Ana Sayfa / Kararlar / Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü / 2017/77849-1826 Gün Süreli 3 Adet Helikopter Kiralama
Bilgi
İKN
2017/77849
Başvuru Sahibi
Red Star Havacılık Hizmetleri A.Ş.
İdare
Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
1826 Gün Süreli 3 Adet Helikopter Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Red Star Havacılık Hizmetleri A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2017/77849 İhale Kayıt Numaralı “1826 Gün Süreli 3 Adet Helikopter Kiralama” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 04.04.2017  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “1826 Gün Süreli 3 Adet Helikopter Kiralama”  
ihalesine ilişkin olarak Red Star Havacılık Hizmetleri A.Ş.nin 06.12.2017 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 13.12.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
25.12.2017 tarih ve 70661 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.12.2017 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2017/3314 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
a) Personel maliyetlerinin Teknik Şartname’de belirtilen miktarlardan farklı olarak  
daha az sayıda personel üzerinden hesaplandığı, Teknik Şartname’nin 4.2, 4.13 ve 4.17’nci  
maddeleri ve yine Teknik Şartname’de atıfta bulunulan SHT-G-VFR-H Talimatı’nın EK-1  
(11-c) maddesi gereği ile operasyonların 7/24 esasına göre gerçekleşecek olması sebebiyle  
nihai olarak başvuruya konu ihalede toplam 31 pilot, 12 doktor, 12 yardımcı sağlık personeli,  
12 teknik personel, 4 operasyon kontrol merkezi personeli, 4 irtibat merkezi personeli olmak  
üzere minimum 75 personelin istihdam edilmesinin zorunlu olmasına rağmen, ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından çok daha az sayıda personel maliyetinin öngörüldüğü,  
b) Aşırı düşük teklif açıklamasında farklı firmalardan alınan fiyat tekliflerinin mevcut  
olduğu, ancak anılan istekli tarafından ilgili alanlarda faaliyette bulunmayan firmalardan fiyat  
tekliflerinin alındığı, ilgili firmaların ticaret kayıtlarının incelenmesi neticesinde bu durumun  
teyit edilebileceği, ayrıca fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci  
maddesindeki 1 ve 2’nci paragraflarında yer alan açıklamalara uygun olarak sunulmadığı,  
idarenin şikayete cevap yazısında bu konunun araştırıldığına ve meslek mensubunun özel  
kaşesinin olup olmadığına yönelik bir açıklama yapılmadığı,  
c) 3 adet helikopterin tamamı için satın alma maliyetleri üzerinden amortisman  
maliyeti ile hesaplama yapıldığı, ancak mevzuat gereği amortisman maliyetinin isteklinin  
kendi envanterinde kayıtlı olan, daha önce satın alma sürecini tamamladığı ve aktifine dahil  
ettiği mal, malzeme, ekipman ve araçlar için uygulanabileceği, isteklinin kendi malı olduğuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
dair demirbaş veya amortisman defteri gibi bir belge sunmadığı sürece, proforma/teklif  
üzerinden amortisman hesabı yapılmasının mümkün olmadığı, anılan isteklinin envanterinde  
yer almayan, maliki olmadığı bir ürün için demirbaş maliyetleri üzerinden açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
d) İhale gereksinimlerini karşılamak için işletilecek helikopterlerin bakım ve onarım  
faaliyetlerine ilişkin gerçek maliyet ve giderlerin hesaplanmadığı, bakım faaliyetlerinin  
düzenli bakım ve düzensiz bakım olarak iki ana başlık altında ele alınabileceği, düzenli  
bakımların üretici firmanın belirlediği ve yayınladığı esaslara istinaden hava aracının gövde,  
motor, aviyonik ve diğer tüm aksamları için gereken bakım ve onarım işlemlerinden oluştuğu  
ve genel gören kabuller çerçevesinde Uçuş Saati (Flight Time), Tarih (Calendar Days) veya  
Helikopter İniş-Kalkış Sayısına (Cycle) göre gerçekleştiği, düzensiz bakımların ise  
helikopterlerin işletilmesi sırasında düzenli bakım haricinde ortaya çıkacak arıza ve  
tamir/onarım gereksinimleri çerçevesinde yapılan bakımlar olduğu, birçok helikopter  
komponentlerinin tamir/onarım faaliyetlerinin yerli kaynaklarla gerçekleştirilemediği,  
komponentlere karşılık olarak motor ve aksamları, ana transmisyon ve aksamları ve sair  
parçaların gösterilebileceği, 1.826 günlük hizmet süresi ve toplam 5.478 uçuş saati ve ilave  
olarak anılan isteklinin helikopterleri kendi maksatlı kullanımı dikkate alındığında (eğitim,  
bakım sonrası uçuşlar, test uçuşları, hava aracı pozisyon uçuşları vs.) bu komponentlerin  
yurtdışında en az iki kere rektifiye işlemlerine (overhaul) tabi olacağı, anılan isteklinin bu  
tamir/onarım/rektifiye maliyetleri için 3. firmalara ödeyeceği maliyetlerin ve ayrıca sözü  
geçen parçaların yurtdışına gidiş ve gelişlerinde ortaya çıkacak gümrük, nakliye, ardiye ve  
sair maliyetlerin savunma dosyasında yer almadığı, düzenli bakım maliyetlerine ilave olarak  
düzensiz bakımların yerine getirilmesi maksatlı olarak ortaya çıkacak ilave yedek parça,  
personel ve diğer masrafların da anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında dikkate  
alınmadığı, düzensiz bakımlar için bir maliyet hesabı yapılmasının havacılık işlemleri  
çerçevesinde standart bir uygulama olduğu, ayrıca Teknik Şartname gereği helikopterlerin  
bakım ya da herhangi bir sebeple günlük sekiz saatin üzerinde hizmet dışı kalması  
durumunda, ilgili gün için Ödemeye Esas Garanti Edilen Uçuş Ücreti'nin hak edilmeyeceği,  
hizmet süresi çerçevesinde ortaya çıkacak tüm bakım ihtiyaçlarının Teknik Şartname'de  
belirtilen günlük 8 saatlik limit dahilinde gerçekleştirilemeyeceği, kimi bakımların aralıksız  
bir gün, kimi bakımların aralıksız bir hafta veya daha uzun sürelerde tamamlanacağı, bu ve  
benzer bakım süreleri çerçevesinde, helikopterlerin hizmet veremez duruma düşmesi  
sebebiyle anılan isteklinin cezai uygulamalara tabi kalacağı, anılan isteklinin herhangi bir  
şekilde karşı karşıya kalacağı bu ve benzer giderleri aşırı düşük teklif açıklamasında  
belirtmediği, yine anılan isteklinin farklı lokasyonlarda yapacağı bakımlara istinaden alması  
gereken bakım yetkileri, bakım personelinin ilgili lokasyonlara erişimiyle ilgili giderler ve  
sair masrafların açıklama dosyasında yer almadığı,  
e) Sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.2.1’inci maddesi  
