Ana Sayfa / Kararlar / Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı / 2017/464702-Üniversitemiz Yemek Çeşitleri Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2017/464702
Başvuru Sahibi
Şahdar Gıda Temizlik Bilgisayar Spor Hizmetleri Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
Üniversitemiz Yemek Çeşitleri Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Şahdar Gıda Temizlik Bilgisayar Spor Hizmetleri Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/464702 İhale Kayıt Numaralı “Üniversitemiz Yemek Çeşitleri Hizmet Alımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından  
07.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Üniversitemiz Yemek Çeşitleri  
Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Şahdar Gıda Temizlik Bilgisayar Spor Hizmetleri  
Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 11.12.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 12.12.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.12.2017 tarih ve  
69232 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.12.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/3247 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) 07.11.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye teklif veren isteklilerin tamamı  
tarafından ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla  
sunulan aşağıdaki belgelerin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
a- Birim fiyat teklif cetvellerinin standart forma uygun olmadığı, söz konusu teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu,  
b- Geçici teminat mektuplarının teklif edilen bedelin % 3 ünü karşılamadığı ve İdari  
Şartname’nin 26’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen süreyi kapsamadığı,  
c- İş deneyim belgelerinde yer alan belge tutarlarının, anılan Şartname’de istenilen  
asgari tutarı karşılamadığı ve bu belgelerin EKAP’a kayıtlı olmadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş  
Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat  
Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarının aşağıda yer alan gerekçelerden dolayı mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a- İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağında “dana  
eti” birim fiyatının 20,00 TL olarak belirtildiği ancak örnek menüde yer alan yemeklere  
ilişkin maliyet hesaplamalarında adı geçen ürünün birim fiyatının 16,50 TL olarak esas  
alındığı, yine söz konusu tutanakta “ayçiçeği yağı” birim fiyatının 4,00 TL olarak belirtildiği,  
ancak lokma tatlısına ait yemek reçetesinde adı geçen ürünün birim fiyatının 3,50 TL olarak  
esas alındığı,  
b- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan EK-H.4 Malzemeli Yemek Sunum Cetvelinde  
“tavuk göğüs” ürününün birim fiyatının 6,2003 TL olarak belirtildiği ancak adı geçen ürünün  
birim fiyatının tevsiki amacıyla sunulan Ankara Ticaret Borsasının 01.02.2017 tarihli  
bülteninde birim fiyatın 6,3003 TL olduğu, yine anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan EK-  
O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağında “40 gr beyaz peynir” ürününün birim fiyatının  
0,36 TL olarak belirtildiği ancak kahvaltı yemek reçetelerinde söz konusu ürünün fiyatının  
0,34 TL olarak esas alındığı,  
c- Adı geçen İş Ortaklıkları tarafından, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı  
maddesinde açıklanan Malzemeli Yemek Hesap Sunum Cetvelinin (Ek-H.4) hatalı olarak  
sunulduğu, ana girdiler tablosunun aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılan iki haftalık  
örnek menüde yer alan yemeklerin içeriğindeki ana girdilerin tamamını kapsamadığı, anılan  
tabloda yer alan ana girdilerin birim fiyatları ile açıklama yöntemlerinin hatalı olarak cetvele  
yansıtıldığı, bazı ürünlerin örnek menüye göre hazırlanan yemek reçetelerinde bulunmasına  
rağmen Ana Girdiler Tablosunda yer almadığı, öğle, akşam diyet, ara diyet yemeği ile  
kahvaltının birim öğün maliyetlerinin yanlış olarak hesaplandığı, yemek reçetelerinin, iki  
haftalık örnek yemek menüsüne ve Teknik Şartname’deki yemek içeriklerine uygun olarak  
hazırlanmadığı, ana girdi maliyeti ve işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına  
oranının 0,80-0,95 aralığında olmadığı, ayrıca anılan Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde yer  
alan açıklamaya göre, isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik maliyetini hesaplayarak  
teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerektiği, ancak anılan isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklamalarında birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan her bir iş kalemi için örnek menüyü  
kullanarak hesapladıkları birim öğün maliyetlerinin, ihalede teklif ettikleri birim öğün  
fiyatlarının üzerinde olduğu, bu nedenle anılan isteklilerin iş kalemleri için teklif ettikleri  
birim fiyatların ana girdi ve işçilik maliyetini karşılamadığı, bahse konu Tebliğ açıklamaları  
gereğince “Toplam Miktar” ve “Toplam Tutar” hesaplaması yapılmayacağı belirtilmesine  
rağmen, yürürlükten kaldırılan Tebliğ hükümlerine göre “A) Ana Çiğ Girdileri” tablosunu  
kullanarak “Toplam Miktar” ve “Toplam Tutar” açıklaması yapıldığı,  
d - Örnek yemek menüsünde yer alan bazı yemeklerin içeriğindeki al biber, bakla,  
bamya, beyaz peynir, beyaz peynir 40.gr, bezelye, çam fıstığı, domates, erişte, fındık kreması  
20 gr, fıstık, gravyer peynir 25 gr, havuç, karpuz, kereviz, kıvırcık, lahana, marul, mısır,  
patlıcan, salça, yeşil biber, yeşil mercimek zeytinyağı ana girdilerinin birim fiyatlarının hatalı  
olarak Ek-H.4 cetveline yansıtıldığı, anılan istekliler tarafından söz konusu ana çiğ girdilerin  
fiyatlarının tevsiki amacıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar  
Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
ortalama fiyatını gösteren belgeleri sunması gerekirken, maliyet düşürücü olarak mevzuatta  
belirlenen sürelerin dışındaki ve asgari birim fiyatları kullanarak açıklama yapıldığı,  
e) Örnek menüde yer alan etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin içeriğinde bulunan dana  
eti, koyun eti, kuzu eti, balık, tavuk göğüs ve tavuk but miktarlarının, oluşturdukları yemek  
reçetelerine eksik olarak yansıttıkları, ayrıca söz konusu girdilerin birim fiyatlarının  
Malzemeli Yemek Hesap Sunum Cetveline (Ek-H.4) hatalı olarak yansıtıldığı,  
f) Sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.7’nci maddesine uygun olmadığı, teklif edilen ana girdilerin fiyatlarının ağırlıklı  
ortalama birim maliyetlerin altında olduğu ve toplam tutarlarının da yanlış hesaplandığı, son  
veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal  
miktarlarının ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili belgeye “tarih” ve  
“sayı” verilmediği, söz konusu belgenin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun hazırlanmadığı  
ve ilgili meslek mensubu tarafından da her sayfasının kaşelenip imzalanmadığı, ayrıca  
yürürlükteki mevzuat gereğince adı geçen tutanağın ekinde sunulması gereken ilgili meslek  
mensubuna ait Faaliyet Belgesi’nin sunulmadığı, yine sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağında ana girdi listesine bir bütün olarak yer verildiği, belirtilen listenin isteklinin  
söz konusu malı imalatlarında kullanıyor olması durumuna göre “150-ilk madde ve malzeme,  
151 -yarı mamuller-üretim hesaplarında veya malların ticaretinin yapılıyor olmasına göre  
153-ticari mallar” hesabında olup olmadığına ilişkin tablo halinde sınıflandırma yapılmadığı,  
diğer bir ifade ile Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağını sunan isteklinin ana girdi  
listesindeki hangi ürünlerin üreticisi, hangi ürünlerin satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde  
belirtilmediği, ayrıca söz konusu tutanakta her bir ana girdi için ayrı ayrı satır açılması  
gerekirken, tek bir tabloda bütün ana girdilere yer verildiği,  
g) İşçilik maliyetin hatalı hesaplandığı, teklif edilmesi gereken asgari işçilik  
maliyetinin altında işçilik hesaplaması yapıldığı, İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesinde  
fiyat farkı verilmeyeceğine dair bir düzenleme yapıldığı dikkate alındığında, asgari ücrete  
2018 yılında yapılacak olan zam oranının işçilik maliyetine yansıtılmadığı, yine ihale  
dokümanında yer alan düzenlemeler gereğince ihale konusu iş kapsamında istihdam edilecek  
personele verilmesi gereken yol, yemek ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak  
olacak çalışmaya ilişkin ücretlerin işçilik hesabına dâhil edilmediği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Üniversitemiz yemek çeşitleri hizmet alımı işi  
b) Miktarı ve türü:  
Üniversitemiz Öğrenci,Akademik Personel, İdari Personel ve Şahinbey Araştırma  
Uygulama hastanesine 2.200.000 adet yemek hizmeti alımı  
AYRINTILI YEMEK MİKTARLARI LİSTESİ  
Sıra No Hİzmet Kalemi Adı ve Açıklaması Birimi Miktarı  
1 Öğrenci Öğle Yemeği Adet 650.000  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
2 Akademik ve İdari Personel Öğle Yemeği Adet 100.000  
3 Hastahane normal ana öğün yemeği (personel ve Hastalar İçin ) Adet 700.000  
4 Hastahane Diyet Yemeği (Hastalar İçin) Adet 260.000  
5 Hastahane Kahvaltı (Personel ve Hastalar İçin) Adet 330.000  
6 Hastahane Ara Diyet Yemeği (Hastalar İçin) Adet 160.000  
TOPLAM Adet 2.200.000  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı  
…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı  
sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale  
üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla  
çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu  
ihalede işin tamamı için teklif verilecektir ...” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan düzenlemelere göre başvuruya konu ihalenin adının “Üniversitemiz  
yemek çeşitleri hizmet alımı işi” olduğu, söz konusu ihale sonucunda ihale üzerine bırakılan  
istekliyle birim fiyat sözleşme imzalanacağı anlaşılmış olup bu ihale kapsamında kısmi teklif  
verilmesine izin verilmediği görülmüştür.  
