Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü / 2016/268373-(Bartın-Amasra) Ayr-Arıt-Aydınlar Yolu Km:0+000- 29+200 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
Bilgi
İKN
2016/268373
Başvuru Sahibi
AKM Yapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Bartın-Amasra) Ayr-Arıt-Aydınlar Yolu Km:0+000- 29+200 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
AKM Yapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.,  
Koşuyolu İmar Limited Sokak No: 17 Kadıköy/İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü,  
Kuzeykent Mahallesi Alparslan Türkeş Bulvarı No: 53 37100 KASTAMONU  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/268373 İhale Kayıt Numaralı “(Bartın-Amasra) Ayr-Arıt-Aydınlar Yolu Km:0+000-  
29+200 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.08.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Bartın Amasra) Ayr Arıt Aydınlar Yolu Km:0+000-  
-
-
-
29+200 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” ihalesine ilişkin olarak AKM  
Yapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.nin 13.01.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 13.01.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.01.2017 tarih ve  
3432 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.01.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/203 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Sağlamlar-ÖDF İş Ortaklığı tarafından sunulan fiyat tekliflerinin gerçek veriler  
üzerinde hazırlanmadığı, söz konusu fiyat tekliflerini hazırlayan şirketlerin vergi beyanları ve  
şirket defterleri incelendiğinde bu hususun açıkça görüleceği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında; K/04, S/05 ve S/08 poz nolu iş  
kalemlerindeki “C30/37 beton harçları”, “çam kerestesi 2. sınıf”, “mazot” girdileri için; K/13  
ve S/21 poz nolu kalemlerindeki “beton çelik çubuğu nervürlü  
c, b500b c)”, “beton çelik çubuğu nervürlü 12 mm. (s420, b420b  
için; S/10, TT/01, TT/05, Ü/01 ve Ü/02 poz nolu kalemlerindeki “amonyum nitrat, fuel  
karışımı” kalemlerindeki “mazot” ve “kazı nakli taş nakli” girdilerinin piyasadan alınan fiyat  
Ø
14  
-
-
32 mm. (s420, b420b  
c, b500b c)” girdileri  
oil  
-
-
Ø
8
-
-
-
-
teklifleri ile açıklandığı, ancak piyasadan alınan tekliflerin gerçek veriler ile hazırlanmadığı,  
dolayısıyla bu fiyat teklifleri ile yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının kabul edilmesinin  
mümkün olmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin ilgili şirketlerin gerçek ekonomik verileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
üzerinden hazırlanmadığı ve gerçeği yansıtmadığı, sunulan fiyat tekliflerinin piyasa  
rayiçlerinin çok altında olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin üzerindeki maliyet/satış tutarı  
tespit tutanaklarına ait tarih ve sayının SMMM/YMM’ye ait defterlerdeki bilgilerle ve son  
geçici vergi beyannamesi dönemiyle örtüşmediği; söz konusu fiyat teklifleri satışa dayalı  
olarak hazırlanmış olmasına rağmen, anılan tekliflere dayanak olarak sunulan tutanakların  
maliyetlere dayalı olarak hazırlandığı, bahsedilen durumların, fiyat teklifi sunan şirketlerin  
ekonomik kayıtlarının, fiyat teklifi dayanağı olarak sunulan maliyet/satış tutanaklarının, alış  
-
satış faturalarının, meslek mensubuna ait oda kayıt belgelerinin ve mükelleflere ait imza  
sirkülerinin talep edilip incelenmesiyle ortaya çıkacağı,  