çerçevesinde meslek mensubu tarafından yer verilmesi gereken ibarelerin bulunmadığı, bu  
nedenle teklif belgelerinin geçerli kabul edilmesinin mümkün olmadığı,  
f) Teknik Şartname gereği Çekirdek Personel için gerek duyulan eğitim, kurs ve  
sertifikasyon maliyetlerinin sivil havacılık mevzuatı ve Teknik Şartname gereksinimlerini  
karşılayacak şekilde yapılmadığı, Teknik Şartname’nin 1.2.7’nci maddesinde hizmet  
süresince istihdamı şart koşulan personel tiplerinin belirtildiği, anılan madde gereği,  
yüklenicinin Uçucu Personel Eğitimi, Teknik Personel Eğitimi, Medikal Personel Eğitimi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Arama-Kurtarma Personel Eğitimlerini ilgili mevzuat gereğince yerine getirmesi ve hizmet  
süresi içerisinde "devam/tazeleme eğitim" gereksinimlerini karşılaması gerektiği, ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin Gece Görüş Operasyon Eğitimi ve Tazeleme Eğitimlerini hizmet  
süresini ve tüm Uçucu Personeli içerecek şekilde bütçelemediği, Teknik Şartname’nin  
4.10’uncu maddesinde medikal personelin alacağı eğitimlerin açık bir şekilde sıralandığı, tüm  
sağlık personelinin belirtilen eğitimlerine yönelik sunulan teklifin, Şartname gereği gereken  
tüm eğitimleri kapsamadığı, hizmet süresince ortaya çıkacak tazeleme eğitimlerinin  
maliyetlerini içermediği ve teklif sunan firmanın gerekli eğitimleri sunmakla ilgili mevzuat  
gereği aranan yetki belgelerinin bulunmadığı, sunulan açıklamada eğitimlerin yapılmasına  
yönelik özellikle yurtdışı seyahat, konaklama ve iaşesine yönelik herhangi bir açıklamanın  
yapılmadığı, gerekli maliyet kalemlerini belgeye dayalı olarak belirtmeyen ve yetkin olmayan  
firmalardan teklif örnekleri sunan ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının bu gerekçeden dolayı kabul edilmemesi gerektiği,  
g) Hava ambulanslarının yakıt maliyetlerine yönelik yapılan açıklamaların yetersiz  
olduğu ve gerçek maliyetleri yansıtmadığı, Teknik Şartname’de belirtilen özelliklere sahip  
helikopterlerin üretici firma teknik doküman ve yayınları incelendiğinde, farklı faktörlere  
bağlı olarak (hız, yük, sıcaklık, yükseklik vs.) 1 saatlik uçuş süresi boyunca asgari 600 lt yakıt  
tükettiklerinin görüleceği, Teknik Şartname’nin 1.1’inci maddesinin kapsam başlığı altında  
görüleceği üzere helikopterlerin farklı profillerdeki operasyonlarda kullanılacağı, gece uçuşu,  
arama-kurtarma faaliyetleri, insani maksatlı yardım (harici yük taşıma), ambulans gibi  
görevlerde helikopterlerin daha yüksek oranda güç ve performans harcaması sonucunda yakıt  
tüketiminde de ciddi oranda artışın görüleceği, anılan Şartname’de belirtilen toplam 5.478  
saatlik uçuşun her bir helikopter için olduğu, toplamda ise 16.434 saatlik uçuş yapılması  
düşünüldüğünde asgari saatlik 600 litre yakıt tüketimi ile toplamda 9.860.400 litre asgari  
yakıt maliyetinin hesaplanması gerektiği, muhtelif Kurul kararları incelendiğinde  
araç/taşıt/cihazlar için yakıt tüketim değerlerinin kanıtı olarak ya orijinal kataloglarda yazılı  
yakıt tüketim değerleri, burada yazılı değil ise sadece yetkili servis tarafından düzenlenen  
yakıt tüketim değerlerinin esas alınması gerektiği, başvuruya konu ihalede yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamasında ise ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu yöntemleri kullanmadığı ve söz  
konusu ihaleye özgü tüketim değerlerinin tespit edilmesine yönelik herhangi bir bilgi  
sunmadığı, yakıt fiyatları için EPDK sitesi üzerinde bulunan yakıt fiyatlarının esas  
alınmadığı, yakıt fiyatına yönelik kanıtlayıcı bir belge ya da teklif de sunmadığı,  
h) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
bazı fiyatların açıklanması amaçlı olarak doğrudan fatura sunulduğu ve fiyat dayanağı olarak  
gösterildiği, ancak Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’ nin hiçbir maddesinde  
fatura sunulmasına cevaz verilmediği,  
ı) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunulan bazı evrakların  
yurtdışında faaliyet gösteren firmalardan alındığı, ancak ihale mevzuatı gereği yurtdışından  
alınan belgelerde apostil tasdik şerhinin bulunmasının zorunlu olduğu, idareye sunulan ve  
yurtdışından alınan fiyat tekliflerinde herhangi bir apostil tasdik şerhinin bulunmadığı,  
j) Aşırı düşük teklif açıklama dosyasında yer alan bazı maliyet kalemlerinin döviz  
cinsinden belirtildiği, ancak güncel döviz kurlarının kullanılmadığı ve kullanılan döviz  
kurlarına ilişkin referansların sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince  
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde  
onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de  
kabul edilir.  
(3) (Değişik:29.06.2017-30109 R.G./1. md.) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı  
ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde  
düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen  
belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
a) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler,  
“apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden,  
belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve  
varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.  
Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve  
varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili  
diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki  
bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul  
edilecektir.  
b) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza,  
mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme  
bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya  
sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.  
c) (a) veya (b) bendi kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki yöntemlerden biri  
ile tasdik edilmelidir:  
1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği  
ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdikini müteakip o ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından  
tasdik edildikten sonra o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik  
edilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde ise tasdik işlemi bu  
ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından yapılır.  
Düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdiki ile belgenin düzenlendiği ülke Dışişleri  
Bakanlığı tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan  
kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı  
olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tasdik işleminden ise;  
imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun  
teyidi işlemi anlaşılır.  
2) Belge, sırasıyla düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Düzenlendiği ülkenin  
Türkiye’deki temsilciliğinin tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun,  
belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya  
damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri  
Bakanlığı tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya  
damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.  
ç) Teselsülen yapılan tasdik işlemlerinde teyit edilecek unsurlara ilişkin eksikliklerin  
veya hataların sonraki merciler tarafından tasdik kapsamında giderilmesi veya düzeltilmesi  
halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilir.  
d) Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Bu tasdik işleminden belgedeki  
imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun  
teyidi işlemi anlaşılır.  
e) Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanılarak işlem tesis edilemez.  
f) İdare, tasdik işleminden muaf tuttuğu resmi niteliği bulunmayan belgeleri ön  
yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.  
(4) Başvuru veya teklif kapsamında sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu  
tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
a) Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar  
tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye’deki  
yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu  
tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.  
b) Yabancı istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümeleri ile bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
1) Tercümelerin tasdik işleminden, tercümeyi gerçekleştiren yeminli tercümanın imzası  
ve varsa belge üzerindeki mührün ya da damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi  
anlaşılır.  
2) Belgelerin tercümelerinin, düzenlendiği ülkedeki yeminli tercüman tarafından  
yapılmış olması ve tercümesinde “apostil tasdik şerhi” taşıması halinde, bu tercümelerde  
başkaca bir tasdik şerhi aranmaz. Bu tercümelerin “apostil tasdik şerhi” taşımaması  
durumunda ise tercümelerdeki imza ve varsa üzerindeki mühür veya damga, bu ülkedeki ilgili  
Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla belgenin düzenlendiği ülkenin  
Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik  
edilmelidir.  
3) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında belgelerdeki imza,  
mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme  
bulunduğu takdirde, belgelerin tercümelerinin tasdik işlemi de anlaşma veya sözleşme  
hükümlerine göre yaptırılabilir.  
4) Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen  
belgelerin tercümelerinin, o ülkedeki yeminli tercüman tarafından yapılmış olmakla birlikte,  
“apostil tasdik şerhi” taşımaması durumunda ise; söz konusu tercümedeki imza ve varsa  
üzerindeki mühür veya damganın, sırasıyla bu ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle  
ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki  
temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gereklidir.  
(5) Yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli  
tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması halinde ise, bu  
tercümelerde başkaca bir tasdik şerhi aranmaz…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite  
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “…(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine,  
teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair  
noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali  
müşavir raporu ile tevsik edilir…” hükmü,  
16.9.1984 tarih ve 18517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yabancı Resmi  
Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’nde “İşbu Sözleşmeyi imzalayan  
Devletler, Yabancı resmi belgelerin diplomasi veya konsolosluk temsilciliklerince tasdiki  
mecburiyetinin kaldırılması isteği ile, Bu konuda bir sözleşme yapmayı kararlaştırmışlar ve  
aşağıdaki hükümler üzerinde anlaşmışlardır:  
Madde 1  
İşbu Sözleşme, Âkit Devletlerden birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer bir Âkit  
Devlet ülkesinde kullanılacak olan resmi belgelere uygulanır.  
İşbu Sözleşme'nin amaçları bakımından, aşağıdaki belgeler resmi belge sayılır:  
a) Savcı, zabıt kâtibi veya adliye memuru tarafından verilmiş belgeler de dahil olmak  
üzere, Devletin bir yargı organına veya mahkemesine bağlı bir makam veya görevli memur  
tarafından düzenlenmiş olan belgeler,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
b) İdari belgeler,  
c) Noter senetleri,  
d) Kişilerce özel sıfatla imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup belgenin kaydının  
veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve  
noterlerce tasdiki gibi resmi beyanlar.  
Bununla birlikte, işbu Sözleşme:  
a) Diplomasi veya konsolosluk memurları tarafından düzenlenmiş belgelerle,  
b) Ticaret veya gümrük işlemleriyle doğrudan doğruya ilgili olan idari belgelere,  
Uygulanmaz.  
Madde 2  
Âkit Devletlerden her biri, bu Sözleşmenin uygulama alanına giren ve kendi ülkesinde  
kullanılacak olan belgeleri tasdik işleminden bağışık tutacaktır. Bu Sözleşmenin amaçları  
bakımından, tasdik işleminden, yalnız, belgenin kullanıldığı ülkenin diplomasi veya  
konsolosluk memurları tarafından belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin  
hangi sıfatla imzaladığının veya gerekirse üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı  
olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.hükmü,  
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Maliyet bedeli” başlıklı 262’nci maddesinde  
“Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması  
münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilümum giderlerin toplamını ifade  
eder.hükmü,  
Aynı Kanun’un  
“Gayrimenkuller” başlıklı 269’uncu maddesinde “İktisadi  
işletmelere dahil bilümum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir.  
Bu kanuna göre, aşağıda yazılı kıymetler gayrimenkuller gibi değerlenir:  
1. Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı;  
2. Tesisat ve makinalar;  
3. Gemiler ve diğer taşıtlar;  
4. Gayrimaddi haklar…” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Amortisman mevzuu” başlıklı 313’üncü maddesinde “İşletmede bir  
yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan  
gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin,  
alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit  
edilen değerinin, bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.”  
hükmü ,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.  
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık  
maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.  