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgeler çerçevesinde başvuruya konu ihalenin  
süreci özetle şöyledir:  
07.11.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 27 istekli tarafından teklif verildiği, ihale  
komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde 2 isteklinin teklifinin çeşitli  
gerekçeler ile değerlendirme dışı bırakıldığı, bir isteklinin teklifinin de aşırı düşük teklifine  
yönelik mevzuata uygun olarak yazılı açıklamada bulunmadığı gerekçesiyle reddedildiği,  
ihalenin Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde  
bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak ise Yay Et Gıda İnş Giyim Tem.  
Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik  
San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olarak belirlendiği bırakıldığı anlaşılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin “Birim fiyat teklif cetvellerinin standart forma uygun olmadığı, söz  
konusu teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu” iddiasına yönelik inceleme ve  
değerlendirme aşağıda yer almaktadır.  
Söz konusu iddia ile ilgili mevzuat düzenlemeleri şöyledir:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif  
mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen  
bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti,  
düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle  
yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur …” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “… Bu  
aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine  
ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen  
isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler  
değerlendirme dışı bırakılır.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının  
şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde  
yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki  
bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 56’nci maddesinin yedinci fıkrasında “Birim  
fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim fiyat teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı  
bırakılır.hükmü yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde, istekliler tarafından teklif mektuplarının,  
teklif mektubu standart formu esas alınmak suretiyle hazırlanması gerektiği belirtilmiş olup  
teklif mektubunun taşıması gereken şartlar sayma suretiyle öngörülmüştür. Ayrıca usulüne  
uygun teklif veren isteklilerin yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen  
şartlara uygun olup olmadığına ilişkin yapılan ayrıntılı değerlendirme sonucunda uygun  
bulunan isteklilerin teklif mektubu eki cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığına  
yönelik tespit yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır. Bu düzenlemelerin sonucu olarak,  
teklif mektubu usulüne uygun olmayan istekliler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik  
hata bulunduğu tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı açıkça  
belirli kılınmıştır.  
1) İhale üzerine bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından iddia konusu hususa ilişkin sunulan belgeler incelendiğinde;  
Birim fiyat teklif mektubu eki cetvelinin ihale dokümanı ekinde yer alan standart form  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
esas alınmak suretiyle hazırlandığı anlaşılmıştır. Ayrıca söz konusu ihaleye ait birim fiyat  
teklif mektubu eki cetvelinde “Öğrenci Öğle Yemeği Hizmeti Alımı”, Akademik ve İdari  
Personel Öğle Yemeği Hizmeti Alımı”, “Hastane Normal Ana Öğün Yemeği (Personel ve  
Hastalar İçin)”, ”Hastane Diyet Yemeği (Hastalar İçin)”, “Hastane Kahvaltı (Personel ve  
Hastalar için)” ve “Hastane Ara Diyet Yemeği (Hastalar İçin)” olmak üzere 6 adet iş  
kaleminin yer aldığı görülmüş olup anılan İş Ortaklığı tarafından bu iş kalemlerine ait miktar  
sütununda yer alan sayı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımları ve bu  
çarpımlar sonucunda elde edilen toplam tutarlarda aritmetik hata bulunmadığı tespit  
edilmiştir.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından iddia konusu hususa ilişkin sunulan belgeler  
incelendiğinde;  
Birim fiyat teklif mektubu eki cetvelinin ihale dokümanı ekinde yer alan standart form  
esas alınmak suretiyle hazırlandığı anlaşılmıştır.Ayrıca söz konusu ihaleye ait birim fiyat  
teklif mektubu eki cetvelinde “Öğrenci Öğle Yemeği Hizmeti Alımı”, “Akademik ve İdari  
Personel Öğle Yemeği Hizmeti Alımı”, “Hastane Normal Ana Öğün Yemeği (Personel ve  
Hastalar İçin)”, ”Hastane Diyet Yemeği (Hastalar İçin)”, “Hastane Kahvaltı (Personel ve  
Hastalar için)” ve “Hastane Ara Diyet Yemeği (Hastalar İçin)” olmak üzere 6 adet iş  
kaleminin yer aldığı görülmüş olup anılan İş Ortaklığı tarafından bu iş kalemlerine ait miktar  
sütununda yer alan sayı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımları ve bu  
çarpımlar sonucunda elde edilen toplam tutarlarda aritmetik hata bulunmadığı tespit  
edilmiştir.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “Geçici teminat mektuplarının teklif edilen bedelin % 3 ünü  
karşılamadığı ve İdari Şartname’nin 26’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen süreyi  
kapsamadığı” iddiasına yönelik inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır.  
Söz konusu iddia ile ilgili mevzuat düzenlemeleri şöyledir:  
4734 sayılı Kanun’un “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif  
edilen bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici  
teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde  
geçici teminat alınması zorunlu değildir.hükmü,  
Anılan Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun  
kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu  
yetkilidir.  
32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla  
süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin  
uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından  
belirlenir.  
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci  
maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli  
tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.  
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi  
halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan  
standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş  
teminat mektupları geçerli kabul edilmez.  
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden  
itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.  
(7) İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam teminat miktarı, ortaklık oranına  
veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan  
biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
…” hükmü yer almaktadır.  
Konuya ilişkin olarak İdari Şartname’nin Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde  
“26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri  
tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat  
veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık  
oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın  
ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, 05.04.2018 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından  
belirlenir.  
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen  
katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı  
bırakılacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca isteklilerin teklif vermelerini  
sağlamak üzere ihalelerde, teklif edilen bedelin %3’ünden az olmamak üzere, istekli  
tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınması gerekli görülmüştür. Öte yandan teminat  
olarak kabul edilecek değerler sayma suretiyle gösterilmiş olup teminat mektupları söz  
konusu değerlerden bir tanesidir.  