2) Geleceğe yönelik fiyatlandırma içeren fiyat tekliflerine istinaden hazırlanan aşırı  
düşük teklif açıklamasının kabul edilmesinin hukuka aykırı olduğu, nakliyeye ilişkin iş  
kalemlerinin farklı tür ve miktarda girdiler içeren kalemleri olduğu, bu nedenle nakliye  
bedellerinin, fiyat teklifi alınan kişilerin resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir  
nitelikte bilgiler olamayacağı; ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından TT/01  
pozundaki kazının taşınması, TT/02 pozundaki ocak ariyesi kazısı taşınması, TT/03  
pozundaki zayıf zemin kazısı taşınması, TT/05, Ü/01 ve Ü/02 pozlarındaki taş nakli girdileri  
için tür ve miktar öngörülerek fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapıldığı, ancak  
nakliyeye ilişkin imalatlar idarelerce tanımlanan tarifeler ve teknik dokümanlar gözetilerek  
gerçekleştirilecek, ihale konusu işe özgü imalatlar olduğundan söz konusu fiyat teklifindeki  
nakliye bedellerinin fiyat teklifinin alındığı kişilerin resmi defter ve muhasebe kayıtlarından  
çıkarılabilir nitelikte bilgiler olmadığı, bu nedenle geleceğe yönelik fiyatlandırma içeren  
açıklamanın kabul edilmemesi gerektiği,  
Ayrıca idare tarafından sunulan analizlerde girdi olarak  
K
katsayısına yer verilerek  
nakliye hesaplarının Karayolları formülleri kullanılarak açıklanmasının istenildiği; ancak  
ihale üzerinde bırakılan isteki tarafından sunulan analizlerde bu hususa riayet edilmediği,  
formüllerle hesaplanan nakliye tutarının çok altında fiyat teklifleri hazırlatılarak açıklama  
sunulduğu, bu nedenle söz konusu açıklamaların mevzuata uygun kabul edilmesinin mümkün  
olmadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı tarafından yapılan açıklamaların idarece  
verilen analiz formatlarına uygun olmadığı, anılan istekli tarafından “C30/37 beton harcı  
hazır beton harçları”, “çam kerestesi 2.sınıf”, “mazot”, “beton çelik çubuğu nervürlü  
mm. (s420, b420b c, b500b c)”, “beton çelik çubuğu nervürlü 12 mm. (s420, b420b  
b500b c)” ve “amonyum nitrat, fuel oil karışımı” malzemeleri için nakliye dahil fiyat  
Ø
14  
-32  
-
-
Ø
8
-
-c,  
-
-
teklifleri alındığı, ancak idarece verilen analiz formatlarında söz konusu kalemlerine ilişkin  
malzeme, nakliye ve diğer giderlere ilişkin bedellerin ayrı ayrı belirlenmesinin öngörüldüğü,  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin buna uymadığı, bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği, fiyat tekliflerine dayanak olarak gösterilen EK-O5 ve EK-O6 formları  
incelendiğinde daha önceki satışlarda ve maliyet hesaplarında nakliye hariç olmak üzere  
sadece malzeme için fiyat teklifi verildiğinin görüleceği; nakliye dâhil olarak sunulan fiyat  
tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı,  
4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kum-çakıl nakli ve depo yeri mesafelerine  
ilişkin tevsik edici belge sunulmadığı, bu nedenle aşırı düşük teklif açıklamasının kabul  
edilemeyeceği, İdari Şartname’de “Taş ocağı, ariyet ocağı idare tarafından temin edilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
Kum-çakıl ocağı depo yeri su temin yeri, konkasör, mekanik plent, asfalt plenti ve şantiyenin  
kurulacağı alanlar yüklenici firma tarafından temin edilecektir.” denildiği, ayrıca idare  
tarafından ihale dosyası kapsamında nakliye mesafelerini ve taş/ariyet ocaklarını gösteren  
itinerer sunulduğu; bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kum-çakıl ocağı ve  