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;  
SD: Sınır değeri,  
YM: Yaklaşık maliyeti,  
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu  
anlaşılan isteklilerin teklif sayısını,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne  
uygun olduğu anlaşılan isteklilerin teklif bedellerini,  
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını  
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak  
üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre  
Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama  
isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi  
aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname  
dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede  
son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul  
edilmeyecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin  
bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık  
değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.açıklamaları,  
İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesine “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 1826 gün süreli 3 Adet Helikopter Kiralama  
b) Miktarı ve türü:  
1826 gün süreli 3 Adet Helikopter Kiralama Hizmet Alımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Türkiye Geneli ve Yurtdışında kullanılmak üzere  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. İlgili mevzuat gereği vergi, resim, harç giderleri, ulaşım, teknik şartnamede belirtilen  
sigorta giderleri, hava ambulansların ve çekirdek personelin hayat/kaza sigorta bedelleri  
teklif fiyata dahil edilecektir  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
İlgili mevzuat gereği vergi, resim, harç giderleri, ulaşım, teknik şartnamede belirtilen  
sigorta giderleri, hava ambulansların ve çekirdek personelin hayat/kaza sigorta bedelleri  
teklif fiyata dahil edilecektir  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.düzenlemeleri,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. ” düzenlemeleri,  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Genel” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1-  
Kapsam  
Bu Teknik Şartname, 1826 takvim günü süre ile, Türkiye genelinde ve yurtdışında  
karşılaşılabilecek olan afetlerde,acil durumlarda ve acil sağlık hizmetlerinde kullanılmak  
üzere, sözleşme esnasında idare tarafından bildirilecek illerde konuşlandırılmak ve bu  
bölgelerdeki AF AD İl Müdürlükleri ve İl Ambulans Servisi Başhekimliği Komuta Kontrol  
Merkezleri ile irtibatlandırılmak sûretiyle, işbu şartname ve ihale dokümanında belirlenen  
çekirdek personel ile birlikte, 24 Saat esasına göre hizmet verecek şekilde, 3 (üç) adet  
(Gündüz VFR ve/veya IFR, Gece VFR ve/veya IFR şartlarda Gece Görüş Görünteleme  
Sistemleri (NVIS) ile uçuş yapabilecek özellikte) hava aracının bu sözleşme hükümleri ile  
SHGM’nin Gece Görerek Şartlarda Helikopterlerin HEMS, Ambulans, Arama Kurtarma ve  
İnsani Yardım Maksatlı Uçuşlarına İlişkin Talimatı (SHT-G-VFR-H) çerçevesinde Sağlık  
Bakanlığınca kiralanması ve yüklenici tarafından işletimi hususlarını kapsar.  
1.2.7- ÇEKİRDEK PERSONEL: İdarenin hava aracının tipine göre, hava aracına  
binmesini istediği, bir doktor, bir yardımcı sağlık personeli (anestezi teknikeri, ambulans ve  
acil bakım teknikeri) ile görevin yerine getirilebilmesi için sivil havacılık mevzuatı ile istenmiş  
tip intibaklı iki pilottan oluşan personel ile, kurtarma vinci - yük kancası kullanımı konusunda  
gerekli eğitimleri almış ve sertifıye edilmiş bir teknik personeli,” düzenlemeleri,  
“Hava Araçlarının İşletilmesine Dair Genel Esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinde  
“…4.2- Hava aracı ile hizmet sunumu sırasında komuta kontrol merkezleri ile yapılacak olan  
haberleşmede sorun yaşanmaması için, Yüklenici, SHT-G-VFR-H Talimatının Ek-1 (11.)  
Maddesi gereği gündüz ve gece icra edilecek operasyon sırasında uçuş operasyon bölgelerini  
kontrol edebilecek Ankara’da bir Operasyon Kontrol Merkezi kurmakla yükümlü olup, bu  
merkezin söz konusu maddenin diğer şartlarını sağlamasından da sorumludur. Hava  
araçlarının kara ambulans ve AF AD görevlileriyle entegrasyonu, Hava Ambulans Operasyon  
Merkezi koordinasyonunda il sağlık müdürlüklerince sağlanacaktır.  
İdarenin onayı olmadan yüklenici hava araçlarının yerini değiştiremez. İdarenin onayı ve  
talebi ile konuşlanma yeri değişikliği (şartnamede belirtilen ve/veya belirtilmeyen illerde)  
yapılabilir.  
4.10- Yüklenici bu Şartnamede tanımı yapılan hava araçlarında görev yapacak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
çekirdek personelin konuşlanma mekanındaki barınma ve sosyal ihtiyaçlarının temininden  
sorumludur. Helikopterde görevlendirilecek sağlık personeli, mevcut profesyonel bilgi  
birikimine ek olarak uçuşlara başlamadan evvel, “Temel Yaşam Desteği Kursu, Erişkin İleri  
Yaşam Desteği Eğitimi, Çocuklarda İleri Yaşam Desteği Eğitimi, Neonatal Resüsitasyon  
Kursu, Travma- Resüsitasyon Eğitimi, Havacılık Tıbbı Temel Eğitimi ve Fizyolojisi Eğitimi  
”ni görmüş ve bunu belgelendirmiş olmalıdır. Daha önceden bu eğitimleri almış ve halen  
geçerliliği devam eden personeller var ise kabul edilecektir. Sağlık personelinin tamamı bu  
eğitimleri almamış olduğu takdirde helikopter göreve başlatılmayacaktır.  
4.13- Yüklenici, HEMS operasyon merkezinde NVIS ile Gece VFR ve/veya IFR  
uçuşunda en az 200 uçuş saati tecrübeye sahip, bu hizmette kullanılacak hava araçları ile  
ilgili olarak şirket içi eğitimi ve yer derslerini almış bir pilot da görevlendirir. Anılan pilot her  
bir uçuş öncesinde,  
1)Operasyonu yürütecek pilotların uçuşa uygunluğu,  
2)Hava aracının uçuşa uygunluğu,  
3)Meteorolojik şartların uygunluğu ile ATC hizmetlerinin uygunluğu,  
4)İlgili sivil ve askeri ATC ünitelerin ilgili kurumlarla koordinasyonun sağlanması,  
hususlarında, risk değerlendirmesini yaparak uçuşun yapılıp yapılamayacağına dair  
görüşünü sorumlu kaptan pilota bildirir. Durumu kayıt defterine kaydeder. Uçuşu uygun  
görmemesi durumunda uçuş gerçekleştirilmez. Uçuşu uygun görmesi durumunda nihai karar  
sorumlu kaptan pilota aittir.  
4.15- Sorumlu 1. pilotların helikopter uçuş tecrübesi 2.000 (ikibin) saatten az  
olmamalıdır. İkinci pilotların helikopter uçuş tecrübesi ise 500 (beşyüz) saatten az  
olmamalıdır. Her bir hava aracında 1. pilot gereksinimlerini karşılayan (uçuş tecrübesi 2.000  
(ikibin) saatten az olmayan) en az 5 pilot ve aynı anda 2.pilot gereksinimlerini karşılayan  
(uçuş tecrübesi 500 (beşyüz) saatten az olmayan) en az 4 pilot olmak üzere toplamda hizmet  
verecek hava aracına intibaklı 9 pilot görev alacaktır. Ayrıca her bir hava aracında en az 4  
doktor, 4 yardımcı sağlık personeli (anestezi teknikeri, ambulans ve acil bakım teknikeri)  
görevin 24 saat aksatılmadan sağlanabilmesi için görev alacaktır. Aksi takdirde sözleşmede  
belirtilen ceza uygulanacaktır.  