Öte yandan geçici teminat olarak teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat  
mektuplarının farklı düzenlenmesini önlemek amacıyla; kapsam ve şekil limit ve sürelerinin  
belirlenmesi konusunda esaslar ortaya konulmuştur. Buna göre teminat mektuplarının kapsam  
ve şeklinin, anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunlu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
tutulmuş olup standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektuplarının geçerli  
olarak kabul edilmeyeceği belirli kılınmıştır. Ayrıca geçici teminat olarak sunulan teminat  
mektuplarının geçerlilik tarihinin belirtilmesi gerekli olup bu tarihin, ihale dokümanında  
belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli  
tarafından belirleneceği hükme bağlanmıştır.  
Bu kapsamda konuya ilişkin olarak yukarıda aktarılan Şartname maddelerine  
bakıldığında, geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin  
05.04.2018 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği düzenlenmiştir.  
1) İhale üzerinde bırakılan Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San. Tic.  
A.Ş. İş Ortaklığının tarafından iddia konusu hususa ilişkin sunulan belgeler incelendiğinde;  
Türkiye Halk Bankası Dikmen Şubesi tarafından özel ortak Günay Kurumsal Gıda  
San. Tic. A.Ş. adına düzenlenen geçici teminat mektubunun sunulduğu görülmüş olup söz  
konusu teminat mektubunda geçerlilik tarihi 30.04.2018, geçici teminat tutarı ise 500.000,00  
TL olarak belirtilmiştir.  
Bu bağlamda anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan geçici teminat mektubunun  
geçerlilik tarihinin, (30.04.2018) anılan Şartname maddesinde belirtilen (05.04.2018  
tarihinden önce olmamak üzere) geçici teminat mektubu geçerlilik tarihinden önceki bir tarih  
olmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan anılan İş Ortaklığı tarafından söz konusu ihaleye  
12.360.000,00 TL teklif verildiği gözetildiğinde, geçici teminat mektubu tutarının, teklif  
edilen bedelin %3’ü olan 370.800,00 TLden az olmaması gerektiği tespit edilmiş olup  
sunulan söz konusu teminat mektubunun tutarının teklif edilen bedelin %3’ünden az olmadığı  
anlaşılmıştır.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. tarafından iddia konusu hususa ilişkin sunulan belgeler incelendiğinde;  
Türkiye Halk Bankası Silvan Şubesi tarafından pilot ortak Yay Et Gıda İnş Giyim  
Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. ve özel ortak Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat  
Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen geçici teminat mektuplarının  
sunulduğu görülmüş olup söz konusu teminat mektuplarında, geçerlilik tarihleri sırasıyla  
25.05.2018 ve 23.05.2018, geçici teminat tutarları ise sırasıyla 185.000,00 TL ve 200.000,00  
TL olarak belirtilmiştir.  
Bu bağlamda anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan geçici teminat mektuplarının  
geçerlilik tarihlerinin, anılan Şartname maddesinde belirtilen geçici teminat mektubu  
geçerlilik tarihinden önceki bir tarih olmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan anılan İş Ortaklığı  
tarafından söz konusu ihaleye 12.589.000,00TL teklif verildiği gözetildiğinde, geçici teminat  
mektubu tutarının teklif edilen bedelin %3’ü olan 377.670,00 TLden az olmaması gerektiği  
tespit edilmiş olup sunulan söz konusu teminat mektuplarının toplam tutarının, teklif edilen  
bedelin %3’ünden az olmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “İş deneyim belgelerinde yer alan belge tutarlarının, anılan  
Şartname’de istenilen asgari tutarı karşılamadığı ve bu belgelerin EKAP’a kayıtlı olmadığı”  
iddiasına yönelik inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır.  
Söz konusu iddia ile ilgili mevzuat düzenlemeleri şöyledir:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
...  
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
...  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
...  
d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin  
deneyimi gösteren belgeler,  
e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla  
ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla  
ilgili deneyimi gösteren belgeler.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde  
bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin olarak;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri  
tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini  
gösteren belgelerin,  
...  
istenilmesi zorunludur …  
(5) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak  
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az  
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları  
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir  
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer  
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim  
tutarını sağlaması zorunludur.  
(6) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi  
odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan veya davet  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(7) Tüzel kişi tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgenin, ihale veya son  
başvuru tarihinden geriye doğru en az bir yıldır kesintisiz olarak aynı tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortağa ait iş deneyimini  
gösteren belgeler teminat süresi sonuna kadar başka bir tüzel kişiye kullandırılamaz …”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş bitirme  
belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı Ek 1’inci maddesinde “(1) İş bitirme  
belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra  
düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi  
zorunludur.  
(2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki  
ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan  
iş bitirme belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim  
edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda;  
EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının  
da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge  
dosyasında muhafaza edilir.  
(3) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen  
iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu  
1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.  
(4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya  
istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme  
belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur.hükmü,  
Konuya ilişkin İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde bakıldığında “7.5.1.  
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel  
sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer  
işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini  
gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25'den az  
olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini  
gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak  
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az  
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları  
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir  
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer  
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması  
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim  
tutarını sağlaması zorunludur …” düzenlemesi  
Anılan Şartname’nin benzer iş olarak kabul edilecek işlerin belirtildiği 7.6’ncı  
maddesinde “Bu ihalede benzer iş olarak; Kamu ve Özel sektörde verilen malzeme dahil  
yemek hazırlama, dağıtımı ve sonrası temizlik hizmetleri benzer iş olarak kabul edilecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kanun'un 10’uncu maddesinde ihale konusu işi yapabilecek ehliyetteki  
ilgililerin ihalelere katılımının sağlanması amacıyla, ihaleye katılacak isteklilerde aranacak  
ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklere ilişkin belgeler ortaya  
konulmuştur. Buna göre anılan maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt  
bendine göre kamu veya özel sektörde bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen  
ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin iş deneyim belgeleri, isteklilerin mesleki ve teknik  
yeterliğinin belirlenebilmesi için ihaleye başvuru aşamasında gerekli olan belgelerden bir  
tanesidir.  
Öte yandan ilgili uygulama yönetmeliklerinde iş deneyim belgelerinin EKAP  
üzerinden düzenlenmesine ilişkin hükümler bulunmaktadır. Bu bağlamda iş deneyim belgesi  
düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek  
olan iş deneyim belgeleri ve ilanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun  
kapsamındaki ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar  
düzenlenmiş bulunan mevcut iş deneyim belgelerine ilişkin olarak EKAP üzerinden  
düzenlenerek kayıt edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.  
Bu doğrultuda şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 7.5.1 inci maddesinde  
konuya ilişkin yapılan düzenlemelere bakıldığında, istekliler tarafından teklif edilen bedelin  
% 25’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerektiği belirtilmiş olup İş Ortaklığı tarafından  
ihaleye teklif verilmesi durumunda, pilot ortağın istenilen asgari iş deneyim tutarının en az %  
70’ini, diğer ortakların her birinin ise istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması  
ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının %  
30'undan az olmaması gerektiği ifade edilmiştir.  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığının pilot ortağı Eren Tabldot Tic. A.Ş. tarafından iddia konusu hususa  
ilişkin olarak sunulan belgeler incelendiğinde,  
Adı geçen pilot ortak adına Samsun Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
tarafından “Samsun İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine Bağlı 2. Grup  
Hastanelerin 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri, 2013/98110”  
işine ilişkin 27.05.2016 tarih ve 2013/98110-908685-1-1 sayı ile düzenlenen iş bitirme  
belgesinin sunulduğu görülmüş olup söz konusu belgede işin sözleşme tarihi 21.04.2014,  
kabul tarihi 31.12.2015 ve belge tutarı ise 11.726.536,16 TL olarak belirtilmiştir.  