depo yeri için öngörülen alana ait kira sözleşmesi, ön sözleşme, tapu fotokopisi vs. bilgilerle  
belgelendirilme yapılması ve nakliye mesafesinin bu alana göre belirlenerek hesaplandığının  
belgelerle ortaya konulması gerektiği; ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kum  
-
çakıl ocağı ve depo yerine itinererde yer verilmediği ve nakliye mesafesi hesabının bu  
alanlara göre yapıldığının belgelendirilmediği, söz konusu istekli tarafından yapılan nakliye  
mesafesi hesaplarının gerçekleri yansıtmadığı, değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
5) İhale üzerinde bırakılan isteki tarafından nakliye hesaplarında kazının şişmesi ve  
taşların zaiyatının dikkate alınmadığı gibi her nakliyat için zorluk katsayısının 1,00 olarak  
kabul edildiği, bu yolla yapılan açıklamanın kabul edilemeyeceği, S/10, TT/05, Ü/01, Ü/02,  
TT/01, TT/02, TT/03 pozlarındaki nakliye hesaplarında kazının şişmesinin ve taşların  
zayiatının göz önünde bulundurulmadığı, bu sebeple nakliye miktarının doğru hesaplanmadığı  
ve idare tarafından sunulan analiz formatına uygun açıklama yapılmadığı; nakliye  
analizlerinde kullanılacak olan zorluk katsayısının her bir nakliyat özelinde ayrı ayrı  
belirlenmesi gerektiği; ancak söz konusu istekli tarafından zorluk katsayısının her analiz için  
1,00 olarak alındığı; bu şekilde yapılan hesaplamaların mevzuata aykırılık teşkil ettiği,  
6) İhale üzerinde bırakılan Sağlamlar  
-ÖDF İş Ortaklığı tarafından “mazot” girdisi için  
sunulan fiyat teklifinin TL/kg birimi üzerinden düzenlendiği, ancak EK  
-
O.5 ve EK O.6  
-
tutanaklarındaki bilgilerin TL/lt birimi üzerinden hazırlandığı; anılan sebeple fiyat teklifleri  
ile söz konusu tutanakların birbirine aykırılık teşkil ettiği, diğer taraftan Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesi uyarınca isteklilerce sunulacak tekliflerde yer alan  
akaryakıt fiyatlarının mevzuatta öngörülen dönemler dâhilinde EPDK tarafından belirlenen  
fiyatların altında olmaması gerektiği, EPDK’nın ilgili dönemde Bartın ili için yayımladığı  
petrol fiyatları göz önünde bulundurulduğunda ise söz konusu isteklinin sunduğu fiyat  
teklifinin EPDK fiyatlarının altında olduğunun görüldüğü,  
7) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2.2… Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının  
% 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz…”  
açıklaması ile “45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin  
altında olamaz.” açıklamasının bulunduğu, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
analizlerde kullanılan işçilik maliyetlerinin yürürlükte olan asgari ücretin altında olduğu;  
ayrıca bahse konu istekli tarafından işçilik ücretlerinin belirlenmesinde işçilerin vasfı  
açısından bir değerlendirme yapılmayıp tüm işçiler için aynı asgari ücretinin öngörüldüğü;  
anılan sebeplerle söz konusu teklifin kamu yararını sağlayacak niteliklere sahip olmasının  
olanaksız olduğu,  
8) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında  
kar ve genel gider için çok az bir maliyet belirlendiği, söz konusu isteklinin karar pulu bedeli  
için teklif fiyatının binde 5,69’una tekabül eden 357.545,91 TL, damga vergisi için ise  
teklifinin binde 9,48’ine tekabül eden 595.700,39 TL olmak üzere toplam 953.245,30 TL  
tutarı hesaba katmayarak açıklamalarını yaptığı, istekli tarafından gelir vergisi, SGK gideri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
şantiye kurulum ve işletme masrafları teminat giderleri ve hakediş damga vergisi için de  