4.17- Uçuş mürettebatı uçuş ve uçuş görev sürelerinde SHT FTL ve SHT-G-VFR-H  
talimatlarına uygun olarak görev yapacaktır. Bu nedenle yüklenici 4.15 maddesinde belirtilen  
sayıda ve niteliklerde yeterli miktarda uçuş mürettebatı ve medikal ekip bulundurmakla  
yükümlüdür.düzenlemeleri,  
“Hava Araçlarının İşletilmesine Dair Hizmet Esasları” başlıklı 5’inci maddesinde  
“…5.3.1-  
Helikopterlerin tamamı için ödenecek toplam kira bedeli, her bir helikopter  
için günlük 3 (üç) saat uçuş bedeli dikkate alınarak tespit edilir.  
5.3.2- Her bir helikopter için garanti edilen aylık hakediş miktarı, o aydaki takvim  
gün sayısının madde 5.3 te açıklandığı şekliyle 1 (bir) ya da 2 (iki) saatlik uçuş bedelinin  
çarpımı ile bulunur. Ödenecek aylık hakediş miktarı, garanti edilen aylık hakediş miktarından  
o ay içindeki hizmetin verilemediği günlere ait garanti edilen ücret ile cezaların toplamı  
düşülmek suretiyle hesaplanır ve l’er (birer) aylık ara ile tahakkuka bağlanarak Sağlık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Bakanlığı Merkez Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü tarafından yüklenicinin belirteceği  
hesap numarasına ödenir. Garanti edilen günlerden o ay içindeki hizmetin verilemediği  
günlere ait cezalı süreler olduğu takdirde; havuza atılacak fazla ya da eksik uçuşlar, o ayda  
gerçekleşen uçuş saatinden o aydaki takvim gün sayısı çıkartılarak hesaplanır. (Havuz hesabı  
yapılırken; cezalı günler, uçuş yapılamayan günler içine dâhil edilmez.) (Örnek 1 : (Günlük 2  
saat garanti verildiği takdirde) Nisan ayı 30 gündür. Bu ay boyunca 30 gün hizmet veren  
helikopter 100 saat uçuş gerçekleştirdi ise, sözleşme 3 saat üzerinden yapıldığı için 90 saat  
bedeli yükleniciye ödenir, + 10 saat fazla uçuş havuza atılır. Ya da o ay içerisinde 75 saat  
uçuş varsa uçuş bedelinin tamamı ödenir, havuza herhangi bir uçuş saati atılmaz. (Sözleşme  
bedeli 3 saat üzerinden, günlük garanti edilen 2 saat üzerinden olduğundan dolayı) Eğer  
Nisan ayında 50 saat uçuş gerçekleştirdi ise, Nisan ayında 60 saat garanti edilen (günlük  
garanti edilen 2 saat olduğu için) ücret ödenir, havuza -10 saat uçuş atılır. Örnek 2: Nisan  
ayında helikopter 25 gün süre ile hizmet verdiyse (5 gün bakım, arıza madde 6.6 da açıklanan  
durumlar vs. hizmet veremediyse), garanti edilen 50 saat üzerinden ödeme yapılır. Eğer 50  
saatin altında altında uçuş varda - (eksi) havuz hesabına , 75 saatin üzerinde uçuş var ise de  
+ (artı) havuz hesabına atılır)  
5.3.3- Helikopterler için hizmete başlangıç tarihinden itibaren, başladığı tarih esas  
alınarak yılda bir kez değerlendirilmek üzere bir havuz oluşturulur. Bu havuzda toplanan  
garanti edilen uçuş saatleri toplamı ile bu süre zarfında gerçekleşen toplam hakedişe esas  
uçuş süresi karşılaştırılır. Karşılaştırma sonucunda gerçekleşen toplam hakedişe esas uçuş  
sürelerinin garanti edilen uçuş saatlerinden fazla olması durumunda, fazla hakedişe esas uçuş  
süresi için ödenecek uçuş bedeli, 1 (bir) saatlik uçuş fiyatı üzerinden hesaplanarak  
yükleniciye ödenir.  
Eksik olması durumunda ise eksik uçuş miktarı bir sonraki yılın havuz hakedişine  
kadar, değerlendirilmek üzere havuza atılır. Uygulama benzer şekilde her yıl tekrarlanarak  
sözleşme sonuna kadar devam ettirilir. ( Örnek: İlk yılın sonunda havuzda +100 saat uçuş  
varsa, son aydaki garanti uçuş bedeli ile beraber havuz hesabındaki fazla 100 saat bedeli  
yükleniciye ödenir. İlk yılın sonunda havuz hesabında -100 saat eksik uçuş olması durumunda  
ise son aydaki garanti edilen uçuş saati bedeli yükleniciye ödenir, -100 saat eksik uçuş bir  
sonraki yıldaki havuz hesabında değerlendirilmek üzere havuz hesabına devam ettirilir.)  
5.3.4- Sözleşmenin bittiği son hakediş ayında garanti edilen uçuş saati ödenmez. Son  
hakediş ayındaki uçuş saatleri havuza atılır ve havuz hesabı çalıştırılır. Sözleşmenin bitiminde  
yapılan havuz hesabında fazla uçuş olması durumunda, fazla hakedişe esas uçuş süresi için  
ödenecek uçuş bedeli, 1 (bir) saatlik uçuş fiyatı üzerinden hesaplanarak yükleniciye ödenir.  
Havuz hesabında eksik uçuş olması durumunda ise yükleniciye herhangi bir ödeme yapılmaz,  
yükleniciden de herhangi bir ödeme talep edilmez.” düzenlemeleri,  
“Helikopterlerin İşletilmesine Dair İkmal, Bakım, Emniyet ve Sigorta Esasları”  
başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.6- Hava araçlarının her türlü bakımının yapılması, yedek  
parçalarının ve yakıtının temin edilmesi Yüklenici tarafından karşılanacak olup, görevlerin  
aksatılmadan yapılabilmesi için yüklenici her türlü tedbiri alacaktır.  