Özel ortak Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. tarafından iddia konusu hususa ilişkin  
olarak sunulan belgeler incelendiğinde,  
Adı geçen özel ortağın eski ticaret unvanı adına Balıkesir Üniversitesi Sağlık, Kültür  
ve Spor Daire Başkanlığı tarafından “Dört Kaptan Oluşan Servise Hazır Öğle ve Akşam  
Yemek, 2013/41240” işine ilişkin 25.03.2015 tarih ve 2013/41240-681723-1-1 sayı ile  
düzenlenen iş bitirme belgesinin sunulduğu görülmüş olup söz konusu belgede, işin sözleşme  
tarihi 12.06.2013, kabul tarihi 17.03.2015 ve belge tutarı ise 10.567.200,00 TL olarak  
belirtilmiştir.  
Bu çerçevede anılan İş Ortaklığı tarafından söz konusu ihaleye 12.360.000,00 TL  
teklif verildiği dikkate alındığında, ihalede sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının  
(12.360.000,00*%25) 3.090.000,00 TL olduğu anlaşılmış olup pilot ortağın istenilen asgari iş  
deneyim tutarının en az %70'ini, diğer taraftan İş Ortaklığında tek özel ortak olması  
durumunda ise özel ortağın istenilen asgari iş deneyim tutarının en az %30’unu sağlaması  
gerektiği, bu durumda anılan İş Ortaklığı’nda pilot ortağın en az 2.163.000,00 TL, özel  
ortağın ise 927.000,00 TL tutarında iş deneyim belgesi sunması gerektiği tespit edilmiştir.  
Netice itibarıyla anılan İş Ortaklığı’nın pilot ve özel ortak tarafından sunulan iş  
bitirme belgelerinde, belge tutarlarının sırasıyla 11.726.536,16 TL ve 10.567.200,00 TL  
olduğu göz önüne alındığında, pilot ve özel ortak tarafından sağlanması gereken asgari iş  
deneyim tutarlarının güncellemeye tabi tutulmaksızın sağlandığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca bahse konu belgelerin, EKAP üzerinden “İş deneyim belgesi sorgulama”  
uygulaması vasıtasıyla, belge üzerinde yer alan ilgili bilgiler esas alınmak suretiyle yapılan  
sorgulama neticesinde, pilot ortak tarafından sunulan belgenin 27.05.2016 tarihinde saat  
14.48, özel ortak tarafından sunulan belgenin de 25.03.2015 tarihinde saat 11:23’de EKAP  
üzerinden düzenlenerek kaydedildiği görülmüştür.  
2- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic.  
Ltd. Şti. tarafından iddia konusu hususa ilişkin olarak sunulan belgeler incelendiğinde,  
Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (ortaklık oranı %49) ile  
Ada Toplu Yemek Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. (ortaklık oranı %51) adına Gaziantep  
Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi tarafından “12 ay süreli 4 kalem  
yemek hizmet alımı 2016/23218” işine ilişkin 24.08.2017 tarih ve 2016/23218-1540737-1-1  
sayı ile düzenlenen iş bitirme belgesinin sunulduğu görülmüş olup söz konusu belgede işin  
sözleşme tarihi 22.07.2016, kabul tarihi 08.08.2017 ve belge tutarı ise 5.148.250,24 TL  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
olarak belirtilmiştir. Bu doğrultuda anılan İş Ortaklığı tarafından gerçekleştirilen söz konusu  
işte Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyim tutarı, iş  
ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak hesaplandığında 2.522.642,62 TL olduğu tespit  
edilmiştir.  
Özel ortak Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd.  
Şti. tarafından iddia konusu hususa ilişkin olarak sunulan belgeler incelendiğinde,  
Adı geçen özel ortak adına Siirt İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği  
tarafından “Yemek hizmet alımı 2014/141072” işine ilişkin 24.11.2016 tarih ve 2014/141072-  
1153953-1-2 sayı ile düzenlenen iş bitirme belgesinin sunulduğu görülmüş olup söz konusu  
belgede, işin sözleşme tarihi 29.12.2014, kabul tarihi 15.11.2016 ve belge tutarı ise  
1.399.474,16 TL olarak belirtilmiştir.  
Öte yandan anılan İş Ortaklığı tarafından söz konusu ihaleye 12.589.000,00 TL teklif  
verildiği dikkate alındığında, ihalede sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının  
(12.589.000,00x%25) 3.147.250,00 TL olduğu anlaşılmış olup pilot ortağın istenilen asgari iş  
deneyim tutarının en az %70'ini, diğer taraftan İş Ortaklığında tek özel ortak olması  
durumunda ise özel ortağın istenilen asgari iş deneyim tutarının en az %30’unu sağlaması  
gerektiği, bu durumda anılan İş Ortaklığı’nda pilot ortağın en az 2.203.075,00 TL, özel  
ortağın ise 944.175,00 TL tutarında iş deneyim belgesi sunması gerektiği tespit edilmiştir.  
Bu çerçevede anılan İş Ortaklığı’nın pilot ve özel ortak tarafından sunulan iş bitirme  
belgelerinde belge tutarlarının sırasıyla 2.522.642,62 TL ve 1.399.474,16 TL olduğu göz  
önüne alındığında, pilot ve özel ortak tarafından sağlanması gereken asgari iş deneyim  
tutarlarının güncellemeye tabi tutulmaksızın sağlandığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca bahse konu belgelerin, EKAP üzerinden “İş deneyim belgesi sorgulama”  
uygulaması vasıtasıyla, belge üzerinde yer alan ilgili bilgiler esas alınmak suretiyle yapılan  
sorgulama neticesinde, pilot ortak tarafından sunulan belgenin 24.08.2017 tarihinde saat  
15:29’, özel ortak tarafından sunulan belgenin de 24.11.2016 tarihinde saat 11:46’da EKAP  
üzerinden düzenlenerek kaydedildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer alan açıklama ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin söz  
konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan Danış Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Oto. Tarım  
San. ve Tic. Ltd. Şti., Asum Yemek A.Ş. - Anadolu Hazır Yemek İkram Organizasyon Nak  
İnş. Pet. Ürün San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, başvuru sahibi ile ihaleye teklif veren diğer  
isteklilerce sunulan belgeler başvuru sahibi tarafından şikâyete konu edilen hususlar  
çerçevesinde incelenmiş olup yapılan inceleme neticesinde herhangi bir aykırılık tespit  
edilmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin iddiasının özü, ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata  
uygun olmadığıdır.  
Bu bağlamda, başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak ilgili mevzuat düzenlemeleri  
şöyledir:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6.Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TLsinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik  
giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik  
gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve  
tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal  
yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik  
etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.açıklamaları yer almaktadır.  
4734 sayılı Kanun’un un 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale komisyonu  
tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği tekliflerin  
reddedilmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu  
tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca  
ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı  
açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup  
bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir. Bu çerçevede Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır  
değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine  
ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara  
yer verilmiştir.  
Bu bağlamda anılan Tebliğ‘de malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük  
tekliflerin sunulması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak özel açıklamalar bulunmaktadır.  
Buna göre, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılması gerektiği öngörülmüş olup bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri  
ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği belirtilmiştir.  
Ayrıca bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana girdi”,  
“işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Cetvelini (Ek- H.4) hazırlamak suretiyle açıklaması kapsamında sunacağı ortaya konulmuştur.  
Bu doğrultuda yapılan açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok  
olmaması gerekmekte olup oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den  
çok olan isteklilerin teklifleri reddedileceği açıklanmıştır.  