yeterli oranda genel gider belirlenmediği,  
9) Amonyum nitrat, fuel  
hükümlerine göre yapılması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı tarafından bu  
hususta herhangi bir açıklama yapılmadığı, amonyum nitrat, fuel oil karşımı malzemenin  
-oil karşımı malzemenin nakliyesinin ilgili Tüzük  
-
suya dayanıklı olmayan bir malzeme olduğu, nakli kullanılması ve imhasının 87/12028 sayılı  
Tüzük hükümlerine uygun olması gerektiği, söz konusu malzemenin nakli için emniyet  
makamlarından taşıma izin belgesi alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının  
anılan malzemenin nakli için seçilen teknik çözümleri aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunmadığı, bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
Diğer taraftan 15.12.2016 tarih ve 2016/UY.III-3097 sayılı Kurul kararında “analiz  
formatına uygun açıklama sunan isteklinin açıklamasının “amonyum nitrat fuel oil malzemesi  
için nakliye hesaplanmadığı” gerekçesiyle uygun bulunmaması işleminde mevzuata uyarlık  
olmadığı” belirtilmişse de anılan malzemenin 500 km mesafe uzaklıktan işin yapılacağı yere  
nakledileceği dikkate alındığında açıklanması gerektiği,  
10) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan proforma faturalarda  
YMM/SMMM imzasının bulunmadığı, fiyat tekliflerinin hangi vergi beyanname dönemine  
ait olduğunun belirtilmediği, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının kabul  
edilebilmesi için EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarının istenilmesi ve doğruluğunun teyit edilmesi  
gerektiği, söz konusu tutanaklar ile fiyat tekliflerinin birbirine uyarlık göstermediği, analiz  
girdilerinin imalat kalemlerinde kullanılan ve proforma faturalarda yer verilen birimlerin  
birbirinden farklı olduğu, söz konusu proforma faturaların ihale konusu yapım işini tevsik  
edecek nitelikte ve güncel olmadığı, söz konusu faturaların içeriğindeki girdilere ilişkin,  
gerek analiz olarak gerekse fiyat teklifinde ayrıntılı olarak açıklama yapılmadığı, sunulan  
teklifteki işin yapılabilmesi için çalıştırılması öngörülen asgari toplam personel sayısının  
belirtilmediği, asgari işçilik maliyetinin belirlenmediği, sunulan birim fiyatla bağdaşıp  
bağdaşmadığının kontrolünün yapılması gerektiği, ayrıca bahse konu istekli tarafından aşırı  
düşük teklif açıklamasında ve ekinde yer alan belgelerin imzaya yetkili kişilerce imzalanmış  
olmadığı,  
11) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizlerin taşıma birim fiyat  
hesaplamalarında kullanılan malzeme yoğunlukları ilgili kuruluşlarca açıklanmış olan  
yoğunluklara uyumlu olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasında analizlerin taşıma birim fiyat  
hesaplamalarında kullanılan malzeme yoğunluklarının, ilgili kurum ve kuruluşlarca  
açıklanmış olan yoğunluklara uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihale “Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan Bartın  
Amasra Ayr Arıt Aydınlar Yolu Km:0+000 29+200 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve  
Üstyapı İşleri Yapımı” işidir.  
-
-
-
-
Başvuruya konu ihale birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilmiş olup,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
idarece K/04, K/13, S/05, S/08, S/10, S/21, TT/01, TT/02, TT/03, TT/05, Ü/01 ve Ü/02 poz  
nolu kalemlerinde olmak üzere toplam 12 kalemine ilişkin olarak açıklama istenilmiştir.  