Hizmeti veren helikopterlerin periyodik bakım zamanları; helikopterlerin bakımına 50  
saat ve/veya 30 takvim gün kala yüklenici tarafından idareye faksla veya mail yoluyla  
bildirilecektir. Helikopterlerin periyodik bakımları için idareye bildirimin yapıldığı günden  
başlayarak hizmetten çekilen gün süresince garanti edilen ücret ödenmez. Helikopterlerin  
bakım nedeniyle hizmet veremediği süre her sefer için 30 (otuz) günü geçtiği takdirde 30  
(otuz) günü geçen her gün için Sözleşmede belirtilen cezayı uygulayacaktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Gündoğumu - Günbatımı görev yaptığı süre içerisinde helikopterlerin, her türlü  
personel, teçhizat, yakıt eksikliği, bakım veya arıza nedeni ile uçuş yapamadığı süre, kesintisiz  
4 saatlik süreyi geçerse ya da aynı gün içerisinde toplam 4 saatten fazla gayrifaal kalırsa,  
gayrifaal olduğu saatteki tarihe ait ya da ertesi güne (hangi tarihte daha uzun süre gayrifaal  
kalmışsa) günlük garanti edilen uçuş ücreti ödenmez. (Örnek 1; 26.02.2018 tarihinde saat  
10:00 da helikopter arıza sebebiyle gayri faal olmuş ve saat 14:10 da arıza giderilerek faal  
olmuştur. Bu sebeple helikopterin 26.02.2018 tarihine ait günlük garanti edilen uçuş ücreti  
arıza süresi kesintisiz 4 saat 10 dakika olduğu için ödenmeyecektir. Eğer o tarihte uçuş  
yapılmışsa hakedişe esas uçuş bedeli ödenecektir. Örnek 2; 26.02.2018 tarihinde helikopter  
arıza sebebiyle saat 23:00 da gayrifaal olmuş ve arıza 27.02.2018 tarihinde saat 05:00 da  
giderilerek hava aracı faal hale getirilmiştir. Bu durumda da kesintisiz 6 saatlik gayrifaal  
durumu nedeniyle, hava aracının 27.02.2018 tarihine ait günlük garanti edilen uçuş ücreti  
ödenmeyecektir (27.02.2018 tarihinde daha uzun süre gayrifaal kaldığı için) . Eğer o tarihte  
uçuş yapılmışsa hakedişe esas uçuş bedeli ödenecektir.)  
Helikopterlerin 24 saat görev yaptığı süre içerisinde de, her türlü personel, teçhizat,  
yakıt eksikliği, bakım veya arıza nedeni ile uçuş yapamadığı süre, kesintisiz 8 saatlik süreyi  
geçerse ya da aynı gün içerisinde toplam 8 saatten fazla gayrifaal kalırsa, gayrifaal olduğu  
saatteki tarihe ait ya da ertesi güne (hangi tarihte daha uzun süre gayrifaal kalmışsa) günlük  
garanti edilen uçuş ücreti ödenmez. (Örnek 1; 26.02.2018 tarihinde saat 10:00 da helikopter  
arıza sebebiyle gayri faal olmuş ve saat 18:10 da arıza giderilerek faal olmuştur. Bu sebeple  
helikopterin 26.02.2018 tarihine ait günlük garanti edilen uçuş ücreti arıza süresi kesintisiz 8  
saat 10 dakika olduğu için ödenmeyecektir. Eğer o tarihte uçuş yapılmışsa hakedişe esas uçuş  
bedeli ödenecektir. Örnek 2; 26.02.2018 tarihinde helikopter arıza sebebiyle saat 23:00 da  
gayrifaal olmuş ve arıza 27.02.2018 tarihinde saat 08:00 da giderilerek hava aracı faal hale  
getirilmiştir. Bu durumda da kesintisiz 9 saatlik gayrifaal durumu nedeniyle, hava aracının  
27.02.2018 tarihine ait günlük garanti edilen uçuş ücreti ödenmeyecektir (27.02.2018  
tarihinde daha uzun süre gayrifaal kaldığı için) . Eğer o tarihte uçuş yapılmışsa hakedişe esas  
uçuş bedeli ödenecektir.)  
6.7- Görevin devamı süresince yakıt ikmali için, ikmalde öncelik almak maksadı ile  
ilgili, meydan otoritesi ile havada çok önceden telsiz veya telefon teması sağlanarak ikmal  
talebinde bulunulacaktır. Bunun için gerekli protokol ve mali işlemler Yüklenici tarafından  
önceden sağlanmış olacaktır.  
6.8- Yüklenici hizmet verdiği hava araçlarını her an faal ve göreve hazır vaziyette  
bulunduracak, her türlü personel, teçhizat, yakıt eksikliği ve arıza nedeni ile uçuş  
yapılamaması ihtimaline karşı gerekli önlemleri alacaktır. Ancak uçuş sonrası helikopterlerin  
teknik kontrolü için 1 saat süre verilir. Bu süre görev emrini takiben kalkış süresi  
zorunluluğunun dışındadır. Gün içerisinde her bir hava aracı için verilen bu süre 2 saati  
geçemez” düzenlemeleri,  
“Diğer Hususlar” başlıklı 8’inci maddesinde “…8.2-  
Bu ihale kapsamında;  
garanti edilen uçuş saati günlük 2 saat olup, kiralama bedeline esas teşkil eden uçuş saati  
günlük 3 saattir. İstekliler teklif fiyatlarını, kiralama bedeline esas teşkil eden toplam uçuş  
saatlerini dikkate alarak 1 (bir) saat üzerinden oluşturacaklardır.düzenlemeleri yer  
almaktadır.  
04.04.2017 tarihinde yapılan ihaleye 5 isteklinin katıldığı, 14.07.2017 tarihli ihale  
komisyonu kararından 4 isteklinin teklifinin geçerli kabul edildiği, idare tarafından  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
hesaplanan sınır değerin altında teklif sunan 2 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep  
edildiği, 1 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması  
sunan ve idarece aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Kaan Havacılık Sanayi ve  
Ticaret A.Ş.-Helistar Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ekonomik  
açıdan en avantajlı birinci teklif olarak, sınır değer üzerinde teklif sunan başvuru sahibi  
isteklinin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,  
Akabinde başvuru sahibi istekli tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulması üzerine aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiğine yönelik  
22.08.2017 tarihli ve 2017/UH.I-2324 sayılı Kurul kararının alındığı, sonrasında idarece  
alınan 28.09.2017 tarihli düzeltici ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif sorgulamasının  
yenilendiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan Kaan Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.-  
Helistar Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının açıklamaları idarece uygun  
bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli Red Star  
Havacılık Hizmetleri A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği, bu kez yine başvuru sahibi istekli tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik Kuruma itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulması üzerine aşırı düşük teklif sorgulamasının tekrardan yenilenmesi  
gerektiğine yönelik 08.11.2017 tarihli ve 2017/UH.I-3026 sayılı Kurul kararının alındığı,  
sonrasında idarece alınan 27.11.2017 tarihli düzeltici ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük  
teklif sorgulamasının yenilendiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan Kaan Havacılık Sanayi  
ve Ticaret A.Ş.-Helistar Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının açıklamaları idarece  
uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli Red Star  
Havacılık Hizmetleri A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği ve sonrasında başvuru sahibi istekli tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik 25.12.2017 tarihinde Kuruma  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Kaan Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.-Helistar  
Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığının 20.11.2017 tarihli aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında genel olarak,  
-Açıklama üst yazısı,  
-04.04.2017 tarihine ait (ihale tarihi) TCMB döviz kurlarının yer aldığı internet  
çıktısı,  
-Helikopterlerin üretileceğine dair apostilli taahhüt mektubu ve yurt dışından temin  
edilen proforma fatura,  
-Operasyon Tool ve Ekipmanları, Bakım Tool ve Ekipmanları, Minimum Yedek Parça  
Stoğu için yurt dışından temin edilen proforma faturalar,  
-Hava Aracı Saatlik Motor Bakım Programı ve Hava Aracı Saatlik Gövde Programı  
için AgustaWestland firmasının teknik açıklama belgesi, (İlgili kısmın Türkçesi var ancak  
noter onaylı değil)  
-Hangar Kurulumu ve akaryakıt fiyatı için yurt içinden temin edilen proforma  
faturalar  
-personel giderleri için Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülü çıktıları,  
-Tip İntibak Eğitimi- Uçuş Ekibi (24 pilot) ve Tip İntibak Eğitimi- Bakım Ekibi (3  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
teknisyen- 9 teknisyen yardımcısı) için yurt dışından temin edilen proforma faturalar,  
- Tip İntibak Eğitimi- Uçuş Ekibi (4 pilot) için SHGM uçuş lisansları,  
- AgustaWestland firmasının teknik açıklama belgesi sunulduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Kaan Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.-Helistar  
Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde,  
-İdarenin 13.11.2017 tarihinde Kaan Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.-Helistar  
Havacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığına gönderdiği aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında personel giderleri başlığı altında “28 kişilik Pilot Ekibi Maaş ve Sigorta Giderleri,  
12 Doktor Maaş ve Sigorta Giderleri, 12 Yardımcı Sağlık Personeli Maaş ve Sigorta  
Giderleri, 3 Teknisyen Maaş ve Sigorta Giderleri, 9 Teknisyen Yardımcısı Maaş ve Sigorta  
Giderleri, 12 Vinç Operatörü Maaş ve Sigorta Giderleri, 8 Operasyon ve İrtibat Merkezi  
Çalışanları Maaş ve Sigorta Giderleri, Kalite Müdürü, Teknik Müdür, Eğitim Müdürü, Uçuş  
İşletme Müdürü Maaş ve Sigorta Giderleri” ne yer verildiği, söz konusu yazıda bahse konu  
ihalede istihdam edilmesi gerekecek tüm personelin açıklanmasının istenilmediği,  
açıklanması istenilen personel türü ve miktarının açıkça belirlendiği, yukarıda aktarılan  
mevzuat hükümlerine göre aşırı düşük teklif açıklamasının aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında belirtilen önemli teklif bileşenleri çerçevesinde yapılacağı ve anılan isteklinin  
Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülünü kullanarak anılan giderleri açıkladığı  
hususları birlikte değerlendirildiğinde yapılan açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun  
olduğu,  
-Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde aşırı düşük teklif açıklamalarının  
hazırlanması ve değerlendirmesine ilişkin açıklamalara yer verildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında sunulan belgelerde yer alan yabancı para üzerinden verilen fiyatların  
hangi tarihteki kur üzerinden TLye çevrileceğine ilişkin bir düzenlemenin yer almadığı, ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin de aşırı düşük teklif açıklamasında 04.04.2017 tarihine ait (ihale  
tarihi) TCMB döviz kurlarının yer aldığı internet çıktısının sunulduğu, sunulan belgelerde yer  
alan yabancı para üzerinden verilen fiyatların sunulan TCMB döviz kurları ile uyumlu  
olduğu,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
bazı fiyatların açıklanması amaçlı olarak doğrudan fatura sunulmadığı,  
-Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki  
Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesinin 1’inci maddesinden, “kişilerce özel sıfatla  
imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup belgenin kaydının veya belirli bir tarihte mevcut  
olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve noterlerce tasdiki gibi resmi  
beyanlar”ın resmi belge sayılacağı, 2’nci maddesinden ise âkit devletlerden her birinin,  
sözleşmenin uygulama alanına giren ve kendi ülkesinde kullanılacak olan belgelerin tasdik  
işleminden bağışık tutulması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan açıklamalar çerçevesinde anılan istekli tarafından sunulan yurtdışında  
düzenlenmiş proforma faturalar ile üretici firma teknik dokümanının resmi belge olmadığı  
anlaşıldığından bu yönüyle apostil tasdik şerhi taşımasının gerekmediği sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Diğer taraftan,  
-Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşeni  
olarak belirlenen “3 adet Helikopter Kiralama/Satın Alma Maliyeti” nin amortisman hesabı  
yapılmak suretiyle açıklandığı, bu kapsamda söz konusu 3 adet helikopter için Leonardo  
Helicopters firmasından helikopterlerin üretileceğine dair taahhüt mektubu ve proforma fatura  
alındığı, söz konusu belgelerin anılan 3 adet helikopterin kiralanmasına mı yoksa satışına mı  
ilişkin olduğu hususunda açıklık bulunmadığı, bununla birlikte ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin söz konusu maliyeti amortisman hesaplaması yaparak açıkladığı tespit edilmiştir.  
İşletmelerde bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya değerden  
düşmeye maruz kalan alet, mefruşat, demirbaş vb.lerin Vergi Usul Kanunu’na göre tespit  
edilen değerin (maliyet bedeli, edinim değeri) aynı Kanun hükümlerine göre yok edilmesi  
amortisman mevzuunu teşkil etmektedir. Bu doğrultuda usulüne uygun olarak kendi malı  
olduğu tevsik edilen araçların amortisman giderinin hesabında her bir aracın edinim değerinin  
ayrı ayrı gösterilmesi ve amortisman hesabının da bu değerler üzerinden ayrı ayrı yapılması  
gerekmektedir.  
Ayrıca amortisman ayrılabilmesi için öncelikle amortisman ayrılacak aracın önce  
işletmenin aktifine kayıtlı olması, amortisman giderinin açıklanmasında da bu hususun  
yukarıda aktarılan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin  
ikinci fıkrası çerçevesinde tevsik edilmesi gerekmektedir.  
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında 3 adet helikopter için Leonardo  
Helicopters firmasından helikopterlerin üretileceğine dair taahhüt mektubu ve proforma fatura  
alındığı, yasal amortisman süresinin 10 yıl olduğu ifade edilerek fatura toplam tutarı  
üzerinden yıllık %10 olmak üzere 5 yıl üzerinden amortisman hesaplandığı, amortisman  
gideri öngörülebilmesi için hava araçlarının isteklinin kendi malı olması ve bu durumun da  
ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
YMM raporu veya SMMM raporu ile tevsik edilmesi gerektiği, söz konusu istekli tarafından  
araçların kendi malı olduğu yönünde tevsik edici belge sunulmadığı, bu durumda yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamasında Leonardo Helicopters firmasından 3 adet helikopter için alınan  
fiyat yerine sadece 5 yıla isabet eden bedelin esas alınmasının yerinde olmadığı, bu nedenle  
hava araçlarının maliyeti için yapılan açıklamanın uygun olmadığı,  
-Anılan istekli tarafından “3 Adet Helikopter Kiralama/Satın Alma Maliyeti,  
Operasyon Tool ve Ekipmanları, Bakım Tool ve Ekipmanları, Minimum Yedek Parça Stoğu,  
Tip İntibak Eğitimi- Uçuş Ekibi (24 pilot) ve Tip İntibak Eğitimi- Bakım Ekibi” için, yurt  
dışından temin edilen proforma faturaların sunulduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.1’inci maddesinde fiyat tekliflerinin taşıması gereken niteliklerin belirtildiği, bu  
çerçevede sunulan fiyat tekliflerinin altında anılan Tebliğ açıklamasında belirtildiği şekilde  
meslek mensubu beyanının ve onayının bulunması gerektiği, söz konusu Tebliğ  
açıklamalarında ve kamu ihale mevzuatında yurtdışından alınan fiyat teklifleri için ayrıksı bir  
düzenleme yapılmadığı dikkate alındığında, söz konusu düzenlemenin yurtdışından alınan  
fiyat teklifleri için de geçerli olduğu, ancak yurtdışından alınan fiyat tekliflerinde, söz konusu  
meslek mensubu veya muadili bir kişi yada kuruluşun beyanının ve onayının bulunması kural  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
olarak gerekmekle birlikte eğer bunun yapılabilmesi o ülke mevzuatı ya da başka bir nedenle  
mümkün değilse, bu hususun da yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
belgelendirilmesi gerektiği, bu çerçevede fiyat teklifi üzerinde meslek mensubu beyanının ve  
onayının yer almasının mümkün olmadığına ilişkin yapılacak belgelendirme sonucunda  
ancak, fiyat teklifi üzerinde söz konusu meslek mensubu beyanı ve onayının  
aranmayabileceği anlaşılmaktadır.  
Mevcut durumda ise ihale üzerinde bırakılan isteklinin yurt dışından temin ettiği  
proforma faturalarda meslek mensubu veya muadili bir kişi ya da kuruluşun beyanının ve  
onayının bulunmadığı ve niçin bulunmadığına ilişkin olarak makul kabul edilebilecek bir  
belgelendirmenin yapılmadığı anlaşılmış olup, bu itibarla adı geçen istekli tarafından sunulan  
ve yurt dışından temin edilen proforma faturaların bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca söz konusu yurtdışından alınan proforma faturalarda meslek mensubu ismi,  
beyanı olmaksızın TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, ancak söz konusu proforma faturalarda  
hangi maksatla TÜRMOB kaşesinin yer aldığının anlaşılamadığı,  
Diğer taraftan aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşeni olarak  
belirtilen “Hangar Kurulumu ve Yakıt Gideri” için yurt içinden temin edilen proforma  
faturaların sunulduğu, ancak sunulan proforma faturalarda anılan Tebliğ açıklamasında  
belirtildiği şekilde meslek mensubu beyanının ve onayının bulunmadığı, bu itibarla adı geçen  
istekli tarafından sunulan ve yurt içinden temin edilen proforma faturaların bu yönüyle  
mevzuata uygun olmadığı,  
- Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşeni  
olarak belirtilen “Hava Aracı Saatlik Motor Bakım Programı ve Hava Aracı Saatlik Gövde  
Programı” için AgustaWestland firmasının teknik açıklama belgesinin sunulduğu, anılan  
belgenin yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer alan  
aşırı düşük teklif açıklama yöntemleri arasında yer almadığı ve niçin aşırı düşük teklif  
açıklama yöntemleri arasında yer almayan bir belge ile açıklama yapıldığına ilişkin olarak  
anılan Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesi çerçevesinde makul kabul edilebilecek bir  
belgelendirmenin yapılmadığı, yapılan açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı,  
-Başvuru sahibi tarafından asgari 9.860.400 litre yakıt maliyetinin hesaplanması  
gerektiğinin iddia edildiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamasında toplamda 10.676.250 litre yakıt miktarının hesaplandığı  
görülmekle birlikte miktar tespitine dayanak teşkil eden belgelerde tüketim miktarının  
anlaşılamadığı, yakıt fiyatına ilişkin olarak ise sunulan fiyat teklifi üzerinde yukarıda  
aktarılan Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ibare ile meslek mensubunun imza ve  
kaşesinin yer almadığı, ayrıca sunulan fiyat teklifi üzerinde yer alan yakıt cinsinin “JET-A1”  
olduğu, anılan yakıt tipine ilişkin internet üzerinden yapılan araştırma sonucunda EPDK  
tarafından yayımlanan fiyatların tespit edilemediği, her ne kadar bu konuda ek bilgi ve belge  
istenilmesine ihtiyaç duyulduğu anlaşılsa da farklı gerekçeler ile zaten anılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı anlaşıldığından bu aşamada ek bilgi ve belge  
istenilmesine gerek olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2018/002  
: 25  
: 11.01.2018  
: 2018/UH.I-171  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifin  
reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.