Somut olayda, idare tarafından, teklifleri sınır değerin altında olduğu tespit edilen  
isteklilerden, idarenin EKAP üzerinden gönderilen 10.11.2017 tarihli “aşırı düşük teklif  
açıklama talebi” yazı ile aşırı düşük tekliflerine yönelik olarak açıklama istenildiği  
görülmüştür. Söz konusu yazının ilgili kısmı şöyledir:  
“… Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)+( 1-Hastane Teknik Şartnamesi  
3.8.maddesi eki tablodaki araç gereçler, firma tarafından temin edilerek işe başlamadan önce  
idareye teslim edilecek malzemeler ile 2-Personel Teknik Şartnamesi 133.maddesinde  
Yükleniciden istenen ekipman listesinde belirtilen malzemelerin) girdilerin de göz önünde  
bulundurarak işin yapılabilirliğine uygunluk açısından Kamu ihale Genel Tebliğinin ilgili  
maddeleri usulüne göre (yazımız ekinde gönderilen Hastane 2 haftalık yemek menüsü  
(Diyabetik Ara Öğün Menüsü, Sabah Kahvaltı Menüsü ,) Öğrenci ve Personele verilecek 10  
günlük öğle yemeği maliyeti ile ilgili olarak) açıklamanız ve belgelendirmeniz gerekmektedir  
...”  
Daha sonra bu hususa ilişkin olarak şikâyet başvurusunda bulunulmuş olup söz konusu  
başvuruya istinaden aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı idare tarafından yeniden tanzim  
edilmek suretiyle EKAP üzerinden 15.11.2017 tarihinde “aşırı düşük teklif açıklama talebi”  
başlıklı yazı ile teklifleri sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilere tekrar  
gönderildiği anlaşılmıştır. Söz konusu yazının ilgili kısmı şöyledir:  
“(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)+( 1-Hastane Teknik Şartnamesi 3.8.maddesi  
eki tablodaki araç gereçler, firma tarafından temin edilerek işe başlamadan önce idareye  
teslim edilecek malzemeler ile 2-Personel Teknik Şartnamesi 133.maddesinde Yükleniciden  
istenen ekipman listesinde belirtilen malzemelerin) girdilerin de göz önünde bulundurarak  
işin yapılabilirliğine uygunluk açısından Kamu ihale Genel Tebliğinin ilgili maddeleri  
usulüne göre (yazımız ekinde gönderilen Hastane 2 haftalık yemek menüsü (Diyabetik Ara  
Öğün Menüsü, Sabah Kahvaltı Menüsü, Hastane Öğle Akşam Yemek Örnekleri menüsü 14  
günlük ) Öğrenci ve Personele verilecek 14 günlük öğle yemeği menüsü, Öğle-Akşam Diyet  
Menüsü ,Öğle Akşam Diyet menüsü çiğ Çiğ Girdileri ve yemeklerde kullanılacak gramajlar  
listesi Yay-Et Gıda Tem İnş Nak Ürt San Tic Ltd Şti şikayet başvurusu üzerine yeniden tanzim  
edilerek yazımız ekinde gönderilmekte olup maliyeti ile ilgili olarak açıklamanız ve  
belgelendirmeniz gerekmektedir.”  
Öte yandan uyuşmazlığa konu ihaleye ait Teknik Şartname ile “aşırı düşük teklif  
açıklama talebi” başlıklı yazı ekinde 2 haftalık örnek menü düzenlemesine yer verildiği,  
bunun yanında bu menüde yer alan yemeklerde kullanılacak içerikler ile çiğ girdi  
miktarlarının belirtildiği görülmüştür.  
Bu çerçevede, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş.  
- Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı şeklinde belirtilen iddiaları  
yukarıda ifade edildiği şekliyle maddeler halinde ve her bir aşırı düşük teklif sahibi istekli  
bakımından ayrı ayrı değerlendirilmiştir.  
a- Başvuru sahibinin “ihale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay  
Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan EK-O.7 maliyet / satış tutarı  
tespit tutanağında “dana eti” birim fiyatının 20,00 TL olarak belirtildiği ancak örnek menüde  
yer alan yemeklere ilişkin maliyet hesaplamalarında adı geçen ürünün birim fiyatının 16,50  
TL olarak esas alındığı, yine söz konusu tutanakta “ayçiçeği yağı” birim fiyatının 4,00 TL  
olarak belirtildiği, ancak lokma tatlısına ait yemek reçetesinde adı geçen ürünün birim  
fiyatının 3,50 TL olarak esas alındığı” iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıda yer  
almaktadır.  
Hizmet alımı ihalelerinde teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin, bu  
tekliflerini hangi yöntemler kullanmak suretiyle açıklayabileceği yukarıda aktarılan Tebliğ’in  
79.2.2’nci maddesinde ortaya konulmuş olup isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ilişkin fiyatlar bu yöntemlerden bir tanesi olarak açıklanmıştır.  
Buna göre aşırı düşük teklif sahipleri tarafından teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin olarak istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabileceği  
belirtilmiştir. Bu doğrultuda maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli  
olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az  
yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği, satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın  
geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin  
isteklinin faaliyet alanında olması gerektiği belirli kılınmıştır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay  
Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından iddiaya konu “dana eti” ve “ayçiçeği  
yağı” girdileri için teklif edilen birim fiyatların sırasıyla 16,50 TL ve 3,50 TL olduğu  
anlaşılmış olup bu maliyet bileşenlerini tevsik etmek amacıyla da EK-O.7 maliyet / satış tutarı  
tespit tutanağının sunulduğu görülmüştür. Söz konusu tutanağa bakıldığında ise “dana eti” ve  
“ayçiçeği yağı” girdilerinin ağırlıklı ortalama birim maliyetleri tutanakta sırasıyla 20,00 TL  
ve 4,00 TL olarak belirtilmiştir.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasında da ifade edildiği üzere aşırı düşük teklif  
açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağında, maliyetler  
dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için iki koşul öngörülmüş olup teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin  
altında olmaması hususu bu koşullardan bir tanesidir. Bu çerçevede somut olaya bakıldığında,  
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iddiaya konu girdiler için EK-O.7 maliyet / satış  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
tutarı tespit tutanağında tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında bir fiyatın esas  
alındığı görülmüştür. Dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iddiaya konu  
girdilere ilişkin teklif edilen birim fiyatların belgelendirilemediği anlaşılmış olup sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Bu itibarla başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu neticesine ulaşılmıştır.  
b- Başvuru sahibinin “ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda  
İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat  
Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan EK-H.4 Malzemeli  
Yemek Sunum Cetvelinde “tavuk göğüs” ürününün birim fiyatının 6,2003 TL olarak  
belirtildiği ancak adı geçen ürünün birim fiyatının tevsiki amacıyla sunulan Ankara Ticaret  
Borsasının 01.02.2017 tarihli bülteninde birim fiyatın 6,3003 TL olduğu, yine anılan İş  
Ortaklığı tarafından sunulan EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağında “40 gr beyaz  
peynir” ürününün birim fiyatının 0,36 TL olarak belirtildiği ancak kahvaltı yemek  
reçetelerinde söz konusu ürünün fiyatının 0,34 TL olarak esas alındığı” iddiasına ilişkin  
olarak yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesine göre hizmet alımı ihalelerinde,  
teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin, bu tekliflerini açıklayacağı yöntemlerden  
bir tanesi de ticaret borsası fiyatları olarak belirtilmiş olup teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak söz konusu ticaret borsa fiyatları ile açıklama yapılabilmesi için  
sunulan belgenin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile  
Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından  
düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde  
gerçekleşen ortalama fiyatı göstermesi gerektiği belirtilmiştir.  
Yapılan incelemede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş  
Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat  
Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından iddiaya konu “tavuk göğüs”  
girdisi için teklif edilen birim fiyatın 6,2003 TL olduğu anlaşılmış olup bu maliyet bileşenini  
tevsik etmek amacıyla da Ankara Ticaret Borsası 01 Şubat 2017 tarihli Günlük Bülteni’nin  
sunulduğu görülmüştür. Söz konusu Bülten incelendiğinde “tavuk göğüs” girdisinin ortalama  
fiyatının 6,3003 TL/kg olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasında ifade edildiği üzere teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak ticaret borsa fiyatları ile açıklama yapılabilmesi için birtakım  
koşullar öngörülmüş olup sunulan belgenin ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını göstermesi gerektiği bunlarda  
biridir. Bu çerçevede somut olaya bakıldığında, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibi istekli tarafından iddiaya konu girdi için teklif edilen birim fiyatın, sunulan ticaret  
borsası bülteninde belirtilen ortalama fiyatın altında olduğu görülmüştür. Dolayısıyla anılan İş  
Ortaklığı tarafından bu girdiye ilişkin teklif edilen fiyatın belgelendirilemediği anlaşılmış  
olup sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Anılan İş Ortaklığı tarafından iddiaya konu “40 gr beyaz peynir” girdisi için teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
edilen birim fiyatın 0,34 TL olduğu anlaşılmış olup bu maliyet bileşenini tevsik etmek  
amacıyla da EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu görülmüştür. Söz  
konusu tutanak incelendiğinde, “40 gr beyaz peynir” girdisinin ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarı 0,36 TL olarak belirtilmiştir.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasında ifade edildiği üzere aşırı düşük teklif  
açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağında, satışlar dayanak  
alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için iki koşul öngörülmüş olup teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması hususu bu koşullardan bir tanesidir. Bu çerçevede somut olaya  
bakıldığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iddiaya konu girdi için teklif edilen  
birim fiyatın EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağında tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında bir fiyatın esas alınmadığı görülmüştür. Dolayısıyla  
anılan İş Ortaklığı tarafından bu girdiye ilişkin teklif edilen birim fiyatın belgelendirildiği  
anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler ışığında, ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi istekli tarafından “tavuk göğüs” girdisine ilişkin teklif edilen fiyatın  
belgelendirilemediği anlaşılmış olup sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle  
mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
c) Başvuru sahibinin “Adı geçen İş Ortaklıkları tarafından, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde açıklanan Malzemeli Yemek Hesap Sunum Cetvelinin (Ek-  
H.4) hatalı olarak sunulduğu, ana girdiler tablosunun aşırı düşük teklif açıklamasında  
kullanılan iki haftalık örnek menüde yer alan yemeklerin içeriğindeki ana girdilerin tamamını  
kapsamadığı, anılan tabloda yer alan ana girdilerin birim fiyatları ile açıklama yöntemlerinin  
hatalı olarak cetvele yansıtıldığı, bazı ürünlerin örnek menüye göre hazırlanan yemek  
reçetelerinde bulunmasına rağmen Ana Girdiler Tablosunda yer almadığı, öğle, akşam diyet,  
ara diyet yemeği ile kahvaltının birim öğün maliyetlerinin yanlış olarak hesaplandığı, yemek  
reçetelerinin, iki haftalık örnek yemek menüsüne ve Teknik Şartname’deki yemek içeriklerine  
uygun olarak hazırlanmadığı” iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıdadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;  
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında  
aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde “…(8) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin  
ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru  
dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların  
dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi  
gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi  
halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin  
sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması  
yer almaktadır.  
Bu çerçevede söz konusu iddiaya bakıldığında, iddianın somut bir hukuka aykırılık  
gerekçesine veya delillere dayanmadığı, örnek menüye göre hazırlanan ve yemek  
reçetelerinde bulunan fakat ana girdileri tablosunda yer almayan hususların neler olduğuna  
ilişkin dilekçede hiçbir açıklamada bulunulmadığı, söz konusu iddiaların, genel nitelikli  
hukuka aykırılık ifadelerini içerdiği ve dolaylı olarak EK-H.4 belgesinin baştan sona  
tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebine yönelik olduğu anlaşılmış olup  
Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde  
işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığı hususu dikkate alındığında, bahse  
konu iddiaların reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin “ana girdi maliyeti ve işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif  
tutarına oranının 0,80-0,95 aralığında olmadığı, ayrıca anılan Tebliğ’in 79.2.6’ncı  
maddesinde yer alan açıklamaya göre, isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik  
maliyetini hesaplayarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerektiği, ancak anılan  
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan her bir iş  
kalemi için örnek menüyü kullanarak hesapladıkları birim öğün maliyetlerinin, ihalede teklif  
ettikleri birim öğün fiyatlarının üzerinde olduğu, bu nedenle anılan isteklilerin iş kalemleri  
için teklif ettikleri birim fiyatların ana girdi ve işçilik maliyetini karşılamadığı, bahse konu  
Tebliğ açıklamaları gereğince “Toplam Miktar” ve “Toplam Tutar” hesaplaması  
yapılmayacağı belirtilmesine rağmen, yürürlükten kaldırılan Tebliğ hükümlerine göre “A)  
Ana Çiğ Girdileri” tablosunu kullanarak “Toplam Miktar” ve “Toplam Tutar” açıklaması  
yapıldığı,” iddiasına yönelik inceleme aşağıda yer almaktadır.  
Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı  
gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlamak suretiyle açıklaması kapsamında sunacağı ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda  
yapılan açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekmekte  
olup oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin  
tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.  
Ayrıca yukarıda yer verilen Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde ifade edildiği üzere  
malzemeli yemek alımı ihalelerinde isteklilerin sadece iki haftalık örnek menü üzerinden  
açıklama yapmaları gerektiği, bu menüde yer alan girdiler ve işçilik girdileri kullanılarak  
teklif edilen birim fiyatları açıklamaları gerektiği ve toplam miktar ve tutar açıklamasında  
bulunulmayacağı açıklanmıştır. Bu bağlamda aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan  
isteklilerin teklif etmiş oldukları öğün birim fiyatı tutarlarını örnek menüde yer alan öğün  
üzerinden açıklamaları ve birim öğün maliyet tutarlarının açıklama kapsamında ayrı ayrı  
belirtilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, idare  
tarafından belirlenen örnek menüye uygun olarak öğün maliyetlerinin ayrı ayrı belirlendiği,  
yani toplam tutar üzerinden değil öğün maliyetleri üzerinden aşırı düşük teklif açıklamasında  
bulunulduğu anlaşılmıştır.  
Ancak anılan İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
her ana öğün için düzenlenen Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin sunulduğu  
görülmüş olup söz konusu cetvellerde ana girdi oranı, işçilik oranı ve yardımcı giderler oranı  
belirtilmiştir. Yapılan incelemede, hastane diyet yemeği için hazırlanan Ek-H.4 Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif  
tutarına oranının 0,9814 olduğu görülmüş olup bu oranın da Kamu İhale Genel Tebliği’nde  
açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer almadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, hastane diyet  
yemeği hariç diğer ana öğünler için hazırlanan Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvellerinde ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının Kamu  
İhale Genel Tebliği’nde açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer aldığı anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler ışığında, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından hastane diyet yemeği için hazırlanan Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelinde ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının Kamu İhale  
Genel Tebliği’nde açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer almadığı anlaşıldığından söz  
konusu açıklamanın bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabr ikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, idare  
tarafından belirlenen örnek menüye uygun olarak öğün maliyetlerinin ayrı ayrı belirlendiği,  
yani toplam tutar üzerinden değil öğün maliyetleri üzerinden aşırı düşük teklif açıklamasında  
bulunulduğu anlaşılmıştır.  
Yine anılan İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
standart forma uygun olarak düzenlenen Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin  
sunulduğu görülmüş olup söz konusu cetvelde ana girdi oranı, işçilik oranı ve yardımcı  
giderler oranı belirtilmiştir. Yapılan incelemede, ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının,  
toplam teklif tutarına oranının 0,94 olduğu anlaşılmış olup bu oranın da Kamu İhale Genel  
Tebliği’nde açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer aldığı görülmüştür.  
d) Başvuru sahibinin “Örnek yemek menüsünde yer alan bazı yemeklerin içeriğindeki  
al biber, bakla, bamya, beyaz peynir, beyaz peynir 40.gr, bezelye, çam fıstığı, domates, erişte,  
fındık kreması 20 gr, fıstık, gravyer peynir 25 gr, havuç, karpuz, kereviz, kıvırcık, lahana,  
marul, mısır, patlıcan, salça, yeşil biber, yeşil mercimek, zeytinyağı ana girdilerinin birim  
fiyatlarının hatalı olarak Ek-H.4 cetveline yansıtıldığı, anılan istekliler tarafından söz konusu  
ana çiğ girdilerin fiyatlarının tevsiki amacıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar  
ve Borsalar Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından  
düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde  
gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belgeleri sunması gerekirken, maliyet düşürücü olarak  
mevzuatta belirlenen sürelerin dışındaki ve asgari birim fiyatları kullanarak açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
yapıldığı” iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
Hizmet alımı ihalelerinde, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin, bu  
tekliflerini hangi yöntemler kullanarak açıklayabileceği yukarıda aktarılan Tebliğ’in 79.2.2  
nci maddesinde ortaya konulmuştur. Buna göre teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belgeler ile isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara  
ilişkin fiyatlar bu yöntemler arasında sayılmıştır.  
1- İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, iddiaya  
konu girdilerin tevsiki amacıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nde, isteklilerin aşırı düşük olarak  
tespit edilen tekliflerinin açıklanmasında kullanılan yöntemler arasında sayılan Ek-O.7  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağının kullanıldığı görülmüş olup iddiaya konu girdiler için  
teklif edilen birim fiyatların Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline (Ek- H.4) doğru  
olarak aktarıldığı anlaşılmıştır.  
2- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında,  
iddiaya konu girdiler arasında yer alan al biber, beyaz peynir 40.gr, fındık kreması 20 gr,  
fıstık, gravyer peynir 25 gr girdilerinin tevsiki amacıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nde aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerin açıklanmasında kullanılan yöntemler arasında sayılan  
Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanak incelendiğinde,  
bu girdiler için EK-O.7 maliyet / satış tutarı tespit tutanağında tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında bir fiyatın esas alınmadığı görülmüştür.  
Öte yandan anılan İş Ortaklığı tarafından iddiaya konu girdiler arasında yer alan bakla,  
bamya, beyaz peynir, bezelye, çam fıstığı, domates, erişte, havuç, karpuz, kereviz, kıvırcık,  
lahana, marul, mısır, patlıcan, salça, yeşil biber, yeşil mercimek, zeytinyağı girdilerinin  
tevsiki amacıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nde, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen  
tekliflerinin açıklanmasında kullanılan yöntemler arasında sayılan ticaret borsası fiyatlarını  
gösteren bültenlerin sunulduğu görülmüş olup söz konusu bültenler incelendiğinde ihale  
tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen ortalama fiyatların altında bir fiyatın esas  
alınmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
e) Başvuru sahibinin “Örnek menüde yer alan etli, tavuklu ve sebzeli yemeklerin  
içeriğinde bulunan dana eti, koyun eti, kuzu eti, balık, tavuk göğüs ve tavuk but miktarlarının,  
oluşturdukları yemek reçetelerine eksik olarak yansıttıkları, ayrıca söz konusu girdilerin birim  
fiyatlarının Malzemeli Yemek Hesap Sunum Cetveline (Ek-H.4) hatalı olarak yansıtıldığı,”  
iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, iddiaya  
konu girdilerin miktarları ile idarece belirlenen örnek menüler ve ihale konusu işe ait Teknik  
Şartname’de düzenlenen malzeme gramajları arasında herhangi bir uyumsuzluğun  
bulunmadığı görülmüştür. Ayrıca iddiaya konu ürünler için teklif edilen birim fiyatlar ile  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde (Ek-H.4) yer alan bu girdilerin birim fiyatların  
uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iddiaya  
konu girdilerin miktarları ile idarece belirlenen örnek menüler ve ihale konusu işe ait Teknik  
Şartname’de düzenlenen malzeme gramajları arasında herhangi bir uyumsuzluğun  
bulunmadığı görülmüştür. Ayrıca iddiaya konu ürünler için teklif edilen birim fiyatlar ile  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde (Ek-H.4) yer alan bu girdilerin birim fiyatların  
uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
f) Başvuru sahibinin “Sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesine uygun olmadığı, teklif edilen ana girdilerin  
fiyatlarının ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin altında olduğu ve toplam tutarlarının da  
yanlış hesaplandığı, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve  
satımı yapılan mal miktarlarının ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili  
belgeye “tarih” ve “sayı” verilmediği, söz konusu belgenin Kamu İhale Genel Tebliği’ne  
uygun hazırlanmadığı ve ilgili meslek mensubu tarafından da her sayfasının kaşelenip  
imzalanmadığı, ayrıca yürürlükteki mevzuat gereğince adı geçen tutanağın ekinde sunulması  
gereken ilgili meslek mensubuna ait Faaliyet Belgesi’nin sunulmadığı, yine sunulan EK-O.7  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ana girdi listesine bir bütün olarak yer verildiği,  
belirtilen listenin isteklinin söz konusu malı imalatlarında kullanıyor olması durumuna göre  
“150-ilk madde ve malzeme, 151 -yarı mamuller-üretim hesaplarında veya malların  
ticaretinin yapılıyor olmasına göre 153-ticari mallar” hesabında olup olmadığına ilişkin  
tablo halinde sınıflandırma yapılmadığı, diğer bir ifade ile Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağını sunan isteklinin ana girdi listesindeki hangi ürünlerin üreticisi, hangi ürünlerin  
satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde belirtilmediği, ayrıca söz konusu tutanakta her bir  
ana girdi için ayrı ayrı satır açılması gerekirken, tek bir tabloda bütün ana girdilere yer  
verildiği” iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıdadır.  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
Teklifi oluşturan maliyet bileşenleri için teklif edilen birim fiyatları tevsik etmek üzere  
20.11.2017 tarih ve 1 sayılı EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz  
konusu tutanağın her sayfasının SMMM Erhan Azizoğlu tarafından kaşelendiği ve  
imzalandığı, her sayfasında TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı görülmüştür. Öte yandan söz  
konusu tutanağın birinci sayfasında aşırı düşük teklife konu mamul ve/veya mal ile ilgili  
ağırlıklı ortalama birim maliyet/satış tutarına yönelik tespitini yapan meslek mensubuna ait  
bilgiler ile son sayfasında yer alan meslek mensubunun adı soyadı ve unvanına ilişkin  
bilgilerde herhangi bir uyumsuzluğa rastlanılmamıştır. Yine teklifi oluşturan maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
bileşenleri arasında yer alan “dana eti” ve “ay çiçek yağı” girdisi için dışında yer alan diğer  
maliyet bileşenlerine ilişkin olarak teklif edilen birim maliyetin ilgili malın ağırlıklı ortalama  
birim maliyetinin altında olmadığı, söz konusu mal miktarının en az yarısı kadar alım  
yapılmış olduğu, toplam tutarların hesaplamalarında yanlışlık olmadığı anlaşılmış olup aşırı  
düşük teklif açıklamasına konu her mamul/mallara ayrı ayrı yer verildiği görülmüştür.  
Ancak anılan İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında EK-O.7  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ekinde bu tutanağı imzalayan meslek mensubuna ait faaliyet  
belgesinin sunulmadığı, söz konusu belgenin idarenin yazısı ile tamamlatıldığı anlaşılmış olup  
adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu yönüyle uygun olmadığı  
anlaşılmıştır. Ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “dana eti” ve “ay çiçek yağı”  
girdisine ilişkin yapılan açıklamaya yönelik tespit ve değerlendirmelere başvuru sahibinin  
ikinci iddiasının (a) harfi ile adlandırılan kısmında yer verildiğinden burada söz konusu  
hususa ilişkin ayrıca bir değerlendirme yapılmamıştır.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında,  
Teklifi oluşturan maliyet bileşenleri arasında yer alan 33 kalem girdi için teklif edilen  
birim fiyatları tevsik etmek üzere 17.11.2017 tarih ve 01 sayılı EK-O.7 maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağın sunulduğu, söz konusu tutanağın her sayfasının SMMM M. Salih AYDIN  
tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, her sayfada TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı, ayrıca  
adı geçen meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin de bulunduğu görülmüştür. Söz konusu  
tutanağın birinci sayfasında aşırı düşük teklife konu mamul ve/veya mal ile ilgili ağırlıklı  
ortalama birim maliyet/satış tutarına yönelik tespitini yapan meslek mensubuna ait bilgiler ile  
son sayfasında yer alan meslek mensubunun adı soyadı ve unvanına ilişkin bilgilerde  
herhangi bir uyumsuzluğa rastlanılmamıştır.  
Yine aşırı düşük teklife konu girdilere ilişkin teklif edilen birim fiyatların, söz konusu  
tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı ve  
toplam tutarların hesaplamalarında yanlışlık olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamasına konu  
edilen mamul/mallara ayrı ayrı yer verildiği görülmüştür. Bu bağlamda anılan istekli  
tarafından sunulan tutanağın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesine uygun  
olduğu anlaşılmıştır.  
g) Başvuru sahibinin “İşçilik maliyetin hatalı hesaplandığı, teklif edilmesi gereken  
asgari işçilik maliyetinin altında işçilik hesaplaması yapıldığı, İdari Şartname’nin 46.1’inci  
maddesinde fiyat farkı verilmeyeceğine dair bir düzenleme yapıldığı dikkate alındığında,  
asgari ücrete 2018 yılında yapılacak olan zam oranının işçilik maliyetine yansıtılmadığı, yine  
ihale dokümanında yer alan düzenlemeler gereğince ihale konusu iş kapsamında istihdam  
edilecek personele verilmesi gereken yol, yemek ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde  
yapılacak olacak çalışmaya ilişkin ücretlerin işçilik hesabına dâhil edilmediği” iddiasına  
ilişkin yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
25’nci maddesinde “25.1. Muayene komisyonunun 2 (iki) Haftada bir yaptıracağı Mikro  
biyolojik analizler İdaremizce muayene komisyonunda görevli Gıda Mühendisi kontrolünde  
Gaziantep Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünde yaptırılacak olup Analizlerin giderleri  
yüklenici tarafından karşılanacaktır.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta  
vergi, resim ve harç giderlerin tamamı yükleniciye ait olacaktır. Bu nedenle adı geçen  
masrafların tamamının isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edildiği kabul edilecektir …”  
düzenlemesi,  
Akademik, İdari Personel İle Öğrenci Öğle Yemeği Hazırlanması Hizmete Sunumu ve  
Sonrası Temizliği Teknik Şartnamesi’nin 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve  
yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması,  
öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik  
işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı,  
bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak  
bildirecektir Servislerin aksaması durumunda idare personel takviyesi için talepte  
bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle yemeği hizmeti verilecek olan tüm  
idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik  
işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en  
az 117 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği yaz aylarında en az 60 personel ile işin  
yürütülebileceği öngörülmektedir.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin 76’ncı maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı personelin yemeğini ve  
yol giderlerini kendi karşılayacaktır” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin 80’inci maddesinde “Yüklenici firma yemek hizmet alımında  
çalıştırdığı personelin yemek ihtiyacını kendisi karşılayacaktır.düzenlemesi yer almakta  
olup anılan Şartname kapsamında eğitim öğretim dönemi içerisinde ihale konusu işte  
çalıştırılması asgari olarak öngörülen personel sayısı ve görevlerine yer verilen tablonun  
oluşturulduğu görülmüştür.  
Yine konuya ilişkin olarak Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi İçin Yemek  
Alımı İşi Teknik Şartnamesi’nin 9.12’nci maddesinde “Hastanede yemek servisi saatinde  
çalışan personel sayısı en az 58 kişi olmalıdır” düzenlemesi yer almakta olup anılan  
Şartname kapsamında eğitim öğretim dönemi içerisinde ihale konusu işte çalıştırılması asgari  
olarak öngörülen personel sayısı ve görevlerine yer verilen tablonun oluşturulduğu  
görülmüştür.  
Ayrıca anılan Şartname’nin 9.16’ncı maddesinde “Yüklenici firma yemek hizmet  
alımında çalıştırdığı personelin yemek ve yol giderlerini kendisi karşılayacaktır.”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 92uncu maddesinde “9.1. İşe başlama  
tarihi 01.01.2018; işi bitirme tarihi 31.12.2018” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir  
hizmet işi olmadığı görülmekle birlikte yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri  
çerçevesinde ihale konusu iş sürecince istihdam edilecek asgari personel sayılarına yer  
verildiği anlaşılmıştır. Ayrıca yukarıda aktarılan Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen  
personelin yemek ve yol giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiş olup  
Sözleşme Tasarısı’nda işin başlama tarihinin 01.01.2018; işin bitirilme tarihinin ise  
31.12.2018 olduğu düzenlenmiştir.  
Bu düzenlemelere göre işçilik giderlerinin KİK işçilik hesaplama modülü kullanılmak  
suretiyle hesaplama yapılması ancak anılan Tebliğ’in 79.3.5’inci maddesinde yer alan  
açıklama gereğince teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin %4 sözleşme ve genel  
giderleri hariç olarak alınması gerekmekte olup personelin ayrıca yol ve yemek giderinin  
yüklenici tarafından karşılanacağı belirlemesi göz önüne alınarak buna yönelik de açıklama  
sunulması gerektiği değerlendirilmiştir.  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San.  
Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,  
İşçilik ücretleri hesaplamalarında KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak  
sözleşme ve genel giderler dâhil olmak üzere ihale tarihindeki brüt asgari ücret üzerinden  
hesaplama yapıldığı ayrıca yemek maliyeti ile ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma  
ücretinin işçilik giderlerine eklenildiği görülmüş olup toplam işçilik maliyetinin  
5.288.980,56239020 TL olarak belirlendiği, bu bağlamda uyuşmazlığa konu ihalenin personel  
çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı ve işin süresi dikkate alındığında bu  
yönüyle mevzuata aykırılığın bulunmadığı değerlendirilmiştir.  
Diğer taraftan yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca ihale konusu  
iş kapsamında çalıştırılacak personel ilişkin yol maliyetlerinin istekli tarafından  
karşılanmasının öngörüldüğü ancak anılan istekli tarafından yol bedelinin işçilik hesabına  
dâhil edilmediği anlaşılmış olup aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik giderlerine  
ilişkin yapılan açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak.  
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında,  
İşçilik ücretleri hesaplamalarında KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak  
sözleşme ve genel giderler hariç olmak asgari ücret üzerinden % 8 oranında zam öngörülmek  
suretiyle hesaplama yapıldığı, ayrıca yemek maliyeti, ulusal bayram ve genel tatil günleri  
çalışma ücreti ile yol bedelinin işçilik giderlerine eklenildiği görülmüştür. Bu çerçevede  
toplam işçilik maliyetinin 5.312.633,62805376 TL olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 19  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-106  
bağlamda anılan İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik  
giderlerine ilişkin yapılan açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler neticesinde, ihale üzerinde bırakılan  
istekli Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr.  
San. Tic. Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabr ikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun  
olmadığı anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli  
Eren Tabldot Tic. A.Ş. - Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yay Et Gıda İnş Giyim Tem. Nak. İth. İhr. San. Tic.  
Ltd. Şti. - Kristal Yemek Fabrikası Gıda İnşaat Taşımacılık Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerin mevzuata  
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.