Açıklama istenilen kalemleri özel poz olup, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci  
maddesinde yer alan “45.1.4. ….  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması uyarınca  
açıklama istenilen kalemlerine ilişkin analizler açıklama istenilen isteklilere verilmek  
suretiyle, aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalarını verilen bu analizlere göre yapmaları  
gerektiği belirtilmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar idarece verilen bu analizler esas alınarak, bu analizlerde yer  
alan girdi ve miktarlara uyularak açıklanmış olup, birim fiyatlandırmanın bir kısmı Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı birim fiyat analizlerinde yer alan birim fiyatlar kullanılarak, bir kısmı  
için ise fiyat teklifi alınmak suretiyle yapılmış bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde “45.1.13.(Değişik: 20/8/2011  
-
28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı  
Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.” açıklaması yer almakta olup, bu haliyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
teklifi ile açıklama sunması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı, ihale komisyonlarının  
ve Kurumun teklifi aşırı düşük teklif olup açıklama sunan istekliler tarafından sunulan fiyat  
teklifleri düzenleyen şirketlerin mali yapısını inceleme görev ve yetkisinin bulunmadığı  
hususu da dikkate alındığında iddianın reddi gerektiği anlaşılmaktadır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak “…4734 sayılı  
Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b….” ile açıklama yapabileceği  
kurala bağlanmış olup, söz konusu açıklamada açıklama istenilecek kalemleri ya da iş  
kaleminin girdileri arasında yer alan nakliye işinin bu yöntemlerle veya özelde fiyat teklifi  
alınması suretiyle açıklanması konusunda bir kısıtlamaya yer verilmediği görülmekte olup,  
iddianın reddi gerektiği anlaşılmaktadır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihalede, idarece K/04, K/13, S/05, S/08, S/10, S/21, TT/01, TT/02,  
TT/03, TT/05, Ü/01 VE Ü/02 poz nolu kalemlerinde olmak üzere toplam 12 kaleminde  
açıklama istendiği, açıklama istenilen bu kalemlerine ilişkin analiz formatlarının idarece  
isteklilere verildiği, ihale üzerinde bırakılan ortaklığı tarafından sunulan analizlerin girdi ve  
miktar olarak idarece verilen bu analiz formatlarına uygun olduğu, fiyat tekliflerinin kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yer alan “45.1.13.1……  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.” açıklamasına uygun olduğu, iddianın reddi  
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 46.5’inci maddesinde “Taş ocağı, ariyet  
ocağı idare tarafından temin edilecektir. Kum-çakıl ocağı depo yeri su temin yeri, konkasör,  
mekanik plent, asfalt plenti ve şantiyenin kurulacağı alanlar yüklenici firma tarafından temin  
edilecektir.” düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu düzenlemenin aşırı düşük teklif  
açıklamasına ilişkin bir düzenleme olmadığı, düzenlemenin işin yürütümü ile ilgili olduğu,  
aşırı düşük teklife ilişkin açıklamaların nasıl yapılacağı hususunun Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45’inci maddesinde düzenlendiği ve teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin “kum  
-
çakıl ocağı ve depo yeri için öngörülen alana ait kira sözleşmesi, ön sözleşme, tapu  
fotokopisi” sunacağına dair bir düzenleme yer almadığı hususları dikkate alındığında iddianın  
reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdarece K/04, K/13, S/05, S/08, S/10, S/21, TT/01, TT/02, TT/03, TT/05, Ü/01 ve  
Ü/02 poz nolu kalemi olmak üzere 12 kaleminden açıklama istenildiği, bu iş  
kalemlerinden K/04, K/13, S/05, S/08 poz nolu kalemlerinde nakliye girdisinin yer  
almadığı,  
İdarece şikayete konu edilen S/10, TT/05, Ü/01, Ü/02, TT/01, TT/02, TT/03 poz nolu  
kalemlerinde yer alan açıklama istenilen nakliye girdisi analizinin,  
Nakliye bedeli  
şeklinde hazırlandığı,  
zorluk katsayısının (A) taşıma işleminin güç ya da kolay şartlar altında yapılmasını  
ifade ettiği, idarece ihale dokümanı kapsamında zorluk katsayısına ilişkin bir belirlemenin  
yapılmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu kalemlerinde yer alan nakliye  
girdilerinden “taş nakli, agrega nakli, plent miks temel alttemel karışımı nakli” girdisi için  
0,15 TL (ton/km), “zayıf zemin kazısı, yarma kazısı, ariyet kazısı nakli” girdisi için 0,35 TL  
(m3/km) üzerinden alınan fiyat teklifi sunulduğu,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen kalemleri kapsamında  
K/13 ve S/21 poz nolu kalemlerinde yer alan açıklama istenilen nakliye girdisi için  
Karayolları nakliye formülü kullanılarak hesaplandığı ve formülde yer alan zorluk  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
katsayısının (A) 1,00 olarak alındığı, Karayolları birim fiyat tariflerinde “…herhangi bir  
değer yazılmamışsa A=1,00 kabul edilir…” açıklamasına yer verildiği, idarece zorluk  
katsayısının belirlenmediği hususu da dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
açıklamasının uygun olduğu, başvuru sahibinin iddiasının reddi gerektiği sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Diğer taraftan kazının şişmesi ve taşların zayiatının göz önünde bulundurulmadığı  
iddiasının incelenmesi neticesinde, teklif fiyatı aşırı düşük tekliflere ilişkin sınır değer  
tutarının altında kalan isteklilerin açıklamalarını ihale dokümanına göre ve bu doküman  
kapsamında verilen analizlere göre yapması gerektiğinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45’inci maddesinde belirlenmiş olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
açıklamaların idarece verilen analizlere uygun olarak yapıldığı, idarece verilen analizlerde  
şişime ve zaiyata ilişkin bir açıklamaya yer verilmediği, başvuru sahibinin bu yöndeki  
iddiasının reddi gerektiği anlaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Açıklama istenilen K/04, K/13, S/05, S/08, S/10, S/21, TT/01, TT/02, TT/03, TT/05,  
Ü/01 ve Ü/02 poz nolu kalemi olmak üzere toplam 12 kaleminde 04.109 poz nolu  
“mazot” girdisinin yer aldığı, idarenin hazırladığı bütün analizlerde mazot girdisinin ölçü  
biriminin “KG” olarak kilogram üzerinden belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
idarenin verdiği analizler ile aynı analizleri kullanmak suretiyle açıklama yaptığı,  
açıklamasına ilişkin analizlerde mazot girdisinin idarenin belirttiği ölçü birimi (KG) ve  
miktar üzerinden hesapladığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin mazot girdisi için 3,00  
TL/KG içeren fiyat teklifi sunduğu ve analizlerde yer alan mazot girdisini bu tutar üzerinden  
hesapladığı, fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun  
olarak meslek mensubu tarafından onaylı olduğu,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesinde yer verilen ç. Kamu kurum  
ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatların”  
açıklamada bir yöntem olarak sayıldığı, aynı maddede “a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri” nin de sayıldığı, dolayısıyla fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın mevzuata uygun  
olduğu, iddianın reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Açıklama istenilen kalemlerine ilişkin idarece hazırlanan analizlerde yer alan işçilik  
girdilerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yer alan  
45.1.2.2….Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında  
olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz” açıklamasına uygun olarak,  
açıklama istenilmeyen girdiler arasında sayılmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklama istenilen kalemlerinde yer alan işçilik  
girdileri için ihale tarihi itibariyle geçerli olan asgari işçilik ücreti (7,32 TL saat) üzerinden  
/
hesaplama yapıldığı, bedel öngörüldüğü, açıklamanın bu haliyle Tebliğ’in “45.1.9. İş  
kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları  
ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklamasına uygun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
olduğu, iddianın reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yapım işlerinde aşırı düşük tekliflere ilişkin işlemlerin  
nasıl yapılacağına ilişkin açıklamalarının yer aldığı 45’inci maddesinde isteklilerin özel  
pozlara ilişkin açıklamalarını idarenin verdiği analizlere göre yapacağının belirtildiği, bu  
analizlerde ne kadar kar ve genel gider öngörülmesi gerektiğine ilişkin bir düzenlemeye yer  
verilmediği, bununla birlikte ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen  
K/04, K/13, S/05, S/08, S/10, S/21, TT/01, TT/02, TT/03, TT/05, Ü/01 ve Ü/02 poz nolu iş  
kalemlerine ilişkin analizlerin her birinde ayrı ayrı kar ve genel gider öngörüldüğü, başvuru  
sahibinin iddiasının reddi gerektiği anlaşılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Aşırı düşük teklif kapsamında açıklanması istenilen malzemelerin taşınmasına ilişkin  
usul ve esasların işin yürütülmesi /sözleşmenin uygulanması ile ilgili olduğu, aşırı düşük  
tekliflere ilişkin açıklamaların nasıl yapılacağı ve nasıl değerlendirileceğine ilişkin  
düzenlemelerin Kamu İhale Genel Tebliğ’inin 45’inci maddesinde yer aldığı, anılan Tebliğ  
maddesinde iddia konusu amonyum nitrat, fuel-oil karşımı malzemenin nakli için düşünülen  
teknik çözümlerin belgelendirilmesi gerektiğine ilişkin bir düzenlemenin yer almadığı,  
iddianın reddi gerektiği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından ayrıca “15.12.2016 tarih ve 2016/UY.III-3097  
sayılı Kurul kararında “analiz formatına uygun açıklama sunan isteklinin açıklamasının  
“amonyum nitrat fuel oil malzemesi için nakliye hesaplanmadığı” gerekçesiyle uygun  
bulunmaması işleminde mevzuata uyarlık olmadığı” belirtilmişse de anılan malzemenin 500  
km mesafe uzaklıktan işin yapılacağı yere nakledileceği dikkate alındığında açıklanması  
gerektiği” iddiasında bulunduğu, iddianın Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu, söz konusu  
Kurul kararının 15.12.2016 tarihinde alındığı, ilan edildiği ve taraflara bildirildiği, 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu’nun 57’nci maddesinde “Şikayetler ile ilgili Kurum tarafından verilen  
kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir…” hükmü bulunduğu,  
bu çerçevede iddianın reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama kapsamında “hazır beton harcı,  
amonyum nitrat fuel oil karışımı, motorin, çam kerestesi, nervürlü beton çelik çubuğu,  
nakliye” konularında olmak üzere toplam 6 adet fiyat teklifi sunulduğu, söz konusu fiyat  
tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde “Teklifi oluşturan  
maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli  
olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet  
için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir.  
Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından  
muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum  
tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklamasına uygun olarak belirtilen ibare ile birlikte  
meslek mensubu tarafından onaylanmış olduğu, dolayısıyla mevzuata uygun olduğu,  
İhale komisyonunca söz konusu fiyat tekliflerine ilişkin maliyet tespit tutanağı (Ek  
-
O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek O.6)’nın ilgili meslek mensubundan istenilmediği,  
-
Tebliğ’in yukarıda belirtilen maddesinde “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin  
ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde  
bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.” açıklaması bulunduğu, dolayısıyla  
tutanakların istenilmesinin bir zorunluluk olmadığı dikkate alındığında, usulüne uygun  
düzenlenmiş fiyat tekliflerine ilişkin (Ek-O.5) veya (Ek-O.6) tutanaklarının istenilmemesinin  
mevzuata aykırılık taşımadığı, iddianın reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
11) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizlerin taşıma birim fiyat  
hesaplamalarında kullanılan malzeme yoğunlukları ilgili kuruluşlarca açıklanmış olan  
yoğunluklara uyumlu olmadığı iddiasının incelenmesinde;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin S/10 poz nolu “ocak taşı ile istifsiz taş dolgu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2017/013  
: 14  
: 15.03.2017  
:
2017/UY.III-800  
yapılması (nakli dahil)” kalemi ve TT/05 poz nolu Dolgu altına ocak taşından makine ile  
istifsiz taş dolgu yapılması (nakli dahil) kalemlerinde malzeme yoğunluğunu 1,8 olarak  
aldığı, Karayolları Birim Fiyat Tariflerinde malzeme yoğunluğuna ilişkin olarak “Anroşman  
veya tahkimat taşı, moloz taşı ve dolgu taşı: 1,800 ton/m3” açıklamasının yer aldığı, ihale  
komisyonunca da bu açıklamanın uygun bulunduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı, reddi gerektiği anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi