelendiğinde, yazıda “Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
Maddesine göre yaklaşık maliyetin % 80’ ini oluşturan; TBY-01, TBY-03, TBY-05, TBY-08,  
TBY-19, TBY-20, TBY-21, TBY-23, TBY-27 ve TBY-33 kalemi bileşenlerinin,  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü  
hususlarında gerekli bilgi ve belgelerin (ekteki analiz formatlarına uygun analiz, alt analiz,  
fiyat teklifi, rayiç listesi, birim fiyat listesi vb.); İlan tarihinde yürürlükte olan 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu, Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği  
çerçevesinde hazırlanarak bu yazının tebliğ tarihinden itibaren 5 (Beş) günü içerisinde  
İhale Komisyonuna yazılı olarak verilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, yazının  
ekinde ise sıralı kalemleri listesinde belirtilen yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş  
kalemlerine ilişkin “iş kalemine ait açıklama istenilmeyecek analiz girdileri tablosu”na yer  
verildiği, söz konusu tabloda açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüş  
olmakla birlikte Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.3’üncü maddesi uyarınca açıklama  
istenilecek analiz girdilerinin belirtilmesi gerekmekte iken belirtilmediği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, tespit ve değerlendirmeler bir arada ele  
alındığında, yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan ve aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen  
kalemlerinin paçal kalemi niteliğinde olduğu, söz konusu kalemlerinin paçal kalemi  
niteliğinde olması hasebiyle isteklilere ihale dokümanı kapsamında verilmesi gereken analiz  
girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında  
isteklilere verilmediği, ayrıca ihale onay belgesi ekinde bulunması gereken “sıralı analiz  
girdileri tablosu”na yer verilmediği gibi isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen  
yazı ve ekinde de aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen paçal kalemlerine ilişkin olarak  
idarece belirlenecek açıklama istenilecek analiz girdilerinin de belirlenmediği ve idarece aşırı  
düşük teklif açıklama talebinin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği anlaşılmıştır. Bu  
çerçevede idarece Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38’inci ve 45’inci maddeleri açıklamaları  
dikkate alınarak sınır değerin altında teklif veren isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif  
açıklaması talep edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 11 ve 12’nci iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve  
adresi ile (…) faks numarası.  
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.  
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
d) İtirazen şikayet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikayetin tarihi ve varsa  
şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin  
8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı  
delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda  
bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile  
birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka  
aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara  
yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun  
reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi  
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve  
dayandığı delillerin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği belirtilmiş, 15  
inci maddesinde, Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde  
inceleneceği, 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri  
ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediğinin inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci  
fıkrasında ise, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul  
tarafından başvurunun reddine karar verileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.  
Başvuru sahibi tarafından mevzuata aykırılık iddialarının konusu, sebepleri ve  
dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği, başvuruda bulunulan  
hususların somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi,  
idare işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun  
belirtilmesi, aykırılığa ilişkin somut delillere yer verilmesi gerektiği açıktır. Yapılan inceleme  
neticesinde, itirazen şikâyet dilekçesi kapsamında yer verilen ve 11 ile 12’nci iddialar  
kapsamında değerlendirilen iddialarda, idarenin işleminin hangi unsurları bakımından ve  
hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun ve aşırı düşük teklif açıklamalarındaki mevzuata  
aykırılıkların idarece aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen kalemlerinden hangi iş  
kalemlerine ilişkin olduğunun belirtilmediği, başvurunun ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının tümünün incelenmesi ve ihale komisyonu kararının  
düzenlenmesi talebi niteliğinde olduğu gibi isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif  
açıklamalarının mevzuata aykırılığı iddialarını somut delillere de dayandırmadığı, bu  
durumda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul  
edilmesine yönelik olan söz konusu başvuruda iddiayla sınırlı olarak ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin açıklamalarının incelenmesi gerekmekle birlikte, başvuru sahibinin iddialarının  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının tümünün yeniden  
incelenmesi talebinden ibaret olması karşısında bu hususun ihale komisyonunun görev ve  
yetkisi  
dâhilinde  
incelediği  
hususların  
Kurum  
tarafından  
yeniden  
incelenmesi/değerlendirilmesi sonucunu doğuracağı anlaşılmıştır. Bu itibarla, 4734 sayılı  
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince söz konusu iddia  
uygun bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların Şekil Unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda  
belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet  
başvurusuna konu edilemez .” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate  
alınmaz. açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru sahibince, itirazen şikayet dilekçesinde yer verilen ve 13’üncü iddia  
kapsamında değerlendirilen iddiaların, idareye şikâyet başvurusunda ve idare kararında yer  
almadığı tespit edildiğinden, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, anılan iddialara  
ilişkin olarak başvurunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c)  
bendi gereğince reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Protar Yapı Müh. İnş. Harita  
Toprak Dan. Müş. Taah. Tic. A. Ş.  
-
Akhaş İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, idarece Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38 ve 45’inci  
maddesi açıklamaları dikkate alınarak sınır değerin altında teklif veren isteklilerden yeniden  
aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/002  
: 43  
: 04.01.2017  
:
2017/UY.III-57  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi